ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (EΚ) αριθ. 1737/2006 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 7ης Νοεμβρίου 2006

σχετικά με τη θέσπιση των λεπτομερειών εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την παρακολούθηση των δασών και των περιβαλλοντικών αλληλεπιδράσεων στην Κοινότητα

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2152/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Νοεμβρίου 2003, για την παρακολούθηση των δασών και των περιβαλλοντικών αλληλεπιδράσεων στην Κοινότητα (1), και ιδίως το άρθρο 4 παράγραφος 2, το άρθρο 5 παράγραφος 5, το άρθρο 6 παράγραφος 4, το άρθρο 7 παράγραφος 3, το άρθρο 8 παράγραφος 6, το άρθρο 9 παράγραφος 6, το άρθρο 10 παράγραφος 2, το άρθρο 14 παράγραφος 5 και το άρθρο 15 παράγραφος 4,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Άρθρο 1

Με τον παρόντα κανονισμό θεσπίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής του άρθρου 4, του άρθρου 5 παράγραφοι 1 και 2, του άρθρου 6 παράγραφοι 1 και 2, του άρθρου 7 παράγραφοι 1 και 2, του άρθρου 8, του άρθρου 9 παράγραφος 3, των άρθρων 10 και 14 και του άρθρου 15 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ

ΤΜΗΜΑ 1

ΔΙΚΤΥΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΩΝ

[Άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) και άρθρο 10 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 2

Συστηματικό δίκτυο παρατηρητηρίων και παρακολούθηση

1.   Το συστηματικό δίκτυο παρατηρητηρίων, στο εξής καλούμενων «σημεία επιπέδου Ι», το οποίο αντιστοιχεί σε κάναβο αποτελούμενο από μονάδες διαστάσεων 16 × 16 km που καλύπτει ολόκληρο το έδαφος κάθε κράτους μέλους, στο εξής αναφερόμενο ως «ο κάναβος», χρησιμοποιείται για τη διενέργεια ετήσιων μελετών για την κατάσταση της κόμης.

Οι μελέτες αυτές πραγματοποιούνται με τις μεθόδους που αναφέρονται στο κεφάλαιο 2 του παραρτήματος Ι.

2.   Οι παρατηρήσεις γίνονται σε κάθε σημείο τομής που βρίσκεται σε δασική έκταση.

3.   Τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν πυκνότερα δίκτυα από τα σημεία επιπέδου Ι, εάν είναι αναγκαίο για την κατάρτιση των ετήσιων εκθέσεών τους, σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003 και προκειμένου να λαμβάνονται αντιπροσωπευτικά δεδομένα σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο.

Άρθρο 3

Εξαιρέσεις ως προς την πυκνότητα του κανάβου

1.   Επιμέρους δείγμα του κανάβου με μονάδες διαστάσεων 32 × 32 km μπορεί να χρησιμοποιείται για την απογραφή που καλύπτει άλλες δασικές εκτάσεις.

2.   Επιμέρους δείγμα του κανάβου με μονάδες διαστάσεων 32 × 32 km μπορεί επίσης να χρησιμοποιείται για την απογραφή που καλύπτει τις εκτεταμένες ομοιογενείς δασικές περιοχές, οι οποίες βρίσκονται στη Φινλανδία βορείως πλάτους 65° 30′ και στη Σουηδία βορείως πλάτους 59°.

Άρθρο 4

Διαβίβαση δεδομένων

1.   Έως τις 15 Δεκεμβρίου κάθε έτους, κάθε κράτος μέλος διαβιβάζει στην Επιτροπή τα δεδομένα που έχουν συλλεγεί στη διάρκεια του προηγούμενου έτους για κάθε σημείο επιπέδου Ι, χρησιμοποιώντας τις μεθόδους και τα έντυπα που αναφέρονται στο κεφάλαιο 14 του παραρτήματος Ι.

Εκτός από τα δεδομένα αυτά, τα κράτη μέλη υποβάλλουν συνοδευτική έκθεση των δεδομένων, με γενικές πληροφορίες για τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους παρακολούθησης. Η εν λόγω έκθεση συντάσσεται σύμφωνα με το κεφάλαιο 13 και το σημείο ΙV.1 του κεφαλαίου 14 του παραρτήματος Ι.

Οι οδηγίες και οι κωδικοί που αναφέρονται στο κεφάλαιο 15 το παραρτήματος Ι χρησιμοποιούνται για τη διαβίβαση των δεδομένων που έχουν συλλεγεί σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο.

2.   Τα δεδομένα που αφορούν εκτάσεις υπό την κυριότητα ιδιωτών φέρουν γεωγραφική αναφορά με συντεταγμένες γεωγραφικού πλάτους και μήκους, εκπεφρασμένες τουλάχιστον σε μοίρες και σε πρώτα λεπτά. Όλα τα άλλα δεδομένα φέρουν γεωγραφική αναφορά με συντεταγμένες γεωγραφικού πλάτους και μήκους, εκπεφρασμένες σε μοίρες και σε πρώτα και δεύτερα λεπτά.

3.   Το μέρος της συνοδευτικής έκθεσης των δεδομένων που περιγράφει τις μεθόδους παρακολούθησης ισχύει μέχρις ότου τροποποιηθούν οι εν λόγω μέθοδοι.

ΤΜΗΜΑ 2

ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ

[Άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) και άρθρο 10 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 5

Καθορισμός επιφανειών παρατήρησης για εντατική παρακολούθηση

1.   Το δίκτυο μόνιμων επιφανειών παρατήρησης που δημιουργείται από τα κράτη μέλη, στο εξής καλούμενων «επιφάνειες επιπέδου ΙΙ», χρησιμοποιείται για την εντατική και συνεχή παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δασικά οικοσυστήματα. Ο αριθμός επιφανειών επιπέδου ΙΙ που πρόκειται να επιλεγεί για το εν λόγω δίκτυο περιορίζεται σε 15 για κάθε κράτος μέλος.

Ωστόσο, τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν μεγαλύτερο αριθμό επιφανειών επιπέδου ΙΙ, υπό τον όρο ότι ο αριθμός δεν υπερβαίνει το 20 % του αριθμού των εθνικών σημείων επιπέδου Ι.

2.   Μόλις εγκατασταθεί νέα ή πρόσθετη επιφάνεια επιπέδου ΙΙ, τα κράτη μέλη, ταυτόχρονα με την πρώτη διαβίβαση δεδομένων που αφορά την επιφάνεια αυτή, υποβάλουν έκθεση με τα κριτήρια επιλογής και πλήρη κατάλογο όλων των επιφανειών στην Επιτροπή, ο οποίος περιλαμβάνει και βασικά στοιχεία, όπως η τοποθεσία, δηλαδή γεωγραφικό μήκος, πλάτος και υψόμετρο, και τα είδη φυτών, καθώς και γενικές πληροφορίες για την επιφάνεια παρατήρησης για κάθε εγκατεστημένη επιφάνεια επιπέδου ΙΙ, σε τυποποιημένη μορφή.

3.   Οι επιφάνειες επιπέδου ΙΙ επιλέγονται με τις κοινές μεθόδους που περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο 1 του παραρτήματος Ι.

Άρθρο 6

Παρακολούθηση

Η εντατική και συνεχής παρακολούθηση των δασικών οικοσυστημάτων περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

Άρθρο 7

Διαβίβαση δεδομένων

1.   Έως τις 15 Δεκεμβρίου κάθε έτους, τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή όλα τα δεδομένα των μετρήσεων του προηγούμενου έτους για κάθε επιφάνεια επιπέδου ΙΙ, χρησιμοποιώντας τις μεθόδους και τα έντυπα που αναφέρονται στο κεφάλαιο 14 του παραρτήματος Ι.

Εκτός από τα δεδομένα αυτά, τα κράτη μέλη υποβάλλουν συνοδευτική έκθεση των δεδομένων, με τις γενικές πληροφορίες για τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους παρακολούθησης. Η εν λόγω έκθεση συντάσσεται σύμφωνα με το κεφάλαιο 13 και το σημείο ΙV.1 του κεφαλαίου 14 του παραρτήματος Ι.

Οι οδηγίες και οι κωδικοί που αναφέρονται στο κεφάλαιο 15 το παραρτήματος Ι χρησιμοποιούνται για τη διαβίβαση των δεδομένων που έχουν συλλεγεί σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο.

2.   Τα δεδομένα που αφορούν εκτάσεις υπό την κυριότητα ιδιωτών φέρουν γεωγραφική αναφορά με συντεταγμένες γεωγραφικού πλάτους και μήκους, εκπεφρασμένες αντιστοίχως τουλάχιστον σε μοίρες και σε πρώτα λεπτά. Όλα τα υπόλοιπα δεδομένα φέρουν γεωγραφική αναφορά με συντεταγμένες γεωγραφικού πλάτους και μήκους, εκπεφρασμένες αντιστοίχως σε μοίρες και σε πρώτα και δεύτερα λεπτά.

3.   Το μέρος της συνοδευτικής έκθεσης των δεδομένων που περιγράφει τις μεθόδους παρακολούθησης ισχύει μέχρις ότου τροποποιηθούν οι εν λόγω μέθοδοι.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ III

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ

[Άρθρο 5 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 8

Καλυπτόμενες πληροφορίες

1.   Τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Πυρκαγιές των Δασών (EFFIS) αναλαμβάνει το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής.

2.   Στο EFFIS καταγράφονται τα ακόλουθα δεδομένα:

Άρθρο 9

Δεδομένα κοινής βάσης

1.   Έως την 1η Ιουλίου κάθε έτους, κάθε κράτος μέλος υποβάλλει στην Επιτροπή τα δεδομένα της κοινής βάσης για κάθε δασική πυρκαγιά, η οποία σημειώθηκε στο έδαφός του στη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Τα δεδομένα της κοινής βάσης περιλαμβάνουν τουλάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες, οι οποίες παρουσιάζονται με τρόπο που να είναι συγκρίσιμες σε κοινοτικό επίπεδο, για κάθε δασική πυρκαγιά:

2.   Για την καταγραφή των δεδομένων της κοινής βάσης που αναφέρονται στην παράγραφο 1 χρησιμοποιούνται οι τεχνικές προδιαγραφές του παραρτήματος ΙΙ.

Άρθρο 10

Συμπληρωματικές πληροφορίες

Για τις δασικές πυρκαγιές, οι οποίες πλήττουν εκτάσεις τουλάχιστον 50 εκταρίων, τα κράτη μέλη μπορούν να υποβάλλουν κάθε έτος στην Επιτροπή συμπληρωματικές πληροφορίες, πέραν των δεδομένων της κοινής βάσης που αναφέρονται στο άρθρο 9.

Εάν υποβάλλονται οι εν λόγω συμπληρωματικές πληροφορίες, περιλαμβάνουν το επίπεδο της ζημίας, δηλαδή χαμηλό, μέτριο ή υψηλό, καθώς και την τοποθεσία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

ΜΕΛΕΤΕΣ, ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ

[Άρθρο 5 παράγραφος 2, άρθρο 6 παράγραφος 2 και άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 11

Αξιολόγηση των προτάσεων έργων

Οι προτάσεις για μελέτες, πειράματα και έργα επίδειξης, καθώς και για δοκιμές με βάση πιλοτική φάση, οι οποίες υποβάλλονται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2, το άρθρο 6 παράγραφος 2 και το άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003, στο εξής καλούμενες «προτάσεις έργων», αξιολογούνται από την Επιτροπή βάσει των κριτηρίων που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ.

Άρθρο 12

Απόφαση σχετικά με την κατάταξη των προτάσεων έργων

Η Επιτροπή καθορίζει την κατάταξη των προτεραιοτήτων για τη χορήγηση κοινοτικής στήριξης στις προτάσεις έργων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΦΟΡΕΙΣ

[Άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 13

Αρμόδιοι φορείς

1.   Ο αρμόδιος φορέας που ορίζεται από κάθε κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003, στο εξής καλούμενος «αρμόδιος φορέας», αποτελεί το σημείο επαφής για την επικοινωνία με την Επιτροπή.

2.   Το Βέλγιο, η Γερμανία και η Πορτογαλία μπορούν να ορίσουν περισσότερους από έναν αρμόδιους φορείς.

Άρθρο 14

Κριτήρια επιλογής

1.   Οι αρμόδιοι φορείς συμμορφώνονται προς τους κανόνες που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 και στον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002, καθώς και προς τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού.

2.   Οι αρμόδιοι φορείς πληρούν τουλάχιστον τα ακόλουθα κριτήρια:

Άρθρο 15

Συμπληρωματικές προϋποθέσεις για τις οντότητες ιδιωτικού δικαίου

Όταν τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 14 ορίζουν οντότητες ιδιωτικού δικαίου, η Επιτροπή βασίζει την έγκρισή της για τις εν λόγω οντότητες στην παροχή εκ μέρους τους αποδείξεων για τα ακόλουθα:

Άρθρο 16

Συμφωνία

Η Επιτροπή συνάπτει συμφωνία με τους αρμόδιους φορείς σύμφωνα με το άρθρο 56 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 και τα άρθρα 35 και 41 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002.

Άρθρο 17

Καθήκοντα των αρμόδιων φορέων

Οι αρμόδιοι φορείς αναλαμβάνουν την εκτέλεση των ακόλουθων καθηκόντων:

Άρθρο 18

Έλεγχοι της Επιτροπής

Η Επιτροπή μπορεί να διεξάγει ελέγχους εγγράφων και επιτόπιους ελέγχους, σχετικά με την ύπαρξη, καταλληλότητα και ορθή λειτουργία των αρμόδιων φορέων, σύμφωνα με τους κανόνες της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI

ΕΘΝΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ

ΤΜΗΜΑ 1

ΕΘΝΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

[Άρθρο 7 παράγραφος 2 και άρθρο 8 παράγραφοι 1 και 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 19

Περιεχόμενο

1.   Τα εθνικά προγράμματα, καθώς και οι προσαρμογές των προγραμμάτων αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003 περιέχουν τις πληροφορίες και τα δικαιολογητικά έγγραφα που αναφέρονται στο παράρτημα IV.

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έντυπα που προβλέπονται στο εν λόγω παράρτημα για την υποβολή, σε χαρτί και σε ψηφιακή μορφή, των εθνικών προγραμμάτων και των συναφών προσαρμογών στην Επιτροπή.

2.   Όλες οι δραστηριότητες που προβλέπονται στα άρθρα 4 και 5, στο άρθρο 6 παράγραφοι 2 και 3 και στο άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003, για τις οποίες ζητείται κοινοτική χρηματοδοτική συνεισφορά, περιλαμβάνονται στο εθνικό πρόγραμμα με τη μορφή χωριστών αιτήσεων.

Άρθρο 20

Υποπρογράμματα

Τα εθνικά προγράμματα του Βελγίου, της Γερμανίας και της Πορτογαλίας μπορούν να αποτελούνται από υποπρογράμματα, τα οποία καταρτίζονται από τους αρμόδιους φορείς.

ΤΜΗΜΑ 2

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ

[Άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 21

Προσαρμογή

1.   Οι προσαρμογές του εθνικού προγράμματος αφορούν μόνο μελέτες, πειράματα, έργα επίδειξης, καθώς και δοκιμαστικές φάσεις παρακολούθησης, σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2, το άρθρο 6 παράγραφος 2 και το άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003.

2.   Οι αιτήσεις για την προσαρμογή του εθνικού προγράμματος υποβάλλονται στην Επιτροπή, με τα έντυπα που περιλαμβάνονται στο παράρτημα IV.

3.   Οι αιτήσεις που αφορούν την προσαρμογή των εθνικών προγραμμάτων για το 2005-2006 υποβάλλονται στην Επιτροπή το αργότερο στις 31 Οκτωβρίου 2005, για να ληφθούν υπόψη για το επόμενο έτος.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

ΤΜΗΜΑ 1

ΔΑΠΑΝΕΣ

Άρθρο 22

Ορισμός των επιλέξιμων δαπανών

Επιλέξιμες δαπάνες είναι οι δαπάνες, οι οποίες μπορούν να καταλογιστούν ευθέως και εξ ολοκλήρου στο εθνικό πρόγραμμα που έχει εγκριθεί από την Επιτροπή.

Τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν αυστηρότερους εθνικούς κανόνες για τον καθορισμό των επιλέξιμων δαπανών.

Άρθρο 23

Δικαιολογητικά δαπανών

Δικαιολογητικά των δαπανών αποτελούν τα κατάλληλα έγγραφα στο πρωτότυπο, όπως τιμολόγια ή έγγραφα ίσης αποδεικτικής αξίας.

Τα πρωτότυπα των εγγράφων δεν επισυνάπτονται στη δήλωση δαπανών. Ο αρμόδιος φορέας, ωστόσο, εάν ζητηθεί, παρέχει στην Επιτροπή όλα τα λεπτομερή στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των τιμολογίων, τα οποία ενδεχομένως χρειάζονται για την αξιολόγηση των δαπανών.

Άρθρο 24

Δαπάνες που θεωρούνται επιλέξιμες

1.   Για να θεωρούνται επιλέξιμες, οι δαπάνες πρέπει να έχουν προβλεφθεί στο εγκεκριμένο εθνικό πρόγραμμα, να συνδέονται δε ευθέως και να είναι αναγκαίες για την εκτέλεση του εν λόγω προγράμματος.

2.   Οι δαπάνες πρέπει να είναι εύλογες και σύμφωνες προς τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, ιδίως ως προς την ανταποδοτικότητα και τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας.

3.   Οι δαπάνες πρέπει να έχουν όντως πραγματοποιηθεί στη διάρκεια της περιόδου επιλεξιμότητας που καθορίζεται στην απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την έγκριση του εθνικού προγράμματος. Μια δαπάνη θεωρείται ότι έχει πραγματοποιηθεί στη διάρκεια της περιόδου επιλεξιμότητας, όταν:

4.   Οι δαπάνες πρέπει να έχουν αποπληρωθεί εξ ολοκλήρου πριν από την υποβολή της τελικής τεκμηρίωσης, μαζί με την τελική κατάσταση δαπανών και εσόδων.

Άρθρο 25

Έξοδα προσωπικού

Τα έξοδα προσωπικού μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες άμεσες δαπάνες σε συνάρτηση με τον πραγματικό χρόνο που αφιερώνεται στο εθνικό πρόγραμμα. Υπολογίζονται με βάση τις πραγματικές ακαθάριστες αποδοχές συν τις υποχρεωτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, αποκλειομένης οιασδήποτε άλλης δαπάνης.

Ο χρόνος εργασίας κάθε απασχολουμένου, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών δημοσίων υπαλλήλων και των υπαλλήλων κυβερνητικών οργανισμών που απασχολούνται στο εθνικό πρόγραμμα, καταγράφεται σε καταστάσεις ωρών εργασίας ή σε αναφορές συστήματος καταγραφής χρόνου, τις οποίες τηρούν και πιστοποιούν ο αρμόδιος φορέας και οι ενδεχόμενοι εταίροι του.

Άρθρο 26

Έξοδα ταξιδίου

Τα έξοδα ταξιδίου μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμα, εφόσον μπορούν να καταλογιστούν ευθέως και εξ ολοκλήρου στο εγκεκριμένο εθνικό πρόγραμμα. Τα έξοδα ταξιδίου καταλογίζονται σύμφωνα με τους εσωτερικούς κανόνες του αρμόδιου φορέα.

Άρθρο 27

Γενικά έξοδα

1.   Τα γενικά έξοδα, τα οποία προορίζονται για την κάλυψη των γενικών έμμεσων δαπανών που χρειάζονται για την πρόσληψη, διοίκηση, στέγαση και υποστήριξη, άμεση ή έμμεση, του προσωπικού που εκτελεί τις εργασίες του εθνικού προγράμματος ή που σχετίζονται με επιτόπια υποδομή και εξοπλισμό, είναι επιλέξιμα, υπό την προϋπόθεση ότι τα έξοδα αυτά είναι πραγματικά, καλύπτονται από δικαιολογητικά και δεν περιλαμβάνουν δαπάνες που έχουν εγγραφεί σε άλλο κονδύλιο του προϋπολογισμού.

2.   Τα γενικά έξοδα είναι επιλέξιμα σε ποσοστό 7 % κατ’ ανώτατο όριο, του συνόλου των επιλέξιμων άμεσων δαπανών.

3.   Τα γενικά έξοδα καταλογίζονται στο εθνικό πρόγραμμα σύμφωνα με την εγκεκριμένη λογιστική πολιτική δαπανών του αρμόδιου φορέα.

Άρθρο 28

Κεφαλαιουχικές δαπάνες

Όταν οι δαπάνες περιλαμβάνουν αποσβέσεις κεφαλαιουχικών επενδύσεων με διάρκεια ζωής άνω του ενός έτους και τιμή άνω των 500 ευρώ, αυτές οι δαπάνες αποσβέσεων θεωρούνται επιλέξιμες, εφόσον σχετίζονται αποκλειστικά με το εθνικό πρόγραμμα και την περίοδο επιλεξιμότητας της σχετικής φάσης του προγράμματος, υπό τον όρο ότι: για επενδύσεις σε κατασκευές και υποδομή, οι δαπάνες αυτές αποσβέννυνται σε διάστημα δέκα ετών με χρήση της μεθόδου σταθερής απόσβεσης και για τον υπόλοιπο εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού πληροφορικής, σε πέντε έτη με τη μέθοδο της σταθερής απόσβεσης.

Άρθρο 29

Δαπάνες για την αγορά μεταχειρισμένου εξοπλισμού

Οι δαπάνες αγοράς μεταχειρισμένου εξοπλισμού είναι επιλέξιμες, υπό τις ακόλουθες τρεις προϋποθέσεις:

Άρθρο 30

Υπεργολαβίες

Οι δαπάνες που αφορούν υπεργολαβίες με μεσάζοντες ή συμβούλους βασίζονται στο πραγματικό κόστος και συνοδεύονται από τα κατάλληλα τιμολόγια και λοιπά δικαιολογητικά έγγραφα. Κατ’ εξαίρεση, όταν οι δαπάνες ορίζονται ως ποσοστό του συνολικού κόστους των πράξεων, οι δαπάνες αυτές μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες, μόνο εάν ο αρμόδιος φορέας είναι σε θέση να τις δικαιολογήσει με βάση την πραγματική αξία της εργασίας ή των υπηρεσιών που παρασχέθηκαν.

Άρθρο 31

Φόρος προστιθέμενης αξίας

Ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) θεωρείται επιλέξιμος, όταν ο αρμόδιος φορέας δεν δικαιούται επιστροφή του ΦΠΑ που έχει καταβληθεί στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος.

Ο αρμόδιος φορέας υποβάλλει δήλωση των αρμόδιων εθνικών αρχών, ότι δεν μπορούσε να ανακτηθεί ο ΦΠΑ για τα περιουσιακά στοιχεία και τις υπηρεσίες που απαιτούνται για την εκτέλεση των μέτρων στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων.

Άρθρο 32

Μη επιλέξιμες δαπάνες

1.   Οι κατωτέρω δαπάνες δεν θεωρούνται επιλέξιμες:

Ορισμένες από τις δαπάνες που αναφέρονται στο στοιχείο δ) μπορούν, ωστόσο, να θεωρηθούν επιλέξιμες κατόπιν συμφωνίας με την Επιτροπή.

2.   Οι μη επιλέξιμες δαπάνες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεν λαμβάνονται υπόψη από την Επιτροπή για τον υπολογισμό του συνολικού κόστους του προγράμματος.

Άρθρο 33

Συναλλαγματική ισοτιμία

1.   Η μετατροπή μεταξύ ευρώ και εθνικού νομίσματος πραγματοποιείται βάσει της ημερήσιας ισοτιμίας του ευρώ που δημοσιεύεται στη σειρά C της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.   Η ισοτιμία που πρέπει να χρησιμοποιείται για τη μετατροπή μεταξύ ευρώ και εθνικών νομισμάτων είναι η συναλλαγματική ισοτιμία, η οποία δημοσιεύεται την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός που προηγείται εκείνου, κατά τον οποίο το εθνικό πρόγραμμα, ή όσον αφορά τις πληρωμές, η οικονομική έκθεση και η αίτηση πληρωμής, υπογράφεται και υποβάλλεται στην Επιτροπή.

ΤΜΗΜΑ 2

ΠΛΗΡΩΜΗ

[Άρθρο 8 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 34

Απόφαση για χρηματοδοτική συνεισφορά

Η Επιτροπή αποφασίζει για την οικονομική συνεισφορά στις επιλέξιμες δαπάνες των εθνικών προγραμμάτων σε δύο φάσεις, εκδίδοντας μία απόφαση για κάθε έτος της περιόδου προγραμματισμού, στο εξής καλούμενη «απόφαση της Επιτροπής». Η απόφαση της Επιτροπής απευθύνεται στο κράτος μέλος.

Άρθρο 35

Προχρηματοδότηση

Οι αρμόδιοι φορείς μπορούν να ζητήσουν προχρηματοδότηση του 50 % της ετήσιας κοινοτικής συνδρομής για το εθνικό πρόγραμμα, όπως αναφέρεται στο εθνικό πρόγραμμα, μετά την πάροδο τριών μηνών από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης της Επιτροπής. Προϋπόθεση για την προχρηματοδότηση είναι η σύναψη συμφωνίας σύμφωνα με το άρθρο 16.

Άρθρο 36

Δηλώσεις

1.   Οι αρμόδιοι φορείς υποβάλλουν στην Επιτροπή δηλώσεις των πληρωμών που πραγματοποίησαν στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος, χρησιμοποιώντας τα υποδείγματα του παραρτήματος V. Οι δηλώσεις αυτές συνοδεύονται από δήλωση σχετική με την πρόοδο των δραστηριοτήτων που έχουν αναληφθεί βάσει του εθνικού προγράμματος. Οι δηλώσεις υποβάλλονται το αργότερο 15 μήνες από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης της Επιτροπής και καλύπτουν τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο έτος.

2.   Οι επιλέξιμες δαπάνες, οι οποίες συμμορφώνονται προς τις διατάξεις του τμήματος 1 του παρόντος κεφαλαίου και προσδιορίζονται στην ετήσια δήλωση, συμψηφίζονται από την Επιτροπή με την προχρηματοδότηση που χορηγείται στα κράτη μέλη στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων.

Όταν οι δηλώσεις υπερβαίνουν τη συναφή προχρηματοδότηση, η Επιτροπή προβαίνει σε ενδιάμεση πληρωμή.

Οι εν λόγω ενδιάμεσες πληρωμές δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να υπερβούν το 30 % της ετήσιας κοινοτικής συνδρομής για το εθνικό πρόγραμμα.

Άρθρο 37

Τεχνική και οικονομική υλοποίηση

1.   Κάθε μία από τις δύο φάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 34 πρέπει να έχει ολοκληρώσει την τεχνική και οικονομική υλοποίησή της, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003 και του παρόντος κανονισμού, το αργότερο δύο έτη από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης της Επιτροπής.

Οι αρμόδιοι φορείς υποβάλλουν την αίτηση πληρωμής του υπολοίπου των επιλέξιμων δαπανών το αργότερο 27 μήνες από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης της Επιτροπής.

2.   Το υπόλοιπο για κάθε φάση καταβάλλεται, αφού η Επιτροπή λάβει αίτηση για την τελική πληρωμή κάθε φάσης και ελέγξει την οικονομική δήλωση που συνοδεύει την αίτηση πληρωμής.

Άρθρο 38

Συντονισμός των αιτήσεων πληρωμής

Σύμφωνα με την εθνική τους νομοθεσία, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αιτήσεις πληρωμής εκ μέρους των αρμοδίων φορέων συντονίζονται και πληρούν τους όρους της απόφασης της Επιτροπής.

Άρθρο 39

Αιτήσεις προχρηματοδότησης και πληρωμών

Οι αρμόδιοι φορείς υποβάλλουν στην Επιτροπή τις αιτήσεις προχρηματοδότησης και πληρωμών, χρησιμοποιώντας τα υποδείγματα που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα VI, VII και VIII.

ΤΜΗΜΑ 3

ΠΑΡΑΤΥΠΙΕΣ

[Άρθρο 14 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 40

Παρατυπίες

1.   Τα ποσοστά που σπαταλώνται λόγω παρατυπιών ή αμέλειας ανακτώνται από το κράτος μέλος και επιστρέφονται στην Κοινότητα.

2.   Εάν η Επιτροπή, εντός πέντε ετών από την τελική πληρωμή του υπολοίπου για το τελευταίο έτος του εθνικού προγράμματος διαπιστώσει παρατυπία σε πράξη χρηματοδοτηθείσα από την Κοινότητα, για την οποία το σχετικό ποσό δεν έχει επιστραφεί στην Κοινότητα σύμφωνα με την παράγραφο 1, ενημερώνει σχετικά το κράτος μέλος και του παρέχει τη δυνατότητα να εκφράσει τις απόψεις του.

3.   Εάν, μετά από ανάλυση της κατάστασης και των τυχόν παρατηρήσεων του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους, η Επιτροπή διαπιστώσει ότι επιβεβαιώνεται η παρατυπία, το κράτος μέλος υποχρεούται να επιστρέψει τα σχετικά ποσά.

ΤΜΗΜΑ 4

ΕΛΕΓΧΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ

[Άρθρο 14 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 41

Οικονομικός έλεγχος από την Επιτροπή

1.   Η Επιτροπή, ή οποιοσδήποτε εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπός της, μπορεί να διενεργήσει έλεγχο στους αρμόδιους φορείς, τους αναδόχους ή τους υπεργολάβους που είναι υπεύθυνοι για τη λεπτομερή εφαρμογή των μέτρων που εκτελούνται στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος, ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης και μέχρι την πάροδο πενταετίας από την τελική πληρωμή της κοινοτικής συνεισφοράς στο εθνικό πρόγραμμα.

2.   Η Επιτροπή ή οποιοσδήποτε εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπός της έχει δικαίωμα πρόσβασης στην τεκμηρίωση που απαιτείται για να εξακριβωθεί η επιλεξιμότητα των δαπανών όσων συμμετέχουν στο εθνικό πρόγραμμα, όπως τιμολόγια και καταστάσεις μισθοδοσίας.

3.   Ο έλεγχος διενεργείται τηρουμένων των κανόνων εμπιστευτικότητας. Η Επιτροπή λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να εξασφαλίσει ότι οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποί της τηρούν το απόρρητο των στοιχείων, στα οποία έχουν πρόσβαση ή τα οποία τους παρέχονται.

Η Επιτροπή μπορεί να ελέγχει τη χρήση της κοινοτικής χρηματοδοτικής συνεισφοράς από τους αρμόδιους φορείς, τους αναδόχους ή τους υπεργολάβους που είναι υπεύθυνοι για τη λεπτομερή εφαρμογή των μέτρων που εκτελούνται στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος.

4.   Έκθεση με τις διαπιστώσεις του ελέγχου, οι οποίες αφορούν τους αρμόδιους φορείς και τους λοιπούς υπευθύνους για την εφαρμογή των μέτρων του εθνικού προγράμματος, αποστέλλεται στους ενδιαφερόμενους αρμόδιους φορείς, αναδόχους και υπεργολάβους. Οι εν λόγω μπορούν να υποβάλουν στην Επιτροπή τις παρατηρήσεις τους εντός μηνός από την παραλαβή της έκθεσης. Η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να μη λάβει υπόψη τις παρατηρήσεις που έχουν υποβληθεί εκπρόθεσμα.

5.   Με βάση τα πορίσματα του ελέγχου, η Επιτροπή λαμβάνει τα μέτρα που κρίνει αναγκαία, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης εντάλματος είσπραξης του συνόλου ή μέρους των ποσών που έχει καταβάλει.

Άρθρο 42

Έλεγχοι και τεχνικές επισκέψεις

Οι αρμόδιοι φορείς παρέχουν στο προσωπικό της Επιτροπής και στα πρόσωπα που αυτή εξουσιοδοτεί δικαίωμα πρόσβασης στους χώρους και τις εγκαταστάσεις, όπου εκτελούνται τα μέτρα στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος, και σε κάθε έγγραφο σχετικό με την τεχνική και οικονομική διαχείριση της ενέργειας. Η πρόσβαση εξουσιοδοτημένων από την Επιτροπή προσώπων μπορεί να υπόκειται σε ρυθμίσεις σχετικά με την τήρηση εχεμύθειας, που συνομολογούνται μεταξύ της Επιτροπής και του αρμόδιου φορέα.

Οι έλεγχοι μπορούν να αρχίσουν στη διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού και εκτελούνται τηρουμένων των κανόνων εμπιστευτικότητας.

Οι αρμόδιοι φορείς και οι υπεύθυνοι για την εφαρμογή των μέτρων που εκτελούνται στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος παρέχουν την κατάλληλη συνδρομή στην Επιτροπή ή στα εξουσιοδοτημένα από αυτήν πρόσωπα.

Άρθρο 43

Αξιολογήσεις

[Άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

1.   Τα κράτη μέλη πραγματοποιούν εκ των προτέρων αξιολόγηση, ενδιάμεση επανεξέταση και εκ των υστέρων αξιολόγηση των εθνικών προγραμμάτων σύμφωνα με το παράρτημα ΙΧ.

2.   Η εκ των προτέρων αξιολόγηση περιλαμβάνει λεπτομερή επαλήθευση της καταλληλότητας, της σκοπιμότητας και της βιωσιμότητας των δραστηριοτήτων που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα, καθώς και εξέταση των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων. Τα αποτελέσματα της εκ των προτέρων αξιολόγησης διαβιβάζονται στην Επιτροπή ταυτόχρονα με τα εθνικά προγράμματα.

3.   Η ενδιάμεση επανεξέταση και η εκ των υστέρων αξιολόγηση περιλαμβάνουν αποτίμηση της κατάστασης εφαρμογής, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δραστηριοτήτων παρακολούθησης που εκτελούνται στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003. Τα αποτελέσματα της ενδιάμεσης επανεξέτασης διαβιβάζονται στην Επιτροπή πριν από την 1η Ιουλίου 2006 και τα αποτελέσματα της εκ των υστέρων αξιολόγησης διαβιβάζονται στην Επιτροπή πριν από την 1η Ιουλίου 2007.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ

[Άρθρο 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 44

Καθήκοντα

1.   Η επιστημονική συμβουλευτική ομάδα που συνιστάται σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003 συμβουλεύει τη μόνιμη δασική επιτροπή στα ακόλουθα θέματα:

2.   Η επιστημονική συμβουλευτική ομάδα μπορεί να γνωμοδοτεί σχετικά με:

3.   Η θητεία της επιστημονικής συμβουλευτικής ομάδας περιορίζεται στην περίοδο εκτέλεσης του προγράμματος που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IX

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

[Άρθρο 15 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003]

Άρθρο 45

Πρόσβαση στα δεδομένα

Στο μέτρο που είναι αναγκαίο για την υλοποίηση των ενεργειών τους, βάσει του άρθρου 9 παράγραφος 5 και του άρθρου 11 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003, πρόσβαση στα δεδομένα που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 και στο άρθρο 5 παράγραφος 1 του εν λόγω κανονισμού χορηγείται στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος και στο Διεθνές Πρόγραμμα Συνεργασίας για την Αξιολόγηση και την Παρακολούθηση των Επιπτώσεων της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης στα Δάση, το οποίο λειτουργεί στο πλαίσιο της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών (ΔΠΣ-δάση).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ X

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 46

Καταργούμενες διατάξεις

Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1696/87 και οι κανονισμοί (ΕΚ) αριθ. 804/94, (ΕΚ) αριθ. 1091/94, (ΕΚ) αριθ. 1727/1999 και (ΕΚ) αριθ. 2278/1999 καταργούνται.

Άρθρο 47

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(1)  ΕΕ L 324 της 11.12.2003, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 788/2004 (ΕΕ L 138 της 30.4.2004, σ. 17).

(2)  ΕΕ L 326 της 21.11.1986, σ. 2. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 804/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 132 της 17.5.2002, σ. 1).

(3)  ΕΕ L 217 της 31.7.1992, σ. 3. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 805/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 132 της 17.5.2002, σ. 3).

(4)  ΕΕ L 161 της 22.6.1987, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2278/1999 (ΕΕ L 279 της 29.10.1999, σ. 3).

(5)  ΕΕ L 93 της 12.4.1994, σ. 11.

(6)  ΕΕ L 125 της 18.5.1994, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2278/1999.

(7)  ΕΕ L 203 της 3.8.1999, σ. 41. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2121/2004 (ΕΕ L 367 της 14.12.2004, σ. 17).

(8)  ΕΕ L 279 της 29.10.1999, σ. 3. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2121/2004.

(9)  ΕΕ L 160 της 26.6.1999, σ. 80. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1698/2005 (ΕΕ L 277 της 21.10.2005, σ. 1).

(10)  ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1.

(11)  ΕΕ L 357 της 31.12.2002, σ. 1. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1248/2006 (ΕΕ L 227 της 19.8.2006, σ. 3).

(12)  ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43.

(13)  ΕΕ L 165 της 15.6.1989, σ. 14.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Εγχειρίδιο σχετικά με τις παραμέτρους, τις μεθόδους παρακολούθησης και το μορφότυπο δεδομένων για την εναρμονισμένη παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση

Δομή του εγχειριδίου

Το παρόν εγχειρίδιο αποτελείται από τα ακόλουθα 15 κεφάλαια:

Οι ειδικές διατάξεις που περιέχονται σε κάθε κεφάλαιο βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις των επιτροπών εμπειρογνωμόνων της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση). Γίνεται διάκριση μεταξύ υποχρεωτικών και προαιρετικών δραστηριοτήτων παρακολούθησης (παραμέτρων, μεθόδων κ.λπ.).

Τα κεφάλαια 1 έως 8 και 14 έως 15 στηρίζονται στις τεχνικές περιγραφές που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1091/94 της Επιτροπής και επιπλέον σε επιμέρους εγχειρίδια σχετικά με τη φυλλοστρωμνή, την ποιότητα του αέρα του περιβάλλοντος, τις ορατές βλάβες από το όζον και τις φαινολογικές εκτιμήσεις, τα οποία δεν καλύπτονταν από τον προαναφερόμενο κανονισμό.

Το κεφάλαιο 2 προβλέπει τις τεχνικές λεπτομέρειες που αφορούν την παρακολούθηση της κατάστασης της κόμης στα σημεία επιπέδου Ι, καθώς και στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ, καθώς πρόκειται για τη μόνη μελέτη που πραγματοποιείται τακτικά και στα δύο δίκτυα. Εκτός αυτού, μόνο τα δύο κεφάλαια για την υποβολή δεδομένων και για τους μορφότυπους δεδομένων (κεφάλαια 14 και 15) καλύπτουν και το επίπεδο Ι και το επίπεδο ΙΙ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Επιλογή των επιφανειών επιπέδου ΙΙ

Τα κράτη μέλη είναι αρμόδια για την επιλογή των επιφανειών παρατήρησης, υπό τον όρο της τήρησης των ακόλουθων κριτηρίων επιλογής:

II.   Εγκατάσταση και τεκμηρίωση των επιφανειών παρατήρησης

Κάθε επιφάνεια παρατήρησης που έχει τεθεί σε λειτουργία περιγράφεται λεπτομερώς. Τα γενικά δεδομένα που αφορούν νέες ή πρόσθετες επιφάνειες παρατήρησης καθορίζονται και υποβάλλονται στην Επιτροπή στο πλαίσιο της επόμενης τακτικής υποβολής δεδομένων. Η λεπτομερής περιγραφή της επιφάνειας παρατήρησης περιλαμβάνει: την ακριβή τοποθεσία της (θέση του κέντρου και των γωνιών της επιφάνειας), τοπογραφικό χάρτη που δείχνει τη μόνιμη σήμανση των γωνιών ή/και των ορίων της επιφάνειας, τον αριθμό των δένδρων που βρίσκονται σε αυτή και τυχόν άλλα σχετικά μόνιμα αναγνωρίσιμα στοιχεία που βρίσκονται σε αυτή ή γύρω από αυτή (π.χ. οδός προσπέλασης, ποταμοί, τάφροι, μεγάλα δένδρα). Η θέση των δειγματοληπτών και των σημείων δειγματοληψίας (π.χ. δειγματολήπτες εναποθέσεων ή φρεάτια) πρέπει να ορίζεται (με GPS ή με απόσταση και κατεύθυνση από το κέντρο της επιφάνειας) και πρέπει επίσης να καταγράφεται στο χάρτη αυτό.

III.   Ορισμός τμηματικής επιφάνειας παρατήρησης

Καταρχήν, όλα τα δένδρα που βρίσκονται στην όλη επιφάνεια παρατήρησης πρέπει να περιλαμβάνονται στο δείγμα για τις εκτιμήσεις της κατάστασης των δένδρων (π.χ. απογραφή της κατάστασης της κόμης, εκτίμηση της προσαύξησης). Σε περίπτωση που μια επιφάνεια έχει πολλά δένδρα (π.χ. πυκνόφυτη δασοσυστάδα), για τη διεξαγωγή αυτών των μελετών μπορεί να ορισθεί μια τμηματική επιφάνεια παρατήρησης. Το μέγεθος της τμηματικής επιφάνειας τη στιγμή της εγκατάστασης της επιφάνειας παρατήρησης πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο, ώστε να παρέχει αξιόπιστες εκτιμήσεις για τις εν λόγω μελέτες για περίοδο τουλάχιστον 20 ετών, κατά προτίμηση καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής της δασοσυστάδας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πρέπει να υπάρχει ελάχιστος αριθμός τουλάχιστον 20 δένδρων στην τμηματική επιφάνεια.

IV.   Γενικές πληροφορίες για κάθε επιφάνεια παρατήρησης

Κατά την εγκατάσταση νέας επιφάνειας παρατήρησης και τη διεξαγωγή των πρώτων μελετών, πρέπει να συλλέγονται οι ακόλουθες γενικές πληροφορίες σχετικά με κάθε μόνιμη επιφάνεια παρατήρησης για την εντατική και συνεχή παρακολούθηση:

Σε περίπτωση εγκατάστασης πρόσθετων επιφανειών παρατήρησης για τη συμπλήρωση του εθνικού προγράμματος εντατικής παρακολούθησης, τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για κάθε επιφάνεια που βρίσκεται σε λειτουργία τα στοιχεία που συλλέγονται κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης με τη χρήση αρχείου δεδομένων και εκθέσεων (έως το τέλος του έτους κατά το οποίο έγινε η εγκατάσταση).

Όλες οι μεταβολές στη διάρκεια του έτους που αφορούν την οργάνωση της παρακολούθησης και άλλες σημαντικές πληροφορίες (π.χ. δασικές εργασίες, καταιγίδες και προβλήματα από επιβλαβείς οργανισμούς) πρέπει να υποβάλλονται κάθε έτος.

V.   Αντικατάσταση κατεστραμμένων επιφανειών παρατήρησης και πρόσθετες επιφάνειες

Οι κατεστραμμένες και οι πρόσθετες επιφάνειες παρατήρησης πρέπει να επιλέγονται μεταξύ των υφισταμένων επιφανειών επιπέδου Ι και σύμφωνα με τα κριτήρια επιλογής που περιλαμβάνονται στο παρόν κεφάλαιο. Στις εκ νέου εγκαθιστώμενες ή πρόσθετες επιφάνειες δίνεται νέος αριθμός. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή, κατά την επόμενη τακτική υποβολή δεδομένων, στοιχεία σχετικά με τους λόγους αντικατάστασης των επιφανειών παρατήρησης ή την αναγκαιότητα πρόσθετων επιφανειών, τα αποτελέσματα των τελευταίων παρατηρήσεων/μετρήσεων που πραγματοποιήθηκαν και τα κριτήρια που εφαρμόστηκαν για την επιλογή των νέων επιφανειών.

VI.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή τις πληροφορίες που αναφέρονται στο παρόν κεφάλαιο για κάθε επιφάνεια επιπέδου ΙΙ, χρησιμοποιώντας τους μορφότυπους που καθορίζονται στα έντυπα 1 και 2 του κεφαλαίου 14.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΜΗΣ ΣΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Ι ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η μελέτη της κατάστασης της κόμης σύμφωνα με το άρθρο 2 και το άρθρο 6 στοιχείο α) είναι υποχρεωτική και πραγματοποιείται σε όλα τα σημεία επιπέδου Ι και σε όλες τις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ και επαναλαμβάνεται κάθε έτος. Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την κατάσταση της κόμης της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Επιλογή των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα

II.1.   Επιλογή των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα στα σημεία επιπέδου Ι

Σε κάθε σημείο δειγματοληψίας τα δείγματα δένδρων επιλέγονται σύμφωνα με αυστηρά καθορισμένη, αντικειμενική και αμερόληπτη στατιστική διαδικασία (π.χ. συστάδες σε σχήμα σταυρού με προσανατολισμό τα τέσσερα κύρια σημεία της πυξίδας και γωνίες σε απόσταση 25 m από το σημείο τομής, χρησιμοποιώντας δειγματοληπτική διαδικασία σύμφωνα με την οποία λαμβάνονται ως δείγματα έξι δέντρα από κάθε τμηματική επιφάνεια ή επιλέγονται ως δείγματα δένδρα ακολουθώντας ελικοειδή κατεύθυνση από το κέντρο της επιφάνειας). Σε νεαρότερες πυκνόφυτες δασοσυστάδες, όπου οι κορυφές των δένδρων είναι ακαθόριστες, η επιλογή των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα βασίζεται σε καθορισμένη γεωμετρική πρόοδο. Η πρόοδος αυτή εφαρμόζεται, έως ότου συμπληρωθεί επαρκής αριθμός δένδρων με καθορισμένες κορυφές. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια επιλογής:

II.2.   Επιλογή των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ

Πρέπει να παρακολουθούνται στην όλη επιφάνεια παρατήρησης όλα τα επικυρίαρχα, κυρίαρχα και συγκυρίαρχα δένδρα που αντιστοιχούν στις κατηγορίες δένδρων 1, 2 και 3 της ταξινόμησης Kraft. Σε περίπτωση που η επιφάνεια έχει πολλά δένδρα (π.χ. πυκνόφυτες συστάδες), ο αριθμός των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα για την εκτίμηση της κατάστασης της κόμης μπορεί να μειωθεί με τη χρήση τμηματικής επιφάνειας. Στην περίπτωση τμηματικής επιφάνειας, πρέπει να παρακολουθούνται στην τμηματική επιφάνεια όλα τα επικυρίαρχα, κυρίαρχα και συγκυρίαρχα δένδρα που αντιστοιχούν στις κατηγορίες δένδρων 1, 2 και 3 της ταξινόμησης Kraft. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να επιτραπεί η εφαρμογή διαφορετικού, αλλά αντικειμενικού και αμερόληπτου συστήματος, για να μειωθεί ή να επιλεγεί ο αριθμός των δένδρων που θα ληφθούν ως δείγματα. Οι ίδιες μέθοδοι εφαρμόζονται κάθε έτος και σε κάθε μελέτη εξετάζονται τουλάχιστον 20 δένδρα.

III.   Ημερομηνία εκτίμησης

Η απογραφή πραγματοποιείται από το τέλος του σχηματισμού των νέων βελονών και φύλλων και πριν από το φθινοπωρινό αποχρωματισμό των φύλλων.

IV.   Γενικές πληροφορίες

Στα σημεία επιπέδου Ι πρέπει να αξιολογούνται οι ακόλουθες παράμετροι για την επιφάνεια και τα δένδρα:

Στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ πρέπει να συλλέγονται οι ακόλουθες πληροφορίες για την επιφάνεια και τα δένδρα:

V.   Εκτίμηση των δένδρων που λαμβάνονται ως δείγματα

V.1.   Μακροσκοπική εκτίμηση της φυλλόπτωσης

Η φυλλόπτωση υπολογίζεται ετησίως σε βαθμίδες της τάξης του 5 %, σε σχέση με δένδρα με πλήρες φύλλωμα σε τοπικές συνθήκες. Η κατάταξη των δένδρων σε κατηγορίες όσον αφορά τη φυλλόπτωση πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια των παρατηρήσεων και καταγράφεται σε βαθμίδες της τάξης του 5 %.

Το δένδρο που παρουσιάζει φυλλόπτωση μεταξύ 95 % και 100 % και το οποίο είναι ακόμη ζωντανό, ταξινομείται στη βαθμίδα 99. Στη βαθμίδα 100 % καταγράφονται μόνο τα νεκρά δένδρα.

V.2.   Μακροσκοπική εκτίμηση του αποχρωματισμού

Πραγματοποιείται κατάταξη των δένδρων σε βαθμούς αποχρωματισμού.

Οι βαθμοί αποχρωματισμού καθορίζονται ως εξής:

Εάν, επιπλέον, συνδυάζονται η φυλλόπτωση και ο αποχρωματισμός, πρέπει να χρησιμοποιούνται οι ακόλουθες συνδυασμένες κατηγορίες βλαβών:

VI.   Εκτίμηση των αιτίων των βλαβών

VI.1.   Επιλογή των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα

Η εκτίμηση των αιτίων των βλαβών είναι προαιρετική και έχει στόχο τη συμπλήρωση της ετήσιας μελέτης για την κατάσταση της κόμης.

VI.2.   Συχνότητα και χρονοδιάγραμμα

Επίπεδο Ι + Επίπεδο ΙΙ: η εκτίμηση των αιτίων των βλαβών πραγματοποιείται στη διάρκεια της συνήθους εκτίμησης της κατάστασης της κόμης το θέρος.

Στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ όπου εκτελείται το πλήρες πρόγραμμα, τις καλούμενες «βασικές επιφάνειες», πραγματοποιείται συμπληρωματική επίσκεψη για την εκτίμηση των βλαβών, εάν παρατηρηθεί σημαντική βλάβη εκτός της περιόδου εκτίμησης της κατάστασης της κόμης. Οι παρατηρήσεις του προσωπικού που είναι αρμόδιο για τις δειγματοληψίες εναποθέσεων ή τις φαινολογικές παρατηρήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης. Η εν λόγω συμπληρωματική επίσκεψη πραγματοποιείται τη στιγμή, κατά την οποία το κύριο αίτιο της βλάβης υποτίθεται ότι βρίσκεται στο μέγιστο (π.χ. την άνοιξη για τα φυλλοφάγα έντομα).

VI.3.   Παράμετροι που πρέπει να αξιολογούνται

Ο κατωτέρω πίνακας παρουσιάζει συνοπτικά τις παραμέτρους στα σημεία επιπέδου Ι και στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ.

VII.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έντυπα 3-8 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΘΑΛΑΙΟ 3

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΦΥΛΛΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η απογραφή της φυλλικής χημείας σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο α) πραγματοποιείται σε όλες τις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ και επαναλαμβάνεται σε κάθε επιφάνεια σε διαστήματα δύο ετών. Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την φυλλική χημεία της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Μεθοδολογία απογραφής

II.1.   Ημερομηνία δειγματοληψίας

Φυλλοβόλα είδη και λάριξ: η δειγματοληψία πραγματοποιείται όταν έχουν αναπτυχθεί πλήρως τα νέα φύλλα και πριν αρχίσει το φθινοπωρινό κιτρίνισμα και ο γηρασμός των φύλλων.

Αειθαλή είδη: τα δείγματα λαμβάνονται κατά τη διάρκεια της περιόδου ληθάργου. Ζητείται από τα κράτη μέλη να καθορίσουν για κάθε περιοχή, και στο εσωτερικό κάθε περιοχής για τις πεδινές και ορεινές ζώνες, την καταλληλότερη περίοδο για τη δειγματοληψία και την ανάλυση των διαφόρων ειδών και να τηρούν αυτή την περίοδο.

Η απογραφή των φυλλωμάτων πρέπει να πραγματοποιηθεί για τα φυλλοβόλα είδη και τη λάρικα το θέρος 2005 και για τα αειθαλή είδη τον χειμώνα 2005/2006. Η απογραφή επαναλαμβάνεται σε κάθε επιφάνεια παρατήρησης σε διαστήματα δύο ετών.

II.2.   Επιλογή των δένδρων

Κάθε δύο έτη, γίνεται δειγματοληψία σε τουλάχιστον πέντε δένδρα από κάθε βασικό είδος που υπάρχει στην επιφάνεια.

Ο αριθμός των δένδρων που απαιτούνται για τη δειγματοληψία επιλέγεται κατά τρόπο ώστε:

Με την πάροδο των ετών, τα δείγματα λαμβάνονται από τα ίδια δένδρα· τα δένδρα αυτά πρέπει να φέρουν αρίθμηση. Για να μην προκαλείται βλάβη στα δένδρα που λαμβάνονται ως δείγματα, επιτρέπεται να υπάρχει εναλλαγή ανάμεσα σε δύο σειρές πέντε δένδρων, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο. Κάθε σειρά δένδρων πρέπει να πληροί τους προαναφερθέντες όρους.

Γίνεται δειγματοληψία μόνο στα δένδρα των βασικών ειδών (βλέπε παράρτημα I κεφάλαιο 15 σημείο 16).

Πρέπει να γίνεται εκτίμηση της κατάστασης της κόμης των δένδρων που χρησιμοποιούνται για τη δειγματοληψία των φυλλωμάτων, με χρήση των υπαρχόντων αριθμών ή των αριθμών που ορίζονται ειδικά για το σκοπό αυτό.

II.3.   Γενικές πληροφορίες

Πρέπει να συλλέγονται οι ακόλουθες πληροφορίες:

II.4.   Επιλογή και ποσότητα φύλλων και βελονών

Απαγορεύεται η κοπή των δένδρων στο χώρο της επιφάνειας παρατήρησης, η οποία μπορεί να επηρεάσει τη μέθοδο δειγματοληψίας φύλλων ή βελονών. Είναι σημαντικό να έχουν αναπτυχθεί υπό φυσιολογική ηλιοφάνεια τα φύλλα ή οι βελόνες που λαμβάνονται ως δείγμα.

Τα φύλλα ή οι βελόνες που λαμβάνονται ως δείγματα πρέπει να προέρχονται από το άνω τρίτο της κόμης, αλλά όχι από τα πρώτα σπονδυλώματα των κωνοφόρων.

Για τα φυλλοβόλα είδη, η δειγματοληψία πραγματοποιείται στα φύλλα ή τις βελόνες του τρέχοντος έτους.

Για τα αειθαλή είδη, η δειγματοληψία πραγματοποιείται σε βελόνες ή φύλλα του τρέχοντος έτους και σε βελόνες ή φύλλα του δεύτερου έτους (τρέχον έτος + 1).

Για όλα τα είδη πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα, ώστε τα φύλλα ή οι βελόνες που λαμβάνονται ως δείγματα να είναι ώριμα, ιδίως όσον αφορά τα είδη που βγάζουν φύλλα αρκετές φορές το έτος (π.χ. Pinus halepensis, Pseudotsuga menziesii, Eucalyptus sp., Quercus sp.). Για τα δένδρα Larix sp. και Cedrus sp. τα δείγματα λαμβάνονται από μικρά κλαδιά του προηγούμενου έτους.

Γενικά, η δειγματοληψία πρέπει να πραγματοποιείται κατά τρόπον, ώστε να αντιπροσωπεύονται όλοι οι προσανατολισμοί στη σειρά των δένδρων που λαμβάνονται ως δείγματα. Εάν είναι αναγκαίο, επιτρέπεται να λαμβάνονται δείγματα σε διαφορετικές πλευρές κάθε δένδρου του δείγματος. Σε ειδικές τοποθεσίες όπου υπάρχει εμφανής επίδραση ενός προσανατολισμού (π.χ. πλαγιές με μεγάλη κλίση ή ισχυροί επικρατούντες άνεμοι) το δείγμα λαμβάνεται μόνο από μία πλευρά, η οποία πρέπει να είναι πάντοτε η ίδια. Στις περιπτώσεις αυτές, πρέπει να αναγράφεται ο προσανατολισμός.

Για την ανάλυση των μακροστοιχείων και των στοιχείων Fe, Mn, Zn, Cu, η συνιστώμενη ποσότητα είναι 30 γραμμάρια νωπών βελονών ή φύλλων από κάθε ηλικιακή κατηγορία από την οποία λαμβάνεται δείγμα.

Κάθε χώρα μπορεί να αποφασίσει να λαμβάνει ως δείγμα μεγαλύτερη ποσότητα φυλλώματος, ανάλογα με τις ανάγκες των δικών της μεθόδων ανάλυσης ή για να διατηρήσει δείγματα για μελλοντική χρήση.

II.5.   Μέθοδοι δειγματοληψίας

Δεδομένης της απαγόρευσης κοπής των δένδρων, είναι αποδεκτός κάθε κατάλληλος τρόπος δειγματοληψίας, αφού ληφθεί υπόψη το είδος και το μέγεθος των δασοσυστάδων κ.λπ., υπό την προϋπόθεση ότι ο τρόπος αυτός δεν προκαλεί μόλυνση του δείγματος, μεγάλη βλάβη στο δένδρο ή κινδύνους για την ομάδα που πραγματοποιεί τη δειγματοληψία.

II.6.   Προεπεξεργασία πριν την αποστολή των δειγμάτων στα εργαστήρια για ανάλυση

Λαμβάνονται δείγματα από τουλάχιστον πέντε δένδρα κάθε βασικού είδους που υπάρχει στην επιφάνεια παρατήρησης· τα πέντε δείγματα διατηρούνται χωριστά σε σάκους· για τους σκοπούς της ανάλυσης, δημιουργείται σύνθετο δείγμα με ανάμειξη ίσων ποσοτήτων από καθένα από τα πέντε δείγματα (σε περίπτωση που τα πέντε δένδρα αναλύονται χωριστά το καθένα, υπολογίζεται η μέση τιμή για κάθε στοιχείο).

Πρέπει να δίνεται μεγάλη προσοχή στη σαφή σήμανση κάθε δείγματος (δάσος, αριθμός επιφάνειας παρατήρησης, είδος δένδρου, ηλικία βελονών κ.λπ.), πριν αποσταλεί στο εργαστήριο για ανάλυση. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να αναγράφονται στο εξωτερικό μέρος του σάκου (απευθείας επάνω στο σάκο με ανεξίτηλη μελάνη ή με την επικόλληση ετικέτας στο σάκο).

II.7.   Επεξεργασία πριν από την ανάλυση

Ο καθορισμός της μάζας 100 φύλλων ή 1 000 βελονών, καθώς και της μάζας του βλαστού, χρησιμοποιείται για τους σκοπούς της εντατικής και συνεχούς παρακολούθησης στις μόνιμες επιφάνειες παρατήρησης και για τη βλάστηση του τρέχοντος έτους.

Δεν είναι αναγκαίο να αφαιρούνται οι μίσχοι των φύλλων, σε περίπτωση όμως σύνθετων φύλλων, είναι προτιμότερο να αποσπώνται τα μικρά φύλλα από τον άξονα, εάν αυτό δεν έχει γίνει στο δάσος. Για να αποφεύγεται η μόλυνση, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται πλαστικά γάντια με επικάλυψη σκόνης.

Δεν είναι αναγκαίο να πλένονται συστηματικά τα δείγματα, αυτό όμως συνιστάται σε περιοχές που παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης ή βρίσκονται κοντά στη θάλασσα. Τα δείγματα πρέπει να πλένονται με νερό χωρίς πρόσθετα.

Η ξήρανση σε κλίβανο πρέπει να πραγματοποιείται σε θερμοκρασία που δεν υπερβαίνει τους 80 °C για τουλάχιστον 24 ώρες. Οι βελόνες αφαιρούνται από τα μικρά κλαδιά με την ίδια προσοχή που αποσπώνται τα μικρά φύλλα από τον άξονά τους.

II.8.   Χημικές αναλύσεις

Καθορίζεται μόνον η συνολική συγκέντρωση στοιχείων.

Επιτρέπεται σε κάθε χώρα να χρησιμοποιεί τις δικές της εθνικές μεθόδους. Είναι όμως απαραίτητο να πιστοποιούνται οι συνολικές συγκεντρώσεις στοιχείων που λαμβάνονται με τις εθνικές μεθόδους με εκείνες που πιστοποιούνται στις πρότυπες δειγματοληψίες αναφοράς. Κατά την απογραφή των φυλλωμάτων θα γίνεται διάκριση μεταξύ υποχρεωτικών και προαιρετικών παραμέτρων (βλέπε τον ακόλουθο πίνακα).

III.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους μορφότυπους που καθορίζονται στα έντυπα 9, 10 και 11 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Οι μετρήσεις μεταβολών της προσαύξησης σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο α) πραγματοποιούνται σε όλες τις επιφάνειες παρατήρησης κατά τη διάρκεια της περιόδου ληθάργου. Ο χρόνος αναφοράς για την πρώτη απογραφή βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003 είναι η περίοδος ληθάργου του χειμώνα 2004/2005 και η απογραφή επαναλαμβάνεται σε διαστήματα πέντε ετών.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την ανάπτυξη των δασών της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση). Η μέτρηση των παραμέτρων αύξησης χωρίζεται σε δύο μέρη:

Οι περιγραφόμενες εδώ μεθοδολογίες δεν είναι κατάλληλες για τη μακία και παρόμοια είδη βλάστησης.

Τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να πραγματοποιούν, επιπλέον των περιοδικών μετρήσεων των παραμέτρων για τα δένδρα, μόνιμες συνεχείς μετρήσεις με μετροταινίες περιμέτρου (girth bands).

II.   Μεθοδολογία απογραφής

II.1.   Ημερομηνία μετρήσεων

Οι μετρήσεις πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της περιόδου ληθάργου.

II.2.   Επιλογή των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα

Καταρχήν, παρακολουθούνται όλα τα δένδρα στην όλη επιφάνεια παρατήρησης. Σε περίπτωση που μια επιφάνεια έχει πολλά δένδρα (π.χ. πυκνόφυτη δασοσυστάδα), για την εκτίμηση της κατάστασης των δένδρων μπορεί να ορισθεί μια τμηματική επιφάνεια παρατήρησης. Στην περίπτωση αυτή, παρακολουθούνται τα δένδρα της τμηματικής επιφάνειας. Το μέγεθος της τμηματικής επιφάνειας τη στιγμή της απογραφής πρέπει να είναι αρκετό για να παρέχει αξιόπιστες εκτιμήσεις για την προσαύξηση της δασοσυστάδας σε ολόκληρη την περίοδο μέτρησης. Πρέπει να καθορίζεται και να αναφέρεται το ακριβές μέγεθος της τμηματικής επιφάνειας.

Όλα τα δένδρα με διάμετρο επάνω από τον φλοιό τουλάχιστον 5 cm πρέπει να ταυτοποιούνται ατομικά με αρίθμηση.

II.3.   Γενικές πληροφορίες

Πρέπει να συλλέγονται οι ακόλουθες πληροφορίες:

II.4.   Παράμετροι που πρέπει να μετρώνται

III.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έντυπα 12 έως 16 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΑΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Οι μετρήσεις εναποθέσεων σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο β) πραγματοποιούνται στο 10 % τουλάχιστον των επιφανειών επιπέδου ΙΙ.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τις εναποθέσεις της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Μεθοδολογία παρακολούθησης

Κάθε επιφάνεια παρατήρησης εναποθέσεων περιγράφεται λεπτομερώς. Ορισμένες από τις πληροφορίες περιλαμβάνονται ήδη στις περιγραφές των επιφανειών παρακολούθησης δασών (γεωγραφικό μήκος, πλάτος, υψόμετρο, έκθεση, είδη δένδρων κ.λπ.). Άλλες πληροφορίες χρειάζεται να τεκμηριώνονται ειδικά ως προς την κατάσταση των εναποθέσεων (έκθεση σε τοπικές πηγές εκπομπών και τοπική χρήση γης, θέση σε σχέση με τις παρυφές του δάσους κ.λπ.). Για την ερμηνεία και κατανόηση των διεργασιών εναπόθεσης, είναι πολύτιμες οι πληροφορίες για παράγοντες, όπως τραχύτητα της κομοστέγης, δείκτης της φυλλικής επιφάνειας κ.λπ.

II.1.   Παρακολούθηση της διαπερώσας βροχής

Η παρακολούθηση των εναποθέσεων γίνεται στο συγκεκριμένο χώρο. Οι μετρήσεις γίνονται με τρόπο, ώστε χωροταξικά να κατανέμονται ομαλά σε ολόκληρη τη χώρα, εάν χρειάζεται σε όλες τις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ. Οι μετρήσεις εναπόθεσης διαπερώσας βροχής γίνονται στην ίδια την επιφάνεια. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, οι μετρήσεις γίνονται κοντά στην επιφάνεια και στην ίδια δασοσυστάδα. Οι μετρήσεις δεν πρέπει με κανένα τρόπο να παρεμποδίζουν άλλες μετρήσεις του εδάφους ή της βλάστησης. Πρέπει να λαμβάνονται προφυλάξεις, ώστε να μην προκαλούνται βλάβες στο δασοτεμάχιο.

II.2.   Παρακολούθηση σε ξέφωτο του δάσους

Σε τοποθεσία κοντά στη συγκεκριμένη επιφάνεια (σε απόσταση κάτω των 2 χιλιομέτρων), εγκαθίστανται συλλεκτήρες υγρών ή/και συνολικών εναποθέσεων. Η θέση τους επιλέγεται κατά τρόπον ώστε τα γύρω αντικείμενα να μην βρίσκονται πλησιέστερα από το διπλάσιο του ύψους τους.

II.3.   Παρακολούθηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Οι μετρήσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης γίνονται στο συγκεκριμένο χώρο, αλλά για πρακτικούς λόγους ή για λόγους συντονισμού με άλλα προγράμματα θα μπορούσαν να γίνονται σε κάποια απόσταση. Ο χώρος των μετρήσεων δεν πρέπει να επηρεάζεται από τοπικές πηγές εκπομπών.

II.4.   Περίοδος μέτρησης

Η μέτρηση γίνεται ανά 4 εβδομάδες, ανά εβδομάδα ή σε χρονικό διάστημα μεταξύ των δύο, εξαρτώμενη κυρίως από τις γενικές καιρικές συνθήκες στη συγκεκριμένη επιφάνεια.

Όταν είναι ανάγκη να χρησιμοποιούνται διαφορετικές περίοδοι μέτρησης στη διάρκεια του έτους (π.χ. εβδομαδιαία το καλοκαίρι και μηνιαία το χειμώνα), πρέπει να καθορίζονται δύο χωριστές περίοδοι παρακολούθησης και τα αποτελέσματα πρέπει να αναφέρονται χωριστά. Εντός μιας περιόδου παρακολούθησης, η διάρκεια της περιόδου μέτρησης πρέπει να είναι σταθερή. Η ίδια περίοδος μέτρησης πρέπει να χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση κάτω από την κομοστέγη του δάσους και για την παρακολούθηση στο ξέφωτο.

II.5.   Δειγματοληψία, χειρισμός των δειγμάτων

Για τη συλλογή δειγμάτων πρέπει να χρησιμοποιούνται καθαροί συλλεκτήρες και περιέκτες. Για να ξεπλένεται ο εξοπλισμός πρέπει να χρησιμοποιείται απιονισμένο νερό. Έχει μεγάλη σημασία οι περιέκτες να διατηρούνται μακριά από το φως και σε δροσερή κατάσταση κατά τη διάρκεια της δειγματοληψίας και της μεταφοράς. Σε συνθήκες ζέστης και ηλιοφάνειας μπορούν να προστεθούν συντηρητικά για να αποφευχθεί η ανάπτυξη φυκών. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να χρησιμοποιούνται συντηρητικά που δεν παραβλάπτουν την ανάλυση κανενός από τα ιόντα που ενδιαφέρουν.

II.6.   Προεπεξεργασία των δειγμάτων, μεταφορά και αποθήκευση

Ο όγκος κάθε συλλεγόμενου δείγματος από κάθε μεμονωμένο συλλεκτήρα διαπερώσας βροχής, κορμορροής ή ξέφωτου πρέπει να είναι καθορισμένος. Τα δείγματα μπορούν να αναλύονται χωριστά ή να συνενώνονται με δείγματα που έχουν συλλεγεί από την ίδια επιφάνεια κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Τα δείγματα διαπερώσας βροχής, κορμορροής ή ξέφωτου πρέπει να αναλύονται χωριστά. Τα δείγματα από μετρήσεις κορμορροής μπορούν να συνενώνονται μόνο για δένδρα του αυτού είδους και παρομοίου μεγέθους και κυριαρχίας.

Τα δείγματα από σύντομες περιόδους μπορούν να αναλύονται ως έχουν ή μπορούν να αναμειγνύονται για να σχηματίσουν μηνιαία δείγματα πριν από την ανάλυση. Εάν τα δείγματα αναμειγνύονται, πρέπει να αναμειγνύονται κατ’ αναλογία προς τον όγκο του συνολικού δείγματος.

Τα δείγματα πρέπει να μεταφέρονται στο εργαστήριο το ταχύτερο δυνατό (κατά προτίμηση σε ψυχρά κυτία) και να διατηρούνται σε ψυχρή θερμοκρασία (4 °C) και στο σκοτάδι έως ότου αναλυθούν.

II.7.   Γενικές πληροφορίες

Πρέπει να συλλέγονται οι ακόλουθες πληροφορίες:

Μπορούν να συλλέγονται πρόσθετα προαιρετικά στοιχεία, όταν είναι χρήσιμα για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων, όπως είναι η τραχύτητα της κομοστέγης, δείκτης φυλλικής επιφάνειας κ.λπ.

II.8.   Χημική ανάλυση

Οι υποχρεωτικές και προαιρετικές παράμετροι που πρέπει να αναλύονται στα δείγματα συνολικών εναποθέσεων, διαπερώσας βροχής, κορμορροής και ομίχλης περιλαμβάνονται στον ακόλουθο πίνακα:

III.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έντυπα 17 έως 19 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Οι μετεωρολογικές μετρήσεις σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο β) πραγματοποιούνται στο 10 % τουλάχιστον των επιφανειών παρατήρησης. Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τη μετεωρολογία και τη φαινολογία της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Μεθοδολογία απογραφής

II.1.   Θέση του εξοπλισμού δειγματοληψίας

Για την παρουσίαση των ιδιαίτερων κλιματικών συνθηκών των δασών, οι μετρήσεις πρέπει να διεξάγονται εντός της σχετικής δασικής περιοχής. Γενικά, οι μετρήσεις (εκτός των θερμοκρασιών εδάφους, της υγρασίας εδάφους και της κατακρήμνισης δασοσυστάδας) μπορούν να πραγματοποιούνται είτε επάνω από την κομοστέγη της δασοσυστάδας στην επιφάνεια παρατήρησης είτε σε σταθμό που βρίσκεται σε ξέφωτο εντός της δασικής περιοχής, πολύ κοντά (γενικά σε απόσταση μέχρι 2 km) στη δασοσυστάδα της επιφάνειας. Η απόσταση από το σημείο μέτρησης σε σταθμούς που βρίσκονται σε ξέφωτο έως τις γύρω δασοσυστάδες ή άλλα εμπόδια πρέπει να είναι τουλάχιστον διπλάσια από το ύψος ενός πλήρως ανεπτυγμένου δένδρου/εμποδίου. Η θερμοκρασία εδάφους, η υγρασία εδάφους και η κατακρήμνιση δασοσυστάδας μετρώνται εντός της δασοσυστάδας της μόνιμης επιφάνειας παρατήρησης.

Όποτε είναι δυνατό, πρέπει να γίνεται συνδυασμός με τον εξοπλισμό των εναποθέσεων. Για την αποφυγή διαταράξεων στην κατάσταση των ριζών και του εδάφους, ο εξοπλισμός πρέπει να τοποθετείται κατά τρόπο ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση σ’ αυτόν και η συντήρησή του να γίνεται χωρίς να υπάρχει ανάγκη διέλευσης μέσω της επιφάνειας παρατήρησης.

II.2.   Μέθοδοι μέτρησης της πραγματικής μετεωρολογικής κατάστασης εντός ή πλησίον της επιφάνειας παρατήρησης

Με την εγκατάσταση μετεωρολογικού σταθμού σε ξέφωτο κοντά στην επιφάνεια παρατήρησης ή με την εγκατάσταση πύργου στη δασοσυστάδα κοντά στην επιφάνεια, η κατάσταση του καιρού παρακολουθείται συνεχώς. Ο τεχνικός εξοπλισμός, οι αισθητήρες και η εγκατάστασή τους πρέπει να είναι σύμφωνα με τα διεθνή μετεωρολογικά πρότυπα. Πρέπει να μετρώνται οι ακόλουθες μεταβλητές:

II.3.   Συλλογή, συγκέντρωση, αποθήκευση και υποβολή των πληροφοριών

Τα δεδομένα πρέπει να συγκεντρώνονται σε ημερήσιες τιμές (άθροισμα ή μέσος όρος/μέση ελάχιστη και μέγιστη τιμή αντιστοίχως) πριν από την υποβολή.

Πρέπει να συλλέγονται και να υποβάλλονται οι ακόλουθες πληροφορίες για την επιφάνεια παρατήρησης:

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ

III.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους μορφότυπους που καθορίζονται στα έντυπα 20 έως 23 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΙΚΟΥ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η παρακολούθηση του εδαφικού διαλύματος σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο β) πραγματοποιείται στο 10 % τουλάχιστον των επιφανειών επιπέδου ΙΙ.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων σε θέματα εδάφους της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Μεθοδολογία απογραφής

II.1.   Επιλογή της θέσης των δειγματοληπτών

Οι δειγματολήπτες εδαφικού διαλύματος εγκαθίστανται κοντά στα σημεία όπου διεξάγεται η εκτίμηση της κατάστασης της κόμης. Τα λυσίμετρα μπορούν να κατανεμηθούν με τυχαίο ή συστηματικό τρόπο σε ολόκληρη την επιφάνεια, παρά το γεγονός ότι αυτό μπορεί να εμποδίζεται από την ύπαρξη βράχων ή κορμών (δεν διευκρινίζεται η απόσταση από ένα δένδρο). Λόγω διαταράξεων στο έδαφος, τα λυσίμετρα μηδενικής τάσεως δεν πρέπει να εγκαθίστανται στο κεντρικό τμήμα της επιφάνειας, όπου παρακολουθούνται οι παράμετροι για τα δένδρα. Για πρακτικούς λόγους, μπορεί να χρησιμοποιείται μια αντιπροσωπευτική τμηματική επιφάνεια. Τα λυσίμετρα που έχουν ήδη εγκατασταθεί μπορούν να διατηρηθούν, αλλά οι νέες εγκαταστάσεις πρέπει να πραγματοποιούνται όπως προτείνεται ανωτέρω.

II.2.   Βάθη δειγματοληψίας

Τα λυσίμετρα εγκαθίστανται σε καθορισμένα βάθη, αλλά είναι επίσης δεκτή η εγκατάσταση ανά ορίζοντες.

Κατά περίπτωση, τα λυσίμετρα εγκαθίστανται σε τουλάχιστον δύο διαφορετικά βάθη, δηλ. ένα στη ζώνη του ριζώματος (προτεινόμενο βάθος 10 έως 20 cm), προκειμένου να μελετώνται οι συγκεντρώσεις θρεπτικών υλικών και τοξικών στοιχείων κοντά στις λεπτές ρίζες (στόχος 1) και ένα λυσίμετρο κάτω από τη ζώνη του ριζώματος (προτεινόμενο βάθος 40 έως 80 cm), προκειμένου να εκτιμάται η εκροή στοιχείων (στόχος 2). Επίσης, τρίτο λυσίμετρο μπορεί να εγκαθίσταται αμέσως κάτω από το στρώμα του χούμου.

II.3.   Συχνότητα δειγματοληψίας

Στις επιφάνειες όπου εκτελούνται άλλα προγράμματα εντατικής παρακολούθησης, π.χ. εναποθέσεων και μετεωρολογικών μετρήσεων, η δειγματοληψία εδαφικού διαλύματος πραγματοποιείται κάθε μήνα ή δύο φορές το μήνα. Η δειγματοληψία διεξάγεται τον ίδιο μήνα του έτους.

II.4.   Μεταφορά, αποθήκευση και προετοιμασία

Τα δείγματα μεταφέρονται και αποθηκεύονται κατά τρόπο, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι χημικές μεταβολές στο δείγμα.

Η ψυχρή (4 °C) και σκοτεινή αποθήκευση του εδαφικού διαλύματος στο πλαίσιο του λυσιμέτρου μειώνει τη βιολογική δραστηριότητα. Σε πολλές περιπτώσεις, και ιδιαίτερα κατά τις ψυχρότερες εποχές του χρόνου, αρκεί η διατήρηση του περιέκτη σε σκοτεινό μέρος. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν οργανικά ή ανόργανα συντηρητικά, αλλά ενδέχεται να παραβλάψουν την ανάλυση. Για να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανές αλλοιώσεις των δειγμάτων, το εδαφικό διάλυμα πρέπει να συλλέγεται όσο το δυνατό ταχύτερα μετά την απορρόφηση.

Οι διαδικασίες μεταφοράς και αποθήκευσης (συμπεριλαμβανομένων των περιόδων αναμονής) πρέπει να αναφέρονται. Κατά περίπτωση, τα προβλήματα και οι παρεκκλίσεις από αυτές τις διαδικασίες πρέπει να αναφέρονται λεπτομερώς.

Για τον καθορισμό των ιχνοστοιχείων, καθορισμένες ποσότητες δείγματος πρέπει να μεταφέρονται στο εργαστήριο σε περιέκτες που έχουν πλυθεί με οξύ.

Εάν συλλέγονται δείγματα εδάφους, πρέπει να διατηρούνται δροσερά σε πλαστικούς σάκους ή σάκους πολυαιθυλενίου και να αποθηκεύονται σε 4 °C μέχρι τη φυγοκέντρηση ή την προετοιμασία του εκχυλίσματος κορεσμού. Η φυγοκέντρηση ή η εκχύλιση πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσα σε μία ημέρα (18-30 ώρες) από τη συλλογή των δειγμάτων εδάφους.

II.5.   Γενικές πληροφορίες

Πρέπει να συλλέγονται οι ακόλουθες πληροφορίες:

II.6.   Μέθοδοι ανάλυσης

Στην απογραφή της κατάστασης του εδαφικού διαλύματος των δασών γίνεται διάκριση μεταξύ υποχρεωτικών και προαιρετικών παραμέτρων (βλέπε τον ακόλουθο πίνακα).

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ

III.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους μορφότυπους που καθορίζονται στα έντυπα 24, 25 και 26 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΔΑΦΙΑΙΑΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η απογραφή της παρεδαφιαίας βλάστησης σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο β) πραγματοποιείται στο 10 % τουλάχιστον των επιφανειών επιπέδου ΙΙ.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την κατάσταση της παρεδαφιαίας βλάστησης της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Μεθοδολογία απογραφής

II.1.   Σχέδιο δειγματοληψίας

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν δύο διαφορετικά σχέδια δειγματοληψίας, τα οποία οδηγούν είτε σε μάλλον ποιοτικό είτε σε μάλλον ποσοτικό χαρακτηρισμό:

Η περιοχή που επιλέγεται για την εκτίμηση της βλάστησης πρέπει να είναι αντιπροσωπευτική για την επιφάνεια παρατήρησης, ώστε να επιτρέπει τη σύγκριση με άλλες παραμέτρους που καταγράφονται στην ίδια επιφάνεια. Χρησιμοποιούνται περισσότερες μονάδες δειγματοληψίας για λόγους στατιστικής επανάληψης.

Σύμφωνα με την φυτοκοινωνιολογική πρακτική, η ελάχιστη απαίτηση είναι να χαρτογραφούνται τα είδη σε επίπεδο επιφάνειας παρατήρησης. Για να επιτευχθεί συγκρισιμότητα των αποτελεσμάτων μεταξύ χωρών, είναι υποχρεωτική η χρήση κοινής έκτασης δειγματοληψίας (ΚΕΔ) 400 m2, αντιπροσωπευτικής ως προς την παρεδαφιαία βλάστηση της επιφάνειας επιπέδου ΙΙ. Η έκταση αυτή μπορεί να αποτελεί το άθροισμα μικρότερων τμηματικών επιφανειών εντός της επιφάνειας επιπέδου ΙΙ. Τα δεδομένα πρέπει να υποβάλλονται για το σύνολο της ΚΕΔ και όχι ανά τμηματική επιφάνεια (συγκεντρωτικά δεδομένα). Τα κράτη μέλη πρέπει να διατηρούν τα αποτελέσματα για κάθε τμηματική επιφάνεια στις εθνικές βάσεις δεδομένων.

Οι χώρες είναι ελεύθερες να επιλέξουν τον αριθμό και τη μορφή των μονάδων δειγματοληψίας.

Εάν οι μονάδες δειγματοληψίας δεν είναι όμορες, πρέπει να τοποθετούνται στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση στο εσωτερικό της επιφάνειας επιπέδου ΙΙ ή στη ρυθμιστική της ζώνη, ώστε να ελαχιστοποιείται η χωρική συσχέτιση μεταξύ των μονάδων δειγματοληψίας εντός μιας επιφάνειας. Πρέπει επίσης να αποκλείονται μείζονες ανομοιογένειες σε οποιαδήποτε κλίμακα δειγματοληψίας (ογκόλιθοι και κρημνοί, οδοί και μονοπάτια, σημεία για άναμμα φωτιάς, υδατορρεύματα και μικρές λίμνες, τάφροι και διώρυγες, τυρφώνες).

Πρέπει να εγκατασταθεί σύστημα μόνιμης σήμανσης για τις μονάδες δειγματοληψίας.

II.2.   Γενικές πληροφορίες

Πρέπει να συλλέγονται οι ακόλουθες γενικές πληροφορίες:

II.3.   Μέτρηση αφθονίας ή κάλυψης των ειδών

Τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να εφαρμόσουν στην εκτίμηση το δικό τους σύστημα υποδιαιρέσεων, εφόσον μπορεί να μετατραπεί απευθείας σε ποσοστό κάλυψης από 0,01 % (πολύ σπάνια) έως 100 % (πλήρης κάλυψη).

II.4.   Είδη

Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλα τα φανερόγαμα, τα αγγειόσπερμα κρυπτόγαμα, τα επίγεια βρυόφυτα και οι λειχήνες. Ο κατάλογος των ειδών πρέπει να είναι πλήρης για τις ομάδες αυτές. Τα μη επίγεια είδη και οι μύκητες μπορούν να σημειώνονται επιπροσθέτως, αλλά ιδανικό θα ήταν να αποτελούν αντικείμενο χωριστών μελετών. Τα μη αναγνωρισμένα είδη πρέπει να σημειώνονται ως τέτοια και, εάν δεν σπανίζουν εντός των μονάδων δειγματοληψίας, πρέπει να λαμβάνονται δείγματα και να αποθηκεύονται σε βοτανολόγιο για μεταγενέστερη αναγνώριση.

Είδη που απαντούν μόνο σε ειδικά μέρη (π.χ. βράχους, πρέμνα δένδρων, οδούς και μονοπάτια, νεκρά ξύλα κλπ.) πρέπει να σημειώνονται χωριστά.

II.5.   Συχνότητα και χρόνος αξιολόγησης

Κάθε πέντε έτη πρέπει να αναλαμβάνονται μελέτες βλάστησης στο 10 % τουλάχιστον των επιφανειών παρατήρησης. Σε περίπτωση εποχιακά περίπλοκης σύνθεσης της βλάστησης, δυνατόν να χρειάζεται δεύτερη εκτίμηση κατά τη διάρκεια του έτους προκειμένου να εκτιμηθεί η πλήρης κάλυψη της βλάστησης. Οι μετέπειτα εκτιμήσεις παρεδαφιαίας βλάστησης πραγματοποιούνται κατά την ίδια περίπου ημερομηνία του έτους.

II.6.   Ανάλυση

Οι εκτιμώμενες πληροφορίες σχετικά με τις μονάδες δειγματοληψίας συγκεντρώνονται σε επίπεδο επιφάνειας παρατήρησης.

III.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους μορφότυπους που καθορίζονται στα έντυπα 27 και 28 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των αποτελεσμάτων της εκτίμησης της παρεδαφιαίας βλάστησης στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΛΛΟΣΤΡΩΜΝΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η παρακολούθηση της φυλλοστρωμνής σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο γ) πραγματοποιείται σε προαιρετική βάση στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ από το έτος 2005 και μετέπειτα. Στις περιπτώσεις που πραγματοποιείται παρακολούθηση της φυλλοστρωμνής, εφαρμόζονται οι κατωτέρω διατάξεις.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της ομάδας εργασίας ad hoc για την φυλλοστρωμνή της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Μεθοδολογία απογραφής

II.1.   Δειγματοληψίες

Για όλους τους σκοπούς της εκτίμησης φυλλοστρωμνής, συνιστάται το σχέδιο δειγματοληψίας των επιφανειών παρατήρησης να αντιπροσωπεύει ευρύ φάσμα τύπων εδάφους, κλίματος και δομής δασοσυστάδων ενός συγκεκριμένου είδους.

Η εκτίμηση φυλλοστρωμνής πραγματοποιείται μόνο σε επιφάνειες παρακολούθησης επιπέδου ΙΙ, στις οποίες εκτελείται επίσης εντατική παρακολούθηση μετεωρολογίας, εναποθέσεων, εδαφικού ύδατος και φαινολογίας.

II.2.   Θέση και αριθμός των παγίδων φυλλοστρωμνής

Οι παγίδες φυλλοστρωμνής τοποθετούνται με σχεδιασμό που καθιστά δυνατές συγκρίσεις με τα αποτελέσματα για τις εναποθέσεις και το εδαφικό ύδωρ. Οι παγίδες είναι σταθερές και μπορούν να τοποθετηθούν τυχαία ή συστηματικά, π.χ. σε τακτικά διαστήματα και σε επαρκή αριθμό, ώστε να αντιπροσωπεύεται ολόκληρη η επιφάνεια και όχι μόνο το κυρίαρχο είδος δένδρου.

Οι παγίδες φυλλοστρωμνής πρέπει να κατανέμονται σε όλη την έκταση της επιφάνειας παρατήρησης. Δείγματα φυλλοστρωμνής πρέπει να λαμβάνονται από τουλάχιστον 10 συλλεκτήρες ανά επιφάνεια και μέχρι 20 συλλεκτήρες, ανάλογα με το μέγεθος της επιφάνειας και τα είδη δένδρων που αφορά η εκτίμηση.

Οι χώρες είναι ελεύθερες να επιλέγουν τον τύπο παγίδων για την παρακολούθηση της φυλλοστρωμνής.

II.3.   Συχνότητα της δειγματοληψίας

Η φυλλοστρωμνή πρέπει να συλλέγεται τουλάχιστον κάθε μήνα ή και δύο φορές το μήνα σε περιόδους μεγάλης συσσώρευσης φυλλοστρωμνής. Τα δείγματα μπορούν να συνενώνονται σε περιοδικά δείγματα για τις χημικές αναλύσεις. Σε περιοχές με χιόνι και παγετό κατά το χειμώνα και σε απομακρυσμένες περιοχές, ενδέχεται να χρειαστεί να παραμείνουν οι παγίδες στο δάσος καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα. Η φυλλοστρωμνή τότε μπορεί να συλλέγεται μία φορά πριν από τη χειμερινή περίοδο και μία φορά μετά την τήξη των χιονιών, δεδομένου ότι ο παγετός περιορίζει τη στράγγιση και την αποσύνθεση της φυλλοστρωμνής.

II.4.   Παράμετροι και ανάλυση

Στην εκτίμηση φυλλοστρωμνής γίνεται διάκριση μεταξύ υποχρεωτικών και προαιρετικών παραμέτρων (βλέπε τον ακόλουθο πίνακα).

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ

Για τη χημική ανάλυση τα δείγματα φυλλοστρωμνής ξηραίνονται μέχρι σταθερού βάρους σε κλίβανο σε μέγιστη θερμοκρασία 80 °C, κατά προτίμηση σε 65 °C. Μετά την ξήρανση αυτή, η μάζα 100 φύλλων ή 1 000 βελονών καθορίζεται στους 105 °C. Γνωρίζοντας το ποσοστό υγρασίας στα επιμέρους δείγματα, η ολική ποσότητα κάθε κλάσματος μπορεί να μετατραπεί σε αποξηραμένη μάζα στους 80 °C. Τα δείγματα που έχουν ξηρανθεί σε μέγιστη θερμοκρασία 80 °C αλέθονται σε ομοιογενή σκόνη. Η χημική ανάλυση της φυλλοστρωμνής είναι παρόμοια με τη χημική ανάλυση του φυλλώματος. Τα αποτελέσματα της χημικής ανάλυσης της φυλλοστρωμνής ανάγονται στους 80 °C ακριβώς όπως και η μάζα της φυλλοστρωμνής.

III.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους μορφότυπους που καθορίζονται στα έντυπα 29, 30 και 31 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΕΡΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η εκτίμηση της ποιότητας του αέρα του περιβάλλοντος πρέπει να πραγματοποιείται σε προαιρετική βάση στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ. Στις περιπτώσεις που εκτιμάται η ποιότητα του αέρα του περιβάλλοντος, εφαρμόζονται οι κατωτέρω διατάξεις.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της ομάδας εργασίας για την ποιότητα του αέρα του περιβάλλοντος της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση).

II.   Επιλογή μεθόδου και εξοπλισμού

Η παθητική δειγματοληψία εφαρμόζεται σε τοποθεσίες, όπου δεν παρακολουθούνται παράλληλα οι κύριοι ατμοσφαιρικοί ρύποι με τη χρήση ενεργητικών δειγματοληπτών.

Οι χώρες είναι ελεύθερες να επιλέγουν τον τύπο συσκευής παθητικής δειγματοληψίας που χρησιμοποιείται. Ωστόσο, πρέπει να αποδεικνύεται ότι τόσο οι δειγματολήπτες όσο και η διαδικασία που χρησιμοποιούνται συμμορφώνονται προς μετρήσεις που έχουν γίνει χρησιμοποιώντας μια μέθοδο αναφοράς (ενεργητικός δειγματολήπτης).

III.   Περίοδος μέτρησης

Η δειγματοληψία διενεργείται κατά προτίμηση τουλάχιστον ανά δεκαπενθήμερο. Σε απομακρυσμένα σημεία, η περίοδος μέτρησης μπορεί να παραταθεί σε τέσσερις εβδομάδες, εάν χρειάζεται, και σε σημεία με υψηλή ρύπανση να περιοριστεί σε μία εβδομάδα. Οι μετρήσεις όζοντος περιορίζονται στην περίοδο φυλλοφορίας για τα φυλλοβόλα είδη, αλλά συνεχίζονται το υπόλοιπο έτος για άλλους ρύπους.

IV.   Επιλογή επιφανειών παρατήρησης και τοποθεσίας

Η παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα του περιβάλλοντος γίνεται στο συγκεκριμένο χώρο και πραγματοποιείται σε επιφάνειες όπου είναι διαθέσιμα δεδομένα μετεωρολογίας και εναποθέσεων. Πρέπει να επιλέγονται χώροι με μεταβλητή έκθεση, δηλαδή χώροι όπου αναμένεται υψηλή έκθεση και επιπλέον μερικοί μη εκτεθειμένοι σταθμοί.

Οι συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης μετρώνται κοντά, αλλά έξω από το δάσος, σε σημείο αντιπροσωπευτικό της επιφάνειας παρατήρησης. Η παρακολούθηση μπορεί να διεξάγεται σε ξέφωτο, κατά προτίμηση εκεί όπου είναι εγκατεστημένοι οι δειγματολήπτες υγρών εναποθέσεων και ο μετεωρολογικός εξοπλισμός.

V.   Παράμετροι

Οι ακόλουθες παράμετροι αποτελούν μέρος της προαιρετικής παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα του περιβάλλοντος.

VΙ.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους μορφότυπους που καθορίζονται στα έντυπα 32, 33 και 34 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΑΤΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΑΠΟ ΟΖΟΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η εκτίμηση των βλαβών από όζον σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο γ) πραγματοποιείται σε προαιρετική βάση στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ. Στις περιπτώσεις που εκτιμώνται οι βλάβες από όζον, εφαρμόζονται οι κατωτέρω διατάξεις.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της ομάδας εργασίας για την ποιότητα του αέρα του περιβάλλοντος της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση). [Γίνεται αναφορά στο εγχειρίδιο που έχει καταρτισθεί από τη συγκεκριμένη ομάδα εργασίας, όπου υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες.]

II.   Πεδίο εφαρμογής

Η εκτίμηση των συμπτωμάτων ορατών βλαβών από όζον διεξάγεται κατά προτίμηση στις επιφάνειες όπου πραγματοποιείται η παθητική δειγματοληψία όζοντος.

III.   Εκτίμηση και αξιολόγηση

III.1.   Εκτίμηση εντός των επιφανειών επιπέδου ΙΙ

Η εκτίμηση ορατών βλαβών από όζον στα βασικά είδη δένδρων εντός της επιφάνειας εντατικής παρακολούθησης (ΕΕΠ) διεξάγεται τουλάχιστον στους κλάδους των ίδιων 5 μεμονωμένων δένδρων, στα οποία πραγματοποιείται δειγματοληψία φυλλώματος για χημική ανάλυση.

Τα δείγματα που αφορούν τις βλάβες των φύλλων πρέπει να συλλέγονται ανά διετία από το ανώτερο εκτεθειμένο στον ήλιο τμήμα της κόμης.

Η ετήσια εκτίμηση είναι προτιμότερη, αλλά προαιρετική.

III.2.   Εκτίμηση εντός του φωτεινού σημείου δειγματοληψίας (Light Exposed Sampling Site – LESS)

Εγκαθίσταται φωτεινό σημείο δειγματοληψίας (στο εξής καλούμενο LESS) κοντά στη θέση όπου είναι εγκατεστημένος ο παθητικός δειγματολήπτης όζοντος. Σκοπός της εκτίμησης εντός του LESS είναι η παροχή κατ’ εκτίμηση στοιχείων για τις βλάβες από όζον στο φύλλωμα της βλάστησης στη φωτεινή παρυφή του δάσους που βρίσκεται πλησιέστερα στη συσκευή μέτρησης του όζοντος σε ακτίνα κατ’ ανώτατο όριο 500 m. Το προτεινόμενο πρόγραμμα δειγματοληψίας είναι σχέδιο τυχαίας δειγματοληψίας, όπως περιγράφεται στο προσάρτημα Ι του εγχειριδίου που έχει καταρτισθεί από την ομάδα εργασίας, όπου υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες.

Η εκτίμηση γίνεται σε δένδρα, θάμνους, φυτά αμπέλου και πολυετή ποώδη φυτά (για τα μονοετή ποώδη είναι προαιρετική).

Μόνο τα μονοκοτυλήδονα εξαιρούνται από την εκτίμηση.

III.3.   Περίοδος αξιολόγησης

Ο εντοπισμός και ο ποσοτικός προσδιορισμός των ορατών βλαβών από όζον εντός της επιφάνειας επιπέδου ΙΙ πραγματοποιείται κατά το διάστημα: για τα κωνοφόρα μεταξύ Οκτωβρίου και Φεβρουαρίου και για τα πλατύφυλλα μεταξύ Ιουλίου και αρχών Σεπτεμβρίου.

Γενικά, ο εντοπισμός των ορατών βλαβών από όζον σε δένδρα, θάμνους και ποώδη εντός του LESS και στην παρεδαφιαία βλάστηση εντός της επιφάνειας εντατικής παρακολούθησης (προαιρετικό) πραγματοποιείται τουλάχιστον μία φορά στα τέλη του θέρους (και στις αρχές του θέρους, εάν είναι εφικτό), πριν αρχίσει ο φυσικός αποχρωματισμός των φύλλων και πριν ο γηρασμός ή/και η ξηρασία οδηγήσει σε απώλεια φύλλων.

III.4.   Αξιολόγηση για τα βασικά είδη πλατύφυλλων δένδρων

Για τα βασικά είδη δένδρων, πέντε κλάδοι (όσο το δυνατόν μικρότεροι, αλλά με παρόντα όλα τα ηλικιακά στάδια των φύλλων) από κάθε δένδρο κόβονται από το εκτεθειμένο στον ήλιο άνω τρίτο της κόμης, ταυτόχρονα με τη διετή δειγματοληψία φυλλώματος για τη χημική ανάλυση βελονών και φύλλων ή ανάλογα με τη φαινολογία των τοπικών συμπτωμάτων, ει δυνατόν. Αμέσως μετά τη συλλογή, αντιπροσωπευτικός αριθμός φύλλων ανά κλάδο (δηλαδή περίπου 30 φύλλα στην περίπτωση του Fagus sylvatica) εξετάζεται υπό τις βέλτιστες συνθήκες φωτός και βαθμολογείται για την ύπαρξη βλαβών από όζον (ναι/όχι).

III.5.   Αξιολόγηση για τα βασικά είδη κωνοφόρων δένδρων

Ακολουθώντας τη διαδικασία δειγματοληψίας φύλλων, κόβονται από κάθε δένδρο περισσότεροι κλάδοι [5 κλάδοι όσο το δυνατόν μικρότεροι, αλλά που φέρουν τουλάχιστον τις βελόνες του τρέχοντος έτους (βελόνες C) και τις βελόνες του προηγούμενου έτους (βελόνες C+1)] από το εκτεθειμένο στον ήλιο άνω μέρος της κόμης. Εάν το εν λόγω μέρος του δένδρου είναι απρόσιτο, χρησιμοποιείται ένα μέρος των κλάδων που έχουν συλλεγεί για ανάλυση του φυλλώματος.

Η χλωρωτική κηλίδωση βαθμολογείται για κάθε ηλικιακή κατηγορία των βελονών [από τις βελόνες του τρέχοντος έτους (C) έως τις βελόνες ηλικίας 3 ετών (C+2)] ως ποσοστό της ολικής προσβεβλημένης επιφάνειας, εντοπίζοντας όλες τις βελόνες μιας ηλικιακής κατηγορίας που σχηματίζουν μια επιφάνεια και στη συνέχεια δίνοντας την αντίστοιχη βαθμολογία (κατηγορίες) για το εν λόγω ποσοστό, σύμφωνα με τον κατωτέρω πίνακα.

Οι βαθμοί παρουσιάζονται ανά κατηγορία βελονών· έτσι, τα δένδρα (και τα είδη) θα έχουν χωριστές βαθμολογίες για τις βελόνες των ηλικιακών κατηγοριών C, C+1, C+2 κ.λπ. Η τελική βαθμολογία ενός μεμονωμένου δένδρου είναι η βαθμολογία που αντιστοιχεί στο μέσο ποσοστό βλαβών μιας δεδομένης ηλικιακής κατηγορίας βελονών για το εν λόγω δένδρο (αυτό εξάγεται υπολογίζοντας τον μέσο όρο των ποσοστών βλαβών όλων των μεμονωμένων σπονδυλωμάτων βελονών μιας δεδομένης ηλικιακής κατηγορίας στο δένδρο αυτό)· ομοίως, η τελική βαθμολογία για την επιφάνεια παρατήρησης είναι η βαθμολογία που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των ποσοστών βλαβών όλων των δένδρων από τα οποία ελήφθησαν δείγματα.

III.6.   Εντοπισμός ορατών βλαβών από όζον σε (μικρά) δένδρα, θάμνους και πολυετή είδη εντός του LESS και (προαιρετικό) στην παρεδαφιαία βλάστηση εντός της επιφάνειας επιπέδου ΙΙ

Για την εκτίμηση των συμπτωμάτων σε μικρά δένδρα, θάμνους και ποώδη είδη εντός του LESS και στην παρεδαφιαία βλάστηση (προαιρετικό) εντός της επιφάνειας επιπέδου ΙΙ, απαιτούνται οι ακόλουθες πληροφορίες για κάθε μία από τις τυχαίως επιλεγείσες χωρικές μονάδες δειγματοληψίας:

Οι συνθήκες υγρασίας εδάφους καταγράφονται εντός του LESS και των προαιρετικών τμηματικών επιφανειών. Πρέπει να λαμβάνονται δείγματα και φωτογραφίες κάθε είδους που παρουσιάζει βλάβες σύμφωνα με τις τεχνικές συστάσεις της ομάδας εργασίας για την ποιότητα του αέρα του περιβάλλοντος.

IV.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έντυπα 35, 36 και 37 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12

ΚΟΙΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Η εκτίμηση της φαινολογίας σύμφωνα με το άρθρο 6 στοιχείο γ) πραγματοποιείται σε προαιρετική βάση στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ. Στις περιπτώσεις που γίνεται φαινολογική εκτίμηση, εφαρμόζονται οι κατωτέρω διατάξεις.

Οι κατωτέρω διατάξεις βασίζονται στις τεχνικές συστάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τη μετεωρολογία και τη φαινολογία της ΟΕΕ/ΟΗΕ στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος συνεργασίας για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση (ΔΠΣ-Δάση). [Γίνεται αναφορά στο εγχειρίδιο που έχει καταρτισθεί από τη συγκεκριμένη ομάδα εμπειρογνωμόνων, όπου υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες.]

II.   Πεδίο εφαρμογής

Συνοπτική εξέταση της επιφάνειας και της ρυθμιστικής ζώνης εκτελείται μόνο στις επιφάνειες επιπέδου ΙΙ, όπου διεξάγονται μετεωρολογικές παρατηρήσεις, καθώς και μετρήσεις εναποθέσεων και φυλλοστρωμνής.

III.   Παρατήρηση και καταγραφή σε επίπεδο επιφάνειας

Περαιτέρω γενικές πληροφορίες σχετικά με οικολογικές διεργασίες στην επιφάνεια, καθώς και ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για συμβάντα που επηρεάζουν την κατάσταση των δένδρων, μπορούν να προκύψουν με την καταγραφή των εμφανέστερων επιπτώσεων βιοτικών και αβιοτικών (επιβλαβών) συμβάντων και φαινολογικών φαινομένων. Αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την αξιολόγηση των δεδομένων επιπέδου ΙΙ σε εθνικό επίπεδο.

Οι παρατηρήσεις και καταγραφές πρέπει να είναι εύκολες και απλές και να περιορίζονται στα ακόλουθα:

III.1.   Θέση

Οι παρατηρήσεις πρέπει να γίνονται στην επιφάνεια ή/και στη ρυθμιστική ζώνη όλων των επιφανειών επιπέδου ΙΙ, στις οποίες πραγματοποιούνται συνεχείς μετρήσεις.

III.2.   Συχνότητα

Οι ημερομηνίες παρατηρήσεων μπορούν να συμπίπτουν με τη συλλογή δειγμάτων εναποθέσεων ή εδαφικού διαλύματος. Συχνότητα τουλάχιστον μία φορά ανά δεκαπενθήμερο κατά την αυξητική περίοδο είναι αναγκαία για να παρακολουθούνται οι φαινολογικές μεταβολές.

III.3.   Παρατήρηση και καταγραφή

Όλα τα είδη που βρίσκονται στις επιφάνειες εντατικής παρακολούθησης έχουν ενδιαφέρον· ωστόσο, προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στο βασικό είδος δένδρων της επιφάνειας. Τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να συμπεριλάβουν περισσότερα είδη. Στην περίπτωση αυτή, όμως, κάθε είδος πρέπει να καταγράφεται χωριστά. Μόνο συμβάντα που επήλθαν ή/και άλλαξαν τη συχνότητα/έντασή τους από την τελευταία επίσκεψη πρέπει να καταγράφονται. Καθώς συμβαίνουν οι μεμονωμένες φάσεις των φαινολογικών φαινομένων, οι εκτιμήσεις πρέπει να επαναλαμβάνονται, έως ότου ολοκληρωθεί η φάση.

IV.   Εντατική φαινολογική παρακολούθηση σε επίπεδο μεμονωμένου δένδρου

Οι φάσεις που πρέπει να παρακολουθούνται (όποτε έχουν εφαρμογή στο είδος) είναι: εμφάνιση φύλλων/βελονών, εμφάνιση «αυγουστιάτικων» βλαστών (Lammas shoots), δεύτερη έκπτυξη, άνθιση, φθινοπωρινός χρωματισμός, νέκρωση φύλλων/βελονών και πτώση φύλλων/βελονών.

IV.1.   Επιλογή ειδών και επιφανειών παρατήρησης

Πρέπει να δίνεται προτεραιότητα:

IV.2.   Κριτήρια επιλογής των δένδρων που χρησιμοποιούνται ως δείγματα

Τα κριτήρια επιλογής των δένδρων είναι:

Τα δένδρα πρέπει να επιλέγονται μεταξύ εκείνων, στα οποία πραγματοποιούνται εκτιμήσεις της κατάστασης της κόμης. Προτίμηση πρέπει να δίνεται στα δένδρα, τα οποία είναι ευκρινώς ορατά από σημεία εκτός της επιφάνειας, διότι η υψηλή συχνότητα των παρατηρήσεων μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση της παρεδαφιαίας βλάστησης στην επιφάνεια.

Εάν είναι ανεπαρκής ο αριθμός των δένδρων, στα οποία πραγματοποιούνται εκτιμήσεις της κατάστασης της κόμης και τα οποία είναι ορατά, θα είναι αναγκαία η επιλογή επιπρόσθετων δένδρων από την επιφάνεια ή από τη ρυθμιστική ζώνη. Στην περίπτωση αυτή:

Για τη δειγματοληψία επιλέγονται μεταξύ 10 και 20 δένδρων για κάθε είδος της επιφάνειας. Όλα τα δένδρα πρέπει να φέρουν αρίθμηση. Εάν ήδη διαθέτουν αριθμούς (π.χ. για εκτίμηση της κατάστασης της κόμης ή της προσαύξησης), διατηρούνται και χρησιμοποιούνται οι αριθμοί αυτοί.

Εάν ένα επιλεγμένο δένδρο νεκρωθεί ή απομακρυνθεί, μπορεί να αντικατασταθεί. Το νέο δένδρο που επιλέγεται πρέπει να λάβει νέο αριθμό, καταγράφεται δε και αναφέρεται στην Επιτροπή.

IV.3.   Κόμη που αποτελεί αντικείμενο εκτίμησης

Κατά προτίμηση η κορυφή της κόμης (φωτεινή κόμη) πρέπει να είναι ορατή από ένα παρατηρητήριο. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, τότε το μεσαίο τμήμα της κόμης είναι επίσης αποδεκτό. Το ίδιο μέρος της κόμης πρέπει να εξετάζεται για τις επόμενες φαινολογικές παρατηρήσεις σε όλη τη διάρκεια του έτους, καθώς και για τα επόμενα έτη.

IV.4.   Κατεύθυνση της εκτίμησης

Η κατεύθυνση από την οποία γίνονται οι παρατηρήσεις για μεμονωμένα δένδρα, πρέπει να είναι η ίδια κάθε φορά. Πρέπει να καταγράφεται με βάση σύστημα οκτώ κατηγοριών τη στιγμή επιλογής των δένδρων και να αναφέρεται με το έντυπο 12α. Οποιαδήποτε μεταβολή στη θέση αυτή πρέπει επίσης να καταγράφεται και να αναφέρεται.

IV.5.   Συχνότητα των παρατηρήσεων

Στη διάρκεια των περιόδων από την αρχή έως το τέλος των εν λόγω φαινολογικών φάσεων, οι εβδομαδιαίες παρατηρήσεις γίνονται την ίδια ημέρα της εβδομάδας.

IV.6.   Φάσεις που πρέπει να παρακολουθούνται

Καταρχήν, όλες οι φαινολογικές φάσεις έχουν ενδιαφέρον για τη φαινολογική παρακολούθηση. Ωστόσο, από πρακτική άποψη (π.χ. χρηματικές εισροές, άνεση και αξιοπιστία της παρακολούθησης, συγκρισιμότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συμβατότητα με άλλες μελέτες όπως για την κατάσταση της κόμης), είναι αναγκαίο να εστιάζεται η παρακολούθηση σε περιορισμένη σειρά φάσεων και στα σημαντικότερα είδη ή ομάδες ειδών.

Γίνεται διάκριση μεταξύ κωνοφόρων και πλατύφυλλων ειδών:

Για τη φάση της άνθισης, μόνο η έναρξη του ανοίγματος των αρσενικών ανθέων (που χαρακτηρίζεται από ελευθέρωση γύρης) πρέπει να καταγράφεται, ενώ οι άλλες φάσεις πρέπει να καταγράφονται ποσοτικά. Επιπλέον, πρέπει επίσης να καταγράφονται βλάβες στις βελόνες, τα φύλλα ή τα άνθη που προκαλούνται από όψιμο παγετό κατά την άνοιξη, καθώς και η έντασή τους. Ο ορισμός και ο καθορισμός των μεμονωμένων φάσεων περιγράφονται παρακάτω.

V.   Συμπληρωματικές τεχνικές παρακολούθησης

Συμπληρωματικές τεχνικές (όπως η συλλογή φυλλοστρωμνής ή οι μετρήσεις με μετροταινία περιμέτρου) μπορούν να παράσχουν ενισχυτικές και συμπληρωματικές πληροφορίες.

Η δειγματοληψία φυλλοστρωμνής παρέχει ποσοτικά δεδομένα, π.χ. για την άνθιση, την παραγωγή σπόρων, την πτώση φύλλων/βελονών κ.λπ.

Μετροταινίες περιμέτρου (girth bands): Η συνεχής μέτρηση των μεταβολών της περιμέτρου μπορεί να παράσχει πληροφορίες για την έναρξη και την παύση της αύξησης και για την ανταπόκριση των δένδρων σε φαινόμενα καταπόνησης.

Η χημεία της διαπερώσας βροχής μπορεί να παράσχει συμπληρωματικές πληροφορίες για την εμφάνιση φαινολογικών φάσεων μέσω των μεταβολών στις ροές θρεπτικών ουσιών.

VI.   Διαβίβαση δεδομένων

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έντυπα 38, 39 και 40 του κεφαλαίου 14 για τη διαβίβαση των πληροφοριών για κάθε επιφάνεια στην Επιτροπή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΖΟΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ/ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

I.   Γενικές παρατηρήσεις

Εκτός από την υποβολή δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003, τα κράτη μέλη συντάσσουν και υποβάλλουν στην Επιτροπή ένα έγγραφο με γενικές πληροφορίες για τις μεθόδους παρακολούθησης που εφαρμόζονται στις επιφάνειες επιπέδου Ι και επιπέδου ΙΙ (συνοδευτική έκθεση των δεδομένων, ΣΕΔ).

Η ΣΕΔ αποτελείται από δύο μέρη: στο ένα μέρος περιγράφονται οι χρησιμοποιούμενες μέθοδοι του σχεδίου δειγματοληψίας, ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός, η εκτίμηση, η ανάλυση κ.λπ. (βλέπε λεπτομέρειες στην παράγραφο ΙΙ.1) και στο άλλο μέρος αναφέρονται οι εξαιρέσεις και οι διαταράξεις που ανέκυψαν (βλέπε λεπτομέρειες στην παράγραφο ΙΙ.2).

II.   Συνοδευτική έκθεση των δεδομένων

II.1.   Το μέρος της ΣΕΔ που περιγράφει τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους κ.λπ.

