Πρόταση κανονισμού (ΕΚ) του Συμβουλίου σχετικά με τη συγχρηματοδότηση από κοινού με ευρωπαϊκούς αναπτυξιακούς μη κυβερνητικούς οργανισμούς (MKO) δράσεων σε τομείς που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τις αναπτυσσόμενες χώρες (AX) (95/C 251/07) COM(95) 292 τελικό - 95/0168(SYN)

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 11 Ιουλίου 1995)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 130 X,

την πρόταση της Επιτροπής,

σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

Εκτιμώντας:

ότι η Επιτροπή διατύπωσε, στην ανακοίνωσή της προς το Συμβούλιο της 6ης Οκτωβρίου 1975 (1), τις κατευθύνσεις που σκόπευε να ακολουθήσει στον τομέα των σχέσεων με τους μη κυβερνητικούς οργανισμούς (MKO) οι οποίοι ασχολούνται με τη συνεργασία για την ανάπτυξη, όπως επίσης τις γενικές προϋποθέσεις και τις λεπτομέρειες της χρησιμοποίησης των πιστώσεων που προορίζονται για αναπτυξιακές δράσεις των MKO 7

ότι η αρμόδια επί του προϋπολογισμού αρχή δημιούργησε το 1976 μια θέση του προϋπολογισμού αφιερωμένη στις συγχρηματοδοτήσεις από κοινού με MKO και ότι έκτοτε έχει προβεί σε συνεχείς αυξήσεις του ποσού που διατίθεται για τη θέση αυτή (το ποσό αυτό αυξήθηκε από 2,5 εκατομμύρια Ecu το 1976 σε 174 εκατομμύρια Ecu το 1995), με βάση τις υποβαλλόμενες ετησίως από την Επιτροπή εκθέσεις σχετικά με τη χρησιμοποίηση των συγκεκριμένων πιστώσεων 7

ότι το Συμβούλιο ενέκρινε, κατά τη σύνοδό του της 28ης Νοεμβρίου 1977 (2), τις γενικές προϋποθέσεις και τις λεπτομέρειες της χρησιμοποίησης που προτείνονται παραπάνω 7

ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 14ης Μαΐου 1992 για το ρόλο των MKO στη συνεργασία για την ανάπτυξη (3), επαναβεβαίωσε τον ειδικό και αναντικατάστατο ρόλο που επιτελούν οι MKO, καθώς και τη χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα των δράσεών τους για την προώθηση της ανάπτυξης, υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, τον προνομιακό ρόλο των MKO προς όφελος των μειονεκτούντων ομάδων του πληθυσμού των αναπτυσσομένων χωρών, την ανάγκη διαφύλαξης της ανεξαρτησίας δράσης των MKO, καθώς και την αναγκαία λειτουργία που επιτελούν οι MKO για την προαγωγή των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της διαδικασίας εκδημοκρατισμού των βασικών κοινωνικών δομών 7

ότι το Συμβούλιο, στο ψήφισμά του της 27ης Μαΐου 1991 για τη συνεργασία με τους MKO, υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της αυτόνομης λειτουργίας και της ανεξαρτησίας των MKO 7 ότι, επίσης, αναγνώρισε τη συμπληρωματικότητα που πρέπει να υφίσταται μεταξύ του κοινοτικού συστήματος συνεργασίας με τους MKO και των ανάλογων προσπαθειών που αναλαμβάνονται σε επίπεδο κρατών μελών, καθώς επίσης την ανάγκη για ευελιξία των σχετικών διαδικασιών και της εφαρμογής τους 7

ότι το Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 18ης Νοεμβρίου 1992 (4), σημείωσε με ικανοποίηση τα κριτήρια που εφαρμόζει η Επιτροπή για την επιλογή των αναπτυξιακών και εκπαιδευτικών σχεδίων που υποβάλλονται προς συγχρηματοδότηση, με σκοπό, ειδικότερα, την ενίσχυση του δημοκρατικού ιστού και του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις αναπτυσσόμενες χώρες 7 ότι το Συμβούλιο εξέφρασε επίσης την ιδιαίτερη ευαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Επιτροπή διευκρίνισε με σαφήνεια ότι το σημαντικότερο κριτήριο για την επιλογή εξακολουθεί να είναι η ποιότητα του σχεδίου, στηρίζοντας ανεπιφύλακτα την Επιτροπή στη φιλοσοφία επί της οποίας ερείζεται η προσέγγιση αυτή 7

ότι είναι σκόπιμο να καθορισθούν οι λεπτομέρειες που θα διέπουν τη διαχείριση της συγχρηματοδότησης, από κοινού με ευρωπαϊκούς MKO, δράσεων σε τομείς που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τις αναπτυσσόμενες χώρες,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

1. Η Κοινότητα συγχρηματοδοτεί από κοινού με ευρωπαϊκούς αναπτυξιακούς μη κυβερνητικούς οργανισμούς (MKO) δράσεις που αποσκοπούν στην άμεση κάλυψη των βασικών αναγκών των ευρισκόμενων σε δυσμενή θέση πληθυσμών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι δράσεις αυτές, τις οποίες προτείνουν οι ευρωπαϊκοί MKO και οι οποίες υλοποιούνται σε συνεργασία με τους εταίρους τους στις διάφορες αναπτυσσόμενες χώρες, στοχεύουν στην καταπολέμηση της φτώχειας καθώς και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και των δυνατοτήτων αυτοδύναμης ανάπτυξης των δικαιούχων.

2. Η Κοινότητα συγχρηματοδοτεί επίσης από κοινού με ευρωπαϊκούς MKO δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης σχετικά με τα προβλήματα ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες χώρες και σχετικά με τα προβλήματα που παρατηρούνται στις σχέσεις μεταξύ αναπτυσσομένων και βιομηχανικών χωρών. Οι εν λόγω δράσεις, τις οποίες προτείνουν ευρωπαϊκοί MKO, έχουν ως στόχο την κινητοποίηση των ευρωπαίων πολιτών για την προώθηση της ανάπτυξης και των συναφών στρατηγικών, καθώς και δράσεων που συνεπάγονται οφέλη για τους πληθυσμούς των αναπτυσσομένων χωρών.

3. Η Κοινότητα συγχρηματοδοτεί επίσης ενέργειες που αποσκοπούν στην ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ των MKO των κρατών μελών, καθώς και μεταξύ αυτών και των κοινοτικών οργάνων.

Άρθρο 2

1. Οι συγχρηματοδοτούμενες δράσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, των οποίων η υλοποίηση προβλέπεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού, αποσκοπούν, μεταξύ άλλων, στην ανάπτυξη από κοινωνική και οικονομική άποψη των τοπικών αγροτικών και αστικών κοινωνιών, την ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων και την παροχή θεσμικής στήριξης προς τους κατά τόπους εταίρους στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Στο πλαίσιο των διαφόρων αυτών τομέων παρέμβασης, με έμφαση πάντα στο κριτήριο ποιότητας της ενέργειας, ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται σε δράσεις οι οποίες αφορούν:

- την ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών και της συμμετοχικής ανάπτυξης, καθώς και την προαγωγή και προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της δημοκρατίας,

- το ρόλο της γυναίκας στην ανάπτυξη,

- τη βιώσιμη ανάπτυξη.

2. Οι δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, των οποίων η υλοποίηση προβλέπεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού, απευθύνονται σε σαφώς καθορισμένες ομάδες, περιστρέφονται γύρω από κατάλληλα θέματα, βασίζονται σε ισορροπημένη ανάλυση και σε επαρκή γνώση των σχετικών θεμάτων και ομάδων και πρέπει να έχουν ευρωπαϊκή διάσταση.

Χωρίς να αίρεται η βαρύτητα που έχει το κριτήριο της ποιότητας της εκάστοτε δράσης, ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στις δράσεις ευαισθητοποίησης οι οποίες:

- θέτουν έμφαση στη σχέση αλληλεξάρτησης μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των αναπτυσσομένων χωρών,

- αποσκοπούν στη μετάδοση του μηνύματος ότι πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια για τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ Βορρά και Νότου,

- ενθαρρύνουν τις συνεργασίες μεταξύ MKO,

- επιτρέπουν την ενεργό συμμετοχή των εταίρων από τις αναπτυσσόμενες χώρες.

3. Οι ενέργειες για την ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ MKO των κρατών μελών καθώς και με τα κοινοτικά όργανα, που θα εφαρμοστούν βάσει του άρθρου 1 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού, αφορούν ιδίως τη στήριξη της ανάπτυξης κατάλληλων δικτύων ανταλλαγών και επικοινωνίας.

Άρθρο 3

1. Οι συνεργαζόμενοι φορείς που δικαιούνται συγχρηματοδότησης βάσει του παρόντος κανονισμού είναι μη κυβερνητικοί οργανισμοί οι οποίοι πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

- να έχουν συσταθεί ως νομικά πρόσωπα με ανεξάρτητη λειτουργία και με μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα σε ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, σύμφωνα με τη νομοθεσία που ισχύει σε αυτό,

- να έχουν την έδρα τους σε ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας 7 η εν λόγω έδρα πρέπει να αποτελεί το ουσιαστικό κέντρο λήψης όλων των αποφάσεων που άπτονται των συγχρηματοδοτούμενων δράσεων,

- το μεγαλύτερο μέρος των οικονομικών τους πόρων πρέπει να είναι ευρωπαϊκής προελεύσεως.

2. Για να διαπιστωθεί κατά πόσον δεδομένος MKO είναι επιλέξιμος για τη λήψη συγχρηματοδότησης, συνεκτιμώνται οι εξής παράγοντες:

- η ικανότητά του να ενεργοποιεί την αλληλεγγύη και τους πόρους του ιδιωτικού τομέα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα υπέρ των δραστηριοτήτων του στον τομέα της ανάπτυξης,

- η προτεραιότητα την οποία αποδίδει στην ανάπτυξη, καθώς και η πείρα του στο συγκεκριμένο τομέα,

- οι δυνατότητες διοικητικής και οικονομικής διαχείρισης που διαθέτει.

Άρθρο 4

1. Η κοινοτική συγχρηματοδότηση των δράσεων για τις οποίες γίνεται λόγος στο άρθρο 1 είναι δυνατό να αφορά τόσο τις επενδυτικές δαπάνες, όσο και τις δαπάνες λειτουργίας, δαπάνες σε συνάλλαγμα ή σε τοπικό νόμισμα και γενικά κάθε δαπάνη που είναι αναγκαία για την ορθή εκτέλεση των συγχρηματοδοτούμενων δράσεων, συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών δαπανών του εκάστοτε MKO ή δικτύων MKO.

2. Ο MKO με τον οποίο συνάπτεται σύμβαση συγχρηματοδότησης ενημερώνει τους εταίρους του σχετικά με τη συνεισφορά της Κοινότητας στη δράση.

3. Ο εκάστοτε MKO εξετάζει συστηματικά τη δυνατότητα των φορέων ή των εταίρων στην οικεία αναπτυσσόμενη χώρα, οι οποίοι επιδιώκεται να ωφεληθούν σε τελική ανάλυση από τη δράση, να συνεισφέρουν σε αυτήν, είτε σε είδος, είτε σε χρήμα, εντός των ορίων των δυνατοτήτων τους και ανάλογα με τα ατομικά χαρακτηριστικά της εκάστοτε δράσης.

Άρθρο 5

Η κοινοτική συγχρηματοδότηση βάσει του παρόντος κανονισμού παρέχεται με τη μορφή μη επιστρεπτέων ενισχύσεων.

Άρθρο 6

1. Η Επιτροπή φέρει την ενθύνη για τη μελέτη, τη λήψη των σχετικών αποφάσεων και τη διαχείριση της συγχρηματοδότησης των δράσεων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό με βάση τις ισχύουσες δημοσιονομικές και άλλες διαδικασίες, και ιδίως εκείνες που προβλέπονται στο δημοσιονομικό κανονισμό ο οποίος εφαρμόζεται για το γενικό προϋπολογισμό των Κοινοτήτων, λαμβανομένων υπόψη των χαρακτηριστικών και ιδιαιτεροτήτων των εκάστοτε MKO, και ειδικότερα της τυχόν χρηματοδοτικής συνεισφοράς τους στις εν λόγω δράσεις.

2. Σε κάθε σύμβαση συγχρηματοδότησης η οποία συνάπτεται βάσει του παρόντος κανονισμού πρέπει, μεταξύ άλλων, να προβλέπεται ότι η Επιτροπή και το Ελεγκτικό Συνέδριο δύνανται να προβαίνουν στη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων, σύμφωνα με τις συνήθεις ρυθμίσεις που έχει θεσπίσει η Επιτροπή στο πλαίσιο των ισχυουσών διατάξεων, και ειδικότερα εκείνες του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται για το γενικό προϋπολογισμό των Κοινοτήτων.

Άρθρο 7

Μετά από κάθε οικονομικό έτος, η Επιτροπή υποβάλλει ετήσια έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, η οποία περιλαμβάνει συνοπτική παρουσίαση των δράσεων που χρηματοδοτήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, αξιολόγηση της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους, καθώς και τις γενικές κατευθύνσεις της εφαρμογής του στο μέλλον.

Στην έκθεση αναπτύσσονται, ανάλογα με την περίπτωση, τα συμπεράσματα των διαδικασιών εξωτερικής αξιολόγησης που ενδεχομένως εφαρμόστηκαν.

Άρθρο 8

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα μετά την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

(1) COM(75) 504 της 6. 10. 1975.

(2) R/207/78 (GCD) της 26. 1. 1978.

(3) ΕΕ αριθ. C 150 της 15. 6. 1992, σ. 273.

(4) Βλέπε 9907/92 DEVGEN 56 της 9. 11. 1992.