Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Για την παροχή συμπληρωματικής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Τον Οκτώβριο του 1998, το Συμβούλιο ενέκρινε το τρίτο μακροοικονομικό δάνειο για την Ουκρανία ανερχόμενο σε 150 εκατ. ευρώ. Η πρώτη δόση του εν λόγω δανείου που ανερχόταν σε 58 εκατ. ευρώ, εκταμιεύθηκε τον Ιούλιο του 1999. Ωστόσο, η εκταμίευση των υπολειπομένων κονδυλίων καθυστέρησε λόγω πρόσκαιρων αναστολών της Διευρυμένης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης (ΔΧΔ) του ΔΝΤ και λόγω καθυστερήσεων, στην επιβεβαίωση εκ μέρους των αρχών της συμφωνίας τους σχετικά με τα μέτρα πολιτικής που σχετίζονταν με την δεύτερη δόση.

Τον Ιούλιο του 2001, μετά από την επανενεργοποίηση της ΔΧΔ που πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβριο του 2000, η Ουκρανία συνήψε συμφωνία με τους πιστωτές του ομίλου των Παρισίων για την αναδιάταξη περίπου 580 εκατ. δολαρίων που όφειλε από δάνεια που συνήφθησαν πριν από την 31η Δεκεμβρίου 1998. Ως αποτέλεσμα της συμφωνίας αυτής, η εξυπηρέτηση του χρέους της Ουκρανίας προς τους πιστωτές του ομίλου των Παρισίων κατά το 2001 και το 2002 μειώνεται περίπου στο ένα τρίτο, γεγονός που θα συμβάλει στην ενίσχυση του ισοζυγίου πληρωμών της χώρας. Η ομαλοποίηση των σχέσεων της Ουκρανίας με τη λέσχη των Παρισίων ενδέχεται επίσης να προετοιμάσει το έδαφος για την πιθανή επιστροφή της χώρας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.

Η μακροοικονομική κατάσταση της Ουκρανίας έχει πρόσφατα βελτιωθεί. Ανοδικές τάσεις εμφανίστηκαν εκ νέου όσον αφορά την ανάπτυξη, βελτιώθηκε η κατάσταση στο δημοσιονομικό τομέα και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και ο πληθωρισμός ακολουθεί πτωτική τάση μετά από μια πρόσκαιρη αύξηση οφειλόμενη στην απότομη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος στα τέλη του 1999. Ωστόσο, παρά τη βελτίωση της κατάστασης στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το ισοζύγιο πληρωμών παραμένει ευάλωτο, αντικατοπτρίζοντας τις αδυναμίες στο λογαριασμό κεφαλαίου που χαρακτηρίζεται από περιορισμένες ξένες άμεσες επενδύσεις (FDI), περιορισμένη πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές και μια περίπλοκη κατάσταση όσον αφορά το βραχυπρόθεσμο χρέος που είχε ως συνέπεια να καθυστερήσει η Ουκρανία στις αρχές του 2000 την πληρωμή του χρέους της προς τον όμιλο των Παρισίων και να αναδιατάξει τις ομολογιακές της οφειλές σε ιδιώτες πιστωτές.

Μετά από μια αρχική περίοδο αβεβαιότητας, η νέα ουκρανική κυβέρνηση που σχηματίστηκε το Μάιο του 2001 επιβεβαίωσε ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει το πρόγραμμα οικονομικής σταθεροποίησης και μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκε μεταξύ της προηγούμενης κυβέρνησης και των διεθνών χρηματοδοτικών οργάνων. Το γεγονός αυτό και η υλοποίηση ορισμένων προγενέστερων ενεργειών οδήγησε το ΔΝΤ να ολοκληρώσει το Σεπτέμβριο του 2001 την 5η και την 6η αναθεώρηση της ΔΧΔ, επιτρέποντας στην Ουκρανία να εκταμιεύσει άμεσα περίπου 375 εκατ. δολάρια από το ΔΝΤ.

Υπό τις περιστάσεις αυτές και μετά από διαβούλευση με την οικονομική και δημοσιονομική επιτροπή, η Επιτροπή προτείνει σήμερα στο Συμβούλιο να εκδώσει απόφαση για την παροχή περαιτέρω μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία. Η νέα αυτή συνδρομή θα δοθεί υπό μορφή νέου δανείου που θα ανέλθει σε 110 εκατ. ευρώ (περιλαμβανομένων των 92 εκατ. ευρώ που δεν έχουν ακόμη εκταμιευθεί από την απόφαση του 1998 και τα οποία δεν μπορούσαν πλέον να εκταμιευθούν στο πλαίσιο της εν λόγω απόφασης) και διάρκειας 15 ετών.

