Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2759/75 περί κοινής οργανώσεως αγοράς στον τομέα του χοιρείου κρέατος

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Εδώ και καιρό, η αγορά χοιρείου κρέατος στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπόκειται σε κυκλικές διακυμάνσεις, χαρακτηριζόμενες από χρονικές περιόδους με εξισορροπημένη αγορά χοιρείου κρέατος και ικανοποιητικές τιμές, ακολουθούμενες από διαστήματα άφθονης προσφοράς χοιρείου κρέατος και, κατά συνέπεια, χαμηλές και μη αποδοτικές αγοραίες τιμές. Παρατηρείται, εδώ και μερικά χρόνια, ότι ο κύκλος αυτός καθίσταται εντονότερος και ότι οι περίοδοι κρίσης οξύνονται θέτοντας σε κίνδυνο το ταμείο των εκτροφέων χοίρων. ´Ετσι άρχισε και η σημερινή κρίση του τομέα το καλοκαίρι το 1998 και συνεχίζεται εδώ και 20 μήνες.

2. Η κοινή οργάνωση αγοράς στον τομέα του χοιρείου κρέατος, η οποία θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2759/75 του Συμβουλίου, είναι μια ιδιαίτερα φιλελεύθερη οργάνωση η οποία, στην πράξη, αναγνωρίζει μόνο δύο μέτρα στήριξης της αγοράς, δηλαδή τις επιστροφές κατά την εξαγωγή και τις ενισχύσεις στην ιδιωτική αποθεματοποίηση. Η κύρια ευθύνη για την ισορροπία αγοράς και το προκύπτον εξ αυτής επίπεδο αγοραίων τιμών βαρύνει τους εκτροφείς χοίρων οι οποίοι αποφασίζουν οι ίδιοι για τον όγκο της παραγωγής των και, μέσω αυτού, για την μελλοντική κατάσταση του κλάδου. Τα δύο προαναφερόμενα μέτρα στήριξης μπορεί να αμβλύνουν μια ενδεχόμενης κρίσης αλλά δεν μπορούν να την εμποδίσουν.

Η πείρα των τεσσάρων τελευταίων ετών με πολύ υψηλές αγοραίες τιμές το 1996 και 1997, και επίπεδο τιμών πολύ χαμηλό το 1998 και 1999, απέδειξε σαφώς την ανάγκη πρόβλεψης ενός ρυθμιστικού μηχανισμού ο οποίος επιτρέπει την σταθεροποίηση των εισοδημάτων των παραγωγών χάρη σε ένα σύστημα εισφορών σε περιόδους καλής συγκυρίας και ένα σύστημα πληρωμών σε περιόδους κρίσης. Για να αντικατοπτριστεί η μεγάλη ευθύνη την οποία επωμίζονται οι παραγωγοί στο πλαίσιο της ΚΟΑ χοιρείου κρέατος, θα πρέπει να προβλεφθεί η αυτοχρηματοδότηση του νέου αυτού καθεστώτος από τους παραγωγούς και να περιληφθούν σε αυτήν στοιχεία σχετικά με τον έλεγχο της παραγωγής χοιρείου κρέατος.

3. Η παρούσα πρόταση έχει ως στόχο την ενσωμάτωση ενός τέτοιου είδους ρυθμιστικού μηχανισμού στον βασικό κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2759/75. Τα κύρια στοιχεία της πρότασης είναι τα εξής:

-εξουσιοδοτούνται τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ρυθμιστικά ταμεία στο έδαφός τους. Η συμμετοχή των εκτροφέων στα ταμεία είναι προαιρετική και αφορά ελάχιστη διάρκεια πέντε ετών,

-τα ρυθμιστικά ταμεία χρηματοδοτούνται από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους, μέσω της είσπραξης μιας εισφοράς ανά χοίρο υπό πάχυνση. Προκειμένου να καλυφθούν οι διοικητικές δαπάνες κατά τη συγκρότηση των ταμείων, το κράτος μέλος μπορεί να χορηγήσει φθίνουσας κλίμακας ενισχύσεις για την έναρξη. Τα ταμεία μπορούν να συνάψουν τραπεζικά δάνεια υπό τις συνθήκες της αγοράς,

-ο ρυθμιστικός μηχανισμός περιλαμβάνει δύο στοιχεία: το κατώφλι εισφοράς, πέρα από το οποίο εισπράττεται ένα ποσό ανά χοίρο προς πάχυνση από τα ταμεία και το κατώφλι πληρωμών, πέρα από το οποίο χορηγείται ένα ποσό ανά χοίρο στον κτηνοτρόφο. Τα δύο κατώφλια ορίζονται από τα ταμεία και εγκρίνονται από την Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία της επιτροπής διαχείρισης,

-σε περίπτωση κατά την οποία ένα ταμείο πρέπει να αρχίσει την περίοδο πληρωμής δίχως να έχει τα απαραίτητα χρηματοδοτικά μέσα, το αντίστοιχο κράτος μέλος μπορεί να του χορηγήσει ένα άτοκο δάνειο. Το δάνειο πρέπει να εξοφληθεί πλήρως από το ταμείο,

-όταν ένα ρυθμιστικό ταμείο διαθέτει τα απαραίτητα χρηματοδοτικά μέσα, μπορεί να αναστείλει προσωρινά την είσπραξη της εισφοράς,

-κατά την προσχώρησή του στο ταμείο, ο κτηνοτρόφος πρέπει να δηλώσει τον αριθμό θέσεων προς πάχυνση που διαθέτει. Πρέπει να δεσμευθεί να μην αυξήσει τον αριθμό αυτό, κατά την περίοδο κατά την οποία είναι μέλος. Ωστόσο, το κράτος μέλος μπορεί να εξουσιοδοτηθεί από την Επιτροπή να παρεκκλίνει από την υποχρέωση αυτή εφόσον οι προοπτικές της αγοράς το επιτρέπουν.

2000/0076 (CNS)

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2759/75 περί κοινής οργανώσεως αγοράς στον τομέα του χοιρείου κρέατος

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

την συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως τα άρθρα 36 και 37,

την πρόταση της Επιτροπής,

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Η αγορά χοιρείου κρέατος στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπόκειται εδώ και πολύ καιρό σε κυκλικές διακυμάνσεις, χαρακτηριζόμενες από χρονικές περιόδους κατά τις οποίες η προσφορά χοιρείου κρέατος είναι εξισορροπημένη και οι τιμές κινούνται σε ικανοποιητικό επίπεδο, ακολουθούμενες από διαστήματα άφθονης προσφοράς και, κατά συνέπεια, χαμηλές αγοραίες τιμές. Εδώ και μερικά χρόνια ο κύκλος αυτός είναι ακόμη περισσότερο αισθητός και οι περίοδοι κρίσης οξύνονται, θέτοντας σε κίνδυνο το ταμείο των χοιροτρόφων. Θα πρέπει επομένως να τροποποιηθεί ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2759/75 του Συμβουλίου [1], όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 3290/94 [2], και να εξουσιοδοτηθούν τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ρυθμιστικά ταμεία τα οποία θα επιτρέπουν στους κτηνοτρόφους οι οποίοι γίνονται μέλη τους σε προαιρετική βάση, να αντιμετωπίζουν τις διακυμάνσεις των τιμών αγοράς. Για να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία των ταμείων, και ιδίως η χρηματοδότησή τους, θα πρέπει να προβλεφθεί μια ελάχιστη περίοδος συμμετοχής καθώς και η σύσταση εγγύησης από τους εν λόγω κτηνοτρόφους.

[1] ΕΕ L 282 της 1.11.1975, σ. 1.

[2] ΕΕ L 349 της 31.12.1994, σ. 105.

(2) Για να δημιουργηθούν με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα τα ταμεία σε εθνικό επίπεδο, σκόπιμο είναι να χρησιμοποιηθούν, ενδεχομένως, υφιστάμενοι οργανισμοί. Η συμμετοχή των χοιροτρόφων στη διαχείριση και την διεύθυνση πρέπει να είναι εγγυημένη. Τα ταμεία εκδίδουν τις αναγκαίες για την λειτουργία τους διατάξεις και ενημερώνουν σχετικά την Επιτροπή και τα άλλα κράτη μέλη.

(3) Η χρηματοδότηση των ταμείων πραγματοποιείται χάρη στην είσπραξη μιας εισφοράς η οποία πληρώνεται ανά χοίρο προς πάχυνση ο οποίος παράγεται από τους συμμετέχοντες κτηνοτρόφους. Προκειμένου να καλυφθούν οι διοικητικές δαπάνες κατά τη δημιουργία του ταμείου, το κράτος μέλος μπορεί να χορηγήσει φθίνουσας κλίμακας ενισχύσεις για την έναρξη. Προκειμένου να συμπληρωθεί η χρηματοδότησή τους, τα ταμεία μπορούν να προσφύγουν σε τραπεζικά ή άλλα δάνεια υπό τους όρους της αγοράς.

(4) Ο ρυθμιστικός μηχανισμός είναι το κυριότερο στοιχείο των διατάξεων των ταμείων γιατί ορίζει, αφενός μεν, το κατώφλι εισφοράς το οποίο, στη διάρκεια μιας περιόδου με ικανοποιητικές αγοραίες τιμές, καθιστά απαιτητή την είσπραξη ενός ποσού ανά χοίρο προς πάχυνση υπέρ των ταμείων, και, αφετέρου, το κατώφλι πληρωμής πέρα από το οποίο χορηγείται από το ταμείο, στη διάρκεια μιας περιόδου κρίσεως, ένα ποσό ανά χοίρο προς πάχυνση υπέρ του κτηνοτρόφου. Τα δύο κατώφλια ορίζονται από τα ταμεία λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία αγοράς και τη χρηματοοικονομική κατάσταση. Λόγω του ρόλου του ως του κυριοτέρου στοιχείου της λειτουργίας του ταμείου, ο ρυθμιστικός μηχανισμός πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 24 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2759/75. Η κλιμάκωση των ποσών που εισπράττονται ή καταβάλλονται αναμένεται να επιτρέψει στα ταμεία να λάβουν υπόψη τους την διάρθρωση του τομέα και να την βελτιώσουν.

(5) Είναι δυνατόν σε μια μελλοντική κρίση, κατά την αρχική περίοδο μετά τη δημιουργία τους, τα ταμεία να πρέπει να ξεκινήσουν την περίοδο πληρωμών δίχως να έχουν, στο μεταξύ, μπορέσει να συλλέξουν τα αναγκαία χρηματοδοτικά μέσα. Στην περίπτωση αυτή, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος πρέπει να έχει εξουσιοδοτηθεί να χορηγήσει ένα άτοκο δάνειο το οποίο θα επιτρέψει στο ταμείο να ανταποκριθεί στο έργο του. Το δάνειο αυτό θα πρέπει να εξοφληθεί. Όταν τα ταμεία διαθέτουν επαρκή χρηματοδοτικά μέσα τα οποία τους επιτρέπουν να παρέμβουν σε περίπτωση μελλοντικής κρίσης, μπορούν να αναστείλουν προσωρινά την είσπραξη της εισφοράς.

(6) Η δημιουργία των ταμείων στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη πρέπει να αντανακλά ορισμένα στοιχεία σχετικά με τον έλεγχο της παραγωγής χοιρείου κρέατος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι κτηνοτρόφοι που συμμετέχουν στα ταμεία επωφελούνται μιας ορισμένης εγγύησης που αναλογεί στο εισόδημά τους για τους χοίρους προς πάχυνση που διαθέτουν. Δικαιολογείται επομένως η πειθάρχηση της παραγωγής τους συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της ισορροπίας της αγοράς και στη διατήρηση της ορθής λειτουργίας των ταμείων. Ωστόσο, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί η δυνατότητα παρέκκλισης από την διάταξη αυτή, όταν το επιτρέπουν οι προοπτικές της αγοράς.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Προστίθεται ο εξής τίτλος Ια στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2759/75 μετά το άρθρο 7 :

« Τίτλος Ια

Ρυθμιστικά Ταμεία

Άρθρο 7 α

1. Εξουσιοδοτούνται τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ρυθμιστικά ταμεία για τους κτηνοτρόφους των οποίων οι χοίροι παχύνονται στο έδαφός των. Τα ταμεία αυτά αποσκοπούν στο να βοηθήσουν τους κτηνοτρόφους να αντιμετωπίσουν τις διακυμάνσεις των αγοραίων τιμών.

2. Η συμμετοχή των κτηνοτρόφων στα ταμεία είναι προαιρετική. Γίνεται είτε άμεσα από τον κτηνοτρόφο είτε έμμεσα από τον όμιλο παραγωγών ή από κάθε άλλο συλλογικό οργανισμό του οποίου ο κτηνοτρόφος είναι μέλος. Οι κτηνοτρόφοι και οι όμιλοι που συμμετέχουν στα ταμεία πρέπει να δεσμευθούν να τηρούν τους κανόνες που αποφασίζονται από τα ταμεία. Η τήρηση αυτή διασφαλίζεται από τη σύσταση μιας εγγύησης.

3. Η συμμετοχή των κτηνοτρόφων στα ταμεία αφορά τουλάχιστον διάρκεια πέντε ετών και όλες τις μονάδες παραγωγής τις οποίες διαθέτουν στο έδαφος του οικείου κράτους μέλους.

Άρθρο 7 β

1. Η οργάνωση και διαχείριση των ρυθμιστικών ταμείων διενεργείται από ήδη υφισταμένους εθνικούς οργανισμούς ή που συγκροτούνται για το σκοπό αυτό. Οι κτηνοτρόφοι εκπροσωπούνται στη διαχείριση των ταμείων και στα όργανα εποπτείας των.

2. Τα ρυθμιστικά ταμεία θεσπίζουν τις αναγκαίες διατάξεις και, ιδίως, τους όρους προσχώρησης, το ρυθμιστικό μηχανισμό και τους κανόνες εισφοράς και πληρωμής.

Άρθρο 7 γ

1. Τα ρυθμιστικά ταμεία χρηματοδοτούνται από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους μέσω της είσπραξης μιας εισφοράς ανά χοίρο προς πάχυνση ο οποίος πληρώνεται από τον κτηνοτρόφο ή από τον όμιλο παραγωγών μέσω του οποίου εμπορεύεται τους χοίρους του.

2. Για να διευκολυνθεί η σύσταση ενός ρυθμιστικού ταμείου, το κράτος μέλος μπορεί να χορηγήσει ενίσχυση για την κάλυψη των πραγματοποιηθεισών διοικητικών δαπανών στη διάρκεια του σταδίου έναρξης λειτουργίας του ταμείου. Για το σκοπό αυτό, συμπεριλαμβάνονται στις επιλέξιμες δαπάνες η ενοικίαση των καταλλήλων χώρων, η αγορά εξοπλισμού γραφείου συμπεριλαμβανομένων και του υλικού και των υπολογιστών, των διοικητικών δαπανών συμπεριλαμβανομένου και του προσωπικού, των πάγιων επιβαρύνσεων και διαφόρων άλλων δαπανών. Το ποσό της ενίσχυσης δεν μπορεί να υπερβεί το 100 % των δαπανών που πραγματοποιούνται στη διάρκεια του πρώτου έτους, έπειτα δε μειώνεται κατά 20 εκατοστιαίες μονάδες για καθένα από τα επόμενα έτη έτσι ώστε περιορίζεται στο 20% των πραγματικών δαπανών στη διάρκεια του πέμπτου και τελευταίου έτους.

3. Προκειμένου να διαθέτουν τα αναγκαία μέσα για τη ρυθμιστική λειτουργία τους, τα ταμεία μπορούν να δανείζονται χρήματα από τράπεζες και άλλα δημόσια ή ιδιωτικά ιδρύματα. Στην περίπτωση αυτή, το επιτόκιο των δανείων πρέπει να ανταποκρίνεται στα επιτόκια αγοράς και να μην συμπεριλαμβάνει στοιχεία επιδότησης που συνιστούν κρατική ενίσχυση.

Άρθρο 7 δ

1. Ο ρυθμιστικός μηχανισμός που εφαρμόζεται από τα ταμεία περιλαμβάνει:

-αφενός μεν ένα "κατώφλι εισφοράς" το οποίο καθιστά απαιτητή την είσπραξη, από τα ταμεία, μιας εισφοράς ανά χοίρο προς πάχυνση από τους κτηνοτρόφους, στη διάρκεια των περιόδων με ικανοποιητικό επίπεδο τιμών,

-αφετέρου δε ένα "κατώφλι πληρωμών" το οποίο δίνει δικαίωμα στην πληρωμή, από τα ταμεία, ενός ποσού ανά χοίρο προς πάχυνση στους κτηνοτρόφους στη διάρκεια περιόδου κρίσης.

2. Τα ταμεία υποβάλλουν στην Επιτροπή, μέσω των αρμοδίων αρχών, τον ρυθμιστικό μηχανισμό, και ιδίως τα κατώφλια που αναφέρονται στην παράγραφο 1, το επίπεδο των οποίων ορίζεται λαμβάνοντας υπόψη την τιμή αγοράς για τον χοίρο πρότυπης ποιότητας που εσφάγη στο αντίστοιχο κράτος μέλος, τις δαπάνες παραγωγής σε αυτήν την χώρα, την δημοσιονομική κατάσταση των ρευστών του ταμείου και την κατάσταση της κοινοτικής αγοράς χοιρείου κρέατος. Η Επιτροπή εγκρίνει τον μηχανισμό αυτό σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 24.

3. Τα ρυθμιστικά ταμεία μπορούν να κλιμακώσουν τα χορηγούμενα ποσά ανά χοίρο προς πάχυνση καθώς και τον αριθμό των επιλέξιμων χοίρων ανά κτηνοτρόφο λαμβάνοντας υπόψη ιδίως το μέγεθος και τη διάρθρωση των χοιροτροφικών εγκαταστάσεων του οικείου κράτους μέλους. Η εισφορά μπορεί επίσης να κλιμακωθεί.

Άρθρο 7 ε

1. Προκειμένου να αποφευχθεί η μη λειτουργία του ταμείου εξαιτίας της έλλειψης χρηματικών αποθεμάτων στην διάρκεια μιας περιόδου τριών ετών από τη σύστασή του, το κράτος μέλος μπορεί να χορηγήσει, εντός αυστηρά περιορισμένου μέτρου, άτοκο δάνειο στο ρυθμιστικό ταμείο. Το δάνειο πρέπει να εξοφληθεί απολύτως από το ταμείο εντός προθεσμίας πέντε ετών. Το κράτος μέλος κοινοποιεί στην Επιτροπή το ποσό του δανείου καθώς και την μέθοδο υπολογισμού του. Η Επιτροπή ενημερώνει σχετικά τα άλλα κράτη μέλη.

2. Όταν τα ρυθμιστικά ταμεία διαθέτουν επαρκή χρηματοδοτικά μέσα, μπορούν να αναστείλουν προσωρινά την είσπραξη της εισφοράς. Το προϊόν των επιτοκίων που διαθέτουν ενδεχομένως τα ταμεία πρέπει να χρησιμοποιείται για τους στόχους του καταστατικού των ταμείων.

Άρθρο 7 στ

Κατά την προσχώρηση τους στο ρυθμιστικό ταμείο, οι κτηνοτρόφοι πρέπει να δηλώνουν τον αριθμό θέσεων προς πάχυνση που διαθέτουν στο έδαφος του οικείου κράτους μέλους. Πρέπει να δεσμεύονται να μην αυξήσουν τον αριθμό αυτό στη διάρκεια όλης της περιόδου που είναι μέλη. Ωστόσο, κατόπιν αιτήσεώς του, ένα κράτος μέλος μπορεί να εξουσιοδοτηθεί από την Επιτροπή, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 24, να παρεκκλίνει από την υποχρέωση αυτή όταν το επιτρέπουν οι προοπτικές της αγοράς.

Άρθρο 7 ζ

1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέσα για την εφαρμογή του παρόντος τίτλου και ειδικότερα αποφασίζουν όλες τις διαδικασίες που επιτρέπουν τη δημιουργία και τη διαχείριση των ρυθμιστικών ταμείων.

2. Κοινοποιούν στην Επιτροπή τις διατάξεις που εκδίδονται κατ´εφαρμογή του παρόντος τίτλου καθώς και τις ενδεχόμενες τροποποιήσεις των. Η Επιτροπή ενημερώνει σχετικά τα άλλα κράτη μέλη.

Άρθρο 7 η

Οι λεπτομέρειες εφαρμογής του παρόντος τίτλου εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 24. »

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα μετά την δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Εφαρμόζεται από την 1 Ιούλιος 2000.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>