31.5.2021   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 190/88


ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2021/865 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

της 28ης Μαΐου 2021

για την καταχώριση ονομασίας στο μητρώο των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων [«Rooibos»/«Red Bush» (ΠΟΠ)]

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων (1), και ιδίως το άρθρο 52 παράγραφος 3 στοιχείο α),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, η αίτηση που υπέβαλε η Νότια Αφρική για την καταχώριση της ονομασίας «Rooibos»/«Red Bush» ως προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2).

(2)

Στις 7 Σεπτεμβρίου 2020, η Επιτροπή έλαβε την κοινοποίηση ένστασης και την αιτιολογημένη δήλωση ένστασης από το Ηνωμένο Βασίλειο. Στις 16 Σεπτεμβρίου 2020 η Επιτροπή διαβίβασε στη Νότια Αφρική την κοινοποίηση ένστασης και την αιτιολογημένη δήλωση ένστασης που απέστειλε το Ηνωμένο Βασίλειο.

(3)

Η Επιτροπή εξέτασε την ένσταση του Ηνωμένου Βασιλείου και την έκρινε παραδεκτή. Στην ένσταση διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι η καταχώριση της ονομασίας «Rooibos»/«Red Bush» δεν πληροί τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 5 και στο άρθρο 7 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, διότι οι προτεινόμενες περιγραφές του προϊόντος και των πρώτων υλών είναι ασυνεπείς. Στην ένσταση διατυπώνεται επίσης ο ισχυρισμός ότι οι προτεινόμενοι κανόνες σχετικά με την επισήμανση του «Rooibos»/«Red Bush» δεν είναι αρκετά συγκεκριμένοι και έρχονται σε αντίθεση με τους όρους που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3).

(4)

Με επιστολή της 22ας Σεπτεμβρίου 2020, η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να προβούν στις κατάλληλες διαβουλεύσεις ώστε να επιδιώξουν την επίτευξη συμφωνίας σύμφωνα με τις εσωτερικές τους διαδικασίες.

(5)

Η Νότια Αφρική και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέληξαν σε συμφωνία, η οποία κοινοποιήθηκε από τη Νότια Αφρική στην Επιτροπή στις 11 Νοεμβρίου 2020, εντός της ταχθείσας προθεσμίας.

(6)

Η Νότια Αφρική και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η προστασία της ονομασίας «Rooibos»/«Red Bush» (ΠΟΠ) θα πρέπει να χορηγηθεί με ορισμένες τροποποιήσεις στο ενιαίο έγγραφο, στις οποίες περιλαμβάνονται η συνεπής αναφορά σε δέκα αρώματα σε ολόκληρο το έγγραφο, η επέκταση των αναφορών στην ασπαλαθίνη και τη νοθοφαγίνη ώστε να γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι θα ελέγχονται στον τόπο προέλευσης βάσει της προστασίας γεωγραφικής ένδειξης της Νότιας Αφρικής, καθώς και αναθεωρημένοι κανόνες σχετικά με την επισήμανση του προϊόντος.

(7)

Δεδομένου ότι δεν αντιβαίνει στις διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 και στη νομοθεσία της ΕΕ, το περιεχόμενο της συμφωνίας που συνήφθη μεταξύ της Νότιας Αφρικής και του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να ληφθεί υπόψη.

(8)

Στις 7 Σεπτεμβρίου 2020, η Επιτροπή έλαβε την κοινοποίηση ένστασης και τη σχετική αιτιολογημένη δήλωση ένστασης από την ελβετική ένωση τσαγιού, μπαχαρικών και σχετικών προϊόντων (στο εξής: IGTG).

(9)

Η Επιτροπή εξέτασε την ένσταση που υπέβαλε η IGTG και την έκρινε απαράδεκτη, καθώς κανένας από τους λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 10 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 δεν τεκμηριώνεται στην αιτιολογημένη δήλωση που υπέβαλε η IGTG. Με επιστολή της 4ης Δεκεμβρίου 2020, η Επιτροπή ενημέρωσε την IGTG ότι δεν θα της αποστείλει πρόσκληση για έναρξη κατάλληλων διαβουλεύσεων με τη Νότια Αφρική. Η IGTG, με επιστολή που απηύθυνε στην Επιτροπή στις 8 Δεκεμβρίου 2020, απέσυρε την ένστασή της κατά της καταχώρισης της ονομασίας «Rooibos»/«Red Bush» (ΠΟΠ).

(10)

Ως εκ τούτου, η ονομασία προέλευσης «Rooibos»/«Red Bush» (ΠΟΠ) πρέπει να καταχωριστεί. Η ενοποιημένη έκδοση του ενιαίου εγγράφου θα πρέπει να δημοσιευθεί προς ενημέρωση,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Καταχωρίζεται η ονομασία «Rooibos»/«Red Bush» (ΠΟΠ).

Η ονομασία που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο αφορά προϊόν της κλάσης 1.8. Λοιπά προϊόντα του παραρτήματος I της Συνθήκης (μπαχαρικά κ.λπ.). Το ενοποιημένο ενιαίο έγγραφο παρατίθεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 28 Μαΐου 2021.

Για την Επιτροπή

Η Πρόεδρος

Ursula VON DER LEYEN


(1)  ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.

(2)  ΕΕ C 190 της 8.6.2020, σ. 46.

(3)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18).


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

«ROOIBOS»/«RED BUSH»

Αριθ. ΕΕ: PDO-ZA-2427 -21.8.2018

ΠΟΠ (X) ΠΓΕ ( )

1.   Ονομασία/-ες [ΠΟΠ ή ΠΓΕ]

«Rooibos»/«Red Bush»

2.   Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα

Νότια Αφρική

3.   Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου

3.1.   Τύπος προϊόντος [που περιλαμβάνεται στο παράρτημα XI]

Κλάση 1.8. Λοιπά προϊόντα του παραρτήματος I της Συνθήκης (μπαχαρικά κ.λπ.)

3.2.   Περιγραφή του προϊόντος που φέρει την προβλεπόμενη στο σημείο 1 ονομασία

Η ονομασία «Rooibos»/«Red Bush» μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο για τα αποξηραμένα φύλλα και στελέχη 100 % καθαρού «Rooibos»/«Red Bush» – που προέρχεται από το φυτό Aspalathus linearis και έχει καλλιεργηθεί ή συλλεχθεί από τη φύση στη γεωγραφική περιοχή που περιγράφεται στην παρούσα αίτηση.

Το «Rooibos»/«Red Bush» διατίθεται σε δύο μορφές: α) οξειδωμένα και β) πράσινα (μη οξειδωμένα) αποξηραμένα φύλλα και στελέχη του φυτού Aspalathus linearis.

(α)

Στην περίπτωση των οξειδωμένων αποξηραμένων φύλλων και στελεχών του φυτού Aspalathus linearis, το «Rooibos»/«Red Bush» έχει διακριτό χρώμα που κυμαίνεται από ανοιχτό καστανό ή κίτρινο έως λαμπερό κεραμιδί χρώμα. Επίσης, ενδέχεται να υπάρχουν ορισμένοι πιο ανοιχτόχρωμοι ράβδοι (αποξηραμένα τμήματα στελεχών) αναμεμειγμένοι με το υπόλοιπο προϊόν. Το επίπεδο υγρασίας του «Rooibos»/«Red Bush» είναι κάτω του 10 %.

(β)

Το πράσινο (μη οξειδωμένο) «Rooibos»/«Red Bush» αποτελείται από μη οξειδωμένα αποξηραμένα φύλλα και στελέχη του φυτού Aspalathus linearis. Από το πράσινο (μη οξειδωμένο) «Rooibos»/«Red Bush» απουσιάζει κάθε ίχνος καστάνωσης ή οξείδωσης. Τα φύλλα του πράσινου (μη οξειδωμένου) «Rooibos»/«Red Bush» έχουν κυρίως ανοιχτό πράσινο χρώμα, και το προϊόν περιλαμβάνει τεμάχια λεπτών στελεχών καστανοκόκκινου χρώματος και ξυλώδη τεμάχια λευκού χρώματος. Το επίπεδο υγρασίας του πράσινου (μη οξειδωμένου) «Rooibos»/«Red Bush» είναι κάτω του 5 %.

Το άρωμα και η γεύση του «Rooibos»/«Red Bush» προσδιορίζονται από ανθρώπινη οργανοληπτική δοκιμή που διενεργείται από εκπαιδευμένο δοκιμαστή. Το άρωμα και η γεύση των διαφόρων παρτίδων «Rooibos»/«Red Bush» ενδέχεται να διαφέρουν· ωστόσο, μέσω ανάλυσης μεγάλου συνόλου δειγμάτων, αποδείχθηκε ότι τα ακόλουθα αρώματα υπάρχουν στο «Rooibos»/«Red Bush» σε διαφορετικούς βαθμούς.

Γευστικοοσφραντική αίσθηση

Γλυκιά

Μελιού

Καραμέλας

Φρουτώδης

Εσπεριδοειδών

Σαρκωδών καρπών

Μαρμελάδας βερίκοκο

Ξυλώδης

Θαμνωδών φυτών / Βοστρύχων

Καπνιστή/Καμένη

Ανθέων

Fynbos

Αρωμάτων

Πικάντικη

Κανέλας

Γεύση και αίσθηση στο στόμα

Βασικές γεύσεις

Γλυκιά

Πικρή

Ξινή

Αίσθηση στο στόμα

Μαλακή και απαλή

Στυφή

3.3.   Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης) και πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)

Η μοναδική πρώτη ύλη για το «Rooibos»/«Red Bush» είναι φύλλα και στελέχη του φυτού Aspalathus linearis που έχουν συγκομιστεί προσφάτως.

Περιέχει 0,02-1,16 % ασπαλαθίνη και έως 0,4 % νοθοφαγίνη. Η ασπαλαθίνη και η νοθοφαγίνη θα ελέγχονται στον τόπο προέλευσης βάσει της προστασίας γεωγραφικής ένδειξης της Νότιας Αφρικής.

3.4.   Ειδικά στάδια της παραγωγής τα οποία πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Κατά την παραγωγή του «Rooibos»/«Red Bush», τα ακόλουθα στάδια πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής:

(α)

Οι σπόροι του φυτού Aspalathus linearis συλλέγονται από ντόπιους συλλέκτες σπόρων, συχνά από μυρμηγκοφωλιές. Στη συνέχεια, οι συλλέκτες προμηθεύουν τους σπόρους στους γεωργούς. Πρόκειται για μια μακραίωνη παράδοση που εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα και αποτελεί ουσιώδες τμήμα της καλλιέργειας Rooibos, όπως είναι γνωστή στις μέρες μας.

(β)

Καλλιεργείται για εμπορικούς σκοπούς ή αναπτύσσεται φυσικά στο φυσικό περιβάλλον.

(γ)

Συγκομίζεται από τους καλλιεργούμενους αγρούς (είτε με μηχανικά μέσα είτε με το χέρι) ή από τη φύση (μόνο με το χέρι).

(δ)

Υφίσταται επεξεργασία και αποξήρανση σε επιφάνεια επεξεργασίας τσαγιού (tea court). Η επιφάνεια επεξεργασίας μπορεί να βρίσκεται εντός ή εκτός της εκμετάλλευσης, αλλά εντός της οριοθετημένης περιοχής.

3.5.   Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ. του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

3.6.   Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Το «Rooibos»/«Red Bush» μπορεί να αναμειγνύεται με τσάγια, αφεψήματα και άλλα προϊόντα, είτε για ανθρώπινη κατανάλωση είτε όχι. Η επισήμανση των εν λόγω προϊόντων πρέπει να είναι σύμφωνη με τους κανόνες για την επισήμανση προϊόντων που ισχύουν στην επικράτεια στην οποία διατίθεται το προϊόν.

4.   Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η γεωγραφική περιοχή παραγωγής, αποξήρανσης και οξείδωσης του «Rooibos»/«Red Bush» είναι η εξής:

(α)

Στην επαρχία Western Cape, οι τοπικοί δήμοι Bergrivier, Breede Valley, Cape Agulhas, Cederberg, City of Cape Town, Drakenstein, Langeberg, Matzikamma, Overstrand, Saldanha Bay, Stellenbosch, Swartland, Swellendam, Theewaterskloof και Witzenberg.

(β)

Στην επαρχία Northern Cape, ο τοπικός δήμος Hantam.

5.   Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Γεωγραφική περιοχή

Η γεύση και η ιδιαίτερη σύνθεση του «Rooibos»/«Red Bush» συνδέεται άμεσα με το κλίμα στο οποίο καλλιεργείται. Ψυχροί και υγροί χειμώνες, ανάπτυξη την άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού και, στη συνέχεια, ωρίμανση και συγκέντρωση πολυφαινολών όσο ο καιρός γίνεται θερμότερος και ξηρότερος. Επομένως, εάν το Aspalathus linearis καλλιεργηθεί σε οποιοδήποτε άλλο κλίμα, δεν θα έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με το «Rooibos»/«Red Bush» λόγω μικρότερης συγκέντρωσης πολυφαινολών. Για την κατανόηση αυτής της αιτιώδους σχέσης, είναι σημαντική η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το Aspalathus linearis έχει προσαρμοστεί στο μοναδικό κλίμα, τα εδάφη και τη γεωγραφία αυτής της περιοχής.

Η γεωγραφική περιοχή στην οποία το «Rooibos»/«Red Bush» αναπτύσσεται φυσικά είναι γνωστή για τα θερμά, ξηρά καλοκαίρια και τους ψυχρούς, υγρούς χειμώνες. Πράγματι, στις 27 Οκτωβρίου 2015 υπήρξε μέτρηση θερμοκρασίας ύψους 48,3 oC στο Vredendal· πρόκειται για την υψηλότερη θερμοκρασία Οκτωβρίου που μετρήθηκε ποτέ στη Γη. Οι βροχές σε αυτήν την περιοχή κυμαίνονται μεταξύ 380 και 635 mm ανά έτος, και οι βροχοπτώσεις επέρχονται κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες, με περιστασιακές καταιγίδες στις αρχές του καλοκαιριού και στα τέλη του φθινοπώρου. Οι μεγάλοι σε διάρκεια, θερμοί καλοκαιρινοί μήνες είναι ιδιαίτερα ξηροί. Το έδαφος της περιοχής προέρχεται από το σύμπλεγμα Table Mountain Sandstone, με αποτέλεσμα αδρά, αμμώδη εδάφη, πτωχά σε θρεπτικά συστατικά, με pH μεταξύ 4,5 και 5,5. Το Table Mountain Sandstone αποτελείται κυρίως από χαλαζιακό ψαμμίτη που δημιουργήθηκε πριν από 510 έως 400 εκατομμύρια χρόνια. Αποτελεί το σκληρότερο και πιο ανθεκτικό στη διάβρωση στρώμα του Cape Supergroup.

Το «Rooibos»/«Red Bush» ανέπτυξε ορισμένα μοναδικά χαρακτηριστικά (δηλαδή, σχήμα και επίστρωμα φύλλων κ.λπ.) για να προσαρμοστεί σε αυτό το αντίξοο κλίμα. Εκτός από ένα δίκτυο πλευρικών ριζών που εκτείνονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και μπορούν να αξιοποιούν ακόμη και την ελαφριά βροχόπτωση, το φυτό διαθέτει μια μακριά κύρια ρίζα που φθάνει τα δύο μέτρα και βοηθά το φυτό να βρει υγρασία και να έχει πρόσβαση σε νερό κατά τους ξηρούς καλοκαιρινούς μήνες. Οι πλευρικές ρίζες δίνουν στο φυτό τη δυνατότητα να ενισχύει την πρόσληψη φωσφόρου από το έδαφος, το οποίο συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον πτωχών σε φώσφορο εδαφών στον κόσμο.

Ένα από τα μεγαλύτερα μυστικά για την προσαρμογή του «Rooibos»/«Red Bush» σε αυτό το αντίξοο κλίμα βρίσκεται στη συμβιωτική σχέση του με τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια που απαντώνται στις ρίζες του. Λόγω του ότι το Aspalathus linearis είναι ψυχανθές, τα βακτήρια στις ρίζες του μετατρέπουν το διοξείδιο του αζώτου σε βιολογικά χρήσιμη αμμωνία, μέσω μιας διαδικασίας που είναι γνωστή ως αζωτοδέσμευση. Το φυτό απορροφά το άζωτο και επωφελείται από αυτό, με αντάλλαγμα να παρέχει στα βακτήρια τροφή. Αυτή η διαδικασία είναι συνήθης στα ψυχανθή, αλλά αυτό που είναι μοναδικό στην περίπτωση του Aspalathus linearis είναι ότι τα αυτόχθονα βακτήρια του γένους Bradyrhizobium διαθέτουν φυσική ανοχή στην οξύτητα και το φυτό έχει μια ορισμένη ικανότητα να τροποποιεί το pH της ριζόσφαιρας προκειμένου να προάγει τη δημιουργία της συμβιωτικής σχέσης και τη διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών στα φυτά που φύονται σε αυτά τα, κατά τα άλλα άγονα, όξινα εδάφη. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ότι σε πολύ λίγες περιπτώσεις συμβίωσης είναι δυνατή η ανοχή τόσο ακραίων συνθηκών οξύτητας του εδάφους και χαμηλής περιεκτικότητας σε θρεπτικά συστατικά, με παράλληλη δέσμευση υψηλών επιπέδων αζώτου, όπως στην περίπτωση του Aspalathus linearis.

Οι παραγωγοί του «Rooibos»/«Red Bush» εκμεταλλεύονται τα θερμά και ξηρά καλοκαίρια για να αποξηραίνουν με φυσικό τρόπο το υλικό που συγκομίζεται. Το «Rooibos»/«Red Bush» συγκομίζεται κάθε χρόνο κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες και, αμέσως μετά τη συγκομιδή, αποξηραίνεται στον ήλιο. Ο δυνατός ήλιος, σε συνδυασμό με την απουσία βροχής, επιτρέπει τη φυσική ξήρανση του «Rooibos»/«Red Bush» κατά την οποία είναι δυνατός ο βέλτιστος έλεγχος της διαδικασίας οξείδωσης.

Ανθρώπινη παρέμβαση

Παρότι η περιοχή Cape Floral Region (με τη χαρακτηριστική της βλάστηση «Fynbos») είναι το μικρότερο από τα έξι Φυτικά Βασίλεια του κόσμου, διαθέτει τη μεγαλύτερη ποικιλομορφία και αποτελεί έναν από τους πιο ιδιαίτερους τόπους στον κόσμο όσον αφορά τα φυτά, ως προς την ποικιλομορφία, την πυκνότητα και τον αριθμό ενδημικών ειδών. Ωστόσο, το Aspalathus linearis συγκαταλέγεται μεταξύ του περιορισμένου αριθμού φυτών που πραγματοποίησαν επιτυχή μετάβαση από την άγρια βλάστηση στην καλλιέργεια και αποτελεί ένα από τα σχετικά λίγα φυτά fynbos που είναι σημαντικά από οικονομική άποψη μέχρι σήμερα· αυτό οφείλεται στην ανθρώπινη παρέμβαση.

Σχεδόν 250 χρόνια πριν, ο Σουηδός φυσιοδίφης Carl Thunberg ανέφερε ότι, στα ταξίδια του στην Αφρική το 1772, γνωρίστηκε με τους ντόπιους κατοίκους και παρατήρησε ότι χρησιμοποιούσαν το «Rooibos»/«Red Bush» ως αφέψημα. Τα φύλλα και τα στελέχη του «Rooibos»/«Red Bush» συλλέγονταν στα βουνά και τοποθετούνταν σε σάκους από λινάτσα για να μεταφερθούν στην πλάτη γαϊδουριών από τις απότομες πλαγιές. Οι βασικές μέθοδοι επεξεργασίας του «Rooibos»/«Red Bush» που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα (αρχικά, κοπή και σύνθλιψη των φύλλων και στελεχών του «Rooibos»/«Red Bush» και, στη συνέχεια, «εφίδρωση» ή σκλήρυνση του τσαγιού σε σωρούς και, τέλος, άπλωμα για ξήρανση στον ήλιο) αναπτύχθηκαν την εν λόγω περίοδο.

Γύρω στο 1930, ο Le Fras Nortier, ντόπιος γιατρός και φυσιολάτρης από το Clanwilliam, ενδιαφέρθηκε για το άγριο τσάι από θαμνώδη φυτά («wild bush tea») και άρχισε να πειραματίζεται με το «Rooibos»/«Red Bush». Η εύρεση σπόρων «Rooibos»/«Red Bush» ήταν δύσκολη (λόγω του εξαιρετικά μικρού μεγέθους τους) και ο Nortier ζήτησε από τους ντόπιους, ορισμένοι από τους οποίους ήταν ασθενείς του, να αναζητήσουν σπόρους στα αμμώδη εδάφη και να συλλέξουν μερικούς γι’ αυτόν. Μια γυναίκα από τη φυλή κόι (Khoi) τού έφερε ένα σπιρτόκουτο γεμάτο με σπόρους και, αργότερα, ο Nortier έμαθε το μυστικό της. Η γυναίκα ακολουθούσε τα μυρμήγκια που μετέφεραν σπόρους «Rooibos»/«Red Bush» έως τις φωλιές τους. Στη συνέχεια, άνοιγε τις φωλιές για να συλλέξει σπόρους, αφήνοντας πάντα κάποιους σπόρους ώστε να επιβιώσουν τα μυρμήγκια. Αυτός ο τρόπος συλλογής σπόρων χρησιμοποιείται ακόμη από ορισμένους συλλέκτες σπόρων.

Ο Nortier, αναζητώντας έναν τρόπο πολλαπλασιασμού των σπόρων, ανακάλυψε ότι οι σπόροι μπορούσαν να βλαστήσουν μόνο αν προηγουμένως ανοίγονταν με σπάσιμο – όπως συμβαίνει με τις πυρκαγιές στις ορεινές περιοχές. Ο Nortier καλλιέργησε τα πρώτα φυτά στο αγρόκτημα Klein Kliphuis κοντά στο Clanwilliam. Διαπίστωσε ότι η σπορά των σπόρων θα πρέπει να γίνεται τον Ιανουάριο και ότι η καλύτερη στιγμή μεταφύτευσης των μικροσκοπικών νεαρών φυτών είναι ύστερα από ισχυρή βροχόπτωση, όταν αναμένεται περισσότερη βροχή. Επίσης, ο Nortier ενέπνευσε και ενθάρρυνε ντόπιους γεωργούς να αρχίσουν να καλλιεργούν «Rooibos»/«Red Bush».

Αυτές οι πρακτικές συλλογής των σπόρων και αποτριβής τους εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σήμερα, και το Aspalathus linearis καλλιεργείται σε συνθήκες ξηρού εδάφους, καθώς το φυτό προσαρμόζεται στο ξηρό, θερμό καλοκαίρι. Αυτές οι περιβαλλοντικές συνθήκες επηρεάζουν τη χημική σύσταση του «Rooibos»/«Red Bush», ιδίως το επίπεδο και το είδος πολυφαινολών που απαντώνται στο τελικό προϊόν. Οι παραγωγοί «Rooibos»/«Red Bush» προσάρμοσαν τις πρακτικές διαχείρισης της γης και καλλιέργειας στις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή. Για παράδειγμα, η φωτιά δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκκαθάριση εκτάσεων για καλλιέργεια, καθώς καταστρέφει την περιεκτικότητα του εδάφους σε οργανική ύλη. Επιπλέον, οι καλλιέργειες εδαφοκάλυψης παίζουν σημαντικό ρόλο κατά τα διάφορα στάδια της διαδικασίας καλλιέργειας, και η άροση συντήρησης ή η περιορισμένη άροση αποτελεί συνήθη πρακτική.

Η συγκομιδή πραγματοποιείται κατά τους ξηρούς καλοκαιρινούς μήνες, από τον Νοέμβριο έως τον Μάιο, και το 20 % του φυτικού υλικού πρέπει να παραμένει στο φυτό. Το συγκομισθέν υλικό πρέπει να φθάσει στην επιφάνεια επεξεργασίας τσαγιού μέσα σε 72 ώρες από τη συγκομιδή, και χρησιμοποιείται κοπτικό μηχάνημα για τη μείωση του μήκους των στελεχών και των φύλλων ώστε να είναι 1 – 10 mm. Στην περίπτωση του οξειδωμένου «Rooibos»/«Red Bush», το φρεσκοκομμένο υλικό εκτίθεται στην συνέχεια στο ηλιακό φως σε σωρούς που σχηματίζουν σειρές, πάνω σε επιφάνεια από σκυρόδεμα ή πέτρινη επιφάνεια στην επιφάνεια επεξεργασίας τσαγιού. Πραγματοποιείται ύγρανση των σειρών, σύνθλιψη των φύλλων και γύρισμα των σειρών ανά τακτά διαστήματα, μέχρι να επιτευχθεί η σωστή σύσταση και, στη συνέχεια, το υλικό απλώνεται σε λεπτές στρώσεις στην επιφάνεια επεξεργασίας για να στεγνώσει. Στην περίπτωση του μη οξειδωμένου (πράσινου) «Rooibos»/«Red Bush», τα φύλλα και τα στελέχη απλώνονται σε λεπτές στρώσεις στην επιφάνεια επεξεργασίας αμέσως μετά την κοπή τους σε μήκος 1 – 10 mm.

Η διαδικασία με χρήση επιφάνειας επεξεργασίας περιγράφεται συχνά ως μορφή τέχνης και αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά στάδια της διαδικασίας παραγωγής του «Rooibos»/«Red Bush», ενώ απαιτεί ειδική τεχνογνωσία και εμπειρογνωσία. Ο παραγωγός τσαγιού παρακολουθεί με προσοχή το χρώμα, την υφή και το επίπεδο υγρασίας του τσαγιού μέχρι να επιτευχθεί η επιθυμητή σαπωνώδης αίσθηση. Μια συνήθης μέθοδος είναι να πάρουμε μια χούφτα από το τσάι που έχει υποστεί ύγρανση και σύνθλιψη, και να το πιέσουμε σχηματίζοντας γροθιά· εάν το επίπεδο υγρασίας είναι σωστό, ρέει μια μικροσκοπική ροή χυμού διαμέσου των κενών στη βάση των δακτύλων.

Οι ειδικοί εκτιμητές αξιολογούν την ποιότητα του «Rooibos»/«Red Bush» με βάση διάφορους παράγοντες που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το χρώμα των αποξηραμένων και διαποτισμένων φύλλων, την ένταση, το χρώμα και τη διαύγεια του αφεψήματος, καθώς και το άρωμα και τη γεύση. Επιτροπές εκπαιδευμένων δοκιμαστών αναλαμβάνουν να κρίνουν τη γεύση και το άρωμα. Έχει αναπτυχθεί ειδικός τροχός αξιολόγησης του οργανοληπτικού προφίλ (sensory wheel), ο οποίος αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ παραγωγών, επεξεργαστών, ειδικών εκτιμητών, εμπόρων, οίκων γευσιγνωσίας, εισαγωγέων και καταναλωτών του «Rooibos»/«Red Bush». Για τη συμβολή στην ερμηνεία των περιγραφικών στοιχείων, έχει αναπτυχθεί επίσης προσχέδιο λεξικού όρων του οργανοληπτικού προφίλ για ορισμένα περιγραφικά στοιχεία.

Ιδιοτυπία του προϊόντος

Τα μοναδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (ή άρωμα και αίσθηση στο στόμα) του «Rooibos»/«Red Bush» περιγράφηκαν ανωτέρω. Τα εν λόγω περιγραφικά στοιχεία βασίζονται σε ανάλυση ενός μεγάλου συνόλου δειγμάτων και καλύπτουν το οργανοληπτικό αποτύπωμα του «Rooibos»/«Red Bush».

Αυτά τα μοναδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του «Rooibos»/«Red Bush» μπορούν να αποδοθούν στη σύνθετη φαινολική χημική σύσταση του Aspalathus linearis. Η σύνθεση φλαβονοειδών του «Rooibos»/«Red Bush» είναι μοναδική ως προς το ότι περιέχει ασπαλαθίνη (aspalathin) και ασπαλαλινίνη (aspalalinin), καθώς και τις σπάνιες ενώσεις νοθοφαγίνη (nothofagin) και γλυκίδιο ενολικού φαινυλ-πυρουβικού οξέος (enolicphenylpyruvic acid glucoside). Ενώ η πλειονότητα των φλαβονοειδών απαντώνται ευρέως στο φυτικό βασίλειο, μέχρι στιγμής η ασπαλαθίνη έχει εντοπιστεί μόνο στο Aspalathus linearis, δημιουργώντας τα μοναδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του.

Στην προηγούμενη ενότητα αναφέρθηκε ότι η χρήση των αποξηραμένων φύλλων και στελεχών του «Rooibos»/«Red Bush» ως τσάι καταγράφηκε για πρώτη φορά πριν από σχεδόν 250 χρόνια. Έκτοτε, η φρουτώδης, γλυκιά γεύση του με μηδενική περιεκτικότητα σε καφεΐνη και χαμηλά επίπεδα τανινών οδήγησε στην ανάδειξή του σε πολιτισμικό σύμβολο της Νότιας Αφρικής. Σύμφωνα με έρευνες που διεξάχθηκαν το 2005, το τσάι «Rooibos»/«Red Bush» ήταν ένα από τα δέκα τρόφιμα που καταναλώνονταν συχνότερα στις παραγκουπόλεις της Νότιας Αφρικής.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών του προϊόντος

(άρθρο 6 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο του παρόντος κανονισμού)