Πρόσφατες μακροοικονομικές εξελίξεις

Αφού αυξήθηκε κατά 6% το 2000, ο πρώτος θετικός ετήσιος δείκτης μετά από την ανεξαρτησία, το πραγματικό ΑΕΠ της Ουκρανίας, αυξήθηκε κατά 10,5% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2001 (σε ετήσια βάση). Η επιτάχυνση της ανάπτυξης που παρατηρείται το έτος αυτό εξηγείται εν μέρει από την εντυπωσιακή αύξηση της γεωργικής παραγωγής η οποία ανήλθε σε 26,5% κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου βοηθούντων των καλών καιρικών συνθηκών. Όσον αφορά τη ζήτηση, η ανάπτυξη εξηγείται τόσο από τις εξαγωγές (οι οποίες επωφελήθηκαν από τη σχετικά ενισχυμένη ζήτηση από τη Ρωσία) όσο και από την εγχώρια ζήτηση. Για το 2001, η κυβέρνηση προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 7Ό %.

Παρά την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, ο πληθωρισμός ακολούθησε πτωτική τάση και για τα τέλη του 2001 προβλέπεται ετήσιο ποσοστό πληθωρισμού περίπου 12% (έναντι 25,8% το Δεκέμβριο του 2000). [1] Η μείωση του πληθωρισμού οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων που περιλαμβάνουν την ονομαστική σταθερότητα του εθνικού νομίσματος από το Μάρτιο του 2000, μια συνετή φορολογική πολιτική, τις συγκρατημένες διεθνείς τιμές πετρελαίου και την επίπτωση της καλής εσοδείας στις τιμές των τροφίμων.

[1] Ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση επιταχύνθηκε σημαντικά στην περίοδο από το Νοέμβριο του 1999 (18,3%) μέχρι τον Ιούλιο του 2000 (31,5%) αντικατοπτρίζοντας την απότομη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος κατά την περίοδο των προεδρικών εκλογών του 1999, την αύξηση των τιμών του πετρελαίου κατά την εν λόγω περίοδο και την προσαρμογή των διοικητικά καθοριζομένων τιμών.

Στο πλαίσιο αυτό, η κεντρική τράπεζα προέβη σε επανειλημμένες μειώσεις των επιτοκίων από τις αρχές του 2001. Υπάρχουν όμως ορισμένες ανησυχίες σχετικά με τη δυνατότητα διατήρησης των εν λόγω θετικών τάσεων στον πληθωρισμό, λόγω των υψηλών ποσοστών νομισματικής ανάπτυξης που έχουν παρατηρηθεί (για παράδειγμα αύξηση Μ3 κατά 15,2% στους πρώτους επτά μήνες του 2001). Παρόλο που η ταχεία βελτίωση των νομισματικών μεγεθών φαίνεται να αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό μια διαδικασία επανανομισματοποίησης, καθώς οι πολίτες ανακτούν την εμπιστοσύνη του στο εθνικό νομισματικό και τραπεζικό σύστημα, υπάρχουν φόβοι για υπερβολική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής η οποία ενδέχεται να επιταθεί ενόψει των κοινοβουλευτικών εκλογών του Μαρτίου 2002.

Το ενοποιημένο έλλειμμα του δημόσιου τομέα (σε ταμειακή βάση και χωρίς να περιλαμβάνονται τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις) μειώθηκε από 2,4% του ΑΕΠ το 1999, σε 1,5% του ΑΕΠ το 2000. Ο προϋπολογισμός του 2001 παρουσιάζει έλλειμμα περίπου 3% του ΑΕΠ, εάν αφαιρεθεί η χρηματοδοτική συνεισφορά των εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις (5,9 δισεκατ. hryvnias). Ωστόσο, λόγω καθυστερήσεων στην εκτέλεση του προγράμματος ιδιωτικοποίησης, τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις κατά το 2001 προβλέπεται ότι θα είναι πολύ χαμηλότερα από τα προβλεπόμενα στον προϋπολογισμό, ανερχόμενα μόνο σε 3,5 δισεκατ. hryvnias (περίπου 1,7% του ΑΕΠ). Για να αντισταθμιστεί το γεγονός αυτό, η κυβέρνηση συμφώνησε με το ΔΝΤ να μειώσει το στόχο του ελλείμματος στο 1,7% του ΑΕΠ. Αυτό θα επιτευχθεί με περικοπές στις δαπάνες (κυρίως κεφαλαιουχικές δαπάνες) και με φορολογικά έσοδα μεγαλύτερα από τα προβλεφθέντα στον προϋπολογισμό (λόγω της έντονης οικονομικής δραστηριότητας). Τον Ιούλιο του 2001 τέθηκε σε ισχύ ένας νέος δημοσιονομικός κώδικας που θεσπίζει πιο διαφανείς και πιο αποτελεσματικές διαδικασίες και ρυθμίζει τις διακυβερνητικές δημοσιονομικές σχέσεις. Το Σεπτέμβριο του 2001, η κυβέρνηση υπέβαλε στο Κοινοβούλιο σχέδιο προϋπολογισμού που προβλέπει τη διατήρηση του ελλείμματος στο 1,7% του ΑΕΠ, ακολουθώντας τη σύσταση του ΔΝΤ, αλλά το Κοινοβούλιο το απέρριψε κατά την πρώτη ανάγνωση.

Οι εξαγωγές παρουσίασαν σημαντική αύξηση κατά το 2000 ενισχυόμενες από την υποτίμηση της hryvnias το 1999 και από τη μεγαλύτερη ζήτηση εκ μέρους των βασικών εμπορικών εταίρων της Ουκρανίας. Παρόλο που αυξήθηκαν και οι εισαγωγές, αντικατοπτρίζοντας την ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε σε 4,7% του ΑΕΠ το 2000. Ωστόσο, το 2001, το πλεόνασμα παρουσιάζει μείωση που οφείλεται στο συνδυασμό της μεγάλης εγχώριας ζήτησης, της παγκοσμίου επιβράδυνσης και της πραγματικής ανατίμησης του νομίσματος.

Παρά το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το ισοζύγιο πληρωμών παραμένει ευάλωτο. Η κεφαλαιακή βάση περιορίστηκε από τα μέσα του 1998. Η δυνατότητα πρόσβασης στις διεθνείς κεφαλαιαγορές έπαψε να υπάρχει λόγω της ρωσικής κρίσης του 1998 και σημειώθηκαν σημαντικές εκροές κεφαλαίων από την Ουκρανία κατά την περίοδο των προεδρικών εκλογών του 1999. Ταυτόχρονα, αυξήθηκαν σημαντικά οι υποχρεώσεις εξυπηρέτησης του χρέους της Ουκρανίας κατά την περίοδο 1999-2001, αντικατοπτρίζοντας εν μέρει τον υπερβολικό δανεισμό για σχετικά σύντομες χρονικές περιόδους που συνήψε η χώρα κατά την περίοδο 1997-1998. Στο διάστημα αυτό η εισροή άμεσων ξένων επενδύσεων συνέχισε να είναι απογοητευτική, αντικατοπτρίζοντας εν μέρει ένα πολυσύνθετο κανονιστικό πλαίσιο που δεν είναι φιλικό για τον επενδυτή καθώς και τις ανησυχίες των επενδυτών σχετικά με την πολιτική αστάθεια. Στο πλαίσιο αυτό τα επίσημα συναλλαγματικά διαθέσιμα παρέμειναν σε χαμηλά μάλλον επίπεδα (περίπου 2,07 δισεκατ. δολάρια ή 5,5 εβδομάδες εισαγωγών, στα μέσα Σεπτεμβρίου 2001). [2]

[2] Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα παρουσιάζουν ωστόσο ανοδική τάση από το δεύτερο τρίμηνο του 2000.

Τα προαναφερόμενα είχαν ως συνέπεια να σταματήσει η Ουκρανία να εξυπηρετεί το χρέος της έναντι του ομίλου των Παρισίων, τον Ιανουάριο του 2000. Τον ίδιο μήνα, η Moodys υποβάθμισε την κατάταξη της Ουκρανίας στη βαθμολογία υπερημερίας (από B3 σε Caa1) και τον Απρίλιο του 2000 η Ουκρανία χρειάστηκε να προβεί σε αναδιάταξη μέρους του εξωτερικού της χρέους στον ιδιωτικό τομέα. Εξωτερικό χρέος ύψους 2,6 δισεκατ. δολάρια, κυρίως σε ευρωομόλογα που έχουν στην κατοχή τους ιδιώτες επενδυτές αλλά και μέρος του χρέους της Ουκρανίας προς τη ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου Gazprom, μετατράπηκε σε επταετούς διάρκειας ομολογίες σε ευρώ και δολάρια. Στη συνέχεια, τον Ιούλιο του 2001 ο όμιλος των Παρισίων συμφώνησε για την αναδιάταξη του χρέους της Ουκρανίας, όπως προαναφέρεται.

