12.9.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 234/1

(1)

Η αφρικανική πανώλη των χοίρων είναι μια από τις σημαντικότερες μεταδοτικές ασθένειες των χοιροειδών. Εστίες της νόσου έχουν εμφανιστεί τόσο σε άγρια ζώα όσο και σε εκμεταλλεύσεις στα ανατολικά σύνορα της Ένωσης από το 2014, και σοβαροί υγειονομικοί περιορισμοί έχουν επιβληθεί σε ενωσιακό επίπεδο για τον έλεγχό της.

(2)

Για να αυξηθεί το συνολικό επίπεδο βιοπροφύλαξης στη γεωγραφική περιοχή που κινδυνεύει ιδιαίτερα από την αφρικανική πανώλη των χοίρων και για να αποφευχθούν νέες εστίες της νόσου σε εκμεταλλεύσεις, η Πολωνία θέσπισε νέες εθνικές απαιτήσεις για τις εκμεταλλεύσεις, που υπερβαίνουν τις ισχύουσες απαιτήσεις της Ένωσης, με τον κανονισμό του υπουργού Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, της 5ης Ιουλίου 2017, για την τροποποίηση του κανονισμού για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σχετικά με την εμφάνιση της αφρικανικής πανώλης των χοίρων (2). Οι νέες απαιτήσεις αφορούν ιδίως τη μεταχείριση και τη σίτιση των ζώων, την κατασκευή, την απολύμανση και τον έλεγχο της πρόσβασης σε εκμεταλλεύσεις. Ορισμένες εκμεταλλεύσεις θα υποχρεωθούν να διακόψουν την παραγωγή χοιρείου κρέατος εντός ορισμένης προθεσμίας που θα ορίσουν οι πολωνικές αρχές.

(3)

Η αγορά χοιρείου κρέατος σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο έχει πληγεί σοβαρά από την επιβολή των υγειονομικών περιορισμών μετά την εμφάνιση εστιών αφρικανικής πανώλης των χοίρων και, ως εκ τούτου, θεσπίστηκαν έκτακτα μέτρα αγοράς κατά το πρόσφατο παρελθόν, σύμφωνα με το άρθρο 220 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013. Επιπλέον, με δεδομένη την υψηλή εξάρτηση του ενωσιακού τομέα χοιρείου κρέατος από τις εξαγωγές, περαιτέρω κρούσματα αφρικανικής πανώλης των χοίρων σε εκμεταλλεύσεις θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν σε μεγάλο βαθμό την αγορά, σε περίπτωση εφαρμογής εμπορικών περιορισμών.

(4)

Σε αυτό το πλαίσιο, τα μέτρα που ελήφθησαν εθελουσίως από την Πολωνία είναι απαραίτητα για να μειωθεί ο κίνδυνος περαιτέρω κρουσμάτων αφρικανικής πανώλης των χοίρων και για να συμβάλουν, συνεπώς, τελικά, στη σταθερότητα της ενωσιακής αγοράς χοιρείου κρέατος στο μέλλον.

(5)

Δεδομένου ότι οι περισσότερες εστίες αφρικανικής πανώλης των χοίρων σε εκμεταλλεύσεις στην πολωνική επικράτεια εμφανίστηκαν σε εκμεταλλεύσεις που διατηρούν μικρό αριθμό χοιροειδών, και, στις ζώνες που κινδυνεύουν, ποσοστό 50 % των εκμεταλλεύσεων διαθέτουν λιγότερους από 10 χοίρους, ενώ ποσοστό 90 % αυτών διαθέτει λιγότερους από 50, είναι ιδιαίτερα επιθυμητό και προς όφελος της Ένωσης να εφαρμόσει η Πολωνία τα ως άνω μέτρα στις εν λόγω εκμεταλλεύσεις. Εντούτοις, οι εν λόγω εκμεταλλεύσεις δεν μπορούν να επωμιστούν την επιβάρυνση και το κόστος που συνεπάγεται η συμμόρφωση με τις νέες απαιτήσεις και, κατά συνέπεια, η εφαρμογή των εν λόγω απαιτήσεων θα τις υποχρεώσει, στις περισσότερες περιπτώσεις, να προβούν σε διακοπή της παραγωγής χοιρείου κρέατος, γεγονός που συνεπάγεται ότι οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί θα στερηθούν σημαντικό μέρος των εσόδων τους στο μέλλον.

(6)

Το γεγονός ότι, από πλευράς σταθερότητας της αγοράς της Ένωσης, είναι προς το συμφέρον της Ένωσης, να ισχύουν τα νέα πολωνικά μέτρα ειδικά για τις εκμεταλλεύσεις εκείνες που θα απολέσουν έσοδα ως αποτέλεσμα των σχετικών απαιτήσεων, συνιστά ειδικό πρόβλημα κατά την έννοια του άρθρου 221 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/20013. Το εν λόγω ειδικό πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη λήψη μέτρων σύμφωνα με το άρθρο 219 ή 220 του εν λόγω κανονισμού. Αφενός, το εν λόγω πρόβλημα δεν συνδέεται ειδικά με υφιστάμενη διατάραξη της αγοράς ή με συγκεκριμένη τρέχουσα απειλή. Αφετέρου, τα μέτρα που κοινοποίησε η Πολωνία δεν συνεπάγονται την επιβολή περιορισμών στο εμπόριο, όπως αναφέρεται στο άρθρο 220 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, και δεν έχουν ως στόχο την άμεση καταπολέμηση της εξάπλωσης των σημερινών εστιών της αφρικανικής πανώλης των χοίρων.

(7)

Έχοντας υπόψη τη σχέση μεταξύ του μεγέθους μιας εκμετάλλευσης και της ικανότητάς της να προσαρμόζεται στις νέες απαιτήσεις και στα δεδομένα σχετικά με παλαιότερες εστίες, το μέτρο αυτό έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να εξαρτάται από μέγιστο μέγεθος κοπαδιού. Προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος απάτης, το συναφές μέγεθος των κοπαδιών των εκμεταλλεύσεων δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το μέσο μέγεθός τους κατά το πρόσφατο παρελθόν. Προκειμένου να αποφευχθούν αιφνίδιες αυξήσεις στην προμήθεια χοιρείου κρέατος στις εν λόγω περιοχές και τυχόν αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά, θα πρέπει να ορίζεται, λαμβάνοντας υπόψη τον συνήθη κύκλο παραγωγής, μια προθεσμία κατά την οποία τα ζώα θα πρέπει να έχουν εγκαταλείψει την εκμετάλλευση μετά την έκδοση διαταγής για τη διακοπή της παραγωγής χοιρείου κρέατος. Για διοικητικούς σκοπούς, ο κάτοχος θα πρέπει να διαθέτει ένα μέγιστο χρονικό διάστημα προκειμένου να υποβάλει αίτηση για ενίσχυση μετά τη διακοπή της παραγωγής χοιρείου κρέατος.

(8)

Για να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος διπλής χρηματοδότησης, οι συναφείς απώλειες εσόδων δεν θα πρέπει να έχουν αντισταθμιστεί με κρατικές ενισχύσεις ή ασφάλειες, και η ενίσχυση θα πρέπει να περιορίζεται στα επιλέξιμα ζώα για τα οποία δεν έχει χορηγηθεί χρηματοδοτική συνδρομή από την Ένωση με άλλον τρόπο.

(9)

Για την αποφυγή του κινδύνου υπεραντιστάθμισης, οι δικαιούχοι θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να αρχίσουν εκ νέου την παραγωγή έπειτα από ορισμένο χρονικό διάστημα, εφόσον υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι συμμορφώνονται με τις νέες απαιτήσεις.

(10)

Η ενίσχυση θα πρέπει να περιορίζεται σε ό,τι είναι απολύτως αναγκαίο για την αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, τόσο όσον αφορά τους δικαιούχους όσο και το συνολικό ποσό της ενίσχυσης. Η ενίσχυση που χορηγείται στον δικαιούχο θα πρέπει να αντιστοιχεί σε ένα κατ' αποκοπήν ποσό ανά ζώο, που θα καλύπτει τη βραχυπρόθεσμη απώλεια εσόδων από την παραγωγή. Το συνολικό ποσό της ενίσχυσης και το συνολικό κονδύλιο του προϋπολογισμού θα πρέπει να βασίζονται σε πληροφορίες από την Πολωνία και να αντιστοιχούν στα έσοδα από την παραγωγή χοιρείου κρέατος όσον αφορά το μέσο μέγεθος κοπαδιού της εκμετάλλευσης. Δεδομένου ότι η ενίσχυση θα αντισταθμίσει μικρό, μόνον, ποσοστό της απώλειας μελλοντικών εσόδων που θα βαρύνει τους κατόχους που προβαίνουν σε διακοπή της παραγωγής, η Πολωνία θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να χορηγεί συμπληρωματική στήριξη στους δικαιούχους αυτούς, υπό τους ίδιους όρους.

(11)

Θα πρέπει να προβλεφθεί ότι οι αρμόδιες πολωνικές αρχές λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, προβαίνουν σε όλους τους απαιτούμενους ελέγχους και ενημερώνουν σχετικά την Επιτροπή. Ειδικότερα, οι εν λόγω έλεγχοι θα πρέπει να περιλαμβάνουν ελέγχους όσον αφορά την επιλεξιμότητα και την ορθότητα της αίτησης για ενίσχυση. Ο αριθμός των επιλέξιμων ζώων θα πρέπει να καθοριστεί με βάση όλα τα κατάλληλα μέσα που διαθέτουν οι αρμόδιες αρχές, συμπεριλαμβανομένων, συγκεκριμένα, των ελέγχων στις εκμεταλλεύσεις, ιδίως στα αρχεία του ιστορικού και στο υποχρεωτικό μητρώο της εκμετάλλευσης, όπως ορίζονται στην οδηγία 2008/71/ΕΚ του Συμβουλίου (3).

(12)

Σύμφωνα με το άρθρο 221 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, το μέτρο θα πρέπει να περιορίζεται σε μέγιστη περίοδο 12 μηνών, αρχής γενομένης από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού. Οι πληρωμές που θα πραγματοποιηθούν από την Πολωνία προς τους δικαιούχους μετά την εν λόγω περίοδο δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για ενωσιακή χρηματοδότηση.

(13)

Για λόγους χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης του μέτρου και για την έγκαιρη πληρωμή των παραγωγών, το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 907/2014 (4) δεν θα πρέπει να εφαρμοστεί.

(14)

Για να δοθεί η δυνατότητα στην Ένωση να ελέγξει την αποτελεσματικότητα αυτού του μέτρου έκτακτης ανάγκης, η Πολωνία θα πρέπει να κοινοποιήσει στην Επιτροπή λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την εκτέλεσή του. Για να καταστεί δυνατή η διενέργεια δημοσιονομικού ελέγχου από την Ένωση, η Πολωνία θα πρέπει να κοινοποιήσει στην Επιτροπή την εκκαθάριση των πληρωμών.

(15)

Δεδομένου ότι οι αιτήσεις ενίσχυσης μπορούν να υποβληθούν σε διαφορετικές ημερομηνίες, ανάλογα με την ημερομηνία διακοπής της παραγωγής από κάθε αιτούντα, κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος που μπορεί να διαρκέσει έως και 12 μήνες μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού, είναι σκόπιμο, για λόγους σαφήνειας και ασφάλειας δικαίου, να λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού ως η γενεσιουργός αιτία της συναλλαγματικής ισοτιμίας όσον αφορά το ποσό της ενίσχυσης.

(16)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής για την κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών,

α)

κατά την έκδοση της διαταγής, η εκμετάλλευσή τους βρίσκεται σε μία από τις περιοχές της Πολωνίας που υπόκεινται σε μέτρα για την υγεία των ζώων για την καταπολέμηση της αφρικανικής πανώλης των χοίρων, οι οποίες αναφέρονται στο παράρτημα της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ (6), όπως τροποποιήθηκε με την εκτελεστική απόφαση 2017/1481/EΕ (7)·

β)

δεν διέθεταν πάνω από 50 χοιροειδή, κατά μέσο όρο, κατά την περίοδο από την 1η Ιουλίου 2016 έως την 30ή Ιουνίου 2017, και τουλάχιστον ένα τέτοιο ζώο, κατά τον χρόνο της επίσκεψης ελέγχου η οποία είχε ως αποτέλεσμα την έκδοση της διαταγής για διακοπή της παραγωγής χοιρείου κρέατος·

γ)

τα ζώα τους έχουν εγκαταλείψει την εκμετάλλευση εντός της προθεσμίας που ορίστηκε από τις αρμόδιες αρχές, και το αργότερο εντός 120 ημερών μετά την έκδοση, από τις αρμόδιες αρχές, διαταγής για τη διακοπή της παραγωγής χοιρείου κρέατος·

δ)

έχουν υποβάλει αίτηση ενίσχυσης εντός της προθεσμίας που έχει οριστεί από την Πολωνία·

ε)

δεν δικαιούνται, για την ίδια απώλεια εσόδων ή για τα ίδια ζώα, ασφάλιση, κρατικές ενισχύσεις ή ενισχύσεις που χρηματοδοτούνται με συνεισφορά της Ένωσης, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 652/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8).

α)

την επιλεξιμότητα του αιτούντος·

β)

τον αριθμό των επιλέξιμων χοιριδίων έως 20 kg και των άλλων χοίρων που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2, βάσει των επιτόπιων ελέγχων στην εκμετάλλευση, βάσει αρχείων του ιστορικού, καθώς και του μητρώου της εκμετάλλευσης, που τηρούνται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 της οδηγίας 2008/71/ΕΚ·

γ)

για κάθε επιλέξιμο αιτούντα, ότι όλα τα ζώα που ανήκουν στα χοιροειδή έχουν εγκαταλείψει την εκμετάλλευση εντός της προθεσμίας που έχει οριστεί από τις αρμόδιες αρχές, και το αργότερο εντός 120 ημερών μετά την έκδοση, από τις αρμόδιες αρχές, διαταγής για τη διακοπή της παραγωγής χοιρείου κρέατος·

δ)

για κάθε επιλέξιμο αιτούντα, το ότι δεν υπάρχουν ζώα που ανήκουν στα χοιροειδή στην εκμετάλλευση καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία ισχύουν στη σχετική περιοχή μέτρα για την υγεία των ζώων για την καταπολέμηση της αφρικανικής πανώλης των χοίρων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο α)·

ε)

ότι δεν έχει ληφθεί χρηματοδότηση από οποιονδήποτε επιλέξιμο αιτούντα από άλλες πηγές, όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε), όσον αφορά την ίδια απώλεια εσόδων ή τα ίδια ζώα.