Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ που τροποποιεί τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2027/97 για την ευθύνη του αερομεταφορέα σε περίπτωση δυστυχήματος

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Στοχοσ τησ προτασεωσ

1. Η Επιτροπή προτείνει με το παρόν έγγραφο την προσαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για να εξασφαλισθεί πλήρης και ταυτόχρονη συμμόρφωση των αερομεταφορέων της ΕΚ προς τις διατάξεις της νέας Σύμβασης για την Ενοποίηση Ορισμένων Κανόνων στις Διεθνείς Αεροπορικές Μεταφορές που υπογράφηκε στις 28 Mαΐου 1999 - "σύμβαση του Μόντρεαλ" [1].

[1] Η Επιτροπή προτείνει παράλληλα απόφαση του Συμβουλίου που θα εξουσιοδοτεί την Κοινότητα να εγκρίνει τη Σύμβαση.

2. Η σύμβαση του Μόντρεαλ θεσπίζει ένα εκσυγχρονισμένο και ομοιόμορφο νομικό πλαίσιο, το οποίο θα διέπει την ευθύνη των αερομεταφορέων για την πρόκληση ζημιών σε επιβάτες, αποσκευές και εμπορεύματα κατά τη διάρκεια διεθνών ταξιδίων. Η σύμβαση αποτελεί σημαντική βελτίωση του ισχύοντος διεθνούς καθεστώτος στο δεδομένο πεδίο - το σύστημα που βασίζεται στη σύμβαση της Βαρσοβίας του 1929 - και εν καιρώ θα το αντικαταστήσει πλήρως.

3. Ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 2027/97 του Συμβουλίου εκδόθηκε προκειμένου να καθιερωθεί ένα σύγχρονο καθεστώς αποζημίωσης σε περίπτωση θανάτου και τραυματισμού επιβατών τους. Η τροποποίησή του θα εξασφαλίσει πλήρη ευθυγράμμιση μεταξύ νέων διεθνών κανόνων και κοινοτικού καθεστώτος. Θα εγγυάται επίσης ομοιόμορφη εφαρμογή των κανόνων του Μόντρεαλ σε όλες τις μεταφορές που εκτελούνται από αερομεταφορείς της ΕΚ. Χωρίς έναν τέτοιο κανονισμό, υπήρχε ο κίνδυνος να υπόκειται η ενδοκοινοτική κυκλοφορία σε ένα μωσαϊκό από κανόνες, καθόσον η σύμβαση του Μόντρεαλ καλύπτει τις διεθνείς αερομεταφορές ενώ ο κανονισμός καλύπτει όλες τις επιβατικές μεταφορές που εκτελούνται από τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες, ακόμη και τις εσωτερικές γραμμές των κρατών μελών. Οι αλλαγές που προτείνονται στον κανονισμό θα εξασφαλίσουν εναρμόνιση των ορίων αποζημίωσης και της νομικής υπεράσπισης με τα πρότυπα του Μόντρεαλ για όλες τις μεταφορές που εκτελούνται από ευρωπαίους αερομεταφορείς, ανεξαρτήτως του δρομολογίου στο οποίο συνέβη το δυστύχημα. Έτσι θα εξασφαλισθεί υψηλός βαθμός ομοιομορφίας εντός της Κοινότητας.

4. Η μόνη ουσιαστική προσθήκη στο υπάρχον κοινοτικό καθεστώς προτείνεται στο θέμα των αποσκευών και των καθυστερήσεων. Σύμφωνα με την προτεινόμενη τροποποίηση, θα ενσωματωθούν στο κοινοτικό καθεστώς οι διατάξεις της σύμβασης του Μόντρεαλ που αφορούν την απώλεια, τη φθορά και την καταστροφή αποσκευών και τη ζημία λόγω καθυστέρησης. Έτσι θα εξασφαλισθεί ότι η κοινοτική νομοθεσία θα πραγματεύεται όλα τα σημαντικά θέματα αποζημιώσεων που αφορούν και ανησυχούν τους επιβάτες.

5. Όσον αφορά τις αποσκευές, η αποζημίωση των κοινοτικών αερομεταφορέων θα φθάνει το παγκόσμιο όριο των 1000 Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων [2] (ή περίπου 1.440 EUR). Όπως προβλέπεται στη σύμβαση του Μόντρεαλ, το όριο αυτό δεν θα ισχύει εάν ο επιβάτης κάνει ειδική δήλωση κατά τον έλεγχο των αποσκευών σημειώνοντας ειδικό ενδιαφέρον για την παράδοση στον προορισμό, αν και μπορεί να του ζητηθεί να καταβάλει συμπληρωματικό ποσό στην αεροπορική εταιρεία για να καλυφθεί ό επιπλέον κίνδυνος.

[2] Tο Ειδικό Τραβηκτικό Δικαίωμα ή ΕΤΔ είναι μια διεθνής νομισματική μονάδα καθοριζόμενη από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. 1 ΕΤΔ = 1,44 EUR την 26η Απριλίου 2000.

