4.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 354/1

(1)

Τα οφέλη της σωματικής άσκησης σε όλη τη διάρκεια του βίου, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής άθλησης και της γυμναστικής, είναι άκρως σημαντικά· μεταξύ άλλων, μειώνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, ορισμένους τύπους καρκίνου και διαβήτη, βελτιώνουν τη μυοσκελετική υγεία και τον έλεγχο του σωματικού βάρους, και επηρεάζουν ευεργετικά την ψυχική υγεία και τις γνωστικές διαδικασίες. Η σωματική άσκηση, όπως συνιστάται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), είναι σημαντική για όλες τις ηλικιακές ομάδες, και ιδιαιτέρως για τα παιδιά, τους εργαζόμενους και τους ηλικιωμένους.

(2)

Επειδή η σωματική άσκηση αποτελεί προϋπόθεση για υγιή τρόπο διαβίωσης και υγιές εργατικό δυναμικό, συμβάλλει στην επίτευξη των βασικών στόχων που καθορίζονται στη στρατηγική «Ευρώπη 2020», κυρίως όσον αφορά την ανάπτυξη, την παραγωγικότητα και την υγεία.

(3)

Παρά το γεγονός ότι, τα τελευταία χρόνια, οι δημόσιες αρχές ορισμένων κρατών μελών έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους με σκοπό την προώθηση της σωματικής άσκησης για τη βελτίωση της υγείας («ΣΑΒΥ»), τα ποσοστά έλλειψης σωματικής άσκησης στην Ένωση παραμένουν απαράδεκτα υψηλά. Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών δεν ασκείται επαρκώς, ενώ το 60 % δεν αθλείται ή δεν γυμνάζεται, ποτέ ή σπάνια Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας κατά τον ελεύθερο χρόνο τείνει να παρατηρείται συχνότερα στις χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές ομάδες. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν ενδείξεις για ανατροπή των αρνητικών τάσεων στην Ένωση, ως σύνολο.

(4)

Η έλλειψη σωματικής άσκησης έχει αναγνωρισθεί ως βασικός παράγοντας κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας και ασθενειών στις χώρες υψηλού εισοδήματος σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού, μόνον στην περιοχή της Ευρώπης της ΠΟΕ, ευθύνεται για περισσότερους από 1 εκατομμύριο θανάτους ετησίως Οι αρνητικές συνέπειες από την έλλειψη σωματικής άσκησης στην Ένωση είναι ευρέως γνωστές, όπως και το σημαντικό άμεσο και έμμεσο οικονομικό κόστος που συνδέεται με την έλλειψη σωματικής άσκησης και τα συναφή προβλήματα υγείας, ειδικότερα σε συνάρτηση με το γεγονός ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές κοινωνίες γηράσκουν με ταχύ ρυθμό.

(5)

Οι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι ο καθιστικός τρόπος ζωής μπορεί να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την υγεία, ανεξαρτήτως της επίδρασης της σωματικής άσκησης. Στην Ένωση, αυτές οι διαπιστώσεις θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάληψης περαιτέρω δράσεων σε αυτόν τον τομέα.

(6)

Όσον αφορά τα επίπεδα της σωματικής άσκησης, υπάρχουν τεράστιες αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών. Ενώ ορισμένα κράτη μέλη έχουν σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο όσον αφορά την αύξηση του ποσοστού των πολιτών που επιτυγχάνουν το ελάχιστο επίπεδο συνιστώμενης σωματικής άσκησης, πολλά άλλα κράτη μέλη δεν σημείωσαν καμία πρόοδο ή έκαναν και βήματα προς τα πίσω. Οι τρέχουσες πολιτικές δεν μπόρεσαν μέχρι στιγμής να μειώσουν σημαντικά τα επίπεδα έλλειψης σωματικής άσκησης στην Ένωση ως σύνολο. Υπάρχει σημαντική δυνατότητα να αντληθούν διδάγματα από επιτυχημένες προσεγγίσεις όσον αφορά την ανάπτυξη και την εφαρμογή πολιτικών ΣΑΒΥ.

(7)

Η φυσική αγωγή στο σχολείο έχει τη δυνατότητα να καταστεί αποτελεσματικό εργαλείο για μεγαλύτερη συνειδητοποίηση της σημασίας της ΣΑΒΥ και τα σχολεία θα μπορούσαν να αναλάβουν εύκολα και αποτελεσματικά την υλοποίηση σχετικών δραστηριοτήτων.

(8)

Ορισμένοι τομείς πολιτικής, ιδίως ο αθλητισμός και η υγεία, μπορούν να συμβάλλουν στην προώθηση της σωματικής άσκησης και να προσφέρουν στους πολίτες της Ένωσης νέες ευκαιρίες να καταστούν σωματικά δραστήριοι. Για να αξιοποιηθεί πλήρως αυτή η δυνατότητα και, ως εκ τούτου, για να αυξηθούν τα επίπεδα σωματικής άσκησης, είναι απαραίτητη μια στρατηγική διατομεακή προσέγγιση όσον αφορά την προώθηση της ΣΑΒΥ, μεταξύ άλλων με τη συμμετοχή σε όλα τα επίπεδα όλων των αρμόδιων υπουργείων, φορέων και οργανισμών, ιδίως του αθλητικού κινήματος, και λαμβάνοντας υπόψη την εφαρμοζόμενη γενική πολιτική. Η αύξηση των διαθέσιμων πληροφοριών και η καλύτερη ποιότητα στοιχείων για τα επίπεδα σωματικής άσκησης και τις πολιτικές για την προώθηση της ΣΑΒΥ, αποτελεί βασικό στοιχείο για τη στήριξη της διαδικασίας αυτής και προϋπόθεση για την αξιολόγηση της πολιτικής που στοχεύει να οδηγήσει στη θέσπιση και την εφαρμογή αποτελεσματικότερης πολιτικής στο μέλλον.

(9)

Οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σωματική άσκηση (ΚΓΣΑ της ΕΕ) (1),όπως αναφέρονται από το Συμβούλιο και τους αντιπροσώπους των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, στα συμπεράσματά τους, της 27ης Νοεμβρίου 2012 (2), σχετικά με την «Προώθηση της ΣΑΒΥ» και από το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του με τίτλο «Προώθηση της υγιούς γήρανσης σε όλη τη διάρκεια της ζωής» (3), συνηγορούν υπέρ διατομεακής προσέγγισης που καλύπτει όλους τους θεματικούς τομείς που συνδέονται με την προώθηση της ΣΑΒΥ.

(10)

Η ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών του 2011 με τίτλο «Ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης στον αθλητισμό» καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν την πρόοδο προς τη θέσπιση εθνικών κατευθυντήριων γραμμών, με βάση τις ΚΓΣΑ της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης διαδικασίας επισκόπησης και συντονισμού, και να εξετάσουν σύσταση του Συμβουλίου στον συγκεκριμένο τομέα.

(11)

Το ψήφισμα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με το πρόγραμμα εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον αθλητισμό, κατά την περίοδο 2011-2014 (4), αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών στον τομέα του αθλητισμού σ’ έναν μικρό αριθμό τομέων προτεραιότητας, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της ΣΑΒΥ. Τον Ιούλιο του 2012, η ομάδα εμπειρογνωμόνων «Αθλητισμός, Υγεία και Συμμετοχή», η οποία συγκροτήθηκε στα μέσα του 2011, στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος εργασίας, εξέφρασε την υποστήριξή της σε νέα πρωτοβουλία της Ένωσης με σκοπό την προώθηση της ΣΑΒΥ.

(12)

Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2012, σχετικά με την προώθηση της ΣΑΒΥ, αναγνωρίζεται η ανάγκη για περαιτέρω δράση σε επίπεδο Ένωσης και καλείται η Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου, η οποία θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, ένα ευέλικτο πλαίσιο παρακολούθησης που θα βασίζεται σε σύνολο δεικτών που θα καλύπτουν τους θεματικούς τομείς που καθορίζονται στις ΚΓΣΑ της ΕΕ για τη σωματική άσκηση.

1)

να εργασθούν για την προώθηση αποτελεσματικών πολιτικών όσον αφορά τη ΣΑΒΥ, μέσω της ανάπτυξης διατομεακής προσέγγισης που καλύπτει τομείς πολιτικής, όπως ο αθλητισμός, η υγεία, η εκπαίδευση, το περιβάλλον και οι μεταφορές, λαμβάνοντας υπόψη τις ΚΓΣΑ της ΕΕ για τη σωματική άσκηση, καθώς και άλλους συναφείς τομείς, και σύμφωνα με τις εθνικές ιδιαιτερότητες.Τα ανωτέρω θα πρέπει να περιλαμβάνουν:

2)

παρακολούθηση των επιπέδων σωματικής άσκησης και των πολιτικών ΣΑΒΥ, με τη χρήση του ευέλικτου πλαισίου παρακολούθησης (5) και των δεικτών που καθορίζονται στο παράρτημα, σύμφωνα με τις εθνικές συνθήκες·

3)

να ορίσουν, εντός έξι μηνών από την έκδοση της παρούσας σύστασης, τα εθνικά κομβικά σημεία ΣΑΒΥ (6), σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική, που θα στηρίζουν το ανωτέρω πλαίσιο παρακολούθησης, και να ενημερώσουν την Επιτροπή σχετικά.

Τα εθνικά κομβικά σημεία ΣΑΒΥ θα έχουν ιδίως ως αποστολή να συντονίζουν τη διαδικασία διάθεσης στοιχείων σχετικά με τη σωματική άσκηση για τις ανάγκες του πλαισίου παρακολούθησης· τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να τροφοδοτούν την υφιστάμενη ευρωπαϊκή βάση δεδομένων της ΠΟΥ σχετικά με τη διατροφή, την παχυσαρκία και τη σωματική άσκηση (NOPA)·θα πρέπει επίσης να διευκολύνουν τη διυπηρεσιακή συνεργασία όσον αφορά τις πολιτικές για τη ΣΑΒΥ.

4)

να συνεργάζονται στενά μεταξύ τους και με την Επιτροπή, συμμετέχοντας σε τακτική ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών για την προώθηση της ΣΑΒΥ στο πλαίσιο των αρμόδιων δομών για τον αθλητισμό και την υγεία σε επίπεδο Ένωσης, με στόχο τον αποτελεσματικότερο συντονισμό των πολιτικών.

1)

να βοηθάει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν εθνικές στρατηγικές, να αναπτύξουν διατομεακές προσεγγίσεις όσον αφορά την πολιτική για τη ΣΑΒΥ και να θέσουν σε εφαρμογή τα αντίστοιχα σχέδια δράσης, διευκολύνοντας την ανταλλαγή πληροφοριών και ορθής πρακτικής, την αποτελεσματική αμοιβαία μάθηση, τη δικτύωση και τον εντοπισμό επιτυχημένων προσεγγίσεων για την προώθηση της ΣΑΒΥ,

2)

να προάγει τη δημιουργία και τη λειτουργία του πλαισίου παρακολούθησης της ΣΑΒΥ, σύμφωνα με τους δείκτες που απαριθμούνται στο παράρτημα, με βάση τις υπάρχουσες μορφές παρακολούθησης και συλλογής δεδομένων στον συγκεκριμένο τομέα, και χρησιμοποιώντας, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, υφιστάμενες πληροφορίες και δεδομένα, μέσω:

3)

να υποβάλλει ανά τριετία στοιχεία σχετικά με την πρόοδο εφαρμογής της παρούσας σύστασης, με βάση τις πληροφορίες που παρέχονται στο πλαίσιο του μηχανισμού αναφοράς που θεσπίζεται στο πλαίσιο παρακολούθησης και άλλες σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την ανάπτυξη και την εφαρμογή της πολιτικής ΣΑΒΥ που παρέχουν τα κράτη μέλη και να αξιολογήσει την προστιθέμενη αξία της παρούσας σύστασης.