11.2.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 40/19

(1)

Τα κοκκιδιοστατικά και τα ιστομοναδοστατικά είναι ουσίες που προορίζονται για την εξόντωση ή την παρεμπόδιση της ανάπτυξης πρωτόζωων, οι οποίες είναι δυνατόν, μεταξύ άλλων, να επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται ως πρόσθετες ύλες ζωοτροφών, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τις πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων (2). Στις άδειες των κοκκιδιοστατικών και των ιστομοναδοστατικών ως πρόσθετων υλών σε ζωοτροφές καθορίζονται συγκεκριμένοι όροι χρήσης, όπως τα στοχευόμενα ζωικά είδη ή οι κατηγορίες για τις οποίες προορίζονται οι πρόσθετες ύλες.

(2)

Οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων ζωοτροφών ενδέχεται να παράγουν εντός μιας εγκατάστασης μεγάλο φάσμα ζωοτροφών, ενώ ενδέχεται να πρέπει να παρασκευάζονται διαδοχικά στην ίδια γραμμή παραγωγής διαφορετικά είδη προϊόντων. Είναι δυνατόν να παραμείνουν αναπόφευκτα ίχνη ενός προϊόντος στη γραμμή παραγωγής και να καταλήξουν στην έναρξη της παραγωγής άλλου προϊόντος διατροφής των ζώων. Η μεταπήδηση αυτή από μια παρτίδα παραγωγής σε άλλη αποκαλείται «μεταφορά» ή «διασταυρούμενη μόλυνση» και ενδέχεται να προκύψει, παραδείγματος χάριν, στην περίπτωση που τα κοκκιδιοστατικά ή τα ιστομοναδοστατικά χρησιμοποιούνται ως εγκεκριμένες πρόσθετες ύλες ζωοτροφών. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιμόλυνση των ζωοτροφών που παράγονται στη συνέχεια εξαιτίας της παρουσίας τεχνικώς αναπόφευκτων ιχνών των εν λόγω ουσιών σε μη «στοχευόμενες ζωοτροφές», δηλαδή σε ζωοτροφές για τις οποίες δεν επιτρέπεται η χρήση κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών, όπως οι ζωοτροφές που προορίζονται για ζωικά είδη ή κατηγορίες που δεν προβλέπονται στην άδεια της εν λόγω πρόσθετης ύλης. Αυτή η αναπόφευκτη διασταυρούμενη μόλυνση μπορεί να προκύψει σε όλα τα στάδια της παραγωγής και επεξεργασίας των ζωοτροφών αλλά και στο στάδιο της αποθήκευσης και της μεταφοράς τους.

(3)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 183/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιανουαρίου 2005, περί καθορισμού των απαιτήσεων για την υγιεινή των ζωοτροφών (3) προβλέπει ειδικές απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις ζωοτροφών που χρησιμοποιούν κοκκιδιοστατικά και ιστομοναδοστατικά στην παραγωγή ζωοτροφών. Ειδικότερα, οι υπεύθυνοι των σχετικών επιχειρήσεων οφείλουν να λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα όσον αφορά τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό, την παραγωγή, την αποθήκευση και τη μεταφορά, για να αποφεύγεται οιαδήποτε διασταυρούμενη μόλυνση, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στα άρθρα 4 και 5 του προαναφερόμενου κανονισμού. Η θέσπιση ανώτατων ορίων της αναπόφευκτης μεταφοράς κοκκιδιοστατικών και ιστομοναδοστατικών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές σύμφωνα με την οδηγία 2002/32/ΕΚ δεν πρέπει να επηρεάσει την πρωταρχική υποχρέωση των εν λόγω υπευθύνων να εφαρμόζουν ορθές πρακτικές παραγωγής με στόχο την αποφυγή της εν λόγω διασταυρούμενης μόλυνσης. Συνεπώς, απαιτείται συνεχής προσπάθεια από τους σχετικούς υπευθύνους για την αποφυγή της παρουσίας τέτοιων ανεπιθύμητων ουσιών στις ζωοτροφές.

(4)

Λαμβανομένης υπόψη της εφαρμογής ορθών πρακτικών παραγωγής, τα ανώτατα όρια της αναπόφευκτης μεταφοράς κοκκιδιοστατικών και ιστομοναδοστατικών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές πρέπει να θεσπιστούν στο κατώτερο ευλόγως εφικτό επίπεδο. Για να είναι σε θέση ο παραγωγός της ζωοτροφής να διαχειριστεί την προαναφερόμενη αναπόφευκτη μεταφορά, πρέπει να εξεταστεί η θέσπιση ποσοστού μεταφοράς περίπου 3 % σε σύγκριση με την επιτρεπόμενη ανώτατη περιεκτικότητα όσον αφορά τις ζωοτροφές για λιγότερο ευπαθή μη στοχευόμενα είδη ζώων, ενώ θα πρέπει να καθοριστεί ποσοστό μεταφοράς περίπου 1 % σε σύγκριση με την επιτρεπόμενη ανώτατη περιεκτικότητα για τις ζωοτροφές που προορίζονται για ευπαθή μη στοχευόμενα είδη ζώων και τις «ζωοτροφές απόσυρσης», δηλαδή τις ζωοτροφές που χρησιμοποιούνται για την περίοδο πριν από τη σφαγή. Η εφαρμογή ποσοστού μεταφοράς 1 % πρέπει επίσης να εξεταστεί για τη διασταυρούμενη μόλυνση άλλων ζωοτροφών για στοχευόμενα είδη ζώων στις οποίες δεν προστίθενται κοκκιδιοστατικά και ιστομοναδοστατικά, καθώς και όσον αφορά τις μη στοχευόμενες ζωοτροφές για τα ζώα που χρησιμοποιούνται συνεχώς για την παραγωγή τροφίμων, όπως οι αγελάδες γαλακτοπαραγωγής ή οι όρνιθες ωοπαραγωγής, όπου υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία μεταφοράς από τις ζωοτροφές στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Εάν χορηγούνται στα ζώα απευθείας πρώτες ύλες ζωοτροφών ή εάν χρησιμοποιούνται συμπληρωματικές ζωοτροφές, η χρήση τους στο ημερήσιο σιτηρέσιο πρέπει να μην έχει ως συνέπεια την έκθεση των ζώων σε επίπεδα κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών υψηλότερα από τα ανώτατα επίπεδα έκθεσης που αντιστοιχούν στη χρήση μόνο πλήρων ζωοτροφών στο ημερήσιο σιτηρέσιο.

(5)

Για να αποτραπεί η έγκριση από τα κράτη μέλη εθνικών κανόνων για την αντιμετώπιση του προβλήματος της αναπόφευκτης μεταφοράς εγκεκριμένων κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές και της συνακόλουθης παρουσίας τους σε τρόφιμα που αποτελούν παράγωγα αυτών, γεγονός που θα παρεμπόδιζε τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν εναρμονισμένοι κοινοτικοί κανόνες για το θέμα αυτό.

(6)

Οι δραστικές ουσίες που περιέχονται σε εγκεκριμένα κοκκιδιοστατικά και ιστομοναδοστατικά και αποτελούν αντικείμενο αναπόφευκτης μεταφοράς σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές θεωρούνται ανεπιθύμητες ουσίες στις ζωοτροφές κατά την έννοια της οδηγίας 2002/32/ΕΚ, και η παρουσία τους δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο την υγεία των ζώων, την υγεία του ανθρώπου ή το περιβάλλον. Ως εκ τούτου, πρέπει να θεσπιστούν ανώτατα όρια για τις ουσίες αυτές στις ζωοτροφές στο παράρτημα Ι της εν λόγω οδηγίας, για να εμποδιστούν οι ανεπιθύμητες και επιβλαβείς συνέπειες.

(7)

Κατά τη θέσπιση ανώτατων ορίων καταλοίπων (ΑΟΚ) στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2377/90 του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 1990, για τη θέσπιση κοινοτικής διαδικασίας για τον καθορισμό των ανώτατων ορίων καταλοίπων κτηνιατρικών φαρμάκων στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (4) ή στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, πρέπει να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με αυτές τις διατάξεις, όταν καθορίζονται τα ανώτατα όρια της αναπόφευκτης μεταφοράς κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές.

(8)

Το φαινόμενο της αναπόφευκτης μεταφοράς κοκκιδιοστατικών και ιστομοναδοστατικών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές, ακόμη και κάτω από τα ανώτατα όρια που πρέπει να οριστούν βάσει της οδηγίας 2002/32/ΕΚ, μπορεί να οδηγήσει στην παρουσία καταλοίπων των εν λόγω ουσιών σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Επομένως, για να προστατευθεί η δημόσια υγεία και, εφόσον δεν έχει ακόμη καθοριστεί ανώτατο όριο καταλοίπων (ΑΟΚ) για το συγκεκριμένο τρόφιμο, καθορίστηκαν ανώτατες τιμές ανοχής για την παρουσία δραστικών ουσιών που περιέχονται στα κοκκιδιοστατικά και τα ιστομοναδοστατικά με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ 124/2009 της Επιτροπής, της 10ης Φεβρουαρίου 2009, για τον καθορισμό των ανώτατων τιμών ανοχής για την παρουσία κοκκιδιοστατικών και ιστομοναδοστατικών στα τρόφιμα λόγω της αναπόφευκτης μεταφοράς των εν λόγω ουσιών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές (5), στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 315/93 του Συμβουλίου, της 8ης Φεβρουαρίου 1993, για τη θέσπιση κοινοτικών διαδικασιών για τις προσμείξεις των τροφίμων (6).

(9)

Κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων («η Αρχή») εξέδωσε διάφορες γνώμες (7) σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία των ζώων και τη δημόσια υγεία που συνεπάγεται η αναπόφευκτη μεταφορά σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών που έχουν εγκριθεί ως πρόσθετες ύλες. Για κάθε κοκκιδιοστατικό ή ιστομονοστατικό εγκεκριμένο ως πρόσθετη ύλη ζωοτροφών, η αξιολόγηση της Αρχής έλαβε υπόψη υποθετικά ποσοστά μεταφοράς 2 %, 5 % και 10 % από ζωοτροφές που παράγονται με τη μέγιστη εγκεκριμένη δόση κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών στις εν συνεχεία παραγόμενες μη στοχευόμενες ζωοτροφές.

(10)

Δεδομένων των συμπερασμάτων των επιμέρους επιστημονικών γνωμών, μπορεί να υποστηριχθεί ότι γενικά η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η παρουσία των κοκκιδιοστατικών ή των ιστομοναδοστατικών που έχουν εγκριθεί ως πρόσθετες ύλες ζωοτροφών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές σε επίπεδα που αποτελούν συνέπεια αναπόφευκτης μεταφοράς, και λαμβανομένων υπόψη όλων των μέτρων πρόληψης, είναι απίθανο να προκύψουν ανεπιθύμητες συνέπειες για την υγεία των ζώων, και ο κίνδυνος για την υγεία των καταναλωτών από την πρόσληψη καταλοίπων που περιέχονται σε προϊόντα ζωικής προέλευσης τα οποία έχουν εκτεθεί σε διασταυρούμενη μόλυνση ζωοτροφών είναι αμελητέος.

(11)

Με βάση τις γνώμες της Αρχής και τις διαφορετικές υφιστάμενες προσεγγίσεις που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση της αναπόφευκτης διασταυρούμενης μόλυνσης, προτείνεται να καθοριστούν ανώτατες τιμές για τις ζωοτροφές, σύμφωνα με τα παραρτήματα της παρούσας οδηγίας, ώστε να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να προστατευθούν η υγεία των ζώων και η δημόσια υγεία.

(12)

Η θέσπιση ανώτατων ορίων ανεπιθύμητων ουσιών στις ζωοτροφές πρέπει να γίνει μέσω της αναπροσαρμογής του παραρτήματος I της οδηγίας 2002/32/ΕΚ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 της εν λόγω οδηγίας. Κατά την αναπροσαρμογή των τεχνικών διατάξεων του παραρτήματος I της οδηγίας 2002/32/ΕΚ ελήφθησαν υπόψη οι εξελίξεις των επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων μέσω της συνεκτίμησης των επιστημονικών γνωμών της Αρχής και της ανάπτυξης αναλυτικών μεθόδων για τις ζωοτροφές. Οι διατάξεις που προβλέπονται στο παράρτημα πρέπει να επανεξεταστούν το αργότερο έως την 1η Ιουλίου 2011, για να ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις των επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων.

(13)

Οι ανώτατες τιμές που καθορίζονται στο παράρτημα της παρούσας οδηγίας πρέπει να προσαρμόζονται συνεχώς στους όρους χρήσης που προβλέπονται στις άδειες των κοκκιδιοστατικών και των ιστομοναδοστατικών ως πρόσθετων υλών σε ζωοτροφές. Επειδή ενδέχεται να μεσολαβήσει ένα χρονικό διάστημα μεταξύ της άδειας —ή τροποποίησης, αναστολής ή ανάκλησης της άδειας— ενός κοκκιδιοστατικού ή ιστομοναδοστατικού ως πρόσθετης ύλης σε ζωοτροφές και της επακόλουθης προσαρμογής στα ανώτατα όρια που καθορίζονται στα παραρτήματα της παρούσας οδηγίας, η οδηγία πρέπει να θεωρείται ότι δεν θίγει τα ανώτατα όρια κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών που επιτρέπονται ως πρόσθετες ύλες σε ζωοτροφές στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(14)

Εξαιτίας του γεγονότος ότι η αναπόφευκτη μεταφορά κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την παρουσία των εν λόγω ουσιών ως επιμολυντών σε παράγωγα τρόφιμα, πρέπει να ακολουθηθεί μια σφαιρική και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση του ζητήματος με την ταυτόχρονη έκδοση και εφαρμογή της παρούσας οδηγίας για τον καθορισμό ανώτατων ορίων για την αναπόφευκτη μεταφορά κοκκιδιοστατικών ή ιστομοναδοστατικών σε μη στοχευόμενες ζωοτροφές και του κανονισμού της Επιτροπής για τον καθορισμό ανώτατων ορίων για την προκύπτουσα παρουσία των εν λόγω ουσιών στα τρόφιμα.

(15)

Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων,