19.2.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 46/28


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 15ης Σεπτεμβρίου 2010

σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 8/09 (πρώην N 357/08) που η Ιταλία προτίθεται να χορηγήσει υπέρ της Fri-El Acerra S.r.l.

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2010) 6159]

(Το κείμενο στην ιταλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2011/110/ΕΕ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 108 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

αφού κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με τα προαναφερθέντα άρθρα (1) και έλαβε υπόψη τις εν λόγω παρατηρήσεις,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1.   ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ

(1)

Στις 22 Μαΐου 2008 έλαβε χώρα συνάντηση προκοινοποίησης μεταξύ των υπηρεσιών της Επιτροπής και των ιταλικών αρχών.

(2)

Με ηλεκτρονική επιστολή της 16ης Ιουλίου 2008, που πρωτοκολλήθηκε από την Επιτροπή την ίδια ημέρα, οι ιταλικές αρχές κοινοποίησαν στην Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ την πρόθεσή τους να χορηγήσουν ενίσχυση ad hoc στην Fri-El Acerra S.r.l.

(3)

Με επιστολές της 2ας Σεπτεμβρίου 2008 (D/53398) και της 12ης Δεκεμβρίου 2008 (D/54895), η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες, τις οποίες οι ιταλικές αρχές παρέσχον με επιστολές της 1ης Οκτωβρίου 2008 (A/20101), της 22ας Οκτωβρίου 2008 (A/22018) και της 19ης Ιανουαρίου 2009. Η τελευταία επιστολή πρωτοκολλήθηκε από την Επιτροπή την 21η Ιανουαρίου 2009 (A/1460).

(4)

Στις 10 Μαρτίου 2009, η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 108 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ όσον αφορά την εν θέματι ενίσχυση. Η απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στις 24 Απριλίου 2009 στην Επίσημη Εφημερίδα (2). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις σχετικές παρατηρήσεις τους.

(5)

Στις 15 Μαΐου 2009, ο δικαιούχος της ενίσχυσης, Fri-El Acerra S.r.l., υπέβαλε τις παρατηρήσεις του όσον αφορά την απόφαση κίνησης της διαδικασίας (A/11823). Στις 9 Ιουνίου 2009 αυτές οι παρατηρήσεις διαβιβάστηκαν στην Ιταλία δίνοντάς της τη δυνατότητα να τις σχολιάσει (D/52516). Στις 7 Ιουλίου 2009, οι ιταλικές αρχές ζήτησαν παράταση τριών μηνών της προθεσμίας για την υποβολή των παρατηρήσεών τους (A/16162). Στις 20 Αυγούστου 2009, οι υπηρεσίες της Επιτροπής απάντησαν (D/53581) ορίζοντας μια νέα προθεσμία με παράταση ενός μηνός. Στις 10 Σεπτεμβρίου 2009, οι ιταλικές αρχές ζήτησαν (A/19513) επειγόντως συνεδρίαση με τις υπηρεσίες της Επιτροπής για να συζητήσουν την υπόθεση στις 18 Σεπτεμβρίου 2009, υπέβαλαν τις παρατηρήσεις τους (A/20172) προς συζήτηση κατά τη συνεδρίαση, η οποία έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες στις 24 Σεπτεμβρίου 2009 παρουσία των νομικών εκπροσώπων του οργανισμού που χορηγεί την ενίσχυση (Περιφέρεια Καμπανίας) και του δικαιούχου (Fri-El Acerra S.r.l.).

(6)

Με επιστολή της 21ης Οκτωβρίου 2009 (D/54421) οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζήτησαν από τις ιταλικές αρχές να υποβάλουν τις πληροφορίες και τα συμπληρωματικά έγγραφα που είχαν συμφωνηθεί στη συνεδρίαση. Στις 2 Νοεμβρίου 2009, οι ιταλικές αρχές χορήγησαν τελικά αυτά τα έγγραφα και τις πληροφορίες, που πρωτοκολλήθηκαν από την Επιτροπή την ίδια ημέρα (A/23266). Με επιστολή της 23ης Δεκεμβρίου 2009 (D/55541) οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζήτησαν από τις ιταλικές αρχές να παράσχουν, εάν ήταν διαθέσιμα, άλλα έγγραφα. Με επιστολή της 1ης Φεβρουαρίου 2010 (A/1892) οι ιταλικές αρχές υπέβαλαν διάφορα έγγραφα, κυρίως του δικαιούχου της ενίσχυσης. Τέλος, η Ιταλία παρέσχε περαιτέρω διευκρινίσεις με μήνυμα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 5ης Μαΐου 2010.

2.   ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

(7)

Οι ιταλικές αρχές κοινοποίησαν την πρόθεσή τους να χορηγήσουν, στο πλαίσιο των κατευθυντηρίων γραμμών σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα 2007-2013 (3) (εφεξής «οι κατευθυντήριες γραμμές 2007»), ενίσχυση ad hoc περιφερειακού χαρακτήρα υπέρ της Fri-El Acerra S.r.l. για τη μετατροπή ενός ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδοτείται με φυτικά έλαια (βιορευστά) στην Acerra (Καμπανία). Η Καμπανία είναι περιοχή επιλέξιμη για ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα (NUTS II) κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ, με ένα τυποποιημένο ανώτατο όριο περιφερειακής ενίσχυσης για μεγάλες επιχειρήσεις 30 % του Ακαθάριστου Ισοδύναμου Επιχορήγησης (ΑΙΕ) σύμφωνα με τον χάρτη των κρατικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα για την Ιταλία 2007-2013 (4). Οι ιταλικές αρχές είχαν την πρόθεση μέσω της ενίσχυσης να προωθήσουν την περιφερειακή ανάπτυξη.

2.1.   Ο δικαιούχος της ενίσχυσης

(8)

Η Fri-El Acerra S.r.l (εφεξής, «Friel Acerra») είναι ο δικαιούχος της ενίσχυσης. Η Friel Acerra συστήθηκε υπό μορφή εταιρείας περιορισμένης ευθύνης στις 20 Δεκεμβρίου 2005, ελεγχόμενη κατά 95 % από την Fri-El Acerra Holding S.r.l. και κατά 5 % από την NGP SpA (εφεξής, «NGP»), ιδιοκτήτρια του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Στις 9 Φεβρουαρίου 2006, η NGP αύξησε προσωρινά τη συμμετοχή της στη Friel Acerra από 5 % σε 90,5 % ως αντάλλαγμα της εκχώρησης της Friel Acerra του κλάδου της σχετικά με τον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μερικές μέρες αργότερα, στις 20 Φεβρουαρίου 2006, η συμμετοχή της NGP μειώθηκε στο 49 % και μερικούς μήνες αργότερα, στις 10 Οκτωβρίου 2006, κατήλθε εκ νέου στο 5 %.

(9)

Κατά τον χρόνο της κοινοποίησης του μέτρου, η Friel Acerra ήταν ελεγχόμενη κατά 95 % από τη Fri-El Acerra Holding S.r.l. και, για το υπόλοιπο 5 %, από την NGP. Τον Ιανουάριο 2009, οι ιταλικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι, στις 11 Δεκεμβρίου 2008, η NGP είχε αποφασίσει να αποσυρθεί από την ιδιοκτησία της Friel Acerra. Σήμερα, η Friel Acerra ελέγχεται κατά συνέπεια κατά 100 % από την Fri-El Acerra Holding S.r.l., εταιρεία ελεγχόμενη από τον όμιλο Fri-El Green Power S.p.A.

(10)

Ο όμιλος Fri-El Green Power SpA (εφεξής, «όμιλος Friel») ιδρύθηκε το 1994 στην επαρχία του Bolzano από τους τρεις αδερφούς Gostner και δραστηριοποιείται στην παραγωγή και στην πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Ακριβέστερα, ο όμιλος Friel δραστηριοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολική ενέργεια, παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια σε 19 αιολικά πάρκα στην Ιταλία. Το σχέδιο επενδύσεων της Acerra είναι το πρώτο στο οποίο ο όμιλος στον οποίο ανήκει ο δικαιούχος παράγει ενέργεια από υγρή βιομάζα, ενώ είναι υπό εξέλιξη άλλοι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα και βιοαέριο (5).

(11)

Η NGP προήλθε το 2003 από τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων, στην Acerra, παραγωγής πολυεστερικού πολυμερούς της Montefibre, παραγωγού ακρυλικού και πολυεστερικών ινών. Η NGP αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και έτυχε ενίσχυσης για την αναδιάρθρωση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή (NN15/2007, C14/2007), συνολικού ποσού 20,87 εκατ. ευρώ. Η Επιτροπή ενέκρινε την ενίσχυση υπέρ της NGP στις 16 Ιουλίου 2008 (6). Η πώληση του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούσε ένα από τα στοιχεία του σχεδίου αναδιάρθρωσης που υπέβαλαν οι ιταλικές αρχές.

(12)

Οι ιταλικές αρχές χορήγησαν στοιχεία που επιβεβαίωναν τον χαρακτηρισμό ως ΜΜΕ, το 2006, του δικαιούχου της ενίσχυσης και του ομίλου Friel.

(13)

Κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης, οι ιταλικές αρχές παρέσχον πληροφορίες σχετικά με τις εξελίξεις του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του δικαιούχου της ενίσχυσης, από την οποία προκύπτει ότι τη στιγμή της μεταβίβασης της ιδιοκτησίας του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (Φεβρουάριος 2006), η NGP, προηγούμενος ιδιοκτήτης των στοιχείων ενεργητικού, κατείχε συμμετοχή 90,5 % στην Friel Acerra. Κατόπιν, κατά τη διάρκεια του 2006, η συμμετοχή της NGP στην Friel Acerra κατήλθε στο 5 %.

2.2.   Το επενδυτικό σχέδιο

(14)

Το επενδυτικό σχέδιο που κοινοποιήθηκε υλοποιείται στην Περιφέρεια Καμπανίας, στη βιομηχανική περιοχή της Acerra. Το σχέδιο αφορά την αγορά του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ιδιοκτησίας της NGP και τη μετατροπή του σε σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας τροφοδοτούμενο με φυτικά έλαια, κυρίως φοινικέλαιο.

(15)

Ο νέος σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας απαρτίζεται από τέσσερις κινητήρες καύσης Wärtsilä, τύπου 18V46, ισχύος μονάδας 17,2 MW και από έναν ατμοστρόβιλο 6 MW. Η συνολική παραγωγή του σταθμού, όσον αφορά ηλεκτρική ενέργεια και θερμότητα, είναι 74,8 MW.

(16)

Οι ιταλικές αρχές δήλωσαν ότι η υλοποίηση του σχεδίου άρχισε τον Ιούλιο 2007 και προβλεπόταν να ολοκληρωθεί το 2009. Παρ’ όλα ταύτα, η πράξη αγοράς του παλαιού σταθμού ηλεκτρικής ενέργειας άρχισε τον Φεβρουάριο 2006. Σύμφωνα με τις δημοσίως διαθέσιμες πληροφορίες, ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιοκαύσιμα λειτουργεί από το 2009 (7).

(17)

Υπογραμμίζεται ότι οι ιταλικές αρχές παρέσχον στην Επιτροπή εξουσιοδοτήσεις και άδειες σχετικά με τη συμβατότητα του επενδυτικού σχεδίου με τις εθνικές και ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές νομοθεσίες.

2.3.   Επιλέξιμες δαπάνες του σχεδίου

(18)

Οι συνολικές επιλέξιμες επενδυτικές δαπάνες του σχεδίου ανέρχονται σε 80,635 εκατ. ευρώ σε ονομαστική αξία (8), εκ των οποίων 3,3 εκατ. ευρώ για σχεδιασμό και μελέτες σκοπιμότητας, 60,920 εκατ. ευρώ για νέα μηχανήματα και εγκαταστάσεις (ο νέος σταθμός παραγωγής ενέργειας από βιοκαύσιμα), και το υπόλοιπο ποσό για την αγορά της υπάρχουσας υποδομής και άλλων κτιρίων και συναφών. Οι δαπάνες αγοράς της υπάρχουσας υποδομής περιλαμβάνουν τις δαπάνες για την αγορά του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (8,296 εκατ. ευρώ) και το συγκρότημα χαλύβδινων δεξαμενών (4,2 εκατ. ευρώ) που ανήκαν προηγουμένως στην NGP.

(19)

Η Ιταλία παρέσχε στην Επιτροπή τις λεπτομέρειες αγοράς από την Friel Acerra του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την NGP, εξηγώντας ότι η τελευταία, στο πλαίσιο της αύξησης του κεφαλαίου της Friel Acerra, της εκχώρησε τον επιχειρηματικό τομέα της σχετικά με τον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για συνολική αξία 8 296 520 ευρώ, εκ των οποίων 3 771 043 ευρώ χρεών έναντι τρίτων, και καταλογίζοντας στα αποθέματα ενεργητικού τη διαφορά (στρογγυλοποιημένη σε 4,525 εκατ. ευρώ). Οι ιταλικές αρχές παρέσχον εξωτερική πραγματογνωμοσύνη προς επιβεβαίωση της αξίας του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

(20)

Επιπλέον, η Ιταλία παρέσχε αντίγραφο της συμφωνίας όσον αφορά την πώληση του συγκροτήματος δεξαμενών, που συνήφθη μεταξύ της Friel Acerra και της NGP, στη συμφωνηθείσα τιμή των 4,2 εκατ. ευρώ. Παρά το αίτημα της Επιτροπής, κατά τη διάρκεια του σταδίου προκαταρκτικής αξιολόγησης, οι ιταλικές αρχές δεν υπέβαλαν εξωτερική αξιολόγηση που να επιβεβαιώνει αυτή την αξία.

(21)

Οι ιταλικές αρχές δηλώνουν ότι οι δαπάνες που πραγματοποίησε ο δικαιούχος της ενίσχυσης ανήλθαν σε 35 εκατ. ευρώ το 2007 και σε 45,635 εκατ. ευρώ το 2008.

2.4.   Χρηματοδότηση της ενίσχυσης

(22)

Οι ιταλικές αρχές κοινοποίησαν ότι 21 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 25 % των συνολικών δαπανών της επένδυσης, ίσων με 80,635 εκατ. ευρώ (ονομαστική αξία), χρηματοδοτήθηκαν μέσω ιδίων πόρων της Friel Acerra· 19,5 εκατ. ευρώ αντιστοιχούσαν στο ποσό της ενίσχυσης, ενώ το υπόλοιπο καλύφθηκε από βραχυπρόθεσμα και μεσομακροπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια.