6. Η απώλεια ή η φθορά των αποσκευών είναι συχνότερες από οιοδήποτε άλλο είδος αντιξοότητας ή δυστυχήματος. Συνεπώς, είναι σκόπιμο να εξασφαλισθεί ότι οι ευρωπαίοι ταξιδιώτες και οι αεροπορικές εταιρείες μπορούν να στηρίζονται σε ένα ομοιόμορφο σύστημα αποζημίωσης βασισμένο στις αρχές της σύμβασης του Μόντρεαλ. Ωστόσο, επειδή το όριο αποζημίωσης των 1000 ΕΤΔ που ορίζεται στην εν λόγω σύμβαση είναι σχετικά χαμηλό, η πρόταση απαιτεί επίσης από τους αερομεταφορείς της ΕΚ να εξασφαλίσουν δίκαιο και διαφανές σύστημα αποδοχής των αποσκευών αξίας μεγαλύτερης του ορίου.

7. Όσον αφορά τη ζημία που προκαλείται λόγω καθυστέρησης, η πρόταση επεκτείνει την εφαρμογή του ορίου αποζημίωσης της σύμβασης του Μόντρεαλ σε 4.150 ΕΤΔ (ή περίπου 6000 EUR) ανά επιβάτη για να καλύπτονται όλες οι μεταφορές από κοινοτικούς αερομεταφορείς. Όπως ορίζει και η σύμβαση του Μόντρεαλ, οι αερομεταφορείς της ΕΚ δεν θα ευθύνονται για τέτοιου είδους ζημία εφόσον μπορούν να αποδείξουν ότι έπραξαν ό,τι μπορούσαν για να αποφευχθεί η ζημία ή ότι τους ήταν αδύνατον να πράξουν κάτι.

2. Ιστορικο

8. Οι διεθνείς κανόνες που διέπουν την ευθύνη των αερομεταφορέων σε περίπτωση τραυματισμού ή θανάτου επιβατών τους ή σε περίπτωση απώλειας ή φθοράς αποσκευών και εμπορευμάτων συμφωνήθηκαν για πρώτη φορά στη σύμβαση της Βαρσοβίας το 1929. Η σύμβαση, η οποία συντάχθηκε σε μια εποχή που η αεροπορία ήταν μια βιομηχανία στα πρώτα της βήματα με αμφίβολο παρελθόν ασφαλείας που χρειαζόταν προστασία από υπερβολικές απαιτήσεις αποζημιώσεων, επέβαλε μια σειρά ορίων αποζημίωσης στους αερομεταφορείς. Με τα σημερινά δεδομένα, τα όρια αυτά είναι πλέον πολύ χαμηλά και ακόμη και εκείνα που ορίζονται στις διάφορες τροποποιητικές συμφωνίες οι οποίες εμπεριέχουν το σύστημα της Βαρσοβίας όπως αποκαλείται προσφέρουν πολύ δυσανάλογη αποζημίωση στα θύματα των δυστυχημάτων και των συγγενών τους.

9. Στη δεκαετία του '80, αντιδρώντας στα όλο και πιο παρωχημένα όρια αποζημίωσης σε περίπτωση τραυματισμού ή θανάτου επιβατών του συστήματος της Βαρσοβίας, ορισμένες χώρες, μεταξύ των οποίων και μερικά κράτη μέλη της ΕΚ, άρχισαν να απαιτούν από τους εθνικούς τους αερομεταφορείς, και σε ορισμένες περιπτώσεις και από τις αεροπορικές εταιρείες που εξυπηρετούν την εθνική τους αγορά, να τηρούν όρια κατά πολύ υψηλότερα. Στη δεκαετία του '90, η αεροπορική βιομηχανία άρχισε η ίδια να αναγνωρίζει την αναντιστοιχία της σύμβασης της Βαρσοβίας για τις αποζημιώσεις επιβατών και η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA) καθόρισε ένα εθελούσιο σχέδιο σύμφωνα με το οποίο κάθε εταιρεία μπορεί να επιλέξει ένα σύστημα απεριόριστης αποζημίωσης.

10. Με αυτό το ιστορικό και για να εξασφαλίσει ομοιόμορφο σύστημα για τους αερομεταφορείς της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ακόμη και για τις αεροπορικές εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων που δεν καλύπτονται από το πρόγραμμα της IATA), η Κοινότητα εξέδωσε τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2027/97 για την ευθύνη των αερομεταφορέων σε περίπτωση δυστυχήματος. Από τη στιγμή που άρχισςε να ισχύει ο κανονισμός στις 9 Oκτωβρίου 1998, απαιτήθηκε από τους κοινοτικούς αερομεταφορείς να καταργήσουν τα χαμηλά όρια αποζημίωσης που ορίζονται στο σύστημα της Βαρσοβίας σε περίπτωση θανάτου ή τραυματισμού επιβατών σε δυστύχημα. Αντ'αυτών, ο κανονισμός θέσπισε ένα σύστημα απεριόριστης αποζημίωσης σε αυτές τις περιπτώσεις και, επιπλέον, απαιτεί από τους αερομεταφορείς να πληρώσουν προκαταβολές στα θύματα και τις οικογένειές τους ούτως ώστε να αντιμετωπίζουν τις άμεσες οικονομικές τους ανάγκες. Ακόμη, για απαιτήσεις άνω των 100.000 Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων, ο κανονισμός εμποδίζει τους κοινοτικούς αερομεταφορείς να κάνουν χρήση της νομικής υπεράσπισης ότι έλαβαν όλα τα δυνατά μέτρα για να αποφευχθεί το δυστύχημα. Ο κανονισμός μελετήθηκε έτσι ώστε να διευκολύνει την επίλυση μικρότερων απαιτήσεων, των οποίων το νόμιμο ποσό θα μπορούσε να αποτελεί μεγάλο ποσοστό της καταβαλλόμενης αποζημίωσης. Οι μη κοινοτικές αεροπορικές εταιρείες δεν είναι υποχρεωμένες να ακολουθούν το καθεστώς αυτό. Όταν όμως επιλέγουν να μην το ακολουθήσουν, οφείλουν να ενημερώνουν τους ευρωπαίους πελάτες τους κατά την αγορά του εισιτηρίου. Κατ'αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται ότι οι πελάτες πληροφορούνται σωστά τα δικαιώματά τους.