Η ΑΝΑΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ

H αναδιάταξη του χρέους που συμφωνήθηκε από τον Όμιλο των Παρισίων τον Ιούλιο του 2001 ενοποιεί κατά προσέγγιση 580 εκατ. δολάρια ΗΠΑ που οφείλονται από δάνεια που συνήψε η Ουκρανία πριν από την 31η Δεκεμβρίου 1998. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει τις καθυστερούμενες οφειλές κεφαλαίου και τους οφειλόμενους τόκους υπερημερίας από την 19η Δεκεμβρίου 2000 μέχρι την 3η Σεπτεμβρίου 2002. Τα εν λόγω ποσά προβλέπεται τώρα να εξοφληθούν σε δώδεκα έτη, με τριετή περίοδο χάρητος, σε 18 ισόποσες διαδοχικές εξαμηνιαίες πληρωμές. Επιπλέον, ο Όμιλος των Παρισίων ενέκρινε την παράταση της καταβολής των τόκων, γεγονός που σημαίνει ότι μεγάλο μέρος των τόκων που έπρεπε να καταβληθούν το 2001 μεταφέρονται στο 2002.

Η συμφωνία για την αναδιάταξη αναμένεται να μειώσει την εξυπηρέτηση του χρέους της Ουκρανίας έναντι των πιστωτών του Ομίλου των Παρισίων κατά τα έτη 2001 και 2002, από αρχικό ποσό 805 εκατ. δολάρια ΗΠΑ σε 286 εκατ. δολάρια ΗΠΑ, το οποίο συνίσταται κυρίως σε πληρωμές τόκων και εξόφληση αρχικού κεφαλαίου οφειλομένου κατά το 2002, μετά τη λήξη της περιόδου ενοποίησης. Το γεγονός αυτό θα συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση του ισοζυγίου πληρωμών της Ουκρανίας (η μείωση στην εξυπηρέτηση του χρέους κατά την περίοδο 2001-2002 ισοδυναμεί περίπου με το 1,4% του προβλεπόμενου ΑΕΠ για το 2001). Η εξομάλυνση των σχέσεων της Ουκρανίας με τον Όμιλο των Παρισίων θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει το πρώτο βήμα για την ενδεχόμενη επιστροφή της χώρας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.

ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΝΕΑΣ ΔΑΝΕΙΑΚΗΣ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗΣ

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή προτείνει την έκδοση απόφασης του Συμβουλίου που θα προβλέπει την παροχή περαιτέρω μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία, υπό μορφή δανείου ύψους 110 εκατ. ευρώ. Το προτεινόμενο ποσό θα περιλάβει τα μη εκταμιευθέντα κονδύλια από το δάνειο του 1998 (92 εκατ.) τα οποία δεν ήταν πλέον δυνατό να εκταμιευθούν, ως μέρος της απόφασης του Συμβουλίου του 1998. Λόγω της ανάγκης να επιμηκυνθεί η μέση διάρκεια του χρέους της Ουκρανίας και να ελαφρυνθούν οι βραχυπρόθεσμοι όροι του χρέους, η Επιτροπή προτείνει δάνειο μέγιστης διάρκειας 15 ετών έναντι της μέγιστης διάρκειας 10 ετών που προέβλεπε το προηγούμενο δάνειο. Η περίοδος χάρητος του δανείου θα πρέπει να επεκταθεί σε 10 έτη έναντι των 7 ετών του δανείου του 1998. Με την εκταμίευση των υπολειπομένων κονδυλίων από το δάνειο του 1998, στο πλαίσιο της προτεινόμενης νέας απόφασης θα επιμηκυνθεί πράγματι η διάρκεια και η περίοδος χάρητος όσον αφορά τον δανεισμό των εν λόγω κονδυλίων.

Η προτεινόμενη νέα χρηματοδοτική συνδρομή θα εκταμιευθεί σε δύο τουλάχιστον δόσεις. Η εκταμίευση της κάθε δόσης θα εξαρτηθεί από :

- τις ικανοποιητικές επιδόσεις της Ουκρανίας μετά την εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκε με το ΔΝΤ στο πλαίσιο της ΔΧΔ ή/και οποιασδήποτε άλλης επακόλουθης ρύθμισης με το ΔΝΤ,

- την πρόοδο όσον αφορά ορισμένα μέτρα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα πρέπει να συμφωνηθούν μεταξύ της Επιτροπής και των Ουκρανικών αρχών.

Η έγκριση της νέας αυτής συνδρομής θα απαιτήσει πρόσθετη τροφοδότηση του Ταμείου Εγγύησης με ποσό 1,62 εκατ. ευρώ (που αντιστοιχεί στην προτεινόμενη αύξηση κατά περίπου 18 εκατ. ευρώ του ποσού του δανείου σε σχέση με το υπολειπόμενο διαθέσιμο ποσό από το δάνειο του 1998).

2002/0018 (CNS)

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Για την παροχή συμπληρωματικής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 308,

την πρόταση της Επιτροπής [3],

[3] ΕΕ C , , σ. .

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου [4],

[4] ΕΕ C , , σ. .

Εκτιμώντας:

(1) ότι η Επιτροπή, προτού υποβάλει την πρότασή της, ζήτησε τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής,

(2) ότι η Ουκρανία έχει αναλάβει την υλοποίηση θεμελιωδών πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων και καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για την εφαρμογή ενός οικονομικού συστήματος που βασίζεται στην οικονομία της αγοράς,

(3) ότι η Ουκρανία και οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες και τα κράτη μέλη τους συνήψαν εταιρική σχέση και συμφωνία συνεργασίας η οποία θα βοηθήσει στην ανάπτυξη μιας σχέσης πλήρους συνεργασίας,

(4) ότι έκλεισε η μονάδα παραγωγής πυρηνικής ενέργειας του Τσερνομπίλ, το Δεκέμβριο του 2000, σύμφωνα με τη συμφωνία που συνήφθη με τις ουκρανικές αρχές, την ομάδα των επτά και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο μνημόνιο συμφωνίας που υπεγράφη στις 21 Δεκεμβρίου 1995,

(5) ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ενέκρινε το Σεπτέμβριο του 1998 "Διευρυμένη χρηματοδοτική διευκόλυνση" (ΔΧΔ) για την Ουκρανία ανερχόμενη κατά προσέγγιση σε 2,3 δισεκατ. δολάρια ΗΠΑ η οποία αυξήθηκε στη συνέχεια σε περίπου 2,6 εκατ. δολάρια ΗΠΑ για τη στήριξη του οικονομικού προγράμματος για την περίοδο Ιούλιος 1998 - Ιούνιος 2001: το Δεκέμβριο του 2000, το ΔΝΤ επέκτεινε τη διάρκεια της εν λόγω χρηματοδοτικής ρύθμισης μέχρι τον Αύγουστο του 2002. η Παγκόσμια Τράπεζα έχει παράσχει από το 1998 σημαντική στήριξη για τις προσπάθειες μεταρρυθμίσεων στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης, το Σεπτέμβριο του 1998 ενός δανείου προσαρμογής του χρηματοπιστωτικού τομέα (FSAL) ανερχόμενο σε 300 εκατ. δολάρια ΗΠΑ. η Παγκόσμια Τράπεζα αναμένεται να συνεχίσει τη χορήγηση ουσιαστικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία κατά τα προσεχή έτη, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης δανείων προσαρμογής,

(6) ότι τα μέλη του Ομίλου των Παρισίων συμφώνησαν τον Ιούλιο του 2001 την αναδιάταξη των χρεών της Ουκρανίας,

(7) ότι με τις αποφάσεις 94/940/EΚ ( [5]), 95/442/EΚ ( [6]) και 98/592/EΚ ( [7]) το Συμβούλιο ενέκρινε μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή προς την Ουκρανία ανερχόμενη σε συνολικό ποσό 435 εκατ. ευρώ προκειμένου να ενισχυθούν προγενέστερα μακροοικονομικά προγράμματα,

[5] ΕΕ L 366, της 31.12.1994, σ. 32.

[6] ΕΕ L 258, της 28.10.1995, σ. 63.

[7] ΕΕ L 284, της 22.10.1998, σ. 45.

(8) ότι οι περιστάσεις που αιτιολογούσαν τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία δυνάμει της απόφασης 98/592/EΚ έχουν μεταβληθεί και ότι η απόφαση αυτή, συμπεριλαμβανομένων των οιωνδήποτε μη εκταμιευθέντων ποσών συνδρομής, πρέπει σήμερα να αντικατασταθεί,

(9) ότι απαιτείται ωστόσο πρόσθετη επίσημη συνδρομή από την Κοινότητα στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος προκειμένου να ενισχυθεί το ισοζύγιο πληρωμών, να παγιωθεί το αποθεματικό και να διευκολυνθεί η απαιτούμενη διαρθρωτική προσαρμογή της χώρας,

(10) ότι η διαχείριση του κοινοτικού δανείου πρέπει να γίνεται από την Επιτροπή,

(11) ότι η συνθήκη δεν προβλέπει, για την έκδοση της παρούσας απόφασης, εξουσίες άλλες εκτός από εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 308,

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ:

Άρθρο 1

1. Η Κοινότητα θέτει στη διάθεση της Ουκρανίας χρηματοδοτική διευκόλυνση υπό μορφή μακροπρόθεσμου δανείου ανώτατου ύψους 110 εκατ. ευρώ με μέγιστη διάρκεια 15 ετών, η οποία αποσκοπεί να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του ισοζυγίου πληρωμών της χώρας, να ενισχύσει τα συναλλαγματικά διαθέσιμά της και να διευκολύνει την εφαρμογή των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

2. Προς το σκοπό αυτό, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να δανειστεί, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τα αναγκαία κεφάλαια τα οποία θα διατεθούν στην Ουκρανία με τη μορφή δανείου.

3. Η Επιτροπή θα διαχειρίζεται το δάνειο αυτό σε στενή συνεργασία με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή και κατά τρόπο που να συμβιβάζεται με τη συμφωνία που έχει συναφθεί μεταξύ του ΔΝΤ και της Ουκρανίας.

Άρθρο 2

1. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να συμφωνήσει με τις αρχές της Ουκρανίας, μετά από διαβούλευση με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, τους όρους οικονομικής πολιτικής που συνοδεύουν το εν λόγω δάνειο. Οι όροι αυτοί θα πρέπει να είναι συμβιβάσιμοι με τις συμφωνίες που αναφέρονται στο άρθρο 1, παράγραφος 3.

2. Η Επιτροπή θα ελέγχει κατά τακτά χρονικά διαστήματα, σε συνεργασία με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή και σε στενό συντονισμό με το ΔΝΤ, εάν η οικονομική πολιτική της Ουκρανίας συμβαδίζει με τους στόχους του παρόντος δανείου και εάν πληρούνται οι σχετικοί όροι.

Άρθρο 3

1. Το δάνειο θα χορηγηθεί στην Ουκρανία τουλάχιστον σε δύο δόσεις. Με την επιφύλαξη του άρθρου 2, η εκταμίευση της πρώτης δόσης θα εξαρτηθεί από την επίτευξη ικανοποιητικής προόδου όσον αφορά την εφαρμογή του μακροοικονομικού προγράμματος που έχει συμφωνηθεί με το ΔΝΤ στο πλαίσιο της υφισταμένης ΔΧΔ ή οποιασδήποτε άλλης διάδοχης συμφωνίας χορήγησης πιστώσεων.

2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 2, η εκταμίευση της ή των επομένων δόσεων θα πραγματοποιηθεί το νωρίτερο ένα τρίμηνο μετά την πληρωμή της πρώτης δόσης και ανάλογα με την επίτευξη ικανοποιητικής προόδου όσον αφορά την εφαρμογή των συμφωνιών που αναφέρονται στην παράγραφο 1.

3. Τα κεφάλαια θα καταβληθούν στην Εθνική Tράπεζα της Ουκρανίας.

Άρθρο 4

1. Οι δανειοληπτικές και δανειοδοτικές ενέργειες που αναφέρονται στο άρθρο 1 θα πραγματοποιηθούν με την ίδια τοκοφόρο ημερομηνία και δεν θα πρέπει να εμπλέκουν την Κοινότητα όσον αφορά την τροποποίηση της προθεσμίας εξόφλησης, τους κινδύνους συναλλαγματικής ισοτιμίας ή επιτοκίου ή οποιοδήποτε άλλο εμπορικό κίνδυνο.

2. Εφόσον το ζητήσει η Ουκρανία, η Επιτροπή λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να συμπεριληφθεί στους όρους του δανείου ρήτρα πρόωρης εξόφλησης και να εξασφαλιστεί η δυνατότητα εκτέλεσής της.

3. Εφόσον ζητηθεί από την Ουκρανία, και με την προϋπόθεση ότι οι περιστάσεις επιτρέπουν τη μείωση του επιτοκίου των δανείων, η Κοινότητα μπορεί να προβεί στην αναχρηματοδότηση όλων ή μέρους των αρχικών δανειοληψιών ή στην αναπροσαρμογή των χρηματοδοτικών όρων τους. Οι ενέργειες αναχρηματοδότησης ή αναπροσαρμογής θα διενεργούνται σύμφωνα με τους όρους που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και δεν έχουν ως αποτέλεσμα την παράταση της μέσης διάρκειας των σχετικών δανείων ούτε την αύξηση, του εναπομένοντος κατά την ημερομηνία της αναχρηματοδότησης ή της αναπροσαρμογής κεφαλαίου, εκφρασμένου με την τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία.

4. Όλα τα συναφή έξοδα της Κοινότητας για τη σύναψη και την εκτέλεση της πράξης που προβλέπεται από την παρούσα απόφαση βαρύνουν την Ουκρανία.

5. Η Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή ενημερώνεται για την πορεία των πράξεων που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 τουλάχιστον μία φορά το χρόνο.

Άρθρο 5

Η Επιτροπή υποβάλλει, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, έκθεση στην οποία περιέχεται αξιολόγηση της εφαρμογής της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 6

Η απόφαση του Συμβουλίου 98/592/ΕΚ καταργείται.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1. ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

Συμπληρωματική μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή προς την Ουκρανία.

2. Σχετικό κονδύλιο του προϋπολογισμού

B0-230 (« Αποθεματικό για δάνεια και εγγύηση δανείων υπέρ τρίτων χωρών »)

Κονδύλιο ΒΟ-211 που αντικατοπτρίζει την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στα προγράμματα λήψης δανείων που συνάπτει η Κοινότητα με σκοπό την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης στα νέα ανεξάρτητα κράτη και στην Μογκολία.

3. Νομικές βάσεις

Άρθρο 308 της Συνθήκης.

4. Περιγραφή και αιτιολόγηση της ενέργειας

α) Περιγραφή της εvέργειας

Χορήγηση κοινοτικού δανείου (που θα χρηματοδοτηθεί με δανεισμό της Κοινότητας στις διεθνείς χρηματαγορές), ανώτατου ποσού 110 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των προσπαθειών προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων της Ουκρανίας.

β) Αιτιoλόγηση της εvέργειας

Η βιωσιμότητα της εξωτερικής θέσης της Ουκρανίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εξωτερική χρηματοδοτική συνδρομή από επίσημες πηγές.

5. Ταξινόμηση της δαπάνης

Υποχρεωτική.

6. Φύση της δαπάνης

Κονδύλιο B0-230: μεταφορά στο Ταμείο Εγγυήσεων (BO-240) σύμφωνα με τον κανονισμό 2728/94 του Συμβουλίου για την κάλυψη των κινδύνων που συνδέονται με τις εγγυήσεις δανείων που χορηγούνται σε τρίτες χώρες.

Δυνητική ενεργοποίηση της εγγύησης του προϋπολογισμού για τις δανειοληψίες της Κοινότητας προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το δάνειο προς την Ουκρανία.

7. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

α) Μέθοδος υπολογισμού

Κονδύλιο B0-230: υπολογισμός σύμφωνα με τον κανονισμό 2728/94 του Συμβουλίου.

Κονδύλιο Β0-213: προτείνεται η εγγραφή ένδειξης "προς υπόμνηση", δεδομένου ότι δεν αναμένεται η ενεργοποίηση της εγγύησης του προϋπολογισμού και, εν πάση περιπτώσει, το ποσό και η χρονική στιγμή μιας ενδεχόμενης χρησιμοποίησης αυτού του κονδυλίου του προϋπολογισμού δεν μπορούν να προσδιοριστούν εκ των προτέρων.

β) Επιπτώσεις της εvέργειας στις πιστώσεις παρέμβασης

Μόνο σε περίπτωση που όντως χρησιμοποιηθεί η εγγύηση.

γ) Χρηματοδότηση των δαπανών παρέμβασης

Η απόφαση απαιτεί τη μεταφορά από το αποθεματικό για εγγύηση δανείων (B0-230) στο Ταμείο Εγγυήσεων (B0-240). Από τα 110 εκατ. ευρώ έχουν ήδη χορηγηθεί τα 92 εκατ. ευρώ. Η μεταφορά θα ανέλθει σε 1,62 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στα 18 εκατ. ευρώ που υπολείπονται να χορηγηθούν με βάση την κοινοτική εγγύηση κατά 100% και ποσοστό καταβολών 9%. Λόγω της μικρής επίπτωσης στο αποθεματικό, η πρόταση αυτή είναι συμβατή με την κατά προτεραιότητα χρήση του αποθεματικού.