2.5.   Νομική βάση της ενίσχυσης ad hoc

(23)

Οι ιταλικές αρχές δηλώνουν ότι η Friel Acerra ξεκίνησε το επενδυτικό σχέδιο για τη μετατροπή του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος της Acerra το 2006 (τη στιγμή της αγοράς του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας), βάσει της υποχρέωσης που ανέλαβαν αυτές δυνάμει της προγραμματικής συμφωνίας (προγραμματική συμφωνία για τη συντονισμένη εφαρμογή της παρέμβασης στον τομέα της βιομηχανικής κρίσης της NGP Spa di Acerra). Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, το αποτέλεσμα κινήτρου θα έπρεπε να προκύψει από την προγραμματική συμφωνία, λαμβανομένης υπόψη της δεσμευτικής νομικής της ισχύος.

(24)

Η προγραμματική συμφωνία υπεγράφη στις 15 Ιουλίου 2005 από τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές με την NGP, την Montefibre και την Edison SpA και αφορά το εργοστάσιο της NGP, καθώς και άλλες δραστηριότητες στην περιοχή της Acerra. Ωστόσο, η συμφωνία δεν αναφέρει την ενίσχυση για τη μετατροπή του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά απαριθμεί τις επενδύσεις και τα μέτρα προς υλοποίηση για την αναδιάρθρωση της NGP. Η εταιρεία παραγωγής ενέργειας Edison SpA (που δεν συνδέεται με την Friel Acerra) εμφανιζόταν εκείνη την εποχή ως μελλοντικός επενδυτής στον υπάρχοντα σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά στο τέλος αποσύρθηκε από την πράξη. Η προγραμματική συμφωνία τροποποιήθηκε ακολούθως από πρωτόκολλο στις 6 Απριλίου 2006 (9) και από πρωτόκολλο στις 8 Απριλίου 2008.

(25)

Η απόφαση της Περιφέρειας της Καμπανίας με τη δέσμευση χορήγησης ενίσχυσης ad hoc περιφερειακού χαρακτήρα στην Friel Acerra για τη μετατροπή του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Acerra εκδόθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2007.

(26)

Στην αρχική κοινοποίηση, οι ιταλικές αρχές παρέσχον χρονολογικό κατάλογο των γεγονότων και ενημέρωσαν ότι τα ακόλουθα έγγραφα θα έπρεπε να θεωρηθούν ως η νομική βάση της ενίσχυσης, ιδίως:

Πρωτόκολλο της 8ης Απριλίου 2008 που τροποποιεί την προγραμματική συμφωνία, και

Απόφαση της Περιφερειακής Αρχής της Περιφέρειας της Καμπανίας αριθ. 1857 της 26ης Οκτωβρίου 2007 (10).

2.6.   Η ενίσχυση

(27)

Το κοινοποιηθέν μέτρο αφορά ενίσχυση για την αγορά και τη μετατροπή υφισταμένου σταθμού ο οποίος είχε κλείσει. Το μέτρο συνίσταται σε άμεση επιχορήγηση του συνολικού ποσού 19,5 εκατ. ευρώ, σε ονομαστική αξία.

3.   ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΗΜΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

(28)

Μετά από προκαταρκτική αξιολόγηση του μέτρου, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες όσον αφορά το συμβιβάσιμο της κοινοποιηθείσας ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ στο πλαίσιο των κατευθυντηρίων γραμμών 2007, και αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 108 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ. Στην απόφασή της, η Επιτροπή εξέφρασε τις αμφιβολίες που εκτίθενται στη συνέχεια.

(29)

Η Επιτροπή αμφιβάλλει ότι πληρούται ο όρος που αφορά το αποτέλεσμα κινήτρου που αναφέρεται στο σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007: «Σε περίπτωση ενίσχυσης ειδικού σκοπού (ad hoc), η αρμόδια αρχή πρέπει να έχει συντάξει επιστολή προθέσεων, υπό την αίρεση της έγκρισης της ενίσχυσης από την Επιτροπή, ως προς τη χορήγηση της ενίσχυσης πριν από την έναρξη των εργασιών του σχεδίου». Το έγγραφο που ανέφεραν οι ιταλικές αρχές ως δήλωση προθέσεων (η προγραμματική συμφωνία της 15ης Ιουλίου 2005) δεν φαινόταν να πληροί αυτούς τους όρους, αφού δεν χορηγεί ενισχύσεις για το σχέδιο ούτε αναφέρει τον δικαιούχο της ενίσχυσης, το σχέδιο και το ποσό της ενίσχυσης. Ο δικαιούχος της ενίσχυσης ορίστηκε επισήμως εκ των υστέρων, στις 20 Δεκεμβρίου 2005. Σύμφωνα με τις πληροφορίες στη διάθεση της Επιτροπής, το σχέδιο άρχισε τον Φεβρουάριο 2006 με την αγορά του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (πρώτες επιλέξιμες δαπάνες στο πλαίσιο των κοινοποιηθεισών ενισχύσεων), ενώ το έγγραφο που μπορεί να θεωρηθεί ως δήλωση προθέσεων κατά την έννοια του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 εκδόθηκε από την Περιφέρεια Καμπανίας πολύ αργότερα, στις 26 Οκτωβρίου 2007.

(30)

Η Επιτροπή αμφιβάλλει επίσης ότι μέρος των υφιστάμενων στοιχείων ενεργητικού (ο ανενεργός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας) αγοράστηκε από έναν ανεξάρτητο επενδυτή κατά την έννοια των σημείων 34 και 35 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007, οι οποίες ορίζουν: «Σε περίπτωση αγοράς μιας εγκατάστασης, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνο η δαπάνη αγοράς περιουσιακών στοιχείων τρίτων», και «η αγορά περιουσιακών στοιχείων που συνδέονται άμεσα με μια εγκατάσταση είναι δυνατόν να θεωρηθεί αρχική επένδυση, υπό την προϋπόθεση ότι η εγκατάσταση […] αγοράζεται από ανεξάρτητο επενδυτή». Τη στιγμή της πράξης, η Friel Acerra, δικαιούχος της ενίσχυσης, ελεγχόταν από την NGP, ιδιοκτήτη των περιουσιακών στοιχείων. Ακριβέστερα, η NGP κατείχε συμμετοχή 90,5 % στην Friel τη στιγμή της μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων: στις 9 Φεβρουαρίου 2006 το κεφάλαιο της Friel Acerra αυξήθηκε από 10 000 ευρώ σε 100 000 ευρώ και αυτή η αύξηση κεφαλαίου πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά από την NGP. Κατά συνέπεια, η NGP αύξησε προσωρινά τη συμμετοχή της στην Friel Acerra από 5 % σε 90,5 %. Μετά τη μεταβίβαση της 9ης Φεβρουαρίου 2006, η διαδικασία που οδήγησε στην απόσυρση της NGP ως μετόχου πλειοψηφίας στην Friel Acerra υπήρξε σχεδόν άμεση. Όπως περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 8, μερικές μόνο ημέρες κατόπιν (20 Φεβρουαρίου 2006), η συμμετοχή της NGP μειώθηκε στο 49 % και μερικούς μήνες κατόπιν (10 Οκτωβρίου 2006) στο 5 %.

(31)

Δεν είναι σαφές εάν η ακόλουθη αγορά άλλων υφισταμένων στοιχείων ενεργητικού (δεξαμενές) από την NGP έλαβε χώρα «υπό συνθήκες της αγοράς», όπως ορίζεται στα σημεία 34 και 52 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007. Οι ιταλικές αρχές δεν παρέσχον καμία πραγματογνωμοσύνη ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα που να καθορίζει σαφώς την τιμή των δεξαμενών στην αγορά.

(32)

Η συμβολή σε περιφερειακό επίπεδο της ad hoc ενίσχυσης υπέρ της Friel Acerra δεν έχει αποδειχθεί σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο σημείο 10 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007: «Οσάκις, κατ’ εξαίρεση, πρόκειται να χορηγηθεί ατομική ενίσχυση ειδικού σκοπού (ad hoc) σε μία και μόνο επιχείρηση […], εναπόκειται στο κράτος μέλος να αποδείξει ότι το αντίστοιχο σχέδιο συμβάλλει στην ευόδωση μιας συνεπούς στρατηγικής περιφερειακής ανάπτυξης». Η δημιουργία (ή η διατήρηση) 25 θέσεων εργασίας έναντι ενίσχυσης 19,5 εκατ. ευρώ και η συμβολή του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα παραγωγικής ικανότητας 75 MW στην επίλυση του ενεργειακού ελλείμματος της Περιφέρειας ύψους 2 489 MW φαίνονται ανεπαρκείς και η ενίσχυση δυσανάλογη προς την επίπτωση του σχεδίου. Δεν έχει αποδειχθεί σαφώς ούτε και η συμβολή του σχεδίου στην ανάκαμψη της βιομηχανικής ζώνης της Acerra.

(33)

Η Επιτροπή ζήτησε από τις ιταλικές αρχές και από τους τρίτους να σχολιάσουν το ζήτημα της αποτελεσματικής συμβολής του νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδοτείται με φοινικέλαιο στην ανάπτυξη της περιοχής της Acerra και της Περιφέρειας της Καμπανίας.

(34)

Επιπλέον, η Επιτροπή ζήτησε, στην απόφαση, από τις ιταλικές αρχές σχόλια όσον αφορά τις διατάξεις των κοινοτικών κατευθυντηρίων γραμμών σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος (11) (κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον 2008).

4.   ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΛΗΦΘΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΡΙΤΟΥΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΜΕΛΟΥΣ

(35)

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις από τον δικαιούχο της ενίσχυσης, Friel Acerra, στις 15 Μαΐου 2009. Αυτές οι παρατηρήσεις σχολιάστηκαν από τις ιταλικές αρχές με επιστολές της 18ης Σεπτεμβρίου 2009 και της 2ας Νοεμβρίου 2009. Μετά από περαιτέρω αίτημα της Επιτροπής, την 1η Φεβρουαρίου 2010 οι ιταλικές αρχές παρέσχον στην Επιτροπή έγγραφα του δικαιούχου της ενίσχυσης.

4.1.   Περίληψη των παρατηρήσεων του δικαιούχου Friel Acerra

(36)

Όσον αφορά το αποτέλεσμα κινήτρου, η Friel Acerra παραπέμπει σε διάφορα έγγραφα που υπεγράφησαν από τις ιταλικές αρχές μεταξύ 2004 και 2008 για την ανάκαμψη της βιομηχανικής ζώνης της Acerra. Ειδικότερα, η Friel Acerra αναφέρει το μνημόνιο συμφωνίας της 12ης Μαΐου 2004 (12), την προγραμματική συμφωνία της 15ης Ιουλίου 2005 (13), το συμπληρωματικό πρωτόκολλο στην προγραμματική συμφωνία της 6ης Απριλίου 2006 (14), όπως και την απόφαση της Περιφερειακής Αρχής της Περιφέρειας της Καμπανίας αριθ. 1857 (15) και το συμπληρωματικό πρωτόκολλο στην προγραμματική συμφωνία της 8ης Απριλίου 2008 (16). Το βασικό επιχείρημα της Friel Acerra είναι ότι οι αμφιβολίες που εξέφρασε η Επιτροπή στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας δεν λαμβάνουν καθόλου υπόψη αυτά τα έγγραφα και ιδίως την προγραμματική συμφωνία που υπεγράφη στις 15 Ιουλίου 2005, η οποία σύμφωνα με, τη Friel Acerra συνιστά μία νομικά δεσμευτική πράξη για τις ενισχύσεις υπέρ όλων των ακόλουθων παρεμβάσεών της.

(37)

Στη δεύτερη των δύο συνεδριάσεων της επιφορτισμένης με την υλοποίηση της προγραμματικής συμφωνίας επιτροπής, οι οποίες έλαβαν χώρα αντιστοίχως στις 29 Σεπτεμβρίου και στις 6 Οκτωβρίου 2005 (και των οποίων η Ιταλία παρέσχε τα πρακτικά στην Επιτροπή), ο όμιλος Friel αναφέρθηκε από τον εκπρόσωπο της NGP ως δυνητικός επενδυτής με ενδιαφέρον στην αγορά του παλαιού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας υπό τον όρο ότι το επενδυτικό σχέδιο θα ετύγχανε περιφερειακής ενίσχυσης.

(38)

Η Friel Acerra φρονεί ότι η θεμιτή εμπιστοσύνη ενισχύθηκε από την πρώτη τροποποίηση της προγραμματικής συμφωνίας, που υπεγράφη στις 6 Απριλίου 2006 από τις ιταλικές αρχές, η οποία αναφέρεται ρητώς, στο άρθρο 3, στην υποχρέωση της Περιφέρειας της Καμπανίας να στηρίξει οικονομικά το σχέδιο του νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα. Κατά συνέπεια, η Friel Acerra φρονεί ότι η Περιφέρεια της Καμπανίας ήταν νομικά δεσμευμένη να στηρίξει την επένδυσή της πολύ πριν την 7η Ιουνίου 2006, όταν η επιχείρηση υπέβαλε επίσημα το πρώτο αίτημα ενίσχυσης. Οι μεταγενέστερες πράξεις της Περιφέρειας της Καμπανίας, στις 26 Οκτωβρίου 2007 και στις 8 Απριλίου 2008, επιβεβαίωσαν απλά αυτή την υποχρέωση.

(39)

Όσον αφορά τις επιλέξιμες δαπάνες, η Friel Acerra συμφωνεί με την Επιτροπή όσον αφορά το γεγονός ότι, τη στιγμή της μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων (ο ανενεργός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας), οι δύο επιχειρήσεις NGP και Friel Acerra δεν ήταν ανεξάρτητες, αφού η NGP έλεγχε το 90,5 % της Friel Acerra. Ωστόσο, η Friel Acerra υπογραμμίζει ότι η πράξη πραγματοποιήθηκε υπό συνθήκες της αγοράς, δεδομένου ότι η τιμή αγοράς είχε οριστεί στην αξία που είχε καθορίσει ένας ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας. Η Friel Acerra προσθέτει ότι η συμμετοχή της NGP στην επιχείρηση κατήλθε στο 5 % ήδη κατά τη διάρκεια του 2006. Για να εξαλείψει όλες τις ενδεχόμενες αμφιβολίες όσον αφορά ένα πιθανό πλεονέκτημα για την NGP, ο όμιλος Friel εξαγόρασε από την NGP και το υπόλοιπο 5 % στις 11 Δεκεμβρίου 2008. Η επιχείρηση θεωρεί κατά συνέπεια ότι ο προσωρινός έλεγχος της NGP δεν αντικατοπτρίζει μια μεσομακροπρόθεσμη οικονομική λογική, αλλά οφείλεται σε ένα συγκεκριμένο τρόπο που επιλέχθηκε για τη μεταβίβαση των στοιχείων του ενεργητικού (ο ανενεργός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας).

(40)

Όσον αφορά την τιμή που κατεβλήθη για τα άλλα στοιχεία ενεργητικού που αγόρασε η Friel Acerra από την NGP (το συγκρότημα δεξαμενών), όπως όριζε η σύμβαση προσωρινής αγοράς της 8ης Μαρτίου 2006, ο δικαιούχος της ενίσχυσης επιβεβαιώνει ότι αυτό αντανακλά την αξία στην αγορά των στοιχείων ενεργητικού. Για να το αποδείξει, ο δικαιούχος της ενίσχυσης παρουσίασε ένα νέο έγγραφο που περιέχει εκτίμηση της αξίας του συγκροτήματος δεξαμενών, που διενήργησε ο ίδιος ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας που εκτίμησε την αξία του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η νέα πραγματογνωμοσύνη, που συντάχθηκε εκ των υστέρων το 2009 κατά στο στάδιο της διαδικασίας επίσημης έρευνας, αναφέρεται ρητώς στις τιμές στην αγορά αυτών των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιήθηκαν τον Νοέμβριο 2008 και επιβεβαιώνει την τιμή που κατέβαλε στην NGP ο δικαιούχος της ενίσχυσης.

(41)

Όσον αφορά τη συμβολή του σχεδίου στην περιφερειακή ανάπτυξη, η Friel Acerra αναφέρει καταρχάς τις 25 θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν. Επιπλέον, η επιχείρηση υπογραμμίζει ότι ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα εμπίπτει στη νέα στρατηγική ανάπτυξης της βιομηχανικής ζώνης της Acerra. Αυτή η αναπτυξιακή στρατηγική λαμβάνει υπόψη την ανάγκη νέων επενδύσεων χαμηλού περιβαλλοντικού αντικτύπου (όπως, ακριβώς, ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα της Friel Acerra). Επιπλέον, με εξαίρεση της περιοχής της πρώην Montefibre, η κοινοπραξία για την περιοχή βιομηχανικής ανάπτυξης της Επαρχίας της Νεάπολης (17) προτίθεται να μετατρέψει τη ζώνη σε έναν πόλο καινοτομίας για την αεροναυτική βιομηχανία. Όλα αυτά θα είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην απασχόληση, στο περιβάλλον και στις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της Περιφέρειας, ο δε σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα της Friel Acerra συμβάλλει θετικά σ’ αυτή τη στρατηγική.

(42)

Τέλος, όσον αφορά τις περιβαλλοντικές πτυχές, η Friel Acerra παραπέμπει στα ίδια έγγραφα προγραμματισμού της Περιφέρειας της Καμπανίας που αναφέρθηκαν προηγουμένως από τις ιταλικές αρχές: οι κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά την αειφόρο ανάπτυξη στον τομέα ενέργειας του 2002, που καθορίζουν τους στόχους της περιφερειακής πολιτικής ενέργειας· το σχέδιο δράσης για την περιφερειακή οικονομική ανάπτυξη του 2006 και το περιβαλλοντικό σχέδιο ενέργειας του 2008. Η επιχείρηση φρονεί ότι όλα αυτά τα έγγραφα καταδεικνύουν σαφώς την ανάγκη ενός σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδοτείται με ανανεώσιμες πηγές στην Περιφέρεια της Καμπανίας.

4.2.   Περίληψη των σχολίων του κράτους μέλους

(43)

Με επιστολή της 18ης Σεπτεμβρίου 2009, οι ιταλικές αρχές υπέβαλαν λεπτομερή επιχειρηματολογία όσον αφορά την προϋπόθεση του αποτελέσματος κινήτρου που ορίζεται στο σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007. Ειδικότερα, οι ιταλικές αρχές θεωρούν ότι οι κατευθυντήριες γραμμές 2007 δεν διασαφηνίζουν ρητώς τη μορφή της δήλωσης προθέσεων.

(44)

Οι ιταλικές αρχές επαναλαμβάνουν τη δεσμευτική φύση της προγραμματικής συμφωνίας που υπεγράφη στις 15 Ιουλίου 2005 και επαναβεβαιώνουν ότι η κίνηση της διοικητικής διαδικασίας ανάγεται τουλάχιστον στο μνημόνιο συμφωνίας του 2004, που περιείχε τη δέσμευση από μέρους των θεσμικών αρχών να χορηγήσουν κίνητρα για την ανάκαμψη της βιομηχανικής ζώνης της Acerra. Επίσης, αυτές παρατηρούν ότι το πρώτο πρωτόκολλο της 6ης Απριλίου 2006, που τροποποιεί την προγραμματική συμφωνία, περιέχει έμμεση αναφορά στην Friel Acerra και δηλώνει ότι η Περιφέρεια της Καμπανίας προτίθεται να χορηγήσει κίνητρα για την επένδυση στο νέο σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

(45)

Οι ιταλικές αρχές δηλώνουν επίσης ότι η ταυτότητα των ιδιωτών που χαρακτηρίζονται ως «φορείς υλοποίησης» έχει μικρή σημασία, στο μέτρο που το σχέδιο αρχίζει με τους όρους του συμφωνηθέντος μεγέθους και των κοινωνικοοικονομικών και βιομηχανικών στόχων του. Τέλος, αυτές υπογραμμίζουν ότι, ελλείψει αυτών των κινήτρων, ο επενδυτής δεν θα μετέφερε σε εκείνη τη ζώνη τις δραστηριότητές του, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης της επιτροπής που έχει επιφορτιστεί με την υλοποίηση της προγραμματικής συμφωνίας, η οποία έλαβε χώρα στις 6 Οκτωβρίου 2005.

(46)

Όσον αφορά την ανεξαρτησία μεταξύ Friel Acerra και NGP, οι ιταλικές αρχές επιβεβαίωσαν τη θέση της Friel Acerra και το γεγονός ότι ο ανάδοχος του σχεδίου και δικαιούχος της κοινοποιηθείσας ενίσχυσης είναι μόνο και αποκλειστικά αυτή η εταιρεία – πλήρως ανεξάρτητη από την NGP. Οι ιταλικές αρχές αναφέρουν ότι η προσωρινή παρουσία της NGP στο μετοχικό κεφάλαιο της Friel Acerra διήρκεσε για σύντομο χρονικό διάστημα (18) λόγω του τρόπου που επέλεξαν τα μέρη για τη μεταβίβαση του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Στην επιστολή της 2ας Νοεμβρίου 2009, οι ιταλικές αρχές εξηγούν ότι η μέθοδος που υιοθετήθηκε για τη μεταβίβαση του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την NGP στην Friel Acerra, στην αρχή με εκχώρηση του επιχειρηματικού κλάδου στην Friel Acerra και ακολούθως με τη μεταβίβαση των μεριδίων από την NGP (στον όμιλο Friel), εναλλακτικά ως προς την αγοραπωλησία των εν λόγω στοιχείων ενεργητικού, οφείλεται ουσιαστικά: α) σε λόγους φορολογικού χαρακτήρα· β) στην κλιμάκωση της πληρωμής των δόσεων· και γ) για λόγους αδειοδότησης.

(47)

Όσον αφορά τον καθορισμό της αξίας των στοιχείων ενεργητικού, οι ιταλικές αρχές παρατηρούν ότι η Friel Acerra, για τον ανενεργό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, κατέβαλε το ισοδύναμο της αξίας που προέκυψε από τις πραγματογνωμοσύνες ενός ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα και ότι, γι’ αυτόν τον σκοπό, δεν μπορεί να υπάρξει αμφιβολία αφενός για το γεγονός ότι η μεταβίβαση του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έλαβε χώρα μεταξύ ανεξαρτήτων νομικών προσώπων και αφετέρου, και εν πάση περιπτώσει, ότι η πράξη έλαβε χώρα υπό συνθήκες της αγοράς.

(48)

Και για ότι αφορά την αγορά του συγκροτήματος δεξαμενών, ισχύουν φυσικά όσα επισημάνθηκαν όσον αφορά την ανεξαρτησία μεταξύ NGP και Friel Acerra. Επίσης, δεν προκύπτει ότι η εκχώρηση του συγκροτήματος δεξαμενών πραγματοποιήθηκε «μεταξύ ανεξαρτήτων νομικών προσώπων». Άλλωστε, και στην περίπτωση της αγοράς του συγκροτήματος δεξαμενών, τα μέρη εννοούσαν να ακολουθήσουν ρητώς τις αξίες της αγοράς με στόχο τον καθορισμό της αξίας του αγαθού, εφαρμόζοντας τα ίδια κριτήρια και παραμέτρους που χρησιμοποίησε ο ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας στην έκθεσή του για την προκαθορισμένη εκτίμηση όσον αφορά τον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

(49)

Όσον αφορά την περιφερειακή συμβολή, οι ιταλικές αρχές, στα σχόλια που παρέσχον, επαναβεβαίωσαν ότι το επενδυτικό σχέδιο:

θα αύξανε την απασχόληση, κατά 25 άμεσα δημιουργηθείσες θέσεις εργασίας·

θα είχε πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, οφειλόμενο στη συγκέντρωση σημαντικών βιομηχανικών πρωτοβουλιών στη ζώνη της Acerra, με τουλάχιστον 10 περαιτέρω μονάδες εργασίας συνδεόμενες με τις δραστηριότητες προμήθειας και αποθήκευσης του φοινικελαίου και συνδρομής στις μεταφορές·

θα ήταν σημαντικό για την αναπτυξιακή στρατηγική του βιομηχανικού πόλου της Acerra, με τη βιομηχανική, εργασιακή και κοινωνική ανάκαμψη του βιομηχανικού τομέα της Acerra, αφενός, και την υλοποίηση, στον ίδιο χώρο, ενός σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού περιβαλλοντικού αντικτύπου·

θα συνέβαλε στην κατάργηση του ενεργειακού ελλείμματος στην Περιφέρεια όσον αφορά την ποιότητα της ενέργειας, παραγόμενη από ανανεώσιμες πηγές (βιορευστά). Υπό αυτό το πρίσμα ο σταθμός, με ισχύ 75 MW, θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για την επίτευξη του στόχου των 200 MW από βιομάζα στην Περιφέρεια, το 2013. Αυτός ο στόχος αναφέρεται στο περιφερειακό περιβαλλοντικό ενεργειακό σχέδιο (PEAR) του 2008.

(50)

Οι ιταλικές αρχές συνήψαν επίσης στην επιστολή τους της 2ας Νοεμβρίου 2009 σημείωμα του Υπουργείου Οικονομικής Ανάπτυξης, της 21ης Οκτωβρίου 2009, που είχε ως στόχο να επιβεβαιώσει τη συμβολή του σχεδίου στην περιφερειακή ανάπτυξη. Σε αυτό το σημείωμα, το Υπουργείο επιβεβαιώνει ότι:

η προγραμματική συμφωνία της 15ης Ιουλίου 2005 εστιαζόταν: «στην κατασκευή ενός συνόλου επενδύσεων για τη διαφοροποίηση των βιομηχανικών δραστηριοτήτων της περιοχής […]· τον εκσυγχρονισμό των βασικών υποδομών στήριξης (σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και σταθμός καθαρισμού), με σκοπό την επαναπασχόληση των εργαζομένων· στην παροχή πόρων από την ιταλική κυβέρνηση και από την Περιφέρεια της Καμπανίας για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων κινήτρων για τις νέες επενδύσεις»·

θα επιδιώκονταν τρεις οικονομικοί και παραγωγικοί στόχοι: α) αποφυγή του κλεισίματος του νεότερου μέρους του εργοστασίου SIMPE (πρώην NGP)· β) έναρξη διαδικασίας διαφοροποίησης των βιομηχανικών δραστηριοτήτων σε μια περιοχή που χαρακτηριζόταν στο παρελθόν από την ηγεμονική παρουσία ενός και μόνου μεγάλου επιχειρηματικού ομίλου, με επακόλουθη μείωση των κινδύνων επαναλαμβανομένων κρίσεων· γ) αξιοποίηση ενός βιομηχανικού συγκροτήματος όπως εκείνου της περιοχής της Acerra η οποία βαρύνεται σημαντικά από προβλήματα ανεργίας και κοινωνικής δυσχέρειας·

η δραστηριότητα προαγωγής των νέων επενδύσεων για τον σχεδιασμό του «βιομηχανικού πάρκου» της Acerra που η Περιφέρεια της Καμπανίας πρότεινε στην προγραμματική συμφωνία αποτέλεσε αντικείμενο συνολικής προσέγγισης.

(51)

Στην επιστολή της 2ας Νοεμβρίου 2009, οι ιταλικές αρχές παρέσχον σχόλια όσον αφορά τη συμβατότητα του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη νομοθεσία όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές και για τα καύσιμα για την τροφοδοσία του, αποδεικνύοντας ότι, πέραν του φοινικελαίου, η τροφοδοσία του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω των χαρακτηριστικών της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας, μπορεί να διασφαλιστεί, χωρίς να επηρεάζεται η ομαλή του λειτουργία ή η παραγωγικότητά του, και με έλαιο κοκοφοίνικα, έλαιο κοπρά, έλαιο κράμβης, ή άλλα συναφή φυτικά βιοκαύσιμα.

4.3.   Άλλα έγγραφα του δικαιούχου που παρέσχε το κράτος μέλος

(52)

Στις 23 Δεκεμβρίου 2009, με σκοπό να κατανοήσουν πλήρως τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζήτησαν από τις ιταλικές αρχές να τους παράσχουν (εάν ήταν διαθέσιμα) συμπληρωματικά έγγραφα, προγενέστερα της ημερομηνίας έναρξης του επενδυτικού σχεδίου από μέρους της Friel Acerra, βάσει των οποίων θα ήταν δικαιολογημένη η ίδια απόφαση για την επένδυση.

(53)

Οι ιταλικές αρχές απάντησαν την 1η Φεβρουαρίου 2010, επιμένοντας στο γεγονός ότι τα πρακτικά της συνεδρίασης της 6ης Οκτωβρίου 2005 ορίζουν σαφώς τον όμιλο Friel ως εναλλακτικό επενδυτή μετά την απόσυρση της Edison. Σε αυτά τα πρακτικά η προσδοκία (του ομίλου) της Friel για περιφερειακή στήριξη επιβεβαιώνεται από τον εκπρόσωπο της NGP.

(54)

Οι ιταλικές αρχές συνήψαν στην απάντηση μια άλλη επιστολή του δικαιούχου της ενίσχυσης, συνοδευόμενη από εσωτερικά έγγραφα του ομίλου Friel: ένα σημείωμα συμβούλου επιχειρήσεων που αναφέρει την ύπαρξη της δυνατότητας αγοράς του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της NGP στην Acerra μετά την απόσυρση της Edison, δύο ακόλουθες συμβάσεις με τον ίδιο σύμβουλο επιχειρήσεων και μία εσωτερική έκθεση, της 26ης Ιανουαρίου 2006, που εξετάζει την οικονομική σκοπιμότητα του σχεδίου με και χωρίς περιφερειακή ενίσχυση.

5.   ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

5.1.   Διαμόρφωση της κρατικής ενίσχυσης

(55)

Σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, εκτός αν οι συνθήκες ορίζουν άλλως, ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές.

(56)

Η ενίσχυση χορηγείται από τις ιταλικές αρχές υπό μορφή άμεσης επιχορήγησης. Συνεπώς, μπορεί να θεωρηθεί ότι αυτή η στήριξη χορηγείται από το κράτος μέλος και με κρατικούς πόρους κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(57)

Η ενίσχυση προορίζεται σε μία μεμονωμένη επιχείρηση, τη Friel Acerra, και συνεπώς είναι επιλεκτική.

(58)

Η ενίσχυση χορηγείται για επένδυση σχετικά με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας άνοιξε σταδιακά στον ανταγωνισμό, ιδίως από την οδηγία 96/92/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΕ L 27 του 1997, σ. 20), μια διαδικασία που κατέληξε στην πλήρη απελευθέρωση του τομέα την 1η Ιουλίου 2007 (19). Επιπλέον, και πριν την παρέμβαση του κοινοτικού νομοθέτη, στην Ιταλία υπήρχε ένας ορισμένος ανταγωνισμός στον τομέα (20). Επειδή η ηλεκτρική ενέργεια αποτελεί αντικείμενο συναλλαγών μεταξύ των κρατών μελών, η φύση του μέτρου είναι τέτοια που μπορεί να επηρεάσει τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών.

(59)

Η χορηγηθείσα ενίσχυση στην Friel Acerra θα ελαφρύνει την επιχείρηση από τις δαπάνες που θα έπρεπε κανονικά να πραγματοποιήσει εάν έπρεπε να εγκαταστήσει έναν αντίστοιχο σταθμό, γεγονός που σημαίνει ότι η επιχείρηση απολαύει οικονομικού πλεονεκτήματος έναντι των ανταγωνιστών της.

(60)

Το να ευνοηθεί η Friel Acerra και η παραγωγή της έναντι των ανταγωνιστών της σημαίνει ότι ο ανταγωνισμός νοθεύεται ή κινδυνεύει να νοθευτεί.

(61)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι το κοινοποιηθέν μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(62)

Έχοντας καθορίσει ότι το κοινοποιηθέν μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, είναι αναγκαίο να εξεταστεί εάν δύναται να θεωρηθεί συμβιβάσιμο με την εσωτερική αγορά.

5.2.   Νομιμότητα του μέτρου ενίσχυσης

(63)

Κοινοποιώντας την ενίσχυση υπέρ της Friel Acerra πριν τη χορηγήσει, η Ιταλία τήρησε την προϋπόθεση όσον αφορά τις ατομικές κοινοποιήσεις του άρθρου 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ.

5.3.   Νομική βάση της αξιολόγησης

(64)

Έχοντας καθορίσει ότι το προαναφερθέν μέτρο αποτελεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, είναι απαραίτητο να εξεταστεί εάν αυτή δύναται να θεωρηθεί συμβιβάσιμη με την εσωτερική αγορά υπό το πρίσμα των παρεκκλίσεων που προβλέπονται στο άρθρο 107 παράγραφοι 2 και 3 της ΣΛΕΕ.

5.3.1.   Άρθρο 107 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ

(65)

Οι παρεκκλίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 107 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ – που αφορούν τις ενισχύσεις κοινωνικού χαρακτήρα προς μεμονωμένους καταναλωτές, τις ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές ή άλλα έκτακτα γεγονότα, και τις ενισχύσεις προς την οικονομία ορισμένων περιοχών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας – δεν εφαρμόζονται στην παρούσα υπόθεση.

5.3.2.   Άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ

(66)

Το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ προβλέπει ότι επιτρέπονται οι ενισχύσεις για την προώθηση της οικονομικής αναπτύξεως περιοχών, στις οποίες το βιοτικό επίπεδο είναι ασυνήθως χαμηλό ή στις οποίες επικρατεί σοβαρή υποαπασχόληση, όπως διευκρινίζεται στο τμήμα 2 της παρούσας απόφασης, η Περιφέρεια της Καμπανίας είναι επιλέξιμη για ενισχύσεις κατά την έννοια της παρούσας παρέκκλισης.

(67)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι ο δεδηλωμένος στόχος της ενίσχυσης είναι να προωθήσει την περιφερειακή ανάπτυξη, και το μέτρο αφορά ένα ad hoc σχέδιο περιφερειακής ενίσχυσης στις επενδύσεις. Αυτή επισημαίνει ότι το επενδυτικό σχέδιο που οι ιταλικές αρχές προτίθενται να στηρίξουν άρχισε το 2006. Κατά συνέπεια, είναι αναγκαίο να διασαφηνιστεί εάν το μέτρο μπορεί να αξιολογηθεί υπό το πρίσμα των κατευθυντηρίων γραμμών για τις περιφερειακές ενισχύσεις για την περίοδο 2000-2006 (εφεξής «οι κατευθυντήριες γραμμές 1998») (21) ή των κατευθυντηρίων γραμμών 2007.

(68)

Το σημείο 105 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 ορίζει τους κανόνες σχετικά με τη χρονική εφαρμογή των αντιστοίχων κειμένων. Αυτό ορίζει ότι οι κατευθυντήριες γραμμές 2007 εφαρμόζονται σε όλες τις ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα προς χορήγηση μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2006, ενώ οι κατευθυντήριες γραμμές 1998 εφαρμόζονται σε όλες τις ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα που χορηγήθηκαν ή προς χορήγηση πριν το 2007. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, η ενίσχυση δεν χορηγήθηκε πριν το 2007, παρόλο που το σχέδιο άρχισε το 2006. Η πρώτη πράξη που μπορεί να θεωρηθεί ως χορήγηση ενίσχυσης στον δικαιούχο είναι η απόφαση της Περιφέρειας της Καμπανίας της 26ης Οκτωβρίου 2007 (βλέπε το τμήμα 5.4.1.5) (22). Συνεπώς, η βάση για την αξιολόγηση της συμβιβασιμότητας της ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ αποτελείται από τις κατευθυντήριες γραμμές 2007.

5.3.3.   Άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχεία β), γ) και δ) της ΣΛΕΕ

(69)

Το μέτρο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως σημαντικό σχέδιο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ή ενίσχυση για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας κράτους μέλους, όπως προβλέπεται στο άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ. Η ενίσχυση δεν έχει ως στόχο την προώθηση του πολιτισμού και της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως προβλέπεται στο άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο δ) της ΣΛΕΕ.

(70)

Όσον αφορά την παρέκκλιση του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ που προβλέπει την έγκριση ενισχύσεων για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντίκειται προς το κοινό συμφέρον, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η ενίσχυση για την προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να κηρυχθεί συμβιβάσιμη σ’ αυτή τη βάση, υπό την προϋπόθεση ότι πληροί τους όρους που προβλέπονται από τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος (23) (εφεξής «κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον 2008»).

(71)

Επιπλέον, οι ιταλικές αρχές προέβαλαν άλλα επιχειρήματα με τα οποία διατείνονται ότι η εν λόγω ενίσχυση θα μπορούσε να είναι συμβιβάσιμη με άλλες διατάξεις της συνθήκης, άλλους κανόνες σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις, κατευθυντήριες γραμμές ή κατευθύνσεις.

5.4.   Συμβιβασιμότητα κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ υπό το πρίσμα των διατάξεων των κατευθυντηρίων γραμμών 2007

(72)

Οι κατευθυντήριες γραμμές 2007 ορίζουν στα κεφάλαια 2 (πεδίο εφαρμογής) και 4 (επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα) τις προϋποθέσεις για την έγκριση των επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα. Σε αυτή την περίπτωση, τηρείται το σημείο 10 (συμβολή καθεστώτων ad hoc σε μία στρατηγική περιφερειακής ανάπτυξης) και τα μέρη 4.1 (μορφή και ανώτατα όρια των ενισχύσεων) και 4.2 (επιλέξιμες δαπάνες), που ορίζουν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

—   Αποτέλεσμα κινήτρου: για να διασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα συνεπάγονται ένα πραγματικό αποτέλεσμα κινήτρου για υλοποίηση επενδύσεων που διαφορετικά δεν θα υλοποιούνταν στις ενισχυόμενες περιοχές, το σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 ορίζει: Σε περίπτωση ενίσχυσης ειδικού σκοπού (ad hoc), η αρμόδια αρχή πρέπει να έχει συντάξει επιστολή προθέσεων, υπό την αίρεση της έγκρισης της ενίσχυσης από την Επιτροπή, ως προς τη χορήγηση της ενίσχυσης πριν από την έναρξη των εργασιών του σχεδίου.

—   Συμβολή σε μια συνεπή στρατηγική περιφερειακής ανάπτυξης: Το σημείο 10 των κατευθυντήριων γραμμών του 2007 έχει ως εξής: «Οσάκις, κατ’ εξαίρεση, πρόκειται να χορηγηθεί ατομική ενίσχυση ειδικού σκοπού (ad hoc) σε μία και μόνο επιχείρηση […], εναπόκειται στο κράτος μέλος να αποδείξει ότι το αντίστοιχο σχέδιο συμβάλλει στην ευόδωση μιας συνεπούς στρατηγικής περιφερειακής ανάπτυξης …».

—   Επιλέξιμες δαπάνες: Ο ακριβής ορισμός των επιλέξιμων δαπανών εμφανίζεται στα σημεία 34, 35 και 36 και 50-56 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007.

—   Ίδια συμβολή: το σημείο 39 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 απαιτεί ίδια συμβολή 25 %.

—   Διατήρηση της επένδυσης στην περιφέρεια: Το σημείο 40 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 προβλέπει ότι η επένδυση διατηρείται στην οικεία περιφέρεια για περίοδο πέντε ετών (3 έτη στην περίπτωση των ΜΜΕ).

—   Ανώτατα όρια των ενισχύσεων: τα σημεία 42-49 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 ορίζουν τα ανώτατα όρια των ενισχύσεων.

(73)

Η Επιτροπή είχε ήδη αξιολογήσει το συμβιβάσιμο του μέτρου ενίσχυσης που προτείνεται στο σημείο 34 του τμήματος 3.3 της απόφασης κίνησης της διαδικασίας επίσημης έρευνας (24). Ακριβέστερα, όπως ήδη έχει εξηγηθεί στο σημείο 34 i) της απόφασης, το μέτρο ενίσχυσης αφορά ένα σχέδιο αρχικής επένδυσης, δηλαδή τη δημιουργία ενός νέου εργοστασίου. Και η αγορά των στοιχείων ενεργητικού άμεσα συνδεδεμένων με ένα εργοστάσιο, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ανενεργός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και το συγκρότημα χρησιμοποιημένων δεξαμενών, μπορούν να θεωρηθούν αρχική επένδυση, αρκεί τα στοιχεία ενεργητικού να αγορασθούν από ανεξάρτητο επενδυτή (βλέπε τα σημεία 34 και 35 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007): αυτό το στοιχείο θα αξιολογηθεί στο τμήμα 5.4.3 που ακολουθεί· στο σημείο vi) βεβαιώνεται ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης παρέχει χρηματοοικονομική συνεισφορά ίση τουλάχιστον με το 25 % των επιλέξιμων δαπανών σε μορφή που δεν περιέχει καμία δημόσια στήριξη (βλέπε το σημείο 39 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007)· στο σημείο vii) ότι η ενίσχυση υπόκειται στην προϋπόθεση ότι η επένδυση διατηρείται για διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών από την ολοκλήρωση του αντίστοιχου σχεδίου (βλέπε το σημείο 40 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007)· στα σημεία ii) και iii) ότι η ένταση της κοινοποιηθείσας ενίσχυσης (βλέπε τα σημεία 42-49 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007) είναι χαμηλότερη από το ανώτατο όριο της εφαρμόσιμης περιφερειακής ενίσχυσης του 30 % ΑΙΕ, διορθωμένο σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο σημείο 67 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007· στο σημείο iv) παρατηρείται ότι οι ενισχύσεις για τις δαπάνες για προκαταρκτικές μελέτες και για παροχή συμβουλών είναι χαμηλότερες του ανώτατου ορίου του 50 % που επιτρέπεται για τις ΜΜΕ (βλέπε το σημείο 51 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007).

(74)

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει στα ακόλουθα τμήματα την τήρηση των προϋποθέσεων όσον αφορά το αποτέλεσμα κινήτρου, τη συμβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη και τις επιλέξιμες επενδυτικές δαπάνες.

5.4.1.   Αποτέλεσμα κινήτρου (σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007)

(75)

Το σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών προβλέπει τα εξής:

Είναι σημαντικό να δημιουργείται η βεβαιότητα ότι η περιφερειακή ενίσχυση θα αποτελέσει πραγματικό κίνητρο για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών οι οποίες σε διαφορετική περίπτωση δεν θα πραγματοποιούνταν στις ενισχυόμενες περιφέρειες. Έτσι, οι ενισχύσεις αυτές είναι δυνατόν να χορηγηθούν στο πλαίσιο καθεστώτων μόνο εφόσον ο δικαιούχος έχει υποβάλει σχετική αίτηση και η αρχή που είναι αρμόδια για τη διαχείριση του καθεστώτος έχει εν συνεχεία επιβεβαιώσει εγγράφως ότι, υπό την αίρεση λεπτομερούς επαλήθευσης, το σχέδιο ικανοποιεί καταρχήν τους όρους επιλεξιμότητας που τίθενται από το καθεστώς πριν από την έναρξη των εργασιών του σχεδίου. Ρητή αναφορά στις δύο ως άνω προϋποθέσεις πρέπει να περιλαμβάνεται σε όλα τα καθεστώτα ενισχύσεων. Σε περίπτωση ενίσχυσης ειδικού σκοπού, η αρμόδια αρχή πρέπει να έχει συντάξει επιστολή προθέσεων, υπό την αίρεση της έγκρισης της ενίσχυσης από την Επιτροπή, ως προς τη χορήγηση της ενίσχυσης πριν από την έναρξη των εργασιών του σχεδίου. Εάν οι εργασίες αρχίσουν πριν από την ικανοποίηση των όρων που τίθενται στην παρούσα παράγραφο, ολόκληρο το σχέδιο δεν θα είναι επιλέξιμο για ενίσχυση.

Η υποσημείωση (39) έχει ως εξής: Στην περίπτωση ενίσχυσης που υπόκειται σε ατομική κοινοποίηση και στην έγκριση της Επιτροπής, η επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας πρέπει να γίνεται υπό την αίρεση της έκδοσης απόφασης έγκρισης από την Επιτροπή.

Η υποσημείωση (40) έχει ως εξής: Η «έναρξη των εργασιών» σημαίνει είτε την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών είτε την πρώτη επίσημη δέσμευση για την παραγγελία εξοπλισμού. Δεν περιλαμβάνει τις προκαταρκτικές μελέτες σκοπιμότητας.

Η υποσημείωση (41) έχει ως εξής: Η μόνη εξαίρεση από τις προϋποθέσεις αυτές γίνεται στην περίπτωση εγκεκριμένων καθεστώτων φορολογικών ενισχύσεων, όπου χορηγείται αυτομάτως φοροαπαλλαγή ή φοροελάφρυνση για τις επιλέξιμες δαπάνες, χωρίς διακριτική ευχέρεια εκ μέρους των αρχών.

(76)

Σύμφωνα με την πάγια νομολογία:

«… επισημαίνεται ότι η Επιτροπή δύναται να κηρύξει μία ενίσχυση συμβιβάσιμη με το άρθρο 87, ν. 3, της συνθήκης ΕΚ μόνον εάν μπορεί να διαπιστώσει ότι η ενίσχυση αυτή συμβάλλει στην επίτευξη ενός από τους προβλεπόμενους στόχους, πράγμα το οποίο δεν θα ήταν δυνατό να επιτευχθεί από τις αποδέκτριες επιχειρήσεις, υπό τις κανονικές συνθήκες της αγοράς με δικές τους ενέργειες. Με άλλα λόγια μια ενίσχυση, για να ισχύσει μια από τις προβλεπόμενες στο άρθρο 87, παράγραφος 3, ΕΚ, παρεκκλίσεις, η κρατική ενίσχυση πρέπει όχι μόνο να συνάδει προς έναν από τους σκοπούς του άρθρου 87, παράγραφος 3, στοιχεία α_, β_, γ_ ή δ_, ΕΚ, αλλά πρέπει επίσης να είναι απαραίτητη για την επίτευξη των σκοπών αυτών.(απόφαση του Δικαστηρίου της 7ης Ιουνίου 2001, στην υπόθεση T-187/99, Agrana Zucker und Stärke/Επιτροπή, Συλλογή σ. II-1587, σημείο 74).

Πράγματι, μία ενίσχυση που παρέχει βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης δικαιούχου χωρίς να είναι αναγκαία για την επίτευξη των σκοπών που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 της ΕΚ δεν μπορεί να θεωρηθεί συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά (απόφαση του Δικαστηρίου της 15ης Απριλίου 2008, υπόθεση C-390/06, Nuova Agricast, Συλλογή σ. I-2577, σημείο 68· βλέπε επίσης, γι’ αυτόν τον σκοπό, τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της 24ης Φεβρουαρίου 1987, υπόθεση αριθ. 310/85, Deufil/Επιτροπή σ. 901, σημείο 18, και 5ης Οκτωβρίου 1994, υπόθεση C-400/92, Γερμανία/Επιτροπή, Συλλογή σ. I-4701, σημεία 12, 20 και 21).» (25)

Το Πρωτοδικείο υιοθέτησε αυτή τη στάση επίσης και σε υπόθεση (26) που αποτελούσε ένα ad hoc μέτρο σύμφωνα με τις προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα (27), διευκρινίζοντας ότι οι διατάξεις σχετικά με τα αποτελέσματα κινήτρου εφαρμόζονται και στα ad hoc μέτρα. Το Δικαστήριο επιβεβαιώνει επίσης ότι η Επιτροπή μπορεί να στηρίξει την αξιολόγησή της του αποτελέσματος κινήτρου με αναφορά σε στοιχείο χρονικής φύσεως (28).

(77)

Στην πάγια πρακτική που ακολουθεί κατά τη λήψη αποφάσεων για τα μέτρα ad hoc  (29) ενίσχυσης, που εγκρίνονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές 2007, η Επιτροπή θεωρεί ότι, για να θεωρηθεί ως απόδειξη του αποτελέσματος κινήτρου κατά την έννοια του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007, η γραπτή επιβεβαίωση της αρμόδιας αρχής πρέπει να περιέχει ένα ελάχιστο αριθμό στοιχείων που προσδιορίζουν τουλάχιστον το επενδυτικό σχέδιο προς στήριξη, το ποσό των επιλέξιμων δαπανών, το ποσό της ενίσχυσης και τη ρήτρα χορήγησης υπό αίρεση.

(78)

Οι ιταλικές αρχές και ο δικαιούχος παρέσχον ορισμένα έγγραφα, που θεωρούν ότι συνιστούν γραπτή επιβεβαίωση κατά την έννοια του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007. Η Επιτροπή θα εξετάσει το καθένα από αυτά για να επαληθεύσει εάν πληρούν τους όρους του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007. Πριν προβεί σε αυτή την εξέταση, η Επιτροπή πρέπει να καθορίσει την ημερομηνία έναρξης της υλοποίησης του σχεδίου.

5.4.1.1.   Ημερομηνία έναρξης της υλοποίησης του σχεδίου

(79)

Οι ιταλικές αρχές δήλωσαν ότι η υλοποίηση του σχεδίου άρχισε τον Ιούλιο 2007. Ωστόσο, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η πράξη αγοράς του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας άρχισε στις 9 Φεβρουαρίου 2006 με τη μεταβίβαση στην Friel Acerra του επιχειρηματικού κλάδου της NGP σχετικά με τον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Δεδομένου ότι αυτή η αγορά των στοιχείων ενεργητικού που είναι άμεσα συνδεδεμένα με ένα εργοστάσιο (ο ανενεργός σταθμός) θεωρείται αρχική επένδυση, ημερομηνία αγοράς του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι η ημερομηνία έναρξης της υλοποίησης του σχεδίου. Για αυτό, η Επιτροπή κρίνει ότι η ημερομηνία έναρξης της υλοποίησης είναι η 9η Φεβρουαρίου 2006. Ωστόσο, η ίδια παρατηρεί ότι τα συμπεράσματά της όσον αφορά το αποτέλεσμα κινήτρου θα παρέμεναν αμετάβλητα εάν λαμβανόταν ως σχετική ημερομηνία η 4η Αυγούστου 2006, ημερομηνία κατά την οποία η Friel Acerra έδωσε την παραγγελία για την προμήθεια του νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Wärtsilä, ή ακόμα και οι ημέρες από 23-30 Ιουλίου 2007, όταν η Friel Acerra άρχισε τις εργασίες κατασκευής του νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα.

5.4.1.2.   Προγραμματική συμφωνία 15ης Ιουλίου 2005

(80)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το έγγραφο, που περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 23 και 24, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως γραπτή επιβεβαίωση κατά την έννοια του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007, αφού αναφέρεται κυρίως στο σχέδιο διάσωσης και διάρθρωσης της NGP (30). Όντως αναφέρεται η κατασκευή ενός νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά αναφέρεται σε άλλη επιχείρηση (Edison), για ένα άλλο σχέδιο (έναν νέο σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 400 MW), και δεν αναφέρει καμία χορήγηση ενισχύσεων γι’ αυτό το σχέδιο. Η προγραμματική συμφωνία που υπεγράφη στις 15 Ιουλίου 2005 αναφέρει μόνον ότι η NGP, η Edison και οι ιταλικές αρχές θα έκλειναν περαιτέρω συμφωνία εντός 60 ημερών (πράγμα που δεν συνέβη). Όπως ήδη αναφέρθηκε στην αιτιολογική σκέψη 24, η εταιρεία Edison δεν είναι κατά κανένα τρόπο συνδεδεμένη με την Friel Acerra.

(81)

Η Επιτροπή φρονεί ότι η επιχειρηματολογία των ιταλικών αρχών σύμφωνα με την οποία οι κατευθυντήριες γραμμές 2007 δεν διευκρινίζουν την ακριβή μορφή της γραπτής επιβεβαίωσης, δεν αρκεί για να θεωρηθεί οποιοδήποτε έγγραφο που κάνει αόριστα αναφορά σε ένα ενδεχόμενο σχέδιο ενίσχυσης ως συμβιβάσιμο με τις προϋποθέσεις του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007. Ως προς αυτό, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η προγραμματική συμφωνία που υπεγράφη στις 15 Ιουλίου 2005 δεν αναφέρει ούτε το επενδυτικό σχέδιο προς στήριξη (σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα) ούτε το ποσό των επιλέξιμων δαπανών, ούτε το ποσό της ενίσχυσης. Ούτε και αναφέρει ότι για τη μετατροπή του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται ενίσχυση. Οι προϋποθέσεις σχετικά με την απόδειξη του αποτελέσματος κινήτρου που προβλέπεται στο σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 αναφέρονται σαφώς σε ένα επενδυτικό σχέδιο, σε μια ενίσχυση, σε έναν δικαιούχο και στην απαραίτητη έγκριση της ενίσχυσης από την Επιτροπή. Κατά συνέπεια, ένα έγγραφο για να δικαιολογεί αυτό το αποτέλεσμα κινήτρου πρέπει να περιέχει όλα αυτά τα στοιχεία.

(82)

Η Επιτροπή δεν μπορεί ούτε καν να δεχτεί την επιχειρηματολογία των ιταλικών αρχών σύμφωνα με την οποία η προγραμματική συμφωνία που υπεγράφη στις 15 Ιουλίου 2005 δημιούργησε μια εύλογη προσδοκία επιχορηγήσεων για οποιοδήποτε σχέδιο που προβλέπεται για τη βιομηχανική ζώνη της Acerra σε σχέση με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, δεδομένου ότι αυτό δεν επιβεβαιώνει ότι η επιχορήγηση θα παρείχετο γι’ αυτόν τον σκοπό.

(83)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προγραμματική συμφωνία που υπεγράφη στις 15 Ιουλίου 2005 δεν πληροί τις προϋποθέσεις του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007.

5.4.1.3.   Η τροποποίηση της προγραμματικής συμφωνίας της 6ης Απριλίου 2006

(84)

Η προγραμματική συμφωνία πραγματοποιήθηκε στις 6 Απριλίου 2006 από την Περιφέρεια της Καμπανίας και από την NGP (βλέπε αιτιολογική σκέψη 36). Η Επιτροπή επισημαίνει ότι αυτή η τροποποίηση περιέχει αναφορά σε ένα εναλλακτικό σχέδιο για τον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ήτοι τη μετατροπή του σε σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα και προβλέπει τη χορήγηση ενισχύσεων στο σχέδιο σύμφωνα με ένα καθεστώς εξαίρεσης κατά κατηγορία, ήτοι το μέτρο 1.12 του επιχειρησιακού προγράμματος της Περιφέρειας της Καμπανίας (31).

(85)

Ωστόσο, η Επιτροπή παρατηρεί ότι αυτό το μέτρο δεν μπορούσε να καλύψει ολόκληρο το ποσό της κρατικής ενίσχυσης που προβλέπεται για το σχέδιο Friel Acerra, αφού απέκλειε ενισχύσεις σημαντικών ποσών, ήτοι σχέδια με επιλέξιμες δαπάνες άνω των 25 εκατ. ευρώ και με ένταση ενίσχυσης άνω του 17,5 % (ESN), και σχέδια για τα οποία το συνολικό ποσό της ενίσχυσης ήταν υψηλότερο των 15 εκατ. ευρώ. Αυτό το καθεστώς εξαίρεσης απέκλειε επίσης από τις επιλέξιμες δαπάνες την αγορά μεταχειρισμένων εγκαταστάσεων και μηχανημάτων (32).

(86)

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή παρατηρεί ότι, ακόμη και αν θεωρηθεί η τροποποίηση της 6ης Απριλίου 2006 ως επιστολή με σκοπό τη χορήγηση ενισχύσεων, τούτο δεν θα πληρούσε κατά κανένα τρόπο τις προϋποθέσεις του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007: καταρχάς, αυτή η τροποποίηση είναι μεταγενέστερη της ημερομηνίας έναρξης των εργασιών (9 Φεβρουαρίου 2006)· δεύτερον η τροποποίηση, όπως ήδη η προγραμματική συμφωνία, δεν περιέχει όλα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για να θεωρηθεί ως δήλωση προθέσεων, ιδίως δεν αναφέρει το ποσό των επιλέξιμων δαπανών και το ποσό της προς χορήγηση ενίσχυσης, ούτε περιέχει ρήτρα παροχής υπό αίρεση· τρίτον, αυτή η επιστολή χορήγησης ενισχύσεων αναφέρεται ρητώς σε ένα περιφερειακό καθεστώς που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2006 (33). Η Επιτροπή έχει ήδη αποφασίσει ότι το αποτέλεσμα κινήτρου δεν μπορεί να μεταφερθεί από ένα καθεστώς ενισχύσεων σε ένα άλλο, αφού κάθε καθεστώς είναι ανεξάρτητο και παρουσιάζει τις δικές του προϋποθέσεις επιλεξιμότητας (34), κατά μείζονα λόγο όταν οι εθνικές αρχές έχουν αναφερθεί στη δυνατότητα χορήγησης ενισχύσεων στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου καθεστώτος που δεν επιτρέπει τη χορήγηση ενίσχυσης για ένα ποσό και για ένα σχέδιο μεγέθους όπως εκείνα που προβλέπονται στην παρούσα υπόθεση.

(87)

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή συνάγει ότι και η τροποποίηση που πραγματοποιήθηκε στις 6 Απριλίου 2006 στην προγραμματική συμφωνία της 15ης Ιουλίου 2005 δεν πληροί τις προϋποθέσεις του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 και, εν πάση περιπτώσει, η ημερομηνία της είναι επόμενη της ημερομηνίας έναρξης υλοποίησης του σχεδίου

(88)

Κατά τη διάρκεια του 2006 (πριν τη λήξη των υφιστάμενων καθεστώτων ενισχύσεων) η Friel Acerra ζήτησε δύο φορές κρατικές ενισχύσεις: Στις 7 Ιουνίου 2006 υπέβαλε αίτηση για 30 εκατ. ευρώ δυνάμει του μέτρου 1.12 του επιχειρησιακού προγράμματος για την Περιφέρεια της Καμπανίας 2000-2006· στις 18 Δεκεμβρίου 2006 υπέβαλε αίτηση για 43 396 000 ευρώ δυνάμει του εθνικού καθεστώτος N. 488/1992, το οποίο τροποποιήθηκε και εγκρίθηκε ως το μέτρο κρατικής ενίσχυσης N 715/99 (35). Η Επιτροπή δεν έλαβε γνώση σχετικά με καμία θετική αντίδραση των ιταλικών αρχών σ'αυτά τα αιτήματα. Ωστόσο, η Friel Acerra είχε ήδη αρχίσει τις εργασίες αγοράζοντας τα στοιχεία ενεργητικού της NGP τον Φεβρουάριο 2006 και ήδη είχε δώσει παραγγελία για την προμήθεια του νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Wärtsilä στις 4 Αυγούστου 2006. Η επιχείρηση, τέλος, άρχισε τις εργασίες κατασκευής του νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα την περίοδο 23-30 Ιουλίου 2007. Κατά συνέπεια, και αυτές οι αιτήσεις δεν δύνανται να θεωρηθούν ως δήλωση προθέσεων κατά την έννοια του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 και δεν δύνανται να αποδείξουν ότι η ενίσχυση έχει πράγματι αποτέλεσμα κινήτρου.

5.4.1.4.   Η έγκριση της 9ης Οκτωβρίου 2006 της Περιφέρειας της Καμπανίας

(89)

Όσον αφορά ένα άλλο έγγραφο που ανέφεραν οι ιταλικές αρχές στις παρατηρήσεις τους, η έγκριση της 9ης Οκτωβρίου 2006 της Περιφέρειας της Καμπανίας (36), αυτό αφορά διοικητικές εγκρίσεις για την τεχνική μετατροπή του υφιστάμενου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και όχι την ενίσχυση που οι περιφερειακές αρχές όφειλαν να χορηγήσουν γι’ αυτόν τον σκοπό. Συνεπώς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δήλωση προθέσεων κατά την έννοια του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 και η ημερομηνία του είναι επόμενη της ημερομηνίας έναρξης της υλοποίησης του σχεδίου.

5.4.1.5.   Η απόφαση της Περιφέρειας της Καμπανίας της 26ης Οκτωβρίου 2007

(90)

Η Επιτροπή κρίνει ότι η απόφαση της Περιφερειακής Αρχής της Περιφέρειας της Καμπανίας αριθ. 1857 της 26ης Οκτωβρίου 2007, που έχει ήδη αναφερθεί στις αιτιολογικές σκέψεις 25, 26, 29 και 68, είναι το πρώτο έγγραφο που εξέδωσαν οι ιταλικές αρχές σύμφωνα με το σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007 που θα ήταν νομικά δεσμεύσιμο για τη χορήγηση της ενίσχυσης στην Friel Acerra. Το έγγραφο προσδιορίζει σαφώς το επενδυτικό σχέδιο (ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα) και το ποσό της ενίσχυσης (κατ’ ανώτατο όριο 19,5 εκατ. ευρώ) και υπόκειται στην έγκριση της Επιτροπής κατόπιν κοινοποίησης.

(91)

Επειδή οι εργασίες του σχεδίου άρχισαν τον Φεβρουάριο 2006, δηλαδή πέραν του ενάμισι έτους πριν την έκδοση αυτού του εγγράφου, η Επιτροπή φρονεί ότι το κοινοποιηθέν σχέδιο δεν πληροί τις προϋποθέσεις του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 (37) και δεν αποδεικνύει το αποτέλεσμα κινήτρου της ενίσχυσης. Ωστόσο, η κοινοποίηση δεν πραγματοποιήθηκε παρά στις 16 Ιουλίου 2008. Μια απόφαση της Περιφέρειας του Οκτωβρίου 2007 που περιέχει μια δέσμευση υπό αίρεση για χορήγηση ενισχύσεων δεν μπορεί να θεωρηθεί καθοριστική για την παροχή στην Friel Acerra ενός κινήτρου για να υλοποιήσει ένα επενδυτικό σχέδιο που άρχισε στην πραγματικότητα τον Φεβρουάριο 2006 με την αγορά του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η απόφαση της Περιφέρειας του Οκτωβρίου 2007 δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκής για να αποδείξει το αποτέλεσμα κινήτρου της ενίσχυσης, ακόμη και λαμβάνοντας υπόψη την ημερομηνία των πρώτων εργασιών κατασκευής που πραγματοποίησε η Friel Acerra τον Ιούλιο 2007, δεδομένου ότι και αυτές οι εργασίες είναι προγενέστερες αυτής της απόφασης.

5.4.1.6.   Πρακτικά συνεδρίασης της επιφορτισμένης με την υλοποίηση της προγραμματικής συμφωνίας επιτροπής, που έλαβε χώρα στις 6 Οκτωβρίου 2005

(92)

Οι ιταλικές αρχές αναφέρονται επιπλέον στα πρακτικά συνεδρίασης που έλαβε χώρα στις 6 Οκτωβρίου 2005, της επιφορτισμένης με την υλοποίηση της προγραμματικής συμφωνίας επιτροπής, ως απόδειξης του αποτελέσματος κινήτρου για το επενδυτικό σχέδιο της Friel Acerra. Βάσει των πρακτικών, σ’ αυτή τη συνεδρίαση, ο όμιλος Friel αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον εκπρόσωπο της NGP ως δυνητικός επενδυτής που είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αγορά του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό το ενδιαφέρον οφειλόταν στη διαθεσιμότητα περιφερειακών ενισχύσεων στον τομέα οι οποίες μπορούσαν να μειώσουν το χρηματοοικονομικό κόστος της εγκατάστασης, που εκείνη την εποχή δεν ήταν πολύ ανταγωνιστικό.

(93)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η παρουσία αυτής της δήλωσης στα πρακτικά δεν αποτελεί σημείο της σταθερής και δεσμευτικής πρόθεσης των ιταλικών αρχών να χορηγήσουν ενίσχυση στο επενδυτικό σχέδιο, εξαιρουμένης της έγκρισης του μέτρου από την Επιτροπή. Η δήλωση προέρχεται από τον εκπρόσωπο της NGP, την προβληματική επιχείρηση σε αναζήτηση αγοραστή για τον ανενεργό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, παρατηρεί ότι τα πρακτικά δεν περιέχουν καμία δήλωση των ιταλικών αρχών που να επιβεβαιώνει ότι οι προσδοκίες του ομίλου Friel όσον αφορά την ενίσχυση στην περιφερειακή επένδυση θα υλοποιούνταν.

(94)

Η Επιτροπή υπογραμμίζει το γεγονός ότι μια δήλωση προθέσεων πρέπει σαφώς να είναι σε μορφή γραπτού εγγράφου που να προέρχεται από την αρμόδια αρχή για τη χορήγηση της ενίσχυσης και όχι από τον εκπρόσωπο μιας επιχείρησης η οποία δεν είναι δικαιούχος των ενισχύσεων και ενδιαφέρεται για την πώληση των εν λόγω αγαθών (σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας). Επιπλέον, τα εν λόγω πρακτικά δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με το περιεχόμενο της δήλωσης προθέσεων, όπως προβλέπεται στο σημείο 38 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007.

5.4.1.7.   Εσωτερικά έγγραφα της επιχείρησης

(95)

Τέλος, όσον αφορά τα άλλα έγγραφα που παρέσχον οι ιταλικές αρχές (βλέπε σημείο 54), η Επιτροπή θεωρεί ότι, λαμβανομένης υπόψη της σαφήνειας της τελευταίας φράσης του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 και δεδομένου του γεγονότος ότι η δήλωση προθέσεων πρέπει να προέρχεται από την αρχή που είναι αρμόδια για τη χορήγηση των ενισχύσεων, τα εσωτερικά έγγραφα της επιχείρησης δεν μπορούν να εξομοιωθούν με δήλωση προθέσεων που να αποδεικνύει την πρόθεση των δημοσίων αρχών να χορηγήσουν ενισχύσεις για ένα σχέδιο περιφερειακής επένδυσης.

(96)

Εν πάση περιπτώσει, αυτά τα έγγραφα επιβεβαιώνουν μάλλον ότι η απόφαση για την επένδυση ελήφθη δίχως οι ιταλικές αρχές να εκφράσουν σταθερή και δεσμευτική δέσμευση να χορηγήσουν τις ενισχύσεις. Ιδίως, στην εσωτερική έκθεση της 26ης Ιανουαρίου 2006 αξιολογείται η οικονομική σκοπιμότητα του σχεδίου με ή χωρίς ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα. Αυτό αποδεικνύει ότι είχαν ληφθεί υπόψη αμφότερες οι πιθανότητες. Η έκθεση συνάγει ότι σε περίπτωση που η Friel Acerra δεν είχε λάβει ενισχύσεις για τις επενδύσεις περιφερειακού χαρακτήρα, το σχέδιο θα είχε καταλήξει να είναι λιγότερο αποδοτικό και με περισσότερους κινδύνους. Ωστόσο, όχι περισσότερο από δύο εβδομάδες αργότερα, στις 9 Φεβρουαρίου 2006, η Friel Acerra άρχισε την επένδυση με την αγορά του ανενεργού σταθμού της NGP. Τόσο οι ιταλικές αρχές όσο και ο δικαιούχος δεν υποστήριξαν ότι μεταξύ της 26ης Ιανουαρίου 2006 και της 9ης Φεβρουαρίου 2006 συνέβη κάποιο γεγονός που να επικυρώνει ή να επιβεβαιώνει την πρόθεση των ιταλικών αρχών να χορηγήσουν την ενίσχυση.

5.4.1.8.   Συμπέρασμα: κανένα αποτέλεσμα κινήτρου

(97)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι το κοινοποιηθέν σχέδιο δεν πληροί την προϋπόθεση του σημείου 38 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 όσον αφορά το αποτέλεσμα κινήτρου της ενίσχυσης ad hoc, το οποίο ορίζει ότι, πριν την έναρξη των εργασιών για το σχέδιο, αυτό το αποτέλεσμα κινήτρου πρέπει να αποδειχθεί μέσω δήλωσης προθέσεων των αρμοδίων αρχών, στην οποία να δηλώνεται ότι το εν λόγω επενδυτικό σχέδιο είναι καταρχήν επιλέξιμο για ενισχύσεις με την επιφύλαξη έγκρισης της Επιτροπής).

5.4.2.   Συμβολή σε μια συνεπή στρατηγική περιφερειακής ανάπτυξης (σημείο 10 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007)

(98)

Η Επιτροπή υπενθυμίζει καταρχάς ότι, σύμφωνα με το σημείο 10 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007, οι ad hoc ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα θεωρούνται επιλέξιμες μόνο κατ’ εξαίρεση. Πράγματι, εναπόκειται στο κράτος μέλος να αποδείξει ότι η ad hoc ενίσχυση περιφερειακού χαρακτήρα συμβάλλει στην περιφερειακή ανάπτυξη μέσω θετικών αποτελεσμάτων, για παράδειγμα με τη δημιουργία θέσεων εργασίας (αριθ. άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται από την επένδυση), επαγγελματική κατάρτιση και μεταφορά τεχνολογίας και αποτελέσματα spillover και πολλαπλασιαστικά για περαιτέρω επενδύσεις από μέρους των συνδεδεμένων υπηρεσιών και παραγωγών, περιορίζοντας παράλληλα τη στρέβλωση του ανταγωνισμού.

(99)

Καταρχάς, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι η δημιουργία (ή η διατήρηση) 25 άμεσων θέσεων εργασίας και η δημιουργία δέκα έμμεσων θέσεων εργασίας αντιπροσωπεύουν ουσιαστικά συμβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη. Η ίδια όμως θεωρεί ότι υπάρχει πρόδηλη δυσαναλογία μεταξύ του αριθμού των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και του ποσού της ενίσχυσης (19,5 εκατ. ευρώ, με ad hoc ενίσχυση ανά άμεση θέση εργασίας ύψους 780 000 ευρώ), ιδίως προβαίνοντας σε σύγκριση με πολλά άλλα μέτρα ad hoc περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκαν κατά τα τελευταία έτη από την Επιτροπή (38), για τις οποίες η μέση ενίσχυση ανά θέση εργασίας (διατήρηση ή δημιουργία) ήταν κάτω των 70 000 ευρώ. Αυτό το συμπέρασμα ισχύει ακόμα και εάν δεν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι το κόστος της δημιουργίας και της διατήρησης θέσεων εργασίας δύναται να ποικίλλει μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών.

(100)

Δεύτερον, η Επιτροπή κρίνει ότι οι τυπικές προϋποθέσεις που ορίζονται στα διάφορα έγγραφα προγραμματισμού και σχεδιασμού της περιφερειακής ανάπτυξης σχετικά με την παραγωγή ενέργειας (39), ιδίως ο στόχος επίτευξης δυνατότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 200 MW από βιομάζα μέχρι το 2013 που ορίζεται στο περιφερειακό περιβαλλοντικό σχέδιο για την ενέργεια 2008, δεν συνιστούν ουσιαστικό και σημαντικό λόγο γι’ αυτό το μέτρο ad hoc ενισχύσεων. Η συμβολή του σταθμού Friel Acerra (με την παραγωγική του ικανότητα 74,8 MW), ίση με 600 GWh ετησίως, είναι αμελητέα σε σύγκριση με το συνολικό περιφερειακό ενεργειακό έλλειμμα που αντιστοιχεί σε 15 000 GWh ετησίως. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ύπαρξη λειτουργούσας αγοράς ενέργειας δεν δικαιολογεί την αναγκαιότητα αυτής της συγκεκριμένης επένδυσης. Όσον αφορά τους άλλους τυπικούς στόχους που προσδιορίστηκαν στα διάφορα έγγραφα περιφερειακού προγραμματισμού, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το επενδυτικό σχέδιο μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη αυτών των στόχων, αλλά θεωρεί ότι η συμβολή όσον αφορά την ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές αντιπροσωπεύει μετά βίας μια επαρκή δικαιολογία για ad hoc περιφερειακή ενίσχυση σε μία μεμονωμένη επιχείρηση.

(101)

Ένας άλλος λόγος που προέβαλαν επανειλημμένα οι ιταλικές αρχές στο στάδιο της κοινοποίησης ήταν ότι ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα παρήγε ενέργεια για τη βιομηχανική ζώνη της Acerra, προλαμβάνοντας κινδύνους γενικής διακοπής ρεύματος για τις επιχειρήσεις που θα εγκαθίσταντο στο βιομηχανικό πάρκο. Αυτή η δικαιολογία εγκαταλείφθηκε κατά τη διάρκεια του σταδίου επίσημης έρευνας, αφού η Ιταλία επιβεβαίωσε ότι η Friel Acerra πρέπει να πωλεί την παραγωγή της στην αγορά ενέργειας μέσω σύνδεσης με το εθνικό δίκτυο (40). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή παρατηρεί ότι μία από τις βασικές δικαιολογίες που προβλήθηκαν στην κοινοποίηση εκπίπτει, αφού η ενέργεια που παράγεται από την Friel Acerra πωλείται στην εθνική αγορά ενέργειας και ο νέος σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιορευστά είναι συνδεδεμένος με το εθνικό δίκτυο.

(102)

Υπό το πρίσμα των πληροφοριών που παρέσχον οι ιταλικές αρχές κατά το στάδιο επίσημης έρευνας, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη την επιχειρηματολογία σύμφωνα με την οποία η ανάπτυξη του βιομηχανικού χώρου της Acerra θα μπορούσε να ζημιωθεί εάν το επενδυτικό σχέδιο της Friel Acerra διεκόπτετο, αφού αυτό θα έστελνε ακόμα ένα αρνητικό μήνυμα στους δυνητικούς επενδυτές σ’ αυτή την περιοχή, η οποία ήδη έχει πληγεί σοβαρά από κοινωνικές και οικονομικές δυσχέρειες. Οι άλλες επιχειρήσεις που έδειξαν ενδιαφέρον να εγκατασταθούν στην περιοχή θα μπορούσαν να αποσυρθούν, με περαιτέρω αρνητικό αποτέλεσμα για την υποβαθμισμένη αστική περιοχή που διέρχεται ήδη κρίση. Όμως, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι εάν η Επιτροπή κηρύξει μη συμβατή μια ενίσχυση που δεν έχει κανένα αποτέλεσμα κινήτρου ex ante, αυτό δεν μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να εμποδίσει άλλους επενδυτές να εγκατασταθούν στον ίδιο βιομηχανικό τόπο ή να στερήσει τα άλλα μέτρα ενίσχυσης από τα αντίστοιχα αποτελέσματα κινήτρου.

(103)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι οι ιταλικές αρχές δεν παρέσχον συγκεκριμένα στοιχεία που να αφορούν κάποια δράση επαγγελματικής κατάρτισης ή μεταφοράς γνώσεων ή αποτέλεσμα spillover ή πολλαπλασιαστή της επένδυσης, όπως αντιθέτως συνέβη στο μεγαλύτερο μέρος των περιπτώσεων ad hoc περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τα τελευταία έτη (41).

(104)

Για τους προαναφερθέντες λόγους και λαμβανομένων υπόψη των πρακτικών που ακολουθήθηκαν στο παρελθόν και όλων των ενδεχομένων στοιχείων (περιορισμένος αριθμός άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν από το σχέδιο, αμελητέα συμβολή στην περιφερειακή πολιτική ενέργειας, απουσία άμεσης παροχής ενέργειας στον βιομηχανικό τόπο, έλλειψη αποτελεσμάτων spillover και πάνω από όλα το ποσό της ενίσχυσης που είναι σαφώς υπερβολικό σε σχέση με τον αριθμό των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται ή διατηρούνται), η Επιτροπή συνάγει το συμπέρασμα ότι η επένδυση δεν συμβάλλει σε μια συνεπή στρατηγική περιφερειακής ανάπτυξης, όπως απαιτεί το σημείο 10 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007).

5.4.3.   Επιλέξιμες δαπάνες (σημεία 34, 35 και 36 και από 50 έως 56 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007)

(105)

Παρά την οικονομική αιτιολόγηση που προέβαλαν οι ιταλικές αρχές, η μεταβίβαση των στοιχείων ενεργητικού (ο σταθμός παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος) από την NGP στην Friel Acerra δεν πραγματοποιήθηκε με πλήρη τήρηση των κανόνων. Η ίδια η Friel Acerra, ο αγοραστής, βεβαιώνει ότι τη στιγμή της μεταβίβασης ελεγχόταν κατά 90,5 % από την NGP.

(106)

Ωστόσο, η προσωρινή παρουσία της NGP στην Friel Acerra φαίνεται να συνδέεται με τη μέθοδο που επελέγη (εκχώρηση του κλάδου της επιχείρησης) για τη μεταβίβαση του υφισταμένου σταθμού μεταξύ των δύο μερών τυπικά ανεξαρτήτων. Στο τέλος της πράξης (εκχώρηση του κλάδου της επιχείρησης από την NGP στην κοινή επιχείρηση και παραχώρηση των συμμετοχών στον όμιλο Friel), οι δύο επιχειρήσεις κατέστησαν εκ νέου ανεξάρτητες. Επιπλέον, η απαίτηση υπολογισμού της τιμής του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από έναν ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα τηρήθηκε, σύμφωνα με τις αρχές και τους σκοπούς του σημείου 35 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007.

(107)

Όσον αφορά τη μεταβίβαση του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ωστόσο και ότι παρά τα προβλεπόμενα στο σημείο 35 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 – που προβλέπει ότι μια εγκατάσταση «αγοράζεται από ανεξάρτητο επενδυτή» - δεν τηρήθηκε εξ ολοκλήρου από τυπικής απόψεως, ούτε πάντως τηρήθηκε και η ουσία. Πράγματι, η τιμή που κατέβαλε η Friel Acerra για τον ανενεργό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αντιστοιχεί στην αξία που καθόρισε ο ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας και λίγο μετά τη μεταβίβαση των στοιχείων ενεργητικού η αγοράστρια εταιρεία ανεξαρτητοποιήθηκε από την πωλήτρια εταιρεία (NGP).

(108)

Όσον αφορά τα άλλα μεταχειρισμένα στοιχεία ενεργητικού που συμπεριλαμβάνονται στις επιλέξιμες δαπάνες, η Επιτροπή αποδέχεται την επιχειρηματολογία που προέβαλαν οι ιταλικές αρχές και η Friel Acerra, σύμφωνα με την οποία η μεταβίβαση του συγκροτήματος μεταχειρισμένων δεξαμενών πραγματοποιήθηκε μεταξύ δύο ανεξαρτήτων μερών υπό συνθήκες αγοράς, και χωρίς επίσημη ex ante πραγματογνωμοσύνη από έναν ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα. Η τιμή που κατεβλήθη γι’ αυτά τα στοιχεία ενεργητικού αντιστοιχεί στην τιμή της αγοράς, όπως βεβαιώνει το νέο έγγραφο που συντάχθηκε από τον ίδιο ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα που είχε ήδη υπολογίσει την αξία του ανενεργού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

(109)

Ως εκ τούτου, η αγορά αυτών των στοιχείων ενεργητικού άμεσα συνδεδεμένων με την εγκατάσταση, δηλαδή ο ανενεργός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και το συγκρότημα μεταχειρισμένων δεξαμενών μπορεί να θεωρηθεί ως αρχική επένδυση κατά την έννοια του σημείου 35 των κατευθυντηρίων γραμμών 2007.

5.4.4.   Συμπεράσματα σχετικά με το συμβιβάσιμο με τις κατευθυντήριες γραμμές 2007

(110)

Ως εκ τούτου, μολονότι ορισμένες προϋποθέσεις σχετικά με τις ενισχύσεις στις επενδύσεις περιφερειακού χαρακτήρα κατά την έννοια των κατευθυντηρίων γραμμών του 2007 τηρήθηκαν, η Επιτροπή συνάγει το συμπέρασμα ότι δεν εκπληρώθηκαν οι προαναφερθείσες υποχρεώσεις (όσον αφορά το αποτέλεσμα κινήτρου και την περιφερειακή συμβολή) για τις ad hoc συμφωνίες περιφερειακού χαρακτήρα για επενδυτικά σχέδια. Συνεπώς, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το εν λόγω μέτρο δεν μπορεί να κηρυχθεί συμβιβάσιμο με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ και τις κατευθυντήριες γραμμές 2007.

5.5.   Συμβατότητα με τις διατάξεις των κατευθυντηρίων γραμμών για το περιβάλλον 2008

(111)

Τόσο κατά τη διάρκεια του σταδίου προκαταρκτικής αξιολόγησης όσο και κατά τη διάρκεια της επίσημης έρευνας οι ιταλικές αρχές δεν αντέδρασαν στην παρατήρηση της Επιτροπής σύμφωνα με την οποία οι κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον 2008 φαίνονται περισσότερο σχετικές με τις αξιολογήσεις μέτρων αυτού του τύπου, που χαρακτηρίζονται από ενεργειακούς/περιβαλλοντικούς στόχους και από επενδύσεις αυτής της φύσης (σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοκαύσιμα).

(112)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι οι κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον 2008 απαιτούν, στο σημείο 1.3.4, την παρουσία αποτελέσματος κινήτρου. Το σημείο 27 προβλέπει ότι πρέπει να εξεταστεί εάν η εν λόγω ενίσχυση δεν θα είχε υλοποιηθεί χωρίς κρατικές ενισχύσεις.

(113)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι, στη συγκεκριμένη υπόθεση, για τους λόγους που εκτέθηκαν ήδη στο τμήμα 5.4.1, η επένδυση άρχισε πριν η αρμόδια αρχή για τη χορήγηση της ενίσχυσης εκφράσει την αμετάκλητη πρόθεσή της να χορηγήσει πραγματικά την ενίσχυση για το σχέδιο. Κατά συνέπεια, η κοινοποιηθείσα ενίσχυση δεν μπορεί να έχει κανέναν αποτέλεσμα κινήτρου. Έστω λοιπόν και μόνο γι’ αυτόν τον λόγο, οι προϋποθέσεις που προβλέπονται στις κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον 2008 δεν πληρούνται.

(114)

Επιπλέον, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η Ιταλία, παρά τη ρητή πρόσκληση να το πράξει, δεν παρέσχε τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για να αποδειχθεί η τήρηση των προϋποθέσεων που προβλέπονται από τις κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον 2008 όσον αφορά τις επενδύσεις στον τομέα των ανανεώσιμων ενεργειών (σημεία από 102 έως 106 των κατευθυντηρίων γραμμών για το περιβάλλον 2008).

(115)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι εναπόκειται στο κράτος μέλος να αποδείξει ότι οι ενισχύσεις είναι συμβιβάσιμες (42). Επειδή η Ιταλία δεν παρέσχε σχετικές πληροφορίες, η Επιτροπή δεν διαθέτει επαρκείς πληροφορίες για να συνάγει σχετικό συμπέρασμα σε σχέση με άλλα κριτήρια που προβλέπονται από τις κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον.

(116)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συνάγει το συμπέρασμα ότι το εν λόγω μέτρο ενίσχυσης δεν μπορεί να κηρυχθεί συμβιβάσιμο με την εσωτερική αγορά ούτε κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ ούτε κατά την έννοια των κατευθυντηρίων γραμμών για το περιβάλλον του 2008 ούτε με καμία άλλη παρέκκλιση που προβλέπεται στην ΣΛΕΕ. Κατά συνέπεια, το μέτρο πρέπει να απαγορευτεί.

6.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

(117)

Στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας επίσημης έρευνας, η Επιτροπή εξέθεσε τους λόγους, που συνοψίζονται στο τμήμα 3 της παρούσας απόφασης, για τους οποίους αμφέβαλε ότι το υπό εξέταση μέτρο ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής της παρέκκλισης του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ. Αυτές οι αμφιβολίες δεν διαλύθηκαν πλήρως από τις πληροφορίες και από τα επιχειρήματα που περιέχονται στις παρατηρήσεις των ιταλικών αρχών και του δικαιούχου της ενίσχυσης.

(118)

Η Επιτροπή συνάγει το συμπέρασμα ότι η ad hoc ενίσχυση περιφερειακού χαρακτήρα που κοινοποιήθηκε από τις ιταλικές αρχές υπέρ της Friel Acerra, που εκτίθεται στο τμήμα 2 της παρούσας απόφασης, δεν πληροί όλες τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του 2007 για να θεωρηθεί συμβιβάσιμη με την εσωτερική αγορά κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ, ούτε πληροί τους όρους που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές για το περιβάλλον 2008 για να θεωρηθεί συμβιβάσιμη με την εσωτερική αγορά κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ. Δεν εφαρμόζεται καμία άλλη αιτιολόγηση συμβιβασιμότητας.

(119)

Η ενίσχυση δεν δύναται να χορηγηθεί επειδή δεν είναι συμβιβάσιμη με καμία προβλεπόμενη στην ΣΛΕΕ παρέκκλιση. Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, η ενίσχυση δεν έχει ακόμα χορηγηθεί και κατά συνέπεια δεν υπάρχει ανάγκη ανάκτησης.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η κρατική ενίσχυση που η Ιταλική Δημοκρατία προτίθεται να χορηγήσει υπέρ της Fri-El Acerra S.r.l., για ποσό 19,5 εκατ. ευρώ, είναι ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά.

Κατά συνέπεια, αυτή η ενίσχυση δεν μπορεί να χορηγηθεί.

Άρθρο 2

Η Ιταλική Δημοκρατία πρέπει να ενημερώσει την Επιτροπή, εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, σχετικά με τα μέτρα που έλαβε για να συμμορφωθεί με αυτήν.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ιταλική Δημοκρατία.

Βρυξέλλες, 15 Σεπτεμβρίου 2010.

Για την Επιτροπή

Joaquín ALMUNIA

Αντιπρόεδρος


(1)  ΕΕ C 95 της 24.4.2009, σ. 20.

(2)  ΕΕ C 95 της 24.4.2009, σ. 20.

(3)  ΕΕ C 54 της 4.3.2006, σ. 13.

(4)  Απόφαση της Επιτροπής, της 28ης Νοεμβρίου, σχετικά με την κρατική ενίσχυση N 324/2007 – Χάρτης εθνικών περιφερειακών ενισχύσεων για την Ιταλία 2007-2013 - C(2007) 5618 τελικό διορ. ΕΕ C 90 της 11.4.2008, σ. 4.

(5)  Πληροφορίες που εξήχθησαν από τον ιστότοπο του ομίλου Friel στη διεύθυνση: www.fri-el.it

(6)  Απόφαση της Επιτροπής, της 16ης Ιουλίου 2008, σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 14/07 (πρώην NN 15/07) που χορήγησε η Ιταλία υπέρ της NGP/SIMPE (ΕΕ L 301 της 12.11.2008, σ. 14).

(7)  Πληροφορίες που εξήχθησαν από τον ιστότοπο του ομίλου Friel: www.fri-el.it

(8)  Όλες οι τιμές είναι ονομαστικές, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά.

(9)  Επισημαίνεται ότι το πρωτόκολλο φέρει ημερομηνία 6 Απριλίου 2006, αλλά τα συνημμένα του υπεγράφησαν στις 4 Απριλίου 2006.

(10)  Που δημοσιεύθηκε στο επίσημο δελτίο της Περιφέρειας της Καμπανίας (BURC), αριθ. 63 της 3ης Δεκεμβρίου 2007.

(11)  ΕΕ C 82 της 1.4.2008, σ. 1.

(12)  Το μνημόνιο συμφωνίας υπεγράφη στις 12 Μαΐου 2004, μεταξύ άλλων, από εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, από τη Sviluppo Italia, την Montefibre Spa, την NGP S.p.A, την Edison S.p.A και τα συνδικάτα, για την εξεύρεση λύσης στη βιομηχανική κρίση της NGP.

(13)  Προγραμματική συμφωνία της 15ης Ιουλίου 2005, που αναφέρθηκε προηγουμένως.

(14)  Η πρώτη τροποποίηση της προγραμματικής συμφωνίας (συμπληρωματικό πρωτόκολλο στην προγραμματική συμφωνία) υπεγράφη στις 6 Απριλίου 2006, μεταξύ άλλων από εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, από τη Sviluppo Italia, από την Consorzio ASI di Napoli, την Exide Italia S.r.l., την ILMAS SpA και τα συνδικάτα, για την εξεύρεση λύσης στη βιομηχανική κρίση της ILMAS.

(15)  Απόφαση της Περιφερειακής Αρχής της Περιφέρειας της Καμπανίας αριθ. 1857 της 26ης Οκτωβρίου 2007, που αναφέρθηκε προηγουμένως.

(16)  Η δεύτερη τροποποίηση της προγραμματικής συμφωνίας (συμπληρωματικό πρωτόκολλο στην προγραμματική συμφωνία) υπεγράφη στις 8 Απριλίου 2008, μεταξύ άλλων από εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, την NGP, τη Friel Acerra και άλλους φορείς.

(17)  Κοινοπραξία για την περιοχή βιομηχανικής ανάπτυξης της Επαρχίας της Νεάπολης.

(18)  Η Επιτροπή παρατηρεί ότι η NGP κατείχε μερίδια του κεφαλαίου της Friel Acerra από της συστάσεώς της, στις 20 Δεκεμβρίου 2005, μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου 2008.

(19)  Η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας άνοιξε πλήρως την 1η Ιουλίου 2007, κατόπιν της οδηγίας 2003/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, (δεύτερη οδηγία ΕΕ για την ηλεκτρική ενέργεια), ΕΕ L 17 της 15.7.2003, σ. 37.

(20)  Βλέπε τις αποφάσεις του Πρωτοδικείου στις υποθέσεις T-297/02 ACEA/Επιτροπή, Συλλογή (2009), σ. II-1683, σημείο 90 και T-301/02 AEM/Επιτροπή, Συλλογή (2009), σ. II-1757, σημείο 95.

(21)  ΕΕ C 74 της 10.3.1998, σ. 9.

(22)  Σύμφωνα με το Πρωτοδικείο, το κριτήριο σχετικά με τον καθορισμό πότε χορηγήθηκε η ενίσχυση είναι εκείνο της «νομικά δεσμευτικής πράξης μέσω της οποίας οι αρμόδιες [εθνικές] δεσμεύονται να χορηγήσουν τις ενισχύσεις»: βλέπε την υπόθεση T-109/01 Fleuren Compost κατά Επιτροπής, Συλλογή (2004), σ. II-127, σημείο 74 και τις συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-362/05 και T-363/05 Nuova Agricast κατά Επιτροπής, Συλλογή (2008), σ. II-00297*, σημείο 80. Βλέπε επίσης την πρόσφατη απόφαση της 1ης Ιουλίου 2010, υπόθεση T-62/08, Thyssenkrupp Acciai Speciali Terni κατά Επιτροπής, που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στη Συλλογή, σημεία 234-236.

(23)  ΕΕ C 82 της 1.4.2008, σ. 1.

(24)  Απόφαση σχετικά με κρατικές ενισχύσεις N 357/08, που δημοσιεύθηκε στην ΕΕ C 95 της 24.4.2009, σ. 20.

(25)  Απόφαση του Δικαστηρίου της 8ης Ιουλίου 2010, υπόθεση T-396/08, Freistaat Sachsen κατά Επιτροπής, που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στη Συλλογή, σημεία 46 και 47.

(26)  Απόφαση του Πρωτοδικείου της 14ης Ιανουαρίου 2009, υπόθεση T-162/06 Kronoply κατά Επιτροπής, Συλλογή (2009), σ. II-1, σημεία 80 και 81.

(27)  ΕΕ C 74 της 10.3.1998, σ. 9.

(28)  Απόφαση του Πρωτοδικείου της 14ης Ιανουαρίου 2009 στην υπόθεση T-162/06 Kronoply κατά Επιτροπής, σημείο 80.

(29)  Αυτές οι προϋποθέσεις τηρήθηκαν, π.χ., με τη δδήλωση προθέσεων (υπό μορφή εγγράφου υπογεγραμμένου από τον δικαιούχο και από την Ρεριφέρεια του Πεδεμοντίου) σε μια άλλη πρόσφατη ιταλική υπόθεση ενισχύσεων ad hoc περιφερειακού χαρακτήρα, N 381/2008, Pirelli Industrie Pneumatici S.r.l. (ΕΕ C 284 της 25.11.2009), αλλά και σε ένα μακροσκελή κατάλογο πολωνικών ενισχύσεων ad hoc περιφερειακού χαρακτήρα: N 468/2009 Roche Polska Sp. z o.o. (ΕΕ C 53 της 5.3.2010) N 448/2009 Crisil Irevna Poland Sp. z o.o. (ΕΕ C 147, της 5.6.2010) N 447/2009 TietoEnator Sp. z o.o. (ΕΕ C 25 της 2.2.2010) N 338/2009 Unicredit Processes & Administration SA (GU C 93 del 13.4.2010); N 293/2009 Samsung Electronics Polska Sp. z o.o. (ΕΕ C 94 της 14.4.2010) N 433/2008 Ενίσχυση περιφερειακού χαρακτήρα ad hoc a UPS Polska Sp. z o.o. ΕΕ C 1 της 5.1.2010. N 67/2008 Google Poland Sp. z o.o. (ΕΕ C 217 της 26.8.2008).

(30)  Απόφαση της 16.7.2008 σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 14/07 (πρώην -NN 15/07), ο.π..

(31)  Μέτρο που καλύπτεται από το καθεστώς PMI XS 67/05, που δημοσιεύθηκε στην ΕΕ C 19 της 26.1.2006, σ. 4. Αυτό το καθεστώς, που εξαιρείται δυνάμει του κανονισμού αριθ. 70/2001 (ΕΕ L 10 της 13.1.2001, σ. 33) έληξε στις 31.12.2006.

(32)  Απόφαση της Περιφερειακής Αρχής της Περιφέρειας της Καμπανίας αριθ. 168 της 15ης Φεβρουαρίου 2005, που δημοσιεύθηκε στο επίσημο δελτίο της Περιφέρειας της Καμπανίας (BURC), αριθ. 20 της 11ης Απριλίου 2005.

(33)  Καθεστώς PMI XS 67/05, o.π.

(34)  Όπως στην απόφαση C(2008) 2997 τελικό της 2.7.2008 σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 1/04 (πρώην NN 158/03 και CP 15/03), για την οποία η Επιτροπή εξέδωσε αρνητική απόφαση, με εντολή ανήκτησης, σχετικά με την παράνομη εφαρμογή του καθεστώτος ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα N 272/98. Η λογική που αποτελεί τη βάση αυτής της προσέγγισης επιβεβαιώθηκε από το Πρωτοδικείο, το οποίο απεφάνθη ότι «η γενική αρχή που διατυπώνεται στο άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ είναι εκείνη της απαγόρευσης των κρατικών ενισχύσεων. Σύμφωνα με τη νομολογία, οι παρεκκλίσεις από την αρχή αυτή πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικώς. … Επομένως, απόφαση περί μη προβολής αντιρρήσεων σε σχέση με σύστημα ενισχύσεων αφορά μόνον την πραγματική χορήγηση των ενισχύσεων που εμπίπτουν σε αυτό το σύστημα, η δε αρμόδια εθνική αρχή πρέπει να έχει αναλάβει δέσμευση περί χορηγήσεως της ενισχύσεως προ της λήξεως της ισχύος της αποφάσεως αυτής.» (συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-362/05 και T-363/05 Nuova Agricast κατά Επιτροπής,Συλλογή. (2008), σ. II-00297*, σημείο 80. Επομένως, το γεγονός ότι μία εταιρεία πληροί τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας συγκεκριμένου καθεστώτος ενισχύσεων δεν συνεπάγεται ότι δύναται να τύχει ενισχύσεων στο πλαίσιο ενός άλλου καθεστώτος ή ενός άλλου μέτρου ενίσχυσηςο.

(35)  Απόφαση D/105754 της Επιτροπής της 2.8.2000.

(36)  Decreto Dirigenziale n. 416 της 9ης Οκτωβρίου 2006, που δημοσιεύθηκε στο BURC N. 62 της 26.11.2007.

(37)  Οι κατευθυντήριες γραμμές 2007 δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα στις 4.3.2006, αλλά τα κράτη μέλη είχαν προηγουμένως ενημερωθεί σχετικά. Το Δελτίο Τύπου IP/05/1653 (κρατικές ενισχύσεις: η Επιτροπή θεσπίζει τις νέες κατευθυντήριες γραμμές 2007-2013 για τις ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα) ανάγεται στην 21.12.2005.

(38)  Για παράδειγμα οι υποθέσεις κρατικών ενισχύσεων για την Ιταλία: N 381/2008 (ο.π.)· για την Πολωνία: N 468/2009 (ο.π.)· N 447/2009 (ο.π.)· N 649/2008 SWS Business Process Outsourcing Poland Sp. z o.o. (ΕΕ C 122 της 29.5.2009)· N 522/2008 Franklin Templeton Investments Poland Sp z o.o. (ΕΕ C 186 της 8.8.2009)· N 406/2008 Robert Bosch Sp. z o.o. (ΕΕ C 122 της 29.5.2009)· N 360/2008 State Street Services (Poland) Limited Sp. z o.o. (ΕΕ C 328 της 31.12.2008)· N 67/2008 (ο.π.); C 46/2008 Dell Poland (ΕΕ L 22 της 2.2.2010)· N 299/2007 Sharp Manufacturing Poland Sp. z o.o. (ΕΕ C 20 της 27.1.2009)· NN 4/2007 Delitissue Sp. z o.o. (ΕΕ C 107 της 11.5.2007)· N 904/2006 Funai Electric (Polska) Sp. z. o. o. (ΕΕ C 41 της 15.2.2008)· N 828/2006 Bridgestone Stargard Sp. z o. o. (ΕΕ C 278 της 21.11.2007)· N 535/2006 Shell Polska Sp. z o.o. (ΕΕ C 200 της 28.8.2007)· N 256/2006 LG Electronics Wroclaw Sp. z o.o. (ΕΕ C 276 της 17.11.2007)· N 251/2006 LG Innotek Poland Sp. z o.o. (ΕΕ C 270 της 13.11.2007)· N 247/2006 Lucky SMT Sp. z o.o. (ΕΕ C 282 της 24.11.2007)· N 630/2005 MAN Trucks Sp z o.o. (ΕΕ C 126 της 30.5.2006)· για τη Ρουμανία: N 767/2007 Ford Craiova (ΕΕ C 238 της 17.9.2008)· για την ονία: N 730/2007 SIA Ekobriketes Karsava (ΕΕ C 210 της 19.8.2008)· N 729/2007 SIA Eko Osta Riga (ΕΕ C 80 της 3.4.2009)· για τη Σλοβακία N 847/2006 Samsung Electronics Co. Ltd. (ΕΕ C 195 της 19.8.2009)· N 857/2006 Kia Motors Slovakia (ΕΕ C 214 της 13.9.2007)· N 651/2005 INA Kysuce a.s. (ΕΕ C 205 της 5.9.2007); για την Τσεχική Δημοκρατία N 661/2006 Hyundai Motor Manufacturing Czech s.r.o. (ΕΕ C 262 της 1.11.2007).

(39)  Ετήσια ενημέρωση του σχεδίου δράσης για την περιφερειακή ανάπτυξη (PASER) κατά την έννοια του άρθρου 27 εδάφιο 1 του περιφερειακού νόμου αριθ. 1 της 19ης Ιανουαρίου 2007, που θεσπίστηκε από την Περιφερειακή Αρχή της Περιφέρειας της Καμπανίας στις 30.5.2008 και περιβαλλοντικό σχέδιο για την ενέργεια της Περιφέρειας της Καμπανίας (PEAR) 2008.

(40)  Αυτό επιβεβαιώνεται από την παρουσία της Friel Acerra στον κατάλογο των επιχειρήσεων του τομέα ενέργειας που δημοσίευσε ο Διαχειριστής της αγοράς ενέργειας (Gestore del Mercato dell’Energia) στην ακόλουθη διεύθυνση: http://www.mercatoelettrico.org/

(41)  Βλέπε την υποσημείωση 38.

(42)  Βλέπε τις αποφάσεις του Δικαστηρίου στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις από C-278/92 έως C-280/92 Ισπανία κατά Επιτροπής, Συλλογή (1994) σ. 4103, σημείο 49 και απόφαση του Πρωτοδικείου στην υπόθεση T-176/01 Ferriere Nord κατά Επιτροπής, Συλλογή04), σ. II-3931, σημείο 94.