Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Η παρούσα απόφαση σχετικά με τον κατάλογο αποβλήτων και επικίνδυνων αποβλήτων αποσκοπεί στην τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής η οποία έχει τροποποιηθεί ήδη από την απόφαση 2001/118/ΕΚ, της Επιτροπής όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων. Οι τροποποιήσεις διενεργούνται με βάση τις κοινοποιήσεις στις οποίες προέβησαν τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο της οδηγίας για τα επικίνδυνα απόβλητα. Στο άρθρο αυτό αναφέρεται ότι τα απόβλητα που δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο της απόφασης 94/904/ΕΚ και για τα οποία θεωρείται από κράτος μέλος ότι διαθέτουν ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά του παραρτήματος ΙΙΙ της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ αποτελούν επικίνδυνα απόβλητα για τους σκοπούς της οδηγίας αυτής. Τα κράτη μέλη οφείλουν να κοινοποιούν τις περιπτώσεις αυτές στην Επιτροπή η οποία τις επανεξετάζει με τη διαδικασία του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ με στόχο την αναπροσαρμογή του καταλόγου.

2. Η Επιτροπή υπέβαλε σχέδιο των μέτρων που πρέπει να ληφθούν στην επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ. Το σχέδιο αυτό προέβλεπε τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής για αντικατάσταση της απόφασης 94/3/ΕΚ της Επιτροπής για τη θέσπιση καταλόγου αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 1 στοιχείο α) της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί αποβλήτων και της απόφασης 94/904/ΕΚ του Συμβουλίου για την κατάρτιση καταλόγου επικίνδυνων αποβλήτων κατ'εφαρμογή του άρθρου 1 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ του Συμβουλίου για τα επικίνδυνα απόβλητα. Η τροποποίηση αυτή απέβλεπε στην αντικατάσταση του καταλόγου της εν λόγω οδηγίας από νέο κατάλογο στον οποίο έχουν ενσωματωθεί οι 300 κοινοποιήσεις που ελήφθησαν από τα κράτη μέλη.

3. Στις 7 Δεκεμβρίου 2000, η ανωτέρω επιτροπή ενέκρινε όλες τις τροποποιήσεις που περιείχε το σχέδιο πρότασης πλην εκείνων που αφορούσαν τέσσερις τύπους αποβλήτων.

Δεν επετεύχθη ειδική πλειοψηφία υπέρ της προτάσεως της Επιτροπής να ταξινομηθούν ως επικίνδυνα τα ακόλουθα απόβλητα:

06 08 02 απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια

07 02 16 απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες

17 06 05 υλικά δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο

Επίσης, δεν επετεύχθη ειδική πλειοψηφία υπέρ της προτάσεως της Επιτροπής να ταξινομηθούν ως μη επικίνδυνα τα ακόλουθα απόβλητα με την εξής διατύπωση:

19 08 09 μείγματα λιπών και ελαίων από το διαχωρισμό ελαίου/ύδατος που περιέχουν βρώσιμα έλαια και λίπη.

4. Ο τροποποιημένος κατάλογος χωρίς τις ανωτέρω τέσσερις καταχωρήσεις θεσπίστηκε ως απόφαση 2001/118/ΕΚ της Επιτροπής, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ. Δυνάμει των ιδίων διατάξεων υποβάλλεται στο Συμβούλιο πρόταση για την ταξινόμηση των τεσσάρων αυτών προϊόντων. Εάν το Συμβούλιο δεν έχει αποφασίσει εντός τριών μηνών από την υποβολή της πρότασης, τα μέτρα θεσπίζονται από την Επιτροπή.

5. Η Επιτροπή, βασιζόμενη στο άρθρο 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αμφισβήτησε τον επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των αποβλήτων που περιέχουν χλωροσιλάνια (06 08 02), όπως προέβλεπε η κοινοποίηση της Γερμανίας.

Τα χλωροσιλάνια είναι μια ομάδα πολυμερών που περιέχουν, μεταξύ άλλων στοιχείων, πυρίτιο, υδρογόνο και χλώριο. Έχουν δομή αντίστοιχη εκείνης των αλογονομένων υδρογονανθράκων. Αν και υπάρχουν άπειρες δυνατότητες συνδυασμού όλων των ενώσεων της εν λόγω ομάδας, ορισμένες από αυτές, όπως το τριχλωροσιλάνιο, το διμεθυλοδιχλωροσιλάνιο, το τριχλωρομεθυλοσιλάνιο, το τριμεθυλοχλωροσιλάνιο έχουν ταξινομηθεί σύμφωνα με τη χημική νομοθεσία ως πολύ ή εξαιρετικά εύφλεκτα, επιβλαβή σε περίπτωση εισπνοής ή κατάποσης, ερεθιστικά για τους οφθαλμούς, το δέρμα ή τους πνεύμονες. Θα απαιτηθεί ταξινόμηση και άλλων χλωροσιλανίων αλλά επειδή δεν είναι δυνατόν να ταξινομηθούν όλα η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει ταξινόμηση των αποβλήτων που περιέχουν χλωροσιλάνια εν γένει ως επικίνδυνα απόβλητα.

