19.10.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 274/1

(1)

Η Επιτροπή ενημερώθηκε από άρθρα που δημοσιεύτηκαν στον τύπο την άνοιξη του 2009 ότι η επιχείρηση Trèves ήταν αποδέκτης επένδυσης ύψους 55 εκατ. ευρώ του Fonds de Modernisation des Equipementiers Automobiles (ταμείο για τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων κατασκευής εξοπλισμών αυτοκινήτων) (στο εξής «FMEA»). Με επιστολές της 5ης Μαΐου 2009, 11ης Ιουνίου 2009, 10ης Ιουλίου 2009 και 4ης Νοεμβρίου 2009, η Επιτροπή απηύθυνε στις γαλλικές αρχές αιτήσεις παροχής πληροφοριών για το θέμα. Οι γαλλικές αρχές απάντησαν σε αυτές τις αιτήσεις με επιστολές (ή ηλεκτρονικές επιστολές) της 5ης Ιουνίου 2009, 23ης Ιουνίου 2009, 18ης Αυγούστου 2009, 18ης Νοεμβρίου 2009 και της 23ης Δεκεμβρίου 2009.

(2)

Εξάλλου, με αίτηση των γαλλικών αρχών, πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση στις εγκαταστάσεις της Επιτροπής στις 8 Ιανουαρίου 2010. Μετά τη συνεδρίαση αυτή, οι γαλλικές αρχές υπέβαλαν συμπληρωματικές πληροφορίες με ηλεκτρονική επιστολή της 15ης Ιανουαρίου 2010.

(3)

Με επιστολή της 29ης Ιανουαρίου 2010, η Επιτροπή ενημέρωσε τη Γαλλία για την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 108 παράγραφος 2 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής «ΣΛΕΕ») σε σχέση με την επένδυση του FMEA καθώς και για σχέδιο αναδιάταξης χρέους από φορολογικές και κοινωνικοασφαλιστικές οφειλές (γνωστό και ως «σχέδιο διευθέτησης του χρέους») που χορηγήθηκε στην Trèves από το γαλλικό κράτος. Η Γαλλία κοινοποίησε τις παρατηρήσεις της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας στις 25 Μαρτίου 2010.

(4)

Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (2). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις για τα εν λόγω μέτρα.

(5)

Η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις για την υπόθεση αυτή από τους ακόλουθους ενδιαφερόμενους: την Ιταλική Δημοκρατία, την επιχείρηση Trèves, τον όμιλο PSA Peugeot Citroën, τον όμιλο Renault, έναν ανταγωνιστή της Trèves που επιθυμούσε να διατηρηθεί η ανωνυμία του και το FMEA (3). Η Επιτροπή κοινοποίησε αυτές τις παρατηρήσεις στη Γαλλία, παρέχοντάς της τη δυνατότητα να τις σχολιάσει, και έλαβε τις παρατηρήσεις της Γαλλίας με επιστολή της 5ης Οκτωβρίου 2010. Πραγματοποιήθηκε επίσης συνεδρίαση με τις γαλλικές αρχές στις 18 Νοεμβρίου 2010. Τέλος, διαβιβάστηκαν στην Επιτροπή συμπληρωματικές πληροφορίες με ηλεκτρονικές επιστολές της 21ης Δεκεμβρίου 2010 και της 22ας Φεβρουαρίου 2011.

(6)

Πριν την περιγραφή των υπό εξέταση μέτρων, πρέπει να γίνει παρουσίαση του Στρατηγικού Ταμείου Επενδύσεων (Fonds Stratégique d’Investissement) (στο εξής «FSI»), του FMEA, της CDC Entreprises, εταιρείας διαχείρισης του FMEA (σημείο II.1) καθώς και της επιχείρησης Trèves και των μέτρων που ελήφθησαν γι’ αυτήν (σημείο ΙΙ.2 κατωτέρω). Τέλος, θα παρατεθούν οι λόγοι που επέβαλαν την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας σχετικά με την επένδυση του FMEA και το σχέδιο αναδιάταξης του χρέους από φορολογικές και κοινωνικοασφαλιστικές οφειλές (σημείο ΙΙ.3 κατωτέρω).

(7)

Λόγω της κρίσης που εκδηλώθηκε το 2008, η Γαλλία θέσπισε το Στρατηγικό Ταμείο Επενδύσεων (στο εξής «FSI») για να στηρίξει την οικονομία της. Λίγο αργότερα, σε σύμπραξη με τον όμιλο PSA Peugeot Citroën (στο εξής «PSA») και τον όμιλο Renault (στο εξής «Renault»), δημιούργησαν το FMEA. Ενώ το πεδίο παρέμβασης του FSI αφορά όλους τους τύπους επιχειρήσεων, ανεξάρτητα από τον σχετικό οικονομικό τομέα, το FMEA παρεμβαίνει μόνο υπέρ των κατασκευαστών εξοπλισμών αυτοκινήτων.

(8)

Το Στρατηγικό Ταμείο Επενδύσεων είναι ταμείο με κεφάλαιο 20 δισεκατ. ευρώ που συστάθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση τον Δεκέμβριο του 2008 για να καλύπτει τις ανάγκες σε ίδια κεφάλαια επιχειρήσεων που θεωρούνται φορείς ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας για τη γαλλική οικονομία. Κατά την άποψη της διοίκησης του FSI, το ταμείο αυτό επενδύει μόνο σε επιχειρήσεις που παρουσιάζουν καλές προοπτικές ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας για τη γαλλική οικονομία.

(9)

Το FSI ανήκει κατά 49 % στη γαλλική κυβέρνηση και κατά 51 % στο ταμείο παρακαταθηκών και δανείων (Caisse des Dépôts et Consignation) (στο εξής «CDC»). Το CDC «και οι θυγατρικές του συνιστούν δημόσιο όμιλο στην υπηρεσία του γενικού συμφέροντος και της οικονομικής ανάπτυξης» της Γαλλίας (4), και η διοίκησή του διορίζεται με διάταγμα.

(10)

Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του FSI είναι ο γενικός διευθυντής του CDC. Το ΔΣ του FSI απαρτίζεται, εκτός από τον πρόεδρό του, από έξι διοικητικούς υπαλλήλους εκ των οποίων ο ένας εκπροσωπεί τη CDC, δύο εκπροσωπούν το κράτος (ο γενικός διευθυντής των συμμετοχών του κράτους και ο γενικός διευθυντής επιχειρήσεων) και τρία μέλη εκπροσωπούν τα συμφέροντα των επιχειρήσεων (τα διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων SCOR, Essilor και Artémis).

(11)

Το FMEA είναι αμοιβαίο κεφάλαιο υψηλού κινδύνου με αποστολή να ευνοεί τη δημιουργία ανταγωνιστικών κατασκευαστών εξοπλισμών αυτοκινήτων, ικανών να προσφέρουν στους πελάτες τους δυναμικό έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης και ισχυρή διεθνή παρουσία. Πραγματοποιεί επενδύσεις ανώτατου ποσού 60 εκατ. ευρώ προς αποκλειστικό όφελος των μετόχων του, μόνο του ή από κοινού με άλλους ιδιώτες επενδυτές ή άλλα ταμεία.

(12)

Η δημιουργία του FMEA (στις 25 Μαρτίου 2009) εντάσσεται στο πλαίσιο του σχεδίου στήριξης του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας, που ανήγγειλε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας στις 4 Δεκεμβρίου 2008. Χρηματοδοτήθηκε με 600 εκατ. ευρώ που προέρχονται από το FSI (200 εκατ. ευρώ), την PSA (200 εκατ. ευρώ) και τη Renault (200 εκατ. ευρώ).

(13)

Η διαχείριση του FMEA ασκείται από την CDC Entreprises, θυγατρική της CDC. Οι επενδυτικές αποφάσεις λαμβάνονται από την CDC Entreprises.

(14)

Το FMEA διαθέτει επιτροπή επιλογής και επιτροπή επενδύσεων που είναι επιφορτισμένες με την προετοιμασία των φακέλων πριν από την υλοποίηση της επένδυσης από την εταιρεία διαχείρισης CDC Entreprises. Οι τρεις επενδυτές εκπροσωπούνται ισομερώς σε αυτές τις επιτροπές: PSA, Renault και FSI.

(15)

Σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό του FMEA, η εταιρεία διαχείρισης υποχρεούται να συμβουλεύεται την επιτροπή επιλογής ως προς τον στρατηγικό χαρακτήρα των επενδυτικών σχεδίων. Αυτές οι συμβουλευτικές γνωμοδοτήσεις δεν δεσμεύουν την εταιρεία διαχείρισης. Εγκρίνονται με πλειοψηφία δύο τρίτων.

(16)

Είναι υποχρεωτικό να ζητείται η γνώμη της επιτροπής επενδύσεων πριν την πραγματοποίηση οποιασδήποτε επένδυσης ή αποεπένδυσης ή για κάθε παρέκκλιση από τα κριτήρια και τους κανόνες της επενδυτικής πολιτικής. Οι γνώμες της για ένα επενδυτικό σχέδιο ή για μια αποεπένδυση εγκρίνονται επίσης με πλειοψηφία δύο τρίτων και δεν είναι δεσμευτικές για την εταιρεία διαχείρισης. Παρ’ όλα αυτά, σε περίπτωση αρνητικής ψήφου ενός εκ των τριών επενδυτών, η εκδοθείσα γνώμη εκλαμβάνεται ως αρνητική γνώμη. Σε αυτή την περίπτωση, το σχέδιο επένδυσης ή αποεπένδυσης επιστρέφεται στην επιτροπή επιλογής.

(17)

Η CDC Entreprises είναι σημαντικός παράγοντας του επενδυτικού κεφαλαίου στη Γαλλία. Οφείλει να τηρεί το σύνολο των κανόνων που ορίζονται από την Autorité des Marchés Financiers (Αρχή κινητών αξιών και αγορών) σε θέματα διαχείρισης για λογαριασμό τρίτων, ιδίως τους κανόνες περί ανεξαρτησίας έναντι της επιλογής των επενδυτών και της πρόληψης συγκρούσεων συμφερόντων. Η CDC Entreprises διαχειρίζεται μεταξύ άλλων τις επενδύσεις του FSI στις μη εισηγμένες ΜΜΕ καθώς και επενδύσεις για λογαριασμό της CDC και άλλων επενδυτών.

(18)

Η CDC Entreprises είναι κατά 100 % θυγατρική της CDC. Ο πρόεδρος και ο γενικός διευθυντής της CDC Entreprises διορίζονται από το διοικητικό συμβούλιο της, τα μέλη του οποίου διορίζονται επίσης από τη CDC.

(19)

Η CDC Entreprises έχει συνάψει με το FSI σύμβαση παροχής βοήθειας και συμβουλών βάσει των όρων της οποίας μία ειδική ομάδα του FSI βοηθά την CDC Entreprises στην προεπιλογή των επενδυτικών σχεδίων (μεταξύ άλλων, μελέτες σκοπιμότητας και αξιολόγησης κινδύνων, μελέτη και βοήθεια για την εφαρμογή αυτών των παρεμβάσεων) και την παρακολούθηση των επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί.

(20)

Λόγω της οργάνωσης και της λειτουργίας των επιτροπών του FMEA, η CDC Entreprises έχει την αποκλειστική εξουσία χρησιμοποίησης των πόρων του FMEA. Οι αποφάσεις των επιτροπών δεν δεσμεύουν την εταιρεία διαχείρισης (με εξαίρεση τις παρεκκλίσεις από τα κριτήρια και τους κανόνες της πολιτικής επενδύσεων και της διαχείρισης συγκρούσεων συμφερόντων, στοιχείο το οποίο δεν αφορά την παρούσα υπόθεση). Οι γαλλικές αρχές έχουν διευκρινίσει ότι, μέχρι σήμερα, η CDC Entreprises δεν θεώρησε ποτέ σκόπιμο να αντιταχθεί στις γνώμες των επιτροπών σε θέματα επενδύσεων.

(21)

Το κατωτέρω διάγραμμα αριθ. 1 παρουσιάζει συνοπτικά τους δεσμούς που συνδέουν το γαλλικό κράτος, την CDC, την CDC Entreprises, το FSI, το FMEA, την PSA και την Renault.

Διάγραμμα 1

Δεσμοί μεταξύ του γαλλικού κράτους, της CDC, της CDC Entreprises, του FSI, του FMEA, της PSA και της Renault.

(22)

Η επιχείρηση Trèves ειδικεύεται στην κατασκευή στοιχείων που συνθέτουν το εσωτερικό των αυτοκινήτων. Η Trèves απασχολούσε περίπου 6 500 άτομα πριν την εφαρμογή του υπό εξέταση σχεδίου αναδιάρθρωσης (το σχέδιο αναδιάρθρωσης αφορά 1 300 άτομα). Είναι οργανωμένη με βάση τρεις πόλους δραστηριότητας: ηχητικά συστήματα (5), καθίσματα και συστατικά στοιχεία καθισμάτων και υφάσματα ταπετσαρίας. Η επιχείρηση διέθετε 9 εργοστάσια (τα 2 έχουν κλείσει) και είναι εγκατεστημένη σε 14 χώρες (μεταξύ των οποίων στην Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Πορτογαλία, τη Σλοβενία και την Τσεχική Δημοκρατία). Το 40 % του κύκλου εργασιών της υλοποιείται στη Γαλλία. Οι κύριοι πελάτες της είναι η Renault, η Peugeot SA, η Volkswagen, η Nissan και η Toyota.

(23)

Λίγο πριν εκδηλωθεί η κρίση του 2008, η Trèves άρχισε να αποκομίζει τα οφέλη ενός πρώτου σχεδίου αναδιάρθρωσης που τέθηκε σε εφαρμογή το 2005 και είχε στόχο τη μείωση του προσωπικού και τον εξορθολογισμό της παραγωγικής ικανότητας. Όταν εκδηλώθηκε η οικονομική κρίση, η Trèves αποφάσισε να τροποποιήσει και να επεκτείνει το σχέδιο αναδιάρθρωσής της και επιδίωξε να διεξαγάγει συνομιλίες με τους πιστωτές της στο πλαίσιο διαδικασίας συνδιαλλαγής (6).

(24)

Έτσι, στις 25 Μαΐου 2009, υπεγράφη πρωτόκολλο συνδιαλλαγής ανάμεσα στον μέτοχο της Trèves (την εταιρεία χαρτοφυλακίου «Severt», μοναδικό μέτοχο), τις εταιρείες του ομίλου Trèves, τους πιστωτές (δηλαδή τις τράπεζες) και το FMEA. Το πρωτόκολλο αυτό στηρίζεται στην εφαρμογή ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης (το σχέδιο αυτό περιγράφεται στο τμήμα V.1.1).

(25)

Η χρηματοδότηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης εκτιμήθηκε σε [110-140] (7) εκατ. ευρώ. Ως προς αυτό, τα διάφορα μέρη ανέλαβαν τις δεσμεύσεις που περιγράφονται στο πρωτόκολλο της 25ης Μαΐου 2009.

(26)

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες Peugeot και Renault δεσμεύθηκαν να συνεισφέρουν ποσό 33,3 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο της χρηματοδότησης […].

(27)

Ο όμιλος Trèves δεσμεύθηκε να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να συνεισφέρει το 2009 ποσό που αντιστοιχεί σε [5-20] % των ταμειακών αναγκών, ήτοι [5-30] εκατ. ευρώ.

(28)

Οι τράπεζες χορήγησαν νέα τραπεζική πίστωση ύψους [10-30] εκατ. ευρώ. Επιπλέον, οι τράπεζες ενέκριναν τη χορήγηση δανείου εξυγίανσης ύψους [30-60] εκατ. ευρώ με στόχο την εξόφληση των υφισταμένων βραχυπρόθεσμων δανείων ([0-20] εκατ.) και των μεσοπρόθεσμων δανείων ([30-40] εκατ.). Η νέα τραπεζική πίστωση και το δάνειο εξυγίανσης πρέπει να εξοφληθούν πλήρως κατά […] μέχρι το 2014.

(29)

Η συνεισφορά του FMEA στην επιχείρηση ανήλθε σε 55 εκατ. ευρώ. Από αυτό το ποσό, τα [40-50] εκατ. ευρώ χορηγήθηκαν υπό μορφή χρεογράφων που παρέχουν πρόσβαση στο κεφάλαιο (δηλαδή «ORAPA» ή ομολογίες εξαγοράσιμες σε μετοχές κυμαινόμενης ισοτιμίας), τίτλων πληρωτέων με σταθερό τοκομερίδιο [> 8] %. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε εισφορά ποσού [5-15] εκατ. ευρώ μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου (εγγραφή σε νέες κοινές μετοχές), παρέχοντας με τον τρόπο αυτό στο FMEA συμμετοχή [< 50] στο κεφάλαιο της Trèves.

(30)

Οι δημόσιοι πιστωτές ενέκριναν σχέδιο διευθέτησης φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών ύψους 18,4 εκατ. ευρώ […]. Το σχέδιο αυτό συνίσταται στην αναδιάταξη της εξόφλησης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών της Trèves σε συνδυασμό με την πληρωμή χρηματικών ποινών και τόκων υπερημερίας.

(31)

Η χρηματοδότηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της Trèves βασίζεται στην εισφορά νέων κεφαλαίων συνολικού ύψους [100-120] εκατ. (το ποσό αυτό δεν περιλαμβάνει το δάνειο εξυγίανσης). Από αυτό το ποσό, τα 55 εκατ. συνεισφέρονται από το FMEA. Στο εν λόγω ποσό προστίθεται το σχέδιο διευθέτησης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών ποσού 18,4 εκατ. Στην απόφασή της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εκφράζει τις αμφιβολίες της αν αυτά τα δύο τελευταία μέτρα μπορούν να χαρακτηριστούν ως κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(32)

Όσον αφορά την επένδυση του FMEA, η Επιτροπή θεωρεί ότι πολλά στοιχεία υποδηλώνουν ότι η επένδυση αυτή έχει κρατική προέλευση. Εκ πρώτης όψεως η εν λόγω επένδυση φαίνεται να πραγματοποιείται με βάση κρατικούς πόρους και ότι μπορεί να καταλογιστεί στο κράτος (8). Οι αμφιβολίες της Επιτροπής βασίζονται ιδίως στην παρατήρηση της προαναφερθείσας λειτουργίας του FSI, του FMEA και της CDC Entreprises.

(33)

Ακολούθως, η Επιτροπή διατυπώνει τις αμφιβολίες της ως προς την τήρηση από την πλευρά του εν λόγω επενδυτή του κριτηρίου του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή δεν μπορούσε να προσδιορίσει με ακρίβεια, με βάση την κατάσταση του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά και της επιχείρησης η οποία αντιμετώπιζε ορισμένες οικονομικές δυσκολίες (9), πρώτον, αν οι παραδοχές του σχεδίου εξυγίανσης ήταν αξιόπιστες, ρεαλιστικές και συνετές, δεύτερον, αν η αποτίμηση της αξίας της Trèves πριν την επένδυση ήταν συνετή και, τρίτον, αν η προοπτική ενός εσωτερικού συντελεστή απόδοσης (στο εξής «ΕΣΑ») [> 12 %] (10) έπρεπε να θεωρηθεί επαρκής σε σχέση με τον κίνδυνο που ανέλαβε το FMEA.

(34)

Όσον αφορά το σχέδιο διευθέτησης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών, η Επιτροπή διερωτάται αν η συμπεριφορά της γαλλικής κυβέρνησης μπορεί να συγκριθεί με αυτήν ενός ιδιώτη επενδυτή ο οποίος υπό τις ίδιες συνθήκες επιχειρεί να εισπράξει τα ποσά που του οφείλονται. Η Επιτροπή δεν είχε στη διάθεσή της όλα τα στοιχεία που θα της επέτρεπαν να διαπιστώσει αν οι πιστωτές του δημοσίου ήταν, βάσει του πρωτοκόλλου συνδιαλλαγής της 25ης Μαΐου 2009, σε κατάσταση τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκή με τους ιδιώτες πιστωτές της Trèves (δηλαδή τις τράπεζες) οι οποίοι συναίνεσαν επίσης στην αναδιάταξη των απαιτήσεών τους χορηγώντας δάνειο εξυγίανσης. Η Επιτροπή εκφράζει, συνεπώς, αμφιβολίες αν το σχέδιο διευθέτησης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών είναι σύμφωνο με την αρχή του ιδιώτη επενδυτή σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς.

(35)

Τέλος, εάν τα δύο προαναφερθέντα μέτρα έπρεπε να χαρακτηρισθούν κρατικές ενισχύσεις, η Επιτροπή δηλώνει στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας ότι το συμβιβάσιμο τους θα μπορούσε να εξεταστεί βάσει των κατευθυντήριων γραμμών της Επιτροπής σχετικά με τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (11) (στο εξής «κατευθυντήριες γραμμές»). Η Επιτροπή βεβαιώνει, ωστόσο, ότι στο παρόν στάδιο δεν μπορεί να διαπιστώσει με βεβαιότητα ότι πληρούνται όλοι οι όροι που απαιτούν οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές.

(36)

Με επιστολή της 2ας Ιουλίου 2010, ο όμιλος Trèves κοινοποίησε τις παρατηρήσεις του στην Επιτροπή. Κατά την άποψή τους, οι λεπτομέρειες και οι όροι της επένδυσης του FMEA στον όμιλο Trèves και η εφαρμογή του σχεδίου αναδιάταξης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών δεν υπόκεινται στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(37)

Σε ένα πρώτο στάδιο, ο όμιλος Trèves υποστήριξε ότι η θέση του καταλογισμού της ενίσχυσης στο κράτος είναι αβάσιμη διότι, μέσω του FMEA, ο όμιλος Trèves επέλεξε να αναλάβει δέσμευση με δύο αυτοκινητοβιομηχανίες διεθνούς εμβέλειας που αντιπροσωπεύουν ποσοστό [> 50] % του κύκλου εργασιών της. Εξάλλου, αμφισβητεί την ανάλυση της Επιτροπής κατά την οποία η εταιρεία αναγκάστηκε να προσφύγει σε κρατικούς πόρους, διότι αφενός οι πόροι του FMEA προέρχονται κατά την άποψή του από ιδιωτικούς φορείς και, αφετέρου, η συμμετοχή άλλων ιδιωτών επενδυτών στη χρηματοδότηση της εταιρείας (τράπεζες) αποδεικνύει ότι αυτή ήταν σε θέση να εξασφαλίσει τη χρηματοδότησή της από την αγορά.

(38)

Σε ένα δεύτερο στάδιο, ο όμιλος Trèves απορρίπτει κατηγορηματικά την ανάλυση της Επιτροπής σχετικά με την οικονομική κατάσταση της εταιρείας Trèves από το 2005 έως το 2008. Κατά την άποψή τους, η Επιτροπή συγχέει τη γενική κρίση του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας το 2008 με την ατομική κατάσταση της εταιρείας η οποία παρουσίαζε αδιάκοπη και σημαντική αύξηση του κύκλου εργασιών της από το 1999 ([500-700] εκατ. ευρώ) έως το 2004 ([900-1 100] εκατ. ευρώ). Η αύξηση αυτή δυσχεράνθηκε πράγματι από την κρίση η οποία έπληξε τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας το δεύτερο εξάμηνο του 2008. Σκοπός των σχεδίων αναδιάρθρωσης του 2005 και 2009 δεν ήταν η αντιμετώπιση δυσκολιών ρευστότητας αλλά ο εξορθολογισμός της παραγωγικής ικανότητας της εταιρείας, ώστε να δοθεί ώθηση στην επιχείρηση σε μια δύσκολη συγκυρία και όχι να διασφαλιστεί η επιβίωσή της, όπως αποδεικνύει η εξέλιξη του Ebitda (12) της Trèves από το 2005 έως το 2007 και η εξυγίανση των αποτελεσμάτων της ήδη από το 2009.

(39)

Εξάλλου, ο όμιλος Trèves αμφισβητεί τη σημασία που προσδίδει η Επιτροπή στις δηλώσεις του γάλλου υπουργού βιομηχανίας σύμφωνα με τις οποίες, εάν δεν παρενέβαινε το κράτος, η Trèves θα είχε κηρύξει πτώχευση. Η εκτίμηση της πραγματικής οικονομικής και δημοσιονομικής κατάστασης μιας επιχείρησης δεν μπορεί να βασιστεί σε μια υποκειμενική δήλωση ενός πολιτικού σε συνθήκες κοινωνικής έντασης.

(40)

Εξάλλου, η επένδυση του FMEA στην εταιρεία Trèves είχε αδιαμφισβήτητα συνετό χαρακτήρα τόσο στο χρηματοοικονομικό όσο και στο βιομηχανικό επίπεδο. Η εταιρεία υπενθυμίζει ότι το FMEA δεν ήταν ο μόνος επενδυτής, αλλά και διάφοροι άλλοι εν δυνάμει επενδυτές εκδήλωσαν ενδιαφέρον και ιδιώτες εταίροι ανέλαβαν δεσμεύσεις μαζί με το FMEA. Σε αντίθεση με τις εικασίες της Επιτροπής, δεν υπάρχει καμία αντίφαση ανάμεσα στη χρηματοοικονομική και τη βιομηχανική λογική της επένδυσης του FMEA. Σύμφωνα με τον όμιλο Trèves, το γεγονός ότι ένας κατασκευαστής κατέχει συμμετοχή σε προμηθεύτρια εταιρεία του, με σκοπό να ενισχύσει τους βιομηχανικούς τους δεσμούς και να αποκομίσει χρηματοοικονομικό όφελος από την ανάπτυξή του αποτελεί συνήθη πρακτική στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας.

(41)

Σε ένα τρίτο στάδιο, ο όμιλος Trèves επιμένει ότι τηρήθηκε η αρχή του συνετού ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία της αγοράς. Πράγματι, οι όροι της επένδυσης δεν είναι μόνο εξαιρετικά αυστηροί, αλλά και ευνοϊκοί για το FMEA. Εξάλλου, η εταιρεία Trèves διέθετε το 2008-2009 ουσιαστικά πλεονεκτήματα που θα της εξασφάλιζαν ταχεία αποκατάσταση της αποδοτικότητας (εγκατάσταση και ανάπτυξη σε αναδυόμενες αγορές, διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου των κατασκευαστών πελατών της, μεγάλη έμφαση στην έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη). Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα πλεονεκτήματα, το σχέδιο βιομηχανικής και οικονομικής αναδιάρθρωσης της Trèves καταρτίστηκε βάσει συνετών και εύλογων προβλέψεων μετά από διεξοδικό λογιστικό έλεγχο της κατάστασης της επιχείρησης. Τέλος, τα καλά αποτελέσματα της εταιρείας Trèves το 2009-2010 αποδεικνύουν τον συνετό χαρακτήρα της επένδυσης.

(42)

Τέλος, ο όμιλος Trèves θεωρεί ότι, εάν η επένδυση του FMEA έπρεπε να ενταχθεί στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η ενίσχυση αυτή θα ήταν συμβιβάσιμη με τις κατευθυντήριες γραμμές, εφόσον η αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της εταιρείας έχει εξασφαλιστεί, η αναδιάρθρωση της Trèves δεν προκαλεί καμία στρέβλωση στον ανταγωνισμό και συνδυάζεται με αντισταθμιστικά μέτρα που εν μέρει έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή ([…], μείωση της παραγωγικής ικανότητας, μείωση προσωπικού και, τέλος, το ποσοστό χρηματοδότησης της αναδιάρθρωσης της Trèves με εικαζόμενους κρατικούς πόρους περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο του κόστους της αναδιάρθρωσης).

(43)

Όσον αφορά το σχέδιο αναδιάταξης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών, ο όμιλος Trèves θεωρεί, καταρχάς, ότι τηρεί τις αρχές του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία της αγοράς και ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να λαμβάνει ως προϋπόθεση ότι, εάν απέδιδε ενδεχομένως τον χαρακτηρισμό ενίσχυσης, αυτό θα απέκλειε τη δυνατότητα εφαρμογής ενός συνετού σχεδίου αναδιάταξης του χρέους εκ μέρους των γαλλικών αρχών. Όμως, το σχέδιο αναδιάταξης προβλέπει χρηματικές ποινές και τόκους υπερημερίας, επιτόκιο υψηλότερο από το νόμιμο επιτόκιο που θα μπορούσε να ζητήσει ένας ιδιώτης πιστωτής, προνομιακές υποθήκες πρώτης τάξεως […] και η παρέμβαση του δημοσίου πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με την παρέμβαση των ιδιωτών πιστωτών.

(44)

Με επιστολή της 22ας Ιουνίου 2010, το FMEA κοινοποίησε τις παρατηρήσεις του στην Επιτροπή. Το FMEA απορρίπτει τον χαρακτηρισμό της επένδυσής του στην εταιρεία Trèves ως κρατική ενίσχυση, κατά κύριο λόγο επειδή διαθέτει αυτονομία να επιλέγει τις επενδύσεις του και, κατά δεύτερο λόγο, για τον τρόπο με τον οποίο επιδιώκει την επίτευξη των στόχων του.

(45)

Το FMEA εμμένει στο γεγονός ότι καθορίζει τις παρεμβάσεις του με απόλυτη ανεξαρτησία. Η αυτονομία αυτή απορρέει όχι μόνο από το καταστατικό του, αλλά κυρίως από τον τρόπο διακυβέρνησής του. Το FMEA, ως αμοιβαίο κεφάλαιο υψηλού κινδύνου, διαθέτει διαχειριστική εταιρεία που και η ίδια υπόκειται σε κανόνες διαχείρισης για λογαριασμό τρίτων. Η νομικά κατοχυρωμένη ανεξαρτησία της εταιρείας διαχείρισης να επιλέγει τις επενδύσεις της, εφόσον ενεργεί με βάση το οικονομικό συμφέρον των μετόχων της, διασφαλίζει την αυτονομία του FMEA κατά τη λήψη της επενδυτικής απόφασης. Όσον αφορά τις συμβουλευτικές επιτροπές του FMEA, την επιτροπή επιλογής και την επιτροπή επενδύσεων, η γνώμη τους εκδίδεται μόνο εφόσον έχει την έγκριση του ενός από τους δύο κατασκευαστές. Μέχρι σήμερα, η διαχειριστική εταιρεία, CDC Entreprises, δεν παρέκαμψε ποτέ τις γνώμες αυτών των επιτροπών. Κατά συνέπεια, η επιρροή των ιδιωτών επενδυτών, συγκεκριμένα της Renault και της Peugeot, είναι καθοριστική κατά την επιλογή και τον καθορισμό των επενδυτικών σχεδίων.

(46)

Εξάλλου, η επένδυση του FMEA στην εταιρεία Trèves αναδεικνύει την επενδυτική πολιτική του FMEA η οποία ευνοεί τις επιχειρήσεις υψηλού δυναμικού καινοτομίας και με έντονη δυναμική ανάπτυξης και κερδοφορίας στον κλάδο των εξοπλισμών αυτοκινήτων. Η εταιρεία Trèves είναι πρώτης γραμμής κατασκευάστρια εξοπλισμών αυτοκινήτων σε ευρωπαϊκή κλίμακα, για την οποία εξάλλου επέδειξαν ενδιαφέρον […] και άλλοι ιδιώτες επενδυτές. Η σαφής βελτίωση των αποτελεσμάτων της εταιρείας ήδη από το 2010 αποδεικνύει ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης που παρουσίασε η Trèves ήταν ρεαλιστικό και επαρκές. Οι πρόσκαιρες δυσκολίες της εταιρείας λόγω της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης επέτρεψαν επίσης στο FMEA να διαπραγματευθεί μια επένδυση με ιδιαίτερα προστατευτικούς όρους.

(47)

Το FMEA θεωρεί, κατά συνέπεια, ότι η επένδυσή του δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί κρατική ενίσχυση.

(48)

Με επιστολή της 6ης Ιουλίου 2010, η Renault κοινοποίησε τις παρατηρήσεις της στην Επιτροπή. Καταρχάς, αμφισβητεί τους ισχυρισμούς της Επιτροπής, ότι η συμμετοχή της στο FMEA συνδεόταν με το δάνειο που της χορήγησε το κράτος τον Απρίλιο του 2009. Η εταιρεία υπενθυμίζει ότι, όταν συστάθηκε το ταμείο στις 20 Ιανουαρίου 2009 (13), δεν διέθετε καμία πληροφορία ότι το κράτος θα χορηγούσε ενδεχομένως στο μέλλον δάνειο στους κατασκευαστές. Στόχος του δανείου που της χορηγήθηκε τον Απρίλιο του 2009 ήταν να χρηματοδοτήσει τις γενικές ανάγκες της επιχείρησης, λόγω της συρρίκνωσης των χρηματοπιστωτικών αγορών κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2008 και το πρώτο τρίμηνο του 2009.

(49)

Εξάλλου, η εγγραφή της Renault στο FMEA δικαιολογούνταν για οικονομικούς, βιομηχανικούς και χρηματοπιστωτικούς λόγους: είναι, πράγματι, από στρατηγική και χρηματοοικονομική άποψη απαραίτητο για τη Renault να εξασφαλίζει τον σταθερό εφοδιασμό της στηριζόμενη σε υγιείς και ανταγωνιστικούς προμηθευτές, προσδοκώντας ταυτόχρονα την απόδοση της επένδυσής της. Το FMEA επιτρέπει στη Renault να επενδύει σε απολύτως αναγκαίες επιχειρήσεις για τον κλάδο της, όπως η εταιρεία Trèves που παραμένει σημαντικότατος προμηθευτής της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας. Κατά συνέπεια, οι παρεμβάσεις του FMEA υπακούουν στην ίδια λογική με αυτήν της Renault, που και η ίδια είναι ένας συνετός επενδυτής σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς.

(50)

Τέλος, η εταιρεία Renault συμμερίζεται ανεπιφύλακτα τις παρατηρήσεις που υπέβαλε το FMEA απαντώντας στην απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, σχετικά με τον ρόλο της στη διακυβέρνηση του FMEA, τον τρόπο λειτουργίας του, την αυτονομία του και την αυτονομία της εταιρείας διαχείρισης έναντι των δημόσιων αρχών.

(51)

Με επιστολή της 6ης Ιουλίου 2010, η PSA κοινοποίησε τις παρατηρήσεις της στην Επιτροπή. Κατά την άποψη της PSA, η επένδυση του FMEA στην εταιρεία Trèves δεν είναι μόνο αποδοτική, αλλά αντιστοιχεί και στα οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντά του.

(52)

Η συμμετοχή της PSA στο FMEA εκφράζει την κοινή βούληση του κατασκευαστή και του ταμείου να επενδύσουν σε επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας υψηλού δυναμικού καινοτομίας, ικανές να εγγυηθούν την ασφάλεια του εφοδιασμού και να σταθεροποιήσουν με τον άριστο τρόπο τον κλάδο της κατασκευής εξοπλισμών για την αυτοκινητοβιομηχανία. Εξάλλου, η PSA θεωρεί ότι η επένδυση του FMEA ικανοποιεί τις απαιτήσεις της όσον αφορά την απόδοση σε σχέση με τον κίνδυνο που αναλαμβάνει.

(53)

Τέλος, η PSA επιμένει ότι η απόφαση συμμετοχής της στο FMEA δεν συνδέεται με καμία προϋπόθεση σύναψης δανειακής σύμβασης 3 δισεκατ. ευρώ μεταξύ του γαλλικού κράτους και του κατασκευαστή, τον Μάρτιο του 2009.

(54)

Με επιστολή της 23ης Ιουνίου 2010, ένας ανταγωνιστής της Trèves, που επιθυμεί να τηρηθεί η ανωνυμία του, κοινοποίησε τις παρατηρήσεις του στην Επιτροπή. Συμμερίζεται τις αναλύσεις της Επιτροπής στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας της 29ης Ιανουαρίου 2010. Θεωρεί, πράγματι, ότι η εταιρεία Trèves αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες πριν την έναρξη της οικονομικής κρίσης και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να επωφεληθεί από τη λήψη μέτρων βάσει του προσωρινού πλαισίου της Ένωσης. Εξάλλου, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση της Trèves, οι κρατικές ενισχύσεις τις οποίες θα μπορούσε να λάβει έπρεπε να συνοδεύονται με σημαντικά αντισταθμιστικά μέτρα, λόγω των σημαντικότατων αρνητικών επιπτώσεων στον ανταγωνισμό. Πράγματι, δεν δικαιολογείται μια ενίσχυση που έχει ως αποκλειστικό σκοπό την τεχνητή επιβίωση μιας επιχείρησης σε έναν τομέα που παρουσιάζει μακροχρόνια διαρθρωτική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Θεωρεί ότι η Trèves έπρεπε να υποχρεωθεί να περιορίσει την παρουσία της στις αγορές μέσω της πώλησης θυγατρικών εταιρειών ή δραστικής μείωσης των δραστηριοτήτων της και να προβεί σε αναδιάρθρωσή της με δικούς της κυρίως πόρους.

(55)

Με επιστολή της 15ης Ιουνίου 2010, ο ιταλός υπουργός οικονομικής ανάπτυξης κοινοποίησε τις παρατηρήσεις του στην Επιτροπή. Συμμερίζεται τα «επιχειρήματα» (14) της Επιτροπής σε δύο θεμελιώδη σημεία: η επένδυση του FMEA συνιστά αναμφίβολα κρατική ενίσχυση λόγω της καθοριστικής παρουσίας δημόσιων κεφαλαίων και η ενίσχυση αυτού του τύπου έχει σκοπό να στηρίξει επιχειρήσεις οι οποίες, πριν από το δεύτερο τρίμηνο του 2008, αντιμετώπιζαν δυσκολίες κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών.

(56)

Με επιστολή της 25ης Μαρτίου 2010, οι γαλλικές αρχές κοινοποίησαν τις παρατηρήσεις τους στην Επιτροπή μετά την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας στις 29 Ιανουαρίου 2010.

(57)

Κατά την άποψή τους, οι λεπτομέρειες εφαρμογής και οι όροι της επένδυσης του FMEA στην εταιρεία Trèves δεν εμπίπτουν στο πεδίο του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, διότι η επένδυση δεν υλοποιήθηκε με κρατικούς πόρους, αλλά κατά πλειοψηφία με ιδιωτικά κεφάλαια που δεν μπορούν να καταλογιστούν στο κράτος. Ακόμη και αν οι πόροι του FMEA θεωρούνταν πόροι του κράτους ή η απόφαση για την υλοποίηση της επένδυσης καταλογιζόταν στο κράτος, οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι η επένδυση αυτή παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά μιας συνετής επένδυσης σε οικονομία της αγοράς. Εξάλλου, θεωρούν ότι και η αναδιάταξη των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών, την οποία αποδέχτηκαν οι δημόσιοι πιστωτές, ικανοποιεί τα κριτήρια του ιδιώτη πιστωτή ο οποίος επιδιώκει να εισπράξει τα ποσά που του οφείλονται.

(58)

Οι γαλλικές αρχές υποστηρίζουν ότι η επένδυση του FMEA δεν συνεπαγόταν κατά κανέναν τρόπο τη μεταφορά πόρων του κράτους κατά την έννοια της νομολογίας «Stardust marine» (15). Τα κεφάλαια του FMEA είναι, όσον αφορά το μερίδιο των κατασκευαστών PSA και Renault (2/3), καθαρά ιδιωτικά κεφάλαια και, όσον αφορά το μερίδιο του FSI (1/3), αν και δημόσιας προέλευσης, είναι κεφάλαια που δεν υπόκεινται στον μόνιμο έλεγχο του κράτους. Το FSI, που δημιουργήθηκε κατά το πρότυπο των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, συστάθηκε υπό τη μορφή ανώνυμης εταιρείας ανταγωνιζόμενη άλλα ιδιωτικά επενδυτικά ταμεία. Πραγματοποιεί επενδύσεις μακρόχρονης προοπτικής με στόχο την κερδοφορία.

(59)

Εξάλλου, η εταιρεία διαχείρισης του FMEA, η CDC Entreprises, βάσει του καταστατικού της και του τρόπου λειτουργίας της, δεν τελεί υπό την κηδεμονία των δημόσιων αρχών. Με βάση το καταστατικό της είναι νομικά ανεξάρτητη από τη CDC και επενδύει με αποκλειστικό στόχο το κέρδος των μετόχων της, ανταγωνιζόμενη ή παράλληλα με ιδιώτες επενδυτές. Η CDC Entreprises διαχειρίζεται, συνεπώς, τα κεφάλαια του FMEA με απόλυτη ανεξαρτησία. Όσον αφορά την επένδυση στην Trèves, αυτή ήταν σύμφωνη με προηγούμενες γνώμες των επιτροπών επιλογής και επενδύσεων του FMEA, χωρίς καμία παρέμβαση του κράτους. Κατά συνέπεια, οι γαλλικές αρχές καταλήγουν στο συμπέρασμα, αφενός, ότι οι επενδυθέντες πόροι δεν είναι κρατικοί πόροι στο βαθμό που δεν υπόκεινται σε συνεχή έλεγχο του δημοσίου και, ως εκ τούτου, στη διάθεση των εθνικών αρχών και, αφετέρου, ότι η απόφαση πραγματοποίησης της επένδυσης δεν μπορεί να καταλογιστεί στο κράτος, διότι η CDC Entreprises ενεργεί αποκλειστικά με γνώμονα το συμφέρον των μετόχων του FMEA και με απόλυτη ανεξαρτησία.

(60)

Όσον αφορά τη συμμόρφωση της επένδυσης του FMEA με την αρχή του συνετού επενδυτή σε οικονομία της αγοράς, οι γαλλικές αρχές υπενθυμίζουν ότι η επενδυτική πολιτική του FMEA ευνοεί τα αποδοτικά και στρατηγικής σημασίας επενδυτικά σχέδια στον κλάδο του αυτοκινήτου, με ισχυρή ανάπτυξη και υψηλό δυναμικό καινοτομίας. Στην περίπτωση της Trèves, η επένδυση υλοποιήθηκε βάσει ρεαλιστικού και αυστηρού επιχειρηματικού σχεδίου που επιβεβαιώθηκε από διάφορες αναλύσεις ιδιωτικών φορέων. Και η απόκτηση συμμετοχών του FMEA στο κεφάλαιο της Trèves και η εγγραφή στα χρεόγραφα ORAPA πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα με αυτήν άλλων ιδιωτών επενδυτών και με τους ίδιους όρους (επενδύσεις «pari passu»). Κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, αυτά τα στοιχεία είναι αρκετά για να αποδείξουν τη συμμόρφωση της επένδυσης με τους όρους της αγοράς.

(61)

Αναφορικά με την εφαρμογή της αρχής του ιδιώτη πιστωτή σε οικονομία της αγοράς, οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι το σχέδιο αναδιάταξης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών που εγκρίθηκε υπέρ της Trèves είναι σύμφωνο με την ιδέα που διέπει την εφαρμογή αυτού του κριτηρίου, δηλαδή ότι ο δημόσιος πιστωτής οφείλει, όπως και ο ιδιώτης πιστωτής, να επιδιώκει να εισπράξει τα ποσά που του οφείλει ένας οφειλέτης που αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες. Καταρχάς, οι γαλλικές αρχές διευκρινίζουν ότι δεν παραχωρήθηκε στον όμιλο Trèves καμία μείωση φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών. Θεωρούν ότι τα δύο θεμελιώδη στοιχεία που επιτρέπουν να εκτιμηθεί αν τηρείται το κριτήριο του ιδιώτη πιστωτή, δηλαδή η παρουσία κυρώσεων και τόκων υπερημερίας και το εφαρμοζόμενο επιτόκιο, τηρούνται στην προκειμένη περίπτωση. Πράγματι, το σχέδιο αναδιάταξης προβλέπει τόκους υπερημερίας και ποινές που ορίστηκαν πριν την αναδιάταξη του χρέους και ελήφθησαν υπόψη στον υπολογισμό των δόσεων που οφείλει η Trèves. Εξάλλου, αυτό είναι σύμφωνο με το άρθρο 1153 του αστικού κώδικα που προβλέπει ότι, ελλείψει συμβατικής ρήτρας, η καθυστέρηση στην εκτέλεση της πληρωμής ποσού που οφείλεται σε ιδιώτη πιστωτή επισύρει την ποινή καταβολής τόκων υπερημερίας με το νόμιμο επιτόκιο. Το επιτόκιο αυτό ήταν 3,79 % το 2009, έτος κατά το οποίο ορίστηκε το σχέδιο αναδιάταξης. Το ετήσιο επιτόκιο επί της συνολικής διάρκειας του σχεδίου αναδιάταξης είναι περίπου [5-10] %. Επιπλέον, οι γαλλικές αρχές υπενθυμίζουν ότι ταυτόχρονα με το σχέδιο αναδιάταξης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών, οι δανειοδότριες τράπεζες του ομίλου Trèves συμφώνησαν στην αναδιάταξη των δικών τους στοιχείων παθητικού μέσω δανείου εξυγίανσης. Οι ιδιώτες επενδυτές της Trèves είχαν και αυτοί παραχωρήσει διευκολύνσεις πληρωμής, για να εξασφαλίσουν την είσπραξη των απαιτήσεών τους.

(62)

Οι γαλλικές αρχές διαπιστώνουν, σε ένα πρώτο στάδιο, ότι οι περισσότερες παρατηρήσεις που έχουν ληφθεί επιβεβαιώνουν ότι η επένδυση του FMEA στην εταιρεία Trèves δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως κρατική ενίσχυση. Κατά συνέπεια, οι γαλλικές αρχές δεν θα διατυπώσουν κανένα συμπληρωματικό σχόλιο γι’ αυτές τις παρατηρήσεις.

(63)

Αντίθετα, όσον αφορά τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν οι ιταλικές αρχές και η εταιρεία που τηρήθηκε η ανωνυμία της και παρουσιάζεται ως ανταγωνιστής της Trèves, οι γαλλικές αρχές επιθυμούν να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή τις ακόλουθες παρατηρήσεις.

(64)

Οι γαλλικές αρχές διαπιστώνουν ότι οι ιταλικές αρχές περιορίζονται στον ισχυρισμό ότι η επένδυση του FMEA στην εταιρεία Trèves πρέπει να χαρακτηριστεί κρατική ενίσχυση λόγω του «καθοριστικού ρόλου» που διαδραμάτισαν τα δημόσια κεφάλαια. Ο ισχυρισμός αυτός δεν τεκμηριώνεται από κανένα αποδεικτικό ή αιτιολογικό στοιχείο.

(65)

Πάντοτε κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, η ανταγωνίστρια εταιρεία της Trèves εικάζει επίσης, χωρίς να την αποδεικνύει, την ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης ασυμβίβαστης με τις κατευθυντήριες γραμμές και με το προσωρινό πλαίσιο που ενέκρινε η Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2008 για την αντιμετώπιση της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης. Τα στοιχεία στα οποία βασίζεται αυτή η εταιρεία είναι είτε ανακριβή είτε εκτός του πλαισίου τους και, κατά συνέπεια, η ερμηνεία τους είναι εσφαλμένη και μεροληπτική.

(66)

Όταν η Επιτροπή εξετάζει ένα εθνικό μέτρο, οφείλει καταρχάς να εξετάσει εάν το εν λόγω μέτρο μπορεί να χαρακτηριστεί ως κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107, παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Όταν αποδοθεί ο εν λόγω χαρακτηρισμός, η Επιτροπή μπορεί στη συνέχεια να εκτιμήσει σε ποιο βαθμό το εν λόγω μέτρο μπορεί να θεωρηθεί συμβιβάσιμο με την κοινή αγορά, βάσει των εξαιρέσεων που επιτρέπει η ΣΛΕΕ από την αρχή της απαγόρευσης των κρατικών ενισχύσεων. Εάν το υπό εξέταση μέτρο δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, η εξέταση του συμβιβάσιμου της ενίσχυσης καθίσταται άνευ αντικειμένου.

(67)

Σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ «ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ των κρατών μελών συναλλαγές».

(68)

Η διάταξη αυτή απαριθμεί τα κριτήρια βάσει των οποίων ένα εθνικό μέτρο μπορεί να χαρακτηρισθεί κρατική ενίσχυση. Όπως υπενθυμίζει το Δικαστήριο στην απόφασή του, της 15ης Ιουνίου 2006, τα κριτήρια αυτά είναι «η χρηματοδότηση του μέτρου αυτού από το κράτος ή με κρατικούς πόρους, η ύπαρξη πλεονεκτήματος για μια επιχείρηση, η επιλεκτική εφαρμογή του εν λόγω μέτρου καθώς και η επίδραση που ασκεί αυτό στο μεταξύ κρατών μελών εμπόριο και η εξ αυτής απορρέουσα νόθευση του ανταγωνισμού» (16).

(69)

Τα κριτήρια αυτά είναι σωρευτικά και πρέπει να συντρέχουν όλα για να είναι δυνατό να χαρακτηριστεί ένα μέτρο ως κρατική ενίσχυση. Συνεπώς, από τη στιγμή που η Επιτροπή διαπιστώσει ότι δεν ικανοποιείται ένα από τα κριτήρια αυτά, μπορεί να δηλώσει με βεβαιότητα ότι το υπό εξέταση μέτρο δεν συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(70)

Όσον αφορά την επένδυση του FMEA στην Trèves με ποσό 55 εκατ. ευρώ, πρέπει κατά πρώτο λόγο να επαληθευθεί εάν τηρείται το κριτήριο της ύπαρξης πλεονεκτήματος.

(71)

Κατά πάγια νομολογία (17), η εισφορά κεφαλαίων σε μια επιχείρηση δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, εάν η εισφορά αυτή πραγματοποιείται υπό περιστάσεις που θα ήταν αποδεκτές για έναν ιδιώτη επενδυτή ο οποίος ενεργεί σε συνήθεις συνθήκες μιας οικονομίας αγοράς («κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς»).

(72)

Ως προς αυτό, εάν υιοθετηθεί η υπόθεση ότι το FMEA θα μεταπωλήσει τη συμμετοχή στην εταιρεία Trèves το έτος 2012, ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης («ΕΣΑ») που υπολογίστηκε από το FMEA για την επένδυσή του είναι [> 12 %] ετησίως. Το ποσοστό αυτό αντιπροσωπεύει την απόδοση, προ φόρων, του συνόλου της επένδυσης του FMEA, τόσο ως προς την άμεση εισφορά κεφαλαίου ύψους [5-15] εκατ. ευρώ όσο και υπό μορφή χρεογράφων που παρέχουν πρόσβαση στο μετοχικό κεφάλαιο (ORAPA) για ποσό [40-50] εκατ. ευρώ.

(73)

Ως εκ τούτου, για να εκτιμηθεί αν τηρείται το κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς, η Επιτροπή οφείλει να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα:

(74)

Η Επιτροπή θα προσπαθήσει να συνδυάσει τις απαντήσεις στις ερωτήσεις β) και δ) με εκτιμήσεις σχετικές με τη διάρθρωση της επένδυσης του FMEA και τον επιμερισμό της υπεραξίας.

(75)

Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα επιτρέψουν στην Επιτροπή να προσδιορίσει αν το FMEA ενήργησε σε συνθήκες παρόμοιες με αυτές τις οποίες θα απαιτούσε ένας ιδιώτης επενδυτής η επένδυση του οποίου παρουσιάζει κίνδυνο που απορρέει από την κατάσταση τόσο του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας κατά τον χρόνο της επένδυσης όσο και της επιχείρησης η οποία αντιμετώπιζε ορισμένες οικονομικές δυσκολίες.

(76)

Όπως ήδη αναφέρθηκε στην αιτιολογική σκέψη 23, λίγο πριν εκδηλωθεί η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση του 2008, η Trèves άρχισε να αποκομίζει τα οφέλη ενός πρώτου σχεδίου αναδιάρθρωσης που τέθηκε σε εφαρμογή το 2005 και αποσκοπούσε στη μείωση του προσωπικού και τον εξορθολογισμό της παραγωγικής ικανότητας (18). Όταν εκδηλώθηκε η κρίση, η Trèves αποφάσισε να τροποποιήσει και να εμβαθύνει το σχέδιο αναδιάρθρωσής της.

(77)

Έτσι, ήδη από τα τέλη του 2008, η Trèves έδωσε νέα ώθηση στο σχέδιο αναδιάρθρωσής της και, στα τέλη Δεκεμβρίου 2008, δηλαδή αρκετούς μήνες πριν συναφθεί το πρωτόκολλο συνδιαλλαγής της 25ης Μαΐου 2009, μπορούσαν ήδη να παρατηρηθούν τα ακόλουθα αποτελέσματα:

(78)

Στις αρχές του 2009, η Trèves επεξεργαζόταν με πιο επίσημο τρόπο προσαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης, με τη βοήθεια της ανεξάρτητης εταιρείας συμβούλων […].Η εταιρεία αυτή επιβεβαίωσε ιδίως το ποσό των ταμειακών αναγκών που κρίθηκε απαραίτητο για τη χρηματοδότηση του σχεδίου ([110-140] εκατ. ευρώ, βλέπε αιτιολογικές σκέψεις 25 και επόμενες).

(79)

Καταρχάς, πρέπει να επισημανθεί ότι οι προβλέψεις για τους μελλοντικούς κύκλους εργασιών που περιέχονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης φαίνονται αξιόπιστες και ρεαλιστικές. Πράγματι, οι προβλέψεις αυτές βασίζονται στην πρόβλεψη ενός επιπέδου παραγγελιών από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων που αναθεωρήθηκε σημαντικά προς τα κάτω. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι ποσότητες που αναμένονταν για το 2009 ήταν κατά [15-25] % χαμηλότερες από το επίπεδο του 2008. Αφετέρου, οι προβλέψεις είναι συνεπείς με τις προβλέψεις που πραγματοποίησαν την ίδια περίοδο αναλυτές του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας (π.χ. η εταιρεία JD Power) ως προς την αναμενόμενη ανάκαμψη του τομέα και τις προοπτικές της με ορίζοντα το 2011. Κατά συνέπεια, η Trèves εκτίμησε τον μελλοντικό κύκλο εργασιών της βάσει συνετής και σοβαρής εκτίμησης του όγκου των συναλλαγών. Το σχέδιο είναι συνετό ως προς την εξέλιξη του τομέα και βασίζεται σε επίπεδο δραστηριότητας το 2011 […] σε σχέση με τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2008.

(80)

Στη συνέχεια, το σχέδιο προσδίδει μεγάλη σημασία στη μείωση του κόστους. Η μείωση αυτή επιτυγχάνεται, μεταξύ άλλων, με την ενίσχυση της αποδοτικότητας της εργασίας και την εξοικονόμηση λειτουργικών δαπανών […] (19) […]. Η μείωση του κόστους βασίζεται επίσης στη σημαντική μείωση του προσωπικού (η αναδιάρθρωση αφορά συνολικά 1 300 άτομα).

(81)

Βάσει αυτών των μέτρων, το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει:

(82)

Πρέπει να επισημανθεί ότι, πριν πραγματοποιήσει την επένδυση, και το ίδιο το FMEA ανέθεσε στην εταιρεία συμβούλων […] να διενεργήσει, από τα μέσα Μαρτίου έως τέλη Απριλίου 2009 πλήρη λογιστικό έλεγχο της κατάστασης της Trèves (εργασίες επονομαζόμενες «δέουσας επιμέλειας»). Οι ομάδες του FMEA οι ίδιες ανέλυσαν και ενέκριναν το σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(83)

Εξάλλου, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσής της, η Trèves ανέλαβε τη δέσμευση να εκχωρήσει τη δραστηριότητά της «[….]» λαμβάνοντας υπόψη τις βιομηχανικές και κοινωνικές ισορροπίες σχετικά με αυτή τη λειτουργία και με γνώμονα να συμβάλει στην ανταγωνιστικότητα των βιομηχανικών εγκαταστάσεων του νέου ομίλου Trèves.

(84)

Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης βάσει του οποίου το FMEA πραγματοποίησε την επένδυσή του στην Trèves μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστο και ρεαλιστικό.

(85)

Η αξία των ιδίων κεφαλαίων της Trèves πριν την επένδυση του FMEA καθορίστηκε σε [15-40] εκατ. ευρώ. Σε αυτή τη βάση, το FMEA έλαβε ποσοστό [< 50] % του κεφαλαίου της Trèves πραγματοποιώντας αύξηση κεφαλαίου κατά [5-15] εκατ. ευρώ. Η Επιτροπή οφείλει να επαληθεύσει ότι η εν λόγω αποτίμηση της αξίας είναι σωστή και συνετή με βάση την κατάσταση της επιχείρησης εκείνη την εποχή.

(86)

Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι αποτίμησης της αξίας των ιδίων κεφαλαίων μιας επιχείρησης (20). Μια ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος είναι η μέθοδος του πολλαπλάσιου του Ebitda. Επιτρέπει να αποτιμηθεί η αξία των ιδίων κεφαλαίων μιας επιχείρησης για ένα έτος Χ πολλαπλασιάζοντας το Ebitda αυτού του έτους Χ επί έναν αριθμό (πολλαπλάσιο) που κρίνεται κατάλληλος για τον εξεταζόμενο τομέα, αφού αφαιρεθεί από το αποτέλεσμα η καθαρή οφειλή.

(87)

Μια άλλη μέθοδος είναι μέθοδος της «Discounted Cash Flow Analysis» (ανάλυση προεξοφλημένων ταμειακών ροών). Οι ονομαστικές διαθέσιμες ταμειακές ροές («Free Cash Flows») της επιχείρησης για τα επόμενα έτη ανάγονται στην παρούσα αξία σύμφωνα με το σταθμισμένο μέσο κόστος του ονομαστικού κεφαλαίου (στη συνέχεια «Weighted Average Cost of Capital» ή «WACC») και αφαιρείται από τη λαμβανόμενη τιμή η καθαρή οφειλή.

(88)

Μια τρίτη μέθοδος είναι η μέθοδος του πολλαπλάσιου του κύκλου εργασιών. Επιτρέπει την αποτίμηση της αξίας των ιδίων κεφαλαίων μιας επιχείρησης σε ένα έτος Χ πολλαπλασιάζοντας τον κύκλο εργασιών αυτού του έτους Χ επί έναν αριθμό (το πολλαπλάσιο) ο οποίος κρίνεται κατάλληλος για τον οικείο τομέα, αφού αφαιρεθεί από το αποτέλεσμα η καθαρή οφειλή.

(89)

Για να αποτιμήσει την αξία της επιχείρησης Trèves πριν την επένδυσή της, το FMEA χρησιμοποίησε τις μεθόδους της Discounted Cash Flow Analysis και του πολλαπλάσιου του κύκλου εργασιών. Πράγματι, η Trèves δεν παρουσίαζε θετικό Ebitda στο τέλος του έτους 2008, εφόσον δεν ήταν δυνατό να εφαρμοσθεί η προαναφερθείσα πρώτη μέθοδος, δηλαδή του πολλαπλάσιου του Ebitda.

(90)

Αντίθετα, ήταν εφικτή η εφαρμογή της μεθόδου της Discounted Cash Flow Analysis που επέτρεπε να ληφθούν υπόψη οι προοπτικές αποκατάστασης της κερδοφορίας, στοιχείο που είχε σαν αποτέλεσμα να ενσωματωθούν στην αποτίμηση της αξίας οι προσδοκώμενες ευνοϊκές επιπτώσεις από τη βελτίωση των επιδόσεων της επιχείρησης. Η μέθοδος του πολλαπλάσιου του κύκλου εργασιών χρησιμοποιήθηκε επίσης για λόγους σύνεσης και επιβεβαίωσης.

(91)

Όσον αφορά τη μέθοδο της Discounted Cash Flow Analysis της επιχείρησης, το κόστος του κεφαλαίου ή το τομεακό WACC, που ενσωματώνει τον ειδικό κίνδυνο του τομέα, εκτιμήθηκε σε 12 %. Στη συνέχεια, το FMEA υπολόγισε ένα πιο συνετό WACC σε [> 12] % ενσωματώνοντας τις συμπληρωματικές τιμές ειδικού κινδύνου που συνδέονται με το μέγεθος της επιχείρησης και τον μη ρευστό χαρακτήρα της επένδυσης. Τελικά επέλεξε WACC [> 12] %, ώστε να λάβει υπόψη τον πρόσθετο κίνδυνο που συνδέεται με την αλλαγή των συνθηκών της επιχείρησης (δηλαδή την αναδιάρθρωση). Η μακροπρόθεσμη αξία της επιχείρησης (επονομαζόμενη τελική αξία) υπολογίστηκε με βάση τα αποτελέσματα του 2011. Έτσι, το FMEA αποτίμησε την αξία των ιδίων κεφαλαίων του στον όμιλο Trèves σε [15-40] εκατ. ευρώ.

(92)

Όσον αφορά τη μέθοδο του πολλαπλάσιου του κύκλου εργασιών, ο συντελεστής που επελέγη και εφαρμόστηκε στον κύκλο εργασιών του τέλους του 2008 ήταν [0-1]. Αυτό το πολλαπλάσιο αντιστοιχεί στα πολλαπλάσια που παρατηρήθηκαν στην αγορά για συγκρίσιμες επιχειρήσεις κατά τον χρόνο της εξεταζόμενης πράξης. Πρέπει να επισημανθεί ότι τα εν λόγω πολλαπλάσια έφθασαν στα τέλη του 2008 και στις αρχές του 2009 σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα λόγω της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής χρήσης που επηρέασε έντονα τον κλάδο του αυτοκινήτου και του εξοπλισμού αυτοκινήτων (πράγματι, το μέσο μακροπρόθεσμο πολλαπλάσιο του κύκλου εργασιών στον τομέα του εξοπλισμού αυτοκινήτων ορίζεται σε 0,51). Με βάση ένα πολλαπλάσιο της τάξης του [0-1], η αξία των ιδίων κεφαλαίων της Trèves ανέρχεται σε [15-40] εκατ. ευρώ.

(93)

Έτσι, αν και το πολλαπλάσιο [0-1] είναι ένα πολλαπλάσιο που πρέπει να θεωρείται ιστορικά χαμηλό, το FMEA επέλεξε την αξία που προέκυψε με αυτό το πολλαπλάσιο και όχι την αξία με βάση ένα μακροπρόθεσμα μέσο πολλαπλάσιο ή ένα μέσο πολλαπλάσιο αρκετών ετών. Επίσης, το FMEA δεν επέλεξε ούτε την αποτίμηση της αξίας με βάση τη μέθοδο της Discounted Cash Flow Analysis. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η αποτίμηση της αξίας των ιδίων κεφαλαίων της Trèves πριν πραγματοποιήσει το FMEA την επένδυσή του είναι εύλογη και συνετή. Πράγματι, η αξία αυτή τοποθετείται στο κάτω μέρος της κλίμακας που καθορίζεται σύμφωνα με τη μέθοδο της Discounted Cash Flow Analysis και τα χρηματιστηριακά πολλαπλάσια. Μια αποτίμηση που πραγματοποιείται σε αυτή τη βάση συνιστά ευνοϊκό στοιχείο για έναν ιδιώτη επενδυτή, διότι έχει την τάση να ενισχύει τις προοπτικές υπεραξίας υπό το πρίσμα της επανόδου των πολλαπλασίων αποτίμησης στα ιστορικά μέσα επίπεδά τους.

(94)

Εξάλλου, πρέπει να υπενθυμιστεί ότι η επένδυση του FMEA δεν περιορίζεται σε εισφορά κεφαλαίου [5-15] εκατ. ευρώ που του απέδωσε ποσοστό [< 50] % των μετοχών του ομίλου Trèves. Το FMEA εισέφερε επίσης ποσό [40-50] εκατ. ευρώ υπό μορφή χρεογράφων που παρέχουν πρόσβαση στο κεφάλαιο (ORAPA) και παράγουν τόκο [> 8] % ετησίως. Η διάρθρωση αυτή είναι μια σύνθετη διάρθρωση την οποία θα απαιτούσε ένας ιδιώτης επενδυτής σε έναν τομέα όπως η υπεργολαβία στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Πράγματι, η ύπαρξη μιας σημαντικής ποσότητας ORAPÀ κυμαινόμενης ισοτιμίας σε συνάρτηση με τις επιδόσεις της εταιρείας συνιστά έναν από τους μηχανισμούς ελέγχου που παρέχουν τα περισσότερα κίνητρα.

(95)

Το FMEA έθεσε σε εφαρμογή τον ακόλουθο μηχανισμό. Οι ORAPA μπορούν να εξοφληθούν μέσω της έκδοσης νέων μετοχών της εταιρείας Trèves. Η ισοτιμία καθορίστηκε το 2011 με την επίτευξη ενός περιθωρίου ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος […] %. Εάν επιτευχθεί το όριο αυτό, το FMEA θα λάβει το […] % των ιδίων κεφαλαίων με την εξόφληση των ομολογιών. Εάν δεν επιτευχθεί αυτό το όριο, με την εξόφληση των ομολογιών το FMEA θα κατείχε ποσοστό […] % των ιδίων κεφαλαίων. Το συμφέρον της διοίκησης της Trèves είναι συνεπώς να εξασφαλίσει την επίτευξη αυτού του περιθωρίου ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος […]. Τα συμφέροντα, λοιπόν, του χρηματοοικονομικού επενδυτή και της διοίκησης – μετόχων της εταιρείας συγκλίνουν σε μεγάλο βαθμό με στόχο να μεγιστοποιηθεί η αξία της εταιρείας.

(96)

Η μέθοδος που γενικά επιλέγει ένας ιδιώτης επενδυτής συνίσταται στην εκτίμηση του ετήσιου εσωτερικού συντελεστή αποδοτικότητας για το εξεταζόμενο επενδυτικό σχέδιο. Για τον υπολογισμό του ετήσιου ΕΣΑ μιας επένδυσης σε μια επιχείρηση, πρέπει να προσδιοριστεί η αξία των ιδίων κεφαλαίων αυτής της επιχείρησης κατά τον χρόνο της προσδοκώμενης κερδοφορίας.

(97)

Όπως έχει ήδη αναφερθεί στις αιτιολογικές σκέψεις 85 έως 87, υπάρχουν διάφορες μέθοδοι αποτίμησης της αξίας μιας επιχείρησης. Για να αποτιμήσει την αξία της επιχείρησης το 2012, έτος κατά το οποίο το FMEA θα μπορούσε να εκχωρήσει τη συμμετοχή του (21), το FMEA χρησιμοποίησε τη μέθοδο του πολλαπλάσιου του Ebitda. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται συχνά στον βιομηχανικό τομέα για την πρόβλεψη των τρόπων απεμπλοκής ενός επενδυτή επιχειρηματικού κεφαλαίου, ή οιονεί κεφαλαίου. Εξάλλου, κατά τον υπολογισμό της προσδοκώμενης κερδοφορίας βάσει του Ebitda, το FMEA βασίζεται σε ένα επαρκές μέτρο για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης που πρέπει να επιτευχθεί το διάστημα από την επένδυσή του (στις 25 Μαΐου 2009) μέχρι τα τέλη του έτους 2011. Επιπλέον, επιλέγοντας το προβλεπόμενο για το 2011 Ebitda και όχι αυτό, το υψηλότερο, που προβλέπεται για το 2012, το FMEA υιοθετεί μια συνετή μέθοδο που συνίσταται στην επαλήθευση του ότι η βιωσιμότητα της επιχείρησης θα επιτευχθεί ικανοποιητικά σε αρκετά σύντομο διάστημα (που μόλις υπερβαίνει τα δυόμιση έτη).

(98)

Ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση, ο ΕΣΑ που υπολόγισε το FMEA βασίζεται σε τρεις παραδοχές που αναφέρονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Πρώτον, ο όμιλος Trèves έπρεπε να παρουσιάσει στα τέλη του 2011 Ebitda [50-80] εκατ. ευρώ. Δεύτερον, η αξία της Trèves στα τέλη του έτους 2011 καθορίστηκε με βάση πολλαπλάσιο του Ebitda [1-6]. Τρίτον, η καθαρή οφειλή εκτιμάται σε [50-150] εκατ. ευρώ στο τέλος του 2011. Η Επιτροπή οφείλει, λοιπόν, να εξετάσει αν αυτές οι τρεις παραδοχές πρέπει να θεωρηθούν αξιόπιστες και ρεαλιστικές κατά τον χρόνο που πραγματοποιήθηκε η επένδυση του FMEA.

(99)

Πρώτον, όσον αφορά την τιμή Ebitda για το 2011, πρέπει να επισημανθεί ότι η πρόβλεψη αυτή βασίζεται στην εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Όμως, όπως εξηγείται στις αιτιολογικές σκέψεις 76 και επόμενες, το σχέδιο αυτό μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστο και ρεαλιστικό. Έτσι, πρέπει να υπενθυμιστεί ότι η μείωση του κόστους επιτυγχάνεται κατά κύριο λόγο με την ενίσχυση της παραγωγικότητας της εργασίας και την εξοικονόμηση λειτουργικών εξόδων χάρη, κυρίως, […]. Η μείωση των εξόδων βασίζεται επίσης σε σημαντική μείωση του προσωπικού (η αναδιάρθρωση αφορά συνολικά 1 300 άτομα).

(100)

Δεύτερον, το πολλαπλάσιο του Ebitda ([1-6]) που χρησιμοποιήθηκε για την αποτίμηση της αξίας της επιχείρησης αντιστοιχεί στο μέσο πολλαπλάσιο του τομέα που υπολογίστηκε για την περίοδο 2000-2009 ([1-6]), μείον την τυπική απόκλιση ως προληπτικό μέτρο που συνδέεται με το πλαίσιο ανόρθωσης της εταιρείας). Το πολλαπλάσιο αυτό είναι ελαφρά υψηλότερο από το πολλαπλάσιο του τομέα κατά τον χρόνο υλοποίησης της επένδυσης (περίπου 4,2). Είναι, ωστόσο, αρκούντως συνετό να ληφθεί ως βάση ένας συντελεστής [1-6] κατά την αποτίμηση της αξίας για το τέλος του 2011, λαμβανομένης υπόψη της προβλέψιμης βελτίωσης του συντελεστή, η οποία είχε αρχίσει ήδη να διαφαίνεται καθαρά τη στιγμή της επένδυσης [1-6] τον Δεκέμβριο του 2008 έναντι [1-6] τον Μάιο του 2009). Το πολλαπλάσιο αυτό φαίνεται επίσης ιδιαίτερα συντηρητικό με βάση τις μακροπρόθεσμες προβλέψεις για τον τομέα που παρουσιάζουν πολλαπλάσια μεταξύ [1-6] και [1-6].

(101)

Τρίτον, από τις προβλέψεις που έγιναν τον Απρίλιο του 2009 διαφάνηκε βελτίωση του καθαρής οφειλής, η οποία έπρεπε να μειωθεί από [100-200] εκατ. ευρώ στο τέλος του 2008 σε [100-200] εκατ. ευρώ στο τέλος του 2010 (στο παρελθόν είχε επιδεινωθεί, από [100-200] εκατ. ευρώ στα τέλη του 2005 σε [100-200] εκατ. ευρώ στα τέλη του 2008). Λαμβανομένου υπόψη του συνολικού προβλεπόμενου Ebitda για την περίοδο 2009-2011, της έλλειψης σημαντικών πρόσθετων δαπανών για ενσώματες και άυλες επενδύσεις και της έλλειψης πρόσθετων προβλέψεων για την κάλυψη του κόστους αναδιάρθρωσης, η πρόβλεψη μείωσης του χρέους κατά [0-30] εκατ. ευρώ κρίνεται συνετή.

(102)

Με βάση τα ανωτέρω, πρέπει να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι ο υπολογισμός του ΕΣΑ κατά τον χρόνο της επένδυσης βασίζεται σε εύλογες παραδοχές.

(103)

Όσον αφορά το ερώτημα αν ο προβλεπόμενος ΕΣΑ [> 12 %] είναι αποδεκτός σε σχέση με τον κίνδυνο που παρουσιάζει η επένδυση, η Επιτροπή διατυπώνει τις ακόλουθες παρατηρήσεις.

(104)

Καταρχάς, πρέπει να υπενθυμιστεί ότι ο υπολογισμός που πραγματοποιήθηκε βάσει των στοιχείων τα οποία παρατίθενται στις αιτιολογικές σκέψεις 97 έως 100 αντιστοιχεί στην πραγματικότητα σε έναν ΕΣΑ [> 15 %]. Εντούτοις, για λόγους ασφάλειας και σύνεσης, το FMEA εφάρμοσε μείωση κατά […] % του προβλεπόμενου για το 2011 Ebitda. Συνεπώς, ο ΕΣΑ [> 12 %] που επελέγη για τους σκοπούς της παρούσας ανάλυσης είναι ένας ΕΣΑ που απορρέει από ένα απαισιόδοξο σενάριο για την εξέλιξη της επιχείρησης. Πράγματι, όπως έχει ήδη αναφερθεί, το βασικό σενάριο οδηγεί σε ΕΣΑ [> 15 %], ενώ ένα αισιόδοξο σενάριο (υπέρβαση του Ebitda κατά […] %) οδηγεί σε έναν ΕΣΑ της τάξης του [> 20 %].

(105)

Προς το παρόν, πρέπει να διαπιστωθεί ότι, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η πράξη δεν χαρακτηρίζεται από ρευστότητα, δεν είναι δυνατό να γίνει αναφορά σε συγκρίσιμες τιμές (παραδείγματος χάρη για δάνεια μειωμένης εξασφάλισης) κατά το χρόνο που πραγματοποιήθηκε η επένδυση του FMEA για να αξιολογηθεί εάν το επίπεδο του προβλεπόμενου ΕΣΑ είναι το κατάλληλο. Αντίθετα, από διάφορα στοιχεία που παρουσιάζονται κατωτέρω, μπορεί να εκτιμηθεί ο κατώτατος [ΕΣΑ 12 %] που επέλεξε το FMEA τον Μάιο του 2009.

(106)

Πρέπει καταρχάς να τονιστεί ότι οι αποδόσεις των επενδύσεων που παρατηρήθηκαν στον τομέα της υπεργολαβίας στην αυτοκινητοβιομηχανία είναι συχνά χαμηλές. Πράγματι, κατά τα πέντε έτη πριν από την εκδήλωση της κρίσης το δεύτερο εξάμηνο του 2008, ο μέσος ΕΣΑ ανερχόταν σε 8,5 % (22). Εντούτοις, επαγγελματίες επενδυτές πραγματοποιούσαν συχνά επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα, γνωρίζοντας το δυνητικό κέρδος που συνδέεται με το χαμηλό επίπεδο αποτίμησης της αξίας των επιχειρήσεων αυτού του τομέα [σε σχέση με τους άλλους τομείς]. Έτσι, το 2006, παρατηρήθηκαν εξαιρετικά υψηλοί ΕΣΑ (που υπερέβαιναν το 20 % ετησίως επί τρία έτη) για τους επενδυτές οι οποίοι είχαν επενδύσει σε αυτή την αγορά το 2003.

(107)

Ως εκ τούτου, για να υπάρξει μεγαλύτερο κέρδος από το παρατηρούμενο μέσο κέρδος, ένας επαγγελματίας επενδυτής οφείλει να βασίζεται σε ειδικές γνώσεις της αγοράς, το οποίο ισχύει στην περίπτωση του FMEA, και να προβλέπει μια διάρθρωση συμμετοχής που θα του επιτρέπει να επιτύχει την καλύτερη δυνατή απόδοση, στοιχείο που ισχύει επίσης για την επένδυση του FMEA (βλέπε τα στοιχεία σχετικά με τη διάρθρωση της επένδυσης στις αιτιολογικές σκέψεις 94 και 95 καθώς και για την κατανομή της υπεραξίας στις αιτιολογικές σκέψεις 110 και 111).

(108)

Στη συνέχεια, οι γαλλικές αρχές επικαλούνται μελέτη της AFIC (Association Francaise des Investisseurs en Capital) η οποία παρακολουθεί την εξέλιξη των επιδόσεων του τομέα επενδύσεων επιχειρηματικού κεφαλαίου στη Γαλλία. Η μελέτη αυτή βασίζεται στα στοιχεία που κοινοποίησαν περισσότεροι από 120 φορείς διαχείρισης περισσότερων από 500 επενδυτικά ταμεία. Από τις εργασίες της AFIC προκύπτει καθαρό κέρδος που κυμαίνεται από 14,1 % για τα τέλη του 2007 και 10,8 % για τα τέλη του 2008 (πλησιέστερη ημερομηνία προς την ημερομηνία που πραγματοποιήθηκε η επένδυση του FMEA) για το «αναπτυξιακό κεφάλαιο». Το αναπτυξιακό κεφάλαιο είναι κατάλληλη υποδιαίρεση του επιχειρηματικού κεφαλαίου σε σχέση με την επενδυτική πολιτική του FMEA (απόκτηση μειοψηφικής συμμετοχής και εισφορά νέου χρήματος). Αφού ληφθεί υπόψη το κόστος της αμοιβής της εταιρείας διαχείρισης, που εκτιμάται σε […] κατ’ ανώτατο όριο, ο ΕΣΑ-στόχος που πρέπει να επιτευχθεί για να υπάρξει απόδοση της «αγοράς» κυμαίνεται μεταξύ 12 και 15 %.

(109)

Τέλος, οι παράμετροι που ήταν διαθέσιμες κατά τον χρόνο της επένδυσης επιτρέπουν τον καθορισμό ενός σταθμισμένου μέσου κόστους κεφαλαίου («WACC») που υπολογίζεται με βάση το MEDAF (23) και προσαρμόζεται στον τομέα του αυτοκινήτου στη Γαλλία, με την ενσωμάτωση των πρόσθετων ασφαλίστρων ειδικού κινδύνου που συνδέονται με το μέγεθος της επιχείρησης Trèves και τον μη ρευστό χαρακτήρα της επένδυσης. Λαμβανομένων υπόψη αυτών των συμπληρωματικών στοιχείων που είναι εγγενή στο ασφάλιστρο κινδύνου, το αντίστοιχο WACC εκτιμάται σε [> 12] % κατά τον χρόνο της επένδυσης, αυξημένο σε [> 12] % από το FMEA (βλέπε αιτιολογική σκέψη 91). Πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι το WACC είναι ο ελάχιστος συντελεστής απόδοσης που απαιτείται από τους χρηματοδότες μιας επιχείρησης (μετόχους και πιστωτές) για τη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων. Συνεπώς, το WACC που υπολογίστηκε για την Trèves παρέχει μια σημαντική ένδειξη ως προς το αποδεκτό ενός κατώτατου ΕΣΑ [> 12 %] (24).

(110)

Εξάλλου, πρέπει να επισημανθεί ότι η υπεραξία της επιχείρησης Trèves δεν θα κατανεμηθεί ανάμεσα στο FMEA και τον ιστορικό μέτοχο σε συνάρτηση με το αντίστοιχο μερίδιό τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Trèves. Πράγματι, σε περίπτωση εξόδου το […], η συναφθείσα συμφωνία μεταξύ των μετόχων ορίζει ότι τα πρώτα […] εκατ. ευρώ της αξίας της επιχείρησης θα αποδοθούν εξ ολοκλήρου στο FMEA (πρώτη δόση). Στη συνέχεια, το προϊόν της εκχώρησης που κυμαίνεται μεταξύ […] εκατ.. ευρώ και ενός ποσού ίσου με το ποσό της επένδυσης του FMEA κεφαλαιοποιημένο κατά […] % ετησίως κατανέμεται ανάμεσα στο FMEA ([…] %) και τους ιστορικούς μετόχους ([…] %) (δεύτερη δόση). Τέλος, το FMEA εισπράττει […] % του προϊόντος της εκχώρησης πέρα από αυτό το κατώτατο όριο και οι ιστορικοί μέτοχοι το […] %.

(111)

Η συμφωνία αυτή για την κατανομή της υπεραξίας έχει προστατευτικό χαρακτήρα για το FMEA. Πράγματι, το FMEA εξασφαλίζει με τον τρόπο αυτό σημαντική εγγύηση ότι η επένδυσή του θα επιτύχει σύντομα έναν ΕΣΑ [> 12 %] (το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στο προαναφερόμενο WACC της Trèves). Στη συνέχεια, η συμφωνία αυτή παρέχει ισχυρό κίνητρο στον ιστορικό μέτοχο και τη διοίκηση της επιχείρησης να επιτύχουν, ακόμη και να υπερβούν τους στόχους του σχεδίου αναδιάρθρωσης, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με το εξεταζόμενο σενάριο, έναν ΕΣΑ [> 12 %], [> 15 %] ή [> 20 %] για το FMEA.

(112)

Κατά συνέπεια, από τις ανωτέρω διαπιστώσεις συνάγεται ότι ο προβλεπόμενος ΕΣΑ [> 12 %] ήταν λογικός κατά το χρόνο που πραγματοποιήθηκε η επένδυση και αποδεκτός σε σχέση με τον κίνδυνο που ενέχει αυτή η επένδυση.

(113)

Αφού αναλύθηκαν το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Trèves, η αποτίμηση της αξίας της πριν την επένδυση του FMEA, η διάρθρωση αυτής της επένδυσης, οι παραδοχές που διέπουν έναν ΕΣΑ [> 12 %], ο απαιτούμενος χαρακτήρας του επιπέδου αυτού του ΕΣΑ, ιδίως σε σχέση με τη συμφωνία μεταξύ των μετόχων για τον κατανομή της υπεραξίας, πρέπει να διαπιστωθεί αν το FMEA ενήργησε σε συνθήκες παρόμοιες με αυτές που θα απαιτούσε ένας ιδιώτης επενδυτής η επένδυση του οποίου παρουσιάζει κίνδυνο που συνδέεται τόσο με την κατάσταση του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας κατά τον χρόνο της πραγματοποίησης της επένδυσης όσο και με την κατάσταση της επιχείρησης, η οποία αντιμετώπιζε ορισμένες χρηματοοικονομικές δυσκολίες. Με άλλους όρους, η επένδυση του FMEA ύψους 55 εκατ. ευρώ τηρεί το κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς. Δεν προσδίδει, συνεπώς, κανένα πλεονέκτημα στην επιχείρηση Trèves.

(114)

Η γαλλική κυβέρνηση ενέκρινε προς όφελος της Trèves σχέδιο αναδιάταξης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών ύψους 18,4 εκατ. ευρώ. Σε σχέση με αυτό το μέτρο, η Επιτροπή επιθυμεί να εξετάσει πρώτα το κριτήριο της παροχής πλεονεκτήματος.

(115)

Σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική λήψεως αποφάσεων της Επιτροπής και κατά πάγια νομολογία, μια συμφωνία αναδιάταξης χρεών από έναν δημόσιο πιστωτή δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, εάν η συμπεριφορά του μπορεί να συγκριθεί με αυτήν ενός ιδιώτη πιστωτή ο οποίος «επιδιώκει να ανακτήσει τα ποσά που του οφείλονται και ο οποίος συνάπτει, προς τον σκοπό αυτό, συμφωνίες με τον οφειλέτη, βάσει των οποίων τα συσσωρευθέντα χρέη θα αναδιαρθρωθούν ή θα κατανεμηθούν για να διευκολυνθεί η απόδοσή τους» (25).

(116)

Το σχέδιο αναδιάταξης των οφειλών αποτελεί για τους δημόσιους πιστωτές της Trèves καλύτερη λύση σε σχέση με την αναγκαστική είσπραξη. Πράγματι, σε περίπτωση αναγκαστικής είσπραξης, οι δημόσιοι πιστωτές, δεδομένου του γενικού χρέους της επιχείρησης, θα ανακτούσαν ένα μέρος μόνο των μη προνομιακών απαιτήσεών τους. Αντίθετα, με την παραχώρηση της αναδιάταξης του χρέους, συστάθηκαν υποθήκες πρώτης τάξεως […] (άρθρο […] του πρωτοκόλλου συνδιαλλαγής της 25ης Μαΐου 2009) για παροχή εγγυήσεων για τις φορολογικές και κοινωνικοασφαλιστικές οφειλές. Αυτά τα στοιχεία ενεργητικού προσδιορίζονται στο παράρτημα 7 του πρωτοκόλλου. Στις 31 Δεκεμβρίου 2008, η καθαρή λογιστική αξία τους ήταν [25-35] εκατ. ευρώ. Το ποσό των εγγυήσεων που συστάθηκαν υπέρ των δημόσιων πιστωτών καλύπτει συνεπώς ποσοστό άνω του 140 % του ποσού της απαίτησής τους η οποία αποτελείται από το αρχικό κεφάλαιο (18,4 εκατ. ευρώ), ποινές και τόκους υπερημερίας (βλέπε αιτιολογική σκέψη 117).

(117)

Εξάλλου, οι δημόσιοι πιστωτές της Trèves θα εισπράξουν τόκους. Πράγματι, το ποσό των 18,4 εκατ. ευρώ προσαυξήθηκε με ποινές υπερημερίας [1-2] εκατ. και τόκους υπερημερίας [1-2] εκατ. ευρώ και το συνολικό ποσό πρέπει να αποπληρωθεί από […] έως […] σε μηνιαίες δόσεις […] ευρώ. Το σύνολο των ποινών και τόκων υπερημερίας ανέρχεται σε [2-4] εκατ., ήτοι στο [10-20] % του αρχικού ποσού, που αντιπροσωπεύει επί της σταθμισμένης μέσης διάρκειας του σχεδίου αναδιάταξης του χρέους ετήσιο επιτόκιο περίπου [0-10] %. Το επιτόκιο αυτό ήταν ήδη εξαρχής υψηλότερο από τα επιτόκια που εφάρμοζαν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στα δάνεια που χορηγούσαν στην Trèves στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου συνδιαλλαγής της 25ης Μαΐου 2009 τόσο για τη νέα πίστωση όσο και για το δάνειο εξυγίανσης (26).

(118)

Ως προς αυτό, πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι η δέσμευση των δημόσιων πιστωτών πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με σημαντική δέσμευση των τραπεζών (χορήγηση δανείου εξυγίανσης [30-60] εκατ. και νέας πίστωσης [10-30] εκατ.). Επιπλέον, το πρωτόκολλο συνδιαλλαγής αναφέρει ρητά ότι οι διασφαλίσεις που παρέχονται στις τράπεζες είναι δεύτερης τάξεως […], γεγονός που σημαίνει ότι αυτοί οι πιστωτές δεν μπορούν να εφαρμόσουν καμία διασφάλιση εάν δεν εξοφληθούν εξ ολοκλήρου οι οφειλές πρώτης κατηγορίας έναντι των δημόσιων πιστωτών.

(119)

Επιπλέον, δεν παραχωρήθηκε καμία μείωση των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών του ομίλου Trèves.

(120)

Τέλος, οι γαλλικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι το τρέχον σχέδιο αναδιάταξης δεν ήταν παράταση ούτε τροποποίηση προηγούμενου σχεδίου.

(121)

Κατά συνέπεια, από τα ανωτέρω συνάγεται ότι το σχέδιο αναδιάταξης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών της Trèves εγκρίθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση βάσει παραδοχών που κρίνονται αξιόπιστες, οι οποίες διέπουν το σχέδιο αναδιάρθρωσης (βλέπε τμήμα V) και σε συνδυασμό με αποδεκτούς όρους για ένα ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς που ενεργεί υπό τις ίδιες συνθήκες.

(122)

Βάσει των στοιχείων που παρατίθενται στο τμήμα V.1., συνάγεται ότι τόσο η επένδυση του FMEA ύψους 55 εκατ. ευρώ όσο και το σχέδιο αναδιάρθρωσης των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών οφειλών ύψους 18,4 εκατ. ευρώ δεν παρέχουν πλεονέκτημα στον όμιλο Trèves. Κατά συνέπεια, τα μέτρα αυτά δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(123)

Αφού εξέτασε διεξοδικά τα εν λόγω μέτρα, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι τα μέτρα αυτά δεν συνιστούν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ,