29.3.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 88/47

(1)

Η GDF είναι ενεργειακός όμιλος με παρουσία σε όλους τους τομείς της αλυσίδας του φυσικού αερίου και των συναφών υπηρεσιών ενέργειας· δραστηριοποιείται στην εξαγωγή, την παραγωγή, τη μεταφορά, την αποθήκευση, τη διανομή και την πώληση φυσικού αερίου, κυρίως στη Γαλλία, αλλά και στο Βέλγιο, στη Γερμανία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο Λουξεμβούργο, στην Ουγγαρία και στην Ισπανία. Στο Βέλγιο, η Gaz de France έχει, με την Centrica, από κοινού έλεγχο της SPE (2), η οποία δραστηριοποιείται στη βελγική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και παρέχει υπηρεσίες ενέργειας.

(2)

Ο όμιλος Suez δραστηριοποιείται στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας. Ο όμιλος είναι οργανωμένος γύρω από τέσσερις επιχειρησιακούς κλάδους σε δύο τομείς δραστηριότητας, την ενέργεια και το περιβάλλον. Οι κύριες θυγατρικές του ομίλου Suez στον τομέα της ενέργειας είναι η Electrabel (ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο), η Distrigaz (φυσικό αέριο), η Fluxys (μεταφορά και αποθήκευση φυσικού αερίου), η Elyo (μετονομάστηκε σε Suez Energy Services τον Ιανουάριο του 2006), η Fabricom, η GTI, η Axima και η Tractebel Engineering στον τομέα των υπηρεσιών ενέργειας. Με βάση τις πληροφορίες που παρείχαν τα μέρη, ο όμιλος Suez Energie Europe έχει μειοψηφική συμμετοχή 27,5 % στην Elia, διαχειρίστρια του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο Βέλγιο.

(3)

Η κοινοποιηθείσα πράξη συνίσταται στην απορρόφηση της Suez από την GDF, με αποτέλεσμα η πρώτη να παύσει να υπάρχει ως νομική οντότητα. Η πρόταση συγκέντρωσης θα υποβληθεί για έγκριση με ειδική πλειοψηφία στην έκτακτη γενική συνέλευση των δύο ομίλων και δεν απαιτεί την προκήρυξη δημόσιας προσφοράς για τους τίτλους της Suez. Τα διοικητικά συμβούλια των δύο ομίλων ενέκριναν το σχέδιο συγχώνευσης, στις 25 Φεβρουαρίου 2006 για τη Suez και στις 26 Φεβρουαρίου 2006 για την GDF. Η εν λόγω συγχώνευση θα πραγματοποιηθεί με ανταλλαγή των μετοχών μιας έναντι μιας.

(4)

Για την εφαρμογή της εν λόγω πράξης, απαιτείται τροποποίηση, από το γαλλικό Κοινοβούλιο, του νόμου της 9ης Αυγούστου 2004, ώστε να μειωθεί η συμμετοχή του κράτους στο κεφάλαιο της GDF σε λιγότερο από 50 %.

(5)

Με βάση τα παραπάνω, η κοινοποιηθείσα πράξη συνιστά συγκέντρωση κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 σημείο α) του κανονισμού αριθ. 139/2004 για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων.

(6)

Στην απόφαση, η Επιτροπή θεωρεί ότι η συγκέντρωση θα παρεμπόδιζε σημαντικά τον πραγματικό ανταγωνισμό σε τέσσερις τομείς: στον τομέα του φυσικού αερίου στο Βέλγιο, στον τομέα του φυσικού αερίου στη Γαλλία, στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας στο Βέλγιο και στα δίκτυα θέρμανσης στη Γαλλία.

(7)

Όσον αφορά τον τομέα του φυσικού αερίου στο Βέλγιο, σημαντικά εμπόδια στον πραγματικό ανταγωνισμό διαπιστώνονται στις ακόλουθες αγορές (όπως ορίζονται σε εθνική κλίμακα) προμήθειας αερίου Η ή/και αερίου L:

Τα μέρη θα κατείχαν σημαντικά ενοποιημένα μερίδια αγοράς και δεσπόζουσα θέση σε όλες τις αγορές.

(8)

Η συγκέντρωση θα είχε ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση του πλησιέστερου ανταγωνιστή του κατεστημένου φορέα εκμετάλλευσης. Επιπλέον, καμία άλλη επιχείρηση δεν θα μπορούσε να ασκήσει την ίδια ανταγωνιστική πίεση με την GDF. Μπορεί να θεωρηθεί ότι τα σημαντικά μερίδια αγοράς που κατέχει η GDF οφείλονται σε ορισμένα πλεονεκτήματα που έχει η εν λόγω επιχείρηση και τα οποία κανείς νέος ανταγωνιστής δεν διαθέτει στον ίδιο βαθμό. Εκτός από το γεγονός ότι πρόκειται για τον κατεστημένο φορέα εκμετάλλευσης μεγάλης γειτονικής χώρας, με πρόσβαση σε σημαντικό εκτεταμένο και διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο φυσικού αερίου και, ειδικότερα για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ), η GDF έχει προτιμησιακή πρόσβαση στην αποθήκευση αερίου Η στο Βέλγιο, διαθέτει αποθηκευτική ικανότητα αερίου L στη Γαλλία κοντά στα σύνορα με το Βέλγιο, είναι συνιδιοκτήτρια ορισμένων αγωγών φυσικού αερίου που διέρχονται από το Βέλγιο και ασκεί από κοινού έλεγχο ορισμένων σημείων εισόδου με συνακόλουθη δέσμευση δυναμικότητας σε ορισμένα σημεία εισόδου. Όσον αφορά το αέριο L, π.χ. νέοι ανταγωνιστές στη βελγική αγορά, όπως η Nuon και η Essent, μπορούν να προμηθευτούν αέριο μόνο από τη Suez και την GDF, που συνδέονται με μακροπρόθεσμες συμβάσεις με […] (3) οι οποίες καλύπτουν το σύνολο των εξαγωγών της τελευταίας με το Βέλγιο και τη Γαλλία.

(9)

Τέλος, η απόφαση τονίζει ότι υπάρχουν σημαντικοί φραγμοί εισόδου οι οποίοι ενισχύουν τις οριζόντιες επιπτώσεις που προκύπτουν από την ενοποίηση των μεριδίων αγοράς που αναφέρθηκαν παραπάνω. Τα εν λόγω εμπόδια αφορούν την πρόσβαση στο φυσικό αέριο (τα μέρη της συγκέντρωσης έχουν πρόσβαση στο μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου που εισάγεται στο Βέλγιο και διατηρούν το σύνολο σχεδόν των μακροπρόθεσμων συμβάσεων εισαγωγής), την πρόσβαση στις υποδομές (περιλαμβάνεται ο έλεγχος που ασκούν τα μέρη στην Fluxys, φορέα εκμετάλλευσης του δικτύου, η διαχείριση των δικτύων διέλευσης από την Distrigaz, η ανεπαρκής δυναμικότητα εισόδου, η συμφόρηση του δικτύου), την πρόσβαση στο ΥΦΑ (τον μοναδικό τερματικό σταθμό στο Βέλγιο, που βρίσκεται στο Zeebrugge, διαχειρίζεται η Fluxys LNG, θυγατρική της Suez), την πρόσβαση στην αποθήκευση αερίου Η στο Βέλγιο (η αποθηκευτική ικανότητα που έχει η GDF στη Γαλλία αποτελεί την καλύτερη εναλλακτική λύση εκτός Βελγίου), τις προδιαγραφές ποιότητας και την έλλειψη ρευστότητας στον τερματικό σταθμό της Zeebrugge. Μολονότι πολλά εμπόδια προϋπήρχαν της συγκέντρωσης, ορισμένα εξ αυτών ενισχύονται με την εν λόγω πράξη (όπως η ιδιοκτησία των αγωγών αερίου, καθώς και η δέσμευση δυναμικότητας και αποθήκευσης).

(10)

Όσον αφορά τον τομέα του φυσικού αερίου στη Γαλλία, οι γεωγραφικές αγορές βασίζονται στη διαίρεση της χώρας σε πέντε ζώνες εξισορρόπησης, τη βόρεια, τη δυτική, την ανατολική, τη νότια και τη νοτιοδυτική. Το κύριο δίκτυο μεταφοράς για την τελευταία ζώνη διαχειρίζεται η Total Infrastructure Gaz France (TIGF), θυγατρική κατά 100 % της Total, και το δίκτυο των τεσσάρων πρώτων διαχειρίζεται η GDF Réseau transport (GRT gaz), θυγατρική κατά 100 % της GDF. Σύμφωνα με έρευνα αγοράς, οι πέντε ζώνες εξισορρόπησης χαρακτηρίζονται από διαφορετικούς όρους ανταγωνισμού, όπως φαίνεται στη συμφόρηση που παρατηρείται στις διαφορετικές ζώνες.

(11)

Λαμβάνοντας υπόψη τη γεωγραφική αυτή διαίρεση σε πέντε ζώνες, η απόφαση επισημαίνει την ύπαρξη σημαντικών εμποδίων για τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στις ακόλουθες αγορές:

Η GDF κατέχει δεσπόζουσα θέση σε όλες τις αγορές. Εν πάση περιπτώσει, η εξαφάνιση της Suez (Distrigaz) από την αγορά ενισχύει τη δεσπόζουσα επιχείρηση και απομακρύνει έναν από τους ευρισκόμενους σε ευνοϊκότερη θέση και ισχυρότερους ανταγωνιστές.

(12)

Όπως και για το Βέλγιο, η απόφαση εξηγεί με ποιον τρόπο τα σημαντικά εμπόδια εισόδου στην αγορά όσον αφορά την πρόσβαση στο φυσικό αέριο και στις υποδομές, ενισχύουν τις οριζόντιες επιπτώσεις της συγκέντρωσης. Όσον αφορά την πρόσβαση στο φυσικό αέριο, τα μέρη της συγκέντρωσης έχουν πρόσβαση στο μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου που εισάγεται στη Γαλλία και κατέχουν σχεδόν όλες τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις εισαγωγής. Όσον αφορά την υποδομή φυσικού αερίου, το σύνολό της σχεδόν (με εξαίρεση την υποδομή της νοτιοδυτικής ζώνης που κατέχει και διαχειρίζεται η Total), ανήκουν στην GDF, είτε άμεσα είτε μέσω της κατά 100 % θυγατρικής της GRTgaz.

(13)

Η απόφαση επισημαίνει την ύπαρξη σημαντικών εμποδίων για τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στις ακόλουθες αγορές:

(14)

Εκτός από τις οριζόντιες επιπτώσεις της συγκέντρωσης, η απόφαση επισημαίνει ορισμένα κάθετα αποτελέσματα αυτής της πράξης που ενισχύουν τη δεσπόζουσα θέση της Suez στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας του Βελγίου.

(15)

Δεδομένου ότι το φυσικό αέριο αποτελεί πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η απόφαση επισημαίνει την ικανότητα και το συμφέρον των μερών να αυξήσουν το κόστος του φυσικού αερίου, και ιδίως το κόστος του ευέλικτου εφοδιασμού των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο.

(16)

Η απόφαση τονίζει εξάλλου ότι τα μέρη θα γνωρίζουν λεπτομερώς το σημαντικότερο στοιχείο κόστους των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής των ανταγωνιστών τους και, ως εκ τούτου, την πολιτική τους όσον αφορά τις τιμές και την παραγωγή.

(17)

Εφόσον τα μέρη είναι οι σημαντικότεροι πάροχοι συναφών υπηρεσιών και ενέργειας εξισορρόπησης στην Elia, η απόφαση επισημαίνει την ικανότητα και το συμφέρον των μερών να αυξήσουν το κόστος των συναφών υπηρεσιών και της ενέργειας εξισορρόπησης των ανταγωνιστών.

(18)

Το τέταρτο πρόβλημα σε κάθετο επίπεδο που αναφέρεται στην απόφαση είναι η εξάλειψη του μοναδικού ανταγωνιστή της Suez που είναι σήμερα σε θέση να εξασφαλίζει την προσφορά δύο καυσίμων (φυσικού αερίου + ηλεκτρισμού) στις μικρές επιχειρήσεις και στους οικιακούς πελάτες.

(19)

Η απόφαση εξηγεί τους λόγους για τους οποίους τα οριζόντια αποτελέσματα της συγκέντρωσης ενισχύονται από τα σημαντικά εμπόδια εισόδου όσον αφορά: i) την πρόσβαση στη δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής, ii) τα πράσινα πιστοποιητικά και τα πιστοποιητικά CHP, iii) την έλλειψη ρευστότητας που χαρακτηρίζει την αγορά εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας και iv) την πρόσβαση στην υποδομή μεταφοράς και διανομής.

(20)

Μεταξύ των διαφόρων «συναφών με την ενέργεια υπηρεσιών» στις οποίες δραστηριοποιούνται αμφότερα τα μέρη, η πράξη δημιουργεί προβλήματα ανταγωνισμού για μία εξ αυτών: πρόκειται για την εθνική αγορά ανάθεσης της διαχείρισης της δημόσιας υπηρεσίας αστικής θέρμανσης στη Γαλλία («δίκτυα θέρμανσης»).

(21)

Οι δήμοι συνάπτουν μακροπρόθεσμες συμβάσεις (12 έως 24 ετών) για τη διαχείριση των δικτύων θέρμανσης, μέσω διαγωνισμών στους οποίους, στην πράξη, συμμετέχουν μόνον γαλλικές εταιρείες. Οι εν λόγω προμηθευτές είναι οι ακόλουθοι: η Dalkia (όμιλος Veolia), η SES-Elyo (όμιλος Suez), η Soccram (όμιλος Thion) και η Cogac (Cofathec-Coriance, όμιλος GDF). Η Cogac (όμιλος GDF) έχει σημαντική συμμετοχή στην Soccram (όμιλο Thion) και πιθανόν τον από κοινού έλεγχο αυτής.

(22)

Μετά τη συγκέντρωση, τα μέρη θα αποτελέσουν τον μεγαλύτερο «παίκτη» στην αγορά. Η πράξη θα εξαλείψει την Cogac (όμιλος GDF), η οποία είχε ρόλο «αποστάτη», με αποτέλεσμα την έλλειψη συντονισμού στην αγορά.

(23)

Επιπλέον, η θέση της GDF ως δεσπόζοντος προμηθευτή φυσικού αερίου κάθε εταιρείας που λαμβάνει μέρος σε διαγωνισμό για τη διαχείριση δικτύου θέρμανσης στη Γαλλία, αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα μείωσης των ανταγωνιστικών πιέσεων στην αγορά.

(24)

Για την εξάλειψη των προβλημάτων ανταγωνισμού που επισήμανε η Επιτροπή, τα μέρη πρότειναν δεσμεύσεις στις 20 Σεπτεμβρίου 2006.

(25)

Οι απαντήσεις των φορέων της αγοράς στο πλαίσιο της έρευνας της Επιτροπής, έδειξαν στην πλειοψηφία τους ότι οι δεσμεύσεις αυτές δεν επαρκούν για να λυθούν τα προβλήματα ανταγωνισμού που προκαλεί η κοινοποιηθείσα πράξη.

(26)

Τα μέρη, αφού ενημερώθηκαν από την Επιτροπή για τις απαντήσεις των φορέων της αγοράς, τροποποίησαν τις αρχικές δεσμεύσεις τους στις 13 Οκτωβρίου 2006.

(27)

Οι δεσμεύσεις των μερών συνίστανται σε πέντε βασικά στοιχεία:

(28)

Με βάση τις πληροφορίες που προέκυψαν από την έρευνα, ιδίως τις απαντήσεις των ερωτηθέντων φορέων της αγοράς, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι τροποποιημένες δεσμεύσεις που προτάθηκαν από τα μέρη στις 13 Οκτωβρίου 2006 είναι σαφείς και επαρκείς για να εξαλείψουν τα προβλήματα ανταγωνισμού που δημιουργεί η κοινοποιηθείσα πράξη, τόσο στο Βέλγιο όσο και στη Γαλλία, χωρίς να απαιτείται νέα έρευνα των φορέων της αγοράς, για τους εξής λόγους:

(29)

Η συγκέντρωση, όπως κοινοποιήθηκε, θα παρεμπόδιζε σημαντικά τον ανταγωνισμό σε ορισμένες αγορές. Οι τροποποιημένες δεσμεύσεις που προτάθηκαν στις 13 Οκτωβρίου 2006 από τα μέρη επαρκούν για να εξαλείψουν τα προβλήματα ανταγωνισμού. Για το λόγο αυτό, και με την επιφύλαξη της τήρησης των δεσμεύσεων που προτάθηκαν από τα μέρη στις 13 Οκτωβρίου 2006 και επαναλήφθηκαν στις 6 Νοεμβρίου 2006, στην απόφαση διαπιστώνεται ότι η συγκέντρωση είναι συμβατή με την κοινή αγορά.

(30)

Η παρούσα απόφαση της Επιτροπής κηρύσσει επομένως την κοινοποιηθείσα πράξη συμβατή με την κοινή αγορά και με τη συμφωνία για τον ΕΟΧ, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 8 παράγραφος 2 του κανονισμού συγκεντρώσεων.