Στο μέρος αυτό περιγράφονται οι χρησιμοποιούμενες μέθοδοι του σχεδίου δειγματοληψίας, ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός, η εκτίμηση, η ανάλυση κ.λπ. Αναφέρονται οι ακόλουθες λεπτομέρειες:

Μέθοδοι απογραφής/δειγματοληψίας

Σε πολλές μελέτες του προγράμματος «Έμφαση στα δάση», δίνεται μεγάλη ελευθερία ως προς την επιλογή του εξοπλισμού, του βάθους δειγματοληψίας, του χρονοδιαγράμματος, της έντασης της μελέτης κ.λπ. Πρέπει να αναφέρονται οι λεπτομέρειες όσον αφορά τον χρησιμοποιούμενο εξοπλισμό, το πραγματικό βάθος, το χρονοδιάγραμμα και τη συχνότητα της μελέτης/δειγματοληψίας. Όταν έχουν ληφθεί δείγματα, παρέχονται λεπτομέρειες σχετικά με τη δειγματοληψία αυτή, συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης και της μεταφοράς.

Οι εφαρμοσθείσες μετρήσεις ελέγχου περιγράφονται περιληπτικά.

Μέθοδοι για την ανάλυση και τον υπολογισμό των αποτελεσμάτων

Όσον αφορά την ανάλυση των δειγμάτων, πρέπει να παρέχονται πληροφορίες σχετικά με την προετοιμασία των δειγμάτων και τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους ανάλυσης. Πρέπει να παρέχονται λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις χρησιμοποιηθείσες μεθόδους, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας εκ νέου υπολογισμού των σχετικών δεδομένων. Οι εφαρμοζόμενες μετρήσεις ελέγχου (συμμετοχή σε δοκιμές δακτυλίου κ.λπ.) πρέπει να περιγράφονται περιληπτικά.

Οι πληροφορίες που υποβάλλονται με τη βοήθεια των ερωτηματολογίων της ΣΕΔ θα ισχύουν για όλα τα χρόνια που εφαρμόζονται οι ίδιες μέθοδοι.

Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην παρατήρηση και τεκμηρίωση αλλαγών των χρησιμοποιούμενων μεθόδων απογραφής, μεταφοράς και ανάλυσης. Οι περιφερειακές διαφορές πρέπει να αναφέρονται και να επεξηγούνται λεπτομερώς (π.χ. διαφορετικά εργαστήρια που χρησιμοποιούνται για τις αναλύσεις).

II.2.   Μέρος της ΣΕΔ που πραγματεύεται τις εξαιρέσεις και τις διαταράξεις που ανέκυψαν (ετήσια ΣΕΔ)

Εκτός από τις γενικές πληροφορίες σχετικά με τις μεθόδους, οι οποίες συγκεντρώνονται μέσω του ερωτηματολογίου της ΣΕΔ, πρέπει να περιγράφονται τα ειδικά προβλήματα, οι εξαιρέσεις, οι διαταράξεις και τα προβλήματα επικύρωσης των δεδομένων που υποβάλλονται κάθε χρόνο.

Εξαιρέσεις και διαταράξεις

Πρέπει να αναφέρονται οι εξαιρετικές καταστάσεις και οι σημαντικές διαταράξεις που αντιμετωπίζονται κατά τη συνήθη διαδικασία. Εκτός από την περιγραφή των χρησιμοποιούμενων μεθόδων δειγματοληψίας, ανάλυσης κ.λπ., όπως παρουσιάζεται στα ερωτηματολόγια της ΣΕΔ, είναι ανάγκη να τεκμηριώνονται επαρκώς οι εξαιρέσεις, οι εξαιρετικές καταστάσεις και οι διαταράξεις που αντιμετωπίζονται. Η τεκμηρίωση αυτή θα περιλαμβάνεται σε ετήσια έκθεση ΣΕΔ και θα υποβάλλεται στην Επιτροπή μαζί με τα υποβαλλόμενα δεδομένα.

Επικύρωση δεδομένων, διαχείριση δεδομένων και ποιότητα δεδομένων

Οι χρησιμοποιούμενες διαδικασίες για ελέγχους των δεδομένων πρέπει να αναφέρονται, συμπεριλαμβανομένων των ορίων απόρριψης δεδομένων (έλεγχοι αξιοπιστίας), καθώς και οι διαδικασίες που εφαρμόστηκαν για τον έλεγχο της συνεκτικότητας των εθνικών δεδομένων.

Όταν υπάρχουν κενά στα δεδομένα, μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνονται εκτιμήσεις με βάση τα αποτελέσματα από άλλες πηγές. Τα εκτιμώμενα με τον τρόπο αυτό δεδομένα πρέπει να αναφέρονται και πρέπει να τεκμηριώνονται προσεκτικά οι χρησιμοποιούμενες υποθέσεις.

Επιπλέον, πρέπει να περιγράφονται οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν με στόχο τη διασφάλιση ποιότητας και τον ποιοτικό έλεγχο.

Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από τα κράτη μέλη περαιτέρω πληροφορίες, εάν χρειάζονται βάσει των ετήσιων ερωτηματολογίων της ΣΕΔ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14

ΚΟΙΝΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜΟΡΦΟΤΥΠΟΥΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

I.   Γενικές τεχνικές πληροφορίες για την διαβίβαση δεδομένων

I.1.   Απαιτήσεις υλικού εξοπλισμού

Ως μέσο για την υποβολή δεδομένων έχει επιλεγεί ο μαλακός δίσκος 3,5″ (DSDD ή HD) ή το CD-ROM. Εάν υπάρχουν οι δυνατότητες για ηλεκτρονική διαβίβαση δεδομένων, τα κράτη μέλη πρέπει να χρησιμοποιούν τα μέσα αυτά από το 2005 και μετέπειτα.

I.2.   Απαιτήσεις λογισμικού, μορφότυπος δεδομένων

Οι δισκέτες πρέπει να διαμορφώνονται στην κατάλληλη πυκνότητα (DSDD = χαμηλή πυκνότητα και HD = υψηλή πυκνότητα), με τη χρησιμοποίηση DOS 2.1 ή υψηλότερου και πρέπει να είναι 100 % συμβατές με IBM. Όλες οι πληροφορίες στις δισκέτες ή το CD-ROM πρέπει να είναι σε χαρακτήρες ASCII και να ακολουθούν τη δομή που ορίζεται στους πίνακες του σημείου V.

I.3.   Αρχεία δεδομένων

Κάθε δισκέτα (ή σύνολο δισκετών) περιλαμβάνει τα αρχεία επιφάνειας και τα αρχεία δεδομένων· το αρχείο με τη συνοπτική ενημέρωση για τις επιφάνειες παρατήρησης (αρχείο επιφάνειας) και το αρχείο ή τα αρχεία με τα αποτελέσματα της απογραφής για κάθε μελέτη (αρχεία δεδομένων).

II.   Επικύρωση και διαχείριση δεδομένων

Οι χρησιμοποιούμενες διαδικασίες για τον ποιοτικό έλεγχο των δεδομένων πρέπει να αναφέρονται, συμπεριλαμβανομένων των ορίων απόρριψης δεδομένων (έλεγχοι αξιοπιστίας), καθώς και οι διαδικασίες που εφαρμόστηκαν για τον έλεγχο της συνεκτικότητας των εθνικών δεδομένων.

Όταν υπάρχουν κενά στα δεδομένα, μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνονται εκτιμήσεις με βάση τα αποτελέσματα από άλλες πηγές. Τα εκτιμώμενα με τον τρόπο αυτό δεδομένα πρέπει να αναφέρονται και πρέπει να τεκμηριώνονται προσεκτικά οι χρησιμοποιούμενες υποθέσεις.

III.   Ετήσια έκθεση προόδου για την ερμηνεία/αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο

Η έκθεση αυτή παρέχει πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο που επιτεύχθηκε όσον αφορά την ερμηνεία/αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο. Για την ερμηνεία/αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο, προσδιορίζονται οι ακόλουθες λεπτομέρειες:

Τα κράτη μέλη προβαίνουν σε αξιολόγηση και ερμηνεία των δεδομένων παρακολούθησης σε εθνικό επίπεδο.

Τα κράτη μέλη αποφασίζουν ελεύθερα ποια αξιολόγηση και ερμηνεία διενεργείται σε εθνικό επίπεδο και αναφέρεται στην Επιτροπή.

IV.   Χρονοδιάγραμμα υποβολής της ΣΕΔ και της έκθεσης προόδου σχετικά με την ερμηνεία/αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο

IV.1.   Χρονοδιάγραμμα για τη ΣΕΔ

Το ερωτηματολόγιο της ΣΕΔ συμπληρώνεται και υποβάλλεται στην Επιτροπή με την υποβολή των πρώτων δεδομένων. Σε περίπτωση αλλαγής των μεθόδων, υποβάλλονται πληροφορίες σχετικά με τις αλλαγές. Το μέρος της ΣΕΔ που αφορά την περιγραφή των διαταράξεων που σημειώθηκαν και των εξαιρέσεων, υποβάλλεται στην Επιτροπή μαζί με τα ετησίως υποβαλλόμενα δεδομένα.

IV.2.   Χρονοδιάγραμμα για την έκθεση προόδου σχετικά με την ερμηνεία/αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο

Οι εκθέσεις προόδου σχετικά με τις αξιολογήσεις και τις ερμηνείες που διεξάγονται σε εθνικό επίπεδο πρέπει να υποβάλλονται στην Επιτροπή έως τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους.

V.   Υποβολή δεδομένων σε ψηφιακή μορφή — έντυπα

Έντυπα:

[Τα έντυπα υπάρχουν μόνο σε μορφότυπο Excel (βλέπε χωριστό αρχείο)]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΚΩΔΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Ι ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΙΙ

Οι κατωτέρω οδηγίες και κωδικοί χρησιμοποιούνται για τη διαβίβαση των δεδομένων που συλλέγονται στα δίκτυα επιπέδου Ι και επιπέδου ΙΙ στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2152/2003. Οι ενδεχόμενες τροποποιήσεις για συγκεκριμένα έτη αναφοράς περιλαμβάνονται στις τεχνικές προδιαγραφές που εκδίδονται από το ΚΚΕρ.

Γενικές πληροφορίες για την επιφάνεια παρατήρησης

1.   Χώρα

2.   Αριθμός επιφάνειας παρατήρησης

Ο αριθμός επιφάνειας παρατήρησης αντιστοιχεί στον ενιαίο αριθμό που δίνεται στη μόνιμη επιφάνεια παρατήρησης κατά την επιλογή ή εγκατάσταση.

3.   Ημερομηνία παρατήρησης, ημερομηνία εκτίμησης, ημερομηνία ανάλυσης

Η ημερομηνία συμπληρώνεται κατά την ακόλουθη σειρά: ημέρα, μήνας, έτος.

4.   Συντεταγμένες γεωγραφικού πλάτους/μήκους

Συμπληρώνονται οι πλήρεις εξαψήφιες συντεταγμένες γεωγραφικού πλάτους και μήκους του κέντρου της επιφάνειας παρατήρησης (π.χ.):

Στο πρώτο τετραγωνίδιο σημειώνεται το πρόσημο, θετικό ή αρνητικό, της συντεταγμένης (+ ή –).

5.   Διαθέσιμο νερό για το κύριο είδος (εκτίμηση)

6.   Τύπος χούμου

7.   Υψόμετρο

8.   Προσανατολισμός

9.   Μέση ηλικία κυρίαρχου ορόφου (έτη)

10.   Εδαφική μονάδα

Fluvisols

Gleysols

Regosols

Leptosols

Arenosols

Andosols

Vertisols

Cambisols

Calcisols

Gypsisols

Solonetz

Solonchaks

Kastanozems

Chernozems

Phaeozems

Greyzems

Luvisols

Lixisols

Planosols

Podzoluvisols

Podzols

Acrisols

Alisols

Nitisols

Ferralsols

Plinthosols

Histosols

Anthrosols

11.   Μέγεθος της όλης επιφάνειας παρατήρησης, μέγεθος της τμηματικής επιφάνειας

Το μέγεθος της όλης επιφάνειας παρατήρησης ή της τμηματικής επιφάνειας αναφέρεται σε 0,0001 εκτάρια.

12.   Αριθμός δένδρων στην όλη επιφάνεια

Το δείγμα δένδρων και στα δύο επίπεδα περιλαμβάνει όλα τα είδη δένδρων, υπό τον όρο ότι τα δένδρα έχουν ελάχιστο ύψος 60 cm.

13.   Εκτιμήσεις απόδοσης

Οι εκτιμήσεις απόδοσης συνίστανται σε μία απόλυτη και μία σχετική εκτίμηση απόδοσης.

Η απόλυτη εκτίμηση θα είναι η εκτιμώμενη μέση απόδοση καθ’ όλη την περίοδο ζωής της συστάδας. Η σχετική εκτίμηση απόδοσης θα υποδηλώνει εάν η απόλυτη εκτίμηση απόδοσης θεωρείται ότι είναι χαμηλή, κανονική ή υψηλή για τη συστάδα. Θα χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι κωδικοί:

14.   Λοιπές παρατηρήσεις

Σημαντικές πληροφορίες για την επιφάνεια παρατήρησης πρέπει να αναφέρονται εδώ.

Γενικές πληροφορίες για τα δένδρα

15.   Αριθμός δένδρου του δείγματος

Ο αριθμός δένδρου είναι ο αριθμός ο οποίος δόθηκε στο δένδρο κατά την εγκατάσταση της επιφάνειας.

16.   Είδη (βιβλίο αναφοράς Flora Europaea)

Πλατύφυλλα (* = είδη που πρέπει να χρησιμοποιούνται για την απογραφή του φυλλώματος)

Κωνοφόρα (* = είδη που πρέπει να χρησιμοποιούνται για την απογραφή του φυλλώματος)

Πληροφορίες σχετικές με τη μελέτη της κατάστασης της κόμης και τη μέτρηση της προσαύξησης

17.   Φυλλόπτωση

Η φυλλόπτωση για κάθε δείγμα δένδρων εκφράζεται σε ποσοστό επί τοις εκατό (ανά βαθμίδες 5 %) σε σχέση με δένδρο που έχει πλήρες φύλλωμα. Χρησιμοποιείται το πραγματικό ποσοστό.

κ.λπ.

18.   Κωδικοί αποχρωματισμού

19.   Αναγνώριση του τύπου της βλάβης

Όπου είναι δυνατόν, πρέπει να προστίθενται περαιτέρω στοιχεία για τον τύπο της βλάβης, π.χ. για τα έντομα, το είδος ή η ομάδα (π.χ. «σκολυτίδες»).

20.   Έκθεση

21.   Απομακρύνσεις και θνησιμότητα

Κωδικός 0: δένδρο ζωντανό και μετρήσιμο (νέο, σημειώστε είναι διαφορετικό από ελλείπουσα τιμή)

Κωδικός 1: δένδρο που απομακρύνθηκε, εξαφανίστηκε

Κωδικός 2: το δένδρο είναι ακόμη ζωντανό και όρθιο, αλλά οι τυχόν μετρήσεις της κόμης ή του ύψους δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται στους υπολογισμούς για τη δασοσυστάδα ή την αύξηση.

Κωδικός 3: Όρθιο νεκρό δένδρο (με ύψος τουλάχιστον 1,3 m)

Κωδικός 4: δένδρο πεσμένο, ζωντανό ή νεκρό (ύψος μικρότερο από 1,3 m ή κορμός ή κόμη που έρχεται σε επαφή με το έδαφος σε ένα σημείο)

Σημειώσεις:

22.   Φυτοκοινωνική τάξη

23.   Φωτοσκίαση της κόμης

24.   Ορατότητα

25.   Στηθιαία διάμετρος (ΣΔ)

Η διάμετρος στο ύψος του στήθους (1,30 m) επάνω από το φλοιό σε 0,1 cm.

Εάν χρησιμοποιείται ταινία διαμέτρου, θα χρειαστεί μία ενιαία τιμή. Όταν χρησιμοποιείται παχυμετρικός διαβήτης, θα καθορίζεται και θα αναφέρεται η μέγιστη και η ελάχιστη διάμετρος (επάνω από το φλοιό) (διάμετρος 1 και διάμετρος 2).

26.   Φλοιός

Το πάχος του φλοιού σε ύψος 1,30 m, εκφρασμένο σε εκατοστόμετρα με ένα δεκαδικό.

27.   Ύψος του δένδρου

Το ύψος του δένδρου εκφρασμένο σε μέτρα και στρογγυλευμένο στο πλησιέστερο 0,1 μέτρο.

28.   Όγκος δένδρου

Με βάση τη διάμετρο και το ύψος που μετρήθηκε, ο όγκος του δένδρου μπορεί να εκτιμηθεί με τη χρήση τοπικά γνωστών συντελεστών ή με τη χρήση έγκυρων πινάκων όγκου. Ο όγκος των δένδρων εκφράζεται σε κυβικά μέτρα (m3) με τρία δεκαδικά.

29.   Ύψος μέχρι την κόμη

Το ύψος μέχρι την κόμη, στρογγυλευμένο στο πλησιέστερο 0,1 μέτρο, καθορίζεται μέχρι το χαμηλότερο ζωντανό κλαδί, εξαιρουμένων των βλαστών που βρίσκονται μέσα στο νερό.

30.   Μήκος κόμης

Το μήκος της κόμης, στρογγυλευμένο στο πλησιέστερο 0,1 μέτρο, καθορίζεται από το άκρο του κορμού μέχρι το χαμηλότερο ζωντανό κλαδί, εξαιρουμένων των βλαστών που βρίσκονται μέσα στο νερό.

31.   Πλάτος κόμης

Το μέσο πλάτος κόμης καθορίζεται από τον μέσο όρο τεσσάρων τουλάχιστον ακτίνων της κόμης, πολλαπλασιασμένο επί δύο και στρογγυλευμένο στο πλησιέστερο 0,1 μέτρο.

32.   Διάμετρος κάτω από το φλοιό

Η τρέχουσα διάμετρος κάτω από το φλοιό υπολογίζεται βάσει της διαμέτρου επάνω από το φλοιό μείον το πλάτος του φλοιού και στις δύο πλευρές. Η προ πενταετίας διάμετρος κάτω από το φλοιό υπολογίζεται ως η τρέχουσα διάμετρος κάτω από το φλοιό μείον την προσαύξηση των τελευταίων πέντε ετών του δένδρου και στις δύο πλευρές. Η διάμετρος κάτω από το φλοιό εκφράζεται σε 0,1 cm.

33.   Επιφάνεια βάσης ανά επιφάνεια παρατήρησης

Η τρέχουσα επιφάνεια βάσης ανά επιφάνεια παρατήρησης υπολογίζεται ως το άθροισμα των επιφανειών βάσης όλων των δένδρων στην επιφάνεια παρατήρησης. Η προ πενταετίας επιφάνεια βάσης ανά επιφάνεια παρατήρησης υπολογίζεται με βάση την προ πενταετίας εκτιμώμενη διάμετρο κάτω από το φλοιό για όλα τα δένδρα της επιφάνειας παρατήρησης. Η επιφάνεια βάσης ανά επιφάνεια παρατήρησης εκφράζεται σε 0,1 m2.

34.   Όγκος ανά επιφάνεια παρατήρησης

Ο τρέχων όγκος ανά επιφάνεια παρατήρησης υπολογίζεται ως συνολικός όγκος όλων των δένδρων στην επιφάνεια παρατήρησης. Ο προ πενταετίας όγκος ανά επιφάνεια παρατήρησης υπολογίζεται με βάση την προ πενταετίας εκτιμώμενη διάμετρο κάτω από το φλοιό όλων των δένδρων στην επιφάνεια παρατήρησης. Ο όγκος ανά επιφάνεια παρατήρησης εκφράζεται σε 0,1 m3.

35.   Αραίωση

Εάν διενεργήθηκε αραίωση κατά την πενταετή περίοδο μεταξύ των δύο ετών καθορισμού της διαμέτρου, της επιφάνειας βάσης ανά επιφάνεια παρατήρησης και του όγκου ανά επιφάνεια παρατήρησης, το γεγονός αυτό θα αναφέρεται (1 = ναι, 0 = όχι). Σε πρόσθετο μέρος, οι λεπτομέρειες της αραίωσης αυτής θα περιγράφονται όσο το δυνατόν λεπτομερέστερα (συμπεριλαμβανομένης, της μεθόδου αραίωσης, του ακριβούς έτους αραίωσης, της έντασης αραίωσης, εκφρασμένης ως αριθμός δένδρων, επιφάνεια βάσης/ha, όγκος/ha).

Πληροφορίες σχετικές με τις μετρήσεις φυλλικής χημείας και την εκτίμηση φυλλοστρωμνής

36.   Κωδικός δείγματος

Ο κωδικός δείγματος για την απογραφή φυλλώματος απαρτίζεται από τον κωδικό του είδους των δένδρων (βλέπε επεξήγηση στο σημείο 15), ακολουθούμενο (μετά από τελεία) από τον κωδικό των φύλλων/βελονών του τρέχοντος έτους (= 0) ή στην περίπτωση βελονών του περασμένου έτους (βελόνες τρέχοντος έτους + 1) από τον κωδικό (1), π.χ. το δείγμα των βελονών του περασμένου έτους του είδους Picea abies (118) είναι, κατ’ αυτό τον τρόπο: 118.1

37.   Αριθμοί δένδρων του δείγματος

Επειδή σε ορισμένες δειγματοληψίες (φύλλωμα, προσαύξηση) πρέπει να χρησιμοποιούνται δένδρα εκτός της κανονικής επιφάνειας παρατήρησης (ή τμηματικής επιφάνειας), πρέπει να εφαρμοστούν ειδικοί αριθμοί. Οι αριθμοί των δένδρων αυτών θα αρχίζουν με ένα γράμμα (F = φύλλωμα, R = ανάλυση δακτυλίων με τρυπανίδια, D = ανάλυση διατομών), ακολουθούμενο από αύξοντα αριθμό (π.χ. F001). Οι αριθμοί πρέπει να δηλώνονται.

38.   Μάζα 100 φύλλων ή 1 000 βελονών

Η μάζα ορίζεται για 100 φύλλα ή 1 000 βελόνες (ξήρανση κλιβάνου) σε γραμμάρια.

Πληροφορίες σχετικές με την παρακολούθηση των εναποθέσεων και τη μετεωρολογική παρακολούθηση

39.   Κωδικός δειγματολήπτη

Για τους δειγματολήπτες εναποθέσεων χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι κωδικοί:

Οι λεπτομέρειες για τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται πρέπει να ορίζονται σε παράρτημα του εγγράφου με το ιστορικό.

40.   Ποσότητα δείγματος

Η συνολική συλλεγόμενη ποσότητα των δειγμάτων διαιρείται διά των περιοχών δειγματοληψίας και αναφέρεται σε mm.

41.   Ημερομηνίες έναρξης και λήξης της περιόδου παρακολούθησης

Οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης κάθε περιόδου παρακολούθησης πρέπει να αναφέρονται στα έντυπα, χρησιμοποιώντας τον ίδιο μορφότυπο που χρησιμοποιείται για την ημερομηνία παρατήρησης, εκτίμησης και ανάλυσης.

Μία περίοδος παρακολούθησης αποτελείται από μία ή περισσότερες περιόδους μέτρησης. Οι περίοδοι μέτρησης εντός της ίδιας περιόδου παρακολούθησης πρέπει να έχουν την ίδια διάρκεια. Η ελάχιστη διάρκεια περιόδου μέτρησης είναι μία εβδομάδα, ενώ η μέγιστη ένας μήνας.

Όταν χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές περίοδοι μέτρησης κατά τη διάρκεια του έτους (π.χ. εβδομαδιαίως το καλοκαίρι και μηνιαίως το χειμώνα), πρέπει να καθορίζονται δύο χωριστές περίοδοι παρακολούθησης και τα αποτελέσματα πρέπει να αναφέρονται χωριστά στα έντυπα.

42.   Αριθμός περιόδων μέτρησης

Ο αριθμός των περιόδων μέτρησης σε κάθε περίοδο παρακολούθησης πρέπει να αναφέρεται στα έντυπα.

43.   Περίοδος μέτρησης

Ο αριθμός της περιόδου μέτρησης στην οποία συλλέχθηκε το δείγμα πρέπει να αναφέρεται. Κάθε χρόνο (περίπου την 1η Ιανουαρίου) αρχίζει νέα σειρά περιόδων μέτρησης. Όταν συνδυάζονται δείγματα από διάφορες περιόδους μέτρησης πριν από την ανάλυση, οι ακριβείς λεπτομέρειες της ανάμειξης πρέπει να αναφέρονται στο παράρτημα του εγγράφου με το ιστορικό. Ο αριθμός της πρώτης περιόδου μέτρησης πρέπει να χρησιμοποιείται για να δηλώνεται η περίοδος για την ανάλυση (π.χ. όταν τα δείγματα της περιόδου 9, 10, 11 και 12 συνδυάζονται σε ένα και μόνο δείγμα για την ανάλυση, το δείγμα αυτό θα λάβει αριθμό περιόδου 9).

Παράμετροι που πρέπει να αξιολογούνται στον κωδικό επιφάνειας/οργάνου

Όλα τα όργανα που εγκαθίστανται εντός ή πλησίον της επιφάνειας, λαμβάνουν κωδικό επιφάνειας παρατήρησης/οργάνου. Ο κωδικός αυτός αποτελείται από τον αριθμό της επιφάνειας (μέχρι τέσσερα ψηφία) και ένα αύξοντα αριθμό για όλα τα όργανα (μέχρι το 99). Σε περίπτωση αντικατάστασης ή προσθήκης οργάνων, εφαρμόζονται νέοι κωδικοί. (π.χ. το πέμπτο όργανο στην επιφάνεια 1234 θα λάβει τον κωδικό 1234.05).

44.   Θέση

Η θέση του οργάνου προσδιορίζεται:

45.   Μεταβλητή

Ένδειξη της μεταβλητής η οποία μετράται με το όργανο

Πληροφορίες σχετικές με τα όργανα

46.   Κάθετη θέση

Η κάθετη θέση (ύψος ή βάθος) των οργάνων προσδιορίζεται σε μέτρα με θετικό πρόσημο (= ύψος επάνω από το έδαφος) ή αρνητικό πρόσημο (βάθος κάτω από το έδαφος), με τη χρήση συν/πλην 2 ψηφίων και 1 δεκαδικού (+/- 99,9).

47.   Κωδικός οργάνων

Πρέπει να χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι κωδικοί για τους δειγματολήπτες και για την μέθοδο καταγραφής των δεδομένων:

Οι λεπτομέρειες σχετικά με τον εξοπλισμό αναφέρονται στη συνοδευτική έκθεση των δεδομένων (ΣΕΔ).

48.   Διάστημα σάρωσης (μόνον αυτόματα όργανα)

Το διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών εκτιμήσεων πρέπει να αναφέρεται σε δευτερόλεπτα.

49.   Διάστημα αποθήκευσης (μόνον αυτόματα όργανα)

Το διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών στιγμών αποθήκευσης δεδομένων πρέπει να αναφέρεται σε πρώτα λεπτά.

50.   Κατακρήμνιση και διαπερώσα βροχή

Η κατακρήμνιση αναφέρεται ως ημερήσιο άθροισμα, χρησιμοποιώντας μέχρι τέσσερα ψηφία και ένα δεκαδικό (9999,9).

51.   Θερμοκρασία (αέρα και εδάφους)

Η θερμοκρασία αναφέρεται σε βαθμούς °C, με τη χρήση θετικού ή αρνητικού προσήμου και δύο ψηφίων που ακολουθούνται από ένα δεκαδικό (+/- 99,9). Πρέπει να αναφέρονται η ημερήσια μέση, η ημερήσια ελάχιστη και η ημερήσια μέγιστη θερμοκρασία.

52.   Σχετική υγρασία

Η σχετική υγρασία αναφέρεται ως ημερήσια μέση, ελάχιστη και μέγιστη τιμή κάθε ημέρας με τη μορφή τριών ψηφίων και ενός δεκαδικού (999,9).

53.   Ταχύτητα ανέμου

Η ταχύτητα του ανέμου αναφέρεται ως η ημερήσια μέση και η μέγιστη τιμή κάθε ημέρας, με τη μορφή δύο ψηφίων και ενός δεκαδικού (99,9).

54.   Διεύθυνση ανέμου

Η διεύθυνση του ανέμου αναφέρεται ως η επικρατούσα διεύθυνση του ανέμου κάθε ημέρας. Το ανεμολόγιο πυξίδας διαχωρίζεται σε οκτώ τμήματα των 45°, αρχίζοντας από 22,5° προς τα πάνω [ΒΑ (=45°), Α (=90°), ΝΑ (=135°), …, Β (=0°)]. Η πλέον συχνή διεύθυνση ανέμου αναφέρεται με την μέση τιμή της.

55.   Ηλιακή ακτινοβολία και ακτινοβολία UVb

Η ηλιακή ακτινοβολία και η ακτινοβολία UVb αναφέρονται ως ημερήσια μέση τιμή, με τη μορφή μέχρι τεσσάρων ψηφίων και ενός δεκαδικού (9999,9).

56.   Κορμορροή

Η κορμορροή υπολογίζεται σε mm κατακρήμνισης και αναφέρεται ως το ημερήσιο άθροισμα, με τη μορφή μέχρι τεσσάρων ψηφίων και ενός δεκαδικού (9999,9).

57.   Δυναμικό συγκράτησης ύδατος στο έδαφος

Το δυναμικό συγκράτησης ύδατος στο έδαφος αναφέρεται σε hPa, ως η ημερήσια μέση, ελάχιστη και μέγιστη τιμή κάθε ημέρας, με τη μορφή μέχρι τεσσάρων ψηφίων και ενός δεκαδικού (9999,9).

58.   Περιεκτικότητα του εδάφους σε ύδωρ

Η περιεκτικότητα του εδάφους σε ύδωρ αναφέρεται σε Vol. % ως η ημερήσια μέση, ελάχιστη και μέγιστη τιμή κάθε ημέρας, με τη μορφή μέχρι δύο ψηφίων και ενός δεκαδικού (99,9).

59.   Πληρότητα

Η πληρότητα είναι δείκτης της κάλυψης των διαδικασιών σάρωσης και αποθήκευσης και αναφέρεται σε ποσοστό επί τοις εκατό με τη μορφή μέχρι τριών ψηφίων (100 % = πλήρης).

Πληροφορίες σχετικές με την παρακολούθηση του εδαφικού διαλύματος

60.   Αριθμός δειγματολήπτη

Οι δειγματολήπτες στην επιφάνεια παρατήρησης πρέπει να αριθμούνται με μόνιμο τρόπο (1-99).

61.   Κωδικός δειγματολήπτη

Οι ακόλουθοι κωδικοί χρησιμοποιούνται για τους δειγματολήπτες εδαφικού διαλύματος:

62.   Βάθος δειγματοληψίας

Το βάθος δειγματοληψίας σε μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους (π.χ. –0,40).

Πληροφορίες σχετικές με την εκτίμηση της παρεδαφιαίας βλάστησης

63.   Αριθμός επιφάνειας/μελέτης

Κάθε χρονικό διάστημα (ημέρα) ή κατάσταση (εντός, εκτός περίφραξης) που αφορά εκτίμηση της παρεδαφιαίας βλάστησης σε συγκεκριμένη επιφάνεια, λαμβάνει αριθμό μελέτης. Με το συνδυασμό του αριθμού της επιφάνειας με τον αριθμό μελέτης δημιουργείται ένας ενιαίος αριθμός επιφάνειας/μελέτης.

64.   Περίφραξη

Δεδομένου ότι η βλάστηση μπορεί να είναι διαφορετική εντός και εκτός μιας περίφραξης, αποφασίστηκε καταρχήν να μελετάται η παρεδαφιαία βλάστηση πάντοτε εκτός της περίφραξης. Σε περίπτωση κατά την οποία πραγματοποιείται μελέτη εντός της περίφραξης, πρέπει να αναφέρεται ως χωριστή μελέτη και να προσδιορίζεται ο κωδικός περίφραξης:

65.   Συνολική έκταση δειγματοληψίας

Η συνολική έκταση δειγματοληψίας αναφέρεται σε m2 με μέχρι τέσσερα ψηφία. Στη συνοδευτική έκθεση δεδομένων (ή στο ερωτηματολόγιο της ΣΕΔ) πρέπει να αναφέρονται οι ακριβείς λεπτομέρειες σχετικά με τον αριθμό των επαναλήψεων, τη θέση/προσανατολισμό των επιφανειών παρατήρησης της παρεδαφιαίας βλάστησης και τα μεγέθη των επιφανειών αυτών.

66.   Ύψος και κάλυψη των στρωμάτων

Το μέσο ύψος και η εκτιμώμενη κάλυψη του συνολικού στρώματος παρεδαφιαίας βλάστησης, του στρώματος θάμνων, του στρώματος ποωδών και του στρώματος βρύων πρέπει να υποβάλλονται ως εξής:

Το μέσο ύψος των στρωμάτων πρέπει να αναφέρεται σε μέτρα με ένα ψηφίο και δύο δεκαδικά (9,99). Η εκτιμώμενη κάλυψη πρέπει να αναφέρεται σε ποσοστό επί τοις εκατό της συνολικής έκτασης δειγματοληψίας.

67.   Στρώματα

Καθορίζονται τα ακόλουθα στρώματα:

Αρτίβλαστα και βοσκημένα δένδρα κάτω του 0,5 m πρέπει να υπάγονται στο στρώμα των ποωδών.

68.   Κωδικός είδους

Εφαρμόζεται κωδικός είδους, ο οποίος συνίσταται σε τρεις ομάδες αριθμητικών κωδικών, για την οικογένεια, το γένος και το είδος, που διαχωρίζονται με τελείες (.). Οι περισσότεροι κωδικοί αποτελούνται από τριψήφιο αριθμό.

69.   Κάλυψη των φυτικών ειδών

Οι χώρες είναι ελεύθερες όσον αφορά την εκτίμηση της αφθονίας/κάλυψης των φυτικών ειδών. Η αναφορά της κάλυψης αυτής πραγματοποιείται σε ποσοστό επί τοις εκατό, με τρία ψηφία και δύο δεκαδικά (999,99). Στη ΣΕΔ πρέπει να προσδιορίζονται οι πλήρεις μέθοδοι εκτίμησης, καθώς και η μετατροπή επί τοις %.

Πληροφορίες σχετικές με τις βλάβες από όζον

70.   Βαθμολογία και ορισμός για το ποσοστό φύλλων με συμπτώματα σε κλαδί με 30 φύλλα κατά προσέγγιση

71.   Βαθμολογία και ορισμός βαθμολογίας για τις ορατές βλάβες από όζον, όπως εκφράζονται στα αντίστοιχα έτη βελονών για τα συλλεγόμενα ακροκλάδια κωνοφόρων

72.   Κωδικός και ορισμός για την κατάταξη των συνθηκών υγρασίας εδάφους εντός του LESS και των τμηματικών επιφανειών

Πληροφορίες σχετικές με τις φαινολογικές παρατηρήσεις

73.   Κωδικοί συμβάντων για τις παρακολουθούμενες επιπτώσεις και τα φαινολογικά φαινόμενα

74.   Εμφάνιση των συμβάντων και φαινομένων

Σε περίπτωση που παρατηρούνται σημαντικά σημάδια βλάβης στα φύλλα ή την κόμη (κωδικός συμβάντων 6) ή άλλες βλάβες (κωδικός συμβάντων 7), πρέπει να γίνεται συμπληρωματική εκτίμηση σύμφωνα με το εγχειρίδιο για την κατάσταση της κόμης και τις οικείες κατευθυντήριες γραμμές για την εκτίμηση του αιτίου της βλάβης.

75.   Τμήμα της κόμης που παρατηρείται

76.   Φάσεις άνθισης

Ο αριθμός αρσενικών ανθέων που βρίσκονται στο περιγραφόμενο στάδιο ή έχουν ήδη διέλθει το στάδιο αυτό πρέπει να καταγράφεται με την ακόλουθη κατάταξη:

77.   Εμφάνιση βελονών, έκπτυξη φύλλων, φθινοπωρινός χρωματισμός και πτώση φύλλων

Η αναλογία βελονών ή φύλλων του ορατού τμήματος της κόμης που βρίσκονται στο περιγραφόμενο στάδιο ή έχουν ήδη διέλθει το στάδιο αυτό πρέπει να καταγράφεται με την ακόλουθη κατάταξη:

78.   Πτώση πράσινων φύλλων

Η πτώση πράσινων φύλλων που προκαλείται από π.χ. χαλάζι, ανεμοθύελλες, έντομα ή ξηρασία πρέπει να καταγράφεται με την ακόλουθη κατάταξη (ανάλογη με την «καταγραφή βιοτικών και αβιοτικών (επιβλαβών) συμβάντων», αλλά σε επίπεδο μεμονωμένου δένδρου):

79.   Βλάβες από παγετό στις βελόνες, τα φύλλα ή τα άνθη

Οι βλάβες στις βελόνες, τα φύλλα ή τα άνθη που προκαλούνται από όψιμο παγετό κατά την άνοιξη πρέπει να καταγράφονται με την ακόλουθη κατάταξη: