ΓΝΏΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 5ης Ιουλίου 2004

σχετικά με το Πρόγραμμα Σύγκλισης της Πολωνίας για την περίοδο 2004-2008

(2004/C 320/08)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη,

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών (1), και ιδίως το άρθρο 9 παράγραφος 2,

τη σύσταση της Επιτροπής,

μετά από διαβούλευση με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗ ΓΝΩΜΗ:

Στις 5 Ιουλίου 2004 το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης της Πολωνίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2004 έως 2007. Το πρόγραμμα είναι εν μέρει μόνο σύμφωνο με τις πληροφοριακές απαιτήσεις του αναθεωρημένο «κώδικα δεοντολογίας για το περιεχόμενο και τη μορφή των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης» και τους κανόνες του ΕΣΟΛ 95.

Η δημοσιονομική στρατηγική στην οποία στηρίζεται το πρόγραμμα αποσκοπεί στη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης σε ποσοστό χαμηλότερο του 3 % του ΑΕΠ μέχρι το 2007 (με τους εξής ενδιάμεσους ετήσιους στόχους: 5,7 % του ΑΕΠ το 2004, 4,2 % του ΑΕΠ το 2005, 3,3 % το 2006 και 1,5 % το 2007) και στη διατήρηση του δείκτη χρέους σε επίπεδο χαμηλότερο του 60 % του ΑΕΠ. Για το σκοπό αυτό το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια εκτεταμένη σειρά μέτρων (το λεγόμενο σχέδιο Hausner) που εγκρίθηκαν από την κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2004, και τα οποία, εφόσον εφαρμοστούν πλήρως, θα οδηγήσουν σε συνολική μείωση του ελλείμματος κατά 5,3 % του ΑΕΠ σε πρόσθετα έσοδα και εξοικονόμηση δαπανών κατά την περίοδο 2005-2007 (3,3 % του ΑΕΠ στον κοινωνικό τομέα και 2,0 % του ΑΕΠ στον τομέα της δημόσιας διοίκησης και των δημοσίων επιχειρήσεων). Η πραγματοποίηση του στόχου σχετικά με το έλλειμμα εξαρτάται επίσης από την επίτευξη του υψηλού αναπτυξιακού ρυθμού που προβλέπεται καθόλη την περίοδο του προγράμματος.

Με βάση τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες τη στιγμή αυτή, το μακροοικονομικό σενάριο του προγράμματος φαίνεται να στηρίζεται σε μάλλον ευνοϊκές παραδοχές σχετικά με την ανάπτυξη. Ο προβλεπόμενος αναπτυξιακός ρυθμός 5,0 % για το 2004 και 2005 θεωρείται εύλογος και θα μπορούσε ακόμη και να υπερβεί το ποσοστό αυτό το 2004, αλλά η μεσοπρόθεσμη εξέλιξη του αναπτυξιακού ρυθμού που προβλέπει το πρόγραμμα, δηλαδή η επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ σε 5,6 % το 2006 και 2007, φαίνεται να στηρίζεται σε μάλλον ευνοϊκές παραδοχές τόσο για την ιδιωτική κατανάλωση όσο και για τις επενδύσεις. Από την άποψη αυτή, η πλήρης εφαρμογή του σχεδίου Hausner και, κατά συνέπεια, η άρση των αβεβαιοτήτων σχετικά με τη δημοσιονομική κατάσταση έχουν καθοριστική σημασία για την επίτευξη της προβλεπόμενης ενίσχυσης του αναπτυξιακού ρυθμού. Οι προβλέψεις σχετικά με τον πληθωρισμό φαίνονται σε γενικές γραμμές ρεαλιστικές.

Το πρόγραμμα προβλέπει μείωση του ελλείμματος σε επίπεδο χαμηλότερο της τιμής αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ το 2007. Η επίτευξη των στόχων του προγράμματος περιβάλλεται από διάφορους κινδύνους. Εκτός από τους κινδύνους υπερεκτίμησης της μακροοικονομικής κατάστασης που τονίστηκαν ανωτέρω, υπάρχει αβεβαιότητα όσον αφορά την εφαρμογή των σχεδιαζόμενων μέτρων, δεδομένου ότι η σχεδιαζόμενη προσαρμογή όχι μόνο αναβάλλεται για τα τελευταία έτη του προγράμματος αλλά επίσης δεν είναι πλήρως συνεπής με το σχέδιο Hausner. Τέλος, μετά την πρόσφατη απόφαση της Eurostat σχετικά με την ταξινόμηση των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών καθεστώτων, τα σχεδιαζόμενα στοιχεία για το έλλειμμα θα πρέπει ενδεχομένως να αναθεωρηθούν προς τα πάνω κατά 1,6 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Συνεπώς, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος ενδέχεται να μην επαρκεί για τη μείωση του ελλείμματος σε ποσοστό χαμηλότερο του 3 % του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια του προγράμματος.

Στο πρόγραμμα, ο δείκτης χρέους προβλέπεται να αυξηθεί κατά 7 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της περιόδου 2003-2007, και η αύξηση θα αναχαιτιστεί μόνο κατά το τελευταίο έτος του προγράμματος. Η εξέλιξη του δείκτη χρέους είναι πιθανό να είναι λιγότερο ευνοϊκή από ό,τι προβλέπεται λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους σχετικά με το επίπεδο στο οποίο θα διαμορφωθεί το έλλειμμα που προαναφέρθηκαν και τις σημαντικές αβεβαιότητες όσον αφορά το μέγεθος των εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις.

Όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, η Πολωνία αντιμετωπίζει κινδύνους δημοσιονομικών ανισορροπιών για την κάλυψη των προβλεπόμενων δαπανών της γήρανσης του πληθυσμού. Ενώ η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση που άρχισε το 1999 και προβλέπει τη σταδιακή θέσπιση ενός μηχανισμού με τρεις πυλώνες —συμπεριλαμβανομένων παραμετρικών μεταβολών στον πυλώνα των αναδιανεμητικών συντάξεων, όπως π.χ. περιορισμό των δυνατοτήτων πρόωρης συνταξιοδότησης— έχει περιορίσει αισθητά τους κινδύνους των μακροπρόθεσμων δημοσιονομικών ανισορροπιών, δεν τους έχει εξαλείψει εντελώς. Η εξασφάλιση ενός επαρκούς πρωτογενούς πλεονάσματος σε μεσοπρόθεσμη βάση σε συνδυασμό με την εφαρμογή μέτρων για τη μείωση του ελλείμματος του συνταξιοδοτικού συστήματος, τον περιορισμό των υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται από τις δημόσιες επιχειρήσεις και το σύστημα υγείας και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας έχουν καθοριστική σημασία για την αποκατάσταση της διατηρησιμότητας των δημοσίων οικονομικών.

Στις 5 Ιουλίου 2004, με βάση τις συστάσεις της Επιτροπής, το Συμβούλιο αποφάσισε ότι υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα στην Πολωνία σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6 της συνθήκης και απηύθυνε συστάσεις στην Πολωνία βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 για τον τερματισμό της κατάστασης αυτής, προσδιορίζοντας παράλληλα τη στρατηγική που θα πρέπει να ακολουθηθεί για το σκοπό αυτό.

Κυριότερες προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης της Πολωνίας

(1)  ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1. Τα έγγραφα που αναφέρονται στο παρόν κείμενο είναι διαθέσιμα στο δικτυακό τόπο:

http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm.