για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2011/344/ΕΕ για τη χορήγηση ενωσιακής χρηματοδοτικής ενίσχυσης στην Πορτογαλία

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 407/2010 του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2010, για τη θέσπιση ευρωπαϊκού μηχανισμού χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης (1), και ιδίως το άρθρο 3 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Στο άρθρο 3 της εκτελεστικής απόφασης 2011/344/ΕΕ, οι παράγραφοι 7 έως 9 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

«7. Η Πορτογαλία θεσπίζει τα ακόλουθα μέτρα εντός του 2013, σύμφωνα με τους όρους του μνημονίου συνεννόησης:

α)

Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης δεν υπερβαίνει το 5,5 % του ΑΕΠ το 2013. Για τον υπολογισμό του ελλείμματος αυτού, δεν λαμβάνεται υπόψη το πιθανό δημοσιονομικό κόστος των μέτρων στήριξης του τραπεζικού κλάδου στο πλαίσιο της στρατηγικής της κυβέρνησης στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Τα μέτρα εξυγίανσης που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2013 και τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό εφαρμόζονται αυστηρά κατά το υπόλοιπο του έτους. Επιπλέον, σε περίπτωση που προκύψουν άλλες αποκλίσεις κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού, η κυβέρνηση εφαρμόζει πρόσθετα διορθωτικά μέτρα.

β)	Η Πορτογαλία συνεχίζει να υλοποιεί το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεών της.

γ)	Η Πορτογαλία ολοκληρώνει την εφαρμογή της στρατηγικής της από κοινού χρήσης υπηρεσιών στη δημόσια διοίκηση.

δ)

Η Πορτογαλία συνεχίζει την αναδιοργάνωση και τον εξορθολογισμό του νοσοκομειακού δικτύου μέσω της εξειδίκευσης, της συγκέντρωσης και της σύμπτυξης των νοσοκομειακών υπηρεσιών, της κοινής διαχείρισης και της κοινής λειτουργίας νοσοκομείων και διασφαλίζει την εφαρμογή του πολυετούς σχεδίου δράσης για την αναδιοργάνωση των νοσοκομείων.

ε)	Μετά την έγκριση των τροποποιήσεων του νόμου 6/2006 περί νέων μισθώσεων αστικών ακινήτων και του νομοθετικού διατάγματος το οποίο απλουστεύει τη διοικητική διαδικασία για τις ανακαινίσεις, η Πορτογαλία διεξάγει διεξοδική επανεξέταση της λειτουργίας της αγοράς στέγης.

στ)	Η Πορτογαλία αναπτύσσει ένα πανεθνικό σύστημα κτηματολογίου ώστε να επιτρέψει τη δικαιότερη κατανομή των οφελών και του κόστους κατά την εκτέλεση του πολεοδομικού σχεδιασμού.

ζ)	Τηρουμένης της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 26ης Σεπτεμβρίου 2013, η Πορτογαλία καταρτίζει και εφαρμόζει εναλλακτικές επιλογές μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας με αποτελέσματα παρόμοια με εκείνα που είχαν κηρυχθεί αντισυνταγματικά από την εν λόγω απόφαση.

η)

Η Πορτογαλία προωθεί μισθολογικές εξελίξεις που συνάδουν με τους στόχους της ενίσχυσης της δημιουργίας θέσεων εργασίας και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, με σκοπό τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Κατά τη διάρκεια του Προγράμματος, οποιαδήποτε αύξηση των κατώτατων μισθών πραγματοποιείται μόνον αν δικαιολογείται από την πορεία της οικονομίας και τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας.

θ)	Η Πορτογαλία συνεχίζει να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας με βάση τα αποτελέσματα της έκθεσης αξιολόγησης και το σχέδιο δράσης για τη βελτίωση της λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης.

ι)

Η Πορτογαλία συνεχίζει να εφαρμόζει τα μέτρα που καθορίζονται στα σχέδια δράσης της για τη βελτίωση της ποιότητας της δευτεροβάθμιας και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης· συγκεκριμένα, η κυβέρνηση υποβάλλει σχέδια που θα καταστήσουν το πλαίσιο χρηματοδότησης των σχολείων πιο αποτελεσματικό και ιδρύονται τα επαγγελματικά σχολεία αναφοράς.

ια)	Η Πορτογαλία ολοκληρώνει την έγκριση των εκκρεμών τομεακών τροποποιήσεων που είναι αναγκαίες για την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5).

ιβ)	Η κυβέρνηση υποβάλλει στο πορτογαλικό κοινοβούλιο τα τροποποιημένα καταστατικά των επαγγελματικών φορέων.

ιγ)	Η Πορτογαλία εγκρίνει τις αντίστοιχες τροποποιήσεις των εσωτερικών κανονισμών των εθνικών ρυθμιστικών αρχών.

ιδ)	Η Πορτογαλία δημοσιεύει τριμηνιαίες εκθέσεις σχετικά με τα ποσοστά ανάκτησης, τη διάρκεια και το κόστος των υποθέσεων αφερεγγυότητας εταιρειών, τη διάρκεια και το κόστος των φορολογικών υποθέσεων και τον συντελεστή διεκπεραίωσης των δικαστικών υποθέσεων επιβολής της νομοθεσίας.

ιε)

Η Πορτογαλία βελτιώνει το επιχειρηματικό περιβάλλον με την ολοκλήρωση των εκκρεμών μεταρρυθμίσεων για τη μείωση του διοικητικού φόρτου (πλήρως λειτουργικό κέντρο ενιαίας εξυπηρέτησης, που προβλέπει η οδηγία 2006/123/ΕΚ, και σχέδια έργων χωρίς έγκριση) και με την περαιτέρω απλούστευση των υφιστάμενων διαδικασιών έκδοσης αδειών, κανονιστικών και λοιπών διοικητικών επιβαρύνσεων στην οικονομία, οι οποίες αποτελούν μείζον εμπόδιο για την ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων.

ιστ)	Η Πορτογαλία ολοκληρώνει τη μεταρρύθμιση του συστήματος διακυβέρνησης των λιμένων, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης των παραχωρήσεων λειτουργίας λιμένων.

ιζ)	Η Πορτογαλία θέτει σε εφαρμογή τα μέτρα για την ενίσχυση της λειτουργίας του ταχυδρομικού τομέα και του τομέα των τηλεπικοινωνιών.

ιη)	Η Πορτογαλία θέτει σε εφαρμογή τα μέτρα για την ενίσχυση της λειτουργίας του συστήματος μεταφορών.

ιθ)	Η Πορτογαλία θέτει σε εφαρμογή τα μέτρα για την εξάλειψη των χρεών λόγω της τιμολόγησης της ενέργειας·

κ)

Η Πορτογαλία εξασφαλίζει ότι εφαρμόζεται το νέο νομικό και θεσμικό πλαίσιο για τις ΣΔΙΤ και ότι οι συμβάσεις ΣΔΙΤ οδικού δικτύου εξακολουθούν να υπόκεινται σε επαναδιαπραγμάτευση σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο που υπέβαλε η κυβέρνηση και με την αναθεώρηση του κανονιστικού πλαισίου, προκειμένου να αποκομίσει σημαντικά δημοσιονομικά οφέλη, ιδίως το 2013.

κα)	Η Πορτογαλία συνεχίζει να επικεντρώνεται σε μέτρα για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση της συμμόρφωσης των φορολογουμένων.

8. Η Πορτογαλία θεσπίζει τα ακόλουθα μέτρα εντός του 2014, σύμφωνα με τους όρους του μνημονίου συνεννόησης:

α)

Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης δεν υπερβαίνει το 4 % του ΑΕΠ το 2014. Για τον υπολογισμό του ελλείμματος αυτού δεν λαμβάνεται υπόψη το πιθανό δημοσιονομικό κόστος των μέτρων στήριξης του τραπεζικού κλάδου στο πλαίσιο της στρατηγικής της κυβέρνησης στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, η Πορτογαλία θεσπίζει μέτρα εξυγίανσης ύψους 2,3 % του ΑΕΠ, κυρίως μέσω του νόμου για τον προϋπολογισμό του 2014. Τα μέτρα έχουν κατά κύριο λόγο μόνιμο χαρακτήρα και είναι προσανατολισμένα προς την πλευρά της εξοικονόμησης δαπανών.

β)

Η δέσμη μέτρων εξυγίανσης βασίζεται στα μέτρα μείωσης των δαπανών που καταρτίστηκαν στο πλαίσιο της επανεξέτασης των δημόσιων δαπανών (PER). Συνολικά, το ύψος των μέτρων αυτών ανέρχεται σε 1,8 % του ΑΕΠ το 2014 και περιλαμβάνει:

τον περιορισμό των δαπανών στο μισθολογικό κόστος του δημοσίου με τη μείωση του μεγέθους του δημόσιου τομέα με ταυτόχρονη μεταβολή της σύνθεσης του εργατικού δυναμικού προς την κατεύθυνση εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης, κυρίως μέσω προγράμματος επαναπιστοποίησης και προγράμματος εθελούσιας εξόδου· περαιτέρω σύγκλιση των εργασιακών κανόνων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα (συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των ωρών εργασίας και της μείωσης των επιδομάτων διακοπών) και καθιέρωση ενιαίας μισθολογικής κλίμακας, καθώς και εξορθολογισμό των μισθολογικών επιδομάτων. Η ιδία συμμετοχή των δικαιούχων των ειδικών συστημάτων ασφάλισης υγείας θα αυξηθεί, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση της ισονομίας και της αποτελεσματικότητας των δημοσίων δαπανών·

ii)

μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος με την αύξηση της εκ του νόμου προβλεπόμενης ηλικίας συνταξιοδότησης μέσω τροποποιήσεων του συντελεστή διατηρησιμότητας· εναρμόνιση των κανόνων για τους υπολογισμούς των συνταξιοδοτικών παροχών μεταξύ του καθεστώτος συνταξιοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων (CGA) και του γενικού συστήματος συντάξεων, προστατεύοντας παράλληλα τις παροχές που είναι κατώτερες από τα ελάχιστα όρια· επίσης, εξορθολογισμό των συντάξεων επιζώντων τόσο της CGA όσο και του γενικού συνταξιοδοτικού καθεστώτος, σε περιπτώσεις που αυτές σωρεύονται με άλλες συντάξεις·

iii)	εξοικονόμηση στην ενδιάμεση κατανάλωση και στα προγράμματα δαπανών μεταξύ των αρμόδιων υπουργείων. Ενόψει των πολιτικών και νομικών κινδύνων, ορισμένα από τα μέτρα μπορούν να αντικατασταθούν, εν όλω ή εν μέρει, από άλλα μέτρα ισοδύναμου μεγέθους και ποιότητας.

γ)

Η δέσμη μέτρων της επανεξέτασης δημοσίων δαπανών συμπληρώνεται με άλλα μόνιμα μέτρα εσόδων που αποσκοπούν στην περαιτέρω βελτίωση της αποδοτικότητας και της ισονομίας της τρέχουσας δομής του συστήματος φόρων και παροχών (ύψους 0,4 % του ΑΕΠ). Ειδικότερα, η φορολογία σχετικά με τις δαπάνες που αφορούν τα εταιρικά αυτοκίνητα αυξάνεται και η φορολογία που σχετίζεται με το περιβάλλον και την υγεία βελτιώνεται με την αλλαγή της φορολογίας των επιβατικών αυτοκινήτων ντίζελ και την αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης για τον καπνό και τα αλκοολούχα ποτά. Οι φορολογικές απαλλαγές στη φορολογίας μεταβίβασης ακίνητης περιουσίας για τα συνταξιοδοτικά ταμεία και αμοιβαία κεφάλαια ακίνητης περιουσίας, μειώνονται. Καταργούνται τα ανώτατα όρια για τις κοινωνικές εισφορές των μελών των δημοσίων οργανισμών. Επιβάλλεται ειδική εισφορά επί του ενεργειακού τομέα που θα μειώσει τις υπερβολικές προσόδους από τον τομέα της ενέργειας. Μέρος των εσόδων που θα προκύψουν από την εισφορά θα χρησιμοποιηθεί για τη μείωση του τιμολογιακού χρέους. Οι άδειες για διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια πωλούνται με προοπτική την τακτοποίηση της εν λόγω αγοράς και η δραστηριότητα αυτή επίσης φορολογείται. Επιβάλλεται ειδικό τέλος στο φάσμα των μέσων ενημέρωσης σχετικά με τα μέσα ενημέρωσης και το ειδικό τέλος επί των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αυξάνεται. Επιπλέον, τίθεται σε εφαρμογή μια σειρά εφάπαξ μέτρων, τα οποία υπερκαλύπτουν τα έξοδα που προκύπτουν από τις εφάπαξ πληρωμές προκαταβολών που σχετίζονται με τη θέσπιση ενός αμοιβαία συμφωνηθέντος προγράμματος εθελουσίας εξόδου στον δημόσιο τομέα. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν τη μεταβίβαση του Ταμείου Υγείας της CTT στον δημόσιο τομέα, την πώληση παραχωρήσεων ενός λιμένα και σιλό καθώς και ειδικά μερίσματα από την πώληση πλεοναζόντων αποθεμάτων πετρελαίου από δημόσια επιχείρηση.

δ)

Η Πορτογαλία υποβάλλει έκθεση με τους ακόλουθους στόχους:

i)	να εντοπισθούν οι επικαλύψεις υπηρεσιών και δικαιοδοσιών και άλλες πηγές αδυναμιών μεταξύ των κεντρικών και τοπικών επιπέδων διακυβέρνησης, και

ii)

να αναδιοργανωθεί το δίκτυο αποκεντρωμένων υπηρεσιών των υπουργείων, κυρίως μέσω του δικτύου “Lojas do Cidadao” (ενιαίο κέντρο εξυπηρέτησης διοίκησης και δημοσίων υπηρεσιών) και με άλλες προσεγγίσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν πιο αποτελεσματικές γεωγραφικές περιοχές και την εντατικοποίηση της χρήσης της κοινής χρήσης υπηρεσιών και της ψηφιακής διακυβέρνησης.

ε)

στ)	Η Πορτογαλία εφαρμόζει το σχέδιο για τη δημιουργία ανεξάρτητης εταιρείας παρόχου υπηρεσιών εφοδιαστικής φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.

ζ)	Η Πορτογαλία θέτει σε εφαρμογή τα μέτρα για την ενίσχυση της λειτουργίας του συστήματος μεταφορών.

η)	Η Πορτογαλία αξιολογεί τον αντίκτυπο του προαιρετικού καθεστώτος ταμειακής λογιστικής ΦΠΑ.

θ)	Η Πορτογαλία προβαίνει σε απογραφή και ανάλυση του κόστους των κανονιστικών διατάξεων που είναι πιθανό να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα.

9. Με σκοπό την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η Πορτογαλία έχει ως στόχο να διατηρήσει ένα ικανοποιητικό επίπεδο κεφαλαίων στον τραπεζικό τομέα της και να διασφαλίσει μια ομαλή διαδικασία απομόχλευσης σε συμμόρφωση με τις προθεσμίες που καθορίζονται στο μνημόνιο συνεννόησης. Εν προκειμένω, η Πορτογαλία εφαρμόζει στον πορτογαλικό τραπεζικό τομέα τη στρατηγική που συμφωνήθηκε με την Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, με σκοπό τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Συγκεκριμένα, η Πορτογαλία:

α)	παρακολουθεί τη μετάβαση των τραπεζών στους νέους κεφαλαιακούς κανόνες όπως αυτοί καθορίζονται στη δέσμη της οδηγίας IV περί κεφαλαιακών απαιτήσεων (CRD IV) και εξασφαλίζει ότι τα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας παραμένουν ανάλογα με το δύσκολο επιχειρησιακό περιβάλλον·

β)	συμβουλεύει τις τράπεζες να ενισχύσουν τα αποθέματα εξασφαλίσεών τους σε βιώσιμη βάση·

γ)

εξασφαλίζει ισόρροπη και ομαλή απομόχλευση του τραπεζικού τομέα, η οποία εξακολουθεί να είναι κρίσιμη για την εξάλειψη των ανισορροπιών της χρηματοδότησης σε μόνιμη βάση και τη μείωση της εξάρτησης από χρηματοδότηση προερχόμενη από το Ευρωσύστημα στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Τα σχέδια χρηματοδότησης και κεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα επανεξετάζονται κάθε τρίμηνο·

δ)	ενθαρρύνει τη διαφοροποίηση εναλλακτικών επιλογών χρηματοδότησης για τον τομέα των επιχειρήσεων, και ιδίως τις ΜΜΕ, μέσω φάσματος μέτρων με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασής τους στις αγορές κεφαλαίων·

ε)	συνεχίζει τον εξορθολογισμό του κρατικού ομίλου CGD·

στ)

προβαίνει σε εξωτερική ανάθεση της διαχείρισης των πιστώσεων της BPN που κατέχει επί του παρόντος η Parvalorem στις επιχειρήσεις που έχουν επιλεγεί μέσω της διαδικασίας υποβολής προσφορών, με εντολή τη σταδιακή ανάκτηση των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων και μεριμνά για την έγκαιρη διάθεση των θυγατρικών και των περιουσιακών στοιχείων στους άλλους δύο κρατικούς φορείς ειδικού σκοπού·

ζ)

με βάση τις προτάσεις για να ενθαρρυνθεί η διαφοροποίηση των εναλλακτικών επιλογών χρηματοδότησης για τον τομέα των επιχειρήσεων, αναπτύσσει και εφαρμόζει λύσεις που παρέχουν εναλλακτικές επιλογές χρηματοδότησης αντί των παραδοσιακών τραπεζικών πιστώσεων για τον τομέα των επιχειρήσεων. Η πορτογαλική κυβέρνηση αξιολογεί το πεδίο βελτίωσης των επιδόσεων και της διαχείρισης των υφιστάμενων πιστωτικών γραμμών που χρηματοδοτούνται από το κράτος με βάση τα αποτελέσματα του πρόσφατου εξωτερικού ελέγχου και του υποβληθέντος χάρτη πορείας·

η)

αναλύει τα σχέδια ανάκαμψης των τραπεζών και εκδίδει κατευθυντήριες οδηγίες για το σύστημα σχετικά με τα σχέδια ανάκαμψης και καταρτίζει σχέδια εξυγίανσης με βάση τις εκθέσεις που υποβάλλουν οι τράπεζες. Η κυβέρνηση υποβάλλει στο πορτογαλικό κοινοβούλιο τις αναγκαίες τροποποιήσεις στη νομοθεσία περί ανακεφαλαιοποίησης που αντικατοπτρίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή, από 1ης Αυγούστου 2013, των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων στα μέτρα στήριξης των τραπεζών στο πλαίσιο της χρηματοπιστωτικής κρίσης·

θ)

θέτει σε εφαρμογή το πλαίσιο για να συμμετάσχουν οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί σε διαδικασίες εξωδικαστικής αναδιάρθρωσης του χρέους για τα νοικοκυριά, εξομαλύνει την αίτηση για αναδιάρθρωση των χρεών των εταιρειών και θέτει σε εφαρμογή σχέδιο δράσης για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τα εργαλεία αναδιάρθρωσης·

ι)

συντάσσει τριμηνιαίες εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των νέων μέσων αναδιάρθρωσης. Με βάση την έρευνα που διεξήχθη πρόσφατα διερευνά εναλλακτικές λύσεις ώστε να αυξηθεί η επιτυχής ανάκαμψη εταιρειών που ακολουθούν το μοντέλο PER (τη Διαδικασία ειδικής αναζωογόνησης για εταιρείες που αντιμετωπίζουν σοβαρό οικονομικό κίνδυνο) και το SIREVE (Σύστημα ανάκαμψης εταιρειών με εξωδικαστικές συμφωνίες για τις εταιρείες που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση ή επικείμενη ή πραγματική πτώχευση).

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημέρα της κοινοποίησής της.

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Πορτογαλική Δημοκρατία.

(2) Εκτελεστική απόφαση 2011/344/ΕΕ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2011, για τη χορήγηση ενωσιακής χρηματοδοτικής ενίσχυσης στην Πορτογαλία (ΕΕ L 159 της 17.6.2011, σ. 88).

(4) Οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36).

(5) Οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36).».