Σε περίπτωση ενεργοποίησης της εγγύησης του προϋπολογισμού:

- Πρoσφυγή στo Ταμείo Εγγύησης πoυ δημιoυργήθηκε βάσει τoυ καvovισμoύ (ΕΚ/EURATOM) αριθ. 2728 τoυ Συμβoυλίoυ της 31ης Οκτωβρίoυ 1994.

- Σε περίπτωση που οι πόροι του Ταμείου Εγγυήσεων δεν επαρκούν, το συμπληρωματικό ποσό θα διατεθεί με μεταφορά από τον προϋπολογισμό:

- κάθε διαθέσιμου περιθωρίου στο αποθεματικό για εγγυήσεις.

- κάθε καθυστερημένης αποπληρωμής στον προϋπολογισμό για την οποία είχε ενεργοποιηθεί η εγγύηση του προϋπολογισμού (βάσει του άρθρου 27 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού).

- κάθε διαθέσιμου υπολοίπου εντός του ανώτατου ορίου της κατηγορίας 4 των δημοσιονομικών προοπτικών ή των επαναχρησιμοποιούμενων πόρων της κατηγορίας αυτής.

- για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, η Επιτροπή μπορεί να εξασφαλίσει προσωρινά την εξυπηρέτηση του χρέους με πόρους από τα ταμειακά διαθέσιμά της. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΟΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1552/89 του Συμβουλίου της 29ης Μαΐου 1989.

8. Μέτρα για την πρόληψη της απάτης

Τα κεφάλαια θα καταβληθούν απευθείας στην κεντρική τράπεζα της δικαιούχου χώρας μόνον αφού οι υπηρεσίες της Επιτροπής, σε συνεργασία με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή και τις υπηρεσίες του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, εξακριβώσουν ότι οι μακροοικονομικές πολιτικές που εφαρμόζονται στην Ουκρανία είναι ικανοποιητικές και ότι τηρούνται οι ειδικοί όροι που έχουν τεθεί για τη χορήγηση της παρούσας συνδρομής.

9. Στοιχεία ανάλυσης του κόστους - αποτελεσματικότητας

α) Αιτιολόγηση της δράσης και ειδικοί στόχοι

Με την στήριξη των προσπαθειών για μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις της Ουκρανίας και με την συμπλήρωση της χρηματοδότησης από τη διεθνή κοινότητα η οποία παρέχεται στη χώρα αυτή από τα διεθνή χρηματοδοτικά όργανα, η παρούσα συνδρομή θα ελαφρύνει τους περιορισμούς όσον αφορά την χρηματοδότηση της χώρας από το εξωτερικό, θα ενισχύσει τη μετάβασή της προς μια οικονομία αγοράς και θα βελτιώσει τις αναπτυξιακές προοπτικές της.

β) Παρακολούθηση και αξιολόγηση

Η συνδρομή αυτή είναι μακροοικονομικής φύσεως και η παρακολούθηση και αξιολόγησή της περιλαμβάνεται στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζει η Ουκρανία με τη στήριξη του ΔΝΤ.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής επιβλέπουν την ενέργεια βασιζόμενες σε ένα κατάλληλο σύστημα δεικτών μακροοικονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής που καθορίζονται σε συμφωνία με τις αρχές της δικαιούχου χώρας. Οι υπηρεσίες της Επιτρoπής θα διατηρούν στεvή επαφή με τις υπηρεσίες τoυ ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας και θα επωφελούνται από τις αξιoλόγησεις που θα πραγματοποιούνται από τους παραπάνω οργανισμούς όσον αφορά τις πρoσπάθειες σταθερoπoίησης και μεταρρυθμίσεωv πoυ καταβάλλει η αποδέκτρια χώρα.

Η προτεινόμενη πρόταση απόφασης του Συμβουλίου προβλέπει την υποβολή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ετήσιας έκθεσης στην οποία περιέχεται αξιολόγηση της εφαρμογής της παρούσας ενέργειας.

10. Διοικητικές δαπάνες

Η ενέργεια αυτή έχει έκτακτο χαρακτήρα και δεν θα προκαλέσει αύξηση του προσωπικού της Επιτροπής.