(1)

Στις 6 Αυγούστου 2020, η Πολωνία ζήτησε χρηματοδοτική συνδρομή από την Ένωση, με σκοπό να συμπληρώσει τις εθνικές της προσπάθειες για την αντιμετώπιση του αντικτύπου της επιδημικής έκρηξης της COVID-19 και να ανταποκριθεί στις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της επιδημικής έκρηξης για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους.

(2)

Η επιδημική έκρηξη της COVID-19 και τα έκτακτα μέτρα που εφάρμοσε η Πολωνία για να περιορίσει την επιδημική έκρηξη και τον κοινωνικοοικονομικό της αντίκτυπο, καθώς και τις επιπτώσεις της στην υγεία, αναμένεται να έχουν δραματικές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2020, η Πολωνία αναμενόταν να έχει έλλειμμα γενικής κυβέρνησης και χρέος 9,5 % και 58,5 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ), αντίστοιχα, έως τα τέλη του 2020. Σύμφωνα με τις θερινές ενδιάμεσες προβλέψεις της Επιτροπής του 2020, το ΑΕΠ της Πολωνίας προβλέπεται να μειωθεί κατά 4,6 % το 2020.

(3)

Η επιδημική έκρηξη της COVID-19 έχει ακινητοποιήσει σημαντικό μέρος του εργατικού δυναμικού στην Πολωνία. Αυτό οδήγησε σε αιφνίδια και σοβαρή αύξηση των δημόσιων δαπανών στην Πολωνία σε σχέση με μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης των αυτοαπασχολουμένων, όλων των κοινωνικών συνεταιρισμών (ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων) και των εταιρειών που απασχολούν έως 50 άτομα, επίδομα διακοπής δραστηριότητας για τους αυτοαπασχολουμένους και τους εργαζομένους με σύμβαση αστικού δικαίου, επιδοτήσεις μισθού και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, επιδοτήσεις σε αυτοαπασχολουμένους που δεν απασχολούν προσωπικό και δάνεια μετατρέψιμα σε επιδοτήσεις που χορηγήθηκαν σε αυτοαπασχολουμένους, πολύ μικρές επιχειρήσεις και μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως αναλύεται στις αιτιολογικές σκέψεις (4) έως (8).

(4)

Ειδικότερα, με τον «νόμο της 2ας Μαρτίου 2020 σχετικά με συγκεκριμένες λύσεις για την πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη της COVID-19, άλλων λοιμωδών νοσημάτων και των κρίσεων που προκαλούν» (2), ο οποίος αναφέρεται στο αίτημα της Πολωνίας της 6ης Αυγούστου 2020, θεσπίστηκε προσωρινή μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για τους αυτοαπασχολουμένους, όλους τους κοινωνικούς συνεταιρισμούς (ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων) και τις εταιρείες που απασχολούν έως 50 άτομα, ώστε να προστατευτούν οι χώροι εργασίας για την αντιμετώπιση της επιδημικής έκρηξης της COVID-19. Η μείωση ισχύει για την περίοδο από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 2020. Οι οντότητες που απασχολούν έως 10 άτομα και, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι αυτοαπασχολούμενοι, και όλοι οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί (ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων) μπορούσαν να επωφεληθούν από απαλλαγή, ενώ, για τις οντότητες που απασχολούν 10 έως 50 άτομα, η μείωση ανερχόταν σε 50 %. Η προσωρινή μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης μπορεί να θεωρηθεί ως παρόμοιο μέτρο με τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας, όπως αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/672, καθώς έχει ως στόχο την προστασία των αυτοαπασχολουμένων από τη μείωση ή απώλεια εισοδήματος και, στην περίπτωση των εταιρειών που απασχολούν πάνω από 50 άτομα και όλων των κοινωνικών συνεταιρισμών, παρέχει στήριξη στους μισθωτούς των εταιρειών υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούν την απασχόλησή τους έως τη λήξη του μέτρου. Η προσωρινή μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης έχει ως αποτέλεσμα διαφυγόντα έσοδα για το κράτος, τα οποία, για τους σκοπούς του κανονισμού 2020/672, μπορεί να θεωρηθεί ότι ισοδυναμούν με δημόσιες δαπάνες.

(5)

Επιπλέον, οι αρχές θέσπισαν επίδομα διακοπής δραστηριότητας για τους αυτοαπασχολουμένους και τους εργαζομένους με σύμβαση αστικού δικαίου που αντιμετώπισαν μείωση των εσόδων τους λόγω της κρίσης. Το μέτρο συνίσταται σε εφάπαξ επίδομα για τους αυτοαπασχολουμένους (50 % ή 80 % του κατώτατου μισθού – ανάλογα με τη μείωση των εσόδων) και τους εργαζομένους με άτυπες συμβάσεις εργασίας (έως 80 % του κατώτατου μισθού), ώστε να αποζημιωθούν για τη μείωση των εσόδων τους.

(6)

Θεσπίστηκαν επιδοτήσεις μισθού και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες είναι εξαρτώμενες από τη μείωση του κύκλου εργασιών λόγω της κρίσης. Ανεξαρτήτως του μεγέθους τους, οι επιχειρήσεις μπορούν να ζητήσουν προσωρινή συγχρηματοδότηση του κόστους τους μισθών και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Οι επιδοτήσεις μισθού και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης μπορούν να θεωρηθούν ως παρόμοιο μέτρο με τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας, όπως αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/672, όσον αφορά τις δαπάνες οι οποίες βαρύνουν τις εταιρείες και άλλες οντότητες που χρησιμοποιούν μειωμένο ωράριο ή μειώνουν οικειοθελώς τον χρόνο εργασίας ή, όταν οι μισθωτοί παρέμεναν σε συνεχή απασχόληση έως τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, καθώς απαιτεί τη διατήρηση της απασχόλησης από τις εταιρείες, είτε κατά την περίοδο μειωμένου ωραρίου είτε έως τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία.

(7)

Οι αρχές θέσπισαν επιδοτήσεις για τους αυτοαπασχολουμένους που δεν απασχολούν προσωπικό. Οι επιδοτήσεις παρέχουν προσωρινή συγχρηματοδότηση ενός μέρους του κόστους επιχειρηματικής λειτουργίας το οποίο καταβάλλεται από φυσικά πρόσωπα που δεν απασχολούν προσωπικό. Το ποσό εξαρτάται από τη μείωση του κύκλου εργασιών και ανέρχεται σε 50 % έως 90 % του κατώτατου μισθού.

(8)

Τέλος, οι αρχές θέσπισαν μέτρο βάσει του οποίου διατίθενται δάνεια μετατρέψιμα σε επιχορηγήσεις σε αυτοαπασχολουμένους, πολύ μικρές επιχειρήσεις και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Στο πλαίσιο αυτού του μέτρου, διατίθενται μικροδάνεια ύψους έως 5 000 PLN. Τα δάνεια μπορούν να μετατραπούν σε επιχορηγήσεις, εάν ο δικαιούχος συνεχίσει τις δραστηριότητές του για τρεις μήνες μετά την καταβολή του δανείου. Προκειμένου να τηρηθούν οι απαιτήσεις ώστε να θεωρηθούν δημόσιες δαπάνες, μόνο οι δαπάνες που σχετίζονται με δάνεια που μετατρέπονται σε επιχορηγήσεις θα πρέπει να υποστηρίζονται δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672.

(9)

Η Πολωνία πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672 προκειμένου να ζητήσει χρηματοδοτική συνδρομή. Η Πολωνία υπέβαλε στην Επιτροπή κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία οι πραγματικές και οι προβλεπόμενες δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν κατά 11 668 118 894 EUR από την 1η Φεβρουαρίου 2020, λόγω των εθνικών μέτρων που λήφθηκαν για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της επιδημικής έκρηξης της COVID-19. Πρόκειται για αιφνίδια και σοβαρή αύξηση, δεδομένου ότι σχετίζεται τόσο με νέα μέτρα όσο και με την παράταση υφιστάμενων μέτρων, που καλύπτουν σημαντικό ποσοστό των επιχειρήσεων και του εργατικού δυναμικού στην Πολωνία.

(10)

Η Επιτροπή ζήτησε τη γνώμη της Πολωνίας και εξακρίβωσε την αιφνίδια και σοβαρή αύξηση των πραγματικών και των προβλεπόμενων δημόσιων δαπανών που συνδέονται άμεσα με τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας και παρόμοια μέτρα, σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672.

(11)

Ως εκ τούτου, θα πρέπει να παρασχεθεί χρηματοδοτική συνδρομή, ώστε να βοηθηθεί η Πολωνία να αντιμετωπίσει τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της σοβαρής διαταραχής της οικονομικής δραστηριότητας που προκάλεσε η επιδημική έκρηξη της COVID-19. Η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει τις αποφάσεις σχετικά με τη ληκτότητα, το ύψος και την αποδέσμευση των δόσεων και τμηματικών εκταμιεύσεων σε στενή συνεργασία με τις εθνικές αρχές.

(12)

Η παρούσα απόφαση δεν προδικάζει την έκβαση τυχόν διαδικασιών οι οποίες αφορούν τις στρεβλώσεις της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και ενδέχεται να κινηθούν, ιδίως βάσει των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης. Δεν απαλλάσσει τα κράτη μέλη από την υποχρέωση να κοινοποιούν στην Επιτροπή, βάσει του άρθρου 108 της Συνθήκης, τις τυχόν χορηγούμενες κρατικές ενισχύσεις.

(13)

Η Πολωνία θα πρέπει να ενημερώνει τακτικά την Επιτροπή σχετικά με την εκτέλεση των προβλεπόμενων δημόσιων δαπανών, προκειμένου να είναι σε θέση η Επιτροπή να αξιολογεί τον βαθμό στον οποίο η Πολωνία έχει εκτελέσει τις εν λόγω δαπάνες.

(14)

Η απόφαση παροχής χρηματοδοτικής συνδρομής λήφθηκε λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων και αναμενόμενων αναγκών της Πολωνίας, καθώς και των αιτημάτων για χρηματοδοτική συνδρομή δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672 που έχουν ήδη υποβληθεί ή προβλέπεται να υποβληθούν από άλλα κράτη μέλη, και παράλληλα με εφαρμογή των αρχών της ίσης μεταχείρισης, της αλληλεγγύης, της αναλογικότητας και της διαφάνειας. Ειδικότερα, το ποσό του δανείου καθορίστηκε ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τους κανόνες προληπτικής εποπτείας που εφαρμόζονται στο χαρτοφυλάκιο δανείων όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/672,

α)

μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 31zo του «νόμου της 2ας Μαρτίου 2020 σχετικά με συγκεκριμένες λύσεις για την πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη της COVID-19, άλλων λοιμωδών νοσημάτων και των κρίσεων που προκαλούν», για το μέρος των δαπανών που αφορά τη στήριξη των αυτοαπασχολουμένων, όλων των κοινωνικών συνεταιρισμών (ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων) και, όσον αφορά τις εταιρείες που απασχολούν έως 50 άτομα, το μέρος των δαπανών που αφορά τους μισθωτούς που παρέμειναν σε συνεχή απασχόληση,

β)

επίδομα διακοπής δραστηριότητας για τους αυτοαπασχολουμένους και τους εργαζομένους με σύμβαση αστικού δικαίου, όπως προβλέπεται στα άρθρα 15zq και 15zua του «νόμου της 2ας Μαρτίου 2020 σχετικά με συγκεκριμένες λύσεις για την πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη της COVID-19, άλλων λοιμωδών νοσημάτων και των κρίσεων που προκαλούν»,

γ)

επιδοτήσεις μισθού και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για εταιρείες και άλλες οντότητες που χρησιμοποιούν μειωμένο ωράριο ή μειώνουν οικειοθελώς τον χρόνο εργασίας ή όταν οι μισθωτοί παρέμειναν σε συνεχή απασχόληση, όπως προβλέπεται στα άρθρα 15g, 15ga, 15gg, 15zzb, 15zze, 15zze2 του «νόμου της 2ας Μαρτίου 2020 σχετικά με συγκεκριμένες λύσεις για την πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη της COVID-19, άλλων λοιμωδών νοσημάτων και των κρίσεων που προκαλούν»,

δ)

επιδοτήσεις για αυτοαπασχολουμένους που δεν απασχολούν προσωπικό, όπως προβλέπεται στο άρθρο 15zzc του «νόμου της 2ας Μαρτίου 2020 σχετικά με συγκεκριμένες λύσεις για την πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη της COVID-19, άλλων λοιμωδών νοσημάτων και των οι επιδοτήσεις προκαλούν»,

ε)

δάνεια μετατρέψιμα σε επιδοτήσεις που χορηγούνται σε αυτοαπασχολουμένους, πολύ μικρές επιχειρήσεις και μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως προβλέπεται στα άρθρα 15zzd και 15zzda του «νόμου της 2ας Μαρτίου 2020 σχετικά με συγκεκριμένες λύσεις για την πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη της COVID-19, άλλων λοιμωδών νοσημάτων και των κρίσεων που προκαλούν».