Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 περί γενικών διατάξεων τα διαρθρωτικά ταμεία για

(υποβληθείσες από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. εισαγωγη

Μετά από αίτημα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κολωνίας, στις 14 Μαρτίου 2000 η Επιτροπή εξέδωσε έκθεση σχετικά με τα μέτρα τα προοριζόμενα να θέσουν σε εφαρμογή το άρθρο 229 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σχετικά με τις απόκεντρες περιφέρειες [1]. Η έκθεση απευθυνόταν στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και διαβιβάστηκε στην Επιτροπή των Περιφερειών καθώς και στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή. Τον Ιούνιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Φέιρα κάλεσε την Επιτροπή να του υποβάλει τις ενδεδειγμένες προτάσεις.

[1] COM(2000) 147 τελικό.

Πολλά από τα μέτρα τα αναφερόμενα στην αίτηση έχουν σχέση με τους όρους υλοποίησης των Διαρθρωτικών ταμείων. Τα συνημμένα πέντε σχέδια κανονισμού αφορούν τα μέτρα αυτά.

2. η ιδιαζουσα κατασταση των αποκεντρων περιφερειών

Οι επτά απόκεντρες περιφέρειες, που καθορίζονται περιοριστικά στο άρθρο 229 παράγραφος 2 της συνθήκης, είναι οι Αζόρες, η Μαδέρα, οι Κανάριες Νήσοι, η Γουαδελούπη, η Γουιάνα, η Μαρτινίκα και η Ρεϋνιόν. Σε έξι από τις περιφέρειες αυτές το μέσο εισόδημα ανά κάτοικο τοποθετείται σε ποσοστό μεταξύ 40 και 55 % του μέσου κοινοτικού και γι´αυτό οι περιφέρειες αυτές συγκαταλέγονται μεταξύ των δέκα πτωχότερων περιφερειών της Ένωσης. Επίσης, σε πέντε από αυτές το ποσοστό ανεργίας φθάνει τα ανώτατα επίπεδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανέρχεται σε ποσοστό μεταξύ 21 και 37 % του ενεργού πληθυσμού.

Λόγω του γεγονότος ότι το ανά κάτοικο ΑΕΠ είναι κατώτερο του 75 % του μέσου κοινοτικού, από την μεταρρύθμιση των Διαρθρωτικών Ταμείων, το έτος 1988, οι επτά απόκεντρες περιφέρειες θεωρούνται ως περιφέρειες με καθυστερημένη ανάπτυξη και, κατά συνέπεια, επιλέξιμες στο στόχο αριθ. 1.

Εξάλλου, το 1989 για τα γαλλικά υπερπόντια διαμερίσματα και, στη συνέχεια, το 1991 για τις Αζόρες και τη Μαδέρα αφενός και για τις Κανάριες Νήσους αφετέρου, με αποφάσεις του Συμβουλίου μετά από πρόταση της Επιτροπής θεσπίστηκαν προγράμματα μέτρων που προσιδιάζουν στον απομακρυσμένο και νησιωτικό χαρακτήρα [2].

[2] POSEIDOM - Απόφαση αριθ. 89/687/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 1989 - ΕΕ L 399, της 30.12.1989, σ. 39. POSEIMA - Απόφαση αριθ. 91/315/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 1991 - ΕΕ L 171, της 29.06.1991, σ. 10.

Το άρθρο 299 παράγραφος 2 της συνθήκης , όπως εκδόθηκε στις 2 Οκτωβρίου 1997 στο Άμστερνταμ και τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαΐου 1999, αναγνωρίζει τον ειδικό χαρακτήρα των σωρευμένων μειονεκτημάτων τα οποία πλήττουν όλες τις απόκεντρες περιφέρειες. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι η οικονομική και κοινωνική κατάσταση των περιφερειών αυτών επιδεινώνεται λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα τους, της μικρής έκτασής τους, των δυσχερειών λόγω αναγλύφου και κλίματος και της εξάρτησης της οικονομίας τους εξ αιτίας του περιορισμένου αριθμού προϊόντων που παράγουν ενώ η μονιμότητα και ο συνδυασμός των παραγόντων αυτών αποτελούν βαρύ πλήγμα για την ανάπτυξη των απόκεντρων περιφερειών.

Έτσι η Επιτροπή θεωρεί αναγκαίο να λάβει περισσότερο υπόψη της, στο πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων, την ιδιαιτερότητα των περιφερειών αυτών, η οποία τους αναγνωρίζεται βάσει των διατάξεων του άρθρου 299 παράγραφος 2 της συνθήκης.

3. επανεξεταση τησ διαμορφωσησ των συντελεστων παρεμβασησ διαρθρωτικων ταμειων

Όπως αναφέρεται στο άρθρο 299 παράγραφος 2 της συνθήκης, όλες οι απόκεντρες περιφέρειες αντιμετωπίζουν το ίδιο σύνολο προβλημάτων. Κατόπιν τούτου, οι περιφέρειες αυτές, είτε ανήκουν σε χώρες που καλύπτονται από το Ταμείο Συνοχής είτε όχι, πρέπει να έχουν την δυνατότητα να επωφελούνται των ιδίων διατάξεων όσον αφορά τους συντελεστές παρέμβασης Διαρθρωτικών Ταμείων.

Εξάλλου, η στενότητα των τοπικών αγορών, τα κωλύματα τα συναφή προς τον εφοδιασμό και την αποθεματοποίηση επηρεάζουν το κόστος παραγωγής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μειώνοντας την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητά τους σε σχέση με επιχειρήσεις που βρίσκονται πλησίον των κύριων αγορών της ηπειρωτικής Ευρώπης, αποτελώντας τροχοπέδη στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και μη συμβάλλοντας στη μείωση των υψηλών επιπέδων ανεργίας.

Προκειμένου να ληφθούν υπόψη τα στοιχεία αυτά, προτείνονται τρεις προσαρμογές.

Η πρώτη προσαρμογή αφορά τις οροφές που έχουν καθοριστεί για τη συμμετοχή των Διαρθρωτικών Ταμείων. Για το σύνολο των απόκεντρων περιφερειών, πρόκειται για:

-τον καθορισμό της μέγιστης συμμετοχής του Ταμείου στο 85 % της ολικής επιλέξιμης δαπάνης.

-την αύξηση της μέγιστης παρέμβασης του Ταμείου από 35 % στο 50 % της ολικής επιλέξιμης δαπάνης, στην περίπτωση επενδύσεων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Η δεύτερη προσαρμογή αφορά τις οροφές που καθορίζονται στον κανονισμό σχετικά με τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων, όσον αφορά τη δημόσια παρέμβαση για τις επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων, καθώς και τη στήριξη την παρεχόμενη στη διατήρηση και την ανάπτυξη οικονομικών, οικολογικών και κοινωνικών λειτουργιών όσον αφορά τα δάση στις αγροτικές ζώνες. Για το σύνολο των απόκεντρων περιφερειών προβλέπονται:

-αύξηση από 50 σε 75 % του μέγιστου επιπέδου δημόσιας ενίσχυσης, εκφραζόμενης ως ποσοστό του επιλέξιμου μεγέθους επένδυσης στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

-αύξηση από 50 σε 65 % του μέγιστου επιπέδου δημόσιας ενίσχυσης εκφραζόμενης ως ποσοστού του μεγέθους επένδυσης στον τομέα της μεταποίησης και της εμπορίας γεωργικών προϊόντων.

-επέκταση της κοινοτικής χρηματοδοτικής στήριξης όσον αφορά τα δάση και τις επιφάνειες που αποτελούν ιδιοκτησία ιδιωτών, ενώσεων ιδιωτών ή δήμων και κοινοτήτων ή ενώσεών τους, για δασικές επιφάνειες που αποτελούν την ιδιοκτησία κάθε φορέα, δημόσιου, τοπικού, περιφερειακού ή εθνικού.

Η τρίτη προσαρμογή αφορά ορισμένους συντελεστές χρηματοδοτικής παρέμβασης του χρηματικού μέσου προσανατολισμού για την αλιεία.

4. κανονισμοι προσ τροποποιηση

Οι προβλεπόμενες προσαρμογές αφορούν τρεις κανονισμούς που έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο:

-τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1260/1999, περί γενικών διατάξεων για τα Διαρθρωτικά Ταμεία [3], ο οποίος βασίζεται στο άρθρο 161 της συνθήκης.

[3] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου, της 21ης Ιουνίου 1999 - ΕΕ L 161, της 26.06.1999, σ. 1.

-τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2792/1999, για καθορισμό των λεπτομερών κανόνων και ρυθμίσεων σχετικά με την κοινοτική διαρθρωτική βοήθεια στον τομέα της αλιείας [4], του οποίου τη νομική βάση αποτελεί το άρθρο 37 της συνθήκης.

[4] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2792/1999 του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 1999 - ΕΕ L 337, της 30.12.1999, σ. 10.

-τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1257/1999, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ) και για την τροποποίηση και κατάργηση ορισμένων κανονισμών [5].

[5] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1257/1999 του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1999 - ΕΕ L 160, της 26.06.1999, σ. 80.

Εντούτοις, όσον αφορά τον τελευταίο κανονισμό, θεωρήθηκε προτιμότερο να εισαχθούν οι προβλεπόμενες προσαρμογές στο πλαίσιο κανονισμών του Συμβουλίου οι οποίοι ήδη θεσπίζουν υπέρ απόκεντρων περιφερειών ειδικά μέτρα όσον αφορά ορισμένα γεωργικά προϊόντα και οι οποίοι προβλέπουν μέτρα παρέκκλισης στο διαρθρωτικό τομέα, αναφερόμενοι στη νομοθεσία την προγενέστερη εκείνης που εκδόθηκε το 1999. Οι εν λόγω τρεις κανονισμοί αφορούν αντίστοιχα τα υπερπόντια γαλλικά διαμερίσματα, τις Αζόρες και τη Μαδέρα, τις Κανάριες Νήσους και είναι οι ακόλουθοι:

-ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3763/91, για ειδικά μέτρα που αφορούν ορισμένα γεωργικά προϊόντα στα γαλλικά υπερπόντια διαμερίσματα [6], ο οποίος βασίζεται στο άρθρο 37 της συνθήκης.

[6] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 3763/1991 του Συμβουλίου, της 24.12.1991 - ΕΕ L 356, της 24.12.1991, σ. 1.

-ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1600/92, για ειδικά μέτρα που αφορούν ορισμένα γεωργικά προϊόντα υπέρ των Αζορών και της Μαδέρας [7], ο οποίος βασίζεται στα άρθρα 36 και 37 της συνθήκης.

[7] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1600/1992 του Συμβουλίου, της 15.6.1992 - ΕΕ L 173, της 27.06.1992, σ. 1.

-ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1601/92, για ειδικά μέτρα που αφορούν ορισμένα γεωργικά προϊόντα υπέρ των Καναρίων Νήσων [8], ο οποίος βασίζεται στα άρθρα 26, 36 και 37 της συνθήκης .

[8] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1601/1992 του Συμβουλίου, της 15.6.1992 - ΕΕ L 173, της 27.06.1992, σ. 13

Προκειμένου η κωδικοποίηση να είναι ενιαία, κατά την αναθεώρηση του συνόλου των τριών αυτών κανονισμών POSEI - τομέας γεωργίας - την οποία η Επιτροπή αναμένεται ότι θα υποβάλει προσεχώς στο Συμβούλιο, οι τροποποιήσεις που προαναφέρονται όσον αφορά τις διαρθρωτικές παρεκκλίσεις θα περιληφθούν εκ νέου στους τροποποιημένους κανονισμούς POSEI.

5. συμπερασματα

Όπως προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 299 παράγραφος 2, οι προβλεπόμενες τροποποιήσεις αφορούν μόνον τις επτά απόκεντρες περιφέρειες οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες προς μειονεκτήματα κοινά και ειδικά. Δεν παρουσιάζουν χαρακτήρα λόγω του οποίου θα ήταν δυνατόν να διαταραχθουν λειτουργία της ενιαίας αγοράς και η εφαρμογή κοινών πολιτικών.

Οι εν λόγω τροποποιήσεις δεν έχουν καμία επίπτωση στα ποσά Διαρθρωτικών Ταμείων τα διατιθέμενα στα τρία οικεία κράτη για την περίοδο 2000-2006.

2000/0306 (ACV)

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 περί γενικών διατάξεων για τα διαρθρωτικά ταμεία

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη :

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 161,

την πρόταση της Επιτροπής [9] ,

[9] ΕΕ ...

τη σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου [10],

[10] ΕΕ ...

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής [11],

[11] ΕΕ ...

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών [12],

[12] ΕΕ ...

Εκτιμώντας τα εξής :

(1) Το άρθρο 29, παράγραφος 3, σημείο α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου, της 21ης Ιουνίου 1999, περί γενικών διατάξεων για τα Διαρθρωτικά Ταμεία [13], προβλέπει ότι η δυνατότητα χορήγησης συμμετοχής των Ταμείων μέχρι του 85% κατ´ανώτατο όριο του συνολικού επιλέξιμου κόστους, προορίζεται αποκλειστικά για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές που ανήκουν σε ένα κράτος μέλος το οποίο καλύπτεται από το Ταμείο Συνοχής, καθώς και για τις απόκεντρες ελληνικές νήσους οι οποίες μειονεκτούν λόγω της απομάκρυνσής τους.

[13] ΕΕ L 161 της 26.6.1999, σ. 1

(2) Το άρθρο 299 παράγραφος 2 της συνθήκης ορίζει ότι είναι ίδια η φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν όλες οι εξόχως απόκεντρες περιοχές και, ιδίως, προβλημάτων όπως η απομόνωση και ο νησιωτικός τους χαρακτήρας, που ενδέχεται να αναχαιτίζουν σημαντικά την ανάπτυξή τους. Είναι, κατά συνέπεια, απαραίτητη η τροποποίηση των διατάξεων του άρθρου 29, παράγραφος 3, σημείο α, του προαναφερομένου κανονισμού, έτσι ώστε η συμμετοχή των Ταμείων να μπορεί να καθορίζεται στο 85% κατ´ανώτατο όριο του συνολικού επιλέξιμου κόστους για όλες τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, είτε ανήκουν είτε όχι σε ένα κράτος μέλος το οποίο καλύπτεται από το Ταμείο Συνοχής, σε περίπτωση που δεν πρόκειται ούτε για επενδύσεις σε υποδομές που παράγουν ουσιαστικά καθαρά έσοδα, ούτε για επενδύσεις στις επιχειρήσεις.

(3) Το άρθρο 29, παράγραφος 4, σημείο β του προαναφερομένου κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999, ορίζει ότι, σε περίπτωση επενδύσεων στις επιχειρήσεις, η παρέμβαση των Ταμείων δεν μπορεί να υπερβεί το 35% του συνολικού επιλέξιμου κόστους στις περιοχές που καλύπτονται από τον στόχο αριθ. 1.

(4) Όλες οι εξόχως απόκεντρες περιοχές είναι επιλέξιμες για τον στόχο αριθ. 1 των Διαρθρωτικών Ταμείων, για την χρονική περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2000 έως 31 Δεκεμβρίου 2006, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής της 1ης Ιουλίου 1999 για τον καθορισμό του καταλόγου των περιοχών τις οποίες αφορά ο στόχος αριθ. 1 για την εν λόγω χρονική περίοδο [14].

[14] ΕΕ L 194 της 27.7.1999, σ. 53

(5) Είναι αναγκαία η αύξηση του μεγίστου ποσοστού της παρέμβασης των Διαρθρωτικών Ταμείων σε περίπτωση επενδύσεων σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που βρίσκονται στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν αυτές οι επιχειρήσεις, έτσι ώστε να υπάρξει μία σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη των εν λόγω περιοχών.

(6) Κατά συνέπεια, χρειάζεται να τροποποιηθούν οι διατάξεις του άρθρου 29, παράγραφος 4, σημείο β του προαναφερομένου κανονισμού, ούτως ώστε, σε περίπτωση επενδύσεων σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που βρίσκονται στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, η παρέμβαση των Ταμείων να μπορεί να ανέρχεται μέχρι το 50% του συνολικού επιλέξιμου κόστους.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 τροποποιείται ως εξής :

1. Το άρθρο 29 παράγραφος 3 σημείο α) τροποποιείται ως εξής :

« α) το 75% κατ´ανώτατο όριο του συνολικού επιλέξιμου κόστους και, κατά γενικό κανόνα, το 50% τουλάχιστον των επιλέξιμων δημόσιων δαπανών, για τα μέτρα που εφαρμόζονται στις περιοχές οι οποίες καλύπτονται από τον στόχο αριθ. 1. Η κοινοτική συμμετοχή δύναται, σε έκτακτες περιπτώσεις δεόντως αιτιολογημένες, να ανέρχεται στο 80% κατ´ανώτατο όριο του συνολικού επιλέξιμου κόστους στις περιοχές οι οποίες καλύπτονται από τον στόχο αριθ. 1 και οι οποίες βρίσκονται σε ένα κράτος μέλος που καλύπτεται από το Ταμείο Συνοχής, ενώ μπορεί να ανέρχεται στο 85% κατ´ανώτατο όριο του συνολικού επιλέξιμου κόστους σε όλες τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, καθώς επίσης και στις απόκεντρες ελληνικές νήσους που μειονεκτούν εξ αιτίας της απομόνωσής τους. »

2. Στο άρθρο 29, παράγραφος 4, σημείο β), προστίθενται το ακόλουθο σημείο :

« ii) Το 50% κατ´ανώτατο όριο του συνολικού επιλέξιμου κόστους στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, για επενδύσεις στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. »

Τα σημεία ii) και iii) μετονομάζονται, αντιστοίχως, σε σημεία iii) και iv).

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα μετά από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, [...]

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος [...]