11. Επειδή το σύστημα της Βαρσοβίας ξεπεράστηκε γρήγορα από διάφορες πρωτοβουλίες, αποφασίστηκε να εκπονηθεί μια νέα συνολική πράξη που θα αντικαθιστά τη συμφωνία του 1929 και τις διάφορες τροποποιήσεις της. Το έργο αυτό κορυφώθηκε στις 28 Μαΐου 1999 σε Διεθνή Διπλωματική Διάσκεψη στο Μόντρεαλ, όπου επιτεύχθηκε συμφωνία σχετικά με μια νέα σύμβαση για την Ενοποίηση Ορισμένων Κανόνων στις Διεθνείς Αερομεταφορές.

12. Η νέα συμφωνία θεσπίζει ένα νέο σφαιρικό νομικό πλαίσιο για την ευθύνη του αερομεταφορέα σε περίπτωση ζημίας σε διεθνές αεροπορικό ταξίδι. Η συμφωνία θα είναι γνωστή ως "Σύμβαση του Μόντρεαλ" και, εν καιρώ, θα αντικαταστήσει πλήρως το εβδομηντάχρονο σύστημα της Βαρσοβίας. Πιο συγκεκριμένα, η σύμβαση θεσπίζει απεριόριστη αποζημίωση για το θάνατο και τον τραυματισμό επιβατών και υψηλότερα όρια αποζημίωσης για τις αποσκευές και τα εμπορεύματα. Όσον αφορά την απεριόριστη αποζημίωση, οι διατάξεις θα είναι παρεμφερείς με εκείνες του συστήματος που ισχύει ήδη στην Κοινότητα βάσει του κανονισμού 2027/97. Μια άλλη ομοιότητα με το κοινοτικό σύστημα είναι η δημιουργία μιας πρώτης κλίμακας αποζημίωσης για απαιτήσεις έως και 100.000 ΕΤΔ, εντός των ορίων της οποίας οι αεροπορικές εταιρείες δεν μπορούν να περιορίσουν ή να αποκλείσουν την ευθύνη τους. Επίσης, η σύμβαση του Μόντρεαλ επιτρέπει ρητά σε κάθε συμβαλλόμενο μέρος της να απαιτεί από τους αερομεταφορείς του να πληρώνουν προκαταβολή στα θύματα ή στις οικογένειές τους έτσι ώστε να αντεπεξέρχονται στις πιεστικές οικονομικές ανάγκες στο χρονικό διάστημα αμέσως μετά το δυστύχημα. Έτσι θα επιτραπεί στην Κοινότητα να συνεχίσει να έχει την απαίτηση αυτή από τις κοινοτικές αεροπορικές εταιρείες της.

3. Αναθεωρηση του Κανονισμου (εκ) αριθ. 2027/97 του Συμβουλιου για την ευθυνη του αερομεταφορεα σε περιπτωση δυστυχηματοσ

13. Με την έκδοση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 2027/97 θεσπίστηκε για τους κοινοτικούς αερομεταφορείς ένα πρότυπο προστασίας των επιβατών πολύ υψηλότερο από εκείνο του συστήματος της Βαρσοβίας. Όταν εκδόθηκε ο κανονισμός, δεν υπήρχαν άμεσες προοπτικές βελτίωσης του συστήματος της Βαρσοβίας και είχε κριθεί ότι ο κανονισμός ήταν απαραίτητος για να εξασφαλιστεί όσο το δυνατόν συντομώτερο ότι οι ευρωπαίοι επιβάτες θα αποζημιώνονται ορθά σε περίπτωση δυστυχήματος. Επειδή ο κανονισμός είναι δεσμευτικός για όλους τους κοινοτικούς αερομεταφορείς, ανεξαρτήτως του αεροπορικού δρομολογίου που εκτελούν, οι κανόνες ισχύουν για τις εσωτερικές, ενδοκοινοτικές και διεθνείς μεταφορές επιβατών. Αυτό είναι ένα σημαντικό στοιχείο του κανονισμού καθόσον, μέσα στην εσωτερική αγορά αεροπορικών μεταφορών, δεν πρέπει να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ διεθνών δρομολογίων εντός της ΕΕ και εσωτερικών δρομολογίων εντός ενός μεμονωμένου κράτους μέλους. Ο κανονισμός εξασφαλίζει την ομειογένεια των δρομολογίων εντός της Κοινότητας. Ο κανονισμός εισήγαγε επίσης την ιδέα της προκαταβολής που πρέπει να πληρώνουν οι αερομεταφορείς για να ανταπεξέρχονται τα θύματα και οι οικογένειες των αεροπορικών δυστυχημάτων στις άμεσες οικονομικές τους ανάγκες.