6. Η επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αμφισβήτησε τον επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των αποβλήτων που περιέχουν σιλικόνες (07 02 16) όπως προέβλεπε η σχετική κοινοποίηση των Κάτω Χωρών και της Γερμανίας.

Οι σιλικόνες είναι μια μεγάλη ομάδα πολυμερών σιλοξάνης των οποίων η δομή συνίσταται σε εναλλαγή πυριτίου και οξυγόνου όπου το πυρίτιο είναι συνδεδεμένο με διάφορα οργανικά μόρια. Και στην περίπτωση αυτή οι δυνατοί συνδυασμοί είναι άπειροι. Ωστόσο, για πολλές από τις ενώσεις αυτές είναι γνωστό ότι είναι επιβλαβείς σε περίπτωση επαφής με το δέρμα ή κατάποσης, προκαλούν εγκαύματα και είναι τοξικές για το υδάτινο περιβάλλον και οικοτοξικές εν γένει. Ως εκ τούτου, η πρόταση της Επιτροπής ταξινομεί εν γένει τα απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες ως επικίνδυνα.

7. Η επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αμφισβήτησε τον επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των υλικών δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο, όπως προέβλεπε σχετική κοινοποίηση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Δανίας.

Η πρόταση της Επιτροπής βασίζεται στην εκτενή κοινοτική νομοθεσία περί αμιάντου και υλικών που περιέχουν αμίαντο. Σύμφωνα με την οδηγία 99/45/ΕΚ για την ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση των επικίνδυνων παρασκευασμάτων, ο αμίαντος ταξινομείται ως καρκινογόνο κατηγορίας 1. Το 1999, η επιτροπή τεχνικής προσαρμογής της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ για τους περιορισμούς κυκλοφορίας στην αγορά και χρήσης ορισμένων επικίνδυνων ουσιών και παρασκευασμάτων διατύπωσε ευνοϊκή γνώμη σχετικά με απόφαση της Επιτροπής που τροποποιούσε την οδηγία και προέβλεπε απαγόρευση των περισσότερων από τις εναπομένουσες χρήσεις αμιάντου, όπως η χρήση του στο τσιμέντο. Η απόφαση βασίστηκε σε επιστημονικά τεκμήρια (γνώμη της Επιστημονικής Επιτροπής για την Τοξικότητα, την Οικοτοξικότητα και το Περιβάλλον του Σεπτεμβρίου 1998) που καταδεικνύουν ότι δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί επίπεδο έκθεσης κάτω από το οποίο ο χρυσοτιλικός αμίαντος (που περιέχεται συνήθως στο αμιαντοτσιμέντο) δεν ενέχει κίνδυνο καρκινογένεσης. Η οδηγία 83/477/ΕΟΚ για την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που οφείλονται στην έκθεσή τους στον αμίαντο προβλέπει ότι τα απόβλητα αμιάντου πρέπει να συλλέγονται και να απομακρύνονται από το χώρο εργασίας το συντομότερο δυνατό μέσα σε κατάλληλες κλειστές συσκευασίες που φέρουν σχετική ετικέτα (το μέτρο αυτό δεν εφαρμόζεται στις εξορυκτικές δραστηριότητες). Πέραν τούτου, η οδηγία αυτή αναφέρει ότι για τα απόβλητα αμιάντου εφαρμόζονται οι διατάξεις της οδηγίας 78/319/ΕΟΚ περί τοξικών και επικίνδυνων αποβλήτων (άρθρο 6) όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 91/689/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα απόβλητα. Η οδηγία 87/217/ΕΟΚ σχετικά με την πρόληψη και τη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος από τον αμίαντο προβλέπει ότι όλα τα απόβλητα αμιάντου (όπως ορίζονται στην οδηγία 75/442/ΕΟΚ) θα αντιμετωπίζονται με τρόπο ώστε οι εκπομπές στον αέρα και στο νερό να περιορίζονται στο ελάχιστο. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Επιτροπή προτείνει την ταξινόμηση των υλικών δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο ως επικίνδυνα απόβλητα.

Ορισμένα κράτη μέλη υποστήριξαν ότι στο αμιαντοτσιμέντο, οι ίνες αμιάντου είναι συνυφασμένες στο σώμα του τσιμέντου και δεν αποδεσμεύονται εύκολα. Η αντίδρασή τους συνδέονταν με τις συνέπειες που θα είχε η ταξινόμηση του αμιαντοτσιμέντου ως επικίνδυνο απόβλητο για την υγειονομική ταφή των εν λόγω υλικών σύμφωνα με την οδηγία 99/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων. Σε ορισμένα κράτη μέλη τα υλικά δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο αποτίθενται σε χώρους υγειονομικής ταφής αδρανών ή μη επικίνδυνων αποβλήτων.

Η άποψη της Επιτροπής σχετικά με τα επιχειρήματα που προέβαλαν τα κράτη μέλη κατά τη συζήτηση της πρότασής της είναι ότι η διάθεση του αμιαντοτσιμέντου δεν μπορεί να γίνει σε χώρους υγειονομικής ταφής αδρανών αποβλήτων βάσει του ορισμού των αδρανών αποβλήτων που αναφέρεται στο άρθρο 2 στοιχείο ε) της οδηγίας για την υγειονομική ταφή. Το αμιαντοτσιμέντο δεν ανταποκρίνεται στον ορισμό αυτό διότι μπορεί να αποδεσμεύσει ίνες μετά την υγειονομική ταφή του εάν υποβληθεί σε πίεση που οδηγεί σε θραύση. Πέραν τούτου, η περιεκτικότητά του σε ρύπους (ίνες αμιάντου) δεν είναι αμελητέα και μπορεί να φθάσει το 40%. Επομένως, ανεξάρτητα από την ταξινόμησή του ως επικίνδυνο ή μη επικίνδυνο η διάθεση του υλικού αυτού σε χώρους υγειονομικής ταφής αδρανών αποβλήτων δεν θα επιτρέπεται μετά την ημερομηνία ενάρξεως εφαρμογής της οδηγίας περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων.

Ακόμη και αν ταξινομηθεί ως επικίνδυνο απόβλητο, το αμιαντοτσιμέντο μπορεί να διατεθεί σε χώρους υγειονομικής ταφής μη επικίνδυνων αποβλήτων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παράγραφος γ) εδάφιο iii) που προβλέπει ότι ένας χώρος υγειονομικής ταφής μη επικίνδυνων αποβλήτων δύναται να χρησιμοποιηθεί για τη διάθεση σταθερών, μη ενεργών επικίνδυνων αποβλήτων (π.χ. στερεοποιημένων, υαλοποιημένων) με συμπεριφορά απόπλυσης αντίστοιχη προς τη συμπεριφορά μη επικίνδυνων αποβλήτων. Τα εν λόγω επικίνδυνα απόβλητα δεν πρέπει να αποτίθενται σε κυψέλες που προορίζονται για βιοαποδομήσιμα μη επικίνδυνα απόβλητα. Πολλά κράτη μέλη συμφωνούν με την άποψη ότι πρέπει να αποφεύγεται η διάθεση αμιαντοτσιμέντου μαζί με μη επικίνδυνα απόβλητα και ιδίως με βιοαποδομήσιμα απόβλητα δεδομένου ότι όξινα στραγγίσματα είναι δυνατόν να προσβάλουν το σώμα του τσιμέντου με κίνδυνο αποδέσμευσης ινών μέσω του συστήματος συλλογής αερίων του χώρου υγειονομικής ταφής. Η διάθεση επομένως του αμιαντοτσιμέντου στους χώρους υγειονομικής ταφής θα πρέπει να γίνεται σε χωριστές κυψέλες. Αυτό σημαίνει ότι η πρακτική της υγειονομικής ταφής δεν αλλάζει, είτε ο αμίαντος ταξινομηθεί ως επικίνδυνο απόβλητο είτε όχι. Ανάλογα μέτρα θα ισχύουν αν ταξινομηθεί ως μη επικίνδυνο απόβλητο.

8. Η επιτροπή του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ αμφισβήτησε τον μη επικίνδυνο χαρακτήρα σε όλες τις περιπτώσεις των μειγμάτων λιπών και ελαίων από το διαχωρισμό ελαίου/ύδατος που περιέχουν βρώσιμα έλαια και λίπη (19 08 09). Για την επιτροπή αυτή, και ιδίως για την Ισπανία, η διατύπωση της καταχώρισης δεν εξασφαλίζει ότι μόνο τα μείγματα που περιέχουν ΜΟΝΟ βρώσιμα έλαια και λίπη μπορούν να θεωρούνται μη επικίνδυνα.

Για λόγους σαφήνειας, επομένως, η Επιτροπή δεν αρκείται στα όσα εξυπακούονται και προτείνει να αναφέρεται ρητά ότι τα μείγματα που περιέχουν ΜΟΝΟ βρώσιμα έλαια και λίπη (τα οποία δεν είναι αυτά καθ'αυτά επικίνδυνα) μπορούν να ταξινομηθούν ως μη επικίνδυνα.

9. Η προβλεπόμενη ημερομηνία εφαρμογής είναι η 1η Ιανουαρίου 2002. Ταυτίζεται με την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσουν να εφαρμόζονται οι αποφάσεις 2000/532/ΕΚ και 2001/118/ΕΚ. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να θεσπίσουν εθνικά μέτρα για την εφαρμογή όλων των αποφάσεων με μία και μόνο νομοθετική πράξη. Έτσι θα διευκολυνθεί η εφαρμογή των μέτρων από τις αρμόδιες αρχές και από τις επιχειρήσεις δεδομένου ότι θα έχουν να αντιμετωπίσουν μια μόνο αλλαγή της νομοθεσίας.

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

την οδηγία 91/689/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 1991 για τα επικίνδυνα απόβλητα [1], και ιδίως το άρθρο 1 παράγραφος 4,

[1] ΕΕ L 377 της 31.12.1991, σ. 20. Οδηγία που τροποποιήθηκε από την οδηγία 94/31/ΕΚ (ΕΕ L 168 της 2.7.1994, σ.28).

την πρόταση της Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Με την απόφαση 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής της 3ης Μαΐου 2000 για την αντικατάσταση της απόφασης 94/3/ΕΚ για τη θέσπιση καταλόγου αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 1 στοιχείο α) της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί αποβλήτων και της απόφασης 94/904/ΕΚ του Συμβουλίου για την κατάρτιση καταλόγου επικίνδυνων αποβλήτων κατ'εφαρμογή του άρθρου 1 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ του Συμβουλίου για τα επικίνδυνα απόβλητα [2], θεσπίστηκε κοινοτικός κατάλογος αποβλήτων.

[2] ΕΕ L 226 της 6.9.2000, σ. 3. Απόφαση που τροποποιήθηκε από την απόφαση 2001/118/ΕΚ (ΕΕ L 47 της 16.2.2001, σ. 1).

(2) Το άρθρο 1 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ απαιτεί από τα κράτη μέλη να κοινοποιούν στην Επιτροπή τα απόβλητα που δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των επικίνδυνων αποβλήτων και που θεωρούν ότι διαθέτουν μια ή περισσότερες από τις ιδιότητες που απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙΙ της εν λόγω οδηγίας. Πολλά κράτη μέλη έχουν κοινοποιήσει απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια, απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες που υλικά δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο και έχουν ζητήσει αντίστοιχη αναπροσαρμογή του καταλόγου επικίνδυνων αποβλήτων.

(3) Για λόγους σαφήνειας είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ρητά ότι μόνο τα μείγματα λιπών και ελαίων από διαχωρισμό ελαίου/ύδατος που περιέχουν μόνο βρώσιμα έλαια και λίπη μπορούν να θεωρούνται μη επικίνδυνα.

(4) Η απόφαση 2000/532/ΕΚ πρέπει να τροποποιηθεί ανάλογα.

(5) Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση δεν συμφωνούν με τη γνώμη της επιτροπής του άρθρου 18 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 15ης Ιουλίου 1975 περί αποβλήτων [3]. Επομένως, δυνάμει του άρθρου 18 τέταρτη παράγραφος της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ, πρέπει να θεσπιστούν από το Συμβούλιο,

[3] ΕΕ L 194 της 25.7.1975, σ.39. Οδηγία που τροποποιήθηκε τελευταία από την απόφαση 96/350/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕ L 135 της 6.6.1996, σ. 32).

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Το παράρτημα της απόφασης 2000/532/ΕΚ τροποποιείται σύμφωνα με το παράρτημα της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται από 1ης Ιανουαρίου 2002.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, [...]

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος [...]

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Το παράρτημα της απόφασης 2000/532/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

(1) Ο αριθμός καταχώρισης 06 08 02 απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα:

"06 08 02* απόβλητα που περιέχουν χλωροσιλάνια"

(2) Ο αριθμός καταχώρισης 07 02 16 απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα:

"07 02 16* απόβλητα που περιέχουν σιλικόνες"

(3) Ο αριθμός καταχώρισης 17 06 05 υλικά δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα:

"17 06 05* υλικά δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο"

(4) Ο αριθμός καταχώρισης 19 08 09* μείγματα λιπών και ελαίων από το διαχωρισμό ελαίου/ύδατος που περιέχουν βρώσιμα έλαια και λίπη, αντικαθίσταται από τα ακόλουθα:

"19 08 09 μείγματα λιπών και ελαίων από το διαχωρισμό ελαίου/ύδατος που περιέχουν μόνο βρώσιμα έλαια και λίπη"