16.9.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 253/20


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 21ης Δεκεμβρίου 2005

με την οποία μια συγκέντρωση κηρύσσεται συμβατή με την κοινή αγορά και τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ

(Υπόθεση COMP/M.3696 — E.ON/MOL)

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2005) 5593]

(Το κείμενο στην αγγλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2006/622/ΕΚ)

Στις 21 Δεκεμβρίου 2005, η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση σχετικά με υπόθεση συγκέντρωσης βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου, της 20ής Ιανουαρίου 2004, σχετικά με τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων («κοινοτικός κανονισμός συγκεντρώσεων») (1), και ιδίως το άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού. Μια μη εμπιστευτική εκδοχή του πλήρους κειμένου της απόφασης στις αυθεντικές γλώσσες της υπόθεσης και στις γλώσσες εργασίας της Επιτροπής βρίσκεται στο δικτυακό τόπο της ΓΔ COMP στην ακόλουθη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/comm/competition/index_en.html

I.   ΠΕΡΙΛΗΨΗ

(1)

Η υπόθεση αυτή αφορά την αγορά από την E.ON (Γερμανία) δύο θυγατρικών της MOL, ουγγρικής ολοκληρωμένης εταιρείας που προμηθεύει ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο, με δραστηριότητες χονδρικής πώλησης και εμπορίας φυσικού αερίου, καθώς και αποθήκευσης φυσικού αερίου. Η MOL έχει επίσης δικαίωμα επί δύο έτη να προβεί στην πώληση της θυγατρικής της για μεταφορά φυσικού αερίου στην E.ON.

(2)

Η MOL είχε ήδη, πριν από την πράξη, σχεδόν αποκλειστικό έλεγχο επί της πρόσβασης στις πηγές φυσικού αερίου και την υποδομή φυσικού αερίου στην Ουγγαρία. Στη MOL ανήκει το δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου, όλες οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ουγγαρία, ενώ κατέχει σχεδόν μονοπωλιακή σχέση στις αγορές χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου. Η MOL είναι ήδη σήμερα ρυθμιστής των πηγών (τόσο των εισαγωγών όσο και της εσωτερικής παραγωγής) και των υποδομών φυσικού αερίου. Η θέση του ρυθμιστή θα αναληφθεί τώρα από την E.ON.

(3)

Η ουσιαστική αλλαγή που προέκυψε από την προταθείσα πράξη είναι ότι η E.ON, αντίθετα από την MOL, κατέχει ισχυρή θέση στις αγορές λιανικής προμήθειας φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία. Ως εκ τούτου, εκτός από τις επιχειρήσεις μεταφοράς και παραγωγής φυσικού αερίου της MOL, η παρούσα πράξη θα δημιουργήσει μια κάθετα ολοκληρωμένη οντότητα μαζί με τις αλυσίδες προμήθειας φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία.

(4)

Η έρευνα αγοράς της Επιτροπής κατέδειξε ότι, λόγω του σχεδόν αποκλειστικού ελέγχου της νέας οντότητας επί των πηγών φυσικού αερίου (κυρίως ρωσικής προέλευσης) που υπάρχουν στην Ουγγαρία και της κάθετης ολοκλήρωσης στις αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, η πράξη θα οδηγούσε σε σοβαρό κίνδυνο αποκλεισμού των ανταγωνιστών στα κατάντη των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως αναφέρθηκε, αντίθετα από την MOL, η E.ON είναι δραστηριοποιημένη σε κατάντη τομείς της αγοράς χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου, στην λιανική πώληση και τη διανομή φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας (μέσω του ελέγχου της επί δύο από τις έξι περιφερειακές εταιρείες διανομής φυσικού αερίου και τρεις από τις έξι περιφερειακές εταιρείες διανομής ηλεκτρικής ενέργειας) καθώς και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό θα οδηγούσε σε μεταβολή των κριτηρίων της νέας οντότητας έναντι των κατάντη ανταγωνιστών της. Η νέα οντότητα θα είχε με αυτό τον τρόπο και την δυνατότητα και το κίνητρο να προβεί σε διακρίσεις σε βάρος των ανταγωνιστών της στους κατάντη τομείς της αγοράς τόσο στον τομέα του φυσικού αερίου όσο και τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας.

(5)

Για να αρθούν τα προβλήματα ανταγωνισμού που επισημάνθηκαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, η E.ON υπέβαλε, στις 20 Οκτωβρίου 2005, σειρά δεσμεύσεων. Στις 16 Νοεμβρίου 2005, η E.ON υπέβαλε αναθεωρημένες δεσμεύσεις. Οι τελικές δεσμεύσεις υπεβλήθησαν στις 8 Δεκεμβρίου 2005. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι δεσμεύσεις, αν και βελτιώθηκαν σημαντικά μετά την έρευνα αγοράς σε σύγκριση προς την αρχική πρόταση της E.ON, καλύπτουν τις ανησυχίες που εξέφρασαν οι τρίτοι σχετικά με την ανάγκη να εξασφαλίζεται επαρκής ρευστότητα φυσικού αερίου στην ουγγρική αγορά χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου σε τιμές και υπό όρους που θα επιτρέπουν σε τρίτους να ασκούν αποτελεσματικό ανταγωνισμό με τη νέα οντότητα στις κατάντη αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία.

(6)

Συνεπώς προτείνεται να ληφθεί απόφαση έγκρισης με όρους και υποχρεώσεις δυνάμει του άρθρου 8 παρ. 2 του κανονισμού περί συγκεντρώσεων.

II.   ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

A.   ΤΑ ΜΕΡΗ

(7)

Η E.ON Ruhrgas International AG («E.ON») ανήκει στον όμιλο επιχειρήσεων E.ON, ενός ιδιωτικού ομίλου του ενεργειακού κλάδου που προμηθεύει ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο.

(8)

Η ΜΟL Hungarian Oil and Gas («MOL», Ουγγαρία) είναι ολοκληρωμένος όμιλος πετρελαϊκών προϊόντων και προϊόντων φυσικού αερίου που δραστηριοποιείται στην Ουγγαρία στις αγορές φυσικού αερίου, πετρελαϊκών προϊόντων, καυσίμων και χημικών προϊόντων. Πρόκειται για δημόσια επιχείρηση με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Βουδαπέστης. Το ουγγρικό κράτος κατέχει το 12 % του μετοχικού κεφαλαίου, συν μία χρυσή μετοχή.

B.   Η ΠΡΑΞΗ

(9)

Η παρούσα υπόθεση αφορά συγκέντρωση κατά την οποία η E.ON αποκτά τον έλεγχο της MOL Földgázellátó Rt. («MOL WMT») και της MOL Földgáztároló Rt. («MOL Storage»). Η E.ON θα αποκτήσει επίσης τη συμμετοχή της MOL στην Panrusgáz Magyar-Orosz Gázipari Rt. («Panrusgáz»), μιας κοινής επιχείρησης μεταξύ της OAO Gazprom (Ρωσία) και της MOL.

(10)

Η Mol Földgázszállító Rt. («MOL Transmission»), άλλη θυγατρική υπό τον αποκλειστικό έλεγχο της MOL, δεν αγοράστηκε από την E.ON μέσω της παρούσας πράξης. Η MOL αντίθετα απέκτησε δικαίωμα πώλησης σύμφωνα με το οποίο η MOL μπορεί να ζητήσει από την E.ON να αγοράσει το 25 % συν 1 μετοχή ή το 75 % μείον 1 μετοχή της MOL Transmission κατά τα δύο επόμενα έτη.

(11)

Τέλος, η MOL διατηρεί τον έλεγχο επί των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εκμετάλλευσης και παραγωγής φυσικού αερίου [τον τομέα αρχικών δραστηριοτήτων εκμετάλλευσης και παραγωγής φυσικού αερίου της MOL («MOL E & P»)]. Εντούτοις, ως μέρος της πράξης, η MOL και η MOL WMT έχουν συνάψει μια νέα, μακράς διαρκείας συμφωνία προμήθειας φυσικού αερίου για το φυσικό αέριο που παράγεται από την MOL E & P (στο εξής «συμφωνία προμήθειας»).

Γ.   ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

α)   Αγορές σχετικών προϊόντων

(12)

Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιομορφίες των ουγγρικών αγορών φυσικού αερίου, η Επιτροπή επεσήμανε τις ακόλουθες σχετικές αγορές προϊόντων στον τομέα φυσικού αερίου:

i)

Μεταφορά φυσικού αερίου

ii)

Διανομή φυσικού αερίου

iii)

Αποθήκευση φυσικού αερίου

iv)

Προμήθεια φυσικού αερίου σε εμπόρους

v)

Προμήθεια φυσικού αερίου σε περιφερειακές εταιρίες διανομής (στο εξής «ΠΕΔ»)

vi)

Προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

vii)

Προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες (με ωριαία κατανάλωση άνω των 500 m3/ώρα)

viii)

Προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες (με ωριαία κατανάλωση μικρότερη των 500 m3/ώρα), και

ix)

Προμήθεια φυσικού αερίου σε ιδιώτες πελάτες.

(13)

Από την 1η Ιουλίου 2004, όλοι οι μη ιδιώτες πελάτες έχουν γίνει επιλέξιμοι πελάτες ελεύθεροι να επιλέξουν τον προμηθευτή τους σύμφωνα με την ουγγρική νομοθεσία. Οι ιδιώτες πελάτες θα καταστούν επιλέξιμοι το αργότερο μέχρι την 1η Ιουλίου 2007.

(14)

Ο ουγγρικός τομέας φυσικού αερίου χαρακτηρίζεται από ένα υβριδικό πρότυπο, στο οποίο συνυπάρχουν αφενός ένα ρυθμιζόμενο τμήμα της αγοράς (ή «αγορά κοινής ωφελείας»), απόρροια του παλαιού καθεστώτος για το φυσικό αέριο στην Ουγγαρία, και αφετέρου ένα απελευθερωμένο τμήμα της αγοράς (ή «ανοικτό τμήμα της αγοράς»). Στο ρυθμιζόμενο τμήμα της αγοράς, ο χονδρέμπορος κοινής ωφέλειας (MOL WMT) ευρίσκεται υπό την εκ του νόμου υποχρέωση να καλύπτει πλήρως τη ζήτηση φυσικού αερίου για σκοπούς κοινής ωφελείας των ΠΕΔ, ενώ οι ΠΕΔ έχουν την υποχρέωση να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε φυσικό αέριο για λογαριασμό των πελατών τους επιχειρήσεων κοινής ωφελείας αποκλειστικά από τον χονδρέμπορο κοινής ωφέλειας (σε ελεγχόμενες τιμές). Οι ΠΕΔ, οι προμηθευτές επιχειρήσεων κοινής ωφελείας, έχουν με τη σειρά τους το αποκλειστικό δικαίωμα και την υποχρέωση να προμηθεύουν τους πελάτες που ευρίσκονται στην περιοχή τους σε ελεγχόμενες τιμές. Οι επιλέξιμοι πελάτες έχουν την επιλογή μεταξύ προμήθειας στο πλαίσιο σύμβασης κοινής ωφελείας από τον παλαιό τους προμηθευτή φυσικού αερίου (την ΠΕΔ τους ή τον χονδρέμπορο κοινής ωφέλειας, την MOL WMT αν η MOL WMT προμήθευε απευθείας τον πελάτη) ή καταγγελίας της σύμβασης κοινής ωφελείας και αγοράς των προϊόντων φυσικού αερίου που χρειάζονται από έμπορο, ή ακόμα και εισαγωγής από μόνοι τους του φυσικού αερίου που απαιτούν. Αναμένεται ότι το υβριδικό αυτό πρότυπο θα έχει εκλείψει μέχρι τον Ιούλιο 2007.

(15)

Η έρευνα αγοράς επιβεβαίωσε ότι υπάρχει μια ξεχωριστή αγορά προϊόντων για την προμήθεια φυσικού αερίου σε εμπόρους στην Ουγγαρία, στην οποία εισαγωγείς/παραγωγοί πωλούν φυσικό αέριο σε εμπόρους και οι έμποροι πωλούν φυσικό αέριο ο ένας στον άλλον προκειμένου να προμηθεύσουν το ανοικτό τμήμα της αγοράς. Στο ρυθμιζόμενο τμήμα της αγοράς οι ΠΕΔ έχουν την υποχρέωση να αγοράζουν φυσικό αέριο για τις ανάγκες κοινής ωφελείας από τον χονδρέμπορο κοινής ωφέλειας (MOL WMT).

β)   Γεωγραφική εμβέλεια των αγορών

(16)

Στην παρούσα υπόθεση η έρευνα κατέδειξε ότι όλες οι επηρεαζόμενες αγορές έχουν εθνική διάσταση, εκτός από τις αγορές διανομής φυσικού αερίου και προμήθειας φυσικού αερίου σε ιδιώτες οι οποίες επί του παρόντος έχουν μικρότερη της εθνικής διάσταση (δηλ. περιορίζονται σε συγκεκριμένες περιοχές διανομής εντός της Ουγγαρίας).

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

α)   Σχετικές αγορές προϊόντων

(17)

Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιομορφίες των ουγγρικών αγορών φυσικού αερίου, η Επιτροπή επεσήμανε τις ακόλουθες σχετικές αγορές προϊόντων στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας:

i)

Μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας

ii)

Διανομή ηλεκτρικής ενέργειας

iii)

Παροχή αντισταθμιστικής ενέργειας

iv)

Χονδρική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε εμπόρους

v)

Χονδρική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε χονδρεμπόρους κοινής ωφέλειας

vi)

Χονδρική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε ΠΕΔ

vii)

Λιανική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μεσαίους και μεγάλους εμπορικούς και βιομηχανικούς πελάτες

viii)

Λιανική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρούς εμπορικούς και βιομηχανικούς πελάτες, και

ix)

Λιανική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε ιδιώτες πελάτες.

(18)

Ο ουγγρικός τομέας ηλεκτρικής ενέργειας χαρακτηρίζεται επίσης από ένα υβριδικό πρότυπο, στο οποίο συνυπάρχουν ένα ρυθμιζόμενο τμήμα και ένα ανοικτό τμήμα της αγοράς. Την 1η Ιουλίου 2004, όλοι οι μη ιδιώτες πελάτες έγιναν επιλέξιμοι πελάτες. Οι ιδιώτες πελάτες θα γίνουν επιλέξιμοι την 1η Ιουλίου 2007. Όπως και στον τομέα φυσικού αερίου, οι επιλέξιμοι πελάτες έχουν το δικαίωμα, αλλά όχι την υποχρέωση, να αλλάξουν προμηθευτή, και μπορούν έτσι να παραμείνουν με τον αντίστοιχο για αυτούς περιφερειακό προμηθευτή με σύμβαση κοινής ωφέλειας. Στον τομέα ηλεκτρικής ενέργειας πάντως υπάρχουν περισσότεροι πελάτες που πέρασαν στο ελεύθερο τμήμα της αγοράς απ’ ότι στον τομέα φυσικού αερίου. Τον Ιούνιο 2005, το ανοικτό τμήμα αντιπροσώπευε 32 % της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία.

β)   Γεωγραφική εμβέλεια των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας

(19)

Στην παρούσα υπόθεση οι περισσότερες από τις επηρεαζόμενες αγορές έχουν εθνική διάσταση, εκτός από τις αγορές διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και λιανικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε ιδιώτες πελάτες, οι οποίες επί του παρόντος έχουν μικρότερη της εθνικής διάσταση (δηλ. περιορίζονται σε συγκεκριμένες περιοχές διανομής εντός της Ουγγαρίας).

Δ.   ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΠΟ ΠΛΕΥΡΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

ΑΓΟΡΕΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

α)   Το MOL WMT κατέχει δεσπόζουσα θέση στην χονδρική πώληση φυσικού αερίου στην Ουγγαρία

(20)

Λόγω της προηγούμενης ιδιότητας της του νομίμου μονοπωλιακού φορέα, η MOL WMT κατέχει δεσπόζουσα θέση στη χονδρική προμήθεια φυσικού αερίου στις ΠΕΔ και τους εμπόρους στην Ουγγαρία. Ενώ η MOL WMT διατηρεί τα προηγούμενα μονοπωλιακά της δικαιώματα στο ρυθμιζόμενο τμήμα της αγοράς, η έρευνα της Επιτροπής αποκάλυψε την ύπαρξη σημαντικών εμποδίων ως προς την είσοδο στο ανοικτό τμήμα της ουγγρικής αγοράς φυσικού αερίου. Το κυριότερο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι νεοεισερχόμενοι στην Ουγγαρία είναι η δυσκολία πρόσβασης σε ανταγωνιστικές πηγές φυσικού αερίου, και η έλλειψη ρευστότητας της ουγγρικής χονδρικής αγοράς φυσικού αερίου.

(21)

Ειδικότερα, η MOL WMT ελέγχει και θα εξακολουθεί να ελέγχει την πρόσβαση στις εγχώριες πηγές φυσικού αερίου και σε ανταγωνιστικές εισαγωγές.

(22)

Η ουγγρική εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου δεν είναι αμελητέα και ανήρχετο περίπου σε 3 bcm το 2004, δηλαδή περίπου το 20 % της συνολικής εθνικής κατανάλωσης φυσικού αερίου. Η έρευνα κατέδειξε επίσης ότι το ουγγρικό φυσικό αέριο είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με το εισαγόμενο.

(23)

Αν και η MOL E & P δεν αγοράζεται από την E.ON στο πλαίσιο της παρούσας πράξης, η MOL E & P και η MOL WMT έχουν συνάψει δεκαετή συμφωνία προμήθειας του εγχώριου φυσικού αερίου που παράγεται από την MOL E & P ως μέρος της πράξης. Σύμφωνα με τους όρους της εν λόγω συμφωνίας, οι ποσότητες φυσικού αερίου που πρέπει να προμηθεύσει η MOL E & P στην MOL WMT ορίζονται με βάση τις προβλέψεις παραγωγής της MOL E & P. Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι δεν θα υπάρξει εγχώριο φυσικό αέριο διαθέσιμο για τρίτους […], δεδομένου ότι οι προβλεπόμενες από τη σύμβαση ποσότητες αντιστοιχούν στις προβλέψεις παραγωγής της MOL E & P και ότι οι διαθέσιμες για τρίτους ποσότητες για το υπόλοιπο της σύμβασης θα φθάσουν το πολύ στο [27-37 %] των προβλέψεων παραγωγής της ΜΟL E & P.

(24)

Οι εισαγωγές ανέρχονται στο 80 % της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου στην Ουγγαρία και αναμένεται να αυξηθούν λόγω της μείωσης της εγχώριας παραγωγής. Υπάρχουν δύο σημεία εισαγωγής του φυσικού αερίου, το ανατολικό σημείο εισαγωγής (στο Beregovo, στα ουκρανικά σύνορα) και το δυτικό (HAG, στα αυστριακά σύνορα).

(25)

Η έρευνα κατέδειξε ότι όλο το φυσικό αέριο που εισάγεται στην Ουγγαρία — και μοναδική ανταγωνιστική πηγή φυσικού αερίου — είναι φυσικό αέριο προερχόμενο από τη Ρωσία (δηλ. προέλευσης Gazprom), ή από χώρα ΚΑΚ (ειδικότερα το Τουρκμενιστάν) που διέρχεται μέσω Ρωσίας και Ουκρανίας (δηλ. μέσω αγωγών διαμετακόμισης υπό τον έλεγχο της Gazprom). Στην Ουγγαρία δεν αναμένονται να υπάρξουν διαθέσιμες εναλλακτικές πηγές πριν από το 2012, οπότε θα τεθεί σε λειτουργία ο αγωγός NABUCCO (που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Μέση Ανατολή και την περιοχή της Κασπίας).

(26)

Πριν από την ελευθέρωση, η MOL είχε το μονοπώλιο εισαγωγής φυσικού αερίου στην Ουγγαρία. Για να εξασφαλιστεί η προμήθειά της σε φυσικό αέριο, η MOL WMT συνήψε μακρές συμφωνίες προμήθειας διάρκειας έως […] (μέχρι τις […]) με τους Panrusgáz, Gaz de France («GdF»), E.ON και Bothli-Trade (η Bothli-Trade έχει αναθέσει αυτή τη σύμβαση στην EMFESZ, την μοναδική μέχρι στιγμής εταιρία που έχει εισχωρήσει στην ουγγρική αγορά φυσικού αερίου). Το φυσικό αέριο που αγοράζει η MOL WMT από την E.ON και την GdF, εισαχθέν από το δυτικό σημείο εισαγωγής, είναι ρωσικής παραγωγής και κατά [27-37 %] περίπου ακριβότερο από το φυσικό αέριο που αγοράζεται από την Gazprom μέσω της Panrusgáz ή από την EMFESZ.

(27)

Η έρευνα αγοράς κατέδειξε ότι επί του παρόντος είναι δύσκολο σε νεοεισερχόμενους να αποκτήσουν πρόσβαση στο ρωσικό φυσικό αέριο παράλληλα με τις υπάρχουσες συμβάσεις της MOL WMT. Φαίνεται ότι δεν θα υπήρχε κανένα κίνητρο για τη Gazprom να πουλήσει «περισσότερο» φυσικό αέριο για εξαγωγή προς την Ουγγαρία, εκτός από το φυσικό αέριο που είναι αναγκαίο για να καλύψει το «κενό προμηθείας» μεταξύ της μελλοντικής αύξησης της ουγγρικής ζήτησης και της ζήτησης που ήδη καλύπτεται από τις υφιστάμενες μακράς διάρκειας συμβάσεις εισαγωγής της MOL WMT.

