16.9.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 240/45

(1)

Βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/97 η Επιτροπή, με απόφαση που εξέδωσε στις 6 Αυγούστου 1997 (4), ενέκρινε ενίσχυση αναδιάρθρωσης υπέρ των κρατικών ισπανικών ναυπηγείων ύψους 1,9 δισεκατ. ευρώ περίπου. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή και σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1013/97, προϋπόθεση για την έγκριση της ενίσχυσης ήταν να μην χορηγηθούν περαιτέρω ενισχύσεις για λόγους αναδιάρθρωσης.

(2)

Κατά τα έτη 2000, 2001 και 2002, η κρατική ελέγχουσα εταιρεία Sociedad Estatal de Participaciones Industriales (εφεξής «SEPI») προέβη σε εισφορές κεφαλαίου υπέρ της IZAR Construcciones Νavales (εφεξής «IZAR») συνολικού ύψους 1 477 εκατ. ευρώ. Με επιστολές της 8ης Νοεμβρίου 2002 και της 14ης Ιανουαρίου 2003, η Επιτροπή ζήτησε πληροφορίες σχετικά με το θέμα αυτό.

(3)

Με απόφαση της 27ης Μαΐου 2003, η Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ (εφεξής «η κίνηση της διαδικασίας») όσον αφορά συναλλαγές στο πλαίσιο των οποίων η SEPI εισέφερε στην IZAR κεφάλαιο ύψους 1 477 εκατ. ευρώ. Οι ισπανικές αρχές ενημερώθηκαν για την απόφαση με επιστολή της Επιτροπής της 28ης Μαΐου 2003.

(4)

Η Ισπανία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της σχετικά με την κίνηση της διαδικασίας με επιστολές που απέστειλε στις 11 και 29 Ιουλίου και στις 11 Αυγούστου 2003, καθώς και στις 19 Ιανουαρίου, 23 Φεβρουαρίου, 14 Απριλίου και 26 Ιουλίου 2004.

(5)

Μετά την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις, αφενός, από τη Royal Van Lent Shipyard με επιστολή της 24ης Σεπτεμβρίου 2003 και, αφετέρου, από έναν ενδιαφερόμενο, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, με επιστολή της 24ης Σεπτεμβρίου 2003, καθώς και από την IZAR με επιστολή της 6ης Οκτωβρίου 2003. Οι παρατηρήσεις διαβιβάστηκαν στην Ισπανία με επιστολή της 13ης Οκτωβρίου 2003. Η Ισπανία υπέβαλε παρατηρήσεις με επιστολή της 10ης Νοεμβρίου 2003. Στις 17 Νοεμβρίου 2003, η IZAR άσκησε, ενώπιον του Πρωτοδικείου, προσφυγή (5) κατά της Επιτροπής ζητώντας να ακυρωθεί η κίνηση της διαδικασίας.

(6)

Τον Ιούλιο του 2000, η SEPI αποφάσισε να συγχωνεύσει σε έναν όμιλο όλα τα κρατικά, στρατιωτικά και πολιτικά ναυπηγεία και τις συναφείς δραστηριότητες, που την εποχή εκείνη λειτουργούσαν ως εταιρείες. Ως εκ τούτου, όλα τα πολιτικά ναυπηγεία και οι συναφείς δραστηριότητες εξαγοράστηκαν, στις 20 Ιουλίου 2000, από την ΒΑΖΑΝ και εν συνεχεία συγχωνεύθηκαν με την εταιρεία, η οποία στη συνέχεια μετονομάστηκε σε IZAR.

(7)

Χώρος άσκησης των εμπορικών δραστηριοτήτων της IZAR είναι κυρίως τα ναυπηγεία Astilleros de Cadiz («Cadiz»), Astilleros de Puerto Real («Puerto Real»), Astilleros de Sestao («Sestao»), Astilleros de Sevilla («Sevilla»), Juliana Constructora Gijonesa («Juliana»), Fábrica de Manises («Manises») και Astilleros de Fene («Fene»). Η IZAR διαθέτει επίσης τρία ναυπηγεία που χρησιμοποιούνται κυρίως για στρατιωτικούς σκοπούς, τα Ferrol, Cartagena και San Fernando.

(8)

Η έρευνα καλύπτει τις ακόλουθες εισφορές κεφαλαίου εκ μέρους της SEPI: ποσό 1 322,227 εκατ. ευρώ (220 δισεκατ. ESP), το οποίο χορηγήθηκε στην ΒΑΖΑΝ στις 28 Ιουλίου 2000, ποσό 105,171 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκε στην IZAR το 2001, καθώς και ποσό 50 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκε στην IZAR το 2002.

(9)

Στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή ανέφερε ότι τα κεφάλαια που χορήγησε η SEPI στην IZAR ενδεχομένως παρέσχον στα πολιτικά ναυπηγεία οικονομικά οφέλη τα οποία θα ήταν μάλλον απίθανο να λάβουν από εμπορικές πηγές. Επομένως, τα μέτρα ενδέχεται να συνιστούν κρατική ενίσχυση. Παρόμοιες ενισχύσεις δύνανται από τη φύση τους να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό.

(10)

Βασιζόμενη στο πρόσφατο παρελθόν τους, η Επιτροπή είχε την υποψία ότι τα πολιτικά ναυπηγεία είχαν λάβει χρηματοδοτική στήριξη μέσω των εισφορών κεφαλαίου που χορηγήθηκαν στην IZAR και αμφέβαλλε κατά πόσο η ενίσχυση αυτή συμβάδιζε με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις υπέρ της ναυπηγικής βιομηχανίας. Στόχος της παρούσας διαδικασίας είναι συνεπώς να διευκρινισθεί εάν μέρος των χορηγηθέντων στην IZAR κεφαλαίων είχε αποδέκτη τα πολιτικά ναυπηγεία ή άλλες συναφείς δραστηριότητες.

(11)

Η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις από τρεις ενδιαφερόμενους. Ένας εξ αυτών, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, διαβίβασε κοινές παρατηρήσεις για την παρούσα υπόθεση και την υπόθεση της κρατικής ενίσχυσης C 40/00 (6) τονίζοντας ότι η εξεταζόμενη ενίσχυση έχει προκαλέσει σοβαρή νόθευση στην αγορά των πλοίων αναψυχής. Η Επιτροπή έλαβε επίσης κοινές παρατηρήσεις για την παρούσα υπόθεση και την υπόθεση C 40/00 και εκ μέρους της Royal van Lent Shipyard BV. Η εν λόγω επιχείρηση υποστηρίζει ότι οι ενισχύσεις που χορήγησε κατά τα τελευταία έτη η ισπανική κυβέρνηση υπήρξαν εξαιρετικά επιζήμιες για πολλούς από τους ανταγωνιστές που δραστηριοποιούνται στην αγορά μεγάλων θαλαμηγών.

(12)

Η Επιτροπή έλαβε επίσης παρατηρήσεις από την IZAR, η οποία υποστηρίζει ότι οι επίμαχες εισφορές κεφαλαίου εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 296 της συνθήκης ΕΚ και ότι κάθε πρόβλημα που αφορά τη νόθευση των συναλλαγών θα πρέπει να αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της διαδικασίας συνεργασίας του άρθρου 298 της συνθήκης ΕΚ. Η IZAR υποστηρίζει επίσης ότι τα κεφάλαια τα οποία εισέφερε η SEPI δεν συνιστούν κρατικούς πόρους και ότι, σε κάθε περίπτωση, έχει τηρηθεί η αρχή του ιδιώτη επενδυτή. Η IZAR θεωρεί, τέλος, απαράδεκτο το ενδεχόμενο να δοθεί εντολή ανάκτησης οποιασδήποτε από τις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν το 1997 στα κρατικά ισπανικά ναυπηγεία, δεδομένου ότι πρόκειται για υφιστάμενες ενισχύσεις.

(13)

Στη διάρκεια της διαδικασίας, η Ισπανία υπέβαλε στην Επιτροπή τα ακόλουθα επιχειρήματα βάσει των οποίων έκρινε ότι οι επίμαχες εισφορές κεφαλαίου δεν εμπεριείχαν στοιχεία κρατικής ενίσχυσης.

(14)

Πρώτον, η Ισπανία υποστηρίζει ότι η SEPI ενήργησε ως ιδιώτης επενδυτής σε οικονομία αγοράς ο οποίος επιδιώκει τη μεγιστοποίηση των κερδών του, και ότι η Επιτροπή δεν απέδειξε ότι οι πόροι της εταιρείας προέρχονται από το κράτος ή μπορούν να καταλογισθούν στο κράτος.

(15)

Επιπλέον, η εισφορά κεφαλαίου πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο σχεδίου της ΒΑΖΑΝ, η οποία στο παρελθόν υπήρξε στρατιωτική εταιρεία. Η εισφορά κεφαλαίου αποσκοπούσε στην κάλυψη ορισμένων δαπανών που συνδέονταν με την υλοποίηση του σχεδίου αυτού, το οποίο καταρτίστηκε το 1998. Συγκεκριμένα, […] (7) εκατ. ευρώ αφορούσαν την ανάθεση σε εξωτερικούς φορείς των κοινωνικών δαπανών που συνδέονται με την πρόωρη συνταξιοδότηση πρώην υπαλλήλων της ΒΑΖΑΝ. Το ποσό αυτό καταβλήθηκε, μεταξύ των ετών 2000 και 2002, σε ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες καταβάλλουν τις συντάξεις. Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, το αυξημένο κόστος των δεσμεύσεων αυτών εξηγεί τις πρόσθετες εισφορές κεφαλαίου της SEPI προς την IZAR κατά τα έτη 2001 και 2002.

(16)

Εξάλλου, η ίδια η BAZAN είχε καταβάλει επιπλέον ποσό […] εκατ. ευρώ περίπου για παρόμοιες κοινωνικές δαπάνες σε κάποιους πρόωρα συνταξιοδοτηθέντες υπαλλήλους.

(17)

Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, τα υπόλοιπα κεφάλαια έπρεπε να καλύψουν τις επενδύσεις, συνολικού ύψους […] εκατ. ευρώ, της νέας εταιρείας IZAR στον στρατιωτικό τομέα, καθώς και την αυξημένη ανάγκη κεφαλαίου κίνησης για στρατιωτικές κατασκευές.

(18)

Η Ισπανία υποστήριξε επίσης ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο του άρθρου 296 της συνθήκης ΕΚ, δεδομένου ότι τα κεφάλαια χορηγήθηκαν στην BAZAN, η οποία, σύμφωνα με την Ισπανία, κατά το χρόνο της εισφοράς κεφαλαίου ήταν καθαρά στρατιωτική εταιρεία.

(19)

Η Ισπανία απέρριψε την ιδέα ότι θα μπορούσαν να καταστούν ασυμβίβαστες ορισμένες από τις ενισχύσεις που εγκρίθηκαν το 1997, σε περίπτωση που η Επιτροπή αποφανθεί ότι έχουν χορηγηθεί και νέες παράνομες ενισχύσεις στα ισπανικά κρατικά ναυπηγεία.

(20)

Όσον αφορά τις παρατηρήσεις των τρίτων ενδιαφερομένων, η Ισπανία συμμερίζεται πλήρως την άποψη της IZAR και αρνείται ότι η εταιρεία αυτή ασκεί σημαντική δραστηριότητα στον τομέα των θαλαμηγών πολυτελείας.

