5.9.2008

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 238/7

ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 14ης Δεκεμβρίου 2004

για τροποποίηση της απόφασης 2002/610/ΕΚ σχετικά με το καθεστώς ενίσχυσης που προτίθεται να θέσει σε εφαρμογή η Γαλλία για την έναρξη θαλάσσιων δρομολογίων μικρών αποστάσεων

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2004) 4519]

(Το κείμενο στη γαλλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2008/714/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 88 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

1.1. Ιστορικό της διαδικασίας

(1)

Στις 30 Ιανουαρίου 2002, η Επιτροπή, μετά από επίσημη διαδικασία εξέτασης, εξέδωσε την απόφαση 2002/610/ΕΚ (1), με την οποία ενέκρινε, υπό ορισμένους όρους οι οποίοι εκτίθενται κατωτέρω, καθεστώς ενισχύσεων για την προώθηση της έναρξης νέων θαλάσσιων δρομολογίων (γραμμών) μικρών αποστάσεων. Η εν λόγω απόφαση καλείται στο εξής «τελική απόφαση». Στην αιτιολογική σκέψη 26 της τελικής απόφασης αναφέρεται ότι η Γαλλία απεδέχθη όρους διαδικαστικής φύσεως οι οποίοι είναι ιδιαιτέρως περιοριστικοί όσον αφορά σχέδια ενίσχυσης διακοινοτικής θαλάσσιας γραμμής μεταξύ γαλλικού λιμένα και λιμένα άλλου κράτους μέλους, όχι όμως όσον αφορά σχέδια ενισχύσεων θαλάσσιων συνδέσεων μεταξύ δύο γαλλικών λιμένων.

(2)	Στις 18 Νοεμβρίου 2004, οι γαλλικές αρχές ζήτησαν από την Επιτροπή να τροποποιήσει την τελική απόφαση προκειμένου να ληφθούν υπόψη νέες ευνοϊκότερες διατάξεις των κοινοτικών προσανατολισμών σχετικά με κρατικές ενισχύσεις στις μεταφορές (2), που στο εξής καλούνται «κοινοτικοί προσανατολισμοί».

1.2. Τίτλος του μέτρου

(3)	Ο τίτλος του μέτρου στην τελική απόφαση είναι: «Καθεστώς ενίσχυσης για την έναρξη θαλάσσιων δρομολογίων μικρών αποστάσεων».

1.3. Στόχοι των τροποποιήσεων

(4)

Ο βασικός στόχος των προτεινόμενων τροποποιήσεων είναι να ληφθεί υπόψη το νέο νομικό πλαίσιο που καθορίζουν οι κοινοτικοί προσανατολισμοί στον τομέα των ενισχύσεων για την έναρξη θαλάσσιων δρομολογίων μικρών αποστάσεων και να καταστούν οι όροι που επιβάλλει η τελική απόφαση συμβατοί με τους νέους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

(5)

Στην αιτιολογική σκέψη 26 της τελικής απόφασης προβλέπεται ότι: «όσον αφορά την εξασφάλιση διαφάνειας και ισότητας μεταχείρισης των μεταφορέων στο πλαίσιο της διαδικασίας επιλογής των σχεδίων, οι γαλλικές αρχές δεσμεύθηκαν να τηρήσουν τις ακόλουθες διαδικασίες:

α)

περιοδικά θα προκηρύσσεται πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος (π.χ. στις αρχές κάθε ημερολογιακού έτους) υπό μορφή ειδοποίησης που θα δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, όπου θα διευκρινίζονται οι κανόνες του καθεστώτος χορήγησης της ενίσχυσης, η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί και τα κριτήρια επιλογής των υποψηφίων·

β)

για τα σχέδια σύνδεσης μεταξύ ενός γαλλικού λιμένα και ενός λιμένα άλλου κράτους μέλους, θα δημοσιευθεί προκήρυξη εκδήλωσης προθέσεως στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, όπου θα διευκρινίζεται το αντικείμενο του σχεδίου και το ανώτατο όριο της προτεινόμενης ενίσχυσης. Η ειδοποίηση αυτή θα καλεί τα ενδιαφερόμενα μέρη να δηλώσουν το ενδιαφέρον τους εντός προθεσμίας 15 εργάσιμων ημερών. Σε περίπτωση αιτιολογημένης ανακοπής από μέρος ενός των ενδιαφερομένων μερών, το σχέδιο ενίσχυσης πρέπει να κοινοποιηθεί στην Επιτροπή για την εκ των προτέρων έγκρισή του».

(6)	Οι διαδικασίες που προβλέπονται ιδίως στο στοιχείο β) της εν λόγω σκέψης αποδεικνύονται, σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές, ιδιαίτερα χρονοβόρες και, λόγω του γεγονότος αυτού, θεωρούνται επιζήμιες για την εξέλιξη των εν λόγω σχεδίων.

2. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ

(7)	Οι γαλλικές αρχές επιθυμούν την τροποποίηση της τελικής απόφασης, ώστε να προσαρμοστεί στο νέο κεφάλαιο 10 των κοινοτικών προσανατολισμών σχετικά με κρατικές ενισχύσεις στις θαλάσσιες μεταφορές, κεφάλαιο το οποίο αφορά τις ενισχύσεις υπέρ θαλάσσιων γραμμών μικρών αποστάσεων.

3. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ

3.1. Διατάξεις των νέων κοινοτικών κανόνων

(8)

Η Επιτροπή σημειώνει καταρχάς ότι οι προηγούμενοι κοινοτικοί προσανατολισμοί (3) που ίσχυαν την ημερομηνία της τελικής αποφάσεως δεν προέβλεπαν καμία ιδιαίτερη διάταξη σχετικά με τις ενισχύσεις για την έναρξη θαλάσσιων δρομολογίων μικρών αποστάσεων. Κατά συνέπεια, ήταν εύλογο να ορίσει η Επιτροπή, στην τελική απόφαση, ειδικούς κανόνες για την έγκριση του συγκεκριμένου γαλλικού καθεστώτος που απέβλεπε στην προώθηση της έναρξης θαλάσσιων δρομολογίων μικρών αποστάσεων.

(9)

Η Επιτροπή σημειώνει επίσης ότι, εν τω μεταξύ, θέσπισε νέους κοινοτικούς προσανατολισμούς και ότι οι εν λόγω προσανατολισμοί συνιστούν πλέον το πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις που αποσκοπούν στην έναρξη θαλάσσιων δρομολογίων μικρών αποστάσεων, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση των στόχων που επιδιώκονται με τον κανονισμό Marco Polo (4), για τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής με σκοπό τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του συστήματος εμπορευματικών μεταφορών («πρόγραμμα Marco Polo»), ο οποίος εκδόθηκε επίσης μετά την έκδοση της τελικής απόφασης.

(10)

Σύμφωνα με το κεφάλαιο 10 των νέων κοινοτικών προσανατολισμών, οι μεμονωμένες ενισχύσεις υπέρ γραμμών μικρών αποστάσεων θεωρούνται συμβατές με την κοινή αγορά εφόσον πληρούν τους ακόλουθους όρους:

«—	η διάρκεια της ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει την τριετία και πρέπει να αποσκοπεί στη χρηματοδότηση γραμμής που συνδέει λιμένες εντός της επικράτειας των κρατών μελών·

—	τα χαρακτηριστικά της εκτελούμενης γραμμής πρέπει να καθιστούν δυνατή την αντικατάσταση των μεταφορών (ως επί το πλείστον, εμπορευματικών) που εκτελούνται οδικώς, πλήρως ή εν μέρει από θαλάσσιες μεταφορές, και αυτό χωρίς εκτροπή των θαλασσίων μεταφορών που να αντιβαίνει στο κοινό συμφέρον·

—

η ενίσχυση πρέπει να αποσκοπεί στη θέση σε εφαρμογή λεπτομερούς σχεδίου, με προκαθορισμένο περιβαλλοντικό αντίκτυπο, που αφορά νέα διαδρομή, ή την αναβάθμιση των υπηρεσιών σε υφιστάμενη γραμμή, με σύμπραξη περισσοτέρων του ενός πλοιοκτητών, εάν χρειάζεται, και χρηματοδότηση ενός μόνο έργου ανά γραμμή, χωρίς ανανέωση, παράταση ή επανάληψη του εν λόγω έργου·

—	η ενίσχυση πρέπει να έχει ως αντικείμενο την κάλυψη των εξόδων εκμετάλλευσης της εν λόγω γραμμής, μέχρι ύψους 30 % (5), ή τη χρηματοδότηση της αγοράς εξοπλισμού μεταφόρτωσης για την παροχή της προβλεπόμενης υπηρεσίας, μέχρι ύψους 10 % των επενδύσεων·

—

η ενίσχυση για την υλοποίηση του έργου πρέπει να χορηγείται με βάση διαφανή κριτήρια, που εφαρμόζονται αμερόληπτα έναντι πλοιοκτητών εγκατεστημένων στην Κοινότητα. Κατά κανόνα, η ενίσχυση πρέπει να διατίθεται σε έργο, που επιλέχθηκε από τις αρχές του κράτους μέλους μέσω προκήρυξης υποβολής προσφορών, σε συμμόρφωση με τους ισχύοντες κανόνες της Κοινότητας·

—	η γραμμή την οποία αφορά το έργο πρέπει να διαθέτει το δυναμικό για να είναι εμπορικά βιώσιμη μετά την περίοδο κατά την οποία είναι επιλέξιμη για κρατική ενίσχυση·

—	η ενίσχυση δεν πρέπει να σωρεύεται με τις αντισταθμίσεις για παροχή δημόσιας υπηρεσίας (επιβολή υποχρεώσεων ή συμβάσεις ανάθεσης).»

(11)

Συγκεκριμένα, η Επιτροπή σημειώνει ότι οι νέοι κοινοτικοί προσανατολισμοί δεν κάνουν καμία διάκριση ως προς το εάν η γραμμή για την οποία χορηγείται ενίσχυση συνδέει λιμένες δύο κρατών μελών ή του ιδίου κράτους μέλους. Η Επιτροπή εκτιμά ότι δεν υφίσταται πλέον αντικειμενικός λόγος να διατηρηθεί η διάκριση μεταξύ των δύο αυτών καταστάσεων, η οποία προβλέπεται στην αιτιολογική σκέψη 26 της τελικής απόφασης.

(12)	Η Επιτροπή θεωρεί εξάλλου ότι οι κοινοτικοί προσανατολισμοί δεν αντιτίθενται στην εφαρμογή καθεστώτος ενισχύσεων σε θαλάσσιες γραμμές μικρών αποστάσεων εκ μέρους κράτους μέλους, εφόσον οι μεμονωμένες ενισχύσεις που χορηγούνται στο πλαίσιο του εν λόγω καθεστώτος πληρούν τους προαναφερόμενους όρους.

3.2. Συνέπειες της εφαρμογής της τελικής απόφασης χωρίς τροποποίηση

(13)

Η επιλογή της μη τροποποίησης της τελικής απόφασης θα δώσει τη δυνατότητα στη Γαλλία να χορηγεί μεμονωμένες ενισχύσεις για γραμμές μεταξύ γαλλικών λιμένων υπό ευνοϊκότερους όρους από εκείνους που προβλέπονται στους νέους κοινοτικούς προσανατολισμούς, αφενός, και, αφετέρου, θα φέρει τη Γαλλία σε μειονεκτική θέση όσον αφορά τη θέση σε εφαρμογή σχεδίων λειτουργίας γραμμών μεταξύ γαλλικού λιμένα και λιμένα ενός άλλου κράτους μέλους κατ’ εφαρμογή των τυπικών διαδικασιών που προβλέπονται στην αιτιολογική σκέψη 26 της τελικής απόφασης. Οι εν λόγω τυπικές διαδικασίες όχι μόνον είναι πλέον παρωχημένες υπό το φως των νέων κοινοτικών προσανατολισμών, αλλά και θα έθεταν τη Γαλλία σε μειονεκτική θέση σε σχέση με άλλα κράτη που θα επιθυμούσαν να εφαρμόσουν καθεστώτα ενισχύσεων ή να χορηγήσουν μεμονωμένες ειδικές ενισχύσεις για γραμμές μικρών αποστάσεων με τους γείτονές τους, βάσει των νέων κοινοτικών προσανατολισμών.

(14)

Εξάλλου, δυνάμει του άρθρου 88 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, η Επιτροπή οφείλει να εξετάζει διαρκώς τα υφιστάμενα καθεστώτα ενισχύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να ελέγχει ότι οι κανόνες στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων εφαρμόζονται κατά ομοιόμορφο τρόπο σε όλα τα καθεστώτα που υφίστανται στα κράτη μέλη. Συγκεκριμένα, προτείνει στα κράτη μέλη τα κατάλληλα μέτρα που απαιτεί η προοδευτική ανάπτυξη και η λειτουργία της κοινής αγοράς στην περίπτωση που τίθενται σε ισχύ περισσότερο περιοριστικοί κοινοτικοί κανόνες. Από την άλλη πλευρά, η Επιτροπή δεν θα μπορούσε να διατηρήσει, δυνάμει μιας από τις προηγούμενες υπό αίρεση τελικές αποφάσεις της, περιορισμούς σε καθεστώς ενισχύσεων από κράτος μέλος εφόσον τα άλλα κράτη μέλη, τα οποία θα έθεταν σε εφαρμογή ανάλογα καθεστώτα, δεν θα υπόκειντο σε τέτοιους περιορισμούς.

3.3. Πλεονέκτημα της τροποποίησης

(15)

Η επιλογή της τροποποίησης της τελικής απόφασης παρέχει τη δυνατότητα να προβλεφθεί η εφαρμογή νέων κοινοτικών προσανατολισμών στο ισχύον καθεστώς της Γαλλίας σχετικά με την έναρξη θαλάσσιων δρομολογίων μικρών αποστάσεων πριν από την προθεσμία που προβλέπεται στους νέους κοινοτικούς προσανατολισμούς της Επιτροπής, δηλαδή στις 30 Ιουνίου 2005, έτσι ώστε, βάσει κατάλληλων μέτρων, τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν στους νέους κοινοτικούς κανόνες όλα τα υφιστάμενα καθεστώτα ενισχύσεων.

4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

(16)

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θεωρεί ότι πρέπει να τροποποιηθεί η απόφαση 2002/610/ΕΚ. Με την προτεινόμενη τροποποίηση επιτρέπεται στη Γαλλία να ευθυγραμμίσει το καθεστώς της με τις διατάξεις που προβλέπονται στους νέους κοινοτικούς προσανατολισμούς όσον αφορά τις θαλάσσιες γραμμές μεταξύ γαλλικού λιμένα και λιμένα άλλου κράτους μέλους και καθίσταται επίσης δυνατόν να υπόκεινται στους όρους που προβλέπονται στους νέους κοινοτικούς προσανατολισμούς τα σχέδια ενισχύσεων υπέρ θαλάσσιων γραμμών μεταξύ δύο γαλλικών λιμένων. Γενικότερα, η τροποποίηση αυτή έχει ως αποτέλεσμα να ισχύουν για το καθεστώς ενισχύσεων της Γαλλίας παρόμοιοι όροι με εκείνους που ισχύουν, δυνάμει των προαναφερόμενων προσανατολισμών, σε όλα τα άλλα κράτη μέλη,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Στο άρθρο 1 της απόφασης 2002/610/ΕΚ, προστίθεται το ακόλουθο τρίτο εδάφιο:

«Η Γαλλία θέτει ως προϋπόθεση για τη χορήγηση μεμονωμένων ενισχύσεων στο πλαίσιο του παρόντος καθεστώτος την τήρηση των διατάξεων του κεφαλαίου 10 των κοινοτικών προσανατολισμών σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα των θαλασσίων μεταφορών (6).

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στη Γαλλική Δημοκρατία.

Βρυξέλλες, 14 Δεκεμβρίου 2004.

Για την Επιτροπή

Jacques BARROT

Αντιπρόεδρος

(1) ΕΕ L 196 της 25.7.2002, σ. 31.

(2) ΕΕ C 13 της 17.1.2004, σ. 3.

(3) ΕΕ C 205 της 5.7.1997, σ. 5.

(4) ΕΕ L 196 της 2.8.2003, σ. 1. Με τον κανονισμό αυτό θεσπίστηκε το πρόγραμμα Marco Polo, με το οποίο παρέχεται στην Επιτροπή η δυνατότητα να χορηγεί κοινοτική χρηματοδοτική συνδρομή για σχέδια που αποσκοπούν στην έναρξη γραμμών θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων ώστε μέρος των οδικών μεταφορών εμπορευμάτων να στραφεί στις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 9 του εν λόγω κανονισμού ορίζεται ότι: «Η κοινοτική χρηματοδοτική συνδρομή στις δράσεις που καθορίζονται από το πρόγραμμα δεν αποκλείει τη χορήγηση στις ίδιες αυτές δράσεις κρατικών ενισχύσεων σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, εφόσον οι ενισχύσεις αυτές είναι συμβατές με το καθεστώς κρατικών ενισχύσεων που προβλέπει η συνθήκη και εντός των ορίων που καθορίζονται για κάθε τύπο δράσης, αντίστοιχα, στο άρθρο 5 παράγραφος 2, στο άρθρο 6 παράγραφος 4 και στο άρθρο 7 παράγραφος 3».

(5) Σε περίπτωση κοινοτικής χρηματοδότησης ή επιλεξιμότητας υπό διαφορετικά καθεστώτα ενίσχυσης, το όριο του 30 % ισχύει για το σύνολο της ενίσχυσης ή οικονομικής υποστήριξης. Πρέπει να σημειωθεί ότι η ένταση της ενίσχυσης είναι η ίδια με την προβλεπόμενη για δράση αλλαγής του τρόπου εκτέλεσης των μεταφορών εντός του προγράμματος Μάρκο Πόλο της Κοινότητας: άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1382/2003 (ΕΕ L 196 της 2.8.2003, σ. 1).

(6) ΕΕ C 13 της 17.1.2004, σ. 3.»