(1)

Μετά τη ρωσική στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας και ενόψει της πιθανότητας παρατεταμένης διαταραχής ή ακόμη και διακοπής του εφοδιασμού με αέριο από τη Ρωσία, η Ένωση ανέλαβε πρωτοβουλίες για να αυξήσει την ετοιμότητά της έναντι τέτοιων διαταραχών, προκειμένου να προστατεύσει τους πολίτες της και την οικονομία της Ένωσης.

(2)

Στο πλαίσιο αυτό, εκδόθηκε ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/1032 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) με σκοπό να διασφαλιστεί η πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου των κρατών μελών για τη χειμερινή περίοδο 2022-2023 και μετέπειτα.

(3)

Όσον αφορά το 2023 και τα επόμενα έτη, το άρθρο 6α παράγραφος 7 πρώτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938 ορίζει ότι κάθε κράτος μέλος με υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου πρέπει, έως τις 15 Σεπτεμβρίου του προηγούμενου έτους, να υποβάλλει σε συγκεντρωτική μορφή στην Επιτροπή σχέδιο πορείας πλήρωσης με ενδιάμεσους στόχους για τον Φεβρουάριο, τον Μάιο, τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο, συμπεριλαμβανομένων τεχνικών πληροφοριών, όσον αφορά τις εν λόγω εγκαταστάσεις στην επικράτειά του και οι οποίες είναι απευθείας διασυνδεδεμένες με το τμήμα αγοράς του. Η πορεία πλήρωσης και οι ενδιάμεσοι στόχοι βασίζονται στον μέσο ρυθμό πλήρωσης κατά τη διάρκεια των πέντε προηγούμενων ετών.

(4)

Το άρθρο 6α παράγραφος 7 τρίτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938 ορίζει ότι, με βάση τις τεχνικές πληροφορίες που διαβιβάζει κάθε κράτος μέλος και λαμβάνοντας υπόψη την εκτίμηση της ομάδας συντονισμού για το αέριο, η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό της πορείας πλήρωσης για κάθε κράτος μέλος έως τις 15 Νοεμβρίου του προηγούμενου έτους σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 18α παράγραφος 2 του προαναφερθέντος κανονισμού. Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή επιτροπολογίας που αναφέρεται στο άρθρο 18α παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938, την «επιτροπή αποθήκευσης αερίου».

(5)

Η Επιτροπή πρόκειται να εκδώσει, έως τις 15 Νοεμβρίου 2022, εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό των πορειών πλήρωσης, με ενδιάμεσους στόχους για το 2023, για τα κράτη μέλη με υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου. Δεδομένων των χρονικών περιορισμών για την έκδοση των εν λόγω εκτελεστικών πράξεων, θα πρέπει να εκδοθεί μία ενιαία εκτελεστική πράξη για όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη.

(6)

Υπό το πρίσμα της υψηλής αβεβαιότητας όσον αφορά τη γενική ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο και την εξέλιξη της ζήτησης και της προσφοράς αερίου στην Ένωση και στα επιμέρους κράτη μέλη, τα διαφορετικά σενάρια κατανάλωσης, ανάλογα με τις χειμερινές θερμοκρασίες, και την έκταση των εθελοντικών μέτρων μείωσης της ζήτησης που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη βάσει του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/1369 του Συμβουλίου (3), οι πορείες πλήρωσης που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να περιλαμβάνουν τεχνικά εφικτούς ελάχιστους ενδιάμεσους στόχους που θα επιτρέπουν στα κράτη μέλη να επιτύχουν τον στόχο πλήρωσης του 90 % έως την 1η Νοεμβρίου 2023.

(7)

Οι πορείες πλήρωσης θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη, στο μέτρο του δυνατού, εκείνες που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη και να λαμβάνουν υπόψη το μέσο ποσοστό πλήρωσης των κρατών μελών κατά την προηγούμενη πενταετία. Για τον υπολογισμό του κατά πόσον είναι τεχνικά εφικτοί οι ενδιάμεσοι στόχοι που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη η συγκεντρωτική καμπύλη ικανότητας έγχυσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης κάθε κράτους μέλους. Οι στόχοι αυτοί θα πρέπει να καθοριστούν κατά τρόπο που να διασφαλίζει την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο σε επίπεδο Ένωσης, χωρίς παράλληλα να επιβάλλουν περιττές επιβαρύνσεις για τα κράτη μέλη, τους συμμετέχοντες στην αγορά αερίου, τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης ή τους πελάτες, και χωρίς αδικαιολόγητη στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των εγκαταστάσεων αποθήκευσης που βρίσκονται σε γειτονικά κράτη μέλη.

(8)

Ο ενδιάμεσος στόχος της 1ης Φεβρουαρίου 2023 είναι ένας σημαντικός ενδιάμεσος στόχος για την ασφάλεια του εφοδιασμού κατά τις χειμερινές περιόδους 2022-2023 και 2023-2024. Ο καθορισμός του εν λόγω στόχου σε 45 % ως ελάχιστο μέσο όρο σε επίπεδο Ένωσης αποσκοπεί στην κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού τον Δεκέμβριο του 2022 και τον Ιανουάριο του 2023, όταν η ζήτηση αερίου είναι υψηλή, αποφεύγοντας παράλληλα την εξάντληση της αποθήκευσης τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2023. Ειδικότερα, θα πρέπει να παρέχεται ευελιξία κατά τους πρώτους χειμερινούς μήνες σε περίπτωση χειμώνα ψυχρότερου από τον μέσο όρο. Ωστόσο, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προσπαθήσουν να επιτύχουν συλλογικά επίπεδο πλήρωσης 55 % της δυναμικότητας των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου στην Ένωση, εάν οι χειμερινοί μήνες δεν είναι ψυχρότεροι από τον μέσο όρο.

(9)

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938, τα επίπεδα πλήρωσης που υπολείπονται λιγότερο από πέντε ποσοστιαίες μονάδες από τον στόχο θεωρείται ότι συμμορφώνονται με τους στόχους του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938. Όταν το επίπεδο πλήρωσης ενός κράτους μέλους υπολείπεται κατά περισσότερο από πέντε εκατοστιαίες μονάδες του επιπέδου της πορείας πλήρωσής του, η αρμόδια αρχή θα πρέπει να λαμβάνει αμέσως αποτελεσματικά μέτρα για την αύξησή του. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή και τη ΣΟΦΑ σχετικά με αυτά τα μέτρα.

(10)

Για τα κράτη μέλη που υπάγονται στο άρθρο 6α παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938, ο στόχος πλήρωσης θα πρέπει να μειωθεί κατά τον όγκο που παρασχέθηκε σε τρίτες χώρες κατά την περίοδο αναφοράς 2016-2021, εάν η μέση ποσότητα που παρασχέθηκε υπερέβαινε τις 15 TWh ετησίως κατά τη διάρκεια της περιόδου απόληψης αερίου από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης (Οκτώβριος-Απρίλιος).

(11)

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη δημιουργία της ενεργειακής πλατφόρμας της ΕΕ, η οποία παρέχει τη δυνατότητα, μεταξύ άλλων, για από κοινού αγορές αερίου, ρύθμιση που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα συμπεράσματά του της 30ής και της 31ης Μαΐου 2022. Οι από κοινού αγορές μπορούν να συμβάλουν σε πιο ισότιμη πρόσβαση των επιχειρήσεων ανά την ΕΕ σε νέες ή εναλλακτικές πηγές αερίου υπό καλύτερους όρους. Ειδικότερα, η συγκέντρωση της ζήτησης θα μπορούσε να βοηθήσει τα κράτη μέλη να μετριάσουν τις προκλήσεις για την περίοδο πλήρωσης 2023/24, επιτρέποντας, εντός των ορίων του δικαίου του ανταγωνισμού, τη στήριξη της καλύτερα συντονισμένης διαχείρισης της πλήρωσης και της αποθήκευσης, και συμβάλλοντας στην αποφυγή υπερβολικών τιμολογιακών αιχμών που προκαλούνται, μεταξύ άλλων, από την ασυντόνιστη πλήρωση των αποθεμάτων.

(12)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιτύχουν τον στόχο πλήρωσης του 90 % για τις οικείες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, όπως αναφέρεται στο άρθρο 6α παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938, μεταξύ άλλων, συγκεντρώνοντας τη ζήτηση και συμμετέχοντας σε μηχανισμούς από κοινού αγορών, όπως ορίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Οκτωβρίου 2022.

(13)

Για την πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και δεδομένων των προκλήσεων για την περίοδο πλήρωσης του 2023, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλα τα διαθέσιμα εργαλεία συντονισμού σε επίπεδο ΕΕ. Η χρήση της ενεργειακής πλατφόρμας της ΕΕ για τη συγκέντρωση της ζήτησης με σκοπό τις δυνητικές από κοινού αγορές αερίου μπορεί να συμβάλει στον καλύτερο συντονισμό της πλήρωσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης. Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προετοιμαστούν ήδη για να συμμετάσχουν στη συγκέντρωση της ζήτησης με ποσότητες τουλάχιστον ίσες με το 15 % της συνολικής ποσότητας που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου του 90 %.

(14)

Οι πορείες πλήρωσης θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη την αξιολόγηση της ομάδας συντονισμού για το αέριο, της οποίας ζητήθηκε η γνώμη κατά τη συνεδρίασή της στις 21 Οκτωβρίου 2022.

(15)

Λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης να καθοριστούν έως τις 15 Νοεμβρίου 2022 οι πορείες πλήρωσης για το 2023, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(16)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής για την αποθήκευση αερίου,