Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την παροχή έκτακτης κοινοτικής χρηματοδοτικής βοήθειας στο Κοσσυφοπέδιο

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Εισαγωγή

Η αποστολή των Ηνωμένων Εθνών για την προσωρινή διοίκηση του Κοσσυφοπεδίου (στο εξής UNMIK) εγκαταστάθηκε τον Ιούνιο του 1999 μετά την απόφαση 1244 (1999) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 10ης Ιουνίου 1999. Η UNMIK είναι υπεύθυνη για την εγκατάσταση διεθνούς πολιτικής παρουσίας και για τη συγκρότηση προσωρινών διοικητικών δομών οι οποίες να παρέχουν ευρεία αυτονομία στο λαό του Κοσσυφοπεδίου. Επικεφαλής της UNMIK είναι ο "ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ". Η UNMIK αποτελείται από τέσσερα τμήματα (κλιμάκια), τα οποία περιλαμβάνουν την ανθρωπιστική βοήθεια (υπό την καθοδήγηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες), την πολιτική διοίκηση (υπό την καθοδήγηση του ΟΗΕ), τη συγκρότηση των θεσμικών οργάνων (υπό την καθοδήγηση του ΟΟΑΣΑ) και την οικονομική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη (υπό την καθοδήγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Από το σχεδιασμό της, η UNMIK είχε ως στόχο την ενδυνάμωση των κεντρικών και περιφερειακών δομών και την ενσωμάτωση του λαού του Κοσσυφοπεδίου στην προσωρινή διοίκηση της επαρχίας. Ένα μείζον επίτευγμα στον τομέα αυτό ήταν η δημιουργία της κοινής προσωρινής διοικητικής δομής (JIAS) στις αρχές του 2000 που απορρόφησε τις υπάρχουσες νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές δομές. Η εν λόγω δομή περιλαμβάνει το Μεταβατικό Συμβούλιο του Κοσσυφοπεδίου (ΜΣΚ), που κατέστη το συμβουλευτικό σώμα υψηλού επιπέδου της JIAS, το προσωρινό συμβούλιο (IAC) που αποτελεί ένα συμβουλευτικό όργανο για την SRSG καθώς και εκτελεστικό όργανο για τη JIAS, και 20 διοικητικές υπηρεσίες, κάθε μία από τις οποίες διοικείται από έναν Κοσσοβάρο και έναν υπάλληλο της UNMIK. Σε τοπικό επίπεδο, πραγματοποιήθηκαν οι δημοτικές εκλογές στις 28 Οκτωβρίου 2000, γεγονός που αποτελεί μία σημαντική κίνηση για τον εκδημοκρατισμό της επαρχίας.

Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ανταποκρίθηκε ταχύτατα στην κρίση του Κοσσυφοπεδίου διαθέτοντας υπαλληλικό προσωπικό και εξοπλισμό για την KFOR, παρέχοντας ανθρωπιστική βοήθεια μέσω της ECHO (Υπηρεσία Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας) και δημιουργώντας μία Task Force για το Κοσσυφοπέδιο (TAFKO) στις αρχές Ιουλίου 1999. Η Task Force ήταν υπεύθυνη για την εφαρμογή του προγράμματος ανασυγκρότησης της ΕΚ για το Κοσσυφοπέδιο ως τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ανασυγκρότησης. Με τυπική ύπαρξη από τις 20 Φεβρουαρίου 2000, ο οργανισμός ανέλαβε τις υποχρεώσεις 134,5 εκατ ευρώ του 1998 και 1999 και διέθετε 261 εκατ. ευρώ για τις υποχρεώσεις ως το 2000. Τα κεφάλαια αυτά χρηματοδότησαν προγράμματα βοήθειας στους τομείς της ενέργειας, της ανοικοδόμησης κατοικιών, των μεταφορών, της υδροδότησης, των απορριμμάτων, της ανάπτυξης επιχειρήσεων, της γεωργίας και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο ρυθμός εφαρμογής από τον Οργανισμό υπήρξε εξαιρετικά ταχύς. Είχαν υπογραφεί συμβάσεις για το 90% του ποσού και είχε εκταμιευτεί το 60% από τα ποσά των συμβάσεων ως τα τέλη του 2000. Τον Δεκέμβριο, δεσμεύτηκαν 175 εκατ. ευρώ επιπλέον για το Κοσσυφοπέδιο στο πλαίσιο της διαδικασίας Notenboom. Η χρηματοδότηση αυτή θα εκταμιευτεί ως τμήμα της χρηματοδότησης βοήθειας για το 2001. Γενικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τη Διεθνή Τράπεζα οργάνωσαν δύο συνέδρια χορηγών στις Βρυξέλλες για το Κοσσυφοπέδιο (Ιούλιος και Νοέμβριος 1999), προκειμένου να διασφαλισθεί η χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων ανασυγκρότησης της UNMIK.

Παρά την πολύπλοκη κατάσταση, η UNMIK, και ειδικότερα το κλιμάκιο IV που είναι υπεύθυνο για την οικονομική ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη, προόδευσαν ουσιωδώς προς την εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος που παρουσιάστηκε στη δεύτερη διάσκεψη χορηγών για το Κοσσυφοπέδιο στις 17 Νοεμβρίου 1999 στις Βρυξέλλες. Με την υποστήριξη του ΔΝΤ και της Διεθνούς Τράπεζας, πραγματοποιήθηκε πρόοδος προς τη δημιουργία ενός υγιούς θεσμικού και οικονομικού πλαισίου περιλαμβανομένης της νομιμοποίησης της κυκλοφορίας του DEM που κατέστη το ευρύτερο νόμισμα ως προς τη χρήση στην επαρχία, της λειτουργίας ενός τραπεζικού συστήματος και ενός συστήματος πληρωμών, και της προώθησης της διαδικασίας ανασυγκρότησης καθώς και της ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Η UNMIK πέτυχε επίσης σημαντικά αποτελέσματα στο φορολογικό τομέα διασφαλίζοντας τη σωστή δημοσιονομική λογιστική απεικόνιση, δημιουργώντας μια φορολογική βάση και ελέγχοντας την αύξηση των δαπανών.

Στον τομέα αυτό, η Κοινότητα στήριξε τη δημιουργία ουσιωδών διοικητικών λειτουργιών στο πλαίσιο του ενοποιημένου προϋπολογισμού του Κοσσυφοπεδίου και συνέβαλε σημαντικά στην εξυγίανσή του. Τον Φεβρουάριο του 2000, μετά από πρόταση της Επιτροπής [1], το Συμβούλιο αποφάσισε να χορηγήσει έκτακτη χρηματοδοτική βοήθεια στο Κοσσυφοπέδιο ως 35 εκατ. ευρώ με τη μορφή μη επιστρεπτέας ενίσχυσης [2]. Τα κεφάλαια διατέθηκαν στη UNMIK μέσω της Κεντρικής Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (CFA) σε δύο δόσεις (Μάρτιος και Αύγουστος 2000) μετά από διαβούλευση με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή. Η έκτακτη αυτή βοήθεια, που αποτελούσε μέρος ενός συνολικού πακέτου ενίσχυσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, συμπλήρωσε τα κεφάλαια που χορήγησαν η Παγκόσμια Τράπεζα και οι διμερείς χορηγοί.

[1] COM(1999) 598 τελικό, ΕΕ C 56, 29.2.2000, σ. 66-67.

[2] 2000/140/EΚ της 14ης Φεβρουαρίου 2000, ΕΕ L 47, 19.2.2000, σ. 28-29.

Επιπλέον, η Επιτροπή εκταμίευσε 10 εκατ. ευρώ για τη στήριξη του προϋπολογισμού τον Φεβρουάριο και δέσμευσε άλλα 28 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση δαπανών που αφορούν την εισαγωγή ηλεκτρισμού για το 2000. Και οι δύο δράσεις χρηματοδοτήθηκαν σε έκτακτη βάση στο πλαίσιο του προγράμματος OBNOVA. Συνεπώς, η συνολική κοινοτική ενίσχυση για τον προϋπολογισμό ανέρχεται σε 73 εκατ. ευρώ (περίπου 142 εκατ. DEM). Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το 48% του συνολικού ελλείμματος για το 2000 περιλαμβανομένης και της προβλεπόμενης στήριξης περίπου 100 εκατ. DEM από σύνολο 300 εκατ. DEM (153 εκατ. ευρώ).

2. Πρόσφατες Εξελίξεις στον Οικονομικό και Δημοσιονομικό Τομέα

2.1. Γενική οικονομική κατάσταση

Λόγω έλλειψης αξιόπιστων στατιστικών πηγών, είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί η οικονομική ανάπτυξη στο Κοσσυφοπέδιο. Ήδη πριν από την κρίση της άνοιξης του 1999, η οικονομία του Κοσσυφοπεδίου υπέφερε από την εσωτερική απομόνωση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (ΟΔΓ), τους αργούς ρυθμούς της οικονομικής μεταρρύθμισης, και τη πλήρη έλλειψη επενδύσεων για μια δεκαετία περίπου. Λόγω των συγκρούσεων, υπέστησαν ζημιές οι κατοικίες και οι δημόσιες υποδομές, η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή παρέμειναν στάσιμες και ακόμη και οι ελάχιστες βασικές πληρωμές που πραγματοποιούσε ο προηγούμενος πιστωτικός τομέας έπαψαν να πραγματοποιούνται. Τον Οκτώβριο του 1999, το διεθνές γραφείο εργασίας εκτιμούσε ότι το ποσοστό ανεργίας υπερέβαινε το 50% με σημαντικό τμήμα του πληθυσμού να αποτελείται από νέους [3].

[3] ILO (Lajos Hethy): Απασχόληση και προστασία εργαζομένων στο Κοσσυφοπέδιο, Οκτώβριος 1999.

Η οικονομική δραστηριότητα ανέκαμψε σημαντικά μετά τις συγκρούσεις. Η αγροτική παραγωγή υπολογίζεται να υπερβαίνει το 75% σε σχέση με το επίπεδο της πριν από τον πόλεμο. οι κατασκευές και ορισμένες υπηρεσίες που έχουν σχέση με το εμπόριο παρουσιάζουν δυναμική ανάπτυξη. Ωστόσο, η βιομηχανική παραγωγή συνεχίζει να παραμένει πολύ χαμηλή. Η μεταπολεμική ανάκαμψη αναμένεται να συνεχισθεί εφόσον συνεχισθεί η ανάπτυξη στις κατασκευές, και βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα μείζονα διεθνή προγράμματα ανασυγκρότησης που χρηματοδοτούνται από χορηγούς.

Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ το 1995 υπολογιζόταν ανεπίσημα γύρω στο 500 $ ΗΠΑ. Σήμερα, εκτιμήσεις με υψηλή πιθανότητα λάθους του ΔΝΤ δείχνουν ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι της τάξης των 650-850 $ ΗΠΑ. Τα στοιχεία της UNMIK δείχνουν ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μπορεί ακόμη και να υπερβαίνει τα 1.000 $ ΗΠΑ. Τα εμβάσματα εργαζομένων στο εξωτερικό παραμένουν μία σημαντική πηγή εισοδήματος για τα νοικοκυριά.

Μη επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι ο πληθωρισμός δεν αποτελεί πρόβλημα ως σήμερα και δεν υπάρχουν παράπονα για την αύξηση των τιμών ή για την έλλειψη βασικών προϊόντων. Οι εισαγωγές υπολογίζεται να αντιστοιχούν σε περίπου 80% του ΑΕΠ. Δεν υπάρχουν ουσιαστικά εξαγωγές, μολονότι πραγματοποιείται κάποιο εμπόριο με την υπόλοιπη Σερβία, χωρίς όμως επίσημη καταγραφή. Άλλοι τομείς της οικονομικής πολιτικής εκτίθενται λεπτομερέστερα στην συνέχεια.

2.2. Τομείς οικονομικής πολιτικής

Ως τα τέλη του χειμώνα 1999/2000, η UNMIK έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην επείγουσα συντήρηση των βασικών υποδομών και στην κατά το δυνατόν βελτίωσή τους. Τα αποτελέσματα υπήρξαν μάλλον ικανοποιητικά σε ορισμένους τομείς, λιγότερο σε άλλους. Εξ αρχής, η UNMIK χρειάστηκε να διασφαλίσει την αξιόπιστη παροχή ενέργειας. Παρά τη σημαντική τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια από χορηγούς, ιδιαίτερα την Κοινότητα, και σημαντικές βελτιώσεις, η παροχή ενέργειας αντιμετωπίζει διακοπές ή γίνεται σε συγκεκριμένες ώρες. Οι βελτιώσεις είναι περισσότερο εμφανείς σε άλλους τομείς: το αεροδρόμιο της Πρίστινα λειτουργεί από τον Ιανουάριο του 2000 ενώ τον Ιούνιο ξεκίνησαν σημαντικές εργασίες επισκευής του οδικού δικτύου. Η UNMIK και η KFOR αποκατέστησαν ορισμένες από τις κυριότερες σιδηροδρομικές συνδέσεις, επαναλειτούργησε η διεθνής και τοπική ταχυδρομική υπηρεσία, δημιουργήθηκε ένα δίκτυο κινητής τηλεφωνίας ενώ έχουν ξεκινήσει σημαντικές επισκευαστικές εργασίες για το δίκτυο σταθερής τηλεφωνίας στο Κοσσυφοπέδιο.

Με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της διαδικασίας ανασυγκρότησης, η UNMIK παρουσίασε τον Απρίλιο του 2000 ένα συνολικό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων ("Κοσσυφοπέδιο: Ανασυγκρότηση 2000"). Το πρόγραμμα καταγράφει λεπτομερώς τις προτεραιότητες για τις επενδύσεις ανασυγκρότησης σε όλους τους τομείς το 2000 και έχει ως στόχο να κατευθύνει τη βοήθεια των χορηγών και να ενθαρρύνει το συντονισμό της. Δημιουργήθηκε μια ειδική μονάδα για το συντονισμό των χορηγών στο τμήμα ανασυγκρότησης η οποία ενεργεί ως κεντρικός συνομιλητής για τους χορηγούς και είναι υπεύθυνη για την επέκταση του προγράμματος τα επόμενα έτη.

Η βοήθεια της Κοινότητας μέσω της TAFKO και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ανασυγκρότησης αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την UNMIK. Το 2000, ο οργανισμός διαχειρίστηκε 395 εκατ. ευρώ τα οποία στο τέλος του έτους συμπληρώθηκαν με μια πρόσθετη δόση 175 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, ο οργανισμός είναι υπεύθυνος για την υλοποίηση ενός προγράμματος χρηματοδοτικής βοήθειας από την Κοινότητα στο Κοσσυφοπέδιο συνολικού ύψους 571 εκατ. ευρώ.

Η ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα θεωρήθηκε βασική προτεραιότητα για την ανάπτυξη της οικονομίας του Κοσσυφοπεδίου. Η UNMIK χρησιμοποιεί μια μικτή στρατηγική η οποία καθορίζεται μεταξύ άλλων σε ένα "Λευκό Βιβλίο" που υποβλήθηκε στο IAC τον Μάιο 2000, το οποίο προβλέπει τη στήριξη των υπαρχουσών επιχειρήσεων και κίνητρα για τη δημιουργία νέων. Στην περίπτωση των δημοσίων επιχειρήσεων, η στρατηγική της UNMIK έχει ως στόχο την προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών μέσω εκχωρήσεων, χρηματοδοτικής μίσθωσης ή συμβάσεων διαχείρισης. Ένα πρώτο παράδειγμα συμβάσεων διαχείρισης που η UNMIK ελπίζει ότι θα επαναληφθεί για άλλες μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις είναι η σύμβαση που συνάφθηκε με την Swiss Holderbank για την τσιμεντοβιομηχανία Sharr. Η σύμβαση προβλέπει δεκαετή εκχώρηση της εκμετάλλευσης των εγκαταστάσεων έναντι σημαντικών επενδύσεων και βιομηχανικής αναδιάρθρωσης. Ένα σημαντικό στοιχείο της σύμβασης είναι η προσπάθεια δημιουργίας κοινωνικής συναίνεσης σχετικά με αυτή τη μορφή πώλησης με την καταβολή μέρους των κερδών σε ένα ταμείο για τους εργαζόμενους. Στα μέσα Αυγούστου υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ της UNMIK και ενός ομίλου μεγάλων εξορυκτικών εταιριών για την αποκατάσταση του εξορυκτικού και μεταλλουργικού συγκροτήματος της Trepca στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο. Το κονσόρτσιουμ θα αναλάβει σημαντικές δράσεις περιλαμβανομένης και της επισκευής ή αντικατάστασης των συστημάτων ασφάλειας και του παραγωγικού εξοπλισμού.

Το "Λευκό Βιβλίο", που αναθεωρήθηκε πρόσφατα, περιλαμβάνει επίσης ως σημαντικά στοιχεία, την πώληση μη ιδιωτικών επιχειρήσεων βραχυπρόθεσμα, την ολοκλήρωση του νομοθετικού πλαισίου, τον ορισμό των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και την αναγκαιότητα επίτευξης κοινωνικής συναίνεσης για τις ιδιωτικοποιήσεις. Μακροπρόθεσμα, οι δημόσιες επιχειρήσεις θα μεταβιβασθούν σε έναν Οργανισμό Επιχειρήσεων του Κοσσυφοπεδίου (ΟΕΚ), που θα αποφασίσει για την αναδιάρθρωση και την πώλησή τους. Λόγω της συνεχιζόμενης θεσμικής αβεβαιότητας, η πρόοδος των ιδιωτικοποιήσεων παραμένει ιδιαίτερα δυσχερής.

Πραγματοποιήθηκε περαιτέρω πρόοδος στον καθορισμό του κατάλληλου νομικού και θεσμικού πλαισίου για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Για παράδειγμα, ολοκληρώθηκε η απογραφή των επιχειρήσεων στο Κοσσυφοπέδιο, με την καταγραφή περίπου 26.000 επιχειρήσεων ενώ η κατάρτιση σύγχρονης εμπορικής νομοθεσίας έχει ολοκληρωθεί ή βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο.

Μετά τις συστάσεις του ΔΝΤ, η αρχή του Κοσσυφοπεδίου για τις τράπεζες και τις πληρωμές (BPK), που δημιουργήθηκε το Νοέμβριο του 1999, πραγματοποίησε σημαντική πρόοδο προς την κατάρτιση του νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου για ένα υγιές σύστημα τραπεζών και πληρωμών. Η πρόοδος ήταν ταχύτερη απ' ότι αναμενόταν στον τομέα της αδειοδότησης και εποπτείας των τραπεζών. Οι αιτήσεις αδειοδότησης για τις τράπεζες και μη τραπεζικές μικροχρηματοδοτικές εταιρίες σχεδιάστηκαν, καθώς και τα έντυπα και τα εγχειρίδια ώστε να διευκολύνουν τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων και αδειοδότησης. Η BPK ενέκρινε σημαντικό αριθμό εποπτικών κανόνων, που αποτελούν τα κυριότερα θεμέλια για μια σύγχρονη εποπτική λειτουργία, βασισμένη στις καλύτερες διεθνείς εποπτικές πρακτικές. Για παράδειγμα, οι αδειοδοτούμενες τράπεζες πρέπει να εφαρμόσουν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα και να υποβάλλουν τους λογαριασμούς τους σε εξωτερικούς λογιστές. Η BPK άρχισε ήδη την εκπαίδευση κοσσοβάρων τραπεζικών εποπτών.

Η μοναδική τράπεζα που διαθέτει άδεια στο Κοσσυφοπέδιο (η "MEB") φαίνεται μέχρι στιγμής να κινείται ομαλά προκειμένου να επεκτείνει την κάλυψη και το φάσμα των προϊόντων της και να αυξήσει το προσωπικό της καθώς και τα προσόντα του. Η τραπεζική εποπτική αρχή της BPK ολοκλήρωσε τον έλεγχο της MEB. Επιπλέον, η BPK χορήγησε προκαταρκτική έγκριση, δηλ. άδεια προετοιμασίας για το άνοιγμα τράπεζας, σε επτά υποψήφιους για αδειοδότηση. Λόγω προβλημάτων άντλησης κεφαλαίων των νέων τραπεζών, της αναγκαιότητας να διεξαχθούν έρευνες για ορισμένους σημαντικούς μετόχους και ορισμένων ιδιοκτησιακών θεμάτων σχετικά με τις εγκαταστάσεις, δεν μπορεί να εκτιμηθεί πότε θα εκδοθούν οι τελικές άδειες λειτουργίας. Ακόμη, η BPK χορήγησε έγκριση σε εννέα μικροχρηματοδοτικούς μη τραπεζικούς ομίλους οι οποίοι θα μπορούν να δέχονται περιορισμένες καταθέσεις και να χορηγούν μικρά δάνεια, τα οποία θα καλύπτουν ιδιαίτερα τα τμήματα της αγοράς που δεν έχουν τραπεζικό ενδιαφέρον. Ήδη λειτουργούν οκτώ ινστιτούτα.