(21)

Σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας, η Ισπανία προσκόμισε, ύστερα από αίτηση της Επιτροπής, περαιτέρω πληροφορίες, και κυρίως κοινοποίησε εκτίμηση των ζημιών που υπέστησαν οι πολιτικές δραστηριότητες της IZAR, από την 1η Ιουλίου 2000 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2003, καθώς και στοιχεία σχετικά με τα γενικά έξοδα της IZAR κατά την ίδια περίοδο.

(22)

Σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία των ευρωπαϊκών δικαστηρίων, το κριτήριο της νόθευσης των συναλλαγών πληρούται εάν η αποδέκτρια επιχείρηση πραγματοποιεί οικονομική δραστηριότητα που εμπεριέχει συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών.

(23)

Σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο ε) της συνθήκης ΕΚ, δύνανται να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με την κοινή αγορά άλλες κατηγορίες ενισχύσεων που καθορίζονται από το Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία, προτάσει της Επιτροπής. Η Επιτροπή τονίζει ότι, με βάση το σκεπτικό αυτό, το Συμβούλιο εξέδωσε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1540/98 (εφεξής «ο κανονισμός για τη ναυπηγική βιομηχανία»), ο οποίος ίσχυε από την 1η Ιανουαρίου 1999 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2003. Παρά το γεγονός ότι η ισχύς του ανωτέρω κανονισμού έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2003 και δεν συνδέεται με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τον καθορισμό των εφαρμοστέων κανόνων για την αξιολόγηση παράνομης κρατικής ενίσχυσης (8), η Επιτροπή, ασκώντας τη διακριτική της ευχέρεια, σκοπεύει να εφαρμόσει τον κανονισμό αυτόν στην παρούσα υπόθεση, εμμένοντας στην πάγια πρακτική της.

(24)

Η ναυπηγική βιομηχανία αποτελεί οικονομική δραστηριότητα που συνεπάγεται συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών. Επομένως, οι ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(25)

Η Επιτροπή τονίζει ότι σύμφωνα με τον κανονισμό για τη ναυπηγική βιομηχανία, με τον όρο «ναυπήγηση» νοείται η κατασκευή, στην Κοινότητα, αυτοπροωθούμενων ποντοπόρων εμπορικών πλοίων. Η Επιτροπή επισημαίνει ακόμη ότι η IZAR ναυπηγεί πλοία αυτού του είδους και ότι, κατά συνέπεια, είναι επιχείρηση που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Η Επιτροπή επισημαίνει ακόμη ότι στο άρθρο 2 του εν λόγω κανονισμού προβλέπεται ότι οι ενισχύσεις που χορηγούνται για τη ναυπήγηση, τη μετατροπή και την επισκευή πλοίων μπορούν να θεωρούνται συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά, μόνον εφόσον τηρούν τις διατάξεις του εν λόγω κανονισμού. Η διάταξη αυτή δεν ισχύει μόνον για τις ενισχύσεις που χορηγούνται σε επιχειρήσεις που ασκούν τις δραστηριότητες αυτές, αλλά και για τις συνδεόμενες επιχειρήσεις.

(26)

Τον Αύγουστο του 1997, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1013/97, η Επιτροπή ενέκρινε κατ’ εξαίρεση δέσμη ενισχύσεων αναδιάρθρωσης για τα ισπανικά κρατικά πολιτικά ναυπηγεία ώστε να καταστούν εκ νέου βιώσιμα μέχρι τα τέλη του 1998. Η δέσμη αυτή, η οποία περιλάμβανε και παλαιότερα εγκριθείσες ενισχύσεις, ανήλθε συνολικά σε 318 δισεκατ. ισπανικές πεσέτες (ESP) (1,9 δισεκατ. ευρώ).

(27)

Το Συμβούλιο, εγκρίνοντας τα μέτρα ενίσχυσης, τόνισε ότι παρόμοια δέσμη μέτρων μπορεί να χορηγηθεί άπαξ (one time last time). Η ισπανική κυβέρνηση ανέλαβε τη δέσμευση να μην χορηγηθούν στα ναυπηγεία περαιτέρω ενισχύσεις για αναδιάρθρωση, διάσωση, αντιστάθμιση ζημιών ή ιδιωτικοποίηση, πράγμα που αναφέρεται και στους συνημμένους στην απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την έγκριση της ενίσχυσης όρους. Αυτό υπογραμμίζεται επίσης και στο άρθρο 5 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο πρώτη περίπτωση του κανονισμού για τη ναυπηγική βιομηχανία. Στη διάταξη ορίζεται ότι δεν είναι δυνατό να χορηγούνται ενισχύσεις διάσωσης ή αναδιάρθρωσης σε επιχείρηση που έχει ήδη λάβει ενίσχυση αυτής της μορφής κατ’ εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/97.

(28)

Κατά συνέπεια, κάθε ενίσχυση χορηγούμενη καθ’ υπέρβαση των ενισχύσεων που εγκρίθηκαν με την αρχική απόφαση της Επιτροπής του Αυγούστου 1997 θα πρέπει να θεωρείται ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά, εκτός αν έχει εγκριθεί με άλλη νομική βάση.

(29)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι τα ναυπηγεία Sestao, Puerto Real, Sevilla, Cadiz, και Juliana ήταν επιχειρήσεις καλυπτόμενες από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1013/97 και από την προαναφερθείσα απόφαση της Επιτροπής του 1997. Τα ναυπηγεία Manises και Fene (πρώην Astano) είναι συναφείς οντότητες, δεδομένου ότι κατά την υπό εξέταση περίοδο ανήκαν στη ναυπηγική εταιρεία IZAR και κατά συνέπεια καλύπτονται επίσης από τον κανονισμό για τη ναυπηγική βιομηχανία, σύμφωνα με το άρθρο 1 στοιχείο ζ) του εν λόγω κανονισμού.

(30)

Στην απόφασή της για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας, η Επιτροπή έκρινε ότι η SEPI ενήργησε εξ ονόματος του κράτους, δηλαδή ότι η συμπεριφορά της στις διάφορες συναλλαγές μπορεί να καταλογισθεί στο κράτος. Οι ισπανικές αρχές αμφισβήτησαν την άποψη αυτή και υποστήριξαν ότι η SEPI λειτουργεί ανεξάρτητα από το κράτος και ότι, επομένως, η συμπεριφορά της δεν μπορεί να καταλογισθεί στο κράτος. Εν πάση περιπτώσει, κατά την άποψη της Ισπανίας, η SEPI ενήργησε ως επενδυτής σε οικονομία αγοράς και συνεπώς τα χορηγηθέντα από τη SEPI κεφάλαια στην παρούσα υπόθεση δεν μπορούν να θεωρηθούν κρατικές ενισχύσεις.

(31)

Η Επιτροπή τονίζει ότι η SEPI είναι κρατική ελέγχουσα εταιρεία που υπάγεται άμεσα στο Υπουργείο Οικονομικών. Λόγω της ιδιότητάς της αυτής θεωρείται δημόσια επιχείρηση κατά την έννοια της οδηγίας 2000/52/ΕΚ της Επιτροπής, της 26ης Ιουλίου 2000, για την τροποποίηση της οδηγίας 80/723/ΕΟΚ περί της διαφάνειας των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών και των δημόσιων επιχειρήσεων (9), δεδομένου ότι, επειδή κατέχουν την ιδιοκτησία ή επειδή συμμετέχουν στη χρηματοδότηση, οι δημόσιες αρχές μπορούν να ασκήσουν άμεσα ή έμμεσα αποφασιστική επιρροή επί της SEPI.

(32)

Το Δικαστήριο έχει ορίσει τις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα κεφάλαια θεωρούνται κρατικοί πόροι. Έχει για παράδειγμα αποφανθεί ότι έστω και αν τα ποσά που αντιστοιχούν στο εξεταζόμενο μέτρο δεν είναι διαρκώς στην κατοχή του Δημόσιου Ταμείου, το γεγονός ότι παραμένουν διαρκώς υπό δημόσιο έλεγχο και ως εκ τούτου στη διάθεση των αρμόδιων εθνικών αρχών αρκεί για να χαρακτηρισθούν κρατικοί πόροι (απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση C-83/98 Γαλλία κατά Ladbroke Racing και Επιτροπής (10). Τα κριτήρια αυτά ισχύουν σαφώς για τους πόρους της SEPI.

(33)

Το Δικαστήριο έχει εκδώσει ακόμη μια απόφαση (στην υπόθεση C-482/99, Stardust marine (11), που ορίζει τα κριτήρια που επιτρέπουν να καταλογισθεί στο Δημόσιο μέτρο ενίσχυσης χορηγηθέν σε δημόσια επιχείρηση. Τούτο, σύμφωνα με το Δικαστήριο, μπορεί να συναχθεί από ένα σύνολο ενδείξεων που συνδέονται με τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης και το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η λήψη του μέτρου.

(34)

Ανάμεσα στις ενδείξεις που αναφέρει το Δικαστήριο είναι π.χ. η ένταξη της δημόσιας επιχείρησης στις δομές της δημόσιας διοίκησης, η φύση των δραστηριοτήτων της και η άσκησή τους στην αγορά υπό συνήθεις συνθήκες ανταγωνισμού προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, το νομικό καθεστώς της επιχείρησης (αν δηλαδή διέπεται από το δημόσιο ή το εταιρικό δίκαιο), ο βαθμός εποπτείας που ασκούν οι δημόσιες αρχές στη διαχείριση της επιχείρησης ή κάθε άλλη ένδειξη από την οποία συνάγεται ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, έχουν εμπλακεί ή είναι απίθανο να μην έχουν εμπλακεί οι δημόσιες αρχές στη λήψη ορισμένου μέτρου, αν ληφθούν υπόψη η έκταση του μέτρου, το περιεχόμενό του ή οι όροι που περιλαμβάνει.

(35)

Η SEPI είναι εταιρεία με ιδιαίτερο νομικό καθεστώς, η πρόσβαση στις ετήσιες εκθέσεις της οποίας δεν είναι για παράδειγμα δυνατή στα ισπανικά δημόσια μητρώα. Η εταιρεία διοικείται από διοικητικό συμβούλιο το οποίο απαρτίζεται σε μεγάλο βαθμό από υπουργούς και άλλα πρόσωπα που συνδέονται άμεσα με την κυβέρνηση. Στις δραστηριότητές της περιλαμβάνεται η ιδιωτικοποίηση κρατικών εταιρειών, δραστηριότητα στενά συνδεδεμένη με τη δημόσια διοίκηση. Επιπλέον, προγενέστερες ενέργειες της SEPI σε σχέση με τα ναυπηγεία θα μπορούσαν να καταλογισθούν στο κράτος, και τούτο επειδή χορήγησε μέρος των εγκεκριμένων ενισχύσεων αναδιάρθρωσης το 1997, καθώς και παράνομες ενισχύσεις το 1998 (12). Πρέπει, εξάλλου, να σημειωθεί ότι η SEPI παρέχει κρατικές ενισχύσεις και σε άλλους τομείς, όπως στην ισπανική βιομηχανία άνθρακα (13).

(36)

Από τις αιτιολογικές σκέψεις 31 και 32 προκύπτει ότι τα κεφάλαια της SEPI είναι πόροι του δημοσίου. Εξάλλου, από τις αιτιολογικές σκέψεις 33 έως 35 προκύπτει ότι η χορήγηση κεφαλαίων της SEPI προς ναυπηγικές εταιρείες στην παρούσα υπόθεση θα μπορούσε να καταλογισθεί στο κράτος, εφόσον τα κεφάλαια χορηγούνται με όρους που δεν συμβαδίζουν με τις αρχές της οικονομίας της αγοράς.

(37)

Η γενική αρχή που εφαρμόζεται στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές μεταξύ κράτους και δημόσιων επιχειρήσεων είναι η αποκαλούμενη αρχή του επενδυτή σε οικονομία αγοράς. Αφού τα κεφάλαια της SEPI είναι κρατικοί πόροι, είναι ουσιώδες, κατά τις οικονομικές της συναλλαγές με τις θυγατρικές της του ναυπηγικού τομέα (ασχέτως εάν οι θυγατρικές είναι εταιρείες που ασκούν οικονομικές δραστηριότητες ή ελέγχουσες εταιρείες παρόμοιων εταιρειών) οι ενέργειές της να συμβαδίζουν απολύτως με την αρχή του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς.

(38)

Η αρχή του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς εξηγείται αναλυτικά στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη (14) σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 92 και 93 της συνθήκης ΕΟΚ και του άρθρου 5 της οδηγίας 80/723/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 25ης Ιουνίου 1980, περί της διαφάνειας των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών και δημοσίων (15). Το Δικαστήριο έχει επίσης αποφανθεί, στην υπόθεση C40/85 (16) ότι ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος για να προσδιοριστεί εάν το μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση είναι να εφαρμοσθεί το κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή, κατά πόσον δηλαδή η επιχείρηση θα μπορούσε να λάβει αντίστοιχα ποσά στις ιδιωτικές κεφαλαιαγορές με τους ίδιους όρους. Προσθέτει επίσης ότι πρέπει, ιδίως, να εκτιμηθεί «εάν, υπό παρόμοιες συνθήκες, ένας ιδιώτης μέτοχος, στηριζόμενος στις προβλέψιμες δυνατότητες αποδοτικότητας ανεξάρτητα από παράγοντες που συνδέονται με την κοινωνική, περιφερειακή ή τομεακή πολιτική, θα είχε προβεί σε παρόμοια εισφορά κεφαλαίου.»

(39)

Η Επιτροπή δεν αποκλείει ότι τα κεφάλαια που χορήγησε η SEPI ενδέχεται να μην περιέχουν κανένα στοιχείο ενίσχυσης, εφόσον οι ενέργειες της εταιρείας συμβαδίζουν με την αρχή του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς. Ως εκ τούτου, όσον αφορά την επίμαχη εισφορά κεφαλαίου, η Επιτροπή θα αξιολογήσει κατά πόσον η SEPI ενήργησε σύμφωνα με την αρχή του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς.

(40)

Η Ισπανία αναφέρει ότι, στις 28 Ιουλίου 2000, όταν η BAZAN έλαβε τη μεγαλύτερη εισφορά κεφαλαίου, η εταιρεία ήταν καθαρά στρατιωτική αφού δεν είχε ακόμη συγχωνευθεί με τα πολιτικά ναυπηγεία που είχε πρόσφατα εξαγοράσει. Οι ισπανικές αρχές υποστηρίζουν, λοιπόν, ότι όλες οι ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στην BAZAN μπορούσαν να τύχουν της παρέκκλισης που προβλέπεται στο άρθρο 296 της συνθήκης ΕΚ.

(41)

Η Επιτροπή δεν συμφωνεί με την άποψη αυτή και υπογραμμίζει ότι όταν χορηγήθηκαν τα κεφάλαια η BAZAN είχε στην κατοχή της όλα τα εξεταζόμενα πολιτικά ναυπηγεία και τις συναφείς οντότητες. Δεν αφορά την παρούσα διαδικασία το αν η BAZAN κατέχει τις πολιτικές δραστηριότητες ναυπήγησης με τη μορφή θυγατρικών πλήρους ιδιοκτησίας ή με τη μορφή στοιχείων ενεργητικού. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι ασχολούμενες με πολιτικές δραστηριότητες θυγατρικές συγχωνεύθηκαν με την ΒΑΖΑΝ δύο μήνες αργότερα. Η τελική χρήση των κεφαλαίων εκ μέρους του δικαιούχου είναι εκείνη που έχει βαρύνουσα σημασία προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο η ενίσχυση θα μπορούσε να νοθεύσει τον ανταγωνισμό μεταξύ πολιτικών ναυπηγείων στην κοινή αγορά.

(42)

Κατά την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες κατά πόσον οι κοινωνικές δαπάνες που συνδέονταν με παλαιότερες δραστηριότητες της BAZAN (πριν από τον Ιούλιο του 2000) αφορούσαν αποκλειστικά τη στρατιωτική παραγωγή, δεδομένου ότι στο παρελθόν η BAZAN είχε ναυπηγήσει ορισμένα εμπορικά ή/και επιβατηγά πλοία. Συνεπώς, η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες κατά πόσο τα χορηγηθέντα για την κάλυψη των δαπανών αυτών κεφάλαια εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 296 της συνθήκης ΕΚ.

(43)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι οι κοινωνικές δαπάνες που συνδέονται με το παρελθόν της BAZAN απορροφούν πράγματι μέρος του συνολικά χορηγηθέντος κεφαλαίου. Η Ισπανία παρουσίασε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι […] εκατ. ευρώ χορηγήθηκαν σε ασφαλιστικές εταιρείες για την κάλυψη δαπανών πρόωρης συνταξιοδότησης εργαζομένων στα πρώην στρατιωτικά ναυπηγεία. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε μέρος του χορηγηθέντος το 2000 κεφαλαίου, καθώς και στο σύνολο των κεφαλαίων που χορηγήθηκαν το 2001 και το 2002. Οι συμπληρωματικές εισφορές κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκαν το 2001 και το 2002 οφείλονται σε απρόβλεπτες αυξήσεις των δαπανών που αφορούν τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Η Ισπανία υποστήριξε επίσης ότι επιπλέον ποσό […] εκατ. ευρώ καταβλήθηκε απευθείας από την BAZAN σε ορισμένους πρόωρα συνταξιοδοτηθέντες υπαλλήλους της.

(44)

Παρά ταύτα, οι κοινωνικές δαπάνες που συνδέονται με το στρατιωτικό παρελθόν της BAZAN δεν απορροφούν το σύνολο των κεφαλαίων που χορήγησε η SEPI. Εξάλλου, η Επιτροπή δεν έχει λάβει πειστικές πληροφορίες σχετικά με την ανάγκη αύξησης του κεφαλαίου κίνησης για τα στρατιωτικά ναυπηγεία, ούτε πειστικά επιχειρήματα για το λόγο που οι επενδύσεις στη στρατιωτική ναυπηγική βιομηχανία θα έπρεπε να χρηματοδοτούνται εξολοκλήρου με ίδια κεφάλαια, και όχι στο μεγαλύτερο ποσοστό με δάνεια, πράγμα που θα αποτελούσε φυσιολογική συμπεριφορά της αγοράς. Επομένως, η Ισπανία δεν κατόρθωσε να αποδείξει ότι τα κεφάλαια που χορήγησε η SEPI στην IZAR χρησιμοποιήθηκαν για αμιγώς στρατιωτικούς σκοπούς.

(45)

Η Ισπανία υπέβαλε στην Επιτροπή εκτίμηση των χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων των πολιτικών δραστηριοτήτων της IZAR για το διάστημα 2000-2003. Όπως φαίνεται στον πίνακα 1, τα στοιχεία εμφανίζουν συνολικές ζημίες ύψους 290 εκατ. ευρώ όσον αφορά τις πολιτικές δραστηριότητες της IZAR.

Πίνακας 1

Κατ’ εκτίμηση αποτελέσματα των πολιτικών δραστηριοτήτων της IZAR για την περίοδο 2000-2003 (17)

(46)

Στα αποτελέσματα περιλαμβάνονται τα έκτακτα κέρδη, τα οποία είχαν μεγαλύτερο αντίκτυπο στα ναυπηγεία Puerto Real, Sestao και Sevilla, στο μέτρο που οι εν λόγω εταιρείες σημείωσαν θετικές λογιστικές αξίες κατά το χρόνο εξαγοράς τους από την BAZAN έναντι συμβολικού τιμήματος. Από τον πίνακα συνάγεται ότι η IZAR κάλυψε τις ζημίες συνολικού ύψους 290 εκατ. ευρώ που συνδέονται με τις πολιτικές της δραστηριότητες κατά την περίοδο από την 1η Ιουλίου 2000 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2003.

(47)

Η Ισπανία διαβίβασε επίσης πληροφορίες σχετικές με τις κεντρικές δαπάνες της IZAR, οι οποίες δεν καταμερίστηκαν στις πολιτικές δραστηριότητες κατά τον υπολογισμό των αποτελεσμάτων του πίνακα 1. Το συνολικό ποσό των κεντρικών δαπανών για την περίοδο 2000-2003 ανήλθε σε […] εκατ. ευρώ. Κατά την περίοδο αυτή, οι πολιτικές δραστηριότητες αντιστοιχούσαν στο […] % του κύκλου εργασιών. Αν το στοιχείο αυτό χρησιμοποιηθεί ως κλειδί για την κατανομή των κεντρικών δαπανών, συνάγεται ότι, κατά την εξεταζόμενη περίοδο, στο επίπεδο των πολιτικών δραστηριοτήτων σημειώθηκαν πρόσθετες ζημίες ύψους 74 εκατ. ευρώ.

(48)

Συνεπώς, κατά την περίοδο 2000-2003, οι πολιτικές δραστηριότητες της IZAR σημείωσαν ζημίες οι οποίες εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 364 εκατ. ευρώ.

(49)

Την εποχή που εξαγόρασε τις πολιτικές δραστηριότητες, η BAZAN διέθετε περιορισμένους χρηματοοικονομικούς πόρους (ίδια κεφάλαια 100 εκατ. ευρώ στα τέλη του 1999). Φαίνεται ακόμη ότι κατά το διάστημα 2000-2002 σημείωσε (βάσει των ετήσιων εκθέσεων της IZAR) ζημίες ύψους […] εκατ. ευρώ περίπου σε σχέση με τις στρατιωτικές της δραστηριότητες. Συνάγεται επομένως ότι οι ζημίες που αφορούν τις πολιτικές δραστηριότητες της IZAR έπρεπε να καλυφθούν με την εισφορά κεφαλαίου του 2000.

(50)

Το επόμενο θέμα που πρέπει να αξιολογηθεί είναι εάν, υπό παρόμοιες συνθήκες, ένας ιδιώτης επενδυτής, στηριζόμενος στις προβλέψιμες δυνατότητες αποδοτικότητας ανεξάρτητα από παράγοντες που συνδέονται με την κοινωνική, περιφερειακή ή τομεακή πολιτική, θα είχε προβεί σε παρόμοια εισφορά κεφαλαίου για την εξεταζόμενη χρήση. Το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι για να διαπιστωθεί εάν η εισφορά κεφαλαίου συνιστά κρατική ενίσχυση είναι πρόσφορο να εφαρμόζεται το κριτήριο που βασίζεται στις δυνατότητες της επιχείρησης να εξεύρει τα εν λόγω ποσά στις ιδιωτικές κεφαλαιαγορές, το αποκαλούμενο κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή (18).

(51)

Από τα στοιχεία που προσκόμισαν οι ισπανικές αρχές προκύπτει σαφώς ότι οι πολιτικές εταιρείες που εξαγόρασε η BAZAN τον Ιούλιο του 2000 αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσχέρειες (βλέπε πίνακα 2).

Πίνακας 2

Λογιστικές αξίες και χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ισπανίας) τον Ιούλιο του 2000

(52)

Καμία ένδειξη δεν υπήρχε ότι θα μπορούσε να βελτιωθεί η δυσχερής χρηματοοικονομική κατάσταση στην οποία είχαν περιέλθει οι πολιτικές δραστηριότητες, οι οποίες σημείωναν ζημίες επί σειρά ετών. Δεν διαφαινόταν συνεπώς καμία πιθανότητα να εξασφαλίσουν αποδεκτή αποδοτικότητα οι πολιτικές δραστηριότητες που ανήκαν πλέον στην BAZAN/IZAR, και τούτο λόγω των παλαιότερων επιδόσεών τους, καθώς και λόγω της έλλειψης σχεδίων αναδιάρθρωσης. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία που προσκόμισε η Ισπανία, στα οποία αναφέρεται ότι, μετά το 2000, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όλες οι πολιτικές δραστηριότητες της ΙΖΑR εμφανίζουν ζημίες εκμετάλλευσης.

(53)

Για τους λόγους αυτούς, συνάγεται ότι η IZAR δεν θα μπορούσε να εξεύρει δάνεια ή κεφάλαια στις ιδιωτικές κεφαλαιαγορές ώστε να καλύψει τις ζημίες των πολιτικών της δραστηριοτήτων. Συνεπώς, η χορήγηση κεφαλαίων για τις δραστηριότητες αυτές δεν συμβαδίζει με την αρχή του ιδιώτη επενδυτή. Για τους ίδιους λόγους, η SEPI δεν θα μπορούσε να περιμένει απόδοση του κεφαλαίου αυτού. Συνεπώς, οι εισφορές κεφαλαίου εκ μέρους της SEPI προς την IZAR δεν συνάδουν με την αρχή του επενδυτή σε οικονομία αγοράς. Επομένως, τα κεφάλαια που χορηγήθηκαν για τις πολιτικές δραστηριότητες συνιστούν κρατική ενίσχυση υπέρ της IZAR, η οποία ήταν παράνομη εφόσον δεν κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή.

(54)

Συνάγεται ακόμη ότι η ενίσχυση δεν ήταν συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά, δεδομένου ότι δεν μπορούσε να εγκριθεί ως ενίσχυση αναδιάρθρωσης, αφού αυτό δεν επιτρεπόταν όσον αφορά τα ναυπηγεία, για τους προαναφερθέντες λόγους. Δεν μπορούσε να εγκριθεί ούτε σε σχέση με τις άλλες συναφείς οντότητες, Fene και Manises, δεδομένου ότι η Ισπανία δεν υπέβαλε σχέδιο αναδιάρθρωσης. Η ενίσχυση δεν μπορούσε να εγκριθεί ούτε βάσει των λοιπών διατάξεων του κανονισμού για τη ναυπηγική βιομηχανία. Εξάλλου, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, η ενίσχυση δεν μπορούσε να εγκριθεί ούτε βάσει οποιασδήποτε παρέκκλισης του άρθρου 87 παράγραφοι 2 και 3 της συνθήκης ΕΚ.

(55)

Όπως ορίζεται στην απόφαση για την υπόθεση κρατικής ενίσχυσης C 40/00, στις 12 Σεπτεμβρίου 2000, επιστράφηκαν στη SEPI εκ μέρους της IZAR δάνεια συνολικού ύψους 192,1 εκατ. ευρώ συν τους τόκους. Τα κεφάλαια είχαν χορηγηθεί το 1999 στις εταιρείες Juliana, Cadiz και Manises, τις οποίες εν συνεχεία εξαγόρασε η BAZAN/IZAR τον Ιούλιο του 2000. Όπως αναφέρεται στην απόφαση για την υπόθεση C 40/00, τα στοιχεία που συνδέονται με την επιστροφή του δανείου χρησιμοποιούνται στην παρούσα έρευνα.

(56)

Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλε η Ισπανία, στις ζημίες που αναφέρονται στον πίνακα 1 σχετικά με τις πολιτικές δραστηριότητες του 2000 δεν λαμβάνεται υπόψη η επιστροφή των προαναφερθέντων δανείων.

(57)

Είναι προφανές ότι τα κεφάλαια που χορήγησε η SEPI το 1999 χρησιμοποιήθηκαν προς όφελος των εμπορικών εταιρειών Juliana, Cadiz και Manises. Το γεγονός, ωστόσο, ότι η επιστροφή των δανείων αυτών πραγματοποιήθηκε από τους γενικούς λογαριασμούς της IZAR, είχε ως αποτέλεσμα οι τρεις αυτές εταιρείες, οι οποίες αργότερα διαλύθηκαν για να αποτελέσουν επιχειρηματικές μονάδες της νέας εταιρείας, να μην υποχρεωθούν να επιστρέψουν τα επίμαχα δάνεια. Καθίσταται επομένως σαφές ότι η IZAR ήταν εκείνη η οποία, πραγματοποιώντας τις πληρωμές από ίδιους πόρους, απάλλαξε τις εταιρείες Juliana, Cadiz και Manises από το οικονομικό βάρος της επιστροφής των δανείων.

(58)

Η Επιτροπή επιχείρησε να διαπιστώσει κατά πόσον τα δάνεια που επέστρεψε η IZAR θα μπορούσαν να έχουν χρηματοδοτηθεί με κεφάλαια προερχόμενα από νέο δάνειο που έλαβε η IZAR σε συνθήκες αγοράς. Όσον αφορά το σημείο αυτό, η Επιτροπή εκτιμά ότι, χωρίς την εισφορά κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκε το 2000, η οποία όπως φάνηκε παραπάνω είχε χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη των πολιτικών δραστηριοτήτων της IZAR, η χρηματοοικονομική κατάσταση της εταιρείας αυτής θα ήταν πολύ χειρότερη. Για το λόγο αυτόν, εάν η IZAR δεν είχε λάβει την παράνομη και ασυμβίβαστη ενίσχυση με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου ύψους 364 εκατ. ευρώ αποκλείεται να είχε λάβει δάνειο σε συνθήκες αγοράς.

(59)

Συνεπώς, η επιστροφή ποσού ύψους 192,1 εκατ. ευρώ από την IZAR προς τη SEPI θα πρέπει να θεωρηθεί ως μια ακόμη χρήση της επίμαχης εισφοράς κεφαλαίου προς όφελος των πολιτικών δραστηριοτήτων της IZAR. Για τους ίδιους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω σχετικά με την κάλυψη της ζημίας, η χρήση των κεφαλαίων για τις πολιτικές δραστηριότητες δεν ήταν σύμφωνη με την αρχή του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς και, κατά συνέπεια, το χρησιμοποιηθέν ποσό που προήλθε από την εισφορά κεφαλαίου συνιστά ασυμβίβαστη κρατική ενίσχυση υπέρ της IZAR.

(60)

Βάσει της ανωτέρω αξιολόγησης, η Επιτροπή εκτιμά ότι οι πολιτικές δραστηριότητες της IZAR επωφελήθηκαν από την εισφορά κεφαλαίου της SEPI προς την ΙΖΑR το 2000 στο μέτρο που τα κεφάλαια αυτά εξασφάλισαν κάλυψη ζημιών ύψους 364 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη (48), καθώς και επιστροφή ενισχύσεων ύψους 192,1 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 51. Το συνολικό ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται συνεπώς σε 556,1 εκατ. ευρώ. Οι συμπληρωματικές εισφορές κεφαλαίου της SEPI προς την ΙΖΑR κατά τα έτη 2001 και 2002 χρησιμοποιήθηκαν για να καλύψουν απρόβλεπτες αυξήσεις δαπανών που συνδέονται με τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις των εργαζομένων στα πρώην στρατιωτικά ναυπηγεία και δεν συνιστούν ενίσχυση.

(61)

Αφού επιβεβαιώθηκαν οι αμφιβολίες της σχετικά με τη χορήγηση νέων ασυμβίβαστων κρατικών ενισχύσεων προς τα κρατικά ισπανικά πολιτικά ναυπηγεία, η Επιτροπή, όπως ανέφερε κατά την κίνηση της διαδικασίας, πρέπει να αποτιμήσει εάν ορισμένες από τις ενισχύσεις αναδιάρθρωσης που χορηγήθηκαν το 1997 θα θεωρηθούν ασυμβίβαστες και θα πρέπει να ανακτηθούν.

(62)

Σχετικά με το θέμα αυτό, η Επιτροπή εκτιμά ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις της Ισπανίας και της IZAR στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, δεν συντρέχει λόγος να θεωρηθεί ότι μέρος των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης που εγκρίθηκαν το 1997 είναι ασυμβίβαστο με την κοινή αγορά. Και τούτο διότι, σύμφωνα με την απόφαση (19) έγκρισης των ενισχύσεων, το δικαίωμα της Επιτροπής να ζητήσει ανάκτηση των ενισχύσεων που εγκρίθηκαν το 1997 εξέπνευσε με τη δημοσίευση της τελευταίας έκθεσης παρακολούθησης (20) στις 13 Οκτωβρίου 1999. Συνεπώς, με τη εκπνοή της περιόδου παρακολούθησης, οι εγκριθείσες το 1997 ενισχύσεις κατέστησαν υφιστάμενες ενισχύσεις.

(63)

Οι ισπανικές αρχές υποστηρίζουν ότι οι εισφορές κεφαλαίου εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 296 και συνεπώς βρίσκονται εκτός του πεδίου εφαρμογής των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, δεδομένου ότι, κατά τον χρόνο εξαγοράς των ναυπηγείων, η BAZAN ήταν στρατιωτική εταιρεία.

(64)

Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί το γεγονός ότι τα πολιτικά ναυπηγεία χρειάζονταν οικονομική ενίσχυση για να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους μετά τον Ιούλιο του 2000. Το γεγονός και μόνον ότι ανήκαν σε ναυπηγική εταιρεία η οποία ασχολείτο με τη ναυπήγηση στρατιωτικών πλοίων δεν αλλοιώνει τη φύση των ναυπηγείων αυτών και των συναφών δραστηριοτήτων. Συνεπώς, η χορηγηθείσα στις δραστηριότητες αυτές ενίσχυση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 87 της συνθήκης.

(65)

Η Επιτροπή συνάγει το συμπέρασμα ότι η Ισπανία έθεσε παράνομα σε εφαρμογή ενίσχυση ύψους 556,1 εκατ. ευρώ κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Η ενίσχυση χορηγήθηκε το 2000 εκ μέρους της SEPI προς την ΙΖΑR, με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου ύψους 1 322 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 556,1 εκατ. ευρώ χρησιμοποιήθηκαν για τις πολιτικές δραστηριότητες της IZAR.

(66)

Η ενίσχυση θα πρέπει να ανακτηθεί στο σύνολό της από τους τρέχοντες ιδιοκτήτες των εν λόγω δραστηριοτήτων, δηλαδή την IZAR,