20.3.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 74/1

(1)

Στις 4 Μαρτίου 2008, το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Αυστρίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2007-2010.

(2)

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η Αυστρία γνώρισε ισχυρό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης που υπερέβη το μέσο όρο των άλλων χωρών της ευρωζώνης. Με την ιδιωτική κατανάλωση να κινείται σε υποτονικά επίπεδα, οι βασικότερες κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης ήταν οι καθαρές εξαγωγές και οι επενδύσεις. Η συνεχιζόμενη μισθολογική συγκράτηση συνέβαλε στη σταθερότητα των τιμών προωθώντας συγχρόνως την εξωτερική ανταγωνιστικότητα.

Η αυστριακή αγορά εργασίας είχε καλές επιδόσεις, το ποσοστό ανεργίας ήταν ένα από τα χαμηλότερα της ΕΕ και το συνολικό ποσοστό απασχόλησης κινήθηκε σε επίπεδα υψηλότερα του 70 % που αποτελεί το στόχο της στρατηγικής της Λισαβόνας. Ωστόσο, το ποσοστό ανεργίας των εργαζόμενων μεγαλύτερης ηλικίας παραμένει αισθητά χαμηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ. Το δημόσιο χρέος της χώρας υπερβαίνει το 60 % του ΑΕΠ, και παρόλο που το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ακολουθεί πτωτική πορεία από το 2005, η επίτευξη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού αναβάλλεται κατ' εξακολούθηση. Μια μόνιμη εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών θα προέλθει και από την επανεξέταση των δημοσιονομικών σχέσεων μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διοίκησης λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σημερινές σχέσεις είναι υπερβολικά σύνθετες και αδιαφανείς.

(3)

Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζεται το πρόγραμμα προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα επιβραδυνθεί από 3,4 % το 2007 σε 2,5 % κατά μέσο όρο στην υπόλοιπη διάρκεια του προγράμματος. Αξιολογούμενο με βάση τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες επί του παρόντος (2), το σενάριο αυτό φαίνεται να στηρίζεται σε εύλογες αναπτυξιακές παραδοχές. Λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά τις τιμές των τροφίμων και του πετρελαίου, ο πληθωρισμός είναι πιθανό να διαμορφωθεί σε κάπως υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις προβλέψεις του προγράμματος, αλλά η συνεχιζόμενη μισθολογική συγκράτηση αναμένεται να συμβάλει στη διατήρηση ενός υψηλού βαθμού ανταγωνιστικότητας.

(4)

Για το 2007, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται σε 0,7 % του ΑΕΠ στην πιο πρόσφατη επικαιροποίηση του προγράμματος σταθερότητας, έναντι στόχου ίσου με 0,9 % του ΑΕΠ που είχε οριστεί στην προηγούμενη επικαιροποίηση. Αυτή η βελτίωση σε σχέση με το στόχο οφείλεται κατά κύριο λόγο στις καλύτερες από τις αναμενόμενες κυκλικές εξελίξεις. Τα έσοδα υπερέβησαν τα προγραμματισθέντα στον προϋπολογισμό, αντισταθμίζοντας εν μέρει την μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη αύξηση των δαπανών. Συγκεκριμένα, τα έσοδα από τους φόρους εισοδήματος και εταιρειών καθώς και τα έσοδα από τη φορολόγηση τόκων απέφεραν υψηλότερα έσοδα σε σχέση με τα αναμενόμενα. Το Συμβούλιο παρατηρεί ότι, συνολικά, η εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2007 μπορεί να θεωρηθεί συνολικά συμβατή και προς τους προσανατολισμούς της ευρωομάδας του Απριλίου 2007 για τις δημοσιονομικές πολιτικές.

(5)

Ο κυριότερος στόχος της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής είναι να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος (ΜΔΣ) —δηλαδή ισοσκελισμένος προϋπολογισμός σε διαρθρωτικούς όρους (δηλ. σε κυκλικά προσαρμοσμένους όρους μη λαμβανομένων υπόψη των έκτακτων και άλλων προσωρινών μέτρων)— μέχρι το 2010. Το ονομαστικό ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να μετατραπεί από έλλειμμα ίσο με 0,7 % του ΑΕΠ το 2007 σε πλεόνασμα 0,4 % του ΑΕΠ το 2010, με προσαρμογή που επικεντρώνεται στα τελευταία έτη του προγράμματος. Το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να βελτιωθεί κάπως λιγότερο —κατά 0,9 π.μ. του ΑΕΠ— κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς. Το διαρθρωτικό έλλειμμα, υπολογιζόμενο σύμφωνα με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία, θα μειωθεί κατά περίπου 1 π.μ. του ΑΕΠ από το 2007 μέχρι το 2010 (3). Η εξυγίανση αυτή στηρίζεται κατά κύριο λόγο σε περικοπές δαπανών, με βασικές συνιστώσες τον περιορισμό των κοινωνικών δαπανών και τα εξοικονόμηση πόρων από διοικητικές μεταρρυθμίσεις. Σε σύγκριση με το προηγούμενο πρόγραμμα, το οποίο προέβλεπε ότι ο ΜΔΣ επρόκειτο σχεδόν να υλοποιηθεί το 2009, το νέο επικαιροποιημένο πρόγραμμα μεταθέτει στα τελευταία έτη του προγράμματος την προγραμματισθείσα προσαρμογή παρά τις ευνοϊκότερες αναπτυξιακές επιδόσεις το 2007. Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ήταν κατά τι χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ της συνθήκης το 2007, προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω κατά 4,5 π.μ. κατά την περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα.

(6)

Οι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος κρίνονται σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι για το 2008, αλλά για το 2009 και το 2010 τα δημοσιονομικά αποτελέσματα ενδέχεται να είναι δυσμενέστερα από τις προβλέψεις, παρά τις ευλογοφανείς μακροοικονομικές παραδοχές. Ειδικότερα, στο πρόγραμμα δεν παρέχονται επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα που είναι απαραίτητα για να στηρίξουν τη σημαντική περικοπή των δαπανών που προβλέπεται στα δύο τελευταία έτη του προγράμματος, παρόλο που οι εξοικονομήσεις πόρων από τα επιδόματα ανεργίας και τις συντάξεις, μετά τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος του 2004, αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση του δείκτη δαπανών. Επίσης, δεν είναι σαφές με ποιο τρόπο οι στόχοι σχετικά με τις δαπάνες εξασφαλίζουν τα προβλεπόμενα περιθώρια πρόσθετης χρηματοδότησης υπέρ της εκπαίδευσης, της Ε & Α και των υποδομών κατά την διάρκεια του προγράμματος, ενώ αβέβαιες παραμένουν και οι αναμενόμενες βελτιώσεις της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης.

Τέλος, στο πρόγραμμα εξαγγέλλονται φορολογικές περικοπές για το 2010 χωρίς να λαμβάνεται καμία μέριμνα για τον τρόπο χρηματοδότησής τους. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με την προβλεπόμενη εξέλιξη του δείκτη χρέους θεωρείται σε γενικές γραμμές ότι εξισορροπούνται, δεδομένου ότι τα δυνητικά υψηλότερα ελλείμματα σε σχέση με τους στόχους που θέτουν σε κίνδυνο τη διατήρηση της πορείας προσαρμογής όπως παρουσιάζεται στο πρόγραμμα αντισταθμίζονται από την πιθανότητα ευνοϊκότερης εξέλιξης του ονομαστικού ΑΕΠ σε σχέση με τις προβλέψεις.

(7)

Λαμβάνοντας υπόψη αυτήν την αξιολόγηση των κινδύνων, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος ενδέχεται να μην επαρκεί για την επίτευξη του ΜΔΣ μέχρι το 2010, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα. Ωστόσο, εξασφαλίζονται επαρκή περιθώρια ασφάλειας έναντι μιας υπέρβασης της τιμής αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ υπό συνθήκες κανονικών μακροοικονομικών διακυμάνσεων σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Το 2008, ο ρυθμός προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΔΣ που προβλέπει το πρόγραμμα είναι ανεπαρκής και θα πρέπει να ενισχυθεί αισθητά ώστε να εναρμονιστεί με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο ορίζει ότι η ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος πρέπει να είναι υψηλότερη του 0,5 % του ΑΕΠ σε περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας. Το Συμβούλιο παρατηρεί ότι ούτε ο ρυθμός προσαρμογής το 2008 είναι συμβατός προς τους προσανατολισμούς που εξέδωσε η ευρωομάδα τον Απρίλιο του 2007 για τις δημοσιονομικές πολιτικές. Μετά το 2008, η προγραμματιζόμενη προσαρμογή θα πρέπει να συνοδεύεται με συγκεκριμένα μέτρα εξοικονόμησης δαπανών.

(8)

Η Αυστρία φαίνεται να διατρέχει μικρό κίνδυνο όσον αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών της. Ο μακροπρόθεσμος δημοσιονομικός αντίκτυπος της δημογραφικής γήρανσης στην Αυστρία είναι χαμηλότερος του μέσου όρου της ΕΕ και οι συνταξιοδοτικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται μακροπρόθεσμα να μειωθούν. Η δημοσιονομική θέση το 2007, όπως εκτιμάται στο πρόγραμμα, η οποία είναι ευνοϊκότερη από τη θέση εκκίνησης του προηγούμενου προγράμματος, συμβάλλει στο μετριασμό των προβλεπόμενων μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της γήρανσης του πληθυσμού. Η διατήρηση υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων σε μεσοπρόθεσμη βάση, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα, συμβάλλει περαιτέρω στον περιορισμό των κινδύνων ως προς τη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών.

(9)

Το πρόγραμμα σταθερότητας είναι απόλυτα συνεπές με την έκθεση εφαρμογής του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων του Οκτωβρίου 2007. Εστιαζόμενα σε μέτρα με άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις, τόσο το πρόγραμμα σταθερότητας όσο και η έκθεση εφαρμογής προβλέπουν τη μετάθεση των δαπανών προς τομείς που προωθούν την ανάπτυξη, όπως η Ε & Α, οι υποδομές και η εκπαίδευση. Επίσης, η έκθεση εφαρμογής περιλαμβάνει πληροφορίες για τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση και στο σύστημα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, καθώς και για τη θέσπιση ενός νέου μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου· τα στοιχεία αυτά είναι συνιστώσες κρίσιμης σημασίας για την πορεία δημοσιονομικής εξυγίανσης που παρουσιάζεται στο πρόγραμμα σταθερότητας.

(10)

Η δημοσιονομική στρατηγική του προγράμματος είναι εν μέρει μόνον συνεπής προς τους ειδικούς κατά χώρα γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές, καθώς και με τις κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ στον τομέα των δημοσιονομικών πολιτικών, που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας, δεδομένου ότι η διαρθρωτική βελτίωση για την επίτευξη του ΜΔΣ δεν κρίνεται επαρκής.

(11)

Όσον αφορά τις απαιτήσεις δεδομένων που ορίζει ο κώδικας δεοντολογίας για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης, το πρόγραμμα παρουσιάζει όλα τα υποχρεωτικά και τα περισσότερα προαιρετικά δεδομένα (4).