24.12.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 348/115

(1)

Η Ευρώπη χρειάζεται να ενισχύσει την ικανότητα δημιουργικότητας και καινοτομίας που διαθέτει για κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους, προκειμένου να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στην ανάπτυξη της κοινωνίας της γνώσης: η ικανότητα καινοτομίας συνδέεται στενά με τη δημιουργικότητα ως προσωπικό χαρακτηριστικό, και για να αξιοποιηθεί πλήρως χρειάζεται να διαδοθεί ευρέως στον πληθυσμό, πράγμα που απαιτεί προσέγγιση βασισμένη στη δια βίου μάθηση.

(2)

Τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να φροντίζουν επαρκώς και σε όλα τα κατάλληλα επίπεδα για την ανάπτυξη των βασικών ικανοτήτων που στηρίζουν τη δημιουργικότητα και την καινοτομία, ενόψει της εξεύρεσης καινοτόμων και πρωτότυπων λύσεων για την προσωπική, την εργασιακή και την κοινωνική ζωή.

(3)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας της 23ης και 24ης Μαρτίου 2000 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο πρέπει να καθορίζει τις νέες βασικές δεξιότητες που πρέπει να παρέχει η δια βίου μάθηση ως βασικό μέτρο της απάντησης που πρέπει να δώσει η Ευρώπη στην παγκοσμιοποίηση και τη μετάβαση σε οικονομίες βασισμένες στη γνώση, υπογράμμισε δε ότι οι άνθρωποι είναι το πολυτιμότερο κεφάλαιο της Ευρώπης.

(4)

Με την ανακοίνωση της Επιτροπής της 21ης Νοεμβρίου 2001 με τίτλο «Η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης» και με το επακόλουθο ψήφισμα του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2002 για τη δια βίου μάθηση (4) αναγνωρίζεται ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην απόκτηση «των νέων βασικών δεξιοτήτων» και υπογραμμίζεται ότι η δια βίου μάθηση πρέπει να καλύπτει τη μάθηση από την προσχολική ηλικία έως την περίοδο μετά τη συνταξιοδότηση.

(5)

Η σύσταση 2006/962/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις βασικές ικανότητες της δια βίου μάθησης (5) προσδιόρισε διάφορες βασικές ικανότητες όπως, μεταξύ άλλων, τη «μαθηματική ικανότητα και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία», τις «μεταγνωστικές ικανότητες (learning to learn)», την «ψηφιακή ικανότητα», την «πρωτοβουλία και επιχειρηματικότητα», την «πολιτισμική συνείδηση και έκφραση», καθώς και τις «κοινωνικές ικανότητες και ικανότητες που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη».

(6)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών της 8ης και 9ης Μαρτίου 2007, επεσήμανε ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση αποτελούν προαπαιτούμενα του λειτουργικού «τριγώνου της γνώσης» (εκπαίδευση – έρευνα – καινοτομία) και διαδραματίζουν καίριο ρόλο προκειμένου να δοθεί ώθηση στη μεγέθυνση και στην απασχόληση. Ζήτησε να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην τόνωση του δυναμικού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων του πολιτιστικού και του δημιουργικού τομέα, εν όψει του ρόλου που διαδραματίζουν για τη δημιουργία μεγέθυνσης, απασχόλησης και καινοτομίας.

(7)

Η ανακήρυξη του 2009 ως Ευρωπαϊκού Έτους Δημιουργικότητας και Καινοτομίας συνιστά αποτελεσματικό τρόπο που θα βοηθήσει την Ευρώπη στην αντιμετώπιση των προκλήσεων με την ευαισθητοποίηση του κοινού, τη διάδοση πληροφοριών σχετικά με ορθές πρακτικές και με την προώθηση της έρευνας και της πολιτικής συζήτησης. Δημιουργώντας το περιβάλλον για την ταυτόχρονη προώθηση των στόχων αυτών σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, το Ευρωπαϊκό Έτος μπορεί να επιτύχει μεγαλύτερη συνέργια και κρίσιμη μάζα από τις διάσπαρτες προσπάθειες σε διαφορετικά επίπεδα.

(8)

Δεδομένου ότι η προώθηση της δημιουργικότητας και της ικανότητας καινοτομίας μέσω της δια βίου μάθησης εμπίπτει στους σκοπούς υφιστάμενων κοινοτικών προγραμμάτων, ένα τέτοιο Έτος μπορεί να υλοποιηθεί με τη χρησιμοποίηση των προγραμμάτων αυτών στο πλαίσιο των υπαρχόντων περιθωρίων τα οποία προβλέπουν τον καθορισμό προτεραιοτήτων χρηματοδότησης σε ετήσια ή πολυετή βάση· στην προώθηση της δημιουργικότητας και της ικανότητας καινοτομίας συμβάλλουν επίσης προγράμματα και πολιτικές σε άλλους τομείς, όπως ο πολιτισμός, η επικοινωνία, οι επιχειρήσεις, η συνοχή, η αγροτική ανάπτυξη, η έρευνα και η κοινωνία της πληροφορίας, τα οποία μπορούν να παράσχουν στήριξη στην πρωτοβουλία εντός των αντίστοιχων νομικών πλαισίων τους.

(9)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας απόφασης, δηλαδή η στήριξη των προσπαθειών των κρατών μελών για την προώθηση της δημιουργικότητας, μέσω της δια βίου μάθησης, ως φορέα καινοτομίας και ως βασικού παράγοντα για την ανάπτυξη των προσωπικών, των εργασιακών, των επιχειρηματικών και των κοινωνικών ικανοτήτων και της καλής διαβίωσης όλων των ατόμων στην κοινωνία, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί πλήρως από τα κράτη μέλη και μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα δύναται να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ίδιου άρθρου, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη των στόχων αυτών,

α)

δημιουργία περιβάλλοντος ευνοϊκού για την καινοτομία και την προσαρμοστικότητα σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο· πρέπει να ληφθούν υπόψη όλες οι μορφές καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής και της επιχειρηματικής·

β)

υπογράμμιση του ανοίγματος στην πολιτισμική πολυμορφία ως μέσου για την τόνωση της διαπολιτισμικής επικοινωνίας και την προώθηση στενότερων δεσμών μεταξύ των τεχνών, των σχολείων και των πανεπιστημίων·

γ)

τόνωση της αισθητικής ευαισθησίας, της συναισθηματικής ανάπτυξης, της δημιουργικής σκέψης και της διαίσθησης σε όλα τα παιδιά από τα πρώτα στάδια ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της προσχολικής φροντίδας·

δ)

ευαισθητοποίηση όσον αφορά τη σημασία της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας για την προσωπική ανάπτυξη, καθώς και για την οικονομική μεγέθυνση και την απασχόληση· τόνωση του επιχειρηματικού πνεύματος, ιδίως μεταξύ των νέων, μέσω της συνεργασίας με τον επιχειρηματικό κόσμο·

ε)

προώθηση της εκπαίδευσης σε βασικές και προωθημένες δεξιότητες στον τομέα των μαθηματικών, των θετικών επιστημών και της τεχνολογίας, με στόχο την τεχνολογική καινοτομία·

στ)

τόνωση του ανοίγματος στην αλλαγή, τη δημιουργικότητα και την επίλυση προβλημάτων ως ικανοτήτων που συμβάλλουν στην καινοτομία και μπορούν να μεταφερθούν σε ευρύ φάσμα εργασιακών και κοινωνικών πλαισίων·

ζ)

διεύρυνση της πρόσβασης σε ευρύ φάσμα δημιουργικών μορφών αυτοέκφρασης, τόσο μέσω της επίσημης εκπαίδευσης όσο και μέσω ανεπίσημων και άτυπων δραστηριοτήτων για νέους·

η)

ευαισθητοποίηση των ατόμων, είτε εντός είτε εκτός της αγοράς εργασίας, όσον αφορά τη σημασία της δημιουργικότητας, της γνώσης και της ευελιξίας για μια ζωή με ευημερία και προσωπική ολοκλήρωση σε μια εποχή ταχείας τεχνολογικής αλλαγής και παγκόσμιας ενοποίησης· παροχή στα άτομα μέσων που θα τα βοηθήσουν να βελτιώσουν τις ευκαιρίες σταδιοδρομίας τους σε όλους τους τομείς στους οποίους η δημιουργικότητα και ικανότητα καινοτομίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο·

θ)

προώθηση του σχεδίου (ντιζάιν) ως δημιουργικής δραστηριότητας που συμβάλλει σημαντικά στην καινοτομία, καθώς και των δεξιοτήτων διαχείρισης της καινοτομίας και του ντιζάιν, συμπεριλαμβανομένων βασικών εννοιών της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας·

ι)

ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της ικανότητας καινοτομίας σε ιδιωτικούς και δημόσιους οργανισμούς μέσω της κατάρτισης, και ενθάρρυνσή τους ώστε να χρησιμοποιήσουν καλύτερα τις δημιουργικές ικανότητες τόσο των εργαζομένων όσο και των πελατών.

α)

συνέδρια, εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες για την προώθηση της συζήτησης και την ευαισθητοποίηση όσον αφορά τη σημασία της δημιουργικότητας και της ικανότητας καινοτομίας·

β)

εκστρατείες ενημέρωσης και προβολής για τη διάδοση των βασικών μηνυμάτων·

γ)

επισήμανση παραδειγμάτων ορθών πρακτικών και διάδοση πληροφοριών σχετικά με την προώθηση της δημιουργικότητας και της ικανότητας καινοτομίας·

δ)

έρευνες και μελέτες σε κοινοτική ή εθνική κλίμακα.