29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/25

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στο μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010 το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και στις 21 Οκτωβρίου 2010 εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012 οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Εσθονίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το ενημερωμένο πρόγραμμα σταθερότητας της Εσθονίας για την περίοδο 2012‐2017. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), η Επιτροπή υπέβαλε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Εσθονίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013 η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 όσον αφορά το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013 η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), ενέκρινε την έκθεση για το μηχανισμό επαγρύπνησης, στην οποία η Εσθονία δεν προσδιορίσθηκε ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονισθεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 8 Μαΐου 2014 η Εσθονία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 29 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(8)

Ο στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014 είναι να τηρηθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος και να σχηματισθούν παράλληλα επαρκή δημοσιονομικά αποθέματα για τις περιόδους οικονομικής κρίσης. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο στόχο για διαρθρωτικό πλεόνασμα, ο οποίος είναι αυστηρότερος από όσα επιτάσσει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το εκ νέου υπολογισθέν διαρθρωτικό ισοζύγιο της Εσθονίας αναμένεται να επιδεινωθεί το 2014 κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕγχΠ, αποκλίνοντας έτσι από την απαιτούμενη πορεία προσαρμογής, προτού να βελτιωθεί το 2015 κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕγχΠ και να παραμείνει σχεδόν ισοσκελισμένο την περίοδο 2016‐2017. Επιπλέον, το πρόγραμμα σταθερότητας επισημαίνει τον κίνδυνο απόκλισης από την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες το 2014 και τον κίνδυνο σημαντικής απόκλισης το 2015. Γενικά, η προγραμματισμένη πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου παρουσιάζει κινδύνους όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

(9)

Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος, που δεν έχει επικυρωθεί από ανεξάρτητο όργανο, είναι ρεαλιστικό και σε γενικές γραμμές σύμφωνο με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014. Σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτές, το διαρθρωτικό έλλειμμα προβλέπεται να επιδεινωθεί το 2014 κατά 0,1 % του ΑΕγχΠ, με αποτέλεσμα απόκλιση ίση με 0,3 % του ΑΕγχΠ σε σύγκριση με την απαιτούμενη προσαρμογή και σημαντική απόκλιση κατά την αξιολόγηση για περίοδο δύο ετών. Το 2015 η Επιτροπή προβλέπει επιπλέον επιδείνωση στο διαρθρωτικό ισοζύγιο κατά 0,2 % του ΑΕγχΠ, γεγονός που υποδηλώνει σημαντική απόκλιση από την απαιτούμενη προσαρμογή προς το μεσοπρόθεσμο στόχο. Σημαντική απόκλιση αναμένεται επίσης όσον αφορά την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες κατά την περίοδο 2014‐2015. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας 2014 και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από το μεσοπρόθεσμο στόχο το 2014 και 2015. Ο κανόνας για διαρθρωτικό ισοζύγιο με σκοπό τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Συνθήκης για τη σταθερότητα, το συντονισμό και τη διακυβέρνηση τέθηκε σε ισχύ στις 23 Μαρτίου 2014 με τη νέα πράξη περί του κρατικού προϋπολογισμού της Εσθονίας, αλλά πρέπει ακόμη να συμπληρωθεί με την ενίσχυση του δεσμευτικού χαρακτήρα των πολυετών στόχων για τις δαπάνες.

(10)

Όσον αφορά την αγορά εργασίας, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος για τη μείωση της ανεργίας των νέων και της μακροχρόνιας ανεργίας. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα μέτρα που παρέχουν κίνητρα προς εργασία στους χαμηλόμισθους. Πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης έλλειψης εργατικού δυναμικού, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης που οφείλεται στη γήρανση και στην έξοδο από την αγορά εργασίας για λόγους υγείας και αναπηρίας. Η έγκαιρη θέσπιση και εφαρμογή της μεταρρύθμισης σχετικά με την ικανότητα εργασίας, με παράλληλη διασφάλιση της διαθεσιμότητας υπηρεσιών στήριξης, έχει επομένως μεγάλη σημασία. Η αποδοτικότητα από άποψη κόστους των δαπανών της πολιτικής για την οικογένεια θα μπορούσε να βελτιωθεί περαιτέρω, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες φύλαξης παιδιών. Αυτό αναμένεται να προωθήσει την ταχεία επιστροφή των γυναικών στην αγορά εργασίας και να μειώσει το σταθερά μεγάλο χάσμα μεταξύ των αμοιβών ανδρών και γυναικών. Οι προσπάθειες για την προώθηση της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης σε περιοχές εκτός των Tallinn και Tartu πρέπει να ενταθούν, προκειμένου να αποφευχθεί η διεύρυνση των διαφορών ως προς την οικονομική ανάπτυξη και να μειωθεί η ανεργία, ιδίως μεταξύ των ανειδίκευτων.

(11)

Στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης έχουν θεσπισθεί πρόσφατα μεταρρυθμίσεις για την ευθυγράμμιση της εκπαίδευσης με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Θα απαιτηθούν περαιτέρω προσπάθειες για να διευκολυνθεί η μετάβαση από την εκπαίδευση στην απασχόληση. Θα πρέπει να καταβληθούν συστηματικές προσπάθειες, με τη συμμετοχή ιδίως των κοινωνικών εταίρων, για να αυξηθεί η συμμετοχή στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση καθώς και στη μάθηση στο χώρο εργασίας, ιδίως σε θέσεις μαθητείας. Η εφαρμογή της στρατηγικής διά βίου μάθησης θα απαιτήσει σοβαρές προσπάθειες για την εξασφάλιση της απαραίτητης αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανεκπαίδευσης, καθώς και των απαραίτητων επιπέδων προσόντων, ιδίως για τα άτομα σε μειονεκτική θέση έναντι της αγοράς εργασίας. Υπάρχει ένα πλαίσιο έξυπνης εξειδίκευσης, το οποίο περιλαμβάνει τη στρατηγική για την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη και τη στρατηγική έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, με εστίαση σε κοινές προτεραιότητες και, παράλληλα, περαιτέρω εξειδίκευση σε θεματικούς τομείς. Θα πρέπει να συνεχισθούν οι προσπάθειες για τη διεθνοποίηση του συστήματος έρευνας και ανάπτυξης και καινοτομίας και τον καθορισμό των σχετικών προτεραιοτήτων, δεδομένου του μικρού μεγέθους της οικονομίας.

(12)

Η ένταση χρήσης πόρων της Εσθονίας εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλή. Έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την αντιμετώπιση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων, αλλά πρέπει να συνεχισθούν και να ενταθούν οι προσπάθειες, ειδικά στους τομείς των οικιστικών και βιομηχανικών κτιρίων. Έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη διαχείριση και την υγειονομική ταφή των αποβλήτων, ενώ πρέπει να εξασφαλισθεί η οικονομική βιωσιμότητα της ανακύκλωσης. Πρέπει να εφαρμοσθούν τα μέτρα του σχεδίου ανάπτυξης των μεταφορών, ώστε να μπορέσει η Εσθονία να συγκρατήσει τις εκπομπές CO2 στον τομέα εκτός ΣΕΔΕ. Η ενεργειακή απόδοση των εμπορευματικών μεταφορών μπορεί να βελτιωθεί με την εφαρμογή πιο βιώσιμων τρόπων μεταφοράς. Η χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω μέσω της ενίσχυσης της συμπληρωματικότητας των περιφερειακών δικτύων και των διασυνδέσεων μεταξύ των επιβατικών οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών. Η χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων αυξάνεται, ενώ η μέση ηλικία του στόλου επιβατικών αυτοκινήτων είναι σχεδόν διπλάσια του μέσου όρου της ΕΕ και τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα συγκαταλέγονται στα πλέον ρυπογόνα στην Ένωση. Είναι απαραίτητη η ουσιαστική ενίσχυση των περιβαλλοντικών κινήτρων, μεταξύ άλλων και των φορολογικών. Παρότι έχουν ληφθεί ενθαρρυντικά μέτρα στις διασυνοριακές ενεργειακές συνδέσεις, η πλήρης σύνδεση της ενεργειακής αγοράς της Εσθονίας με την Ένωση θα απαιτήσει χρόνο και επενδύσεις.

(13)

Η διεύρυνση των περιφερειακών διαφορών σε συνδυασμό με αρνητικές δημογραφικές τάσεις, ανεπάρκειες και την έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των τοπικών κυβερνήσεων εμποδίζουν το αναπτυξιακό δυναμικό της Εσθονίας. Αυτό αντικατοπτρίζει εν μέρει τη μόνιμη αναντιστοιχία μεταξύ της δημοσιονομικής ικανότητας και των αρμοδιοτήτων που έχουν μεταβιβασθεί σε μικρούς δήμους καθώς και τις περιορισμένες οικονομίες κλίμακας. Η παροχή αποτελεσματικότερων και εύκολα προσβάσιμων ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, με βάση ζώνες υπηρεσιών και ελάχιστες προδιαγραφές παροχής υπηρεσιών, ιδίως στους τομείς των μεταφορών, της μακροχρόνιας περίθαλψης, της προσχολικής εκπαίδευσης και των κοινωνικών υπηρεσιών, αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα των μέτρων ενεργοποίησης και των μέτρων για την αγορά εργασίας.

(14)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Εσθονίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Εσθονία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις βάσει του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 5 κατωτέρω.

(15)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας της Εσθονίας και η γνώμη του (6) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(16)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξάμηνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει ως νόμισμα το ευρώ (7). Ως κράτος που έχει ως νόμισμα το ευρώ, η Εσθονία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014, λαμβανομένης υπόψη της εμφάνισης διαφοράς της τάξεως του 0,3 % του ΑΕγχΠ με βάση τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014, γεγονός που υποδηλώνει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης σε σχέση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική για να εξασφαλίσει την επίτευξη και εν συνεχεία τη διατήρηση του μεσοπρόθεσμου στόχου. Να συμπληρώσει τον κανόνα περί προϋπολογισμού με περισσότερο δεσμευτικούς κανόνες για τις πολυετείς δαπάνες εντός του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου και να συνεχίσει να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των δημοσίων δαπανών.

2.

Να βελτιώσει τα κίνητρα προς εργασία με τη λήψη μέτρων που απευθύνονται στους εργαζόμενους με χαμηλό εισόδημα. Να εστιάσει τις προσπάθειες ενεργοποίησης των στόχων με τη διασφάλιση της έγκαιρης υιοθέτησης και εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων όσον αφορά την ικανότητα εργασίας. Να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα ως προς το κόστος της πολιτικής για την οικογένεια, με παράλληλη βελτίωση της διαθεσιμότητας και της πρόσβασης σε υπηρεσίες φύλαξης παιδιών. Να εφαρμόσει συντονισμένα μέτρα για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας σε περιφέρειες που αντιμετωπίζουν υψηλή ανεργία.

3.

Να εξασφαλίσει τη συνάφεια των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας, να βελτιώσει τα επίπεδα δεξιοτήτων και προσόντων με την επέκταση των μέτρων διά βίου μάθησης και τη συστηματική αύξηση της συμμετοχής σε επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης της μαθητείας. Να εντατικοποιήσει περαιτέρω τον καθορισμό των προτεραιοτήτων και την εξειδίκευση στα συστήματα έρευνας και καινοτομίας και να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των ερευνητικών ιδρυμάτων προκειμένου να συμβάλει στη διεθνή ανταγωνιστικότητα.

4.

Να εντείνει τις προσπάθειες για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, ιδίως στα οικιστικά και βιομηχανικά κτίρια. Να ενισχύσει ουσιαστικά τα περιβαλλοντικά κίνητρα στον τομέα των μεταφορών για να συμβάλει σε μεταφορές με χαμηλότερη ένταση πόρων. Να συνεχίσει την ανάπτυξη των διασυνοριακών συνδέσεων με τα γειτονικά κράτη μέλη για να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας και να προωθήσει τον ανταγωνισμό μέσω της βελτιωμένης ολοκλήρωσης των αγορών ενέργειας της Βαλτικής.

5.

Να εξισορροπήσει καλύτερα τα έσοδα της τοπικής αυτοδιοίκησης έναντι των αρμοδιοτήτων που έχουν μεταβιβασθεί σε αυτή. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και να διασφαλίσει την παροχή ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, ιδίως κοινωνικών υπηρεσιών που συμπληρώνουν τα μέτρα ενεργοποίησης.