(28)

Η Gazprom προμηθεύει ήδη μέσω της Panrusgáz, της κοινής της επιχείρησης με τη MOL, ποσότητες φυσικού αερίου προς κάλυψη των περισσότερων αναγκών της Ουγγαρίας. Η Επιτροπή πιστεύει ότι δεν είναι δυνατό να αγοραστεί φυσικό αέριο από την Gazprom ώστε να υπάρξει ανταγωνισμός με την MOL WMT. Κατ’ αρχάς, η Gazprom δεν έχει κανένα κίνητρο να πωλήσει φυσικό αέριο σε άλλο έμπορο φυσικού αερίου σε φθηνότερη τιμή, δεδομένου ότι οι ποσότητες απλώς θα εκτοπίσουν τις ποσότητες που ήδη πωλεί στην ουγγρική αγορά. Δεύτερον, ότι φυσικό αέριο θα πωλήσει η Gazprom σε ακριβότερη τιμή δεν θα είναι ανταγωνιστικό στην Ουγγαρία.

(29)

Επί πλέον, η MOL WMT έχει, και θα εξακολουθήσει να έχει, σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι των δυνητικών νεοεισερχόμενων ως προς την ασφάλεια εφοδιασμού, το κόστος μεταφοράς και αποθήκευσης του φυσικού αερίου, κυρίως χάρη στην ευρεία πελατειακή βάση και το σημαντικό όγκο των πωλήσεων.

(30)

Για τους λόγους αυτούς, ήδη πριν από την πράξη, η MOL WMT κατέχει δεσπόζουσα θέση σε διάφορες ουγγρικές αγορές χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου (προμήθεια φυσικού αερίου στις ΠΕΔ, σε εμπόρους, σε εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας).

β)   Επίπτωση στις ουγγρικές αγορές φυσικού αερίου

Προμήθεια φυσικού αερίου

—   Η νέα οντότητα θα έχει την ικανότητα και το κίνητρο να αποκλείσει την πρόσβαση των ανταγωνιστών της (ΠΕΔ και εμπόρους) στο χονδρικό φυσικό αέριο στην αγορά της προμήθειας φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες

(31)

Η βασική αλλαγή που έγινε με την πράξη έγκειται στο ότι η E.ON, αντίθετα από τη MOL, δραστηριοποιείται στη λιανική προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες μέσω των ΠΕΔ της. Η συγκέντρωση συνεπώς θα οδηγήσει στη δημιουργία κάθετα ολοκληρωμένης επιχείρησης, με δραστηριότητες τόσο στη χονδρική όσο και τη λιανική πώληση φυσικού αερίου. Αμέσως μετά τη πράξη, η νέα οντότητα θα έχει πιθανόν την ικανότητα και το κίνητρο να αποκλείσει τους σημερινούς και τους δυνητικούς ανταγωνιστές της από την κατάντη αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες, δεδομένου ότι οι ανταγωνιστές της θα πρέπει να επαφίενται στην νέα οντότητα προκειμένου να εφοδιαστούν χονδρικά με φυσικό αέριο.

(32)

Μετά τη συγκέντρωση, η νέα οντότητα θα έχει την ικανότητα και το κίνητρο να αποκλείσει την πρόσβαση στο φυσικό αέριο και θα αυξήσει με διάφορους τρόπους το κόστος των ανταγωνιστών της. Στο ρυθμιζόμενο τμήμα της αγοράς, όπου οι τιμές είναι ελεγχόμενες, η νέα οντότητα θα μπορούσε να προβεί σε διακρίσεις ανεξάρτητες της τιμής (για παράδειγμα, καθυστερήσεις στον εφοδιασμό, μειωμένη ποιότητα στην παροχή υπηρεσίας, έλλειψη ευελιξίας, απροθυμία ως προς τις διαπραγματεύσεις κλπ.) Στο ανοικτό τμήμα της αγοράς θα μπορούσε να προβεί σε άμεση αύξηση της χονδρικής τιμής φυσικού αερίου σε εμπόρους ή/και να προβεί σε διακρίσεις ανεξάρτητες της τιμής.

(33)

Η E.ON, μέσω των ΠΕΔ της, έχει μερίδιο αγοράς περίπου [15-25 %] στην αγορά προμήθειας φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες. Η ανάλυση της Επιτροπής καταδεικνύει ότι τα κίνητρα της νέας οντότητας αφενός να αυξήσει το κόστος των ανταγωνιστών της και αφετέρου η βέλτιστη στρατηγική περιορισμού της πρόσβασης θα εξελιχθούν ανάλογα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις.

i)

Αμέσως μετά την πράξη: όσο ελέγχονται και οι λιανικές τιμές για τους μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες και οι χονδρικές τιμές του φυσικού αερίου, η νέα οντότητα θα έχει κίνητρο να αυξήσει το κόστος για τις ανταγωνιστικές ΠΕΔ με διακρίσεις ανεξάρτητες της τιμής. Ταυτόχρονα, είναι πιθανόν να αυξηθεί η χονδρική τιμή του φυσικού αερίου για ανεξάρτητους εμπόρους ώστε να αποκτηθούν πελάτες που στρέφονται στο ανοικτό τμήμα της αγοράς.

ii)

Τον Ιούλιο 2007: αναμένεται να καταργηθούν οι ελεγχόμενες τιμές. Σε αυτό το σημείο, όλοι οι επιλέξιμοι πελάτες θα πρέπει να στραφούν στο ανοικτό τμήμα της αγοράς. Είναι τότε πιθανόν ότι η νέα οντότητα θα έχει κίνητρο να αποκλείσει όλους τους κατάντη ανταγωνιστές της στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες, είτε αυξάνοντας το κόστος του φυσικού αερίου είτε μειώνοντας την ποιότητα της προμήθειας, ανάλογα με την καλύτερη επιλογή.

(34)

Ως αποτέλεσμα, είναι πιθανό ότι οι ανταγωνιστές της νέας οντότητας θα περιθωριοποιηθούν, και με τον τρόπο αυτό η νέα οντότητα θα μπορέσει να αποκτήσει αυξημένη ισχύ στην κατάντη αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες. Αυτός ο περιορισμός στην πρόσβαση είναι πιθανόν να αποθαρρύνει νέες εισόδους στην αγορά αυτή, δεδομένου ότι οι δυνητικοί εισερχόμενοι δεν θα αναμένουν ότι θα μπορούν να συνάψουν συμβάσεις για προμήθεια φυσικού αερίου με την νέα οντότητα υπό όρους και προϋποθέσεις όμοιους προς εκείνους που εφαρμόζονται για συνδεδεμένες με την E.ON επιχειρήσεις. Η Επιτροπή θεωρεί έτσι ότι η συγκέντρωση θα παρεμποδίσει σημαντικά τον ανταγωνισμό στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες.

—   Η νέα οντότητα θα έχει τη δυνατότητα και το κίνητρο να αποκλείσει την πρόσβαση των ανταγωνιστών της στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου (ΠΕΔ και εμπόρους) στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε ιδιώτες

(35)

Η E.ON έχει επί του παρόντος ένα μερίδιο αγοράς περίπου [15-25 %] στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε ιδιώτες πελάτες στην Ουγγαρία. Όπως και στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς πελάτες και ιδιώτες, η νέα οντότητα θα έχει τη δυνατότητα και το κίνητρο να αποκλείσει την πρόσβαση των κατάντη ανταγωνιστών της στο φυσικό αέριο στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε ιδιώτες πελάτες, και με τον τρόπο αυτό να παρεμποδίσει σημαντικά τον ανταγωνισμό σε αυτήν.

(36)

Στην παρούσα περίπτωση, επειδή οι ιδιώτες πελάτες θα καταστούν επιλέξιμοι τον Ιούλιο 2007, δηλ. μόνο 18 μήνες μετά την έκδοση της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι σοβαρότερες επιπτώσεις στον ανταγωνισμό που θα προκύψουν από τη συγκέντρωση θα συμβούν από αυτή την ημερομηνία και μετά.

