4.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 58/24

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, η αίτηση που υπέβαλε η Ιταλία για την καταχώριση της ονομασίας «Pane Toscano» δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (2).

(2)

Βάσει της ένστασης της 12ης Νοεμβρίου 2013 και της αιτιολογημένης δήλωσης ένστασης της 10ης Δεκεμβρίου 2013, το Ηνωμένο Βασίλειο εξέφρασε την αντίθεσή του ως προς την καταχώριση, σύμφωνα με το άρθρο 51 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012. Βάσει της ένστασης της 12ης Νοεμβρίου 2013, η οποία καταχωρίσθηκε στο μητρώο αλληλογραφίας της Επιτροπής στις 19 Νοεμβρίου 2013, το Βέλγιο εξέφρασε την αντίθεσή του ως προς την καταχώριση, σύμφωνα με το άρθρο 51 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012. Η ένσταση που έστειλε το Βέλγιο περιελάμβανε ήδη όλα τα στοιχεία αιτιολογημένης δήλωσης ένστασης. Με επιστολή της 15ης Ιανουαρίου 2014, το Βέλγιο έστειλε εκτενέστερη αιτιολογημένη δήλωση ένστασης σύμφωνα με το άρθρο 51 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012. Οι δύο ενστάσεις κρίθηκαν παραδεκτές.

(3)

Με επιστολές της 24ης Ιανουαρίου 2014 και της 13ης Φεβρουαρίου 2014, η Επιτροπή κάλεσε την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, αφενός, και την Ιταλία και το Βέλγιο, αφετέρου, να προβούν στις προβλεπόμενες διαβουλεύσεις, ώστε να επιδιώξουν την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ τους, σύμφωνα με τις εσωτερικές τους διαδικασίες.

(4)

Εντούτοις, δεν επετεύχθη συμφωνία μεταξύ των μερών.

(5)

Δεδομένου ότι δεν επετεύχθη συμφωνία, η Επιτροπή καλείται να λάβει απόφαση, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 52 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012.

(6)

Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1 στοιχεία α) και δ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, τα ενιστάμενα μέρη υποστήριξαν ότι η καταχώριση του «Pane Toscano» ως προστατευόμενη ονομασία προέλευσης αντίκειται προς τις διατάξεις του άρθρου 5 και του άρθρου 7 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 και ότι η ονομασία «Pane Toscano» είναι κοινή.

(7)

Τα ενιστάμενα μέρη υποστηρίζουν ότι ο μαλακός σίτος που συγκομίζεται στην Τοσκάνη αποτελείται από ποικιλίες που καλλιεργούνται συνήθως στα περισσότερα μέρη της χώρας. Οι ποικιλίες αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν γηγενείς ή ειδικές της Τοσκάνης ποικιλίες. Η επεξεργασία των κόκκων προκειμένου να ληφθεί αλεύρι τύπου «0» το οποίο περιέχει το φύτρο του σίτου, που πραγματοποιείται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής, είναι ουσιαστικά όμοια με εκείνη που πραγματοποιείται παντού στην Ιταλία και στην Ευρώπη γενικά. Δεδομένου ότι πρέπει να αναμειχθούν διάφορες ποιότητες μαλακού σίτου προκειμένου να επιτευχθεί το κατάλληλο μείγμα για την προβλεπόμενη χρήση του απαιτούμενου αλεύρου, αυτό που χαρακτηρίζει το προϊόν είναι τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά του αλεύρου κυρίως και όχι η καταγωγή του μαλακού σίτου. Τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά του αλεύρου μαλακού σίτου τύπου «0» το οποίο περιέχει το φύτρο του σίτου, η χρήση του οποίου είναι υποχρεωτική στην παραγωγή του «Pane Toscano», είναι γενικού χαρακτήρα και δεν αφορούν αποκλειστικά την Τοσκάνη. Στην αίτηση υπάρχει αντίφαση στο σημείο 5.2, όπου υποστηρίζεται ότι η υψηλή θρεπτική αξία και η πεπτικότητα του προϊόντος οφείλεται στη χρήση μείγματος αλεύρων, ενώ το σημείο 3.3 διευκρινίζει τη χρήση ενός μόνο συγκεκριμένου αλεύρου μαλακού σίτου τύπου «0» το οποίο περιέχει το φύτρο του σίτου. Η αίτηση δεν απέδειξε την αιτιώδη σχέση που συνδέει τη γεωγραφική περιοχή με την ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του προϊόντος. Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι το ενιαίο έγγραφο πρέπει να αναφέρει τη «βαθιά γνώση» της «δραστηριότητας των αρτοποιών», η οποία θεωρείται «καθοριστικής σημασίας», σε ένα «πλαίσιο όπου αλληλεπιδρούν διάφορα στοιχεία». Η αποθήκευση αλεύρου στο αλευροποιείο για κατάλληλο χρονικό διάστημα, προκειμένου να διασφαλισθεί η λεγόμενη διαδικασία της «maturazione», δεν έχει αποκλειστικό χαρακτήρα. Πρόκειται για κοινή πρακτική που χρησιμοποιείται ευρέως σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η προτεινόμενη για καταχώριση ονομασία «Pane Toscano» χρησιμοποιείται ευρέως σε ολόκληρη την Τοσκάνη για διάφορους τύπους ψωμιού, που πιθανώς δεν παράγονται σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στην αίτηση. Επιπλέον, στην Ιταλία, το «Pane Toscano» θεωρείται συνώνυμο του ψωμιού χωρίς αλάτι.