Η BPK συνέχισε να αναπτύσσει το σύστημα πληρωμών της ώστε να προσφέρει υπηρεσίες πληρωμών στην UNMIK, τη δημόσια διοίκηση του Κοσσυφοπεδίου και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Τον Ιούνιο 2000 εγκαταστάθηκε και λειτούργησε ένα σύγχρονο σύστημα που δώρισε η Νορβηγία. Η εκπαίδευση του προσωπικού συνεχίζεται. Η BPK ανέλαβε την εισαγωγή μετρητών καθώς και την αποστολή μετρητών στην επαρχία. Η διαδικασία προετοιμασίας για τη μετάβαση από το γερμανικό μάρκο στο ευρώ το 2002 έχει ήδη ξεκινήσει. Τέλος, η BPK θα αναλάβει σύντομα την ευθύνη για τους ασφαλιστικούς κανονισμούς και τη σχετική εποπτεία.

Εξίσου σημαντικές θεσμικές εξελίξεις έχουν προωθηθεί από την UNMIK στο φορολογικό τομέα. Η εγκαθίδρυση της Κεντρικής Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (CFA) το Νοέμβριο του 1999 αποτέλεσε ένα πρώτο σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία ενός σύγχρονου συστήματος διαχείρισης του προϋπολογισμού. Η CFA, η οποία στη συνέχεια ενσωματώθηκε στην JIAS, έχει ειδικές αρμοδιότητες για το σχεδιασμό και την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Κοσσυφοπεδίου. Η φορολογική αρχή της UNMIK δημιουργήθηκε επίσημα τον Απρίλιο του 2000. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκε μια οργανωτική δομή που βασίζεται στη διαχείριση της φορολογίας (επεξεργασία των εσόδων, έλεγχος, συλλογή, υπηρεσία φορολογουμένων και εκπαίδευση, καταγγελίες, κ.λπ.). Ως το τέλος Οκτωβρίου προσλήφθηκαν 151 τοπικοί υπάλληλοι ενώ άνοιξαν περιφερειακές εφορίες σε πέντε περιοχές και τοπικές εφορίες σε δύο δήμους. Σήμερα υπάρχουν δύο φόροι, ένας φόρος ξενοδοχείου, φαγητού και ποτών και ένας φόρος βάσει τεκμηρίων. Η τελωνειακή υπηρεσία της UNMIK δημιουργήθηκε επίσημα κατά τα τέλη Αυγούστου του 1999, υπό την αιγίδα της αποστολής τελωνειακής υποστήριξης της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο. Η υπηρεσία απασχολεί σήμερα 97 τελωνειακούς τους οποίους συνδράμουν φύλακες και άλλοι βοηθητικοί εργαζόμενοι οι οποίοι κυρίως συλλέγουν έσοδα στα διεθνή σύνορα, τη διοικητική συνοριακή γραμμή με το Μαυροβούνιο και ένα εσωτερικό γραφείο συλλογής φόρων.

Μετά από ένα πρώτο στάδιο κατά το οποίο η CFA αντιμετώπισε ορισμένα προβλήματα για την αύξηση και τη σταθεροποίηση των φορολογικών εσόδων καθώς και για τον έλεγχο των δαπανών ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, η δημοσιονομική κατάσταση δείχνει ουσιαστική βελτίωση, ιδιαίτερα μετά το καλοκαίρι του 2000. Τα έσοδα αναπτύχθηκαν θετικά, και έφθασαν τα 216,6 εκατ. DEM ως τα τέλη Νοεμβρίου. Από την πλευρά των δαπανών, οι σημερινές δαπάνες σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού βρίσκονται ακόμη χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις. Οι συνολικές δαπάνες ως το Νοέμβριο του 2000 παρέμειναν στα 321,8 εκατ. DEM. Τον Αύγουστο πραγματοποιήθηκαν ορισμένες δημοσιονομικές προσαρμογές με την αλλαγή πιστώσεων μεταξύ τομέων χωρίς όμως να αλλάξει το ύψος των συνολικών δαπανών (DEM 430,8 εκατ.). Έτσι, η CFA αναμένει έλλειμμα περίπου 300 εκατ. DEM το 2000, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί πλήρως με την εξωτερική βοήθεια.

Έναντι των θετικών επιδόσεων των τελευταίων μηνών θα πρέπει να συνυπολογισθούν και ορισμένοι πιθανοί κίνδυνοι. Τα έσοδα εξακολουθούν να προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από τους δασμούς, τους ειδικούς φόρους και τους φόρους επί των πωλήσεων, που είναι πιθανόν να υποχωρήσουν κατά το χειμώνα. Η εισαγωγή ενός φόρου 15% που να παρακρατείται από τους μισθούς δεν προχώρησε δεδομένου ότι τα Ηνωμένα Έθνη αρνήθηκαν να χορηγήσουν εξαίρεση από τη γενική πρακτική μη φορολόγησης του τοπικού προσωπικού των Ηνωμένων Εθνών. Η έλλειψη οποιασδήποτε μορφής φορολόγησης διογκώνει τις διαφορές μισθών μεταξύ του τοπικού προσωπικού που απασχολείται άμεσα από τα Ηνωμένα Έθνη και των εργαζομένων (περιλαμβανομένων των δικαστών και κοσσοβάρων προϊσταμένων τμημάτων) που εργάζονται για τη δημόσια διοίκηση του Κοσσυφοπεδίου. Ένας άλλος τομέας, όπου η CFA όφειλε να είναι ιδιαίτερα προσεκτική προκειμένου να αποφευχθούν μείζονα πολιτικά προβλήματα ήταν ο έλεγχος των δαπανών των τομέων που είχαν τις μεγαλύτερες δαπάνες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την κατάσταση των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, και ειδικότερα του τομέα της ενέργειας.

Οι συνολικές δεσμεύσεις των χορηγών σε ό,τι αφορά τα δημοσιονομικά του 2000 ανέρχονται σε περίπου 300 εκατ. DEM (περιλαμβανομένης και της βοήθειας των 100 εκατ. DEM). Ως τις 30 Νοεμβρίου, είχε εκταμιευθεί το 90% των σχετικών κεφαλαίων. Εκτός από μία μεταφορά 29 εκατ. DEM από το 1999, η στήριξη του προϋπολογισμού περιλαμβάνει περίπου 28 εκατ. DEM από τις ΗΠΑ, 8 εκατ. DEM από τον Καναδά, 15 εκατ. DEM από την Ιαπωνία και 10 εκατ. DEM από την Παγκόσμια Τράπεζα, συνολικά 61 εκατ. DEM. Η Κοινότητα χορήγησε περίπου 88 εκατ. DEM (περιλαμβανομένων 35 εκατ. ευρώ έκτακτης χρηματοδοτικής βοήθειας και 10 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος OBNOVA), ενώ θα χορηγηθούν ακόμη 28 εκατ. ευρώ για εισαγωγή ενέργειας, ένα μεγάλο μέρος από τα οποία εκταμιεύτηκαν ως τα τέλη του έτους 2000. Τα υπόλοιπα προέρχονται από άλλους χορηγούς διμερούς βοήθειας. Λόγω των θετικών δημοσιονομικών εξελίξεων φαίνεται ότι η CFA κατάφερε να μεταφέρει κάποια ποσά στον προϋπολογισμό του 2001.

3. Προοπτική για το 2001

Όπως προαναφέρθηκε, η οικονομική δραστηριότητα βελτιώθηκε σημαντικά μετά τις συγκρούσεις. Σε ορισμένους τομείς (π.χ. τις υπηρεσίες), η τρέχουσα δραστηριότητα είναι πιθανόν πολύ υψηλότερη από ό,τι στο παρελθόν. Μολονότι υπάρχουν δυσκολίες ως προς την ποσοτικοποίησή της, η μεταπολεμική ανάκαμψη αναμένεται να συνεχισθεί. Η "έκρηξη" στον τομέα των κατασκευών υπολογίζεται να συνεχισθεί για μερικά έτη, με αφορμή τα σημαντικά διεθνή προγράμματα ανασυγκρότησης που χρηματοδοτούνται από χορηγούς. Η διεθνής παρουσία στο Κοσσυφοπέδιο (Ηνωμένα Έθνη, KFOR, κυβερνητικά θεσμικά όργανα, μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.λπ.) αποτελεί μία σημαντική πηγή εσόδων, που είναι πιθανόν να διατηρηθεί για το προσεχές μέλλον.

Ορισμένες προκαταρκτικές εκτιμήσεις του ΔΝΤ αναφέρουν ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ της τάξεως του 10-15% το χρόνο για τα επόμενα δύο έτη. Μολονότι οι εκτιμήσεις αυτές θα πρέπει να αναθεωρηθούν όταν θα υπάρχει μια πιο εύρωστη στατιστική βάση, αποτελούν μία λογική υπόθεση εργασίας για την εκπόνηση μεσοπρόθεσμων προβλέψεων. Είναι φανερό ότι οι εξελίξεις στο Βελιγράδι είναι πιθανό να επηρεάσουν τις προβλέψεις αυτές.

Παρά ορισμένες ανοδικές πιέσεις στις τιμές, ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα. Ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις που εξετάζονται ήδη (εισαγωγή ΦΠΑ, αύξηση των ειδικών φόρων και αναθεώρηση των τελωνειακών δασμών για τα τρόφιμα, μεταξύ άλλων) θα οδηγήσουν πιθανόν σε αυξήσεις τιμών, μολονότι είναι αδύνατο στο στάδιο αυτό να υπολογισθεί η ακριβής επίδρασή τους. Μπορεί να σημειωθούν περαιτέρω πιέσεις στις τιμές των τροφίμων μετά την εξάντληση της ανθρωπιστικής βοήθειας, περιλαμβανομένης και της επισιτιστικής βοήθειας, τους επόμενους μήνες, μολονότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να εξισορροπηθεί από την αναμενόμενη αύξηση της εγχώριας αγροτικής παραγωγής.

Η ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες απασχόλησης και θα συμβάλει στη μείωση της ανεργίας. Ωστόσο, δεδομένου του ιδιαίτερα υψηλού ποσοστού ανεργίας, μεσοπρόθεσμα, η ανεργία υπολογίζεται να παραμείνει υψηλή.

Η μεσοπρόθεσμη φορολογική στρατηγική της UNMIK δέχεται την αναγκαιότητα να πραγματοποιηθεί πρόοδος προς έναν αυτοχρηματοδοτούμενο προϋπολογισμό, να βελτιωθεί η δημοσιονομική διατηρησιμότητα και να μειωθεί η στήριξη του γενικού προϋπολογισμού από τους χορηγούς. Από την πλευρά των εσόδων, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αυξηθούν τα τοπικά έσοδα με τη διεύρυνση της φορολογικής βάση και την εισαγωγή μιας σειράς νέων φόρων. Θα προσληφθούν νέοι τελωνειακοί και εφοριακοί υπάλληλοι και θα πραγματοποιηθεί κατάλληλη εκστρατεία ενημέρωσης για τη φορολογία. Από την πλευρά των δαπανών, η UNMIK θα πρέπει να περιορίσει τις λειτουργικές της δαπάνες, αντιστεκόμενη, μεταξύ άλλων, και στις πιέσεις για μισθολογικές αυξήσεις των στελεχών της. Μολονότι ορισμένες δαπάνες για προϊόντα και υπηρεσίες σε σχέση με την έναρξη δραστηριοτήτων των τμημάτων είναι πιθανόν να μειωθούν το 2001, θα υπάρξουν νέες πιέσεις από την αναγκαιότητα επίλυσης κοινωνικών θεμάτων. Η προώθηση της κοινωνικής σταθερότητας μέσω της εκπαίδευσης, της υγείας, της παροχής βασικής κοινωνικής πρόνοιας θα παραμείνει προτεραιότητα. Σύμφωνα με την CFA, οι μεταφορές για την κοινωνική πρόνοια (μαζί με τη συντήρηση του οδικού δικτύου) - ίσως χρειασθούν σημαντικές αυξήσεις δαπανών ενώ θα αυξήσουν περαιτέρω την πίεση για την ανάπτυξη της φορολογικής βάσης. Κάτι τέτοιο ευθυγραμμίζεται με τις συστάσεις της Διεθνούς Τράπεζας, που συνιστά να αντιμετωπισθούν ορισμένα θέματα της κοινωνικής πολιτικής στο εγγύς μέλλον ενόψει της προγραμματισμένης μείωσης των προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας από τους χορηγούς.

Έτσι, ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου για το 2001, που εγκρίθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου, προβλέπει τα έσοδα από τις τοπικές πηγές να φθάσουν περίπου τα 338 εκατ. DEM (έναντι περίπου 210 εκατ. DEM το 2000). Πάντως, οι εκτιμήσεις αυτές εξαρτώνται από την έγκαιρη εφαρμογή του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος. Οι δαπάνες υπολογίζεται να φθάσουν περίπου τα 500 εκατ. DEM με ορισμένες προσαρμογές μεταξύ των διαφόρων κονδυλίων. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει συστηματική προσπάθεια για τη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων και τον έλεγχο του συνολικού μισθολογικού κόστους ιδιαίτερα στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και τα τμήματα εκπαίδευσης και υγείας. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις και αν περιληφθούν οι δαπάνες για εισαγωγές ενέργειας (όπως συνιστάται από την ομάδα εργασίας (WLSG) [4]), το έλλειμμα θα μπορούσε να είναι της τάξης των 180 εκατ. DEM (μη περιλαμβανομένων των κεφαλαιακών δαπανών).

[4] Η WLSG αποτελεί ομάδα στήριξης της ομάδας υψηλού επιπέδου (HLSG) και αποτελείται κυρίως από εμπειρογνώμονες του G8 (Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες), την προεδρία της ΕΕ, διεθνείς χορηγούς (ΔΝΤ, Διεθνής Τράπεζα, ΕΤΑΑ και ΕΤΕ) και το σύμφωνο σταθερότητας. Δημιουργήθηκε μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κολωνίας από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων προκειμένου να καθοδηγήσει τη διαδικασία συντονισμού των χορηγών για την οικονομική ανασυγκρότηση, τη σταθεροποίηση, τη μεταρρύθμισης και την ανάπτυξη της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Οι ομάδες HLSG/WLSG είναι υπό την κοινή προεδρία της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τέλος, η UNMIK παρουσίασε πρόσφατα ένα νέο δημόσιο επενδυτικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης, που καλύπτει την περίοδο 2001-2003. Το πρόγραμμα που υποστηρίζεται από τη Διεθνή Τράπεζα βασίζεται στο αντίστοιχο πρόγραμμα για το 2000. Ωστόσο, για κάθε συγκεκριμένο σχέδιο γίνεται ακριβέστερος υπολογισμός του κόστους. Επιπλέον, υπάρχει στενότερη σχέση μεταξύ του προγράμματος και του ενοποιημένου προϋπολογισμού του Κοσσυφοπεδίου με στόχο να διασφαλισθεί η συνεκτικότητα και η συμβιβασιμότητα στο επίπεδο του σχεδιασμού του προϋπολογισμού μεταξύ κεφαλαιακών και τακτικών δαπανών. Κάτι τέτοιο μπορεί να θεωρηθεί ως το πρώτο βήμα ώστε οι κεφαλαιακές δαπάνες, στο εύθετο χρόνο, να αποτελέσουν τμήμα του τακτικού προϋπολογισμού.

4. Πιθανή Περαιτέρω Έκτακτη Κοινοτική Χρηματοδοτική Βοήθεια

Παρά τη σημαντική πρόοδο στην ανάπτυξη μιας εγχώριας βάσης εισοδήματος, το Κοσσυφοπέδιο συνεχίζει να βασίζεται στην εξωτερική χρηματοδότηση από χορηγούς προκειμένου να παρέχει βασικές διοικητικές λειτουργίες και να καθορίσει ένα υγιές και σταθερό πλαίσιο για την οικονομική ανάπτυξη. Η επαρχία δεν μπορεί να επωφεληθεί από χρηματοδοτικά προγράμματα βοήθειας του ΔΝΤ ή της Διεθνούς Τράπεζας. Επιπλέον, δεν είναι σε θέση να δανεισθεί ούτε από την εγχώρια ούτε από τη διεθνή χρηματοδοτική αγορά.

Κάτω από τις προϋποθέσεις αυτές, εάν δεν υπάρξει εξωτερική βοήθεια με τη μορφή μη επιστρεπτέων ενισχύσεων μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η περαιτέρω πρόοδος προς τη δημιουργία μιας σύγχρονης οικονομίας αγοράς και σταθερής οικονομικής ανάπτυξης. Η αμεσότερη συνέπεια θα είναι η παράλυση των βασικών διοικητικών λειτουργιών (περιλαμβανομένων και των δικαστηρίων και της συλλογής εσόδων), κάτι που θα συνεπαγόταν σημαντικό κόστος για το επίπεδο διαβίωσης του πληθυσμού. Εξάλλου θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο η οικονομική, η κοινωνική και η πολιτική σταθερότητα όχι μόνο στο Κοσσυφοπέδιο αλλά γενικότερα στην περιοχή των Βαλκανίων.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, φαίνεται σκόπιμο να χορηγηθεί μια δεύτερη έκτακτη κοινοτική χρηματοδοτική ενίσχυση στο Κοσσυφοπέδιο σε μια κοινή προσπάθεια της διεθνούς κοινότητας χορηγών. Έναντι των συνολικών χρηματοδοτικών αναγκών για τη στήριξη του προϋπολογισμού για το 2001 που καθορίζονται σε περίπου 180 εκατ. DEM (90 εκατ. ευρώ) η Επιτροπή προτείνει τη χορήγηση περαιτέρω έκτακτης χρηματοδοτικής βοήθειας για το Κοσσυφοπέδιο ύψους έως 30 εκατ. ευρώ. Αυτή η τάξη μεγέθους φαίνεται επαρκής έναντι του δημοσιονομικού ελλείμματος που εκτιμάται για το 2001. Λαμβάνει επίσης υπόψη το γεγονός ότι η Επιτροπή σκοπεύει να διαθέσει χωριστά ως 20 εκατ. ευρώ χρηματοδοτική βοήθεια το 2001 για να καλύψει εισαγωγές ηλεκτρικού ρεύματος, εφόσον χρειαστεί.

Πριν υποβάλει την πρότασή της, η Επιτροπή συμβουλεύθηκε την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, που συμφώνησε με την πρωτοβουλία.

Η προτεινόμενη βοήθεια θα εκταμιευθεί σε τουλάχιστον τρεις δόσεις. Η εκταμίευση θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή κατάλληλων μακροοικονομικών και διαρθρωτικών κινήσεων προσαρμογής. Μεταξύ των όρων αυτών προβλέπεται ότι η UNMIK θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για την προώθηση της διαδικασίας ανασυγκρότησης, την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, την εγκαθίδρυση ενός υγιούς συστήματος τραπεζών και πληρωμών, καθώς και τις προσπάθειες για την επέκταση της εισοδηματικής βάσης, τον έλεγχο των δημοσίων δαπανών και τη διασφάλιση της διαφάνειας του προϋπολογισμού.

2001/0045 (CNS)

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την παροχή έκτακτης κοινοτικής χρηματοδοτικής βοήθειας στο Κοσσυφοπέδιο

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 308,

την πρόταση της Επιτροπής [5],

[5] ΕΕ C..., ..., σ. ...

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου [6],

[6] ΕΕ C..., ..., σ. ...

εκτιμώντας τα εξής:

(1) Προτού υποβάλει την πρότασή της, η Επιτροπή ζήτησε τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής.

(2) Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών εξέδωσε την απόφαση 1244 (1999) στις 10 Ιουνίου 1999 [7] με σκοπό την προώθηση της εγκαθίδρυσης, ενόψει της οριστικής διευθέτησης του θέματος, ευρείας αυτονομίας και αυτοδιακυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου στο πλαίσιο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας.

[7] S/RES/1244 (1999) που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στην 4011η συνεδρίασή του στις 10 Ιουνίου 1999

(3) Η διεθνής κοινότητα, με βάση την απόφαση 1244 (1999), εγκατέστησε διεθνές σώμα ασφαλείας (υπό την επωνυμία KFOR) και προσωρινή πολιτική διοίκηση, την "αποστολή των Ηνωμένων Εθνών για την προσωρινή διοίκηση του Κοσσυφοπεδίου" (UNMIK).

(4) Η UNMIK απαρτίζεται από τέσσερα τμήματα (κλιμάκια) και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει αναλάβει καθοδηγητικό ρόλο [8] ως προς το τέταρτο κλιμάκιο που είναι υπεύθυνο για την οικονομική ανασυγκρότηση.

[8] Διεθνής πολιτική παρουσία στο Κοσσυφοπέδιο: έκθεση του Γενικού Γραμματέα βάσει της παραγράφου 10 της απόφασης 1244 (1999) του Συμβουλίου Ασφαλείας, S/1999/672, 12 Ιουνίου 1999, II.5.

(5) Η UNMIK θα συνεχίσει να καταβάλει προσπάθειες για να εξασφαλίσει τη συμμετοχή στο έργο της των κύριων πολιτικών κομμάτων και εθνικών κοινοτήτων του Κοσσυφοπεδίου.

(6) Η UNMIK, και ειδικότερα το κλιμάκιο IV, έχει επιτύχει ουσιώδη πρόοδο στην εγκαθίδρυση ενός θεσμικού, νομικού και πολιτικού πλαισίου ενόψει της δημιουργίας υγιούς οικονομίας βασισμένης στις αρχές της αγοράς. Μερίμνησε για τη λειτουργία συστημάτων τραπεζών και πληρωμών και προώθησε την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Η UNMIK έχει επίσης επιτύχει πρόοδο στην ανάπτυξη της εισοδηματικής βάσης και στον έλεγχο των δαπανών.

(7) Η UNMIK εγκαθίδρυσε Κεντρική Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία, αρμόδια για διαφανείς και ελέγξιμες διαδικασίες σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του προϋπολογισμού του Κοσσυφοπεδίου.

(8) Βάσει των εκτιμήσεων της UNMIK που παρουσιάστηκαν σε συμφωνία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), το Κοσσυφοπέδιο ζήτησε εξωτερική στήριξη προκειμένου να επιτύχει περαιτέρω πρόοδο στην εγκαθίδρυση υγιούς οικονομίας της αγοράς και δημόσιας διοίκησης. εκτιμάται ότι θα χρειασθεί έκτακτη εξωτερική χρηματοδοτική βοήθεια περίπου 90 εκατ. ευρώ ως τα τέλη του 2001.

(9) Η UNMIK υπέβαλε αίτηση για έκτακτη χρηματοδοτική βοήθεια. Η διεθνής κοινότητα εκτιμά ότι η χορήγηση εξωτερικής δημοσιονομικής στήριξης, δίκαια κατανεμημένης μεταξύ χορηγών, είναι ουσιώδης προκειμένου να καλυφθούν οι εναπομένουσες χρηματοδοτικές ανάγκες βάσει του προϋπολογισμού που κατάρτισε για το Κοσσυφοπέδιο η UNMIK.

(10) Το Κοσσυφοπέδιο δεν είναι σε θέση να δανεισθεί είτε από τις εσωτερικές είτε από τις διεθνείς χρηματοδοτικές αγορές και δεν είναι επιλέξιμο ώστε να γίνει μέλος των διεθνών χρηματοδοτικών οργανισμών και συνεπώς δεν μπορεί να επωφεληθεί από χρηματοδοτική βοήθεια που συνδέεται με τα προγράμματά τους.

(11) Μολονότι η οικονομική δραστηριότητα ανέκαμψε με αξιοσημείωτη ταχύτητα μετά τις συγκρούσεις, το Κοσσυφοπέδιο βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του υπολογίζεται ότι είναι χαμηλότερο από άλλες χώρες της περιοχής και από τα χαμηλότερα της Ευρώπης.

(12) Το σημερινό χαμηλό επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης του Κοσσυφοπεδίου είναι αποτέλεσμα μακρόχρονης εγκατάλειψης καθώς και ζημιών που σχετίζονται με τις συγκρούσεις, παράγοντες που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν γρήγορα αλλά χρειάζονται σταθερή στήριξη για σημαντικό χρονικό διάστημα ώστε να δημιουργηθούν σταθερά θεσμικά όργανα και να επιτευχθεί διαρκής οικονομική ανάπτυξη.

(13) Η παροχή από μέρους της Κοινότητας χρηματοδοτικής βοήθειας υπό μορφή καθαρών μη επιστρεπτέων ενισχύσεων στο Κοσσυφοπέδιο, το 2000 [9] αποτέλεσε ενδεδειγμένο μέτρο για την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε η επαρχία υπό τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και ήδη παρείχε ενίσχυση, υπό μορφή αμέσων επιδοτήσεων, ύψους 35 εκατ. ευρώ.

[9] 2000/140/ΕΚ της 14ης Φεβρουαρίου 2000, ΕΕ L 47, 19.2.2000, σ. 28-29.

(14) Η παροχή από μέρους της Κοινότητας, σε συνδυασμό με άλλους χορηγούς, στη UNMIK χρηματοδοτικής βοήθειας υπό μορφή καθαρών μη επιστρεπτέων ενισχύσεων προς ενίσχυση του λαού του Κοσσυφοπεδίου συνεχίζει να αποτελεί ενδεδειγμένο μέτρο.

(15) Με την επιφύλαξη των εξουσιών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής, η παρούσα χρηματοδοτική βοήθεια θα αποτελέσει μέρος της συνολικής βοήθειας που έχει προβλεφθεί για το Κοσσυφοπέδιο το 2001, πράγμα που σημαίνει ότι εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα κεφαλαίων στο πλαίσιο του γενικού προϋπολογισμού.

(16) Υπεύθυνη για τη διαχείριση της έκτακτης χρηματοδοτικής βοήθειας πρέπει να είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

(17) Η Συνθήκη δεν προβλέπει για την έκδοση της παρούσας απόφασης άλλες εξουσίες πλην εκείνων που προβλέπονται στο άρθρο 308.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ:

Άρθρο 1

1. Συμπληρωματικά προς τη χρηματοδοτική βοήθεια που αποφάσισε ήδη το Συμβούλιο (2000/140/ΕΚ) στις 14 Φεβρουαρίου 2000, η Κοινότητα θα διαθέσει στην UNMIK έκτακτη χρηματοδοτική βοήθεια, υπό μορφή καθαρών μη επιστρεπτέων ενισχύσεων ανώτατου ύψους 30 εκατ. ευρώ, με στόχο τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο, τη διευκόλυνση συγκρότησης και συνέχισης βασικών διοικητικών λειτουργιών και τη στήριξη της ανάπτυξης υγιούς οικονομικού πλαισίου.

2. Υπεύθυνη για τη διαχείριση της βοήθειας είναι η Επιτροπή, σε στενή συνεννόηση με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή και λαμβανομένων υπόψη των συμφωνιών και ρυθμίσεων που ισχύουν μεταξύ του ΔΝΤ και της UNMIK ή οποιασδήποτε άλλης διεθνώς αναγνωρισμένης αρχής του Κοσσυφοπεδίου.

Άρθρο 2

1. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να συμφωνήσει με τη UNMIK, κατόπιν διαβουλεύσεων με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή, τους οικονομικούς όρους υπό τους οποίους παρέχεται η συγκεκριμένη βοήθεια. Οι όροι αυτοί πρέπει να συνάδουν με τις τυχόν συμφωνίες με τις οποίες γίνεται λόγος στο άρθρο 1 παράγραφος 2.

2. Η Επιτροπή ελέγχει ανά τακτά χρονικά διαστήματα, σε συνεννόηση με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή και σε συνεργασία με το ΔΝΤ και τη Διεθνή Τράπεζα, κατά πόσον οι οικονομικές πολιτικές που ακολουθούνται στο Κοσσυφοπέδιο ευθυγραμμίζονται με τους στόχους και με τους αναφερόμενους στην οικονομική πολιτική όρους υπό τους οποίους παρέχεται η βοήθεια.

Άρθρο 3

1. Η βοήθεια θα διατεθεί στην UNMIK σε δύο τουλάχιστον δόσεις. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 2, η πρώτη δόση θα εκταμιευθεί βάσει μνημονίου κατανόησης μεταξύ της UNMIK και της Κοινότητας.

2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 2, η δεύτερη και οποιαδήποτε πιθανή περαιτέρω δόση θα εκταμιευθεί μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των όρων οικονομικής πολιτικής που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 και όχι νωρίτερα από τρεις μήνες μετά την εκταμίευση της προηγούμενης δόσης.

3. Τα χρήματα της βοήθειας θα διατεθούν στην UNMIK μέσω της Κεντρικής Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Central Fiscal Authority) με αποκλειστικό σκοπό την κάλυψη των δημοσιονομικών αναγκών του Κοσσυφοπεδίου.

Άρθρο 4

Το κόστος της Κοινότητας για τη σύναψη και την εκτέλεση της πράξης που αφορά η παρούσα απόφαση θα αναληφθεί από την UNMIK, εφόσον κριθεί σκόπιμο.

Άρθρο 5

Η Επιτροπή οφείλει να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ετήσια έκθεση, που θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της εφαρμογής της παρούσας απόφασης.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο πρόεδρος

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1. Τίτλος του μετρου

Έκτακτη χρηματοδοτική βοήθεια στο Κοσσυφοπέδιο.

2. Κονδύλιο του προϋπολογισμου

Β7-548

3. Νομική βαση

Η προς έκδοση απόφαση του Συμβουλίου κατ' εφαρμογή του άρθρου 308 της Συνθήκης.

4. Περιγραφή του μετρου

4.1 Γενικός στόχος

Παροχή έκτακτης χρηματοδοτικής βοήθειας υπό μορφή καθαρών μη επιστρεπτέων ενισχύσεων ανώτατου ύψους ως 30 εκατ. ευρώ στην UNMIK λόγω του ότι η εξωτερική θέση του Κοσσυφοπεδίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προερχόμενη από επίσημες πηγές εξωτερική χρηματοδοτική βοήθεια. Στόχος είναι η εξασφάλιση της αποκατάστασης ή συγκρότησης βασικών διοικητικών λειτουργιών στο Κοσσυφοπέδιο.

4.2 Διάρκεια ισχύος και ρυθμίσεις ανανέωσης του μέτρου

Μέχρι τα τέλη του 2001.

5. Κατάταξη τησ δαπανησ ´η του εσοδου

Μη υποχρεωτική δαπάνη. διαχωριζόμενες πιστώσεις

6. Είδος της δαπανησ ´η του εσοδου

Καθαρή μη επιστρεπτέα ενίσχυση (100% επιχορήγηση), η οποία θα εκταμιευθεί σε τουλάχιστον δύο διαδοχικές δόσεις.

7. Δημοσιονομικές επιπτώσεισ

7.1 Μέθοδος υπολογισμού του συνολικού κόστους του μέτρου (η σχέση μεταξύ επιμέρους δαπανών και συνολικού κόστους)

Με βάση τις τρέχουσες εκτιμήσεις του κλιμακίου IV της UNMIK οι οποίες έχουν εγκριθεί από το ΔΝΤ και την Διεθνή Τράπεζα, οι συνολικές ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης του Κοσσυφοπεδίου για το 2001 ανέρχονται σε 90 εκατ. ευρώ (μη περιλαμβανομένων των κεφαλαιακών δαπανών). Προτείνεται η συνεισφορά 30 εκατ. ευρώ από μέρους της Κοινότητας ούτως ώστε να καλυφθεί σημαντικό μέρος των αναγκών αυτών. Το υπόλοιπο ποσό αναμένεται να καλυφθεί από άλλους χορηγούς διμερούς βοήθειας.

7.2 Αναλυτική κατανομή του κόστους - Πίνακας πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και πιστώσεων πληρωμών

εκατ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ // 2001

Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων // 30

Πιστώσεις πληρωμών // 30

8. Μέτρα προληψης τησ απατησ

Τα χρήματα θα καταβληθούν απευθείας στην Κεντρική Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (CFA) του Κοσσυφοπεδίου, η οποία τελεί υπό τον έλεγχο του Κλιμακίου IV της UNMIK. Προηγουμένως όμως οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα ελέγξουν, σε συνεννόηση με την οικονομική και δημοσιονομική επιτροπή και σε συνεργασία με τις υπηρεσίες του ΔΝΤ και της Διεθνούς Τράπεζας, κατά πόσον η οικονομική και η θεσμική πολιτική που ακολουθούνται στο Κοσσυφοπέδιο είναι ικανοποιητικές και κατά πόσον έχουν τηρηθεί οι ειδικοί όροι υπό τους οποίους χορηγείται η παρούσα βοήθεια.

Η βοήθεια θα αποτελέσει αντικείμενο ελέγχου υπό την ευθύνη του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF).

9. Στοιχεία αναλυσησ κοστους αποτελεσματικοτητασ

9.1 Λόγοι εφαρμογής του μέτρου

Στηρίζοντας τις προσπάθειες οργάνωσης της οικονομικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης προκειμένου να δημιουργηθεί μια ικανοποιητικά λειτουργούσα οικονομία της αγοράς η παρούσα ενίσχυση θα βελτιώσει τις προοπτικές οικονομικής ανάκαμψης και μελλοντικής ανάπτυξης του Κοσσυφοπεδίου. Θα το βοηθήσει να αντιμετωπίσει τις βαριές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες που έχουν προκληθεί τόσο από την ανεπάρκεια των επενδύσεων και την έλλειψη φροντίδας επί μακρύ χρονικό διάστημα, όσο και από τις εχθροπραξίες τους 1999. Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η βοήθεια αναμένεται να συμβάλει στη μείωση της εξάρτησης του Κοσσυφοπεδίου από την εξωτερική χρηματοδότηση.

9.2 Παρακολούθηση και αξιολόγηση του μέτρου

Η παρούσα βοήθεια έχει έκτακτο χαρακτήρα. Θα καταβληθεί στην UNMIK μέσω της CFA.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής σε στενή συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ανασυγκρότησης θα παρακολουθούν και θα αξιολογούν την εφαρμογή του μέτρου, σε συνεννόηση με το ΔΝΤ και την Διεθνή Τράπεζα.

10. Διοικητική δαπανη (Τμήμα III, Μέρος A του προϋπολογισμου)

Το παρόν μέτρο έχει έκτακτο χαρακτήρα και δεν θα προκαλέσει αύξηση του προσωπικού της Επιτροπής και/ή άλλες διοικητικές δαπάνες.