14. Η σύμβαση του Μόντρεαλ και ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 2027/97 προβλέπουν βασικά το ίδιο σύστημα αποζημίωσης σε περίπτωση θανάτου ή τραυματισμού επιβατών. Και οι δύο θεσπίζουν ένα γενικό κανόνα απεριόριστης αποζημίωσης. Αυτό σημαίνει ότι ένας αερομεταφορέας είναι υποχρεωμένος να καταβάλει στο δικαιούχο το χρηματικό ποσό που έχει καθορισθεί ως αποζημίωση. Για απαιτήσεις έως 100.000 ΕΤΔ, ο αερομεταφορέας δεν μπορεί να αποκλήσει ή να περιορίσει την αποζημίωσή του, εκτός εάν ο ενδιαφερόμενος επιβάτης προκάλεσε ή συνέβαλε στην σημειωθείσα ζημία. Επομένως, η έκδοση των διατάξεων της σύμβασης του Μόντρεαλ στην Κοινότητα δεν θα έχουν δυσμενή αποτελέσματα στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Όσον αφορά τις λεπτομέρειες πάντως, χρειάζεται αναθεώρηση των κοινοτικών κανόνων ούτως ώστε να επέλθουν οι εξής αλλαγές:

i) Να αναφέρεται η σύμβαση του Μόντρεαλ επιπροσθέτως της υπάρχουσας μνείας για τη σύμβαση της Βαρσοβίας, έτσι ώστε η νέα σύμβαση να αποτελέσει το σημείο αναφοράς και ο κανονισμός να συμβαδίζει με τις εξελίξεις.

ii) Να ευθυγραμμιστούν οι διατάξεις σχετικά με την ευθύνη, την απαλλαγή και την αποζημίωση σε περίπτωση θανάτου ή τραυματισμού ακριβώς με τα κείμενα των ισοδύναμων διατάξεων της σύμβασης του Μόντρεαλ, έτσι ώστε το καθεστώς που θα ισχύει για τους κοινοτικούς αερομεταφορείς, ανεξάρτητα από το γεγονός εάν το δρομολόγιο είναι διεθνές, ενδοκοινοτικό ή εσωτερικό, να είναι ομοιόμορφο. Η μέθοδος που επελέγη για να εξασφαλισθεί επακριβής ευθυγράμμιση είναι η διασταυρωτική παραπομπή στο σχετικό άρθρο της σύμβασης του Μόντρεαλ.

iii) Να επικαιροποιηθεί η διάταξη σχετικά με την πληρωμή προκαταβολών, με μια διατύπωση της διάταξης προσαρμοσμένη στην αντίστοιχη διάταξη της σύμβασης του Μόντρεαλ και με την αναπροσαρμογή του ποσού που καταβάλλεται σε περίπτωση θανάτου επιβάτη ούτως ώστε να ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός από την ημερομηνία έκδοσης του κανονισμού (EΚ) αριθ. 2027/97.

iv) Να βελτιωθούν και να απλουστευθούν οι διατάξεις σχετικά με την ενημέρωση των επιβατών έτσι ώστε το επίκεντρο να είναι τα πεδία που ενδιαφέρουν πραγματικά τους επιβάτες. Όλοι οι επιβάτες που αγοράζουν εισιτήρια στην ΕΚ πρέπει να ενημερώνονται ορθά σχετικά με τα όρια αποζημίωσης που υπάρχουν. Στόχος της ενημέρωσης είναι ούτως ή άλλως να είναι ενήμεροι οι επιβάτες εκ των προτέρων και να τους δίδεται η δυνατότητα να προβούν σε άλλα είδη ασφάλισης, εφόσον χρειάζεται. Η αφθονία των πληροφοριακών δελτίων που επισυνάπτονται σήμερα στα αεροπορικά εισιτήρια προκαλεί μάλλον σύγχυση παρά ενημέρωση και για το λόγο αυτό η σύνταξη του προτεινόμενου κανονισμού αποβλέπει σε απλούστευση εν της κατάστασης. Με βάση την πρόταση, ο επιβάτης πρέπει να πληροφορείται μόνο τους ουσιαστικούς περιορισμούς, οι πληροφορίες όμως που θα του παρέχονται πρέπει να είναι καθόλα ακριβείς και συναφείς με τη δεδομένη πτήση. Ο επιβάτης δεν πρέπει να μένει αβέβαιος όσον αφορά τα όρια που ισχύουν.

15. Η ευθύνη για τις αποσκευές και για τη ζημία που προκαλείται λόγω καθυστέρησης, η οποία περιλαμβάνεται στη σύμβαση του Μόντρεαλ, δεν καλύπτεται από τον κανονισμό 2027/97. Η καθιέρωση ενός ομοιόμορφου συστήματος για όλη την ευθύνη απέναντι στους επιβάτες και τα υπάρχοντά τους σε όλες τις πτήσεις που εκτελούνται από ευρωπαίους αερομεταφορείς, εσωτερικές και διεθνείς, απαιτεί να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού ώστε να συμπεριληφθούν θέματα του είδους αυτού. Κατ' αυτόν τον τρόπο οι επιβάτες θα είναι περισσότερο βέβαιοι για τα δικαιώματά τους και θα εξασφαλιστεί η συνέχεια του κοινοτικού καθεστώτος με τους νέους γενικούς κανόνες που προβλέπει η σύμβαση του Μόντρεαλ.

16. Κατά την άποψη της Επιτροπής η εν λόγω επέκταση του πεδίου εφαρμογής συμβαδίζει πλήρως με την αρχή της επικουρικότητας:

- Υπάρχει στην Κοινότητα μια εσωτερική αγορά αεροπορικών μεταφορών, στην οποία οι αερομεταφορείς παρέχουν τις υπηρεσίες τους με βάση εναρμονισμένους κανόνες. Οι κανόνες σχετικά με την ευθύνη των αερομεταφορέων προς τους επιβάτες τους αποτελεί βασικό στοιχείο στη συναλλαγή μεταξύ πελάτου και αερομεταφορέα και έχουν εναρμονιστεί από τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2027/97. Ο κανονισμός θεσπίζει ομοιόμορφο σύστημα για όλους τους ευρωπαίους αερομεταφορείς, σε όλα τα ενδοκοινοτικά και διεθνή δρομολόγια. Η παρούσα πρόταση προβλέπει πλήρη ευθυγράμμιση του υπάρχοντος κοινοτικού συστήματος με το νέο παγκόσμιο σύστημα που θεσπίζει η σύμβαση του Μόντρεαλ 1999, και την προσχώρηση της Κοινότητας στην εν λόγω συμφωνία.

- Εφόσον δεν γίνεται κανένας διαχωρισμός μεταξύ εσωτερικών και διεθνών δρομολογίων στην Κοινότητα και εφόσον οι αερομεταφορείς δρουν χωρίς φραγμούς σε ολόκληρη την Κοινότητα, το θέμα μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα σε κοινοτική κλίμακα.

- Η κοινοτική δράση στο πεδίο αυτό θα εγγυηθεί ομοιόμορφο σύνολο κανόνων που θα διέπουν την ευθύνη προς τους επιβάτες και τις αποσκευές τους σε όλα τα αεροπορικά δρομολόγια που εκτελούν οι κοινοτικοί αερομεταφορείς, διεθνή, ενδοκοινοτικά ή εσωτερικά δρομολόγια τόσο των τακτικών όσο και των ναυλομένων πτήσεων.

17. Όσον αφορά την έναρξη ισχύος του αναθεωρημένου κανονισμού, η Επιτροπή θα προωθήσει βεβαίως την ενωρίτερη ημερομηνία που συμβαδίζει με την κοινοτική νομοθετική διαδικασία και με την αναγκαία προσαρμογή της βιομηχανίας. Οφείλει πάντως να αναγνωρίσει ότι η έναρξη ισχύος του κανονισμού πριν την έναρξη ισχύος της σύμβασης του Μόντρεαλ ίσως δημιουργήσει κάποια σύγχυση στους κοινοτικούς αερομεταφορείς σχετικά με τις υποχρεώσεις τους. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή προτείνει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε η έναρξη ισχύος να είναι η ίδια και για τα δύο κείμενα, εφόσον αυτό είναι πρακτικά δυνατόν.

2000/0145 (COD)

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ που τροποποιεί τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2027/97 για την ευθύνη του αερομεταφορέα σε περίπτωση δυστυχήματος

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

TΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 80 παράγραφος 2,

την πρόταση της Επιτροπής [3],

[3] ΕΕ C , , σελ.

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής [4],

[4] ΕΕ C , , σελ.

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών [5],

[5] ΕΕ C , , σελ.

Ενεργώντας σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το άρθρο 251 της συνθήκης [6],

[6] ΕΕ C , , σελ.

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Στο πλαίσιο της κοινής πολιτικής μεταφορών, επιθυμείται να εξασφαλισθεί ορθή αποζημίωση των επιβατών που ενέχονται σε αεροπορικά δυστυχήματα.

(2) Στις 28 Μαΐου 1999 συμφωνήθηκε στο Μόντρεαλ η νέα σύμβαση για την Ενοποίηση Ορισμένων Κανόνων στις Διεθνείς Αεροπορικές Μεταφορές, η οποία καθορίζει νέους σφαιρικούς κανόνες για την ευθύνη σε περίπτωση διεθνούς αεροπορικού δυστυχήματος σε αντικατάσταση εκείνων της σύμβασης της Βαρσοβίας του 1929 και των μετέπειτα τροποποιήσεών της.

(3) Η προαναφερθείσα σύμβαση του Μόντρεαλ προβλέπει καθεστώς απεριόριστης αποζημίωσης σε περίπτωση θανάτου ή τραυματισμού επιβατών στις αερομεταφορές.

(4) Η Κοινότητα υπέγραψε τη σύμβαση του Μόντρεαλ δείχνοντας κατ'αυτόν τον τρόπο την πρόθεσή της να καταστεί συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας.

(5) Είναι αναγκαίο να τροποποιηθεί ο κανονισμός (EΚ) 2027/97 του Συμβουλίου για την ευθύνη του αερομεταφορέα σε περίπτωση δυστυχήματος [7] ούτως ώστε να συμβαδίζει με τις διατάξεις της σύμβασης του Μόντρεαλ και να δημιουργηθεί έτσι ένα ομοιόμορφο σύστημα αποζημιώσεων στις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές.

[7] ΕΕ L 285, 17.10.1997, σελ. 1.

(6) Στην εσωτερική αγορά αεροπορικών μεταφορών, έχει εξαλειφθεί ο διαχωρισμός μεταξύ εθνικής και διεθνούς μεταφοράς και επομένως είναι σκόπιμο να υπάρχει το αυτό επίπεδο και η αυτή φύση αποζημίωσης στις εθνικές και διεθνείς μεταφορές εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

(7) Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, επιθυμείται δράση σε κοινοτική κλίμακα ούτως ώστε να δημιουργηθεί ένα ενιαίο σύνολο κανόνων για όλους τους κοινοτικούς αερομεταφορείς.

(8) Ένα σύστημα απεριόριστης αποζημίωσης σε περίπτωση θανάτου ή τραυματισμού επιβατών είναι εκείνο που αρμόζει σε ένα ασφαλές και σύγχρονο σύστημα αεροπορικών μεταφορών.

(9) Τα ομοιόμορφα όρια αποζημίωσης για την απώλεια, φθορά ή καταστροφή αποσκευών και για τη ζημία λόγω καθυστέρησης, τα οποία θα ισχύουν για όλους τους κοινοτικούς αερομεταφορείς, θα εξασφαλίσουν απλούς κανόνες τόσο για τους επιβάτες όσο και για τις αεροπορικές εταιρείες και θα επιτρέψουν στους επιβάτες να αναγνωρίζουν πότε χρειάζεται πρόσθετη ασφάλιση.

(10) Για τους κοινοτικούς αερομεταφορείς η εφαρμογή διαφορετικών καθεστώτων αποζημίωσης στα διάφορα δρομολόγια των δικτύων τους δεν θα ήταν πρακτική και θα προκαλούσε σύγχυση στους επιβάτες.

(11) Επιθυμείται να απαλλάσσονται τα θύματα των δυστυχημάτων και τα προστατευόμενα μέλη τους από τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές τους ευθύνες κατά την περίοδο αμέσως μετά το δυστύχημα.

(12) Το άρθρο 50 της σύμβασης του Μόντρεαλ απαιτεί από τα συμβαλλόμενα μέρη να εξασφαλίσουν ότι οι αερομεταφορείς τους είναι δεόντως ασφαλισμένοι και είναι αναγκαίο να ληφθεί υπόψη το άρθρο 7 του κανονισμού (EΟΚ) αριθ. 2407/92 του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 1992 [8] για τη συμμόρφωση προς την εν λόγω διάταξη.

[8] ΕΕ L 240, 24.8.1992, σελ. 1.

(13) Οι εφαρμοστέοι κανόνες για την ευθύνη σε περίπτωση δυστυχήματος πρέπει να περιλαμβάνονται στους όρους μεταφοράς κάθε αεροπορικής εταιρείας και είναι σκόπιμο να διατίθενται εύκολα οι σχετικές πληροφορίες στους επιβάτες.

(14) Επιθυμείται να παρέχονται οι βασικές πληροφορίες σχετικά με τους ισχύοντες κανόνες αποζημίωσης στους επιβάτες έτσι ώστε να μπορούν να προβούν σε πρόσθετες ασφαλιστικές ρυθμίσεις πριν το ταξίδι τους, εφόσον χρειάζεται.

(15) Θα χρειασθεί να επανεξετάζονται τα χρηματικά ποσά που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη ο πληθωρισμός και οιαδήποτε αναθεώρηση των ορίων αποζημίωσης που περιέχει η σύμβαση του Μόντρεαλ.

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 2027/97 τροποποιείται ως εξής:

1. Ο τίτλος αντικαθίσταται από τον εξής:

« Κανονισμός (EΚ) αριθ. 2027/97 για την ευθύνη των αερομεταφορέων».

2. Το άρθρο 1 αντικαθίσταται από το εξής:

« Άρθρο 1

1. Ο παρών κανονισμός καθορίζει τις υποχρεώσεις των κοινοτικών αερομεταφορέων σχετικά με την αποζημίωση σε περίπτωση θανάτου ή τραυματισμού επιβατών εφόσον το δυστύχημα, το οποίο προκάλεσε το θάνατο ή τον τραυματισμό, σημειώθηκε σε αεροσκάφος ή κατά τη διάρκεια της επιβίβασης ή της αποβίβασης.

2. Ο παρών κανονισμός επεκτείνει ορισμένες διατάξεις της σύμβασης του Μόντρεαλ για την Ενοποίηση Ορισμένων Κανόνων στις Διεθνείς Αεροπορικές Μεταφορές ούτως ώστε να καλυφθούν όλες οι μεταφορές επιβατών και των αποσκευών τους που εκτελούνται από κοινοτικούς αερομεταφορείς επί πληρωμή, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς μεταξύ δύο σημείων εντός του ιδίου κράτους μέλους. Ο παρών κανονισμός ισχύει εξ ίσου για όλες τις δωρεάν αεροπορικές μεταφορές προσώπων και αποσκευών που εκτελούνται από κοινοτικούς αερομεταφορείς. »

3. Το άρθρο 2 τροποποιείται ως εξής:

i) Το στοιχείο (γ) αντικαθίσταται από το εξής:

«(γ) 'δικαιούχος αποζημιώσεως': ο επιβάτης ή κάθε φυσικό πρόσωπο το οποίο έχει δικαίωμα να εγείρει απαιτήσεις αντί του επιβάτη, σύμφωνα με το εφαρμοστέο δίκαιο;»

ii) Το στοιχείο (δ) καταργείται.

iii) Το στοιχείο (στ) αντικαθίσταται από το εξής:

« (στ) 'Σύμβαση της Βαρσοβίας' η σύμβαση για την Ενοποίηση Ορισμένων Κανόνων στις Διεθνείς Αεροπορικές Μεταφορές, η οποία υπογράφηκε στη Βαρσοβία στις 12 Οκτωβρίου 1929, ή σύμβαση της Βαρσοβίας, όπως τροποποιήθηκε στη Χάγη στις 28 Σεπτεμβρίου 1955, και η συμπληρωματική σύμβαση της σύμβασης της Βαρσοβίας που συνάφθηκε στη Γκουανταλαχάρα στις 18 Σεπτεμβρίου 1961;»

iv) Προστίθεται το εξής στοιχείο (ζ):

« (ζ) 'Σύμβαση του Μόντρεαλ' η σύμβαση για την Ενοποίηση Ορισμένων Κανόνων στις Διεθνείς Αεροπορικές Μεταφορές, η οποία υπογράφηκε στο Μόντρεαλ στις 28 Mαΐου 1999.»

v) Η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από την εξής:

« 2. Έννοιες περιεχόμενες στον παρόντα κανονισμό και μη οριζόμενες στην παράγραφο 1, είναι ισοδύναμες με τις έννοιες που χρησιμοποιούνται στη σύμβαση του Μόντρεαλ."

4. Το άρθρο 3 αντικαθίσταται από το εξής:

« Άρθρο 3

1. Η ευθύνη του κοινοτικού αερομεταφορέα για ζημία που υπέστη επιβάτης σε περίπτωση θανάτου ή σωματικού τραυματισμού του υπόκειται στις διατάξεις των άρθρων 17, 20 και 21 της σύμβασης του Μόντρεαλ.

2. Η υποχρέωση ασφάλισης που ορίζεται στο άρθρο 7 του κανονισμού (EΟΚ) αριθ. 2407/92 έχει την έννοια ότι ο κοινοτικός αερομεταφορέας ασφαλίζεται μέχρι του ορίου ευθύνης μέχρις ενός ποσού κατάλληλου που θα εξασφαλίζει ότι όλα τα φυσικά πρόσωπα που δικαιούνται αποζημίωσης θα λάβουν όλο το ποσό που δικαιούνται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.»

5. Προστίθεται το κάτωθι νέο άρθρο 3α:

« Άρθρο 3a

1. Η ευθύνη του κοινοτικού αερομεταφορέα για ζημία λόγω καθυστέρησης και σε περίπτωση καταστροφής, απώλειας, φθοράς ή καθυστέρησης στη μεταφορά αποσκευών διέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 19, 20, 22 (παράγραφοι 1,2, 5 και 6) και του άρθρου 31 της σύμβασης του Μόντρεαλ.

2. Tο συμπληρωματικό ποσό το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 22, παράγραφος 2 της σύμβασης του Μόντρεαλ, ενδέχεται να ζητηθεί από κοινοτικό αερομεταφορέα όταν ένας επιβάτης κάνει ειδική δήλωση ενδιαφέροντος για την παράδοση της αποσκευής του στον τόπο προορισμού, βασίζεται σε τιμολόγιο συνδεόμενο με τα πρόσθετα έξοδα που συνεπάγεται η μεταφορά και η ασφάλιση της αποσκευής, τα οποία υπερβαίνουν τα έξοδα για αποσκευές που τιμώνται έως του ορίου ευθύνης. Tο τιμολόγιο διατίθεται στους επιβάτες, εφόσον το ζητήσουν.

3. Εντός δεκατεσσάρων ημερών από την παραλαβή διαμαρτυρίας βάσει των διατάξεων του παρόντος άρθρου, ο κοινοτικός αερομεταφορέας κοινοποιεί στον ενδιαφερόμενο επιβάτη ότι παρέλαβε τη διαμαρτυρία του και την εξετάζει.»

6. Το άρθρο 4 αντικαθίσταται από το εξής:

« Άρθρο 4

Ο παρών κανονισμός:

- δεν συνεπάγεται ότι ο κοινοτικός αερομεταφορέας είναι ο μόνος υπεύθυνος για την καταβολή αποζημίωσης.

- δεν συνάγεται ότι ο κοινοτικός αερομεταφορέας είναι ο μόνος υπεύθυνος για την καταβολή αποζημίωσης.»

7. Το άρθρο 5, παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το εξής:

« 2. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, η προκαταβολή ισούται τουλάχιστον με το ισοδύναμο 16.000 ΕΤΔ σε Eυρώ ανά επιβάτη σε περίπτωση θανάτου.»

8. Το άρθρο 6 αντικαθίσταται από το εξής:

« Άρθρο 6

1. Οι διατάξεις των άρθρων 3, 3α και 5 περιλαμβάνονται στους όρους μεταφοράς των κοινοτικών αερομεταφορέων.

2. Οι κοινοτικοί αερομεταφορείς εξασφαλίζουν κατάλληλη ενημέρωση των επιβατών σχετικά με τις διατάξεις των άρθρων 3, 3α και 5, κατόπιν αιτήματος, στα πρακτορεία και ταξιδιωτικά γραφεία τους, καθώς και στις υπηρεσίες ελέγχου και τα σημεία πώλησης των εισιτηρίων.

3. Εκτός από τις απαιτήσεις πληροφόρησης που ορίζουν οι συμβάσεις της Βαρσοβίας και του Μόντρεαλ, οι αερομεταφορείς παρέχουν σε όλους τους καταναλωτές στην Κοινότητα που αγοράζουν αεροπορικές υπηρεσίες έγγραφο όπου εξηγείται σε απλή και κατανοητή γλώσσα:

- το όριο αποζημίωσης του αερομεταφορέα, εφόσον υπάρχει, που ισχύει για τη συγκεκριμένη πτήση σε περίπτωση θανάτου ή τραυματισμού.

- το όριο αποζημίωσης του αερομεταφορέα που ισχύει για τη συγκεκριμένη πτήση σε περίπτωση καταστροφής, απώλειας ή φθοράς της αποσκευής και η ειδοποίηση ότι οι αποσκευές αξίας μεγαλύτερης του ορίου αυτού πρέπει να υποδεικνύονται στον αερομεταφορέα κατά τον έλεγχο των εισιτηρίων ή να ασφαλίζονται πλήρως από τον επιβάτη πριν το ταξίδι.

- το όριο αποζημίωσης του αερομεταφορέα που ισχύει για τη συγκεκριμένη πτήση σε περίπτωση ζημίας λόγω καθυστέρησης.

4. Για όλες τις μεταφορές που εκτελούνται από κοινοτικούς αερομεταφορείς, τα όρια που αναγράφονται στο γραπτό σημείωμα είναι εκείνα που ορίζει ο παρών κανονισμός.

5. Η μη συμμόρφωση προς τις διατάξεις της παραγράφου 3 δεν θίγει την ύπαρξη ή την εγκυρότητα της σύμβασης μεταφοράς, η οποία εντούτοις υπόκειται στους κανόνες του παρόντος κανονισμού.»

9. Το άρθρο 7 αντικαθίσταται από το εξής:

« Άρθρο 7

Έξι έτη το αργότερο από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή θα εκπονήσει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή θα εξετάσει εάν είναι αναγκαίο να αναθεωρηθούν τα ποσά που αναγράφονται στα σχετικά άρθρα της σύμβασης του Μόντρεαλ με βάση τις οικονομικές εξελίξεις.'

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Εφαρμόζεται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του ή από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της σύμβασης τού Μόντρεαλ, όποια από τις ημερομηνίες είναι η τελευταία.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Bρυξέλλες, [.....]

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

H Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΣ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ (ΜΜΕ)

Titλοσ τησ προτασησ

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που τροποποιεί και κωδικοποιεί τον κανονισμό 2027/97 για την ευθύνη του αερομεταφορέα σε περίπτωση δυστυχήματος.

αριθμοσ αναφορασ του εγγραφου

Η προτασh

1. Ο κανονισμός 2027/97 για την ευθύνη του αερομεταφορέα σε περίπτωση δυστυχήματος θεσπίζει ενιαίο καθεστώς ευθύνης για τους κοινοτικούς αερομεταφορείς. Οι επιβάτες και οι κοινοτικοί αερομεταφορείς θα ωφεληθούν αμφότεροι από την ύπαρξη ενός ενιαίου συστήματος διότι δημιουργεί κλίμα ασφάλειας. H προταση προβλέπει αναθεώρηση του συστήματος έστι ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι πρόσφατες εξελίξεις στο διεθνές δίκαιο.

Επιπτωση στισ επιχειρησεισ

2. Θα χρειασθεί να συμμορφωθούν προς τον νέο κανονισμό όλοι οι κοινοτικοί αερομεταφορείς. Ο τομέας των αερομεταφορών χαρακτηρίζεται από μικρό αριθμό μεγάλων εταιρειών, οι οποίες μεταφέρουν την πλειονότητα των επιβατών.

3. Θα χρειασθεί οι κοινοτικοί αερομεταφορείς να αλλάξουν τους όρους μεταφοράς για να εξασφαλίσουν ότι συμβαδίζουν με τους τρόπους λειτουργίας του νέου καθεστώτος. Αυτό συνεπάγεται κάποιο μικρό κόστος καθόσον οι κοινοτικοί αερομεταφορείς οφείλουν ήδη να είναι ασφαλισμένοι μέχρις ορίου αντίστοιχου προς όσα ορίζουν οι κύριες διατάξεις των προτάσεων. Όλοι οι αερομεταφορείς, οι οποίοι πωλούν τις υπηρεσίες τους σε καταναλωτές στην Κοινότητα, πρέπει να παρέχουν στους επιβάτες τους κατάλληλη ενημέρωση σχετικά με τα ισχύοντα όρια αποζημίωσης. Δεδομένου ότι απαιτείται ήδη από αυτούς να αναγράφουν σχετικές πληροφορίες στο εισιτήριο των πελατών τους, δεν θα σημειωθεί αξιόλογος πρόσθετος φόρτος.

4. Δεν αναμένονται δυσμενείς επιπτώσεις στην απασχόληση, τις εμπορικές δραστηριότητες ή την ανταγωνιστικότητα.

5. Δεν υφίσταται ειδική διάταξη για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι επιβάτες δικαιούνται το αυτό επίπεδο προστασίας ανεξαρτήτως του μεγέθους της εταιρείας που τους μεταφέρει.

Διαβουλευσεισ

6. Κατάλογος των οργανισμών που γνωμοδότησαν για την πρόταση και σύντομη περιγραφή των κύριων απόψεών τους.

Δεν διατίθεται.