(8)

Στο πλαίσιο της συνέχειας της διαδικασίας ένστασης, τα ενιστάμενα μέρη υποστήριξαν επίσης ότι οι προδιαγραφές του προϊόντος πρέπει να περιλαμβάνουν κανόνες σχετικά με την καταγωγή των σπόρων, και ότι η επίδραση της θερμοκρασίας στα χαρακτηριστικά των αλεύρων, όπως υποστηρίζει ο αιτών, δεν αποδεικνύεται από επιστημονικά στοιχεία.

(9)

Παρά τις ως άνω καταγγελίες που υπέβαλαν τα ενιστάμενα μέρη, είναι σκόπιμη η καταχώριση της ονομασίας «Pane Toscano» ως προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης για τους ακόλουθους λόγους.

(10)

Η ονομασία που ζητείται να καταχωριστεί αναφέρεται στο προϊόν «προϊόντα αρτοποιίας» και όχι στο αλεύρι ή τον σίτο. Επομένως, η επικέντρωση πρέπει να γίνει στο προϊόν «προϊόντα αρτοποιίας», προκειμένου να εξακριβωθεί κατά πόσον διαθέτει την ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά που οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον με τους εγγενείς φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες.

(11)

Η ποιότητα και τα χαρακτηριστικά του προϊόντος με την ονομασία «Pane Toscano», που οφείλονται κυρίως στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον, περιγράφονται λεπτομερώς στο ενιαίο έγγραφο και στις προδιαγραφές του: η διατηρησιμότητα, το άρωμα φρυγμένου φουντουκιού, η «άνοστη» γεύση, δηλαδή η ανάλατη και ελαφρώς υπόξινη γεύση της ψίχας, η τραγανή κόρα και η ψίχα λευκού ή υπόλευκου χρώματος με ανομοιόμορφες κυψελίδες, η υψηλή διατροφική αξία του και η μεγάλη ευπεπτότητά του που οφείλεται, αφενός, στη χρήση μείγματος διαφορετικών ειδών σίτου με χαμηλές τιμές γλουτένης και στη διατροφική αξία του αλεύρου που περιέχει τα εξαρχής φύτρα του σίτου (σε αντίθεση με τη διαδεδομένη πλέον τεχνική προσθήκης φύτρων κατά τη διάρκεια της μεταποίησης) και, αφετέρου, στην εκ παραδόσεως απουσία αλατιού από τα συστατικά.

(12)

Αυτές οι ιδιαίτερες ιδιότητες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως στους φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες του γεωγραφικού περιβάλλοντος της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

(13)

Όπως αναφέρει ο αιτών, ο δεσμός μεταξύ της γεωγραφικής περιοχής και της ποιότητας και των χαρακτηριστικών του προϊόντος «Pane Toscano» ΠΟΠ έγκειται στη μακρά διαδικασία μεταποίησης, η οποία επιτρέπει στο προζύμι να αποσπάσει από το αλεύρι, που περιλαμβάνει τα φύτρα του σίτου και δεν περιέχει αλάτι, τα συστατικά τα οποία κατά το ψήσιμο προσδίδουν τη γεύση, την όψη και τη διατηρησιμότητα που χαρακτηρίζουν το προϊόν. Τα φύτρα, που υπάρχουν εξαρχής στο αλεύρι μετά τη διαδικασία άλεσης που περιγράφεται λεπτομερώς στις προδιαγραφές του προϊόντος, επηρεάζουν συγχρόνως τη θρεπτική αξία του «Pane Toscano» και τη διαδικασία διόγκωσης, χάρη στην αφθονία ενζύμων που υπεισέρχονται στη διάσπαση των σύνθετων σακχάρων. Η τεχνογνωσία όσον αφορά τη χρήση προζυμιού από ξινή ζύμη επιτρέπει την έναρξη οξυγαλακτικής ζύμωσης με επακόλουθο σχηματισμό συστατικών τα οποία, κατά τη διάρκεια του ψησίματος, μεταφέρουν στο ψωμί το χαρακτηριστικό άρωμα και τη γεύση του. Συγκεκριμένα, το προζύμι από ξινή ζύμη χρειάζεται να αλληλεπιδράσει με άλευρα που διαθέτουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που αναφέρονται στις προδιαγραφές προϊόντος (χαμηλή σκληρότητα, χαμηλή τιμή W και μεσαία τιμή P/L). Λόγω της σημαντικής κλιματικής ιδιαιτερότητας του περιβάλλοντος, τα χαρακτηριστικά αυτά εντοπίζονται σε ποικιλίες οι οποίες καλλιεργούνται στην Τοσκάνη και όχι στις γειτονικές περιοχές. Η απουσία αλατιού επηρεάζει τις διαδικασίες ζύμωσης και, επίσης, χαρακτηρίζει με σαφή τρόπο τη σχετική γεύση. Στο πλαίσιο αυτό, όπου αλληλεπιδρούν διάφορα στοιχεία, είναι καθοριστικής σημασίας η δραστηριότητα και η γνώση των αρτοποιών, όσον αφορά ειδικότερα τις ποιοτικές παραμέτρους, την παρασκευή της ξινής ζύμης και τις φάσεις διόγκωσης και ψησίματος. Ο ανθρώπινος και ο φυσικός παράγοντες είναι βαθιά αλληλένδετοι και συνδυάζονται σε μια δυναμική δομή, η οποία αποτελεί γενικά τον δεσμό μεταξύ της περιοχής και της ποιότητας του προϊόντος.

(14)

Σε σύγκριση με αυτήν την εικόνα που υπέβαλε ο αιτών, τα ενιστάμενα μέρη ανέπτυξαν μη πειστική επιχειρηματολογία, η οποία δεν είναι δυνατόν να επηρεάσει το βάσιμο της αίτησης.

(15)

Το γεγονός ότι οι ποικιλίες μαλακού σίτου που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του προϊόντος με την ονομασία «Pane Toscano» δεν απαντώνται μόνο στην Τοσκάνη αλλά υπάρχουν και σε άλλες ιταλικές και ευρωπαϊκές περιοχές είναι άνευ σημασίας στην προκειμένη περίπτωση. Οι ποικιλίες σίτου που επιτρέπονται για την παραγωγή του «Pane Toscano» δεν αναφέρονται, αυτές καθαυτές, στις προδιαγραφές του προϊόντος ως στοιχείο ιδιοτυπίας. Ορισμένες ποικιλίες σίτου που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του αλεύρου για το «Pane Toscano» προέρχονται, πράγματι, από την Τοσκάνη, αλλά το στοιχείο αυτό δεν είναι ουσιαστικής σημασίας. Οι προδιαγραφές του προϊόντος και το ενιαίο έγγραφο εξηγούν ότι το σημαντικότερο στοιχείο είναι η επίδραση του περιβάλλοντος στον σίτο. Μολονότι έχουν την ίδια γενετική κληρονομιά, οι ποικιλίες σίτου αναπτύσσουν ειδικά χαρακτηριστικά λόγω της επίδρασης των κλιματικών συνθηκών. Οι ίδιες ποικιλίες καλλιεργούμενες σε άλλες περιοχές, ακόμη και γειτονικές της Τοσκάνης, δεν παρουσιάζουν τις ίδιες εμπορικές και τεχνολογικές παραμέτρους, που είναι απαραίτητες για την παραγωγή του «Pane Toscano». Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι φαινότυποι της Τοσκάνης των εν λόγω ποικιλιών σίτου, λόγω της δράσης των κλιματικών συνθηκών, ιδίως όσον αφορά τις ελάχιστες θερμοκρασίες, επιτρέπουν την παραγωγή αλεύρων με ειδικές παραμέτρους (σκληρότητα, τιμή W και τιμή P/L) που είναι κατάλληλες για την παραγωγή του «Pane Toscano».

(16)

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, φαίνεται επίσης αβάσιμη η παρατήρηση ότι τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά του αλεύρου μαλακού σίτου που απαιτείται για την παραγωγή του «Pane Toscano», το οποίο δεν είναι αλεύρι που περιέχει τα φύτρα του σίτου —όπως δηλώνεται από τα ενιστάμενα μέρη— αλλά μόνο αλεύρι με φύτρα σίτου, είναι κοινά.

(17)

Ο ορισμός της προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης δεν απαιτεί να παράγεται το προϊόν μέσω διαδικασίας που χαρακτηρίζει την οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή. Ως εκ τούτου, η διαδικασία άλεσης των κόκκων για την παραλαβή των αλεύρων και η αποθήκευση των αλεύρων στη μονάδα δεν μπορεί να αμφισβητηθεί εν προκειμένω. Οι διαδικασίες αυτές περιγράφονται στις προδιαγραφές προϊόντος, διότι οι παραγωγοί πρέπει να γνωρίζουν τις συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με αυτές τις διαδικασίες. Εν πάση περιπτώσει, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η διαδικασία άλεσης έχει μια ιδιαιτερότητα δεδομένου ότι συμβάλλει σε ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του τελικού προϊόντος που επιτρέπει τη διατήρηση των φύτρων του σίτου στο αλεύρι.

(18)

Ο κανόνας σχετικά με την ανάμειξη των ποικιλιών σίτου προκειμένου να επιτευχθεί το κατάλληλο μείγμα που απαιτείται για την παραγωγή του «Pane Toscano» δεν θέτει εν αμφιβόλω τη σημασία της καταγωγής του σίτου. Αντίθετα, μπορεί να θεωρηθεί ως επιβεβαίωση του ότι οι ποικιλίες δεν έχουν, αφ' εαυτών, σημασία. Επίσης, οι γνώσεις σχετικά με την ανάμειξη των ποικιλιών πρέπει να χαρακτηρισθούν ως ανθρώπινος παράγοντας που αποτελεί μέρος του γεωγραφικού περιβάλλοντος.

(19)

Δεν υπάρχει καμία αντίφαση στο σημείο 5.2 του ενιαίου εγγράφου: η φράση «συνδεόμενη με τη χρήση μείγματος αλεύρων με χαμηλές τιμές γλουτένης» πρέπει να νοηθεί ως εξής: «συνδεόμενη με τη χρήση μείγματος ποικιλιών σίτου», όπως σαφώς προκύπτει από τη συνολική ανάγνωση του ενιαίου εγγράφου και των προδιαγραφών του προϊόντος και ιδίως από το σημείο 5.1 των προδιαγραφών.

(20)

Δεν είναι ακριβές ότι η δραστηριότητα και η γνώση των αρτοποιών ορίζονται ως «το σημαντικότερο» στοιχείο του δεσμού. Πράγματι, πρόκειται για μεταφραστικό λάθος στο αγγλικό κείμενο του ενιαίου εγγράφου. Το ενιαίο έγγραφο αναφέρει ότι «σε αυτό το πλαίσιο όπου αλληλεπιδρούν διάφορα στοιχεία, είναι καθοριστικής σημασίας η δραστηριότητα των αρτοποιών». Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι η μεγάλη σημασία του ανθρώπινου παράγοντα ως συστατικού στοιχείου του δεσμού μεταξύ των ιδιοτήτων ενός προϊόντος που καλύπτεται από προστατευόμενη ονομασία προέλευσης και της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής συνάδει με το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012.

(21)

Ο ισχυρισμός ότι η προτεινόμενη ονομασία «Pane Toscano» χρησιμοποιείται ευρέως σε ολόκληρη την Τοσκάνη για διάφορους τύπους ψωμιού, που πιθανώς δεν παράγονται σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στην αίτηση, είναι αβάσιμος. Το γεγονός ότι μια ονομασία για την οποία υποβάλλεται αίτηση καταχώρισης διαπιστώνεται ότι χρησιμοποιείται για προϊόντα τα οποία δεν υπάγονται στους κανόνες που περιλαμβάνονται στην προτεινόμενη προδιαγραφή προϊόντος δεν εμποδίζει την καταχώριση αυτής της ονομασίας. Σκοπός της καταχώρισης μπορεί νομίμως να είναι η εναρμόνιση των μεθόδων παραγωγής του προϊόντος που διατίθεται στην αγορά υπό ορισμένη ονομασία. Ο ισχυρισμός ότι, στην Ιταλία, η ονομασία «Pane Toscano» είναι συνώνυμη του άρτου χωρίς αλάτι δεν στηρίζεται σε κανένα αποδεικτικό στοιχείο. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υποβλήθηκε ένσταση κατά της καταχώρισης της ονομασίας «Pane Toscano» ως προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης κατά την εθνική διαδικασία ένστασης.

(22)

Η ανάγκη θέσπισης κανόνων σχετικά με την καταγωγή των σπόρων δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένη. Τα συμπεράσματα σχετικά με την επίδραση της θερμοκρασίας στα χαρακτηριστικά του σίτου που καλλιεργείται στην Τοσκάνη προκύπτουν από μελέτη σχετικά με τις κλιματικές επιπτώσεις, η οποία βασίζεται σε στατιστικά στοιχεία που συγκεντρώθηκαν για περίοδο 29 ετών. Τα ενιστάμενα μέρη δεν έδωσαν θετικά αποδεικτικά στοιχεία ικανά να αντικρούσουν τη μελέτη αυτή.

(23)

Με βάση τα ανωτέρω, η ονομασία «Pane Toscano» θα πρέπει να καταχωριστεί στο «Μητρώο προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων».

(24)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής για την πολιτική ποιότητας των γεωργικών προϊόντων,