(37)

Εκτός από αυτές τις μελλοντικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, η συγκέντρωση αναμένεται να παραγάγει επίσης άμεσες επιπτώσεις i) αποδυναμώνοντας ανταγωνιστές μικροπωλητές στη γειτονική και στενά συναφή αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες (που είναι και οι πιθανοί να εισέλθουν στην αγορά των ιδιωτών πελατών), και ii) αποθαρρύνοντας δυνητικούς νεοεισερχόμενους από την προετοιμασία τους για είσοδο στην αγορά (δεδομένου ότι η είσοδος στην αγορά χρειάζεται καλή προετοιμασία).

—   Η νέα οντότητα θα αποκτήσει δεσπόζουσα θέση όσον αφορά την προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες

(38)

Η MOL WMT και οι ΠΕΔ ήσαν έμμεσοι μόνο ανταγωνιστές στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες, δεδομένου ότι στο ρυθμιζόμενο τμήμα της αγοράς η MOL WMT μπορεί να προμηθεύσει μόνο πελάτες άμεσα συνδεόμενους με το δίκτυο μεταφοράς. Επί πλέον, οι ΠΕΔ είναι υποχρεωμένες να προμηθεύονται το αέριό τους από την MOL WMT. Μέχρι στιγμής, λίγοι πελάτες ήσαν σε θέση να επιτύχουν καλύτερες προσφορές στο ανοικτό τμήμα της αγοράς από εμπόρους όπως η EMFESZ, επειδή οι ελεγχόμενες τιμές παρέμειναν αρκετά χαμηλές.

(39)

Από τον Ιούλιο 2007, το υβριδικό μοντέλο και οι ελεγχόμενες τιμές θα εξαφανιστούν για τους μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες. Αν και η MOL WMT, ως έμπορος φυσικού αερίου, θα μπορούσε να αποκτήσει περισσότερους βιομηχανικούς πελάτες συνδεδεμένους με τα δίκτυα διανομής, η συγκέντρωση καταλήγει στην προσθήκη των σημαντικών πελατειακών λογαριασμών της MOL WMT και της Ε.ON [για την Ε.ΟΝ μέσω των ελεγχόμενων από αυτήν ΠΕΔ (KÖGÁZ, DDGÁZ) και οπωσδήποτε μέσω της FŐGÁZ, περί της οποίας έχει εμπιστευτικές πληροφορίες]. Συνεπώς, η νέα οντότητα θα αποκτήσει αμέσως πρόσβαση σε σημαντική πελατειακή βάση (συνδυασμένο μερίδιο αγοράς περίπου [40-50 %]), σε αντίθεση με τον σημερινό ανταγωνιστή της EMFESZ και δυνητικούς εισερχόμενους.

(40)

Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή έχει την άποψη ότι η συγκέντρωση θα παρεμποδίσει σημαντικά τον ανταγωνισμό στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες με τη δημιουργία δεσπόζουσας θέσης.

Αποθήκευση φυσικού αερίου

(41)

Η MOL Storage είναι η μοναδική εταιρεία που είναι σε θέση να προσφέρει υπηρεσίες αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ουγγαρία. Η πρόσβαση στην αποθήκευση είναι σημαντική για κάθε προμηθευτή φυσικού αερίου προκειμένου να δραστηριοποιηθεί στις χονδρικές και λιανικές αγορές φυσικού αερίου, κυρίως για να είναι δυνατή η διαχείριση των εποχιακών διακυμάνσεων της ζήτησης των πελατών. Η Επιτροπή πιστεύει ότι, ως αποτέλεσμα της συγκέντρωση, η νέα οντότητα θα έχει τη δυνατότητα και το κίνητρο να ενισχύσει τη στρατηγική του περιορισμού στην πρόσβαση φυσικού αερίου κρατώντας μια συμπεριφορά που δημιουργεί διακρίσεις ως προς τη χορήγηση πρόσβασης στην αποθήκευση, ακόμα και αν υποτεθεί ότι οι τιμές για την παροχή υπηρεσιών αποθήκευσης είναι πλήρως ελεγχόμενες (όπως απαιτείται σύμφωνα από το ψήφισμα της Ουγγρικής Ενεργειακής Αρχής που ενέκρινε την πράξη).

(42)

Η νέα οντότητα μπορεί επίσης να ελέγχει την εξέλιξη του νέου δυναμικού αποθήκευσης στην Ουγγαρία ενόψει i) της δυνατότητας της MOL Storage να αγοράσει παλαιά κοιτάσματα από την MOL E & P και ii) το κίνητρο της MOL να ευνοήσει την MOL Storage ως προς την πώληση παλαιών κοιτασμάτων της MOL E & P που οφείλεται στο υπόλοιπο 25 % των μεριδίων της στην MOL Storage.

Μεταφορά φυσικού αερίου

(43)

Η MOL Transmission έχει στην κατοχή της και διαχειρίζεται το δίκτυο υψηλής πίεσης στην Ουγγαρία. Η μειοψηφική συμμετοχή του 25 % + 1 που θα είχε η MOL στην MOL WMT δίνει στην ΜΟL Transmission κίνητρο να ενισχύσει την στρατηγική περιορισμού στην πρόσβαση του φυσικού αερίου εις βάρος των ανταγωνιστών της E.ON με συμπεριφορά που δημιουργεί διακρίσεις ως προς τη χορήγηση πρόσβασης στο δίκτυο μεταφοράς.

ΑΓΟΡΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

(44)

Η έρευνα αγοράς της Επιτροπής επισήμανε επίσης προβλήματα ανταγωνισμού σε διάφορες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, που απορρέουν από την κάθετη ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων της MOL WMT στις αγορές προηγούμενου σταδίου της προμήθειας φυσικού αερίου σε μεγάλες εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τις δραστηριότητες της E.ON στις κατάντη αγορές παραγωγής/χονδρικής πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος και λιανικής πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος.

(45)

Ενώ η MOL δεν δραστηριοποιείται στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, η E.ON έχει προβεί σε σημαντικές επενδύσεις από το 1995 και εξής στον τομέα ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία. Ο όμιλος δραστηριοποιείται αυτόν τον καιρό στο επίπεδο παραγωγής με ένα μικρού μεγέθους σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο στο Debrecen (95 MW), και στο επίπεδο χονδρικής και λιανικής προμήθειας με την ιδιοκτησία τριών από τις έξι ΠΕΔ ηλεκτρικής ενέργειας και την εμπορική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας E.ON EK. Επί πλέον, η E.ON έχει τον έλεγχο διαφόρων εταιρειών που ασχολούνται με τη λιανική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε γειτονικές χώρες.

(46)

Πριν από την πράξη, η MOL WMT κατείχε ήδη δεσπόζουσα θέση στη αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η θεμελιώδης διαφορά που προέκυψε από την πράξη είναι ότι η νέα οντότητα όχι μόνο έχει την ικανότητα αλλά τώρα έχει πιθανόν και το κίνητρο να εκμεταλλευτεί την θέση της ως ρυθμιστής των πηγών φυσικού αερίου στην Ουγγαρία για να αποκλείσει τους σημερινούς και τους ενδεχόμενους ανταγωνιστές της στις κατάντη αγορές χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε εμπόρους, της λιανικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλους και μέσους βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες, της λιανικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες, και της λιανικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλους και μέσους βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες σε ιδιώτες.

Παραγωγή/χονδρική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας

(47)

Η συνολική ισχύς ηλεκτροπαραγωγής στην Ουγγαρία είναι περίπου 8 000 MW το 2005, σε σύγκριση με το φορτίο αιχμής της χώρας ύψους 6 350 MW (το 2004). Η ουγγρική ηλεκτροπαραγωγή μοιράζεται μεταξύ πυρηνικής ενέργειας (1 800 MW εγκατεστημένη ισχύς) και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη, φυσικό αέριο και άνθρακα (5 700 MW εγκατεστημένη ισχύς). Σχεδόν το 40 % της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Ουγγαρία παράγεται από τον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Paksi, και το υπόλοιπο 60 % παράγεται κυρίως από σταθμούς παραγωγής που καίνε υδρογονάνθρακες (λιγνίτη, φυσικό αέριο, άνθρακα) και εισαγωγές. Το μεγαλύτερο μέρος της ισχύος των μεγάλων σταθμών παραγωγής κλείνεται στο πλαίσιο μακρών συμφωνιών αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας («ΣΑΗΕ») με την MVM, την ουγγρική κατεστημένη επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας και χονδρέμπορο κοινής ωφελείας. Η έρευνα αγοράς κατέδειξε ότι η συνολική ισχύς που έχει κρατηθεί με ΣΑΗΕ ανέρχεται σε 4 000-5 000 MW το 2005.

(48)

Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020 θα χρειαστεί στην Ουγγαρία σημαντικό νέο δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (5 000 MW ή 60 % του σημερινού εγκατεστημένου δυναμικού) προς αντικατάσταση των παλαιών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής (3 500 MW) και κάλυψη της αύξησης της ζήτησης. Κατά συνέπεια, το ουγγρικό δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να αυξηθεί από 8 000 MW σε περίπου 10 500 MW.

(49)

Η έρευνα αγοράς της Επιτροπής ως προς τα υφιστάμενα νέα σχέδια σταθμών ηλεκτροπαραγωγής στην Ουγγαρία κατέδειξε ότι το φυσικό αέριο θα είναι το επικρατέστερο καύσιμο για τους νέους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής. Ο ουγγρικός ρυθμιστικός φορέας ενέργειας θεωρεί ότι οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με βάση το φυσικό αέριο θα μπορούσαν να φθάσουν το 60 % του νέου δυναμικού παραγωγής.

(50)

Οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία γίνονται κυρίως από εμπόρους ηλεκτρικής ενέργειας προς μεταφορά ή για προμήθεια σε μέσους και μεγάλους πελάτες. Η MVM, ο χονδρέμπορος κοινής ωφελείας, κάλυψε το [30-40 %] των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας το 2003. Η E.ON ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας, προηγούμενη άλλων εμπόρων ηλεκτρικής ενέργειας, με το [10-20 %] των εισαγωγών. Σύμφωνα με μελέτη του 2005 που διεξήγαγε η MAVIR, ο φορέας μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, οι ουγγρικές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται ότι θα μειωθούν κατά τα επόμενα 10 έτη, ενώ η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας θα εξακολουθήσει να αυξάνεται στην Ουγγαρία. Το μερίδιο εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στη συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας θα μειωθεί συνεπώς, ενώ το μερίδιο εγχώριας παραγωγής θα αυξηθεί.

(51)

Πριν από την πράξη, η MOL WMT κατείχε ήδη δεσπόζουσα θέση στην αγορά για την προμήθεια φυσικού αερίου σε μεγάλους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής. Μετά την πράξη, η νέα οντότητα θα έχει με αυτόν τον τρόπο την ικανότητα να καθορίζει τους όρους προμηθείας φυσικού αερίου των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής των ανταγωνιστών της (τιμές, κανόνες ανάθεσης, περιορισμούς προμήθειας, δυνατότητα διακοπής της παροχής, κ.λπ.) και να προβαίνει με διάφορους τρόπους στη δημιουργία διακρίσεων σε βάρος ανταγωνιστών της παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.

(52)

Η έρευνα της Επιτροπής κατέδειξε ότι, αμέσως μετά την πράξη, η Ε.ΟΝ θα ακολουθήσει πιθανόν δύο στρατηγικές για να ενισχύσει τη θέση της τόσο όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας/χονδρική προμήθεια όσο και την λιανική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία.

(53)

Όσον αφορά τους νέους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η Ε.ON αναμένεται ότι θα αυξήσει το κόστος του φυσικού αερίου στους ανταγωνιστές της νέους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το φυσικό αέριο, με σκοπό να εμποδίσει αυτούς τους ανταγωνιστές να δημιουργήσουν νέους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το φυσικό αέριο και να ευνοήσει τα δικά της σχέδια για νέους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η στρατηγική αυτή θα ήταν ελκυστική για την Ε.ΟΝ ενόψει του μεγάλου ενδιαφέροντός της να επεκτείνει σημαντικά το δυναμικό της για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία. Η Ε.ΟΝ μπορεί επίσης να δημιουργήσει διακρίσεις σε βάρος νέων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το φυσικό αέριο που δεν προμηθεύουν τις κατάντη επιχειρήσεις της για λιανική πώληση ηλεκτρικής ενέργειας. Η στρατηγική αυτή θα ήταν ορθολογική από οικονομική άποψη, δεδομένου ότι θα πρόσφερε στην Ε.ΟΝ κάποιο βαθμό ελέγχου επί της αγοράς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας/χονδρικής προμήθειας και πρόσθετο πλεονέκτημα ανταγωνισμού στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

(54)

Όσον αφορά τους υπάρχοντες σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η νέα οντότητα αναμένεται ότι θα εφαρμόσει τις ίδιες στρατηγικές αποκλεισμού με στόχο τον περιορισμό της ικανότητάς τους να ανταγωνιστούν στο ανοικτό τμήμα της αγοράς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας/χονδρικής προμήθειας και να τους ωθήσει εν τέλει να εξέλθουν από την αγορά. Κάποιοι ενδιαφερόμενοι φορείς της αγοράς εξέφρασαν την ανησυχία ότι τότε η Ε.ΟΝ θα επιχειρήσει να εξαγοράσει τα περιουσιακά τους στοιχεία.

(55)

Στο μελλοντικό ελευθερωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο, που χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερο δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο ανοικτό τμήμα της αγοράς (και από μεγαλύτερο μερίδιο της E.ON στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας), οι στρατηγικές αποκλεισμού που περιγράφονται ανωτέρω θα είναι ακόμα πιο αποτελεσματικές και ως εκ τούτου ζημιογόνες. Θα μειώσουν την ικανότητα ανταγωνισμού των ανταγωνιστικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το φυσικό αέριο και θα περιορίσουν το πεδίο ανάπτυξης της ανταγωνιστικής αγοράς χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.

(56)

Η στρατηγική της Ε.ΟΝ θα οδηγήσει σε αργότερη και λιγότερο ανταγωνιστική ανάπτυξη του νέου δυναμικού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία, αρχής γενομένης αμέσως μετά την πράξη (σε σύγκριση με κατάσταση όπου νέοι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα δημιουργηθούν από ξεχωριστούς φορείς της αγοράς), και τελικά σε υψηλότερες τιμές χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο θα παρακωλύει τους εμπόρους από τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην αγορά παραγωγής/χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.

Λιανική πώληση ηλεκτρικής ενέργειας

(57)

Η E.ON είναι σαφώς ο επικρατέστερος φορέας στη λιανική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία. Πρόκειται για τον μοναδικό όμιλο με ισχυρές θέσεις τόσο στο ρυθμιζόμενο τμήμα (με 3 επί 6 συνολικά ΠΕΔ) όσο και στο ανοικτό τμήμα (η E.ON EK είναι ένας από τους τρεις μεγαλύτερους εμπόρους ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία), με μερίδιο αγοράς περίπου [40-50 %].

(58)

Η στρατηγική της E.ON στην αγορά παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας/χονδρικής προμήθειας θα παρακώλυε σημαντικά τον ανταγωνισμό σε όλες τις αγορές για τη λιανική προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Ο αντίκτυπος αυτός θα προέκυπτε πρώτα από τη μη ανταγωνιστική ανάπτυξη στο νέο δυναμικό παραγωγής και τις υψηλότερες τιμές χονδρικής πώλησης. Κατά δεύτερο λόγο, η πιθανότερη στρατηγική της νέας οντότητας να συνδέσει την προμήθεια φυσικού αερίου και την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το φυσικό αέριο θα μείωνε την ικανότητα των ανταγωνιστών εμπόρων λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας να προμηθεύονται ανταγωνιστική ηλεκτρική ενέργεια, και θα αύξανε την ήδη δυνατή αγοραστική δύναμη της νέας οντότητας στη λιανική πώληση ηλεκτρικής ενέργειας. Τέλος, η έρευνα αγοράς της Επιτροπής κατέδειξε ότι οι διπλές προσφορές (φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια) αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην Ουγγαρία. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η E.ON θα έχει την ικανότητα και το κίνητρο, αμέσως μετά την πράξη, να παρεμποδίσει κάθε άλλη επιχείρηση με δραστηριότητα στη λιανική πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από την ανάπτυξη διπλών προσφορών, αποκλείοντας την πρόσβαση στις πηγές φυσικού αερίου για τους ανταγωνιστές εκείνους που θα ήθελαν να ακολουθήσουν αυτή τη στρατηγική εμπορίου, και με τον τρόπο αυτό παρακωλύοντας σημαντικά τον ανταγωνισμό σε αγορές για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρούς βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες και σε ιδιώτες πελάτες.

E.   ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ

(59)

Προκειμένου να αρθούν τα προβλήματα ανταγωνισμού που επισημάνθηκαν πιο πάνω σχετικά με τον ανταγωνισμό στις αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, η E.ON υπέβαλε, στις 20 Οκτωβρίου 2005, σειρά δεσμεύσεων. Στις 16 Νοεμβρίου 2005, η E.ON υπέβαλε αναθεωρημένες δεσμεύσεις, και στις 8 Δεκεμβρίου υπεβλήθη η τελική εκδοχή των δεσμεύεσεων. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι δεσμεύσεις, που βελτιώθηκαν σημαντικά μετά την έρευνα αγοράς σε σύγκριση με την αρχική προσφορά των ενδιαφερομένων μερών, καλύπτουν τις ανησυχίες που εξέφρασαν οι τρίτοι σχετικά με την ανάγκη να εξασφαλίζεται επαρκής ρευστότητα φυσικού αερίου στην ουγγρική αγορά χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου σε τιμές και υπό όρους που θα επιτρέπουν σε τρίτους να ασκούν αποτελεσματικό ανταγωνισμό με τη νέα οντότητα στις κατάντη αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουγγαρία.

ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ

(60)

Κατ’ αρχάς, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις, η MOL θα εκποιήσει την υπόλοιπη συμμετοχή της των 25 % + 1 μετοχή στις MOL Storage και MOL WMT εντός έξι μηνών από την ημερομηνία κλεισίματος. Επί πλέον, η MOL δεν θα αγοράσει άμεσες ή έμμεσες μειοψηφικές συμμετοχές στη MOL WMT και τη MOL Storage για περίοδο 10 ετών εφόσον η E.ON είναι μέτοχος πλειοψηφίας αυτών των επιχειρήσεων.

(61)

Η εκποίηση της κατά 25 % συμμετοχής της MOL στις MOL Storage και MOL WMT σύμφωνα με τις δεσμεύσεις αίρει τα προβλήματα που απορρέουν από διορθωτικούς δεσμούς μεταξύ της MOL και της E.ON. Η έρευνα αγοράς χαιρέτισε, σε μεγάλο βαθμό, την εξάλειψη των διαρθρωτικών δεσμών μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών.

(62)

Δεύτερον, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις, η MOL δεν θα ασκήσει το δικαίωμα αγοράς για τη συμμετοχή 25 % + 1 στην MOL Transmission. Επί πλέον, η MOL δεν θα πωλήσει στην E.ON ή κάποια των θυγατρικών της, για περίοδο 10 ετών εφόσον η E.ON είναι μέτοχος πλειοψηφίας της MOL WMT και της MOL Storage, μερίδιο συμμετοχής στην MOL Transmission που δεν θα οδηγήσει στην απόκτηση αποκλειστικού ή κοινού ελέγχου επί της MOL Transmission από την E.ON.

(63)

Αυτή η λύση θα δώσει στις αρμόδιες για τον ανταγωνισμό αρχές την ευκαιρία να επανεξετάσουν τη δημιουργία οποιουδήποτε διαρθρωτικού δεσμού μεταξύ της νέας οντότητας και της MOL Transmission (ιδίως αν ασκηθεί το δικαίωμα αγοράς) στο πλαίσιο των συνθηκών αγοράς που θα υφίστανται τότε.

ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΚΑΙ ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ

(64)

Η E.ON ανέλαβε τη δέσμευση να θέσει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα αποδέσμευσης φυσικού αερίου στην Ουγγαρία με δημοπρασίες μέσω του Διαδικτύου μεταξύ επιχειρήσεων. Το πρόγραμμα αποδέσμευσης φυσικού αερίου προβλέπει 8 δημοπρασίες ετησίως ύψους 1 bcm φυσικού αερίου (τα έτη 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 και 2013) και θα έχει διάρκεια 9 ετών, μέχρι τον Ιούλιο 2015. Η Ουγγρική Ενεργειακή Αρχή και η επιτροπή εποπτείας θα παρακολουθήσουν τις δημοπρασίες και την εφαρμογή του προγράμματος αποδέσμευσης φυσικού αερίου.

(65)

Επί πλέον, η E.ON ανέλαβε τη δέσμευση να αναθέσει σε τρίτον (στο εξής «το τρίτο μέρος») το ήμισυ της σύμβασης μεταξύ της MOL WMT και της MOL E & P για την προμήθεια εγχώριου φυσικού αερίου (στο εξής «σύμβαση προμηθείας») εντός 6 μηνών από την ημερομηνία κλεισίματος. Μετά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος της εκχώρησης, το τρίτο μέρος θα αναλάβει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της MOL WMT σύμφωνα με τη συμφωνία προμηθείας για το τμήμα που του έχει ανατεθεί. Η εκχώρηση θα αρχίσει να ισχύει από την αρχή του οικονομικού έτους για το φυσικό αέριο 2007 (Ιούλιος 2007) και θα ισχύσει καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης προμηθείας, μέχρι το τέλος 2015. Το τμήμα της σύμβασης προμηθείας που θα εκχωρηθεί αντιπροσωπεύει συνολικά 7,6-10 bcm φυσικού αερίου, και ο όγκος που θα αποδεσμευτεί κατά το πρώτο έτος ανέρχεται σε 1,2 bcm.

(66)

Για να αξιολογηθεί κανονικά κατά πόσο οι δεσμεύσεις για αποδέσμευση φυσικού αερίου και εκχώρηση σύμβασης που έχουν υποβάλει τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι δυνατόν να άρουν τα προβλήματα ανταγωνισμού που έχουν επισημανθεί κατά τη διαδικασία, η Επιτροπή εξέτασε υφιστάμενα παρόμοια προγράμματα σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και διεξήγε έρευνα αγοράς με τους ουγγρικούς φορείς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.

(67)

Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πρόγραμμα αποδέσμευσης φυσικού αερίου και η εκχώρηση σύμβασης, όπως προτείνονται από τα ενδιαφερόμενα μέρη, με τις τροποποιήσεις και τις βελτιώσεις που προτάθηκαν από τα μέρη που έλαβαν μέρος στην έρευνα αγοράς, είναι επαρκή μέτρα για να αρθούν τα προβλήματα ανταγωνισμού που προκύπτουν από την πράξη. Ειδικότερα, ο συνδυασμός προγράμματος αποδέσμευσης φυσικού αερίου και εκχώρησης σύμβασης εξασφαλίζουν ότι όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά (είτε πρόκειται για πελάτες είτε για εμπόρους φυσικού αερίου) θα έχουν την ικανότητα να εφοδιάζονται υπό ανταγωνιστικούς και μη δημιουργούντες διακρίσεις όρους, και, τουλάχιστον σε σημαντικό βαθμό, ανεξάρτητα από την οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση.

(68)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι ο συνολικός όγκος φυσικού αερίου που θα αποδεσμευτεί είναι επαρκής ώστε να δημιουργηθεί ρευστότητα φυσικού αερίου στις ουγγρικές αγορές χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου ώστε να εξασφαλιστεί η ανάπτυξη αποτελεσματικού ανταγωνισμού και να διατηρηθεί στις κατάντη αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Οι συνολικές ποσότητες φυσικού αερίου που θα αποδεσμευτούν με τα δύο αυτά μέτρα είναι σημαντικές σε σύγκριση με άλλα υφιστάμενα προγράμματα αποδέσμευσης (2 bcm σε ετήσια βάση ή έως 14 % της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης της Ουγγαρίας).

(69)

Η διάρκεια του προγράμματος αποδέσμευσης φυσικού αερίου και της εκχώρησης σύμβασης (μέχρι τον Ιούλιο 2005) θα εξασφαλίσει την επαρκή ρευστότητα για αρκετά μακρύ χρονικό διάστημα μέχρις ότου αλλάξουν η δομή της αγοράς και οι όροι του ανταγωνισμού. Επί πλέον, ο μηχανισμός τιμών που προβλέπεται τόσο για το πρόγραμμα αποδέσμευσης φυσικού αερίου όσο και για την εκχώρηση σύμβασης εγγυάται ότι οι ανάδοχοι θα αποκτήσουν φυσικό αέριο υπό τους ίδιους (ή πιθανόν καλύτερους, στην περίπτωση του προγράμματος αποδέσμευσης φυσικού αερίου) όρους ανταγωνισμού με τη νέα οντότητα. Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτός ο μηχανισμός τιμών είναι ελκυστικός για τρίτα μέρη και θα παράσχει θετικά κίνητρα ώστε να υπάρξει ενεργός συμμετοχή στις δημοπρασίες του προγράμματος αποδέσμευσης φυσικού αερίου.

(70)

Όσον αφορά το πρόγραμμα αποδέσμευσης φυσικού αερίου, η Επιτροπή θεωρεί ότι το πρόγραμμα που προσφέρεται από τα μέρη έχει χαραχθεί, από άποψη κύριων χαρακτηριστικών (όγκος, διάρκεια, μηχανισμός τιμών) και πιο τεχνικών χαρακτηριστικών του (μέγεθος παρτίδων, διάρκεια συμβάσεων, κανόνες ευελιξίας) σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με τα κριτήρια που κρίνονται ως τα πλέον σχετικά για την επιτυχή εφαρμογή των προγραμμάτων αποδέσμευσης φυσικού αερίου. Οι λεπτομερείς κανόνες για την αποτελεσματική εφαρμογή της δημοπρασίας και των συμβάσεων προμηθείας φυσικού αερίου θα εκπονηθούν από τα μέρη υπό την αυστηρή εποπτεία της Ουγγρικής Ενεργειακής Αρχής, και θα υποβληθούν προς έγκριση στην Επιτροπή.

(71)

Σχετικά με την εκχώρηση σύμβασης, η Επιτροπή θεωρεί ότι το τρίτο μέρος, στο οποίο θα εκχωρηθεί η σύμβαση, θα συστήσει ευμεγέθη και σταθερή ανταγωνιστική δύναμη στις ουγγρικές αγορές φυσικού αερίου. Θα έχει επαρκώς μκροπρόθεσμες πηγές φυσικού αερίου για να αναπτύξει τη θέση του στις ουγγρικές αγορές φυσικού αερίου και να επιτύχει ρευστότητα στις αγορές αυτές.

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ

(72)

Η E.ON αναλαμβάνει τη δέσμευση να χορηγεί πρόσβαση στο δυναμικό αποθήκευσης σε ελεγχόμενες τιμές και όρους σε πελάτες και εμπόρους φυσικού αερίου που αγοράζουν φυσικό αέριο απευθείας μέσω του προγράμματος αποδέσμευσης φυσικού αερίου ή της ανάθεσης σύμβασης. Ειδικότερα, η Ε.ΟΝ αναλαμβάνει τη δέσμευση να προσφέρει πρόσβαση σε ικανό δυναμικό αποθήκευσης σε αυτούς τους τελικούς χρήστες και χονδρεμπόρους, ακόμα και αν αγοράζουν φυσικό αέριο για πρώτη φορά (για νέους πελάτες) ή γνωρίζουν αυξημένη ζήτηση αποθήκευσης (στο μέτρο που το υφιστάμενο σήμερα ρυθμιστικό πλαίσιο εγγυάται τη μεταφορά δυναμικού αποθήκευσης στον νέο προμηθευτή μόνο για το ύψος της υφιστάμενης κατανάλωσης των σημερινών πελατών).

(73)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η δέσμευση αυτή είναι επαρκής ώστε να χορηγήσει αποτελεσματική και χωρίς δημιουργία διακρίσεων πρόσβαση στο δυναμικό αποθήκευσης για τις σχετικές ποσότητες φυσικού αερίου, και ότι θα δώσει τη δυνατότητα σε εμπόρους και πελάτες να δομήσουν τις αποκτηθείσες ποσότητες φυσικού αερίου σύμφωνα με τις δικές τους ανάγκες ή τις ανάγκες των πελατών τους. Η δέσμευση σχετικά με την αποθήκευση θα συμβάλει στο να γίνουν ελκυστικές για τα τρίτα μέρη η αποδέσμευση φυσικού αερίου και η εκχώρηση σύμβασης.

ΣΤ.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

(74)

Για τους προαναφερόμενους λόγους, εξεταζόμενους από κοινού ή μεμονωμένα, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι οι δεσμεύσεις που υπέβαλε η E.ON είναι επαρκείς ώστε να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες περί ανταγωνισμού που εγείρονται από την εν λόγω συγκέντρωση.

(75)

Ως εκ τούτου, η απόφαση της Επιτροπής κηρύσσει την κοινοποιηθείσα πράξη συμβιβάσιμη προς την κοινή αγορά και τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 2 του κανονισμού περί συγκεντρώσεων.


(1)  ΕΕ L 24 της 29.1.2004, σ. 1.