(1)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1021 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) για τους έμμονους οργανικούς ρύπους μεταφέρει σε ενωσιακό επίπεδο τις δεσμεύσεις που καθορίζονται στη σύμβαση της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους («σύμβαση»), η οποία εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας με την απόφαση 2006/507/ΕΚ του Συμβουλίου (4), και στο πρωτόκολλο της σύμβασης του 1979 για τη διασυνοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση μεγάλης απόστασης που οφείλεται στους έμμονους οργανικούς ρύπους, το οποίο εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας με την απόφαση 2004/259/ΕΚ του Συμβουλίου (5).

(2)

Κατά την έβδομη σύνοδο της διάσκεψης των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 4 έως τις 15 Μαΐου 2015, συμφωνήθηκε να συμπεριληφθεί η πενταχλωροφαινόλη, τα άλατα και οι εστέρες της («πενταχλωροφαινόλη») στο παράρτημα A της σύμβασης. Κατά την ένατη σύνοδο της διάσκεψης των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 29 Απριλίου έως τις 10 Μαΐου 2019, συμφωνήθηκε να συμπεριληφθούν το dicofol (δικοφόλη) και το υπερφθοροοκτανοϊκό οξύ (PFOA), τα άλατά του και οι συγγενείς με αυτό ενώσεις στο παράρτημα Α της σύμβασης. Κατά τη δέκατη σύνοδο της διάσκεψης των συμβαλλόμενων μερών της σύμβασης, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 6 έως τις 17 Ιουνίου 2022, συμφωνήθηκε να συμπεριληφθούν το υπερφθοροεξανοσουλφονικό οξύ (PFHxS), τα άλατά του και οι συγγενείς με αυτό ενώσεις στο παράρτημα Α της σύμβασης. Με βάση τις εν λόγω τροποποιήσεις της σύμβασης και προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η διαχείριση των αποβλήτων που περιέχουν τις εν λόγω ουσίες πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις της σύμβασης, είναι αναγκαίο επίσης να τροποποιηθούν τα παραρτήματα IV και V του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021, μέσω της συμπερίληψης της πενταχλωροφαινόλης, του dicofol (δικοφόλη) και του PFOA, των αλάτων του και των συγγενών με αυτό ενώσεων, καθώς και του PFHxS, των αλάτων του και των συγγενών με αυτό ενώσεων στα παραρτήματα και μέσω της αναφοράς των αντίστοιχων ορίων συγκέντρωσής τους.

(3)

Η πενταχλωροφαινόλη είχε συμπεριληφθεί προηγουμένως στα παραρτήματα IV και V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 850/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/636 της Επιτροπής (7), με τιμή 100 mg/kg στο παράρτημα IV και τιμή 1 000 mg/kg στο παράρτημα V. Στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1021, ο οποίος κατάργησε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 850/2004, παραλείπεται ακούσια η πενταχλωροφαινόλη. Συνεπώς, είναι αναγκαίο να τροποποιηθούν τα παραρτήματα IV και V του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021 ώστε να συμπεριληφθεί η πενταχλωροφαινόλη.

(4)

Τα παραρτήματα IV και V του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021 περιλαμβάνουν ήδη όρια συγκέντρωσης για τις ακόλουθες ουσίες ή ομάδες ουσιών: α) το άθροισμα των συγκεντρώσεων τετραβρωμοδιφαινυλαιθέρα, πενταβρωμοδιφαινυλαιθέρα, εξαβρωμοδιφαινυλαιθέρα, επταβρωμοδιφαινυλαιθέρα και δεκαβρωμοδιφαινυλαιθέρα (με εξαίρεση τον τελευταίο, ο οποίος δεν περιλαμβάνεται στο παράρτημα V του εν λόγω κανονισμού)· β) εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο· γ) χλωροαλκάνια C10-C13 (χλωριωμένες παραφίνες μικρής αλυσίδας) (SCCP)· και δ) πολυχλωριωμένες διβενζο-p-διοξίνες και διβενζοφουράνια (PCDD/PCDF). Σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021, είναι σκόπιμο να τροποποιηθούν τα όρια συγκέντρωσης του παραρτήματος IV για τις εν λόγω ουσίες ώστε να προσαρμοστούν οι οριακές τιμές τους στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο. Για λόγους συνέπειας με τον κατάλογο των πολυβρωμοδιφαινυλαιθέρων (PBDE) που καθορίζονται στο παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021, η ουσία δεκαβρωμοδιφαινυλαιθέρας θα πρέπει να συμπεριληφθεί στους PBDE που απαριθμούνται στην τρίτη στήλη του παραρτήματος V του εν λόγω κανονισμού.

(5)

Για να μπορέσουν τα κράτη μέλη να συλλέξουν στοιχεία σχετικά με την πραγματική ποσότητα των PCDD/PCDF και των παρόμοιων με τις διοξίνες πολυχλωριωμένων διφαινυλίων (dl-PCB) στην τέφρα και την αιθάλη από νοικοκυριά, καθώς και στην ιπτάμενη τέφρα από μονάδες βιομάζας για την παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας, και για να δοθεί στα κράτη μέλη επαρκής χρόνος για να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021, το τροποποιημένο όριο συγκέντρωσης για το άθροισμα των PCDD/PCDF και dl-PCB θα πρέπει, όσον αφορά την τέφρα και την αιθάλη από νοικοκυριά και την ιπτάμενη τέφρα από μονάδες βιομάζας, να ισχύσει σε μεταγενέστερο στάδιο μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού. Προκειμένου να καταστεί δυνατός ο σχεδιασμός κατάλληλων πολιτικών για τη συλλογή και την επεξεργασία της εν λόγω τέφρας και αιθάλης και να υποστηριχθεί η επανεξέταση που αναφέρεται στο παράρτημα IV και η παρακολούθηση της εφαρμογής σύμφωνα με το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με την παρουσία PCDD/PCDF και dl-PCB στην τέφρα και την αιθάλη από νοικοκυριά και στην ιπτάμενη τέφρα από μονάδες βιομάζας για την παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εν λόγω πληροφορίες θα πρέπει να καταστούν διαθέσιμες το αργότερο έως την 1η Ιουλίου 2026.

(6)

Όσον αφορά τους PBDE που απαριθμούνται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1021, το όριο συγκέντρωσης για το άθροισμα των εν λόγω ουσιών στα απόβλητα θα πρέπει να οριστεί στα 500 mg/kg. Λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις μειούμενες συγκεντρώσεις PBDE σε ορισμένα απόβλητα, οι οποίες είναι αποτέλεσμα υφιστάμενων περιορισμών όσον αφορά τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση PBDE, και υπό το πρίσμα της πιθανής εξέλιξης των σχετικών μεθόδων διαλογής και ανάλυσης, η οριακή τιμή θα πρέπει να μειωθεί στα 350 mg/kg τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού και στα 200 mg/kg 5 έτη μετά την έναρξη ισχύος του.

(7)

Δεδομένου ότι μια υποομάδα 12 ομοειδών με τα PCB ουσιών, και συγκεκριμένα οι PCB-77, PCB-81, PCB-105, PCB-114, PCB-118, PCB-123, PCB-126, PCB-156, PCB-157, PCB-167, PCB-169 και PCB 189, οι οποίες είναι γνωστές ως dl-PCB, έχουν τοξικολογικές ιδιότητες που ομοιάζουν πολύ με εκείνες των PCDD/PCDF, και προκειμένου να ληφθεί υπόψη η συνολική επίδραση όλων των παρόμοιων με τις διοξίνες ενώσεων που απαριθμούνται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1021, είναι σκόπιμο να συμπεριληφθούν τα dl-PCB στην υφιστάμενη ομαδική καταχώριση για τα PCDD/PCDF στα παραρτήματα IV και V του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021. Ο κατάλογος των τιμών του συντελεστή τοξικής ισοδυναμίας στο μέρος 2 του παραρτήματος V του εν λόγω κανονισμού θα πρέπει επίσης να τροποποιηθεί ώστε να εισαχθούν οι αντίστοιχες τιμές για τις μεμονωμένες ομοειδείς με τα dl-PCB ουσίες.

(8)

Τα προτεινόμενα όρια συγκέντρωσης στα παραρτήματα IV και V του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021 καθορίστηκαν με την ίδια μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό των ορίων συγκέντρωσης σε προηγούμενες τροποποιήσεις των παραρτημάτων IV και V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 850/2004. Τα προτεινόμενα όρια συγκέντρωσης θα πρέπει να βασίζονται στην αρχή της προφύλαξης, όπως ορίζεται στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα πρέπει να αποσκοπούν στην εξάλειψη, όπου είναι εφικτό, της έκλυσης έμμονων οργανικών ρύπων στο περιβάλλον, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος εξασφάλισης υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος που σχετίζεται με την καταστροφή ή τη μη αναστρέψιμη μετατροπή των σχετικών ουσιών. Τα εν λόγω όρια θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τον ευρύτερο στόχο πολιτικής για την επίτευξη μιας φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης για ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από τοξικές ουσίες, αύξηση της ανακύκλωσης, μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ανάπτυξη μη τοξικών κύκλων υλικών, καθώς και για την επίτευξη μιας μη τοξικής κυκλικής οικονομίας, ο οποίος κατοχυρώνεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 11ης Δεκεμβρίου 2019 με τίτλο «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία».

(9)

Τα όρια συγκέντρωσης που προσδιορίζονται στα παραρτήματα IV και V του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021 θα πρέπει να είναι συνεπή και να συμβάλλουν στην εφαρμογή της ανακοίνωσης της Επιτροπής, της 14ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Στρατηγική για τη βιωσιμότητα των χημικών προϊόντων - Για ένα περιβάλλον χωρίς τοξικές ουσίες».

(10)

Για να εξασφαλιστεί καλύτερη ιχνηλασιμότητα και αποτελεσματική επεξεργασία των αποβλήτων που περιέχουν έμμονους οργανικούς ρύπους, και για να αποφευχθούν οι ασυνέπειες στην ενωσιακή νομοθεσία, είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί συνέπεια μεταξύ των διατάξεων που αφορούν τα απόβλητα που περιέχουν έμμονους οργανικούς ρύπους και αρχικά είχαν διατυπωθεί με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 850/2004, ο οποίος έχει πλέον καταργηθεί από τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1021, και εκείνων που διατυπώθηκαν στη συνέχεια. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει κατά πόσον είναι σκόπιμο απόβλητα που περιέχουν οιουσδήποτε έμμονους οργανικούς ρύπους που υπερβαίνουν τα όρια συγκέντρωσης που καθορίζονται στο παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021 πρέπει να ταξινομούνται ως επικίνδυνα και να υποβάλει, κατά περίπτωση, νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8) ή πρόταση για τροποποίηση της απόφασης 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής (9), ή και τις δύο, αναλόγως.

(11)

Σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, που καθορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 30ής Μαρτίου 2022, με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για βιώσιμα και κυκλικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα», τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που διατίθενται στην ενωσιακή αγορά θα πρέπει να κατασκευάζονται σε μεγάλο βαθμό από ανακυκλωμένες ίνες που δεν περιέχουν επικίνδυνες ουσίες. Για να εξασφαλιστεί ότι τα ανακυκλωμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι απαλλαγμένα εξαρχής από επικίνδυνες χημικές ουσίες, όπως το PFOA, είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι οριακές τιμές για το PFOA, τα άλατά του και τις συγγενείς με αυτό ενώσεις στα απόβλητα, δεδομένου ότι η παρουσία τους θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στη συλλογή και την επεξεργασία των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει το όριο συγκέντρωσης με σκοπό τη μείωση της τιμής, όταν η μείωση αυτή είναι εφικτή σύμφωνα με την επιστημονική και τεχνική πρόοδο.

(12)

Κατά συνέπεια, ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1021 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(13)

Είναι σκόπιμο να προβλεφθεί επαρκές χρονικό διάστημα, για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις και οι αρμόδιες αρχές να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις.

(14)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, συγκεκριμένα η προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας από έμμονους οργανικούς ρύπους, δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, λόγω των διασυνοριακών επιπτώσεων αυτών των ρύπων, και, κατά συνέπεια, είναι δυνατό να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού,