30.7.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 217/93


ΣΫΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΫΛΙΟΥ

της 9ης Ιουλίου 2013

σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2013 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σύγκλισης του Ηνωμένου Βασιλείου για την περίοδο 2012/13 έως 2017/18

2013/C 217/23

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 121 παράγραφος 2 και το άρθρο 148 παράγραφος 4,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών (1), και ιδίως το άρθρο 9 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών (2), και ιδίως το άρθρο 6 παράγραφος 1,

Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της επιτροπής απασχόλησης,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της οικονομικής και δημοσιονομικής επιτροπής,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της επιτροπής κοινωνικής προστασίας,

Έχοντας υπόψη την γνώμη της επιτροπής οικονομικής πολιτικής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, θα εστιαστεί σε νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010 το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές τους πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν αποφάσεις για τη δράση που πρέπει να αναληφθεί σε επίπεδο κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα.

(4)

Στις 10 Ιουλίου 2012, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2012 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το πρόγραμμα σύγκλισης του Ηνωμένου Βασιλείου για την περίοδο 2012-2017.

(5)

Στις 28 Νοεμβρίου 2012, η Επιτροπή ενέκρινε την Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης, σηματοδοτώντας την έναρξη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2013 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 28 Νοεμβρίου 2012, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση για τον Μηχανισμό Επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε το Ηνωμένο Βασίλειο ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμμετείχε δεόντως στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο κατά τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 και στις 7 Φεβρουαρίου 2013 εξέδωσε ψήφισμα για την απασχόληση και τις κοινωνικές πτυχές στην Ετήσια έκθεση ανάπτυξης 2013 και ένα ψήφισμα για τη συμβολή στην έκθεση αυτή.

(7)

Στις 14 Μαρτίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και μέτρων για την τόνωση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη και ευνοϊκή για την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να υποστηριχθεί η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθεί η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(8)

Στις 10 Απριλίου 2013, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης για το Ηνωμένο Βασίλειο, βάσει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες που απαιτούν παρακολούθηση και δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ειδικότερα, οι μακροοικονομικές εξελίξεις στον τομέα της χρέωσης των νοικοκυριών, που συνδέονται με το υψηλό επίπεδο ενυπόθηκων δανείων και τα χαρακτηριστικά της στεγαστικής αγοράς, καθώς και οι δυσμενείς εξελίξεις της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας, ιδίως όσον αφορά τις εξαγωγές αγαθών και τη χαμηλή αύξηση της παραγωγικότητας, εξακολουθούν να απαιτούν προσοχή.

(9)

Στις 30 Απριλίου 2013, το Ηνωμένο Βασίλειο υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα σύγκλισης για την περίοδο 2012/13 έως 2017/18 και το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2013. Για να ληφθεί υπόψη η μεταξύ τους αλληλεξάρτηση, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα.

(10)

Δυνάμει της παραγράφου 4 του πρωτοκόλλου (αριθ. 15) για ορισμένες διατάξεις που αφορούν το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, η υποχρέωση που υφίσταται βάσει του άρθρου 126 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περί αποφυγής των υπερβολικών ελλειμμάτων γενικής κυβέρνησης, δεν ισχύει για το Ηνωμένο Βασίλειο. Η παράγραφος 5 του πρωτοκόλλου προβλέπει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο προσπαθεί να αποφεύγει τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα. Στις 8 Ιουλίου 2008, το Συμβούλιο αποφάσισε, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα.

(11)

Βάσει της αξιολόγησης του προγράμματος σύγκλισης, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι το μακροοικονομικό σενάριο, στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβολές του προγράμματος σύγκλισης, φαίνεται εύλογο. Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης είναι η επίτευξη ενός σχεδόν ισοσκελισμένου κυκλικά προσαρμοσμένου τρέχοντος προϋπολογισμού στο τέλος της πενταετούς ανανεώσιμης περιόδου. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κορυφώθηκε σε 11,5 % του ΑΕΠ το 2009/10 (5) και μειώθηκε σε 5,6 % του ΑΕΠ το 2012/13, χάρη σε έκτακτα μέτρα που μείωσαν το έλλειμμα κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες το 2012/13. Ωστόσο, το πρόγραμμα σύγκλισης δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να τηρήσει την προθεσμία του 2014/15 για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος που είχε τεθεί από το Συμβούλιο, δεδομένου ότι ο έλλειμμα εκτιμάται να φθάσει σε 6,0 % του ΑΕΠ το έτος αυτό. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του προγράμματος, το έτος κατά το οποίο θα διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα είναι το 2017/18 όταν θα φθάσει σε 2,3 % του ΑΕΠ, τρία έτη μετά την προθεσμία που είχε τεθεί από το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2009. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι το διαρθρωτικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης, όπως επανυπολογίστηκε από την Επιτροπή, θα βελτιωθεί οριακά από 5,6 % του ΑΕΠ το 2013/14 σε 5,1 % του ΑΕΠ το 2014/15. Κατά την περίοδο 2010/11 έως 2012/13, η μέση μη προσαρμοσμένη δημοσιονομική προσπάθεια εκτιμάται σε 1,1 % του ΑΕΠ, πολύ χαμηλότερη από το επίπεδο του 1¾ % του ΑΕΠ που είχε συσταθεί από το Συμβούλιο πριν διορθωθεί με την επίπτωση αναθεωρήσεων στην πιθανή αύξηση παραγωγής ή τυχαίων αυξήσεων ή μειώσεων των εσόδων. Οι κυριότεροι κίνδυνοι όσον αφορά τις δημοσιονομικές προβολές συνδέονται με τη χαμηλότερη σε σχέση με την αναμενόμενη ανάπτυξη λόγω του επίμονα υψηλού ποσοστού του πληθωρισμού που επιδρά ανασταλτικά στην ιδιωτική κατανάλωση και με τη δυνητική επιδείνωση του διεθνούς περιβάλλοντος που θα μπορούσε να επηρεάσει τις εμπορικές συναλλαγές και τις επενδύσεις.

Το πρόγραμμα σύγκλισης δεν περιλαμβάνει μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο, όπως προβλέπεται από το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Η κυβέρνηση συνέχισε τη στρατηγική δημοσιονομικής εξυγίανσης, αλλά λόγω των υψηλότερων δαπανών σε σχέση με τις αναμενόμενες που οφείλονται στη λειτουργία των αυτόματων σταθεροποιητών και των χαμηλότερων εσόδων σε σχέση με τα αναμενόμενα, το έλλειμμα είναι υψηλότερο εκείνο που είχε προβλεφθεί. Επίσης, τα μέτρα εξυγίανσης που λήφθηκαν μέχρι στιγμής δεν ήταν επαρκή για την επίτευξη της συνισταμένης μέσης ετήσιας δημοσιονομικής προσπάθειας για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Επιπλέον, τα περιθώρια αύξησης των εσόδων λόγω της διαρθρωτικής μεταρρύθμισης, που αποσκοπούσε π.χ. στην αύξηση της αποδοτικότητας του φορολογικού συστήματος μέσω της αναθεώρησης της διάρθρωσης των συντελεστών ΦΠΑ, παραμένουν σχετικά ανεκμετάλλευτα. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε από 56,1 % το 2008/09 σε 90,7 % το 2012/13. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σύγκλισης, ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να αυξηθεί σε 100,8 % την περίοδο 2015/16 και 2016/17 πριν υποχωρήσει πάλι σε 99,4 % την περίοδο 2017/18.

(12)

Η απομόχλευση στον τομέα των νοικοκυριών συνεχίστηκε το 2012, αλλά το χρέος των νοικοκυριών, που φθάνει στο 96 % του ΑΕΠ, εξακολουθεί να είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ και η απομόχλευση δεν θα μπορέσει να διατηρηθεί όταν η οικονομία εμφανίσει βελτίωση και οι συναλλαγές κατοικιών επανέλθουν σε πιο κανονικά επίπεδα. Οι τιμές των κατοικιών παραμένουν υψηλές και ασταθείς στο πλαίσιο της έλλειψης προσφοράς που υπάρχει στον τομέα της στέγης. Λόγω του συνδυασμού των υψηλών τιμών κατοικιών και της διαδεδομένης χρήσης ενυπόθηκων δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο, τα νοικοκυριά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις μεταβολές επιτοκίων, καθώς και στις αυξήσεις της ανεργίας. Η κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα για τη μεταρρύθμιση των χωροταξικών νόμων, αλλά η κατασκευή κατοικιών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και το σύστημα σχεδιασμού, περιλαμβανομένων των περιορισμών για τις πράσινες ζώνες, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό περιορισμό για την προσφορά κατοικιών. Οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης που τονώνουν τη ζήτηση κατοικιών περισσότερο απ’ό,τι την προσφορά, όπως το πρόγραμμα «Help to Buy» που εξαγγέλθηκε πρόσφατα, θα μπορούσαν να επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση αυτή αυξάνοντας τις τιμές των κατοικιών και το χρέος των νοικοκυριών. Το σύστημα φορολόγησης της περιουσίας του Ηνωμένου Βασιλείου συνδυάζει έναν φθίνοντα επαναληπτικό φόρο (Council Tax) με έναν προοδευτικό φόρο επί των συναλλαγών (Stamp Duty Land Tax). Ο συνδυασμός των υψηλών τιμών κατοικιών, της οικονομικής στενότητας των νοικοκυριών και των πιο προσεκτικών κριτηρίων δανειοδότησης είναι πιθανό να συνεχίσουν να εμποδίζουν τα νοικοκυριά μέσου εισοδήματος να γίνουν ιδιοκτήτες κατοικιών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ενοικίαση κατοικιών από νοικοκυριά θα μπορούσε να καταστεί πιο ελκυστική και βιώσιμη μακροπρόθεσμα από την ιδιοκτησία κατοικιών.

(13)

Το ΗΒ αντιμετωπίζει προβλήματα τόσο ανεργίας όσο και υποαπασχόλησης, ιδίως μεταξύ των νέων. Η ανεργία ανήλθε σε 7,8 % στις αρχές του 2013, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ ήταν 10,9 %, και αναμένεται να παραμείνει εν πολλοίς σταθερή στη διάρκεια του 2013 και του 2014. Η ανεργία των νέων είναι πολύ υψηλότερη και έφθασε σε 20,7 % σημειώνοντας σταθερή αύξηση από το επίπεδο του 14,3 % που ήταν το 2007. Το ποσοστό των νέων που δεν είναι στο εκπαιδευτικό σύστημα, σε απασχόληση ή κατάρτιση φθάνει σε 14,0 %. Η απασχόληση του ιδιωτικού τομέα σημείωσε έντονη αύξηση το προηγούμενο έτος, λαμβανομένης υπόψη της χαμηλής αύξησης του ΑΕΠ, αλλά η αύξηση της παραγωγικότητας και των μισθών ήταν μικρή. Επίσης το ΗΒ έχει υπερπροσφορά εργαζομένων χαμηλής ειδίκευσης η ζήτηση των οποίων παρουσιάζει πτώση. Συγχρόνως, το ΗΒ έχει έλλειψη εργαζομένων με επαγγελματικές και τεχνικές δεξιότητες υψηλής ποιότητας, πράγμα που συντελεί στην έλλειψη εξωτερικής ανταγωνιστικότητας. Παρά την κάποια πρόοδο που σημειώθηκε τα πρόσφατα χρόνια, πολλοί νέοι δεν έχουν τις δεξιότητες και τα προσόντα που απαιτούνται για να είναι σε θέση να συναγωνίζονται με επιτυχία στην αγορά εργασίας. Το ποσοστό ανεργίας των ατόμων με χαμηλές δεξιότητες ηλικίας 15 έως 25 ετών φθάνει στο 37,2 %, αισθητά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Η υφιστάμενη πολιτική στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης εστιάζεται υπερβολικά σε βασικές δεξιότητες και προσόντα δευτεροβάθμιου επιπέδου, ενώ η οικονομία ολοένα και περισσότερο απαιτεί προσόντα ανώτερου επιπέδου. Ενώ υπήρξαν απόπειρες για τη βελτίωση της ποιότητας των προγραμμάτων μαθητείας, απαιτούνται ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες. Ειδικότερα, το σύστημα κατοχύρωσης των επαγγελματικών προσόντων παραμένει πολύ περίπλοκο, πράγμα που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στις συμμετοχή των επιχειρήσεων σε προγράμματα μαθητείας. Το ΗΒ θα μπορούσε να αξιοποιήσει το υφιστάμενο πρόγραμμα «Youth Contract» για την εφαρμογή του καθεστώτος «Youth Guarantee» (εγγύηση για τη νεολαία) και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ανεργίας των νέων και όσων δεν είναι στο εκπαιδευτικό σύστημα, σε απασχόληση ή κατάρτιση.

(14)

Τα ανεπαρκή κίνητρα για εργασία αποτελούσαν ένα από τα επίμονα προβλήματα του ΗΒ. Οι αρχές σκοπεύουν να το αντιμετωπίσουν με τη θέσπιση του προγράμματος «Universal Credit», το οποίο θα επιτρέπει στα άτομα να διατηρούν περισσότερα από τα επιδόματά τους καθώς αρχίζουν να απασχολούνται στην αγορά εργασίας. Το πρόγραμμα «Universal Credit» θα μπορούσε να έχει θετικά αποτελέσματα στην απασχόληση, αλλά η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή του στην πράξη και τις υπηρεσίες στήριξης, περιλαμβανομένης της αλληλεπίδρασης με άλλα είδη παροχών. Παράλληλα, πολλές παροχές που συνδέονται με την ηλικία εργασίας και φορολογικές εκπτώσεις θα αυξηθούν κατά 1 % ετησίως έως το 2016, δηλαδή λιγότερο από το προβλεπόμενο ποσοστό πληθωρισμού αλλά θα μπορούσε να βελτιώσει και το κίνητρο προς εργασίαν. Τον Απρίλιο του 2013 θεσπίστηκε μια σειρά άλλων μεταρρυθμίσεων στις κοινωνικές παροχές. Υπάρχει κίνδυνος αύξησης της φτώχειας, ιδίως της παιδικής φτώχειας για τα νοικοκυριά που αδυνατούν να βρουν εργασία. Αντίθετα, δεν επηρεάστηκαν από τις περικοπές η έκταση, το επίπεδο και η τιμαριθμική αναπροσαρμογή των παροχών προς συνταξιούχους, τόσο των βασικών όσο και εκείνων που εξαρτώνται από το εισόδημά τους. Τα πρώτα αποτελέσματα του «Work Programme» υποδηλώνουν ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης των αποτελεσμάτων. Το ΗΒ αντιμετωπίζει επίσης συνεχείς προκλήσεις ως προς την αύξηση της απασχόλησης των γονέων και τη βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτικά και οικονομικώς προσιτά κέντρα παιδικής μέριμνας. Το ποσοστό των παιδιών που ζει σε νοικοκυριά χωρίς εργασία φθάνει σε 17,3 % και είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ. Σήμερα, το κόστος της παιδικής μέριμνας στο ΗΒ είναι μεταξύ των υψηλότερων στην ΕΕ, πράγμα που δημιουργεί ιδιαίτερα προβλήματα στο δεύτερο ενεργό μέλος των οικογενειών, καθώς και στις μονογονεϊκές οικογένειες. Το 2010, μόνο για 4 % των παιδιών κάτω των τριών ετών γινόταν χρήση επίσημης παιδικής μέριμνας, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 14 %.

(15)

Το ύψος των δανειακών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων του ΗΒ είναι σχετικά υψηλό, αλλά ορισμένες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβασή τους σε πιστώσεις, ενώ οι επενδύσεις των επιχειρήσεων παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Μια άνευ προηγουμένου μείωση των επενδύσεων των επιχειρήσεων μετά το 2007 οδήγησε σε πτώση των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου σε 14,2 % του ΑΕΠ το 2012. Πρόκειται για το τρίτο χαμηλότερο επίπεδο στην ΕΕ. Ειδικότερα το ΗΒ έχει χαμηλό ύψος επιχειρηματικών δαπανών σε Ε&Α, που μειώθηκαν από 1,17 % του ΑΕΠ το 2001 σε 1,09 % το 2011. Οι επενδύσεις των επιχειρήσεων άρχισαν να εμφανίζουν μικρή ανάκαμψη, με ετήσια αύξηση της τάξης του 4,9 % σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2012, αλλά παραμένουν χαμηλές. Ο καθαρός δανεισμός προς τον τομέα των επιχειρήσεων παρέμεινε αρνητικός το 2012. Ενώ μεγαλύτερες επιχειρήσεις με ισχυρούς ισολογισμούς κατόρθωσαν εξασφαλίσουν δανειακά κεφάλαια με πρωτοφανώς χαμηλό κόστος, πολλές άλλες επιχειρήσεις, ιδίως ΜΜΕ, αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης σε πιστώσεις. Αυτό επιδεινώνεται λόγω του μειωμένου ανταγωνισμού στον τραπεζικό κλάδο. Η ορθή εφαρμογή των συστάσεων της επιτροπής χρηματοπιστωτικής πολιτικής για τον συνετό υπολογισμό των κεφαλαιακών απαιτήσεων των τραπεζών και για την αντιμετώπιση των διαπιστωμένων ελλείψεων κεφαλαίου χωρίς να παρεμποδίζεται η δανειοδότηση της οικονομίας θα συμβάλει στην ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος του ΗΒ.

(16)

Το ΗΒ είναι αντιμέτωπο με την πρόκληση της ανανέωσης και αναβάθμισης της υποδομής του στον τομέα της ενέργειας και των μεταφορών. Το ΗΒ χρειάζεται και σημαντικές επενδύσεις σε νέα δυναμικότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2020, τόσο για την αντικατάσταση παλαιών μονάδων που πρέπει να κλείσουν, όσο και για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα αυστηρότερα πρότυπα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Με το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επί της τελικής κατανάλωσης ενέργειας να ανέρχεται σε 3,8 %, το ΗΒ καταλαμβάνει την 25η θέση μεταξύ των 27 κρατών μελών (μέσος όρος ΕΕ 13,0 %). Για τη διευκόλυνση της διενέργειας επαρκών και έγκαιρων επενδύσεων θα απαιτηθεί ασφάλεια ως προς τη σταθερότητα του κανονιστικού πλαισίου. Οι ελλείψεις που παρατηρούνται ως προς την δυναμικότητα και την ποιότητα των δικτύων μεταφορών του ΗΒ αποτελούν διαρθρωτικό πρόβλημα για την οικονομία, ιδίως για τους παραγωγούς, διανομείς και εξαγωγείς προϊόντων. Επί του παρόντος υπάρχει σημαντική απόκλιση μεταξύ των χρηματοδοτήσεων για τις οποίες έχουν αναληφθεί δεσμεύσεις από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, και των επενδυτικών αναγκών στον τομέα των μεταφορών, την οποία η κυβέρνηση προσπαθεί να καλύψει δίνοντας προτεραιότητα στις δημόσιες δαπάνες για έργα υποδομής και με την προσέλκυση πρόσθετων ιδιωτικών επενδύσεων. Επίσης, στο ΗΒ το μοναδιαίο κόστος κατασκευής και συντήρησης υποδομών μεταφοράς παραμένει υψηλό.

(17)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε διεξοδική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου. Αξιολόγησε το πρόγραμμα σύγκλισης και το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και υπέβαλε εμπεριστατωμένη επισκόπηση. Έλαβε υπόψη όχι μόνον τη σημασία τους για την εφαρμογή διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της Επιτροπής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 6 κατωτέρω.

(18)

Υπό το πρίσμα αυτής της αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης του Ηνωμένου Βασιλείου και η γνώμη του (6) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(19)

Υπό το πρίσμα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης στην οποία προέβη η Επιτροπή και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων καθώς και το πρόγραμμα σύγκλισης. Οι συστάσεις που διατυπώνει βάσει του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται ιδίως στις συστάσεις 2, 3, 5 και 6 κατωτέρω,

ΣΥΝΙΣΤΑ στο Ηνωμένο Βασίλειο να αναλάβει δράση κατά το έτος 2013-2014 προκειμένου:

1.

Να εφαρμοστεί ενισχυμένη δημοσιονομική στρατηγική, που θα στηρίζεται σε επαρκώς προσδιορισμένα μέτρα, για το την περίοδο 2013/14 και τα επόμενα έτη. Να εξασφαλιστεί η έγκαιρη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος με διατηρήσιμο τρόπο μέχρι το 2014/15, και η επίτευξη της δημοσιονομικής προσπάθειας που καθορίζεται στις συστάσεις που εξέδωσε το Συμβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος και να τεθεί ο υψηλός δείκτης δημόσιου χρέους σε σταθερά πτωτική τροχιά. Μια διατηρήσιμη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών προϋποθέτει την αξιόπιστη εφαρμογή φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσαν να αυξήσουν τα περιθώρια προσαρμογής και να τονώσουν τη δυνητική ανάπτυξη. Να ασκηθεί διαφοροποιημένη και ευνοϊκή για την ανάπτυξη δημοσιονομική περιστολή, μεταξύ άλλων με την παροχή προτεραιότητας σε έγκαιρες κεφαλαιουχικές δαπάνες που έχουν υψηλές οικονομικές αποδόσεις και με ισόρροπη προσέγγιση όσον αφορά τη σύνθεση των μέτρων εξυγίανσης και την προώθηση της μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής διατηρησιμότητας. Για να αυξηθούν τα έσοδα, να γίνει ευρύτερη χρήση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ.

2.

Να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών, μεταξύ άλλων με την περαιτέρω ελευθέρωση της νομοθεσίας χωροταξικού σχεδιασμού και την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος σχεδιασμού. Να εξασφαλιστεί ότι η πολιτική στέγασης, περιλαμβανομένου του προγράμματος «Help to Buy» δεν θα ενθαρρύνει τον υπερβολικό και παράλογο δανεισμό μέσω ενυπόθηκης πίστης και θα αυξήσει την προσφορά, αποφεύγοντας υψηλότερες τιμές κατοικιών. Να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις στη φορολογία γης και ιδιοκτησίας ώστε να μειωθούν οι στρεβλώσεις και να προωθηθεί η έγκαιρη κατασκευή κατοικιών. Να ληφθούν μέτρα βελτίωσης της λειτουργίας των αγορών ενοικίασης, ειδικότερα καθιστώντας τα πιο μακροπρόθεσμα συμβόλαια ενοικίασης ελκυστικότερα τόσο για τους μισθωτές όσο και για τους ιδιοκτήτες.

3.

Στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάπτυξης του προγράμματος «Youth Contract», να ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης της ανεργίας των νέων, παραδείγματος χάρη μέσω καθεστώτος «Youth Guarantee». Να βελτιωθεί η ποιότητα και η διάρκεια των προγραμμάτων μαθητείας, να απλοποιηθεί το σύστημα προσόντων και να ενισχυθεί η συμμετοχή των εργοδοτών, ιδίως όσον αφορά την απόκτηση τεχνικών δεξιοτήτων υψηλού και ενδιάμεσου επιπέδου. Να μειωθεί ο αριθμός των νέων ηλικίας 18-24 που έχουν πολύ περιορισμένες βασικές δεξιότητες, μεταξύ άλλων μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής του προγράμματος μαθητείας «Traineeships».

4.

Να ενταθούν οι προσπάθειες για την ενίσχυση των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος και τη μείωση της παιδικής φτώχειας εξασφαλίζοντας ότι το πρόγραμμα «Universal Credit» και άλλες μεταρρυθμίσεις του συστήματος κοινωνικών παροχών οδηγούν στη δημιουργία ενός δίκαιου συστήματος φορολόγησης-παροχών με σαφέστερα κίνητρα για εργασία και υπηρεσίες στήριξης. Να επιταχυνθεί η εφαρμογή των σχεδιαζόμενων μέτρων για τη μείωση του κόστους της παιδικής μέριμνας και τη βελτίωση της ποιότητας και της διαθεσιμότητάς της.

5.

Να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της διαθεσιμότητας τραπεζικής και εξωτραπεζικής χρηματοδότησης προς τον κλάδο των επιχειρήσεων, εξασφαλίζοντας συγχρόνως ότι τα μέτρα απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε βιώσιμες επιχειρήσεις, κυρίως ΜΜΕ. Να μειωθούν οι φραγμοί εισόδου στον τραπεζικό τομέα, περιλαμβανομένου του κόστους αλλαγής τράπεζας, και να διευκολυνθεί η δημιουργία νέων τραπεζών μέσω της εκποίησης περιουσιακών στοιχείων τραπεζών. Να εφαρμοστούν αποτελεσματικά οι συστάσεις της επιτροπής χρηματοπιστωτικής πολιτικής για τον συνετό υπολογισμό των κεφαλαιακών απαιτήσεων των τραπεζών και για την αντιμετώπιση των διαπιστωμένων ελλείψεων κεφαλαίου.

6.

Να ληφθούν μέτρα για τη διευκόλυνση της έγκαιρης αύξησης των επενδύσεων σε δικτυακές υποδομές, ιδίως με την προώθηση πιο αποτελεσματικών και αποδοτικών διαδικασιών σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων. Να εξασφαλιστεί ένα σταθερότερο κανονιστικό πλαίσιο για επενδύσεις σε νέες υποδομές στον τομέα της παραγωγής ενέργειας, περιλαμβανομένης της ανανεώσιμης ενέργειας. Να βελτιωθεί η δυναμικότητα και η ποιότητα των δικτύων μεταφορών με την εξασφάλιση μεγαλύτερης προβλεψιμότητας και ασφάλειας στον σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση και με την αξιοποίηση του αποτελεσματικότερου μείγματος δημόσιων και ιδιωτικών πηγών χρηματοδότησης.

Βρυξέλλες, 9 Ιουλίου 2013.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

R. ŠADŽIUS


(1)  ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 25.

(3)  Διατηρήθηκε για το 2013 με την απόφαση 2013/208/ΕΕ του Συμβουλίου, της 22ας Απριλίου 2013, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (ΕΕ L 118 της 30.4.2013, σ. 21).

(4)  EE C 219 της 24.7.2012, σ. 91.

(5)  Το έτος «2009/10» αναφέρεται στο οικονομικό έτος που αρχίζει την 1η Απριλίου 2009 και λήγει στις 31 Μαρτίου 2010.

(6)  Βάσει του άρθρου 9 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97.