(1)

Με επιστολή της 8ης Οκτωβρίου 2004 η Πολωνία ενημέρωσε την Επιτροπή σχετικά με μέτρα ενίσχυσης για την αναδιάρθρωση της επιχείρησης Huta Stalowa Wola SA (εφεξής καλούμενης «HSW SA» ή «η δικαιούχος επιχείρηση»), ώστε να υπάρχει ασφάλεια δικαίου ότι τα εν λόγω μέτρα ελήφθησαν πριν την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ε.Ε. και δεν ισχύουν μετά από αυτήν, και ότι για το λόγο αυτό δεν συνιστούν νέα ενίσχυση, την οποία η Επιτροπή μπορούσε να εξετάσει σύμφωνα με το άρθρο 88 της συνθήκης ΕΚ. Για την περίπτωση που η Επιτροπή θα έκρινε ότι τα εν λόγω μέτρα συνιστούν νέα ενίσχυση, η Πολωνία ζήτησε την έγκρισή τους ως ενίσχυση αναδιάρθρωσης.

(2)

Η Επιτροπή ζήτησε από την Πολωνία να υποβάλει πρόσθετες πληροφορίες με επιστολές που απηύθυνε στις 11 Νοεμβρίου 2004, την 1η Μαρτίου 2005, στις 27 Απριλίου 2005 και στις 26 Ιουλίου 2005. Η Πολωνία απάντησε στις επιστολές αυτές με επιστολές που έστειλε, αντιστοίχως, στις 31 Ιανουαρίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2005, στις 4 Απριλίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 8 Απριλίου 2005, στις 7 Ιουνίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 9 Ιουνίου 2005, και στις 2 Σεπτεμβρίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2005.

(3)

Στο πλαίσιο αυτής της ανταλλαγής πληροφοριών διαπιστώθηκε ότι μέρος των κοινοποιηθέντων μέτρων τέθηκε σε εφαρμογή κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ. Ως εκ τούτου, η εν λόγω ενίσχυση κρίθηκε παράνομη και της δόθηκε ο νέος αριθμός NN 79/2005.

(4)

Με επιστολή της 23ης Νοεμβρίου 2005 η Επιτροπή κοινοποίησε στην Πολωνία την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σχετικά με τα εν λόγω μέτρα ενίσχυσης.

(5)

Η απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2). Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το μέτρο ενίσχυσης.

(6)

Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν τις παρατηρήσεις τους με επιστολή της 7ης Μαρτίου 2006, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 9 Μαρτίου 2006. Δεν υποβλήθηκαν παρατηρήσεις από τρίτους.

(7)

Η επιχείρηση HSW SA, η οποία είναι δικαιούχος της ενίσχυσης και μητρική εταιρεία του ομίλου HSW Capital Group, έχει έδρα την Stalowa Wola που βρίσκεται στο βοεβοδάτο Podkarpackie. Η περιφέρεια αυτή είναι επιλέξιμη για ενίσχυση σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ. Τον Φεβρουάριο του 2006, ο όμιλος περιελάμβανε 8 εταιρείες, στις οποίες η επιχείρηση HSW SA κατείχε τουλάχιστον το 51 % των μετοχών (δηλαδή τις ήλεγχε) και 10 εταιρείες στις οποίες κατείχε λιγότερο από το 51 % των μετοχών. Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στον όμιλο HSW Capital Group λειτουργούν ως αμοιβαίοι προμηθευτές υλικού και υπηρεσιών. Εκτός της μητρικής εταιρείας, οι επιχειρήσεις με το μεγαλύτερο μετοχικό κεφάλαιο στο πλαίσιο του ομίλου είναι οι ακόλουθες: η HSW-Zakład Zespołów Napędowych Sp. z o.o. και η HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych Sp. z o.o. Το μερίδιο των πωλήσεων της HSW SA προς τις επιχειρήσεις που ανήκουν στον όμιλο ανέρχεται στο 20-30 % των συνολικών πωλήσεων της HSW SA.

(8)

Η HSW SA ιδρύθηκε το 1937 και αρχικά παρήγαγε πυροβόλα και ανοξείδωτο χάλυβα. Αντίθετα από τη θυγατρική της επιχείρηση HSW-Zakład Metalurgiczny, η HSW SA δεν παράγει χάλυβα. Το 1991 μετετράπη σε ανώνυμη εταιρεία. Το 76 % των μετοχών της επιχείρησης εξακολουθεί να ανήκει στο δημόσιο, το 9 % ανήκει στους εργαζομένους της επιχείρησης, και το υπόλοιπο στους μετόχους, δημόσιους και ιδιωτικούς, κανένας από τους οποίους δεν κατέχει άνω του 5 % των μετοχών. Η επιχείρηση παράγει κατασκευαστικό εξοπλισμό και μηχανήματα, καθώς και στρατιωτικό εξοπλισμό (πυροβόλα, οβιδοβόλα κ.λπ.).

(9)

Το 2005, η HSW SA απασχολούσε περί τους 2 400 εργαζόμενους, ενώ το 2002 το προσωπικό της ανερχόταν ακόμα σε 3 173.

(10)

Μια από τις επιχειρήσεις που ανήκει στην HSW SA είναι η επιχείρηση διανομής Dressta Sp. z o.o. (εφεξής καλούμενη «Dressta»). Από τον Σεπτέμβριο του 2006 βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο της HSW SA, ενώ προηγουμένως το 51 % των μετοχών της ανήκε στην Komatsu American International Company USA (εφεξής καλούμενη «KAIC»), ανταγωνίστρια εταιρεία της HSW SA Το 1995 η HSW SA μετεβίβασε στην Dressta, για περίοδο 12 ετών, τις άδειες και τα στοιχεία ενεργητικού που αφορούσαν τις πωλήσεις των προϊόντων της εταιρείας στις αγορές του εξωτερικού.

(11)

Οι δυσχέρειες της δικαιούχου επιχείρησης άρχισαν το 2002, όταν ο κύκλος εργασιών της μειώθηκε από 494,9 εκατ. ζλότυ (130,2 εκατ. ευρώ (3) το 2000 σε 352,6 εκατ. ζλότυ (92,7 εκατ. ευρώ), δηλαδή κατά 29 %. Οι εξαγωγές μειώθηκαν από 505 εκατ. ζλότυ (132,8 εκατ. ευρώ) σε 279 εκατ. ζλότυ (73,4 εκατ. ευρώ). Η μείωση του κύκλου εργασιών στις αγορές του εξωτερικού οφειλόταν κυρίως στην ύφεση και στο γεγονός ότι η Dressta, υπό την επιρροή του κύριου μετόχου και ανταγωνιστή της HSW SA, μείωσε σημαντικά τις πωλήσεις των προϊόντων της HSW SA στην αγορά της Βορείου Αμερικής.

(12)

Το 2002 η δικαιούχος επιχείρηση παρουσίασε ζημία ύψους 44,2 εκατ. ζλότυ (11,6 εκατ. ευρώ) από τις πωλήσεις, η οποία οφειλόταν κυρίως στην ελλιπή αξιοποίηση του παραγωγικού της δυναμικού. Καθώς οι περισσότερες πωλήσεις της στις αγορές του εξωτερικού γίνονταν σε δολάρια ΗΠΑ, ενώ οι περισσότερες δαπάνες της επιχείρησης εκφράζονται σε πολωνικά ζλότυ, η ανατίμηση το πολωνικού νομίσματος είχε αρνητικές συνέπειες για τις πωλήσεις και την κερδοφορία της δικαιούχου επιχείρησης.

(13)

Η HSW SA απέκτησε σημαντικά χρέη. Κατά τα έτη 2000-2002 το μέσο χρέος της ήταν 169,1 εκατ. ζλότυ (44,5 εκατ. ευρώ).

(14)

Αλλά και η εν γένει λειτουργία της επιχείρησης δεν υπήρξε επικερδής: οι απώλειες επί των πωλήσεων αυξήθηκαν από 6,4 εκατ. ζλότυ (1,68 εκατ. ευρώ) το 2000 σε 33,9 εκατ. ζλότυ (8,60 εκατ. ευρώ) το 2002.

(15)

Ο όμιλος HSW Capital Group είχε καθαρές απώλειες ύψους 137,7 εκατ. ζλότυ (36,2 εκατ. ευρώ) το 2002 και καθαρές απώλειες ύψους 123,9 εκατ. ζλότυ (32,5 εκατ. ευρώ) το 2003.

(16)

Για να αντιμετωπίσει τις δυσχέρειες αυτές, το 2002 η δικαιούχος επιχείρηση εκπόνησε σχέδιο αναδιάρθρωσης για την περίοδο 2003-2007. Το σχέδιο τροποποιήθηκε στη συνέχεια, τον Φεβρουάριο του 2006.

(17)

Ένα από τα σημαντικότερα μέτρα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης είναι η τροποποίηση της οργανωτικής δομής της δικαιούχου επιχείρησης. Κεντρική ιδέα της διαδικασίας αναδιάρθρωσης της επιχείρησης HSW SA ήταν ο διαχωρισμός του μέρους της επιχείρησης που συνδεόταν άμεσα με την παραγωγή από εκείνα τα στοιχεία του ενεργητικού που επρόκειτο να αποτελέσουν αντικείμενο της αναδιάρθρωσης. Στο πλαίσιο αυτό, το δημόσιο, ως πλειοψηφών μέτοχος της HSW SA, ίδρυσε την ανεξάρτητη επιχείρηση HSW-Trading Sp. z o.o. (εφεξής καλούμενη «HSW-Trading»). Η HSW-Trading προικοδοτήθηκε από το δημόσιο με κεφάλαιο ύψους 40 εκατ. ζλότυ (10,5 εκατ. ευρώ), το οποίο οι πολωνικές αρχές κοινοποίησαν μεταξύ των μέτρων ενίσχυσης που χορηγήθηκαν στην HSW SA (πβλ. πίνακα 1 κατωτέρω).

(18)

Ενώ η HSW-Trading ήταν υπεύθυνη για την παραγωγή και την πώληση βιομηχανικών μηχανημάτων, την οργανωτική υποστήριξη, τη διαχείριση της ποιότητας και την προμήθεια υλικού για την παραγωγή των μηχανημάτων, η HSW SA διατήρησε τις δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης, τη χρηματοδότηση του παραγωγικού δυναμικού, το στρατηγικό μάρκετινγκ, τις πωλήσεις ανταλλακτικών, τις επισκευές, καθώς και την παραγωγή και την πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού· διατήρησε επίσης την ευθύνη για την οργανωτική αναδιάρθρωση. Για την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων της, η εταιρεία HSW-Trading μίσθωσε από την HSW SA στοιχεία του ενεργητικού που συνδέονται άμεσα με την παραγωγή. Επίσης, μετατέθηκε προσωρινά στην HSW-Trading το αναγκαίο εργατικό δυναμικό.

(19)

Ο διαχωρισμός αυτός επρόκειτο να ισχύσει κατά την περίοδο 2004-2005, δηλαδή καθ’ όλη τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης της HSW SA Η HSW-Trading επρόκειτο να συγχωνευθεί εκ νέου με την HSW SA στο τέλος του 2006.

(20)

Σύμφωνα με το σχέδιο, προβλέπεται η πραγματοποίηση σημαντικής αναδιάρθρωσης στον τομέα της απασχόλησης. Έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης, το 2007, η HSW SA προγραμματίζει να απασχολεί μόνο 2 100 εργαζομένων, ενώ το 2002 απασχολούσε 3 173 εργαζομένους.

(21)

Άλλος τομέας που αφορούσε η αναδιάρθρωση ήταν η δημιουργία δικτύου διανομής κατασκευαστικών μηχανημάτων και ανταλλακτικών στην παγκόσμια αγορά, ώστε να μπορέσει η δικαιούχος επιχείρηση να κατακτήσει νέες αγορές.

(22)

Η αναδιάρθρωση της HSW SA περιέλαβε εξάλλου την πώληση των θυγατρικών της εταιρειών και την ιδιωτικοποίηση των τμημάτων της δικαιούχου επιχείρησης που δραστηριοποιούνταν στον τομέα της παροχής υπηρεσιών. Έως το 2006 η HSW SA είχε εκποιήσει την HSW-Zakład Kuźnia Matrycowa Sp. z o.o. αντί […] (*1) εκατ. ζλότυ ([…] εκατ. ευρώ). Βρέθηκε ιδιώτης επενδυτής για δύο θυγατρικές εταιρείες της HSW-Zakład Metalurgiczny (την HSW-Walcownia Blach Sp. z o.o. και την HSW-Huta Stali Jakościowych). Συνολικά, η ιδιωτικοποίηση της HSW SA απέφερε έσοδα ύψους 112,2 εκατ. ζλότυ (29,5 εκατ. ευρώ). Για το 2006 προβλέπεται η ολοκλήρωση της εκποίησης δύο ακόμη θυγατρικών εταιρειών: της HSW-Zakład Sprężynownia και της HSW-Tlenownia.

(23)

Η αναδιάρθρωση των στοιχείων του ενεργητικού προβλέπει τη μείωση του παραγωγικού δυναμικού από 1 500 σε 1 200 κατασκευαστικά μηχανήματα ετησίως. Το επίπεδο των στοιχείων ενεργητικού της HSW SA κρίθηκε υπερβολικό σε σχέση με τις ανάγκες της επιχείρησης. Καθώς η HSW SA είχε προγραμματίσει να επικεντρωθεί κυρίως στην παραγωγή κατασκευαστικών μηχανημάτων, κρίθηκε αναγκαία η εκποίηση σημαντικού μέρους των στοιχείων του ενεργητικού της. Η εκποίηση των στοιχείων του ενεργητικού την περίοδο Ιανουαρίου 2003 - Δεκεμβρίου 2005 απέφερε έσοδα ύψους 52,1 εκατ. ζλότυ (13,7 εκατ. ευρώ), ποσό που υπερέβη σημαντικά τα προβλεπόμενα έσοδα από την εκποίηση, τα οποία είχαν υπολογιστεί σε 10,3 εκατ. ζλότυ (2,7 εκατ. ευρώ). Εκποιήθηκαν τα ακόλουθα στοιχεία ενεργητικού: οικόπεδα έκτασης περί τα 248,4 ha (συμπεριλαμβανομένων δασικών εκτάσεων περί τα 153 ha)· ακίνητα ωφέλιμης επιφάνειας περί τα 76 000 m2, καθώς και 94 μηχανήματα και συσκευές.

(24)

Το συνολικό κόστος της αναδιάρθρωσης, συμπεριλαμβανομένου του κόστους που προέκυψε πριν την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ε.Ε., ανέρχεται σε 450,3 εκατ. ζλότυ (118,5 εκατ. ευρώ) και αποτελείται από τα στοιχεία που αναφέρονται συνοπτικά στον πίνακα 1.

Πίνακας 1

Κατανομή του κόστους της αναδιάρθρωσης (σε χιλιάδες ζλότυ)

(25)

Οι αρμόδιες για την ενίσχυση αρχές είναι οι ακόλουθες: το υπουργείο Οικονομικών, το υπουργείο Επιστημών και Πληροφορικής, οι φορολογικές υπηρεσίες, η τοπική αυτοδιοίκηση, το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ZUS), το Κρατικό Ταμείο Αποκατάστασης Ατόμων με Αναπηρίες (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych — PFRON), οι κατά τόπους δήμοι και κοινότητες και η Υπηρεσία Βιομηχανικής Ανάπτυξης (Agencja Rozwoju Przemysłu — ARP).

(26)

Η Πολωνία υποστήριξε ότι μέρος των μέτρων ενίσχυσης που χορηγήθηκαν υπέρ της HSW SA αφορούσαν την προάσπιση θεμελιωδών συμφερόντων στον τομέα της εθνικής της ασφάλειας. Η αξία αυτών των μέτρων ενίσχυσης ανερχόταν σε 19 εκατ. ζλότυ περίπου (5 εκατ. ευρώ), και η ενίσχυση χορηγήθηκε τόσο πριν όσο και μετά από την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πολωνικές αρχές επικαλούνται το άρθρο 296 της συνθήκης ΕΚ υποστηρίζοντας ότι οι διατάξεις της συνθήκης ΕΚ δεν απαγορεύουν στα κράτη μέλη να χορηγούν μέτρα ενίσχυσης εφόσον τα θεωρούν αναγκαία για την προάσπιση των θεμελιωδών τους συμφερόντων εθνικής ασφάλειας.

(27)

Τα σημαντικότερα μέτρα ενίσχυσης που χορηγήθηκαν πριν από την ένταξη στην Ε.Ε. στο τμήμα της HSW SA το οποίο ασχολείται με την παραγωγή μη στρατιωτικού υλικού, ήταν δύο δάνεια από την ARP ύψους 75 εκατ. ζλότυ (19,7 εκατ. ευρώ). Άλλο σημαντικό μέτρο ενίσχυσης υπήρξε η εισφορά κεφαλαίου ύψους 40 εκατ. ζλότυ (10,5 εκατ. ευρώ) από το υπουργείο Οικονομικών υπέρ της θυγατρικής HSW-Trading Sp. z o.o.

(28)

Ποσό 27,9 εκατ. ζλότυ (7,3 εκατ. ευρώ) χορηγήθηκε με τη μορφή της διαγραφής χρέους βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας (βλ. πίνακα 4 κατωτέρω). Η αναδιάρθρωση βάσει του νόμου αυτού πραγματοποιήθηκε υπό την επιτήρηση του προέδρου της ARP και στηρίχτηκε στη λεγόμενη «απόφαση αναδιάρθρωσης» κατά την έννοια του άρθρου 10 παράγραφος 1 σημεία 4 και 19 του εν λόγω νόμου (εφεξής καλούμενη «απόφαση αναδιάρθρωσης»). Η απόφαση αναδιάρθρωσης, με την οποία εγκρίνεται το σχέδιο αναδιάρθρωσης και παρέχεται η άδεια για την αναδιάρθρωση των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου, εκδόθηκε στις 29 Απριλίου 2005 και τροποποιήθηκε στις 17 Ιουνίου 2005.

(29)

Στον ακόλουθο συνοπτικό πίνακα παρουσιάζονται τα διάφορα μέτρα ενίσχυσης, όπως κοινοποιήθηκαν αρχικά στην Επιτροπή.

Πίνακας 2

Χορηγηθέντα και προγραμματισμένα μέτρα (σε χιλιάδες ζλότυ), σύμφωνα με την κοινοποίηση

(30)

Η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας για δύο λόγους.

(31)

Κατ’ αρχάς, είχε αμφιβολίες για το κατά πόσον η ενίσχυση ήταν συμβατή με την κοινή αγορά.

(32)

Η Επιτροπή αμφέβαλλε εάν τα μέτρα που προβλέπονταν στο σχέδιο αναδιάρθρωσης ήταν επαρκή ώστε να αποκατασταθεί μακροπρόθεσμα η βιωσιμότητα της δικαιούχου επιχείρησης, καθώς φαινόταν ότι τα μέτρα αυτά επικεντρώνονταν στην αποπληρωμή του χρέους και στην κάλυψη λειτουργικών δαπανών.

(33)

Εξάλλου, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον τέθηκαν σε εφαρμογή επαρκή αντισταθμιστικά μέτρα. Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η HSW SA σχεδίαζε τη μείωση του παραγωγικού της δυναμικού κατά 20 %, ενώ το σχέδιο προέβλεπε την αύξηση της αξιοποίησης του παραγωγικού δυναμικού από 27,7 % το 2002 σε 66 % το 2007. Η Επιτροπή είχε αμφιβολίες σχετικά με τις καθαρές επιπτώσεις αυτών των πρωτοβουλιών.

(34)

Η Επιτροπή αμφέβαλλε επίσης εάν η ενίσχυση περιοριζόταν στο απολύτως ελάχιστο και εάν η ίδια συμβολή της δικαιούχου επιχείρησης ήταν σημαντική, καθώς η Πολωνία δεν πραγματοποίησε σαφή διάκριση μεταξύ, αφενός, αυτού που θεωρεί ως ίδια εισφορά της δικαιούχου επιχείρησης στο πλαίσιο της διαδικασίας αναδιάρθρωσης και, αφετέρου, της χρηματοδότησης μέσω της κρατικής ενίσχυσης.

(35)

Η Επιτροπή εξέφρασε επίσης αμφιβολίες όσον αφορά το σεβασμό της αρχής της «εφάπαξ ενίσχυσης». Στην πραγματικότητα, πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η εταιρεία HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych, θυγατρική της HSW SA, είχε λάβει ενίσχυση αναδιάρθρωσης για την περίοδο 2003-2007. Χρειάζεται να αποδειχθεί ότι με την ενίσχυση αυτή δεν αποκόμισε όφελος η μητρική επιχείρηση HSW SA Εξάλλου, η Επιτροπή ζήτησε από την Πολωνία να τη διαβεβαιώσει ότι η ενίσχυση για την αναδιάρθρωση της HSW SA, εφόσον επιτραπεί, δεν θα δημιουργήσει πλεονέκτημα για την HSW-Zakładowi Zespołów Mechanicznych.

(36)

Ο δεύτερος λόγος για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας ήταν οι αμφιβολίες της Επιτροπής για το κατά πόσον ήταν επαρκής ο διαχωρισμός της επιδοτούμενης ειδικής παραγωγής στρατιωτικού υλικού (πυροβόλα) από την παραγωγή υλικού για μη στρατιωτικές χρήσεις (κατασκευαστικός μηχανισμός). Η Πολωνία, με επιστολές που έστειλε στις 7 Ιουνίου 2005 και στις 2 Σεπτεμβρίου 2005, διαβεβαίωσε την Επιτροπή ότι αποκλείεται η πραγματοποίηση ενδοεπιδοτήσεων και η Επιτροπή σημείωσε ότι η αναλογία της ενίσχυσης που κατευθύνεται στην παραγωγή στρατιωτικού υλικού σε σχέση με το σύνολο της ενίσχυσης είναι μικρή συγκρινόμενη με την αναλογία της παραγωγής στρατιωτικού υλικού σε σχέση με το σύνολο της ενίσχυσης. Ωστόσο, η Επιτροπή ζήτησε να της υποβληθούν αναλυτικότερα στοιχεία σχετικά με την ύπαρξη χωριστής λογιστικής.

(37)

Κατ’ αρχάς, οι πολωνικές αρχές αμφισβήτησαν τον ισχυρισμό της Επιτροπής, ο οποίος αναφέρεται στην απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, ότι η ενίσχυση που χορηγήθηκε βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας (βλ. πίνακα 2 σειρά II) δεν χορηγήθηκε προ της προσχώρησης της Πολωνίας στην Ε.Ε. Οι πολωνικές αρχές επανέλαβαν τις πληροφορίες που είχαν υποβάλει ενωρίτερα, σύμφωνα με τις οποίες το χρονικό σημείο που είναι καθοριστικό για τη χορήγηση της κρατικής ενίσχυσης δυνάμει του προαναφερόμενου νόμου είναι η συγκατάθεση των δημοσίων πιστωτών της δικαιούχου επιχείρησης (οι λεγόμενες «διοικητικές υποσχέσεις»), και όχι η απόφαση αναδιάρθρωσης που έλαβε ο πρόεδρος της ARP. Δεδομένου ότι οι δημόσιοι πιστωτές της HSW SA, των οποίων οι απαιτήσεις αποτέλεσαν αντικείμενο της αναδιάρθρωσης δυνάμει του εν λόγω νόμου, είχαν δώσει τη συγκατάθεσή τους έναντι της HSW SA ήδη πριν από την προσχώρηση στην Ε.Ε., οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι η εν λόγω ενίσχυση χορηγήθηκε πριν από την προσχώρηση και, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Επιτροπής η αξιολόγηση της συμβατότητας της ενίσχυσης με την κοινή αγορά.

(38)

Δεύτερον, οι πολωνικές αρχές υπογράμμισαν δύο τροποποιήσεις στην ενίσχυση που είχε αρχικώς κοινοποιηθεί. Η πρώτη, και πλέον σημαντική, τροποποίηση αφορούσε τη μερική απόσυρση της προγραμματισμένης κρατικής ενίσχυσης που αναφέρεται στον πίνακα 2 σειρά III και την αντικατάστασή της με δύο μέτρα ενίσχυσης, τα οποία θεωρήθηκε ότι δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση. Η δεύτερη τροποποίηση ήταν πρακτικής φύσεως και αφορούσε τη διευκρίνιση του ύψους της ενίσχυσης των τριών μέτρων που αναφέρονται στον πίνακα 3. Στους κατωτέρω πίνακες αναγράφονται όλα τα μέτρα ενίσχυσης που χορηγήθηκαν ή πρόκειται να χορηγηθούν στην HSW SA καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας αναδιάρθρωσης, σύμφωνα με τις τροποποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν μετά την απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας.

Πίνακας 3

Ενίσχυση που χορηγήθηκε πριν τις 30 Απριλίου 2004 (σε χιλιάδες ζλότυ)

Πίνακας 4

Ενίσχυση που χορηγήθηκε βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας (σε χιλιάδες ζλότυ)

Πίνακας 5

Ενίσχυση που χορηγήθηκε μετά την 30ή Απριλίου 2004 (σε χιλιάδες ζλότυ)

Πίνακας 6

Χορηγηθέντα και προγραμματιζόμενα μέτρα ενίσχυσης (σε χιλιάδες ζλότυ), όπως επικαιροποιήθηκαν βάσει των παρατηρήσεων που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές μετά την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας (ενημέρωση του πίνακα 2)

(39)

Όσον αφορά τα μέτρα ενίσχυσης που αναφέρονται στον πίνακα 6 σειρά III, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η αναβολή της πληρωμής και η πληρωμή με δόσεις των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου ύψους 22,1 εκατ. ζλότυ (5,8 εκατ. ευρώ) (πίνακας 2 σειρά II) πρέπει να θεωρούνται ως ενίσχυση de minimis. Από το ποσό αυτό έχουν ήδη διατεθεί 19 εκατ. ζλότυ (5,0 εκατ. ευρώ). Η μέθοδος την οποία χρησιμοποίησαν οι πολωνικές αρχές για τον υπολογισμό του ποσού της ενίσχυσης συγκρίνει το επιτόκιο που εφαρμόζεται στην αναβολή της πληρωμής με το επιτόκιο αναφοράς της Επιτροπής. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το επιτόκιο που εφαρμόστηκε είναι υψηλότερο του επιτοκίου αναφοράς, οι πολωνικές αρχές θεώρησαν ότι το μέτρο δεν συνιστά ενίσχυση. Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, αυτό συμβαίνει στην περίπτωση του μέτρων ενίσχυσης που αναφέρεται στον πίνακα 6 σειρά IV.

(40)

Τρίτον, όσον αφορά τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η οργανωτική αναδιάρθρωση ολοκληρώθηκε με επιτυχία και ότι η HSW SA ανέκτησε τον έλεγχο της HSW-Dressta και, ως εκ τούτου, θα είναι σε θέση να αναπτύξει τις δραστηριότητές της στην κερδοφόρο αγορά της Βόρειου Αμερικής.

(41)

Όσον αφορά την απαίτηση σχετικά με τον περιορισμό των στρεβλώσεων ανταγωνισμού, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η μείωση του παραγωγικού δυναμικού από 1 500 σε 1 200 μηχανήματα αποτέλεσε σημαντικό αντισταθμιστικό μέτρο. Επιπλέον, ως αντισταθμιστικό μέτρο θεώρησαν και την εκποίηση των θυγατρικών της HSW SA.

(42)

Όσον αφορά τον περιορισμό της ενίσχυσης στο ελάχιστο απαραίτητο, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν σειρά αναλυτικών στοιχείων σχετικά με τα ποσά που θεωρούνται ως ίδια εισφορά.

(43)

Εν κατακλείδι, οι πολωνικές αρχές στις παρατηρήσεις που υπέβαλαν υποστηρίζουν ότι ούτε χορηγήθηκε ούτε προγραμματίζεται να χορηγηθεί κρατική ενίσχυση. Για την περίπτωση κατά την οποία η Επιτροπή κρίνει διαφορετικά, υποβάλλουν πρόσθετα επιχειρήματα για να υποστηρίξουν τη θέση ότι η κρατική ενίσχυση είναι συμβατή με την έννοια αγορά.

(44)

Δεδομένου του ότι μέρος των γεγονότων που είναι σημαντικά για την εν λόγω υπόθεση έλαβε χώρα πριν την προσχώρηση παρά τα έργα της Πολωνίας στην Ε.Ε. την 1η Μαΐου 2004, καθήκον της Επιτροπής είναι καταρχάς να εξακριβώσει εάν είναι αρμόδια να αναλάβει δράση σε σχέση με τα περί ων ο λόγος μέτρα ενίσχυσης.

(45)

Τα μέτρα ενίσχυσης που τέθηκαν σε εφαρμογή πριν την προσχώρηση στην Ε.Ε. και δεν εφαρμόζονται κατόπιν αυτής, δεν μπορούν να υποβληθούν σε εξέταση από την Επιτροπή, ούτε στο πλαίσιο της λεγόμενης διαδικασίας προσωρινού μηχανισμού, η οποία ρυθμίζεται στο παράρτημα IV σημείο 3 της συνθήκης ένταξης, ούτε στο πλαίσιο των διαδικασιών που προβλέπονται στο άρθρο 88 της συνθήκης ΕΚ. Καμία από τις συνθήκες, δηλαδή ούτε η συνθήκη ένταξης ούτε η συνθήκη ΕΚ, δεν υποχρεώνει ή εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να προβεί σε εξέταση των μέτρων αυτών.

(46)

Ωστόσο, τα μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή μετά την προσχώρηση στην Ε.Ε. θα συνιστούσαν νέα ενίσχυση και θα ενέπιπταν στις αρμοδιότητες της Επιτροπής στο πλαίσιο της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 88 της συνθήκης ΕΚ. Το ουσιαστικό κριτήριο για τον προσδιορισμό της χρονικής στιγμής κατά την οποία τέθηκε σε εφαρμογή ένα μέτρο είναι η νομικά δεσμευτική πράξη με την οποία η αρμόδια εθνική αρχή ανέλαβε την υποχρέωση χορήγησης ενίσχυσης (7).

(47)

Η μεμονωμένη ενίσχυση δεν εφαρμόζεται μετά την ημερομηνία προσχώρησης εφόσον ήταν γνωστές κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης οι ακριβείς χρηματοδοτικές δεσμεύσεις του δημοσίου.

(48)

Βάσει των πληροφοριών που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές, η Επιτροπή μπόρεσε να διαπιστώσει ότι τα μέτρα που αναφέρονται στον πίνακα 3 ανωτέρω χορηγήθηκαν προ της προσχώρησης και δεν εφαρμόζονται μετά από αυτή. Ως εκ τούτου, δεν εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση της συμβατότητάς τους με την κοινή αγορά, όμως πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για την αξιολόγηση της συμβατότητας με την κοινή αγορά εκείνων των μέτρων τα οποία χορηγήθηκαν ή πρόκειται να χορηγηθούν μετά την προσχώρηση στην Ε.Ε. Το ύψος των μέτρων αυτών ανέρχεται σε 147 εκατ. ζλότυ (38 εκατ. ευρώ).

(49)

Όσον αφορά τα μέτρα που χορηγήθηκαν βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας, όπως αναγράφονται στον πίνακα 4, παραμένουν οι αμφιβολίες της Επιτροπής ως προς την ημερομηνία της χορήγησής τους. Οι πολωνικές αρχές, στις παρατηρήσεις που υπέβαλαν σχετικά με την απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, δεν προέβαλαν νέα επιχειρήματα σχετικά. Η συγκατάθεση των επιμέρους χορηγουσών αρχών για την αναδιάρθρωση των απαιτήσεών τους βάσει του εν λόγω νόμου είναι μεν αναγκαία, όμως δεν αρκεί για την πραγματοποίηση αυτής της αναδιάρθρωσης. Το κρίσιμο στοιχείο για τη διαδικασία που προβλέπει ο προαναφερόμενος νόμος είναι η απόφαση αναδιάρθρωσης. Ο πρόεδρος της ARP εξέδωσε την απόφαση αναδιάρθρωσης στις 29 Απριλίου 2005, δηλαδή μετά την προσχώρηση στην Ε.Ε. Συνεπώς, η Επιτροπή θεωρεί ότι τα μέτρα αυτά χορηγήθηκαν μετά την ημερομηνία προσχώρησης και άρα είναι αρμόδια να αξιολογήσει τη συμβατότητά τους με την κοινή αγορά. Υπογραμμίζεται ότι τα μέτρα αυτά χορηγήθηκαν κατά παράβαση της ρήτρας διατήρησης της ισχύουσας κατάστασης (standstill), η οποία αναφέρεται στο άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ, και κατά συνέπεια αποτελούν παράνομη ενίσχυση ύψους 27,897 εκατ. ζλότυ (7,34 εκατ. ευρώ).

(50)

Τέλος, όσον αφορά τα μέτρα που αναφέρονται στον πίνακα 5, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι συνιστούν κρατική ενίσχυση, η Επιτροπή είναι αρμόδια να αξιολογήσει της συμβατότητά τους με την κοινή αγορά, καθώς αυτά παρατάθηκαν σαφώς μετά την ημερομηνία προσχώρησης στην Ε.Ε.

(51)

Το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ προβλέπει ότι οι ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές.

(52)

Οι πολωνικές αρχές δεν αμφισβήτησαν το γεγονός ότι τα μέτρα που αναφέρονται στους πίνακες 3 και 4 συνιστούν κρατική ενίσχυση.

(53)

Όσον αφορά την ενίσχυση με τη μορφή αναβολής πληρωμής των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου της HSW SA (φόροι και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, βλ. πίνακα 5), οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες αυτή δεν συνιστά κρατική ενίσχυση διότι πρόκειται περί ενίσχυσης de minimis ή το στοιχείο της ενίσχυσης του μέτρου αυτού ισούται με μηδέν. Δηλαδή οι πολωνικές αρχές στηρίζουν την επιχειρηματολογία τους στον υπολογισμό του στοιχείου ενίσχυσης των επιμέρους μέτρων.

(54)

Η Επιτροπή δεν μπορεί να συμφωνήσει με τη μέθοδο υπολογισμού που εφάρμοσαν οι πολωνικές αρχές, καθώς τα εν λόγω μέτρα χορηγήθηκαν σε επιχείρηση που αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες. Ο κίνδυνος αναδιάρθρωσης του χρέους είναι υψηλότερος από ό,τι στην περίπτωση επιχειρήσεων που βρίσκονται σε καλή οικονομική κατάσταση, και το γεγονός αυτό έπρεπε να αντανακλάται στο επιτόκιο που είχε εφαρμοστεί. Το επιτόκιο αναφοράς δεν μπορεί συνεπώς να ληφθεί ως κριτήριο. Η μέθοδος υπολογισμού μέσω της σύγκρισης του επιτοκίου που εφαρμόστηκε με το επιτόκιο αναφοράς δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην παρούσα περίπτωση. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί την επιχειρηματολογία των πολωνικών αρχών.

(55)

Σύμφωνα με πάγια πρακτική της Επιτροπής και με τη νομολογία του Δικαστηρίου (8), το στοιχείο της ενίσχυσης στις περιπτώσεις προβληματικών επιχειρήσεων δύναται να ισούται με το ονομαστικό ποσό. Η αξία των μέτρων ενίσχυσης που αναφέρονται στον πίνακα 5 ανέρχεται σε 38,480 εκατ. ζλότυ (10 εκατ. ευρώ).

(56)

Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα μέτρα ενισχύσεις που αναφέρονται στους πίνακες 4 και 5 χρηματοδοτούνται από πόρους του δημοσίου. Ευνοούν συγκεκριμένη επιχείρηση παρέχοντάς της πλεονέκτημα το οποίο δεν είναι διαθέσιμο στην αγορά και, κατά συνέπεια, έχουν επιλεκτικό χαρακτήρα. Η HSW SA είναι παραγωγός κατασκευαστικών μηχανημάτων, τα οποία αποτελούν αντικείμενο έντονων εμπορικών ανταλλαγών στην αγορά της Ε.Ε. Ως εκ τούτου, τα μέτρα αυτά συνιστούν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, η δε αξία τους ανέρχεται σε 66,377 εκατ. ζλότυ (17,467 εκατ. ευρώ).

(57)

Στην υπό εξέταση υπόθεση δεν ισχύουν οι εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ. Όσον αφορά τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ — δεδομένου ότι κύριος στόχος της ενίσχυσης είναι η αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της προβληματικής επιχείρησης — είναι δυνατόν να εφαρμοστεί μόνον η εξαίρεση που αναφέρεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ, όπου επιτρέπεται η χορήγηση κρατικής ενίσχυσης για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον.

(58)

Η Επιτροπή πρόκειται να αξιολογήσει τα μέτρα που συνιστούν νέα ενίσχυση καθώς και ολόκληρο το σχέδιο αναδιάρθρωσης υπό το φως των ισχυουσών κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (9) (εφεξής «οι κατευθυντήριες γραμμές του 2004»), οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου 2004. Για τα μέτρα των οποίων η κοινοποίηση καταχωρήθηκε πριν από την ημερομηνία αυτή, εφαρμόζονται οι προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (10) (εφεξής «οι κατευθυντήριες γραμμές του 1999»). Σύμφωνα με το σημείο 104 των κατευθυντηρίων γραμμών του 2004, «η Επιτροπή θα εξετάζει κατά πόσον συμβιβάζεται με την κοινή αγορά κάθε ενίσχυση διάσωσης και αναδιάρθρωσης η οποία χορηγείται χωρίς την άδειά της και, επομένως, κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης».

(59)

Στην υπό εξέταση υπόθεση, τα μέτρα που αναφέρονται στον πίνακα 2 κοινοποιήθηκαν στις 8 Οκτωβρίου 2004 (δύο ημέρες πριν από τη θέση σε ισχύ των κατευθυντηρίων γραμμών του 2004). Ωστόσο, οι πολωνικές αρχές, με επιστολή που απηύθυναν στην Επιτροπή στις 7 Μαρτίου 2006, την ενημέρωσαν επίσης σχετικά με πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης τα οποία χορηγήθηκαν παρανόμως στην HSW SA. Όλα αυτά τα μέτρα, τα οποία περιγράφονται στις σειρές III και IV του πίνακα 6, χορηγήθηκαν μετά τον Δεκέμβριο του 2004, δηλαδή μετά την 1η Οκτωβρίου 2004, ημερομηνία δημοσίευσης των κατευθυντηρίων γραμμών του 2004. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι στην υπό εξέταση υπόθεση, τόσο για τα κοινοποιηθέντα όσο και για τα μη κοινοποιηθέντα μέτρα ενίσχυσης πρέπει να εφαρμοστούν οι κατευθυντήριες γραμμές του 2004, εφόσον όλα αυτά τα μέτρα αφορούν το ίδιο σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(60)

Όπως αναφέρθηκε στην απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας, για να αξιολογηθεί η συμβατότητα της νέας ενίσχυσης αναδιάρθρωσης, πρέπει να εξεταστεί ολόκληρη η αναδιάρθρωση. Όλα τα μέτρα ενίσχυσης, και όχι μόνον η νέα ενίσχυση, πρέπει να ληφθούν υπόψη προκειμένου να προσδιοριστεί, πρώτον, εάν η εφαρμογή του σχεδίου θα έχει ως αποτέλεσμα την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης, δεύτερον, εάν η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο και, τρίτον, ποια είναι τα κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα.

(61)

Λαμβανομένων υπόψη όλων των λόγων που εκτίθενται στην απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας (βλ. ιδίως σημείο 85 κ.ε.), η επιχείρηση είναι προβληματική κατά την έννοια του σημείου 9 κ.ε. των κατευθυντηρίων γραμμών του 2004, και ως εκ τούτου είναι επιλέξιμη για ενίσχυση αναδιάρθρωσης.

(62)

Στις κατευθυντήριες γραμμές αναφέρεται ότι «το σχέδιο αναδιάρθρωσης, του οποίου η διάρκεια πρέπει να είναι όσο το δυνατόν βραχύτερη, πρέπει να επιτρέπει την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της επιχείρησης μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα και να βασίζεται σε ρεαλιστικές υποθέσεις όσον αφορά τις μελλοντικές συνθήκες λειτουργίας. […] Η βελτίωση της βιωσιμότητας πρέπει να προκύπτει κατά κύριο λόγο από τη λήψη εσωτερικών μέτρων […]».

(63)

Πρώτο ουσιαστικό πρόβλημα της HSW SA ήταν η υψηλή της χρέωση. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η οικονομική ανασυγκρότηση της επιχείρησης βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης.

(64)

Στην απόφασή της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες λόγω του γεγονότος ότι η αναδιάρθρωση έχει κυρίως οικονομικό, και όχι βιομηχανικό, χαρακτήρα και ότι οι πτυχές της βιομηχανικής αναδιάρθρωσης δεν λήφθηκαν επαρκώς υπόψη. Στις παρατηρήσεις τους σχετικά με την απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν αρκετά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η απαρχαιωμένη οργανωτική διάρθρωση υπήρξε όντως ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η επιχείρηση. Το πρόβλημα αυτό αντιμετωπίστηκε μέσω του διαχωρισμού του μέρους της επιχείρησης που συνδεόταν απευθείας με την παραγωγή (δηλαδή της HSW-Trading) από το μέρος που επρόκειτο να εκποιηθεί. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, η HSW SA δημιούργησε την ανεξάρτητη επιχείρηση HSW-Trading.

(65)

Η πώληση των μετοχών των θυγατρικών εταιρειών και η αποσύνδεση και η εκποίηση ορισμένων τμημάτων της επιχείρησης τα οποία ήταν υπεύθυνα για την παροχή υπηρεσιών είχαν προγραμματιστεί ως ορισμένα από τα κύρια στοιχεία της αναδιάρθρωσης. Στην απόφασή της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον τα σχέδια εκποίησης ήταν ρεαλιστικά. Ωστόσο, στην πραγματικότητα η HSW SA μπόρεσε να τετραπλασιάσει τα προβλεπόμενα έσοδα από την εκποίηση.

(66)

Άλλος παράγοντας αποφασιστικής σημασίας για την επιτυχία της αναδιάρθρωσης ήταν το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εμπορικής επιχείρησης Dressta. Το γεγονός ότι πλειοψηφικός μέτοχος της Dressta ήταν ένας από τους ανταγωνιστές της HSW SA — η επιχείρηση KAIC — αποτελούσε κώλυμα για την πλήρη πρόσβαση της εταιρείας στη σημαντική αγορά της Βορείου Αμερικής. Το πρόβλημα αυτό επιλύθηκε μέσω της ανάκτησης του ελέγχου της Dressta από την HSW SA και έτσι η επέκταση της επιχείρησης στην αναπτυσσόμενη αγορά της Βορείου Αμερικής δεν παρεμποδίζεται πλέον από τον ανταγωνιστή της. Πράγματι, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η σημαντικότερη αγορά για τα προϊόντα της επιχείρησης ως προς την απορροφητικότητα και το μέγεθός της είναι η αγορά της Βορείου Αμερικής, και ιδίως των Ηνωμένων Πολιτειών. Η αύξηση των πωλήσεων σε αυτή την αγορά αποτελεί σημαντική ευκαιρία για την HSW SA, και μάλιστα δεδομένου ότι η HSW SA πρόκειται να αρχίσει να χρησιμοποιεί το σήμα Dressta, το οποίο είναι πολύ γνωστό στην αγορά.

(67)

Η αναδιάρθρωση στον τομέα της απασχόλησης, στόχος της οποίας ήταν η μείωση του προσωπικού κατά περισσότερους από 1 000 εργαζομένους, αποτελεί πραγματικό και αξιόπιστο μέσω μείωσης του κόστους.

(68)

H ΗSW SA για πρώτη φορά κατέστη κερδοφόρος το 2005. Κατά το πέρας της περιόδου αναδιάρθρωσης (το 2007) αναμένεται μείωση των κερδών λόγω του υψηλού κόστους της αναδιάρθρωσης και των εξαιρετικά υψηλών κερδών που πραγματοποιήθηκαν το 2005, καθώς το έτος εκείνο πραγματοποιήθηκε εφάπαξ εκποίηση στοιχείων του ενεργητικού της επιχείρησης. Παρ’ όλα αυτά, από το 2007 αναμένεται βελτίωση του καθαρού αποτελέσματος και διπλασιασμός του έως το 2012. Προβλέπεται ότι έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης θα έχει επιλυθεί το πρόβλημα ρευστότητας της επιχείρησης.

(69)

Βάσει των ανωτέρω στοιχείων, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αίρονται οι αμφιβολίες της για το εάν το σχέδιο θα οδηγήσει την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης.

(70)

Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η HSW SA προγραμματίζει τον περιορισμό του παραγωγικού της δυναμικού από 1 500 σε 1 200 κατασκευαστικά μηχανήματα ετησίως, δηλαδή κατά 20 %. Η Επιτροπή θεωρεί ανεπαρκή αυτή τη μείωση του παραγωγικού δυναμικού, δεδομένου ότι έτσι και αλλιώς η επιχείρηση προγραμματίζει τη χρήση του παραγωγικού της δυναμικού κατά μόλις 66 % έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης, δηλαδή το 2007. Η Επιτροπή δεν έχει λάβει από την πολωνική πλευρά πληροφορίες που να δείχνουν ότι πριν από την έναρξη της περιόδου αναδιάρθρωσης η επιχείρηση πωλούσε όντως περισσότερα από 1 200 μηχανήματα.

(71)

Οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν επίσης ότι η δικαιούχος επιχείρηση εκποίησε ορισμένες κερδοφόρες παραγωγικές επιχειρήσεις, περιορίζοντας τοιουτοτρόπως τη δική της δραστηριότητα και το παραγωγικό της δυναμικό. Τουλάχιστον δύο από τις μεγάλες θυγατρικές επιχειρήσεις που εκποιήθηκαν (η HSW-Walcownia Blach Sp. z o.o. και η HSW-Huta Stali Jakościowych) ήταν κερδοφόρες και η εκποίησή τους απέφερε κέρδος. Το 2005 ο συνολικός κύκλος εργασιών των δύο θυγατρικών επιχειρήσεων που εκποιήθηκαν ανήλθε σε 460 εκατ. ζλότυ (121 εκατ. ευρώ), απασχολούσαν δε προσωπικό 1 000 εργαζομένων, ενώ ο κύκλος εργασιών από τις μόνιμες δραστηριότητες του ομίλου HSW (HSW SA και HSW-Trading) ανήλθε σε 430 εκατ. ζλότυ (113,1 εκατ. ευρώ), με προσωπικό 2 400 εργαζομένων. Αμφότερες οι θυγατρικές επιχειρήσεις που εκποιήθηκαν δραστηριοποιούνταν στην παραγωγή τελειωμένων προϊόντων χάλυβα. Κατά τη στιγμή της εκποίησης, σύμφωνα με αξιολόγηση που υποβλήθηκε στην Επιτροπή, οι δύο αυτές θυγατρικές επιχειρήσεις παρουσίαζαν καθαρά κέρδη επί των πωλήσεων της τάξης του 6 %. Οι δύο θυγατρικές επιχειρήσεις αποτελούσαν σημαντικότατο μέρος του ομίλου HSW, δεδομένης της κερδοφορίας τους και των καλών προοπτικών που είχαν στην αγορά.

(72)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή εκτιμά ότι η εκποίηση αυτών των δύο θυγατρικών επιχειρήσεων μπορεί να θεωρηθεί ως αντισταθμιστικό μέτρο και όχι απλώς ως ενέργεια απαραίτητη για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της HSW SA.

(73)

Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν σειρά λεπτομερών πληροφοριών περί των ποσών τα οποία θεωρούνται ως ίδια εισφορά της δικαιούχου επιχείρησης στο κόστος αναδιάρθρωσης.

(74)

Κατ’ αρχάς, η επιχείρηση προγραμματίζει τη λήψη τραπεζικού δανείου ύψους 46,9 εκατ. ζλότυ (12 εκατ. ευρώ). Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν αποδεικτικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η HSW SA θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει τέτοια χρηματοδότηση στην αγορά, καθώς ήδη κατά τα έτη 2003-2005 είχε ήδη λάβει σε περιορισμένο βαθμό ιδιωτική χρηματοδότηση ύψους 31,9 εκατ. ζλότυ (8,4 εκατ. ευρώ). Οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν επίσης ότι η δικαιούχος επιχείρηση θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει χρηματοδότηση μέσω της αγοράς έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης.

(75)

Δεύτερον, από την πώληση των θυγατρικών της εταιρειών, η HSW SA εξασφάλισε έσοδα ύψους 112,2 εκατ. ζλότυ (29,5 εκατ. ευρώ).

(76)

Τέλος, η δικαιούχος επιχείρηση εκποίησε στοιχεία του ενεργητικού της αξίας 52,1 εκατ. ζλότυ (13,7 εκατ. ευρώ).

(77)

Εν κατακλείδι, όσον αφορά τις πηγές για τη χρηματοδότηση της αναδιάρθρωσης, το ποσό των 243,1 εκατ. ζλότυ (64 εκατ. ευρώ) μπορεί να θεωρηθεί ως εισφορά για τη χρηματοδότηση από ίδιους πόρους της δικαιούχου επιχείρησης ή από εξωτερικούς πόρους οι οποίοι δεν αποτελούν κρατική ενίσχυση. Το συνολικό κόστος της αναδιάρθρωσης, συμπεριλαμβανομένου του κόστους που προέκυψε πριν την προσχώρηση στην Ε.Ε., ανέρχεται σε 450,3 εκατ. ζλότυ (118,5 εκατ. ευρώ). Ως εκ τούτου, η ίδια εισφορά της HSW SA στο συνολικό κόστος της αναδιάρθρωσης ανέρχεται στο 54 %.

(78)

Οι κατευθυντήριες γραμμές του 2004 προσδιορίζουν στο 50 % την ελάχιστη ίδια εισφορά στο κόστος αναδιάρθρωσης. Η Επιτροπή θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι το ύψος της ίδιας εισφοράς είναι σημαντικό και — υπό το φως των πληροφοριών που υποβλήθηκαν — ότι η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο.

(79)

Στην απόφασή της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή υποστήριξε ότι η ενίσχυση αναδιάρθρωσης που έλαβε η επιχείρηση HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych χορηγήθηκε πριν από την ημερομηνία προσχώρησης στην Ε.Ε. για την περίοδο 2003-2007. Αφενός, έπρεπε να αποδειχθεί ότι η ενίσχυση αυτή δεν δημιουργούσε πλεονέκτημα για τη μητρική επιχείρηση. Αφετέρου δε, η Πολωνία κλήθηκε να διαβεβαιώσει την Επιτροπή ότι, σε περίπτωση που η ενίσχυση για την αναδιάρθρωση της HSW SA εγκριθεί από την Επιτροπή, αυτή η ενίσχυση δεν θα δημιουργήσει πλεονέκτημα για την HSW-Zakładowi Zespołów Mechanicznych.

(80)

Οι πολωνικές αρχές διαβεβαίωσαν την Επιτροπή ότι οι σχέσεις μεταξύ των επιχειρήσεων HSW-Zakładem Zespołów Mechanicznych και HSW SA βασίζονται στις αρχές της αγοράς (συμπεριλαμβανομένων των όρων πληρωμών και προμηθειών) και ότι οι επιχειρήσεις αυτές, ως ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα, τηρούν χωριστή λογιστική. Ο μόνος παράγοντας τον οποίο έλαβε υπόψη η HSW SA κατά την επιλογή της HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych ως προμηθευτή υλικού ήταν η γεωγραφική εγγύτητα της εν λόγω επιχείρησης.

(81)

Στην απόφασή της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον είναι επαρκής ο διαχωρισμός της προικοδοτούμενης ειδικής παραγωγής στρατιωτικού υλικού (πυροβόλα) από την παραγωγή μη στρατιωτικού υλικού (κατασκευαστικά μηχανήματα), ο οποίος αποσκοπεί στην αποφυγή ενδοεπιδότησης μεταξύ αυτών των δύο τομέων δραστηριοτήτων. Οι πολωνικές αρχές διαβεβαίωσαν την Επιτροπή ότι το εφαρμοζόμενο σύστημα λογιστικής καταγραφής του κόστους επιτρέπει το σαφή διαχωρισμό του κόστους των δύο προαναφερόμενων ειδών δραστηριοτήτων.

(82)

Η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εν μέρει παράνομη και εν μέρει κοινοποιηθείσα κρατική ενίσχυση είναι συμβατή με την κοινή αγορά,