18.3.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 68/22

(1)

Οι υπερφθοροαλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) χρησιμοποιούνται ευρέως σε βιομηχανικές και καταναλωτικές εφαρμογές, όπως επικαλύψεις για υφάσματα και τάπητες που δεν λεκιάζουν, ανθεκτικές στο λάδι επικαλύψεις για προϊόντα χαρτιού που είναι εγκεκριμένες για να έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, αφροί κατάσβεσης, επιφανειοδραστικές ουσίες ορυχείων και πετρελαιοπηγών, μηχανές στίλβωσης δαπέδων και εντομοκτόνα. Ένα σημαντικό υποσύνολο είναι οι (υπερ)φθοριωμένες οργανικές επιφανειοδραστικές ουσίες, στις οποίες ανήκουν το σουλφονικό υπερφθοροοκτάνιο (PFOS) και το υπερφθοροοκτανοϊκό οξύ (PFOA).

(2)

Λόγω της ευρείας χρήσης τους, ανιχνεύθηκαν στο περιβάλλον, στα ψάρια, στα πουλιά και στα θηλαστικά, PFOS, PFOA, άλατα και πρόδρομες ουσίες αυτών. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) ζήτησε από την Επιστημονική ομάδα για τις μολυσματικές προσμείξεις στην τροφική αλυσίδα αφενός τη διατύπωση γνώμης σχετικά με τη σημασία των τροφίμων στην έκθεση του ανθρώπου στο PFOS και στα άλατά του και τη σχετική συμβολή διαφορετικών τροφών και υλικών που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα και, αφετέρου, την παροχή συμβουλών για περαιτέρω βήματα σε σχέση με τη διαχείριση κινδύνου υπερφθοριομένων οργανικών ενώσεων.

(3)

Η Επιστημονική ομάδα για τις μολυσματικές προσμείξεις στην τροφική αλυσίδα εξέδωσε επιστημονική γνώμη σχετικά με το PFOS, το PFOA και τα άλατά τους στις 21 Φεβρουαρίου 2008 (1).

(4)

Με βάση την εν λόγω επιστημονική γνώμη, η EFSA θεώρησε ότι είναι απίθανο οι ανεπιθύμητες ενέργειες των PFOS και PFOA να απειλούν το κοινό, αλλά σημείωσε ότι υπάρχουν αβεβαιότητες όσον αφορά την επίδρασή τους στην ανάπτυξη των ζώντων οργανισμών. Η EFSA συνέστησε να συγκεντρωθούν περαιτέρω στοιχεία σχετικά με τα επίπεδα των PFAS στα τρόφιμα και στους ανθρώπους, ιδίως όσον αφορά την παρακολούθηση των τάσεων της έκθεσης.

(5)

Η σύμβαση της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους (POP) επιβάλλει στα συμβαλλόμενα μέρη να αναλάβουν την παρακολούθηση των POP, των εναλλακτικών τους και των υποψήφιων POP και έχει προσθέσει το PFOS, τα άλατά του και το υπερφθοροοκτανοσουλφονυλοφθορίδιο (PFOSF) στο παράρτημα Β της σύμβασης ανάμεσα στις ουσίες που υπόκεινται σε περιορισμούς σχετικά με την παραγωγή και τη χρήση,

1.

Τα κράτη μέλη πρέπει να παρακολουθούν την παρουσία υπερφθοροαλκυλιωμένων ουσιών στα τρόφιμα κατά τη διάρκεια των ετών 2010 και 2011. Η παρακολούθηση πρέπει να περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία τροφών που αντανακλούν καταναλωτικές συνήθειες, περιλαμβανομένων τροφίμων ζωικής προέλευσης όπως ψάρια, κρέας, αυγά, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα και τροφίμων φυτικής προέλευσης προκειμένου να υπολογιστεί η έκθεση με ακρίβεια.

2.

Τα κράτη μέλη πρέπει να ακολουθούν τις διαδικασίες δειγματοληψίας που ορίζονται στο παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1883/2006 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2006, για καθορισμό των μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB σε ορισμένα τρόφιμα (2) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα δείγματα είναι αντιπροσωπευτικά των παρτίδων.

3.

Συνιστάται τα κράτη μέλη να διενεργούν ανάλυση των υπερφθοροαλκυλιωμένων ουσιών προκειμένου να ανιχνεύσουν την παρουσία ενώσεων PFOS και PFOA και, ει δυνατόν, πρόδρομων ουσιών τους, όπως υπερφθοροοκτανοσουλφοναμινίδιο (PFOSA), N-αιθυλο-υπερφθοροοκτανοσουλφοναμιδοαιθανόλη (NEtFOSE) και 8:2 φθοροτελομερείς αλκοόλες. Τα κράτη μέλη πρέπει, ει δυνατόν, να συμπεριλάβουν ενώσεις που είναι παρόμοιες με PFOS και PFOA αλλά έχουν διαφορετικό μήκος αλυσίδας (C4 – C15) και πολυφθοροαλκυλοφωσφορικές επιφανειοδραστικές ουσίες, όπως 8:2 πολυφθοροαλκυλοφωσφορικοί διεστέρες (diPAPS) και 8:2 πολυφθοροαλκυλοφωσφορικοί μονοεστέρες (monoPAPS) προκειμένου να υπολογιστεί η συνάφεια της εμφάνισής του στα τρόφιμα.

4.

Τα κράτη μέλη πρέπει να διεξάγουν ανάλυση των υπερφθοροαλκυλιωμένων ουσιών σύμφωνα με το παράρτημα ΙΙΙ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τη διενέργεια επίσημων ελέγχων της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων (3) με τη χρήση μεθόδου ανάλυσης της οποίας τα αποτελέσματα έχει αποδειχθεί ότι είναι αξιόπιστα. Στην ιδανική περίπτωση, τα ποσοστά ανάκτησης πρέπει να κυμαίνονται μεταξύ 70-120 %, με όριο ποσοτικού προσδιορισμού 1 μg/kg.

5.

Συνιστάται στα κράτη μέλη να παρέχουν τακτικά στην EFSA στοιχεία παρακολούθησης σχετικά με το ολικό βάρος στο πλαίσιο των πληροφοριών και της ηλεκτρονικής έκθεσης, όπως ορίζεται από την EFSA για τη συγκέντρωσή τους σε κοινή βάση δεδομένων. Θα πρέπει επίσης να παράσχουν τα διαθέσιμα στοιχεία προηγούμενων ετών που συνελέγησαν με μέθοδο ανάλυσης της οποίας τα αποτελέσματα έχει αποδειχθεί ότι είναι αξιόπιστα με στόχο την παρακολούθηση των τάσεων της έκθεσης.