20.12.2022   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 325/94


ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2022/2506 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 15ης Δεκεμβρίου 2022

σχετικά με μέτρα για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης από παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου στην Ουγγαρία

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης (1), και ιδίως το άρθρο 6 παράγραφος 10,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Στις 24 Νοεμβρίου 2021, η Επιτροπή απέστειλε αίτηση παροχής πληροφοριών στην Ουγγαρία δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, στην οποία οι ουγγρικές αρχές απάντησαν στις 27 Ιανουαρίου 2022.

(2)

Στις 27 Απριλίου 2022, η Επιτροπή απέστειλε γραπτή κοινοποίηση στην Ουγγαρία δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 («κοινοποίηση»). Με την κοινοποίηση, η Επιτροπή εξέφρασε τις ανησυχίες της και παρουσίασε τις διαπιστώσεις της σχετικά με σειρά ζητημάτων που σχετίζονται με το σύστημα δημόσιων συμβάσεων στην Ουγγαρία, μεταξύ άλλων:

α)

συστημικές παρατυπίες, ανεπάρκειες και αδυναμίες στις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων·

β)

το υψηλό ποσοστό διαδικασιών με υποβολή μίας και μόνης προσφοράς και τη χαμηλή ένταση ανταγωνισμού στις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων·

γ)

ζητήματα σχετικά με τη χρήση συμφωνιών-πλαισίων·

δ)

την ανίχνευση, πρόληψη και διόρθωση συγκρούσεων συμφερόντων· και

ε)

ζητήματα που σχετίζονται με καταπιστεύματα δημόσιου συμφέροντος.

(3)

Τα ζητήματα αυτά και η διαχρονική επανάληψή τους καταδεικνύουν συστημική αδυναμία, αποτυχία ή απροθυμία, από την πλευρά των ουγγρικών αρχών, να αποτραπούν αποφάσεις που παραβιάζουν το εφαρμοστέο δίκαιο, όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις και τις συγκρούσεις συμφερόντων, και, ως εκ τούτου, να αντιμετωπιστούν επαρκώς οι κίνδυνοι διαφθοράς. Τα ζητήματα αυτά συνιστούν παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου, ιδίως των αρχών της ασφάλειας δικαίου και της απαγόρευσης της αυθαίρετης άσκησης εκτελεστικών εξουσιών, ενώ εγείρουν ανησυχίες και όσον αφορά τη διάκριση των εξουσιών.

(4)

Στην κοινοποίηση, η Επιτροπή εξέθεσε πρόσθετους λόγους και παρουσίασε τις διαπιστώσεις της όσον αφορά σειρά ζητημάτων σχετικά με την έρευνα και τη δίωξη, καθώς και το πλαίσιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών της αποτελεσματικής διερεύνησης και δίωξης των εικαζόμενων εγκληματικών δραστηριοτήτων, της οργάνωσης των εισαγγελικών αρχών και της απουσίας λειτουργικού και αποτελεσματικού πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην πράξη. Τα ζητήματα αυτά συνιστούν παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια δικαίου, την απαγόρευση της αυθαίρετης άσκησης εκτελεστικών εξουσιών και την αποτελεσματική δικαστική προστασία.

(5)

Στην κοινοποίηση, η Επιτροπή εξέθεσε τα πραγματικά στοιχεία και τους συγκεκριμένους λόγους στους οποίους στήριξε τις διαπιστώσεις της, ενώ ζήτησε επίσης από την Ουγγαρία να παράσχει ορισμένες πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με τα εν λόγω πραγματικά στοιχεία και τους λόγους. Στην κοινοποίηση, η Επιτροπή έτασσε προθεσμία δύο μηνών στις ουγγρικές αρχές για να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους.

(6)

Στις 27 Ιουνίου 2022, η Ουγγαρία απάντησε στην κοινοποίηση («πρώτη απάντηση»). Με επιστολές της 30ής Ιουνίου και της 5ης Ιουλίου 2022, η Ουγγαρία υπέβαλε περαιτέρω πληροφορίες συμπληρωματικά προς την πρώτη απάντηση. Επιπλέον, στις 19 Ιουλίου 2022, η Ουγγαρία απέστειλε συμπληρωματική επιστολή με την οποία πρότεινε σειρά διορθωτικών μέτρων σε σχέση με τις διαπιστώσεις στην κοινοποίηση.

(7)

Η Επιτροπή αξιολόγησε τις παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν με την πρώτη απάντηση και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν μετρίαζαν τις ανησυχίες της και τις διαπιστώσεις που περιλαμβάνονταν στην κοινοποίηση. Επιπλέον, η Επιτροπή έκρινε ότι ούτε η πρώτη απάντηση ούτε οι συμπληρωματικές επιστολές της 30ής Ιουνίου και της 5ης Ιουλίου 2022 περιείχαν επαρκή διορθωτικά μέτρα για τα οποία είχαν αναληφθεί δέουσες δεσμεύσεις στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092. Λόγω της καθυστερημένης υποβολής της επιστολής της 19ης Ιουλίου 2022, δεν στάθηκε δυνατό να ληφθεί αυτή υπόψη για την αξιολόγηση της πρώτης απάντησης. Ωστόσο, η Επιτροπή έλαβε υπόψη όλες τις σχετικές πληροφορίες στην εν λόγω επιστολή, στο πλαίσιο των επόμενων σταδίων της διαδικασίας που καθορίζεται στο άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, τηρώντας την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας με τα κράτη μέλη.

(8)

Σε συμφωνία με το άρθρο 6 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, η Επιτροπή απέστειλε επιστολή στην Ουγγαρία στις 20 Ιουλίου 2022 («επιστολή προθέσεων») για να ενημερώσει το κράτος μέλος σχετικά με την αξιολόγησή της δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 6 του εν λόγω κανονισμού και με τα μέτρα που σκόπευε η Επιτροπή να προτείνει προς έγκριση από το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 9 του εν λόγω κανονισμού, ελλείψει δέσμευσης από την Ουγγαρία για λήψη επαρκών διορθωτικών μέτρων. Με την επιστολή προθέσεων, η Επιτροπή έδωσε στην Ουγγαρία τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις της, ιδίως όσον αφορά την αναλογικότητα των σχεδιαζόμενων μέτρων.

(9)

Η Ουγγαρία απάντησε στην επιστολή προθέσεων στις 22 Αυγούστου 2022 («δεύτερη απάντηση»), υποβάλλοντας τις παρατηρήσεις της σχετικά με τις διαπιστώσεις της Επιτροπής, τη διαδικασία και την αναλογικότητα των μέτρων που αναφέρονταν στην επιστολή προθέσεων. Μολονότι αμφισβήτησε τις διαπιστώσεις της Επιτροπής, η Ουγγαρία πρότεινε ορισμένα διορθωτικά μέτρα σε σχέση με τις ανησυχίες που εξέφρασε η Επιτροπή. Στις 13 Σεπτεμβρίου 2022 η Ουγγαρία απέστειλε στην Επιτροπή επιστολή η οποία περιλάμβανε διευκρινίσεις και περαιτέρω δεσμεύσεις σε σχέση με τα προτεινόμενα διορθωτικά μέτρα. Κατά την άποψη της Ουγγαρίας, τα διορθωτικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων δεσμεύσεων που περιέχονταν στην επιστολή της 13ης Σεπτεμβρίου 2022, ανταποκρίθηκαν πλήρως στις ανησυχίες της Επιτροπής και, ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν θα έπρεπε να είχε προτείνει κανένα μέτρο στο Συμβούλιο.

(10)

Δεδομένου ότι πληρούντο οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, στις 18 Σεπτεμβρίου 2022 η Επιτροπή εξέδωσε πρόταση για εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με μέτρα για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης από παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου στην Ουγγαρία («πρόταση της Επιτροπής»).

(11)

Σύμφωνα με τα πορίσματα που εκτίθενται στην πρόταση της Επιτροπής, υπάρχουν, πρώτον, σοβαρές συστημικές παρατυπίες, ανεπάρκειες και αδυναμίες στις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων στην Ουγγαρία. Τέτοιες παρατυπίες διαπιστώθηκαν έπειτα από διαδοχικούς ελέγχους των υπηρεσιών της Επιτροπής που διενεργήθηκαν για αμφότερες τις περιόδους προγραμματισμού 2007-2013 και 2014-2020. Οι εν λόγω έλεγχοι έκλεισαν με σημαντικά συνολικά ποσά δημοσιονομικών διορθώσεων, ενώ και αρκετές έρευνες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) οδήγησαν σε δημοσιονομικές συστάσεις για την ανάκτηση σημαντικών ποσών από την Ουγγαρία. Επιπλέον, από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι σημειώθηκαν ασυνήθιστα υψηλά ποσοστά συμβάσεων που ανατέθηκαν έπειτα από διαδικασίες στις οποίες συμμετείχε μόνο ένας προσφέρων· ότι οι συμβάσεις ανατέθηκαν σε συγκεκριμένες εταιρείες, οι οποίες σταδιακά κατακτούν μεγάλα μερίδια της αγοράς·καθώς και ότι υφίστανται σοβαρές ανεπάρκειες στην ανάθεση συμφωνιών-πλαισίων. Επίσης, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη μη εφαρμογή των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις και τη σύγκρουση συμφερόντων όσον αφορά τα «καταπιστεύματα δημόσιου συμφέροντος» και τις οντότητες τις οποίες αυτά διαχειρίζονται, καθώς και σχετικά με την έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τη διαχείριση των κονδυλίων από τα εν λόγω καταπιστεύματα. Τα εν λόγω ζητήματα και η διαχρονική επανεμφάνισή τους καταδεικνύουν συστημική αδυναμία, αποτυχία ή απροθυμία, από την πλευρά των ουγγρικών αρχών, να αποτραπούν αποφάσεις που παραβιάζουν το εφαρμοστέο δίκαιο, όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις και τις συγκρούσεις συμφερόντων, και, ως εκ τούτου, να αντιμετωπιστούν επαρκώς οι κίνδυνοι διαφθοράς. Τα ζητήματα αυτά συνιστούν παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου, ιδίως των αρχών της ασφάλειας δικαίου και της απαγόρευσης της αυθαίρετης άσκησης εκτελεστικών εξουσιών, ενώ εγείρουν ανησυχίες και όσον αφορά τη διάκριση των εξουσιών.

(12)

Δεύτερον, υπάρχουν πρόσθετα ζητήματα όσον αφορά τους περιορισμούς της αποτελεσματικής διερεύνησης και δίωξης της εικαζόμενης εγκληματικής δραστηριότητας, την οργάνωση των εισαγγελικών αρχών και την απουσία λειτουργικού και αποτελεσματικού πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Ειδικότερα, υπάρχει έλλειψη αποτελεσματικών μέσων ένδικης προστασίας, από ανεξάρτητο δικαστήριο, κατά αποφάσεων της εισαγγελικής αρχής για μη διερεύνηση ή μη δίωξη εικαζόμενων περιπτώσεων διαφθοράς, απάτης και άλλων ποινικών αδικημάτων σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, έλλειψη απαίτησης για αιτιολόγηση σε περιπτώσεις ανάθεσης ή εκ νέου ανάθεσης τέτοιων υποθέσεων, καθώς και απουσία κανόνων για την πρόληψη συναφών αυθαίρετων αποφάσεων. Επιπλέον, υπάρχει έλλειψη ολοκληρωμένης στρατηγικής για την καταπολέμηση της διαφθοράς που να καλύπτει τους πλέον σημαντικούς τομείς πρόληψης της διαφθοράς· υποχρησιμοποίηση του πλήρους φάσματος των προληπτικών εργαλείων για την υποστήριξη της έρευνας όσον αφορά τη διαφθορά, ιδίως σε υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου· καθώς και γενική έλλειψη αποτελεσματικής πρόληψης και καταστολής των αδικημάτων απάτης και διαφθοράς. Τα εν λόγω ζητήματα συνιστούν παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια δικαίου, την απαγόρευση της αυθαίρετης άσκησης εκτελεστικών εξουσιών και την αποτελεσματική δικαστική προστασία.

(13)

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν με τις απαντήσεις της Ουγγαρίας δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στις διαπιστώσεις που παρατίθενται στην κοινοποίηση και στην επιστολή προθέσεων. Συγκεκριμένα, οι απαντήσεις δεν παρείχαν αποδεικτικά στοιχεία μετά τις πρόσφατες βελτιώσεις που επέφερε η Ουγγαρία στο οικείο σύστημα δημόσιων συμβάσεων (όσον αφορά τη διαφάνεια, την ένταση του ανταγωνισμού, τους ελέγχους σύγκρουσης συμφερόντων). Μολονότι επήλθαν ορισμένες αλλαγές στο ουγγρικό σύστημα δημόσιων συμβάσεων μετά τους ελέγχους των υπηρεσιών της Επιτροπής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι εν λόγω αλλαγές είχαν αντίκτυπο στο επίπεδο του ανταγωνισμού στην ουγγρική αγορά. Από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή προκύπτει όχι μόνο αύξηση της συγκέντρωσης των αναθέσεων στις δημόσιες συμβάσεις, αλλά επίσης και αύξηση των πιθανοτήτων επιτυχίας για παράγοντες του κυβερνώντος κόμματος της Ουγγαρίας. Η Επιτροπή ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης η οποία παρείχε στατιστική εμπειρική ανάλυση για περισσότερες από 270 000 δημόσιες συμβάσεις στην Ουγγαρία μεταξύ 2005 και 2021. Οι παρατηρήσεις της μελέτης επιβεβαιώθηκαν από τις διαπιστώσεις της εξέτασης ορισμένων στοιχείων για διαγωνισμούς που αφορούσαν συμβάσεις οι οποίες ανατέθηκαν σε ορισμένες από τις εταιρείες που χαρακτηρίζονται ως εταιρείες με πολιτικές διασυνδέσεις. Επιπλέον, η Επιτροπή συγκέντρωσε εκθέσεις από μέσα ενημέρωσης και συμφεροντούχους στους τομείς του τουρισμού, της επικοινωνίας και του αθλητισμού. Η Ουγγαρία δεν προσκόμισε κανένα αποδεικτικό στοιχείο σχετικά με τη δυνατότητα εφαρμογής (ούτε την εφαρμογή στην πράξη) των κανόνων περί σύγκρουσης συμφερόντων που αφορούν την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε σχέση με καταπιστεύματα δημοσίου συμφέροντος.

(14)

Οι διαπιστωθείσες παρατυπίες, ελλείψεις και αδυναμίες είναι ευρέως διαδεδομένες και αλληλένδετες, γεγονός που σημαίνει ότι διαδικασίες άλλες από εκείνες που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τους κινδύνους για τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Ακόμη και αν είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν ορισμένα μέσα βάσει τομεακών κανόνων, όπως οι έλεγχοι που διενεργούνται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και οι δημοσιονομικές διορθώσεις για παρατυπίες που δεν διορθώθηκαν από τις ουγγρικές αρχές, τα εν λόγω μέτρα αφορούν γενικά δαπάνες που έχουν ήδη δηλωθεί στην Επιτροπή, ενώ η συνέχιση των ανεπαρκειών επί σειρά ετών δείχνει ότι οι δημοσιονομικές διορθώσεις δεν επαρκούν για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης είτε από τρέχοντες είτε από μελλοντικούς κινδύνους.

(15)

Όσον αφορά την τήρηση και την παρακολούθηση των αναγκαίων πρόσφορων όρων που κατοχυρώνονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), θα πρέπει να σημειωθεί ότι η μόνη συνέπεια της μη τήρησης ενός αναγκαίου πρόσφορου όρου που προβλέπεται στο άρθρο 15 παράγραφος 5 του εν λόγω κανονισμού είναι ότι η Επιτροπή δεν θα εξοφλεί δαπάνες που συνδέονται με πράξεις συνδεόμενες με τον ειδικό στόχο στο εκάστοτε κράτος μέλος. Ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 παρέχει ευρύτερο φάσμα πιθανών μέτρων για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής της έγκρισης ενός ή περισσότερων προγραμμάτων, καθώς και της αναστολής των αναλήψεων υποχρεώσεων υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης. Τα πιθανά μέτρα δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 αφορούν επίσης την προχρηματοδότηση, η οποία δεν προβλέπεται στο άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060.

(16)

Όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις και την ερμηνεία τους, η αιτιολογική σκέψη 17 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 διευκρινίζει ότι η νομοθεσία της Ένωσης που αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 του εν λόγω κανονισμού είναι δημοσιονομική και τομεακή. Οι διαδικασίες επί παραβάσει δεν βασίζονται σε νομοθετική πράξη, αλλά απευθείας στο άρθρο 258 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Η εν λόγω διάταξη του πρωτογενούς δικαίου δεν μπορεί να θεωρηθεί «νομοθεσία της Ένωσης» κατά την έννοια του άρθρου 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092.

(17)

Το άρθρο 22 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) ορίζει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης κατά την εφαρμογή μέτρων στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με το άρθρο 22 του εν λόγω κανονισμού, η Επιτροπή υπέβαλε στις 30 Νοεμβρίου 2022 πρόταση εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου για την έγκριση της αξιολόγησης του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ουγγαρίας, η οποία περιλαμβάνει ορόσημα που ενσωματώνουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ουγγαρία στο πλαίσιο των διορθωτικών μέτρων που συμφωνήθηκαν με την Επιτροπή στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας.

Η πρωταρχική ευθύνη για τη συμμόρφωση με το ενωσιακό και το εθνικό δίκαιο κατά την εφαρμογή των μέτρων στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας βαρύνει τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 22 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241, ενώ η Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 22 παράγραφος 5 του εν λόγω κανονισμού, μπορεί να λαμβάνει διορθωτικά μέτρα σε περιπτώσεις απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης που δεν διορθώθηκαν από το κράτος μέλος ή σε περίπτωση σοβαρής αθέτησης υποχρέωσης που απορρέει από τη δανειακή σύμβαση ή τη συμφωνία χρηματοδότησης. Επιπλέον, τα ορόσημα αποτελούν προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για να μπορεί η Ουγγαρία να υποβάλει αιτήματα για μελλοντικές πληρωμές στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Ως εκ τούτου, δεν είναι σε θέση να προστατεύσουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης σε σχέση με παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου που ήδη επηρεάζουν ή ενέχουν τον κίνδυνο να επηρεάσουν κατά τρόπο επαρκώς άμεσο την εκτέλεση στην Ουγγαρία άλλων προγραμμάτων δαπανών που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Ως εκ τούτου, στην προκείμενη περίπτωση, η εφαρμογή των διατάξεων του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 δεν θα παρείχε στην Επιτροπή τη δυνατότητα να προστατεύσει αποτελεσματικότερα τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

(18)

Λαμβανομένων υπόψη όλων των ανωτέρω, καμία άλλη διαδικασία δυνάμει του δικαίου της Ένωσης δεν θα παρείχε στην Επιτροπή τη δυνατότητα να προστατεύσει τον προϋπολογισμό της Ένωσης αποτελεσματικότερα από τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092.

(19)

Ο δυνητικός αντίκτυπος των διαπιστωθεισών παραβιάσεων της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης του προϋπολογισμού της Ένωσης ή της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός, δεδομένου ότι οι εν λόγω παραβιάσεις συνδέονται άρρηκτα με τη διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας χρησιμοποιούνται από την Ουγγαρία τα ενωσιακά κονδύλια, με την έννοια ότι αυτές συνίστανται σε πλημμελή λειτουργία των δημόσιων αρχών που αποφασίζουν σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων χρηματοδοτούμενων από τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Επιπλέον, εάν οι διαπιστωθείσες παραβιάσεις συνδυαστούν με τα όρια και τα εμπόδια στον εντοπισμό, τη διερεύνηση και τη διόρθωση της απάτης, που προσδιορίζονται ως πρόσθετοι λόγοι σχετικοί με τη διερεύνηση, τη δίωξη και το πλαίσιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς, ο αντίκτυπος μπορεί να θεωρηθεί ακόμη σημαντικότερος.

(20)

Λαμβανομένης υπόψη της φύσης των διαπιστώσεων σε σχέση με τις δημόσιες συμβάσεις, τα κατάλληλα προς θέσπιση μέτρα δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 («κατάλληλα μέτρα») θα πρέπει να αφορούν ενωσιακή χρηματοδότηση υλοποιούμενη κυρίως μέσω δημόσιων συμβάσεων. Οι έλεγχοι της Επιτροπής που εντόπισαν ελλιπείς και παράτυπες διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων κάλυψαν τον τομέα της πολιτικής συνοχής και, παρά το γεγονός ότι ο αντίκτυπος των εν λόγω ελλείψεων και παρατυπιών στον προϋπολογισμό της Ένωσης διορθώθηκε δημοσιονομικά κατ’ εφαρμογή των κανόνων της πολιτικής συνοχής, κατέδειξαν συστημική αδυναμία, αποτυχία ή απροθυμία των ουγγρικών αρχών να αποτρέψουν αποφάσεις που παραβιάζουν το εφαρμοστέο δίκαιο όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις και τις συγκρούσεις συμφερόντων και, ως εκ τούτου, να αντιμετωπίσουν επαρκώς τους κινδύνους διαφθοράς.

(21)

Τα προγράμματα που πρέπει να προστατεύονται με τα κατάλληλα μέτρα θα πρέπει να είναι κατά προτεραιότητα τα προγράμματα της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2021-2027, τα οποία αναμένεται να υλοποιηθούν κυρίως μέσω δημόσιων συμβάσεων κατ’ αναλογία προς τον τρόπο με τον οποίο η Ουγγαρία υλοποίησε τα αντίστοιχα προγράμματα στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020. Τα εν λόγω προγράμματα είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Ενεργειακή Απόδοση+», το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ολοκληρωμένες Μεταφορές+» και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εδαφική Ανάπτυξη και Ανάπτυξη Κοινοτήτων+» («σχετικά προγράμματα»). Όσον αφορά τα σχετικά προγράμματα, το επίπεδο υλοποίησης μέσω δημόσιων συμβάσεων εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 85 % έως 90 %.

(22)

Τα κατάλληλα μέτρα θα πρέπει επίσης να αφορούν δράσεις στο πλαίσιο ενωσιακών προγραμμάτων που υλοποιούνται υπό άμεση και έμμεση διαχείριση, για τα οποία μπορούν να είναι δικαιούχοι ή φορείς υλοποίησης καταπιστεύματα δημόσιου συμφέροντος και οι οντότητες οι οποίες ανήκουν σε αυτά, που θεωρούνται κρατικοί φορείς κατά την έννοια του άρθρου 2 στοιχείο β) και του άρθρου 5 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092. Όσον αφορά τις διαπιστωθείσες παραβάσεις που σχετίζονται με καταπιστεύματα δημόσιου συμφέροντος, όλα τα ενωσιακά προγράμματα που υλοποιούνται υπό άμεση και έμμεση διαχείριση θα πρέπει να αποτελούν στόχο των κατάλληλων μέτρων.

(23)

Σε συμφωνία με τις απαιτήσεις αναλογικότητας που ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, το κατάλληλο επίπεδο των προς εφαρμογή μέτρων θα πρέπει να καθορίζεται με ποσοστό που αντικατοπτρίζει τον επακόλουθο κίνδυνο για τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

(24)

Λαμβανομένης υπόψη της σοβαρότητας, της συχνότητας και της διάρκειας των συστημικών παραβιάσεων που διαπιστώθηκαν όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις, ο οικονομικός κίνδυνος για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης μπορεί να θεωρηθεί πολύ σημαντικός και, ως εκ τούτου, δικαιολογεί μέτρα με πολύ υψηλό επίπεδο δημοσιονομικού αντικτύπου.

(25)

Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, οι πληροφορίες που λαμβάνονται και τυχόν παρατηρήσεις που έχει υποβάλει το οικείο κράτος μέλος, καθώς και η επάρκεια τυχόν προτεινόμενων διορθωτικών μέτρων, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με τα κατάλληλα μέτρα. Ως εκ τούτου, τα διορθωτικά μέτρα που προτείνει η Ουγγαρία θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην αξιολόγηση.

(26)

Με τη δεύτερη απάντησή της, η Ουγγαρία υπέβαλε 17 διορθωτικά μέτρα, οι δεσμεύσεις των οποίων συμπληρώθηκαν στη συνέχεια με επιστολή που υποβλήθηκε στην Επιτροπή στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. Σύμφωνα με τη γνώμη της Ουγγαρίας, τα εν λόγω μέτρα θα αντιμετωπίσουν όλα τα ζητήματα που έθεσε η Επιτροπή με την κοινοποίηση. Τα προτεινόμενα διορθωτικά μέτρα είναι τα ακόλουθα:

α)

ενίσχυση της αποτροπής, του εντοπισμού και της διόρθωσης των παρανομιών και των παρατυπιών όσον αφορά την εκτέλεση των ενωσιακών κονδυλίων, μέσω νεοσυσταθείσας Αρχής Ακεραιότητας,

β)

ειδική ομάδα για την καταπολέμηση της διαφθοράς,

γ)

ενίσχυση του πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς,

δ)

διασφάλιση της διαφάνειας στη χρήση της στήριξης της Ένωσης από ιδρύματα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημόσιου συμφέροντος,

ε)

θέσπιση ειδικής διαδικασίας στην περίπτωση ειδικών εγκλημάτων που σχετίζονται με την άσκηση δημόσιας εξουσίας ή τη διαχείριση δημόσιας περιουσίας,

στ)

ενίσχυση των μηχανισμών λογιστικών και λοιπών ελέγχων για τη διασφάλιση της ορθής χρήσης της στήριξης της Ένωσης,

ζ)

μείωση του μεριδίου των διαγωνισμών με μία και μόνη προσφορά που χρηματοδοτούνται από ενωσιακά κονδύλια,

η)

μείωση του μεριδίου των διαγωνισμών με μία και μόνη προσφορά που χρηματοδοτούνται από τον εθνικό προϋπολογισμό,

θ)

ανάπτυξη εργαλείου αναφοράς διαδικασιών με μία και μόνη προσφορά για την παρακολούθηση και την αναφορά διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων που κλείνουν με μία και μόνη προσφορά,

ι)

ανάπτυξη του ηλεκτρονικού συστήματος δημόσιων συμβάσεων για την αύξηση της διαφάνειας,

ια)

ανάπτυξη πλαισίου μέτρησης των επιδόσεων για την αξιολόγηση της αποδοτικότητας και της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας των δημόσιων συμβάσεων,

ιβ)

έγκριση σχεδίου δράσης για την αύξηση του επιπέδου ανταγωνισμού στις δημόσιες συμβάσεις,

ιγ)

παροχή κατάρτισης σε πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σχετικά με τις πρακτικές σύναψης δημόσιων συμβάσεων,

ιδ)

δημιουργία καθεστώτος στήριξης για την αντιστάθμιση του κόστους που συνδέεται με τη συμμετοχή των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων,

ιε)

εφαρμογή του ARACHNE, του εργαλείου βαθμολόγησης κινδύνου της Επιτροπής,

ιστ)

ενίσχυση της συνεργασίας με την OLAF, και

ιζ)

έκδοση νομοθετικής πράξης για τη διασφάλιση ενισχυμένης διαφάνειας των δημόσιων δαπανών.

(27)

Δεκατρία εκ των διορθωτικών μέτρων προβλέπουν βασικά στάδια εφαρμογής που πρέπει να ολοκληρωθούν έως τις 19 Νοεμβρίου 2022. Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να ενημερώσει την Επιτροπή έως τις 19 Νοεμβρίου 2022 και στη συνέχεια κάθε τρεις μήνες σχετικά με την εφαρμογή των διορθωτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων δεσμεύσεων που περιέχονται στην επιστολή τής 13ης Σεπτεμβρίου 2022. Για τέσσερα διορθωτικά μέτρα, δηλαδή τα διορθωτικά μέτρα η) και ιβ) έως ιδ), η Επιτροπή επισήμανε ότι δεν υπήρχε κανένα άμεσο βασικό στάδιο εφαρμογής, καθώς απαιτούν μεγαλύτερη περίοδο εφαρμογής, και ότι θα παρακολουθεί την εφαρμογή τους στο πλαίσιο της παρακολούθησης του συνόλου των διορθωτικών μέτρων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2028, με βάση την τριμηνιαία υποβολή εκθέσεων στην οποία δεσμεύτηκε η Ουγγαρία με την επιστολή της της 19ης Νοεμβρίου 2022.

(28)

Σε γενικές γραμμές, η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να λάβει τα διορθωτικά μέτρα που προτείνονται με τη δεύτερη απάντησή της για να αντιμετωπίσει άνευ όρων τα ζητήματα που τίθενται με την κοινοποίηση και να τα διατηρήσει, όπως και τη σχετική νομοθεσία, σε ισχύ χωρίς χρονικό περιορισμό, καθώς και να επιβάλει δεόντως τους εκεί οριζόμενους κανόνες.

(29)

Όπως διευκρινίστηκε στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την πρόταση της Επιτροπής, η Επιτροπή έκρινε ότι τα προτεινόμενα διορθωτικά μέτρα, από κοινού, θα είναι καταρχήν ικανά να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που αφορούν συστημικές παρατυπίες, ελλείψεις και αδυναμίες όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις, τους κινδύνους σύγκρουσης συμφερόντων και τις ανησυχίες σχετικά με τα καταπιστεύματα δημόσιου συμφέροντος, καθώς και τους πρόσθετους λόγους που αφορούν την έρευνα, τη δίωξη και το πλαίσιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς, με την προϋπόθεση ότι όλα τα μέτρα εφαρμόζονται ορθά και αποτελεσματικά.

(30)

Ωστόσο, η Επιτροπή πρόσθεσε επίσης ότι οι λεπτομερείς κανόνες εφαρμογής των προτεινόμενων διορθωτικών μέτρων δεν είχαν ακόμη καθοριστεί, ιδίως ο τρόπος με τον οποίο βασικά στοιχεία των μέτρων θα μεταφέρονταν στα πραγματικά νομικά κείμενα που πρέπει να εγκριθούν για την εφαρμογή των διορθωτικών μέτρων. Δεδομένου ότι πολλά από τα ζητήματα που εντοπίστηκαν στην Ουγγαρία δεν αφορούν μόνο αλλαγές στο νομικό πλαίσιο, αλλά κυρίως την έμπρακτη εφαρμογή των αλλαγών στην πράξη, όσον αφορά τις οποίες απαιτείται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για την παραγωγή συγκεκριμένων αποτελεσμάτων, εν αναμονή της εφαρμογής τουλάχιστον των βασικών στοιχείων ορισμένων από τα διορθωτικά μέτρα κατά τον χρόνο υποβολής της πρότασης της Επιτροπής, όπως επισημαίνεται στα χρονοδιαγράμματα των διορθωτικών μέτρων που υπέβαλε η Ουγγαρία στη δεύτερη απάντησή της, εξακολουθούσε να υπάρχει κίνδυνος για τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Εν αναμονή της έναρξης ισχύος βασικών νομοθετικών κειμένων που θα εφαρμόσουν πολλά από τα προτεινόμενα διορθωτικά μέτρα και λαμβανομένης υπόψη της αξιολόγησης που περιέχεται στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την πρόταση της Επιτροπής, καθώς και της πιθανότητας να μην εφαρμοστούν ορθά τα μέτρα ή να αποδυναμωθεί η αποτελεσματικότητά τους με τις λεπτομέρειες των μέτρων, η Επιτροπή εκτίμησε ότι το επίπεδο κινδύνου για τον προϋπολογισμό της Ένωσης αντιστοιχούσε στο 65 % του σχετικού προγράμματος, δηλ. 5 εκατοστιαίες μονάδες λιγότερο από τον εκτιμώμενο κίνδυνο ελλείψει διορθωτικών μέτρων. Ως εκ τούτου, πρότεινε το Συμβούλιο να θεσπίσει κατάλληλα μέτρα κατά το άρθρο 6 παράγραφος 9 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092.

(31)

Δεδομένου ότι η Ουγγαρία είχε δεσμευτεί να λάβει διορθωτικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης σύμφωνα με λεπτομερές χρονοδιάγραμμα και ότι η Επιτροπή έκρινε ότι τα προτεινόμενα διορθωτικά μέτρα, από κοινού, εάν προσδιοριστούν σωστά και εφαρμοστούν σύμφωνα με το εν λόγω λεπτομερές χρονοδιάγραμμα, θα μπορούσαν καταρχήν να είναι ικανά να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα, στις 13 Οκτωβρίου 2022, το Συμβούλιο, κατόπιν αιτήματος της Ουγγαρίας, αποφάσισε ότι υπήρχαν εξαιρετικές περιστάσεις κατά το άρθρο 6 παράγραφος 10 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 ικανές να δικαιολογήσουν την παράταση της προθεσμίας για την έκδοση της εκτελεστικής απόφασης κατά επιπλέον δύο μήνες, έτσι ώστε να διαθέτουν η Επιτροπή και το Συμβούλιο επαρκή χρόνο για να αξιολογήσουν τη θέσπιση και αποτελεσματική εφαρμογή των διορθωτικών μέτρων, λαμβανομένης υπόψη της πληθώρας τους και της τεχνικής τους πολυπλοκότητας.

(32)

Προκειμένου να τηρηθούν οι προθεσμίες που τάσσονται στα βασικά στάδια εφαρμογής, η Ουγγαρία προέβη στην έκδοση διάφορων νομοθετικών πράξεων από τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2022 έως τις αρχές Οκτωβρίου. Οι ουγγρικές αρχές και οι υπηρεσίες της Επιτροπής διεξήγαγαν περαιτέρω εντατικές συζητήσεις οι οποίες ήταν αναγκαίες στην προσπάθειά τους να διασφαλίσουν ότι εν λόγω πράξεις θα ευθυγραμμίζονταν πλήρως με τα διορθωτικά μέτρα και ότι θα ήταν αποτελεσματικές. Συνεπεία των εν λόγω συζητήσεων, η κυβέρνηση της Ουγγαρίας υπέβαλε στην Εθνοσυνέλευση την αποκαλούμενη «δέσμη υπηρεσιών» στις 15 Νοεμβρίου 2022, μαζί με ορισμένες προτεινόμενες τροποποιήσεις στα νομικά κείμενα που είχαν εγκριθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2022 και στις αρχές Οκτωβρίου.

Η δέσμη υπηρεσιών αποτελείται από δύο νομοσχέδια, το νομοσχέδιο Τ/2033 προς έγκριση σύμφωνα με τη συνήθη διαδικασία, για το οποίο η τελική ψηφοφορία έλαβε χώρα στις 22 Νοεμβρίου 2022, και το άλλο νομοσχέδιο T/2032 προς έγκριση σύμφωνα με τη διαδικασία που εφαρμόζεται στις βασικές πράξεις (για τις οποίες απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων), για το οποίο η τελική ψηφοφορία έλαβε χώρα στις 7 Δεκεμβρίου 2022. Η Εθνοσυνέλευση εξέδωσε και τους δύο νόμους. Με επιστολές που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή στις 19 Νοεμβρίου, στις 26 Νοεμβρίου, στις 6 Δεκεμβρίου και στις 7 Δεκεμβρίου 2022, η Ουγγαρία ενημέρωσε την Επιτροπή σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες προέβη για την εφαρμογή των δεσμεύσεων που είχαν αναληφθεί προηγουμένως.

(33)

Στις 30 Νοεμβρίου 2022, η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση σχετικά με τα διορθωτικά μέτρα που κοινοποίησε η Ουγγαρία, παρέχοντας στο Συμβούλιο αξιολόγηση της επάρκειας των διορθωτικών μέτρων όπως θεσπίστηκαν από την Ουγγαρία αρχής γενομένης από τις 19 Νοεμβρίου 2022. Κατόπιν αιτήματος του Συμβουλίου στις 6 Δεκεμβρίου 2022, η Επιτροπή διαβίβασε στις 9 Δεκεμβρίου 2022 μια επικαιροποιημένη αξιολόγηση των περαιτέρω μέτρων που έχει λάβει η Ουγγαρία έως τις 7 Δεκεμβρίου 2022. Η ανακοίνωση της Επιτροπής της 30ής Νοεμβρίου 2022 και η επικαιροποιημένη αξιολόγηση της 9ης Δεκεμβρίου 2022, σε συνδυασμό με την αιτιολογική έκθεση που επισυνάπτεται στην πρόταση της Επιτροπής, συνιστούν τη βάση για τις διαβουλεύσεις του Συμβουλίου.

α)   Ενίσχυση της αποτροπής, του εντοπισμού και της διόρθωσης των παρανομιών και των παρατυπιών όσον αφορά την εκτέλεση των ενωσιακών κονδυλίων μέσω νεοσυσταθείσας Αρχής Ακεραιότητας

(34)

H Ουγγαρία δεσμεύτηκε να συστήσει μια νέα Αρχή Ακεραιότητας, με στόχο την ενίσχυση της πρόληψης, του εντοπισμού και της διόρθωσης της απάτης, των συγκρούσεων συμφερόντων και της διαφθοράς, καθώς και άλλων παρανομιών και παρατυπιών όσον αφορά την εφαρμογή οποιασδήποτε χρηματοδοτικής στήριξης από μέρους της Ένωσης. Η σύσταση της Αρχής Ακεραιότητας, ενός νέου φορέα στην ουγγρική έννομη τάξη, συνιστά οριζόντιο μέτρο που αποσκοπεί στη θεραπεία των συστημικών παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Ως εκ τούτου, συνιστά ένα από τα βασικά διορθωτικά μέτρα που έχει προτείνει η Ουγγαρία για την αντιμετώπιση των ανησυχιών που έχει εκφράσει η Επιτροπή.

(35)

Η Ουγγαρία συμπεριέλαβε στο προτεινόμενο διορθωτικό μέτρο σειρά στοιχείων που αξιολογήθηκαν θετικά κατά τον χρόνο υποβολής της πρότασης της Επιτροπής, ιδίως όσον αφορά: i) τον σκοπό και τους στόχους της νέας Αρχής Ακεραιότητας, ii) το πεδίο της εντολής της και τις εκτεταμένες εξουσίες της, μεταξύ άλλων εξουσίες να διατάσσει τις αναθέτουσες αρχές να αναστέλλουν διαγωνισμούς, εξουσίες να ζητεί από διοικητικά ανακριτικά όργανα να διενεργούν έρευνες, καθώς και εξουσίες να συνιστά τον αποκλεισμό συγκεκριμένων οικονομικών φορέων από ενωσιακή χρηματοδότηση· το δικαίωμα να ζητεί δικαστικό έλεγχο όλων των αποφάσεων αρχών που αφορούν διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων στις οποίες ενέχεται οποιαδήποτε ενωσιακή στήριξη (και που ενδέχεται να υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο) κ.λπ.· iii) τους κανόνες για τον διορισμό του διοικητικού συμβουλίου της Αρχής Ακεραιότητας και για τη συμμετοχή «επιτροπής επιλεξιμότητας», με στόχο να διασφαλίζεται ότι η Αρχή Ακεραιότητας θα είναι πλήρως ανεξάρτητη. Επιπλέον, η Ουγγαρία δεσμεύτηκε ότι η Αρχή Ακεραιότητας θα βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά που διαπιστώνονται με δικαστικές αποφάσεις, θα μπορεί να προσφεύγει στα δικαστήρια και οι αποφάσεις της θα υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο.

Για τον λόγο αυτόν, η Ουγγαρία δεσμεύτηκε επίσης ότι όλα τα δικαστήρια στην Ουγγαρία που εκδικάζουν αστικές, διοικητικές και ποινικές υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, θα συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις ανεξαρτησίας και αμεροληψίας και θα είναι νομίμως συσταθέντα, σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και το σχετικό κεκτημένο της Ένωσης. Η Ουγγαρία ανέλαβε επίσης τη δέσμευση να υλοποιήσει τα βασικά στάδια εφαρμογής για τη δημιουργία της Αρχής Ακεραιότητας έως τις 19 Νοεμβρίου 2022. Κατόπιν της υποβολής της πρότασης της Επιτροπής, η Ουγγαρία εξέδωσε στις 4 Οκτωβρίου 2022 τον νόμο για τη σύσταση της Αρχής Ακεραιότητας (νόμος XXVII του 2022 για τον έλεγχο της χρήσης των κονδυλίων του ενωσιακού προϋπολογισμού, «νόμος για την Αρχή Ακεραιότητας»), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 11 Οκτωβρίου 2022. Περαιτέρω τροποποιήσεις στον νόμο για την Αρχή Ακεραιότητας θεσπίστηκαν στο πλαίσιο των δύο νομοσχεδίων που απαρτίζουν τη «δέσμη υπηρεσιών» η οποία υποβλήθηκε ενώπιον της Εθνοσυνέλευσης στις 15 Νοεμβρίου 2022 και ψηφίστηκε στις 22 Νοεμβρίου 2022 και στις 7 Δεκεμβρίου 2022. Όπως απαιτείται στο διορθωτικό μέτρο, η Ουγγαρία διαβουλεύτηκε με το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον ΟΟΣΑ στο πλαίσιο της διαδικασίας που οδήγησε στην έκδοση του νόμου για την Αρχή Ακεραιότητας, ενώ έλαβε υπόψη ορισμένες συστάσεις. Παράλληλα με τις νομοθετικές διαδικασίες, οι ουγγρικές αρχές κίνησαν στις 23 Σεπτεμβρίου 2022 τη διαδικασία επιλογής και διορισμού των μελών της επιτροπής επιλεξιμότητας και, στη συνέχεια, στις 14 Οκτωβρίου 2022, των μελών του διοικητικού συμβουλίου της Αρχής Ακεραιότητας, τα οποία τελικά διορίστηκαν στις 4 Νοεμβρίου 2022. Η Αρχή Ακεραιότητας πραγματοποίησε την πρώτης επίσημη συνεδρίασή της στις 18 Νοεμβρίου 2022.

(36)

Εντούτοις, όπως διαπίστωσε η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της της 30ής Νοεμβρίου 2022 και επιβεβαίωσε στις 9 Δεκεμβρίου 2022, κατόπιν ενδελεχούς αξιολόγησης, το ρυθμιστικό πλαίσιο της Αρχής Ακεραιότητας, όπως προβλέπεται στον νόμο για την Αρχή Ακεραιότητας, δεν εκπληρώνει ορισμένες δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του διορθωτικού μέτρου και, ως εκ τούτου, το τελευταίο δεν μπορεί να θεωρηθεί πλήρως αποτελεσματικό και επαρκές δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092. Οι αδυναμίες, οι κίνδυνοι και οι ελλείψεις του διορθωτικού μέτρου, που υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα και την ανεξαρτησία της Αρχής Ακεραιότητας και τη δυνατότητά της να ανταποκριθεί στη διαπίστωση της Επιτροπής, είναι ειδικότερα οι εξής: i) η έλλειψη σαφούς κανόνα που να ορίζει ότι η Αρχή Ακεραιότητας διατηρεί την αρμοδιότητά της μετά την απόσυρση της ενωσιακής χρηματοδότησης ενός έργου· ii) οι αδυναμίες του συστήματος όσον αφορά τον δικαστικό έλεγχο των αποφάσεων των αναθετουσών αρχών που δεν ακολουθούν τις συστάσεις της Αρχής Ακεραιότητας· iii) οι αδυναμίες της διαδικασίας παύσης· iv) οι άμεσες, αντί να είναι εποπτικές, εξουσίες της Αρχής Ακεραιότητας έναντι διάφορων ομάδων δηλούντων και η μη μεταβίβαση στην Αρχή Ακεραιότητας της αρμοδιότητας να επαληθεύει τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων των μελών της κυβέρνησης· v) το περιορισμένο πεδίο εφαρμογής λόγω της μη συμπερίληψης όλων των «υπαλλήλων υψηλού κινδύνου» στο εύρος των εξουσιών επαλήθευσης που διαθέτει η Αρχή Ακεραιότητας όσον αφορά τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων. Το Συμβούλιο θεωρεί ότι, για τους λόγους αυτούς, όπως εκτίθενται περαιτέρω στην ανακοίνωση της Επιτροπής, οι εντοπισθείσες αδυναμίες, και ιδίως όσον αφορά τον περιορισμό των εξουσιών της Αρχής Ακεραιότητας, κρίνονται επαρκώς ουσιαστικές ώστε να υπονομεύουν σοβαρά την ικανότητα της Αρχής Ακεραιότητας να θεραπεύσει τις συστημικές παραβάσεις των αρχών του κράτους δικαίου όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης.

β)   Ειδική ομάδα για την καταπολέμηση της διαφθοράς

(37)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να συγκροτήσει ειδική ομάδα για την καταπολέμηση της διαφθοράς με αποστολή, μεταξύ άλλων, την εξέταση των υφιστάμενων μέτρων κατά της διαφθοράς και την εκπόνηση προτάσεων σχετικά με τη βελτίωση της πρόληψης, του εντοπισμού, της διερεύνησης, της δίωξης και της επιβολής κυρώσεων για πρακτικές διαφθοράς. Ένα βασικό στοιχείο του υπό εξέταση διορθωτικού μέτρου αφορούσε την πλήρη, διαρθρωμένη και αποτελεσματική συμμετοχή των μη κυβερνητικών φορέων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της καταπολέμησης της διαφθοράς μαζί με εκπροσώπους της κυβέρνησης. Επιπλέον, η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να διεξαγάγει εκτενείς διαβουλεύσεις με εθνικούς και διεθνείς συμφεροντούχους, συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής, κατά την εκπόνηση του νομοσχεδίου. Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να υλοποιήσει τα βασικά στάδια εφαρμογής για τη θέσπιση του κανονιστικού πλαισίου για τη νέα ειδική ομάδα για την καταπολέμηση της διαφθοράς έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Σε ευθυγράμμιση με το διορθωτικό μέτρο, οι σχετικές διατάξεις του νόμου για την Αρχή Ακεραιότητας προβλέπουν ότι το 50 % των μελών της νέας ειδικής ομάδας για την καταπολέμηση της διαφθοράς οφείλουν να εκπροσωπούν μη κυβερνητικούς φορείς και επιλέγονται βάσει ανοικτής, διαφανούς και αμερόληπτης διαδικασίας επιλογής με αντικειμενικά κριτήρια που σχετίζονται με την εμπειρογνωσία και τα προσόντα. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Ουγγαρία διαβουλεύτηκε με τον ΟΟΣΑ και το Συμβούλιο της Ευρώπης και θέσπισε διατάξεις για τη συγκρότηση της νέας ειδικής ομάδας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στο πλαίσιο του νόμου για την Αρχή Ακεραιότητας. Η νέα ειδική ομάδα για την καταπολέμηση της διαφθοράς τελικώς συγκροτήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 2022.

(38)

Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, το Συμβούλιο θεωρεί, με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής, ότι η Ουγγαρία υλοποίησε τα σχετικά βασικά στάδια εφαρμογής και ότι το κανονιστικό πλαίσιο για τη νέα ειδική ομάδα για την καταπολέμηση της διαφθοράς, όπως ορίζεται στον νόμο για την Αρχή Ακεραιότητας, εκπληρώνει τις δεσμεύσεις που ορίζονται στο διορθωτικό μέτρο.

γ)   Ενίσχυση του πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς

(39)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να εγκρίνει, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022, στρατηγικές για την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς που θα καθορίζουν τα καθήκοντα των οντοτήτων οι οποίες εμπλέκονται στην εφαρμογή τυχόν ενωσιακής χρηματοδοτικής στήριξης σε σχέση με την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση της απάτης, της σύγκρουσης συμφερόντων και της διαφθοράς. Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε περαιτέρω να διευρύνει το προσωπικό και το καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων, αρχής γενομένης από την 1η Νοεμβρίου 2022. Αυτό το διορθωτικό μέτρο διαθέτει οριζόντιο και συστημικό χαρακτήρα με σκοπό την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη διασφάλιση της διαφάνειας στην πολιτική σφαίρα. Ως εκ τούτου, αποτελεί ένα από τα βασικά διορθωτικά μέτρα που έχει προτείνει η Ουγγαρία.

(40)

Κατόπιν της υποβολής της πρότασης της Επιτροπής, η Ουγγαρία προέβη σε ορισμένες ενέργειες για την υλοποίηση των βασικών σταδίων εφαρμογής όσον αφορά το εν λόγω διορθωτικό μέτρο. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2022, η Ουγγαρία ενέκρινε τη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς για την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027 και για την εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (κυβερνητική απόφαση 1470/2022). Η στρατηγική τροποποιήθηκε στη συνέχεια και η νέα έκδοσή της εκδόθηκε και δημοσιεύτηκε στις 15 Νοεμβρίου 2022 (κυβερνητική απόφαση 1540/2022). Η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε τον «νόμο για τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων» (νόμος XXXI του 2022) στις 25 Οκτωβρίου 2022, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου 2022 με την εισαγωγή ορισμένων εξαιρέσεων. Στις 15 Νοεμβρίου 2022, η Ουγγαρία υπέβαλε στην Εθνοσυνέλευση τροποποιητικό νομοσχέδιο όσον αφορά τον «νόμο για τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων», στο πλαίσιο της δέσμης υπηρεσιών που εγκρίθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2022.

(41)

Σε ό,τι αφορά τις στρατηγικές για την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς, η Επιτροπή διαπίστωσε στην ανακοίνωσή της της 30ής Νοεμβρίου 2022 ότι, παρά τη μη τήρηση της συμφωνηθείσας προθεσμίας λόγω της έγκρισης τροποποιήσεων, η Ουγγαρία εντούτοις εκπλήρωσε τις δεσμεύσεις που ορίζονται στο διορθωτικό μέτρο. Σε ό,τι αφορά τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι ο νόμος για τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων, σε ευθυγράμμιση με το διορθωτικό μέτρο, διευρύνει το προσωπικό πεδίο εφαρμογής των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων, ώστε να συμπεριλαμβάνονται τα πρόσωπα στα οποία έχουν ανατεθεί ανώτερα πολιτικά καθήκοντα και τα μέλη της Εθνοσυνέλευσης, καθώς και οι συγγενείς τους που ζουν υπό την ίδια στέγη. Ο νόμος διευρύνει επίσης το καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων, ώστε να συμπεριλαμβάνονται όλα τα συναφή περιουσιακά στοιχεία. Εντούτοις, με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής, εξακολουθούν να υπάρχουν ουσιαστικές αδυναμίες, κίνδυνοι και ελλείψεις στο κανονιστικό πλαίσιο για τη δήλωση περιουσιακών στοιχείων που έχει θεσπίσει η Ουγγαρία, και ιδίως: i) η έλλειψη σαφήνειας και ασφάλειας δικαίου όσον αφορά τις υποχρεώσεις γνωστοποίησης σχετικά με ακίνητη περιουσία ακόμα και εκτός της ουγγρικής επικράτειας· ii) η έλλειψη σαφήνειας όσον αφορά το προσωπικό, καθ’ ύλην και διαχρονικό πεδίο εφαρμογής της δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, εισοδήματος και οικονομικών συμφερόντων ορισμένων στελεχών, υπαλλήλων και μελών της Εθνοσυνέλευσης, καθώς και για τους ή τις συζύγους ή μόνιμους ή μόνιμες συντρόφους και τέκνο ή τέκνα που ζουν υπό την ίδια στέγη· iii) η μη συμπερίληψη ρητής αναφοράς στον νόμο για τις δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων όσον αφορά τη θέσπιση συστήματος δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων που θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά σε ψηφιακή μορφή και θα αποθηκεύονται σε βάση δεδομένων η οποία θα επιτρέπει τη δωρεάν αναζήτηση χωρίς υποχρέωση εγγραφής. Το Συμβούλιο θεωρεί ότι για αυτούς τους λόγους, όπως καθορίζονται περαιτέρω στην ανακοίνωση της Επιτροπής, οι εντοπισθείσες αδυναμίες δημιουργούν πιθανά κενά δικαίου και, κατά συνέπεια, υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα του διορθωτικού μέτρου.

δ)   Διασφάλιση της διαφάνειας στη χρήση της στήριξης της Ένωσης από ιδρύματα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημόσιου συμφέροντος

(42)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να διασφαλίσει τη διαφάνεια της χρήσης της στήριξης της Ένωσης από ιδρύματα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημόσιου συμφέροντος, τροποποιώντας το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Εθνοσυνέλευση εξέδωσε νομοθετική πράξη για την τροποποίηση ορισμένων νόμων σχετικά με τα ιδρύματα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημόσιου συμφέροντος που εκτελούν δημόσιο καθήκον, την εθνική φορολογική και τελωνειακή διοίκηση και τους ελέγχους της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης σε σχέση με τον έλεγχο της χρήσης κονδυλίων του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (νόμος XXIX του 2022), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 13η Οκτωβρίου 2022.

(43)

Σε ευθυγράμμιση με το διορθωτικό μέτρο, ο νόμος XXIX του 2022 εισήγαγε τροποποιήσεις που διεύρυναν το πεδίο εφαρμογής των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις και για τη σύγκρουση συμφερόντων, ώστε να καλύπτουν επίσης τα ιδρύματα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημόσιου συμφέροντος που εκτελούν δημόσιο καθήκον. Ωστόσο, το κανονιστικό πλαίσιο εξακολουθεί να μην καθιστά αδύνατη τη συμμετοχή υψηλόβαθμων αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων ανώτερων πολιτικών στελεχών της Εθνοσυνέλευσης και αυτόνομων οργάνων της Ουγγαρίας, σε διοικητικά συμβούλια ιδρυμάτων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημόσιου συμφέροντος, όπως έχει επανειλημμένα ζητήσει η Επιτροπή. Επιπλέον, η Ουγγαρία επανέφερε από την 1η Νοεμβρίου 2022 τη δυνατότητα (μέσω εξαίρεσης από τη γενική απαγόρευση) για ανώτερα πολιτικά στελέχη να κατέχουν και άλλες αμειβόμενες θέσεις εργασίας, μεταξύ άλλων σε διοικητικά συμβούλια ιδρυμάτων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημόσιου συμφέροντος. Το Συμβούλιο θεωρεί ότι, για τους λόγους αυτούς, όπως καθορίζονται περαιτέρω στην ανακοίνωση της Επιτροπής, οι αδυναμίες του κανονιστικού πλαισίου σε συνδυασμό με τις νέες νομοθετικές εξελίξεις επιδεινώνουν την πιθανή σύγκρουση συμφερόντων για την αντιμετώπιση της οποίας λήφθηκε το διορθωτικό μέτρο και, ως εκ τούτου, το εν λόγω μέτρο καθίσταται ανεπαρκές για την αντιμετώπιση των ανησυχιών που είχε εκφράσει αρχικά η Επιτροπή.

ε)   Θέσπιση ειδικής διαδικασίας για την περίπτωση ειδικών εγκλημάτων που σχετίζονται με την άσκηση δημόσιας εξουσίας ή τη διαχείριση δημόσιας περιουσίας

(44)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να θεσπίσει νέα διαδικασία δικαστικού ελέγχου σχετικά με ειδικά ποινικά αδικήματα που σχετίζονται με την άσκηση δημόσιας εξουσίας ή τη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας. Σύμφωνα με το διορθωτικό μέτρο, η νέα διαδικασία πρέπει να προβλέπει τη δυνατότητα δικαστικού ελέγχου της απόφασης της εισαγγελικής ή ανακριτικής αρχής να θέσει στο αρχείο την καταγγελία αξιόποινης πράξης ή να περατώσει την ποινική διαδικασία (δηλαδή να παύσει την ποινική έρευνα χωρίς να απαγγελθεί κατηγορία) όσον αφορά πρακτικές διαφθοράς ή σχετικές με διαφθορά. Η νέα διαδικασία πρέπει να παρέχει στον ανακριτή την εξουσία να διατάξει την κίνηση ή τη συνέχιση της ποινικής διαδικασίας. Κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο, με εξαίρεση τις δημόσιες αρχές, θα είχε τη δυνατότητα να υποβάλει αιτήματα στο πλαίσιο της διαδικασίας, η οποία θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει στη δυνατότητα απαγγελίας κατηγορίας ενώπιον δικαστηρίου. Αυτό το διορθωτικό μέτρο είναι οριζόντιο μέτρο που αποσκοπεί στην επίλυση διαρθρωτικών προβλημάτων όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των διώξεων στην Ουγγαρία και στη διασφάλιση της λήψης αποτελεσματικών και αποτρεπτικών μέτρων για τη διασφάλιση της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, σε ευθυγράμμιση με το άρθρο 325 ΣΛΕΕ. Ως εκ τούτου, συνιστά ένα από τα βασικά διορθωτικά μέτρα που έχει προτείνει η Ουγγαρία για την αντιμετώπιση των ανησυχιών που έχει εκφράσει η Επιτροπή.

(45)

Η Ουγγαρία συμπεριέλαβε στο προτεινόμενο διορθωτικό μέτρο μια σειρά στοιχείων που αξιολογήθηκαν θετικά κατά τον χρόνο υποβολής της πρότασης της Επιτροπής, όπως η δυνατότητα των νομικών οντοτήτων να κινούν τη διαδικασία δικαστικού ελέγχου, η εγγυημένη προνομιακή δικονομική θέση για πρόσωπα που καταγγέλλουν έγκλημα, η αναφορά στο γεγονός ότι η αποκλειστική αρμοδιότητα εκδίκασης των υποθέσεων στο πλαίσιο της νέας διαδικασίας θα ανατίθεται σε ειδικό δικαστήριο (δηλαδή στο κεντρικό δικαστήριο της περιφέρειας της Βούδας), η αναφορά στο γεγονός ότι όλα τα δικαστήρια και οι ανακριτές που εμπλέκονται στη νέα διαδικασία θα συμμορφώνονται με το άρθρο 19 παράγραφος 1 της ΣΕΕ και το σχετικό κεκτημένο της Ένωσης, καθώς και ένα εύλογο χρονοδιάγραμμα για τη διαδικασία εν γένει. Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε επίσης να υλοποιήσει βασικά μέτρα εφαρμογής για την έγκριση και τη θέση σε ισχύ των αναγκαίων τροποποιήσεων του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και των σχετικών εκτελεστικών κανονισμών το αργότερο έως τις 15 Νοεμβρίου 2022. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε στις 3 Οκτωβρίου 2022 νόμο για την τροποποίηση του νόμου XC του 2017 σχετικά με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας («νόμος περί δικαστικού ελέγχου»), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 15 Νοεμβρίου 2022 και τροποποιήθηκε περαιτέρω μετά από ανταλλαγή απόψεων με την Επιτροπή και εγκρίθηκε σε τροποποιημένη μορφή στις 22 Νοεμβρίου 2022. Η Ουγγαρία κίνησε διαδικασία εκ των προτέρων επανεξέτασης ενώπιον του Ουγγρικού Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο έκρινε ότι ο νόμος περί δικαστικού ελέγχου συμμορφώνεται με την αρχή του μονοπωλίου της δίωξης, όπως ορίζεται στον Ουγγρικό Θεμελιώδη Νόμο. Τέλος, η Ουγγαρία υπέβαλε στην Επιτροπή τα σχέδια διαταγμάτων που θεσπίζουν τους αναγκαίους εκτελεστικούς κανονισμούς για την εφαρμογή της νέας διαδικασίας επανεξέτασης και δεσμεύτηκε να τα εκδώσει χωρίς καθυστέρηση, ώστε να διασφαλιστεί η έναρξη ισχύος τους την 1 Ιανουαρίου 2023.

(46)

Ο νόμος περί δικαστικού ελέγχου υλοποιεί ορισμένες από τις δεσμεύσεις που προτείνονται στα διορθωτικά μέτρα με την εισαγωγή σχετικών τροποποιήσεων στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. H Επιτροπή εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή της για τα πρόσθετα μέτρα που θέσπισε η Ουγγαρία στο πλαίσιο της τροποποίησης του νόμου περί δικαστικού ελέγχου, όπως η εξουσία της αρχής ακεραιότητας να υποβάλει αίτημα αναθεώρησης ή επανειλημμένης αναθεώρησης και η κατάργηση της εξουσίας του γενικού εισαγγελέα να ασκεί έκτακτο ένδικο μέσο κατά αποφάσεων. Ωστόσο, όπως καταδεικνύεται από την αξιολόγηση της Επιτροπής, ορισμένες διατάξεις του νόμου περί δικαστικού ελέγχου εισάγουν ένα περιθώριο διακριτικής ευχέρειας στη διαδικασία, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να επηρεαστεί το αποτέλεσμα μετά από αίτηση αναίρεσης ή δίωξης, υπονομεύοντας την αποτελεσματικότητα και τη συνολική επάρκεια του διορθωτικού μέτρου. Ειδικότερα, i) οι εφαρμοστέοι κανόνες δεν αναφέρουν σαφώς τις έννομες συνέπειες για τον εισαγγελέα μιας δικαστικής απόφασης που ακυρώνει την απόφασή του κατόπιν αίτησης αναίρεσης. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει εγγύηση ότι οι αποφάσεις δικαστικού ελέγχου θα επακολουθούνται δεόντως μέσω ορθών εισαγγελικών ενεργειών, η διακριτική ευχέρεια που παρέχεται στον εισαγγελέα υπονομεύει σοβαρά την αποτελεσματικότητα και, ως εκ τούτου, την επάρκεια του διορθωτικού μέτρου. Επιπλέον, ii) για τις περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να υποβληθεί αίτηση για την άσκηση δίωξης, ο νόμος περί δικαστικού ελέγχου απαιτεί την εξέταση του λόγου της αίτησης δίωξης από το δικάζον δικαστήριο κεκλεισμένων των θυρών και χωρίς εξέταση αποδεικτικών στοιχείων, επιπλέον της προκαταρκτικής εξέτασης των τυπικών λόγων που προβλέπονται στο πλαίσιο της νέας διαδικασίας.

Με βάση την εκτίμηση της Επιτροπής και τους λόγους που εκτίθενται σε αυτήν, η εν λόγω εξέταση από το δικάζον δικαστήριο του λόγου της αίτησης για την άσκηση ποινικής δίωξης ισοδυναμεί με την εφαρμογή ουσιαστικού φίλτρου, κάτι που ενέχει τον κίνδυνο να προεξοφληθεί ή να εμποδισθεί η έκδοση απόφασης επί της ουσίας, χωρίς τη δυνατότητα αναζήτησης και εξέτασης των αποδεικτικών στοιχείων της υπόθεσης. Προστίθενται έτσι περιττά βήματα και υπονομεύεται η αποτελεσματικότητα του διορθωτικού μέτρου. Τέλος, ο νόμος περί δικαστικού ελέγχου δεν διευκρινίζει το χρονικό πεδίο εφαρμογής των νέων κανόνων και, ειδικότερα, δεν διευκρινίζει ότι η νέα διαδικασία θα ισχύει και για τα (μη παραγραφέντα) ποινικά αδικήματα που διαπράχθηκαν πριν από την 1η Ιανουαρίου 2023. Το Συμβούλιο θεωρεί ότι, για τους λόγους αυτούς και για εκείνους που καθορίζονται περαιτέρω στην ανακοίνωση της Επιτροπής, οι εντοπισθείσες αδυναμίες είναι επαρκώς ουσιαστικές ώστε να υπονομεύουν σοβαρά την επάρκεια του διορθωτικού μέτρου να αντιμετωπίσει τα ζητήματα των αναποτελεσματικών ερευνών, της δίωξης και της τιμωρίας για ποινικά αδικήματα στον τομέα της δημόσιας περιουσίας.

στ)   Ενίσχυση των μηχανισμών λογιστικών και λοιπών ελέγχων για τη διασφάλιση της ορθής χρήσης της στήριξης της Ένωσης

(47)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να ενισχύσει τους μηχανισμούς λογιστικού και λοιπών ελέγχων για να διασφαλίσει την ορθή χρήση της στήριξης της Ένωσης, συμπεριλαμβάνοντας στη σχετική εθνική νομοθεσία διατάξεις για την ενίσχυση των κανόνων και των διαδικασιών με σκοπό την αποτελεσματικότερη πρόληψη, εντοπισμό και διόρθωση των συγκρούσεων συμφερόντων κατά τη χρήση κονδυλίων της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 61 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), συμπεριλαμβανομένου ενός αποτελεσματικού μηχανισμού ελέγχου της εγκυρότητας των δηλώσεων σύγκρουσης συμφερόντων. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Ουγγαρία έλαβε ορισμένα μέτρα για τη δρομολόγηση των βασικών σταδίων εφαρμογής αυτού του διορθωτικού μέτρου. Ειδικότερα, η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε και τροποποίησε περαιτέρω τον νόμο XXVIII του 2022, με τον οποίο θεσπίστηκαν η Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου και Ακεραιότητας στο Γραφείο του Πρωθυπουργού, καθώς και οι σχετικές εγγυήσεις ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητας της λειτουργίας της. Η δέσμη υπηρεσιών περιλάμβανε επίσης νομοσχέδιο για την τροποποίηση του κανονιστικού πλαισίου που διέπει τη Γενική Διεύθυνση Ελέγχου των Ευρωπαϊκών Ενισχύσεων («EUTAF»). Επιπλέον, η Ουγγαρία εξέδωσε το κυβερνητικό διάταγμα 373/2022, το οποίο τροποποιεί το διάταγμα 374/2022, καθώς και το κυβερνητικό διάταγμα 463/2022, με το οποίο ενισχύονται οι κανόνες και οι διαδικασίες για την αποτελεσματικότερη πρόληψη, ανίχνευση και διόρθωση συγκρούσεων συμφερόντων. Με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής της 30ής Νοεμβρίου 2022 και τους λόγους που αναφέρονται σε αυτήν, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Ουγγαρία υλοποίησε τα βασικά στάδια εφαρμογής και ότι τα σχετικά νομοθετικά κείμενα εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το διορθωτικό μέτρο.

ζ)   Μείωση του μεριδίου των διαγωνισμών με μία και μόνη προσφορά που χρηματοδοτούνται από ενωσιακά κονδύλια

(48)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να μειώσει κάτω από το 15 % το μερίδιο των διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων που χρηματοδοτούνται από ενωσιακά κονδύλια και ολοκληρώθηκαν το 2022 με μία και μόνη προσφορά, όπως μετράται σύμφωνα με τη μεθοδολογία του πίνακα αποτελεσμάτων της ενιαίας αγοράς, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Το βασικό στάδιο εφαρμογής για το μέτρο αυτό ήταν η διενέργεια του πρώτου ελέγχου από την EUTAF σχετικά με τη συμμόρφωση με τη μεθοδολογία του πίνακα αποτελεσμάτων της ενιαίας αγοράς έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Η Ουγγαρία υπέβαλε την έκθεση στις 7 Οκτωβρίου 2022 και, μετά τις παρατηρήσεις της Επιτροπής, υπέβαλε αναθεωρημένο τελικό κείμενο στις 3 Νοεμβρίου 2022. Ο έλεγχος κατέληξε ότι η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν επαρκής και σε ευθυγράμμιση με τη μεθοδολογία του πίνακα αποτελεσμάτων της ενιαίας αγοράς, με μία εξαίρεση, για την οποία η EUTAF διατύπωσε σύσταση. Με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής της 30ής Νοεμβρίου 2022 και τους λόγους που αναφέρονται σε αυτήν, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Ουγγαρία υλοποίησε το βασικό στάδιο εφαρμογής, όπως απαιτείται από το διορθωτικό μέτρο.

θ)   Ανάπτυξη εργαλείου αναφοράς διαδικασιών με μία και μόνη προσφορά για την παρακολούθηση και την αναφορά διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων που κλείνουν με μία και μόνη προσφορά

(49)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να αναπτύξει ένα νέο εργαλείο παρακολούθησης και αναφοράς για τη μέτρηση του ποσοστού των διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων που καταλήγουν σε μία και μόνη προσφορά, είτε με χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους είτε με στήριξη της Ένωσης ή με συνδυασμό των δύο, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Ουγγαρία έλαβε ορισμένα μέτρα για τη δρομολόγηση των βασικών σταδίων εφαρμογής του εν λόγω διορθωτικού μέτρου. Ειδικότερα, η Ουγγαρία ανέπτυξε ένα νέο εργαλείο παρακολούθησης και αναφοράς, το οποίο ελέγχθηκε και κρίθηκε επιχειρησιακά άρτιο, λειτουργικό και ικανό να παρακολουθεί το ποσοστό των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων με μία και μόνη προσφορά. Σε ευθυγράμμιση με το διορθωτικό μέτρο, το εργαλείο αναφοράς θα αναπτυχθεί περαιτέρω έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022, ώστε να συμπεριληφθούν δεδομένα σχετικά με τις γεωγραφικές ενδείξεις. Με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής της 30ής Νοεμβρίου 2022 και τους λόγους που αναφέρονται σε αυτήν, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Ουγγαρία έχει υλοποιήσει τα βασικά στάδια εφαρμογής και ότι το εργαλείο αναφοράς διαδικασιών με μία και μόνη προσφορά έχει αναπτυχθεί και είναι λειτουργικό, όπως απαιτείται από το διορθωτικό μέτρο.

ι)   Ανάπτυξη του ηλεκτρονικού συστήματος δημόσιων συμβάσεων για την ενίσχυση της διαφάνειας

(50)

Προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις, η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να δημιουργήσει και να δημοσιεύσει στον ιστότοπο του ηλεκτρονικού συστήματος δημόσιων συμβάσεων μια βάση δεδομένων η οποία θα περιέχει πληροφορίες για όλες τις γνωστοποιήσεις ανάθεσης σύμβασης στο πλαίσιο διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων σε δομημένη μορφή, συμπεριλαμβανομένων δεδομένων με αριθμούς ταυτοποίησης εταιρείας και με τα ονόματα κάθε μεμονωμένου μέλους κοινοπραξιών και υπεργολάβων. Η εν λόγω βάση δεδομένων πρόκειται να επικαιροποιείται τακτικά και να τίθεται στη διάθεση του κοινού δωρεάν. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Ουγγαρία πληροφόρησε την Επιτροπή ότι η ανάπτυξη της βάσης δεδομένων με τις απαιτούμενες λειτουργικές δυνατότητες είχε ολοκληρωθεί στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής όσον αφορά τις λειτουργικές δυνατότητες της νέας βάσης δεδομένων, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Ουγγαρία υλοποίησε το σχετικό βασικό βήμα εφαρμογής για το μέτρο αυτό και ότι έχει εκπληρώσει τις σχετικές δεσμεύσεις.

ια)   Ανάπτυξη πλαισίου μέτρησης των επιδόσεων για την αξιολόγηση της αποδοτικότητας και της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας των δημόσιων συμβάσεων

(51)

Προκειμένου να συμμορφωθεί με τη δέσμευσή της να αναπτύξει πλαίσιο μέτρησης των επιδόσεων για την αξιολόγηση της αποδοτικότητας και της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας των δημόσιων συμβάσεων έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022, με έναρξη επιχειρησιακής λειτουργίας στις 30 Νοεμβρίου 2022 το αργότερο, η Ουγγαρία εξέδωσε στις 5 Σεπτεμβρίου 2022 την κυβερνητική απόφαση 1425/2022. Στις 30 Νοεμβρίου 2022, η Ουγγαρία δημοσίευσε στον ιστότοπο του ηλεκτρονικού συστήματος δημόσιων συμβάσεων έγγραφο που καθορίζει το πλαίσιο μέτρησης των επιδόσεων. Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με το πλαίσιο που καθορίζεται στην κυβερνητική απόφαση 1425/2022, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Ουγγαρία υλοποίησε το σχετικό βασικό στάδιο εφαρμογής και ότι έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για το μέτρο αυτό.

ιε)   Εφαρμογή του ARACHNE, του εργαλείου βαθμολόγησης κινδύνου της Επιτροπής

(52)

Όσον αφορά τις ανησυχίες που εκφράστηκαν σχετικά με την ικανότητα της Ουγγαρίας να βελτιώσει τους ελέγχους σύγκρουσης συμφερόντων όσον αφορά τη χρήση ενωσιακών κονδυλίων, η Ουγγαρία ανέλαβε να εφαρμόσει διαδικασίες για τη συστηματική και εκτεταμένη χρήση όλων των λειτουργιών του ενιαίου εργαλείου εξόρυξης δεδομένων και βαθμολόγησης κινδύνου (ARACHNE) που διαθέτει στα κράτη μέλη η Επιτροπή για οποιαδήποτε ενωσιακή στήριξη και για όλες τις περιόδους προγραμματισμού, ώστε να προλαμβάνονται και να εντοπίζονται αποτελεσματικά οι συγκρούσεις συμφερόντων, η διαφθορά, η διπλή χρηματοδότηση και άλλες παρατυπίες. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2022, η ουγγρική κυβέρνηση εξέδωσε το κυβερνητικό διάταγμα 373/2022 και το τροποποιητικό διάταγμα 374/2022, που τέθηκαν σε ισχύ αυθημερόν και προέβλεπαν διατάξεις που διασφαλίζουν τη διαβίβαση ορισμένων δεδομένων στο ARACHNE σε τακτική βάση. Επίσης την ίδια ημέρα, η πρώτη δέσμη δεδομένων διαβιβάστηκε στο ARACHNE. Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής ότι το κυβερνητικό διάταγμα 373/2022 και το τροποποιητικό διάταγμα 374/2022 καθορίζουν τους λεπτομερείς κανόνες για τη συστηματική και αποτελεσματική χρήση του ARACHNE, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Ουγγαρία υλοποίησε το σχετικό βασικό στάδιο εφαρμογής και ότι έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για το μέτρο αυτό.

ιστ)   Ενίσχυση της συνεργασίας με την OLAF

(53)

Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να ενισχύσει τη συνεργασία με την OLAF ορίζοντας αρμόδια εθνική αρχή η οποία θα επικουρεί την OLAF κατά τη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων στην Ουγγαρία σε περίπτωση που οικονομικός φορέας υποκείμενος σε τέτοιους ελέγχους αρνείται να συνεργαστεί. Η Ουγγαρία δεσμεύτηκε επίσης να θεσπίσει αποτρεπτική κύρωση οικονομικού τύπου που θα επιβάλλεται σε περίπτωση κατά την οποία οικονομικός φορέας αρνείται να συνεργαστεί με την OLAF για τους σκοπούς των επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων της OLAF. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Εθνοσυνέλευση εξέδωσε στις 4 Οκτωβρίου 2022 τον νόμο XXIX του 2022, ο οποίος τροποποίησε την ισχύουσα νομοθεσία ώστε να οριστεί η εθνική φορολογική και τελωνειακή διοίκηση ως η αρμόδια εθνική αρχή για να συνδράμει την OLAF και να θεσπιστεί αποτρεπτική κύρωση οικονομικού τύπου που θα επιβάλλεται σε περίπτωση που οικονομικός φορέας αρνηθεί να συνεργαστεί με την OLAF. Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Ουγγαρία υλοποίησε τα σχετικά βασικά στάδια εφαρμογής και ότι έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για το μέτρο αυτό.

ιζ)   Έκδοση νομοθετικής πράξης για την εξασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στις δημόσιες δαπάνες

(54)

Στο πλαίσιο της δέσμης διορθωτικών μέτρων, η Ουγγαρία δεσμεύτηκε να εκδώσει, έως τις 31 Οκτωβρίου 2022, νομοθετική πράξη που θα εξασφαλίζει μεγαλύτερη διαφάνεια στις δημόσιες δαπάνες προβλέποντας την υποχρέωση όλων των δημόσιων φορέων να δημοσιεύουν εκ των προτέρων σε κεντρικό μητρώο προκαθορισμένο σύνολο πληροφοριών σχετικά με τη χρήση δημόσιων πόρων. Μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής, η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε στις 8 Νοεμβρίου 2022 τον νόμο XL του 2022, ο οποίος στη συνέχεια τροποποιήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2022 στο πλαίσιο της δέσμης υπηρεσιών. Στις 7 Δεκεμβρίου 2022 εγκρίθηκε πρόσθετη τροποποίηση των διατάξεων σχετικά με τη θέσπιση πρόσθετης διοικητικής διαδικασίας για τη διαφάνεια. Η αξιολόγηση της Επιτροπής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ουγγαρία υλοποίησε τα βασικά στάδια εφαρμογής που απαιτούνται, παρά την καθυστέρηση που σημειώθηκε όσον αφορά την υλοποίηση τους. Ωστόσο, με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής, όπως επικαιροποιήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022, το κανονιστικό πλαίσιο εξακολουθεί να ενέχει μία αδυναμία που υπονομεύει την αποτελεσματικότητά του, ιδίως δεν προβλέπεται η υποχρέωση όλες οι αναθέτουσες αρχές να δημοσιεύουν πληροφορίες ελλείψει στοιχείων σχετικά με τον «αρμόδιο φορέα» για τις δημόσιες δαπάνες, την αναθέτουσα αρχή ή τους παρόχους υπηρεσιών, τους προμηθευτές και τους παρόχους ικανοτήτων στο ελάχιστο σύνολο δεδομένων που διαβιβάζεται στο κεντρικό μητρώο.

(55)

Συνοψίζοντας, η Ουγγαρία έλαβε ορισμένα μέτρα για να υλοποιήσει τα (νομοθετικά και μη νομοθετικά) βασικά στάδια εφαρμογής που παρατίθενται στο παράρτημα της αιτιολογικής έκθεσης που συνοδεύει την πρόταση της Επιτροπής και πολλές από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ουγγαρία όσον αφορά τα διορθωτικά μέτρα μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν εκπληρωθεί, όπως ορίζεται ανωτέρω. Οι θετικές αυτές αξιολογήσεις υφίστανται ανεξάρτητα από τυχόν μελλοντικές εξελίξεις σε σχέση με όσα διορθωτικά μέτρα χρειάζονται να τεκμηριωθούν στην πράξη ή χρειάζονται μεγαλύτερη περίοδο εφαρμογής σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ουγγαρία.

(56)

Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές αδυναμίες, κίνδυνοι και ελλείψεις σε μια σειρά διορθωτικών μέτρων. Ειδικότερα, ορισμένες σημαντικές αδυναμίες εξακολουθούν να υπονομεύουν σοβαρά την επάρκεια των διορθωτικών μέτρων οριζόντιου, διαρθρωτικού και συστημικού χαρακτήρα τα οποία έχουν καίρια σημασία για τη θεραπεία των συστημικών παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις, την αποτελεσματικότητα των διώξεων και την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ουγγαρία. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω αδυναμίες θέτουν εν αμφιβόλω την αποτελεσματικότητα των διορθωτικών μέτρων στο σύνολό τους.

(57)

Λαμβανομένου υπόψη του οριζόντιου, διαρθρωτικού και συστημικού χαρακτήρα των μέτρων που δεν έχουν ακόμη εκπληρωθεί, το γεγονός ότι η Ουγγαρία έχει εκπληρώσει ικανοποιητικά ορισμένες δεσμεύσεις σε σχέση με άλλα μεμονωμένα διορθωτικά μέτρα δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση των διαπιστωθεισών παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου και των επιπτώσεων που έχουν ή ενδέχεται να έχουν στον προϋπολογισμό της Ένωσης. Όπως διευκρίνισε η Επιτροπή στην επικαιροποιημένη αξιολόγησή της της 9ης Δεκεμβρίου 2022, με μόνη εξαίρεση το διορθωτικό μέτρο που αφορά τα ιδρύματα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δημοσίου συμφέροντος, τα διορθωτικά μέτρα πρέπει να αξιολογούνται στο σύνολό τους, ως συνολική δέσμη, υπό το πρίσμα της συνολικής επάρκειάς τους για την εξάλειψη της κατάστασης και βάσει ποιοτικής, και όχι απλώς ποσοτικής, αξιολόγησης.

(58)

Κατά συνέπεια, υπό το πρίσμα της αξιολόγησης που διενεργήθηκε ανωτέρω, θα πρέπει να συναχθεί το συμπέρασμα ότι τα διορθωτικά μέτρα που κοινοποίησε η Ουγγαρία, ιδωμένα στο σύνολό τους, όπως θεσπίστηκαν και λαμβανομένων υπόψη των λεπτομερειών τους, καθώς και η επακόλουθη αβεβαιότητα σχετικά με την εφαρμογή τους στην πράξη, δεν εξαλείφουν τις διαπιστωθείσες παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου. Οι εντοπισθείσες περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, δεδομένου ότι αφορούν παραβιάσεις συστημικού χαρακτήρα, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης κατά τρόπο επαρκώς άμεσο.

(59)

Όποτε το Συμβούλιο διαπιστώνει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, οφείλει να θεσπίζει μέτρα κατάλληλου επιπέδου, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης από τον πραγματικό ή δυνητικό αντίκτυπο που προκύπτει από τις διαπιστωθείσες παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου.

(60)

Λόγω των παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου που διαπιστώνονται στην παρούσα απόφαση και των σημαντικών επιπτώσεών τους στον προϋπολογισμό της Ένωσης, και δεδομένου ότι τα διορθωτικά μέτρα που έχουν θεσπιστεί μέχρι στιγμής από την Ουγγαρία ενέχουν σημαντικές αδυναμίες οι οποίες θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την επάρκειά τους για την αντιμετώπιση των εν λόγω παραβιάσεων, το Συμβούλιο θεωρεί ότι ο επακόλουθος κίνδυνος για τον προϋπολογισμό της Ένωσης παραμένει υψηλός. Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη (18) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, ο βαθμός συνεργασίας του οικείου κράτους μέλους θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη κατά τον προσδιορισμό των προς θέσπιση μέτρων. Η Επιτροπή έκρινε αρχικώς ότι μια εύλογη προσεγγιστική εκτίμηση του κινδύνου για τον προϋπολογισμό αντιστοιχεί στο 65 % των κονδυλίων των σχετικών προγραμμάτων. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη του αριθμού και της σημασίας των διορθωτικών μέτρων που έχουν εφαρμοστεί ικανοποιητικά από την Ουγγαρία για την αντιμετώπιση των διαπιστωθεισών παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου, θα συνιστούσε «εύλογη προσεγγιστική εκτίμηση» να καθοριστεί ο κίνδυνος για τον προϋπολογισμό σε ποσοστό 55 % των σχετικών προγραμμάτων. Κατά συνέπεια, το 55 % των αναλήψεων υποχρεώσεων στα σχετικά προγράμματα, μόλις εγκριθούν, θα πρέπει να ανασταλεί. Το εν λόγω επίπεδο μπορεί να θεωρηθεί εύλογη προσεγγιστική εκτίμηση του αντικτύπου στον προϋπολογισμό της Ένωσης, ή των σοβαρών κινδύνων για αυτόν, λόγω των διαπιστωθεισών παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου, λαμβανομένου υπόψη του βαθμού συνεργασίας της Ουγγαρίας κατά τη διαδικασία, όπως προκύπτει από τα διορθωτικά μέτρα που εφαρμόστηκαν, και, ως εκ τούτου, είναι αναλογικό σε σχέση με τον στόχο της προστασίας του προϋπολογισμού της Ένωσης που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092.

(61)

Όσον αφορά την επιλογή μεταξύ των διάφορων ειδών μέτρων που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, το Συμβούλιο θεωρεί ότι η αναστολή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων που απορρέουν από τα οικεία προγράμματα, μόλις εγκριθούν, παρέχει αποτελεσματική και έγκαιρη προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης, αποτρέποντας το ενδεχόμενο οι παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου που διαπιστώνονται στην παρούσα απόφαση να επηρεάσουν τους πόρους που κατανέμονται στα οικεία προγράμματα. Ταυτόχρονα, η αναστολή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων εξακολουθεί να επιτρέπει στην Ουγγαρία να αρχίσει να εφαρμόζει τα εν λόγω προγράμματα σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες και, ως εκ τούτου, διαφυλάσσει τους στόχους της πολιτικής συνοχής και δεν θίγει τη θέση των τελικών δικαιούχων. Επιπλέον, σε αντίθεση με άλλα πιθανά μέτρα, η αναστολή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων έχει προσωρινό χαρακτήρα και δεν παράγει οριστικά αποτελέσματα σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092. Ως εκ τούτου, το μέτρο μπορεί να αρθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας που προβλέπεται στο εν λόγω άρθρο χωρίς να σημειώνεται απώλεια ενωσιακής χρηματοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάσταση θα διορθωθεί πλήρως εντός δύο ετών. Ως εκ τούτου, σε ευθυγράμμιση με την αρχή της αναλογικότητας, το επιλεγέν μέτρο είναι επαρκές για την επίτευξη της προστασίας του προϋπολογισμού της Ένωσης, ενώ είναι το λιγότερο επαχθές, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της υπόθεσης.

(62)

Όσον αφορά τις διαπιστωθείσες παραβιάσεις σε σχέση με τα καταπιστεύματα δημοσίου συμφέροντος, το κανονιστικό πλαίσιο στην Ουγγαρία ενέχει αδυναμίες, όπως αναφέρεται ανωτέρω, εξαιτίας των οποίων δεν έχει καταστεί δυνατή η άρση του κινδύνου σύγκρουσης συμφερόντων, για την αντιμετώπιση του οποίου είχε θεσπιστεί το διορθωτικό μέτρο. Λαμβανομένης υπόψη της ανεπάρκειας του διορθωτικού μέτρου, ο προϋπολογισμός της Ένωσης εξακολουθεί να διατρέχει σοβαρό κίνδυνο, ο οποίος μπορεί να αντιμετωπιστεί καλύτερα με την απαγόρευση ανάληψης νέων νομικών δεσμεύσεων με κάθε καταπίστευμα δημοσίου συμφέροντος και κάθε οντότητα η οποία ανήκει σε αυτό στο πλαίσιο οποιουδήποτε προγράμματος υπό άμεση ή έμμεση διαχείριση. Ένα τέτοιο μέτρο δεν επηρεάζει τα συνολικά κονδύλια από ενωσιακά προγράμματα υπό άμεση και έμμεση διαχείριση, τα οποία μπορούν να εξακολουθήσουν να χρησιμοποιούνται για άλλες οντότητες και, ως εκ τούτου, επαρκούν για την επίτευξη του στόχου της προστασίας του προϋπολογισμού της Ένωσης, ενώ είναι αναλογικά προς το απολύτως αναγκαίο για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(63)

Δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, η παρούσα απόφαση δεν θίγει τις υποχρεώσεις της Ουγγαρίας να εκτελέσει τα προγράμματα και τα κονδύλια που αφορά η απόφαση, και ιδίως τις υποχρεώσεις της έναντι των τελικών αποδεκτών ή δικαιούχων, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης καταβολής πληρωμών δυνάμει των εφαρμοστέων τομεακών ή δημοσιονομικών κανόνων. Η Ουγγαρία πρέπει να υποβάλλει έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με τη συμμόρφωσή της με τις εν λόγω υποχρεώσεις κάθε τρεις μήνες από την έκδοση της παρούσας απόφασης.

(64)

Η Ουγγαρία θα πρέπει να ενημερώνει τακτικά την Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή των διορθωτικών μέτρων για τα οποία έχει δεσμευτεί και ιδίως εκείνων για τα οποία απαιτείται τεκμηρίωση στην πράξη ή για τα οποία απαιτείται μεγαλύτερη περίοδος εφαρμογής.

(65)

Η Επιτροπή θα πρέπει να συνεχίσει να παρακολουθεί την κατάσταση στην Ουγγαρία και να ασκεί, κατά περίπτωση, τα προνόμιά της δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092. Ειδικότερα, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογεί ταχέως οποιαδήποτε εξέλιξη σημειώνεται στην εφαρμογή των διορθωτικών μέτρων που προτείνει η Ουγγαρία, ώστε να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση στο Συμβούλιο τις αναγκαίες προτάσεις για την άρση των μέτρων δυνάμει του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, εφόσον δεν πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις θέσπισής τους. Η Επιτροπή θα ενημερώνει περιοδικά το Συμβούλιο,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1.   Πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 όσον αφορά τη θέσπιση κατάλληλων μέτρων για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης έναντι παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου στην Ουγγαρία.

2.   Τα διορθωτικά μέτρα που πρότεινε η Ουγγαρία βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 δεν επαρκούν πλήρως για την αντιμετώπιση των διαπιστώσεων που παρατίθενται στην κοινοποίηση της Επιτροπής η οποία εστάλη στην Ουγγαρία στις 27 Απριλίου 2022.

Άρθρο 2

1.   Αναστέλλεται το 55 % των δημοσιονομικών δεσμεύσεων στο πλαίσιο των ακόλουθων επιχειρησιακών προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής, αφού εγκριθούν:

α)

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Ενεργειακή Απόδοση+»,

β)

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ολοκληρωμένες Μεταφορές+»,

γ)

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εδαφική Ανάπτυξη και Ανάπτυξη Κοινοτήτων+».

2.   Στην περίπτωση που η Επιτροπή εκτελεί τον προϋπολογισμό της Ένωσης υπό καθεστώς άμεσης ή έμμεσης διαχείρισης δυνάμει του άρθρου 62 παράγραφος 1 στοιχεία α) και γ) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, δεν αναλαμβάνονται νομικές δεσμεύσεις με οποιοδήποτε καταπίστευμα δημόσιου συμφέροντος έχει συσταθεί βάσει του ουγγρικού νόμου IX του 2021 ή με οποιαδήποτε οντότητα ανήκει σε τέτοιο καταπίστευμα δημόσιου συμφέροντος.

Άρθρο 3

Η Ουγγαρία ενημερώνει την Επιτροπή έως τις 16 Μαρτίου 2023 και στη συνέχεια κάθε τρεις μήνες σχετικά με την εφαρμογή των διορθωτικών μέτρων για τα οποία η Ουγγαρία έχει δεσμευθεί με τη δεύτερη απάντησή της, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στην επιστολή της Ουγγαρίας της 13ης Σεπτεμβρίου 2022.

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση παράγει αποτελέσματα από την ημέρα της κοινοποίησής της.

Άρθρο 5

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ουγγαρία.

Βρυξέλλες, 15 Δεκεμβρίου 2022.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

M. BEK


(1)  ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1.

(2)  Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 159).

(3)  Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17).

(4)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).