19.12.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 393/15

1.

Το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) αναφέρει ότι ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες, αποτελούν κεντρικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αξίες αυτές είναι κοινές για τα κράτη μέλη σε μια κοινωνία όπου επικρατούν ο πλουραλισμός, η απουσία διακρίσεων, η ανοχή, η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη και η ισότητα γυναικών και ανδρών (1).

2.

Το άρθρο 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει ότι η δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τη συμμετοχή των νέων στο δημοκρατικό βίο της Ευρώπης.

3.

Το ψήφισμα για ένα ανανεωμένο πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας (2010-2018) (2) αναφέρει, μεταξύ των γενικών στόχων του, την προώθηση της ενεργού συμμετοχής των νέων στα κοινά και της κοινωνικής ένταξης όλων των νέων και καθορίζει τη συμμετοχή και την κοινωνική ένταξη ως δύο από τα οκτώ πεδία δράσης του. Στο ψήφισμα αναφέρεται ότι η αναγνώριση του γεγονότος ότι όλοι οι νέοι αποτελούν κεφάλαιο για την κοινωνία και η προάσπιση του δικαιώματος των νέων να συμμετέχουν στη χάραξη πολιτικών που τους αφορούν, μέσω διαρκούς διαρθρωμένου διαλόγου με τους νέους και τις οργανώσεις της νεολαίας, συγκαταλέγονται στις κατευθυντήριες αρχές που θα πρέπει να τηρούνται σε όλες τις πολιτικές και τις δραστηριότητες που αφορούν τους νέους.

4.

Στη στρατηγική «Ευρώπη 2020» εξαγγέλλονται τρεις αλληλοενισχυόμενες προτεραιότητες με άξονα την έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Ως μέρος της εμβληματικής πρωτοβουλίας «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού», αναφέρεται η ανάγκη διασφάλισης της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, ούτως ώστε να διαδοθούν ευρέως τα οφέλη της ανάπτυξης και της απασχόλησης και τα άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού να αποκτήσουν τα μέσα αξιοπρεπούς διαβίωσης και να συμμετάσχουν ενεργά στην κοινωνία. Αναφέρεται επίσης ότι η νεολαία αποτελεί θεμελιώδη τομέα στο πλαίσιο του οποίου η πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση» αποσκοπεί στη βελτίωση των επιδόσεων τόσο των τυπικών όσο και των μη τυπικών εκπαιδευτικών συστημάτων, καθώς και τη διευκόλυνση της εισόδου των νέων στην αγορά εργασίας.

5.

τα παρόντα συμπεράσματα αφορούν όλους τους νέους ιδίως δε εκείνους με μεταναστευτικό υπόβαθρο (3).

6.

η ενεργός συμμετοχή των νέων καλύπτει όλους τους τομείς που επηρεάζουν τη ζωή των νέων, περιλαμβανομένης της ενεργού ανάμειξής τους στις δημοκρατικές διαδικασίες.

7.

η κοινωνική ένταξη των νέων συνεπάγεται πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως η υγεία, η τυπική εκπαίδευση, η μη τυπική και άτυπη μάθηση, οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ), ο πολιτισμός, η στέγαση, οι κοινωνικές υπηρεσίες και η απασχόληση, ανεξαρτήτως φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής προέλευσης, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού.

8.

η φυλετική, εθνοτική, πολιτιστική και θρησκευτική πολυμορφία αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κινητικότητα και η μετανάστευση αποτελούν κύρια πηγή ποικιλομορφίας. Το 2011, διέμεναν στην Ευρωπαϊκή Ένωση 20,5 εκατομμύρια υπήκοοι τρίτων χωρών οι οποίοι αναφέρονται γενικώς ως μετανάστες στο πλαίσιο της ΕΕ και ανέρχονται στο 4 % του συνολικού πληθυσμού της. Επίσης, 12,8 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες ζουν σε άλλο κράτος μέλος και αποτελούν το 2,5 % του πληθυσμού της ΕΕ των 27 (4).

9.

Η ηλικία των μεταναστών διαφέρει μεταξύ των κρατών μελών. Περισσότεροι από τους μισούς το 2011 ήταν μεταξύ 20 και 34 ετών. (5)

10.

Οι αρνητικές συνέπειες της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης στην ανάπτυξη και την απασχόληση επηρεάζουν ιδίως τους νέους με λιγότερες ευκαιρίες. Συγκεκριμένα, το ποσοστό ανεργίας των νέων στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει φθάσει σε ανησυχητικά επίπεδα άνω του 20 % και καταγράφει ανοδική πορεία για τους νέους κάτω των 25 ετών. Το 21,1 % των νέων μεταξύ 18 και 24 ετών αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της φτώχειας.

11.

Τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη Νότια Μεσόγειο από το τέλος του 2010 πυροδότησαν σημαντική κινητικότητα νέων μεταναστών με άμεσες επιπτώσεις στα σύνορα της ΕΕ.

12.

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης Υπηκόων Τρίτων Χωρών αποσκοπεί στην προώθηση της ευρωπαϊκής συνεργασίας, με στόχο την παροχή ανάλογων δικαιωμάτων, ευθυνών και ευκαιριών σε όλους (6).

13.

Η τυπική εκπαίδευση καθώς και η μη τυπική και άτυπη μάθηση είναι ζωτικής σημασίας για την πλήρη ένταξη και την κοινωνική συνοχή. Όλοι οι νέοι θα πρέπει να έχουν ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την αγορά εργασίας. Μέσω της ένταξής τους στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας υποδοχής, οι νέοι με μεταναστευτικό υπόβαθρο μπορούν να διευρύνουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους, πράγμα που τους βοηθά σημαντικά στην εύρεση εργασίας.

14.

Η μη τυπική και η άτυπη μάθηση στηρίζουν την τυπική εκπαίδευση και μπορούν να ενισχύσουν την κοινωνική και οικονομική ενσωμάτωση των νέων. Σε αυτό το πλαίσιο, σημαντική θεωρείται η ενασχόληση των οργανώσεων νεολαίας και των διοργανωτών κοινωνικο-μορφωτικών δραστηριοτήτων από, για και μαζί με τους νέους, ιδίως δε εκείνους με μεταναστευτικό υπόβαθρο.

15.

Τα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ προάγουν σημαντικό αριθμό δραστηριοτήτων μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Ορισμένα προγράμματα, όπως τα προγράμματα για τη νεολαία, είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των νέων και είναι προσιτά σε κάθε νέο, ανεξαρτήτως του επιπέδου μόρφωσης, των καταβολών και των επιλογών του.

16.

Ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών δείχνει ότι οι νέες γυναίκες και άνδρες με μεταναστευτικό υπόβαθρο εξακολουθούν να μειονεκτούν ως προς την εκπαίδευση, την πρόσβαση στην αγορά εργασίας και τη μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας, παρά το γεγονός ότι μεγάλο ποσοστό της πληθυσμιακής αυτής ομάδας έχει κοινωνικοποιηθεί ή γεννηθεί στη χώρα διαμονής της (7). Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία, οι νέες γυναίκες με μεταναστευτικό υπόβαθρο πλήττονται περισσότερο από την ανεργία και τον κοινωνικό αποκλεισμό σε σχέση με τους νέους άνδρες.

17.

Η επιτυχής ένταξη των μεταναστών έχει ουσιαστική σημασία για την ευημερία, την αμοιβαία κατανόηση και επικοινωνία όχι μόνο για τους μετανάστες ως άτομα και την τοπική κοινωνία, αλλά και για την ΕΕ γενικότερα, καθώς συντελεί στην οικονομική ανάπτυξη και τον πολιτιστικό πλούτο.

18.

Η παροχή της δυνατότητας στους μετακινούμενους νέους πολίτες της ΕΕ και στους νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο να αναπτύξουν το δυναμικό τους, συμμετέχοντας πλήρως και ενεργά σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα για την επίτευξη ευρύτερης κοινωνικής ένταξης και για την εύρυθμη, βιώσιμη και δημοκρατική λειτουργία και περαιτέρω ανάπτυξη των κοινωνιών.

19.

Ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και άλλες μορφές μισαλλοδοξίας εξακολουθούν να προξενούν μεγάλη ανησυχία στην ΕΕ και στο βαθμό που αφορούν τους νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Κάθε δράση που απευθύνεται σε νέους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με μεταναστευτικό υπόβαθρο, πρέπει να σέβεται το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την προώθηση της ιδέας για την εξάλειψη των διακρίσεων, τα δικαιώματα του παιδιού και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και δεν πρέπει να οδηγεί στο στιγματισμό καμίας συγκεκριμένης ομάδας.

20.

Η συμμετοχή των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο στον δημοκρατικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό βίο θα πρέπει να διευκολύνεται μέσω στρατηγικών κοινωνικής ενσωμάτωσης.

21.

της συμμετοχής όλων των νέων στη χάραξη, υλοποίηση και αξιολόγηση κάθε πολιτικής που τους επηρεάζει,

22.

της προώθησης του διαπολιτισμικού διαλόγου και της διαπολιτισμικής κατανόησης, ιδίως με την ενεργό ανάμειξη ατόμων με διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές στην κοινωνία, καταπολεμώντας έτσι τις διακρίσεις, το ρατσισμό, την ξενοφοβία και άλλες μορφές μισαλλοδοξίας,

23.

της προαγωγής της ισότητας μεταξύ νέων γυναικών και ανδρών, ιδίως παρέχοντας ισότιμη πρόσβαση στην ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση, και διευκολύνοντας την ομαλή μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας,

24.

της αναγνώρισης του σημαντικού ρόλου της μη τυπικής και άτυπης μάθησης και της αναγνώρισης των μαθησιακών αποτελεσμάτων της,

25.

της αναγνώρισης του ρόλου που παίζουν οι οργανώσεις νεολαίας, συμπεριλαμβανομένων και των οργανώσεων νέων μεταναστών και άλλων φορέων της κοινωνίας των πολιτών, στη στήριξη της ενσωμάτωσης των νέων,

26.

της ενεργού συμμετοχής των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών φορέων στην υλοποίηση των πολιτικών κοινωνικής ενσωμάτωσης, και της βελτίωσης της συνεργασίας τους σε θέματα που συνδέονται με τη μετανάστευση, μεταξύ των οποίων η στήριξη της συμμετοχής και κοινωνικής ενσωμάτωσης των νέων,

27.

της αναγνώρισης της σημασίας της εκμάθησης της/των επισήμων γλωσσών της χώρας υποδοχής, καθώς και άλλων ξένων γλωσσών.

28.

Να λαμβάνουν υπόψη, κατά την ανάπτυξη πολιτικών και την παροχή υπηρεσιών, τις ειδικότερες ανάγκες και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών. Να προσφέρουν υπηρεσίες με εύκολη πρόσβαση για τους νέους που έχουν βιώσει ή κινδυνεύουν να βιώσουν καταστάσεις διακρίσεων, ξενοφοβίας και ρατσισμού. Να αναγνωρίσουν ότι η ενεργός συμμετοχή των νέων στα κοινά […] βασίζεται εξίσου και στην δική τους ευθύνη και δέσμευση να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία.

29.

Να προαγάγουν τις κοινωνικο-μορφωτικές δραστηριότητες για τους νέους και την πολιτική στον τομέα της νεολαίας, οι οποίες μπορούν να ενισχύσουν την ενεργό συμμετοχή, την κοινωνική ένταξη, την αλληλεγγύη και τον διαπολιτισμικό διάλογο μεταξύ νέων, με απώτερο στόχο την αποδοχή της αυξανόμενης ποικιλομορφίας μεταξύ όλων των νέων. Να αναπτύξουν καινοτόμες μεθόδους υλοποίησης κοινωνικο-μορφωτικών δραστηριοτήτων για τους νέους σε χώρους όπου συνηθίζουν να συναντώνται οι νέοι.

30.

Να προωθούν την προσωπική εξέλιξη και ευημερία όλων των νέων, μέσω ευκαιριών κοινωνικο-μορφωτικών δραστηριοτήτων για τους νέους, προκειμένου να αναπτύξουν το δυναμικό τους και να καταστούν ενεργά και συμμετέχοντα μέλη της κοινωνίας.

31.

Να υποστηρίξουν την ενεργό εμπλοκή και συμμετοχή των νέων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών στις τοπικές κοινότητες διαμονής τους, ιδίως μέσω μη τυπικών και άτυπων ευκαιριών μάθησης.

32.

Να βελτιώσουν την πρόσβαση σε δραστηριότητες πολιτιστικές, αθλητικές και ελεύθερου χρόνου, εφόσον αυτές αποτελούν σημαντικά μέσα για την κοινωνική ενσωμάτωση των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο και των μετακινούμενων νέων, πολιτών της ΕΕ,

33.

Να αναπτύξουν συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης καθώς και να προσφέρουν στους εκπαιδευτικούς την αναγκαία κατάρτιση και δεξιότητες που θα ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε εκπαιδευόμενου, περιλαμβανομένης της καλύτερης μαθησιακής υποστήριξης των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο.

34.

Να προαγάγουν την πολυγλωσσία των μετακινούμενων νέων που είναι πολίτες της ΕΕ και των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο και να υποβοηθήσουν την εκμάθηση της/των επισήμων γλωσσών της χώρας στην οποία διαμένουν, προκειμένου να είναι σε θέση να αποκτούν γνώσεις και να συμμετέχουν πλήρως στις εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες.

35.

Να συνεργάζονται με τα άτομα που απασχολούνται στον τομέα των κοινωνικο-μορφωτικών δραστηριοτήτων για τους νέους και τις οργανώσεις νεολαίας, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων νέων μεταναστών, κατά την ανάπτυξη, προαγωγή και υποστήριξη προσβάσιμων δραστηριοτήτων μάθησης μεταξύ ομοτίμων με σκοπό την ενδυνάμωση του αμοιβαίου σεβασμού, της ανοχής και της διαπολιτισμικής κατανόησης.

36.

Να εξασφαλίσουν την κοινωνική ενσωμάτωση στο πλαίσιο της κοινωνίας της πληροφορίας, π.χ. μέσω της βελτίωσης της στοιχειώδους παιδείας που παρέχεται στους νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο για την κατανόηση των μέσων επικοινωνίας.

37.

Να υποστηρίξουν τους μετακινούμενους νέους, πολίτες της ΕΕ και του νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο κατά τη μετάβασή τους από την εκπαίδευση ή την κατάρτιση στην αγορά εργασίας και να εξασφαλίσουν ισότιμη πρόσβαση για όλους τους νέους στα προγράμματα παροχής εγγυήσεων για τη νεολαία σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και τις υπηρεσίες.

38.

Να προαγάγουν τη συμμετοχή των μετακινούμενων νέων, πολιτών της ΕΕ και των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο στις δομές λήψης αποφάσεων και να ενισχύσουν την ουσιαστική συμμετοχή και συνεισφορά τους σε πολιτικές και προγράμματα που τους αφορούν.

39.

Να ενισχύσουν τη δικτύωση και να ενθαρρύνουν τις στρατηγικές συνεργασίες μεταξύ οργανώσεων νεολαίας, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων νέων μεταναστών, και των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών και του ιδιωτικού τομέα για τη διοργάνωση δράσεων και εκδηλώσεων από τους νέους με σκοπό την αναγνώριση της ποικιλομορφίας και της προώθησης της ένταξης.

40.

να προωθήσουν τη συμμετοχή όλων των νέων στη χάραξη, υλοποίηση και αξιολόγηση κάθε πολιτικής που τους επηρεάζει,

41.

να αναλύσουν τη διαφορετική ως προς το φύλο κατάσταση νέων γυναικών και ανδρών με μεταναστευτικό υπόβαθρο και να θεσπίσουν μέτρα που θα εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες και ισότητα των φύλων,

42.

να αναγνωρίσουν τον σημαντικό ρόλο της τοπικής κοινωνίας στην υποστήριξη των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο προκειμένου να διευρύνουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τα προσόντα τους, μέσω της επίσημης εκπαίδευσης καθώς και της μη τυπικής και άτυπης μάθησης και των δυνατοτήτων ανάπτυξης,

43.

να αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα το Ευρωπαϊκό έτος των πολιτών 2013 προκειμένου να δώσουν έμφαση στην κινητικότητα και την πλήρη συμμετοχή των μετακινούμενων νέων, πολιτών της ΕΕ στην ευρωπαϊκή κοινωνία και να ενισχύσουν τη συνειδητοποίηση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των μετακινούμενων νέων, πολιτών της ΕΕ και των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο, με στόχο την προαγωγή της συνοχής και της αμοιβαίας κατανόησης,

44.

να προωθήσουν τη διατομεακή συνεργασία και τη συνέργεια διαφόρων φορέων που ασχολούνται με ζητήματα μετανάστευσης σε εθνικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο,

45.

να υποστηρίξουν προγράμματα και δραστηριότητες που διευκολύνουν την πρόσβαση στην απασχόληση και ενισχύουν την απασχολησιμότητα των μετακινούμενων νέων, πολιτών της ΕΕ και των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο, παρέχοντας επαγγελματικό προσανατολισμό και ενημέρωση σχετικά με τις δυνατότητες απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης.

46.

να εξετάσουν τις δυνατότητες των υπηρεσιών πληροφόρησης και παροχής συμβουλών προς τους νέους να επικεντρώνονται σε νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο, προκειμένου να τους παρέχουν πληροφορίες και συμβουλές που είναι καινοτόμες και ειδικά προσαρμοσμένες στις ανάγκες τους, μέσω κατ’ ιδίαν και διαδικτυακών μεθόδων,

47.

να ενθαρρύνουν και να υποστηρίξουν τη συνεργασία μεταξύ οργανώσεων νεολαίας, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων νέων μεταναστών, και των μέσων μαζικής ενημέρωσης προάγοντας μια αμερόληπτη εικόνα των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο προκειμένου να ενισχυθεί η κοινωνική τους ενσωμάτωση,

48.

να επικροτήσουν την έγκριση της προτεινόμενης σύστασης του Συμβουλίου για την πιστοποίηση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης και να αναγνωρίσουν το ρόλο των οργανώσεων νεολαίας μεταξύ άλλων ως κύριων παρόχων μη τυπικής και άτυπης μάθησης, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τους νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο,

49.

να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν ότι η εφαρμογή της νέας γενεάς ευρωπαϊκών προγραμμάτων και άλλων μέσων που απευθύνονται στη νεολαία είναι προσιτά και προσαρμοσμένα στις ανάγκες όλων των νέων και να ενισχύσουν την υποστήριξη και χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων των νέων σε όλα τα επίπεδα που εστιάζουν στην κοινωνική ένταξη και τον διαπολιτισμικό διάλογο των νέων από χώρες της ΕΕ και χώρες εκτός ΕΕ.

50.

να προαγάγει ορθές πρακτικές κοινωνική ένταξη των μετακινούμενων νέων, πολιτών της ΕΕ και των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο, με βάση σχετικές μελέτες, όπως η έκθεση πολιτικής του Κοινού Κέντρου Ερευνών όσον αφορά τις ΤΠΕ για τους μειονεκτούντες νέους και η μελέτη για την «Αξία των κοινωνικο-μορφωτικών δραστηριοτήτων για τους νέους», οι οποίες θα καταγράφουν διάφορες κοινωνικο-μορφωτικές δραστηριότητες για τους νέους, καθώς και την αξία τους για τους νέους στην ΕΕ.

51.

να ενισχύσει συνέργειες μεταξύ συναφών πολιτικών, ιδίως τη σύνδεση μεταξύ της στρατηγικής της ΕΕ για τη νεολαία και της προτεραιότητας «ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς» της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

52.

να συγκεντρώσει περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με τα θέματα της συμμετοχής και της κοινωνικής ένταξης των νέων με μεταναστευτικό υπόβαθρο και των μετακινούμενων νέων, πολιτών της ΕΕ.