ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΚ) αριθ. 1228/2003 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

σχετικά με τους όρους πρόσβασης στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 95,

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (2),

Αφού ζητήθηκε η γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης (3),

Σκοπός του παρόντος κανονισμού είναι ο καθορισμός δίκαιων κανόνων για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας και, κατά συνέπεια, η ενίσχυση του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των εθνικών και περιφερειακών αγορών. Προς τούτο, απαιτείται η θέσπιση μηχανισμού αντισταθμίσεων για τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας και εναρμονισμένων αρχών για τα διασυνοριακά τέλη μεταφοράς καθώς και ο καταμερισμός του διαθέσιμου δυναμικού των διασυνδέσεων μεταξύ των εθνικών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

1. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ορισμοί που περιλαμβάνονται στο άρθρο 2 της οδηγίας 2003/54/ΕΚ σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την κατάργηση της οδηγίας 96/92/ΕΚ (6) με εξαίρεση τον ορισμό της «γραμμής διασύνδεσης», ο οποίος αντικαθίσταται ως εξής:

Ως «γραμμή διασύνδεσης» νοείται μια γραμμή μεταφοράς που διασχίζει ή γεφυρώνει σύνορο μεταξύ κρατών μελών και η οποία συνδέει τα εθνικά δίκτυα μεταφοράς των κρατών μελών.

Μηχανισμός αντιστάθμισης μεταξύ διαχειριστών δικτύων μεταφοράς

1. Οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς εισπράττουν αντιστάθμιση για το κόστος που προκύπτει λόγω των διασυνοριακών ροών ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των δικτύων τους.

2. Η αντιστάθμιση της παραγράφου 1 καταβάλλεται από τους διαχειριστές των εθνικών δικτύων μεταφοράς από τα οποία πηγάζουν και των συστημάτων στα οποία καταλήγουν οι διασυνοριακές ροές.

3. Οι αντισταθμίσεις καταβάλλονται σε τακτική βάση για συγκεκριμένο παρελθόν χρονικό διάστημα. Τυχόν αντισταθμίσεις που καταβλήθηκαν προσαρμόζονται, κατά περίπτωση, εκ των υστέρων ώστε να ανταποκρίνονται στο κόστος που προκύπτει πραγματικά.

Το πρώτο χρονικό διάστημα για το οποίο καταβάλλονται αντισταθμίσεις καθορίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές που αναφέρονται στο άρθρο 8.

4. Η Επιτροπή, ενεργώντας σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 2, αποφασίζει σχετικά με τα ποσά αντιστάθμισης που πρέπει να καταβληθούν.

5. Το μέγεθος των μέσω των δικτύων διασυνοριακών ροών και το μέγεθος των διασυνοριακών ροών, οι οποίες ορίζεται ότι πηγάζουν από τα εθνικά δίκτυα μεταφοράς ή/και καταλήγουν σε αυτά, καθορίζονται με βάση τις φυσικές ροές ηλεκτρικής ενέργειας που μετρούνται πράγματι επί συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

6. Το κόστος που προκύπτει λόγω των μέσω του δικτύου διασυνοριακών ροών καθορίζεται με βάση το μελλοντικό μακροπρόθεσμο μέσο οριακό κόστος, ενώ λαμβάνονται υπόψη οι απώλειες, οι επενδύσεις για νέες υποδομές και η προσήκουσα αναλογία του κόστους των υφιστάμενων υποδομών, εφόσον οι υποδομές χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά διασυνοριακών ροών, λαμβανομένης ιδίως υπόψη της ανάγκης διασφάλισης της ασφάλειας εφοδιασμού. Κατά τον καθορισμό του κόστους που προκύπτει, πρέπει να χρησιμοποιούνται αναγνωρισμένες τυποποιημένες μεθοδολογίες υπολογισμού του κόστους. Τα κέρδη που προκύπτουν από κάποιο δίκτυο λόγω των μέσω αυτού διασυνοριακών ροών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τη μείωση της λαμβανόμενης αντιστάθμισης.

1. Τα τέλη που εφαρμόζουν οι διαχειριστές δικτύου για την πρόσβαση στα δίκτυα πρέπει να διέπονται από διαφάνεια, να λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη ασφάλειας των δικτύων και να αντανακλούν το πραγματικό κόστος που προκύπτει στο βαθμό που αντιστοιχεί στο κόστος αποτελεσματικού και διαρθρωτικά συγκρίσιμου διαχειριστή δικτύου και να εφαρμόζονται χωρίς διακρίσεις. Τα τέλη αυτά δεν πρέπει να εξαρτώνται από την απόσταση.

2. Οι παραγωγοί και οι καταναλωτές («φορτίο») επιτρέπεται να επιβαρύνονται για την πρόσβαση στα δίκτυα. Το μερίδιο του συνολικού ποσού των τελών δικτύου με το οποίο επιβαρύνονται οι παραγωγοί πρέπει να είναι χαμηλότερο από το μερίδιο με το οποίο επιβαρύνονται οι καταναλωτές, εφόσον καλύπτεται η ανάγκη κατάλληλων και αποτελεσματικών σημάτων γεωγραφικής διαφοροποίησης. Ανάλογα με την περίπτωση, το επίπεδο των τιμολογίων που ισχύουν για τους παραγωγούς ή/και τους καταναλωτές παρέχει σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και λαμβάνει υπόψη το μέγεθος των απωλειών δικτύου και τη συμφόρηση που προκαλούνται και το κόστος επένδυσης για τις υποδομές. Αυτό δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να παρέχουν σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης στην επικράτειά τους ή να εφαρμόζουν μηχανισμούς που να εξασφαλίζουν ότι τα τέλη πρόσβασης στο δίκτυο που βαρύνουν τους καταναλωτές («φορτίο») είναι ενιαία σε ολόκληρη την επικράτειά τους.

3. Κατά τον καθορισμό των τελών πρόσβασης στο δίκτυο λαμβάνονται υπόψη τα εξής:

4. Εφόσον λειτουργούν κατάλληλα και αποτελεσματικά σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης, σύμφωνα με την παράγραφο 2, τα τέλη πρόσβασης στα δίκτυα που ισχύουν για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές εφαρμόζονται ανεξαρτήτως της χώρας προορισμού και της χώρας προέλευσης, αντίστοιχα, της ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με τη συναφθείσα εμπορική σύμβαση, αλλά με την επιφύλαξη των τελών που επιβάλλονται επί των δηλωθεισών εξαγωγών και δηλωθεισών εισαγωγών που προκύπτουν λόγω της διαχείρισης της συμφόρησης που αναφέρεται στο άρθρο 6.

5. Δεν επιβάλλεται ειδικό τέλος δικτύου σε μεμονωμένες συναλλαγές για δηλωθείσα διαμετακόμιση ηλεκτρικής ενέργειας.

Παροχή πληροφοριών σχετικά με τη δυνατότητα διασύνδεσης

1. Οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς συγκροτούν μηχανισμούς συντονισμού και ανταλλαγής πληροφοριών για να διασφαλίζεται η ασφάλεια των δικτύων στο πλαίσιο της διαχείρισης συμφόρησης.

2. Τα πρότυπα ασφάλειας, λειτουργίας και προγραμματισμού που χρησιμοποιούν οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς δημοσιεύονται. Η δημοσίευση περιλαμβάνει γενικό σχέδιο για τον υπολογισμό του συνολικού δυναμικού μεταφοράς και του περιθωρίου αξιοπιστίας της μεταφοράς, με βάση τις ηλεκτρικές και φυσικές ιδιότητες του δικτύου. Τα γενικά αυτά σχέδια υπόκεινται στην έγκριση των ρυθμιστικών αρχών.

3. Οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς δημοσιεύουν κατά προσέγγιση υπολογισμούς της διαθέσιμης δυναμικότητας μεταφοράς για κάθε ημέρα, αναφέροντας και το τυχόν διαθέσιμο δυναμικό που έχει ήδη δεσμευθεί. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύονται σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή πριν από την ημέρα της μεταφοράς και περιλαμβάνουν, οπωσδήποτε, εκτιμήσεις για την επόμενη εβδομάδα και τον επόμενο μήνα, καθώς και την ποσοτική ένδειξη για την αναμενόμενη αξιοπιστία του διαθέσιμου δυναμικού.

1. Τα προβλήματα συμφόρησης δικτύου αντιμετωπίζονται με λύσεις οι οποίες δεν συνιστούν διακριτική μεταχείριση, βασίζονται στην αγορά και δίνουν αποτελεσματικά οικονομικά μηνύματα στους συντελεστές της αγοράς και τους εμπλεκόμενους διαχειριστές δικτύων μεταφοράς. Τα προβλήματα συμφόρησης δικτύου επιλύονται κατά προτίμηση με μεθοδολογίες που δεν βασίζονται στις συναλλαγές, δηλαδή μεθοδολογίες που δεν προϋποθέτουν την επιλογή μεταξύ συμβάσεων με διαφορετικούς συντελεστές της αγοράς.

2. Διαδικασίες περικοπής των συναλλαγών χρησιμοποιούνται μόνον σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όταν ο διαχειριστής δικτύων μεταφοράς πρέπει να ενεργεί επειγόντως και δεν είναι δυνατή η αναδιανομή ή αντίρροπη συναλλαγή των ροών. Οι διαδικασίες αυτές δεν πρέπει να εφαρμόζονται κατά τρόπο που να συνιστά διακριτική μεταχείριση.

Με εξαίρεση τις περιπτώσεις ανωτέρας βίας, οι συντελεστές της αγοράς στους οποίους έχει επιμερισθεί δυναμικό αποζημιώνονται για οποιαδήποτε περικοπή.

3. Το μέγιστο δυναμικό των διασυνδέσεων ή/και των δικτύων μεταφοράς που έχουν επιπτώσεις στις διασυνοριακές ροές διατίθεται στους συμμετέχοντες στην αγορά που πληρούν τα πρότυπα ασφάλειας για την ασφαλή λειτουργία του δικτύου.

4. Οι συμμετέχοντες στην αγορά πληροφορούν τους εμπλεκόμενους διαχειριστές των δικτύων μεταφοράς σε εύλογο χρόνο πριν από την αντίστοιχη περίοδο δραστηριοτήτων κατά πόσον προτίθενται να εκμεταλλευθούν το επιμεριζόμενο δυναμικό. Το τυχόν αχρησιμοποίητο επιμερισθέν δυναμικό διατίθεται εκ νέου στην αγορά, με τρόπο ανοικτό, διαφανή και χωρίς διακρίσεις.

5. Οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς συμψηφίζουν, στο βαθμό που είναι τεχνικώς δυνατόν, το δυναμικό που απαιτείται για ροές ηλεκτρικής ενέργειας κατά αντίθετη κατεύθυνση σε συμφορημένη γραμμή διασύνδεσης ούτως ώστε η γραμμή αυτή να χρησιμοποιηθεί με το μέγιστο δυναμικό της. Εφόσον λαμβάνεται πλήρως υπόψη η ασφάλεια του δικτύου, δεν απορρίπτονται συναλλαγές οι οποίες μειώνουν τη συμφόρηση.

6. Τυχόν έσοδα που προκύπτουν από τον επιμερισμό διασύνδεσης χρησιμοποιούνται για έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους σκοπούς:

1. Οι νέες γραμμές διασύνδεσης συνεχούς ρεύματος είναι δυνατόν, κατόπιν αιτήσεως, να εξαιρούνται από τις διατάξεις του άρθρου 6 παράγραφος 6, του παρόντος κανονισμού καθώς και του άρθρου 20 και του άρθρου 23, παράγραφοι 2, 3 και 4 της οδηγίας 2003/54/ΕΚ, με τους ακόλουθους όρους:

2. Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται επίσης, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, σε γραμμές διασύνδεσης εναλλασσόμενου ρεύματος, υπό τον όρο ότι το κόστος και οι κίνδυνοι της συγκεκριμένης επένδυσης είναι ιδιαίτερα υψηλά σε σύγκριση με το κόστος και τους κινδύνους που διαπιστώνονται συνήθως κατά τη διασύνδεση δύο γειτονικών εθνικών δικτύων μεταφοράς με γραμμή διασύνδεσης εναλλασσόμενου ρεύματος.

3. Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται και για τις σημαντικές αυξήσεις δυναμικού σε υφιστάμενες γραμμές διασύνδεσης.

5. Η απόφαση της εξαίρεσης κοινοποιείται αμελλητί από την αρμόδια αρχή στην Επιτροπή, μαζί με όλες τις σχετικές με την απόφαση πληροφορίες. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να υποβάλλονται στην Επιτροπή με ομαδοποιημένη μορφή, ώστε να της επιτρέψουν να καταλήξει σε δεόντως αιτιολογημένη απόφαση.

Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από την ενδιαφερόμενη ρυθμιστική αρχή ή το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος την τροποποίηση ή την ανάκληση της απόφασης με την οποία χορηγείται εξαίρεση, εντός δύο μηνών από την παραλαβή της σχετικής κοινοποίησης. Η προθεσμία των δύο μηνών μπορεί να παρατείνεται κατά έναν επιπλέον μήνα, εάν η Επιτροπή ζητήσει πρόσθετες πληροφορίες.

Εάν η ενδιαφερόμενη ρυθμιστική αρχή ή το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος δεν συμμορφωθεί με το αίτημα εντός προθεσμίας τεσσάρων εβδομάδων, η τελική απόφαση λαμβάνεται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 13 παράγραφος 3.

Η Επιτροπή διαφυλάσσει τον εμπιστευτικό χαρακτήρα των εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών.

1. Εάν συντρέχει περίπτωση, η Επιτροπή, ενεργώντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 13 παράγραφος 2, θεσπίζει και τροποποιεί κατευθυντήριες γραμμές για τα θέματα που απαριθμούνται στις παραγράφους 2 και 3 και αφορούν το μηχανισμό αντιστάθμισης μεταξύ διαχειριστών δικτύων μεταφοράς, σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στα άρθρα 3 και 4. Η Επιτροπή, όταν θεσπίζει για πρώτη φορά αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές, μεριμνά ώστε να καλύπτουν με ένα μόνο σχέδιο μέτρου τουλάχιστον τα θέματα που αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχεία α) και δ) και στην παράγραφο 3.

3. Στις κατευθυντήριες γραμμές καθορίζονται επίσης οι προσήκοντες κανόνες οι οποίοι οδηγούν στην προοδευτική εναρμόνιση των αρχών στις οποίες βασίζεται ο καθορισμός τελών που ισχύουν για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές (φορτίο) δυνάμει των εθνικών τιμολογίων, στα οποία περιλαμβάνεται η επίπτωση του εσωτερικού μηχανισμού αντιστάθμισης μεταξύ των ΔΣΜ στα εθνικά τέλη δικτύου και τα κατάλληλα και αποτελεσματικά σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης, σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο άρθρο 4.

Οι κατευθυντήριες γραμμές προβλέπουν επίσης κατάλληλα και αποτελεσματικά εναρμονισμένα σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τυχόν εναρμόνιση ως προς το θέμα αυτό δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν μηχανισμούς ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα τέλη πρόσβασης στο δίκτυο που βαρύνουν τους καταναλωτές (φορτίο) είναι συγκρίσιμα σε ολόκληρη την επικράτειά τους.

4. Εάν συντρέχει περίπτωση, η Επιτροπή, ενεργώντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 13 παράγραφος 2 τροποποιεί τις κατευθυντήριες γραμμές για τη διαχείριση και τον επιμερισμό του διαθέσιμου δυναμικού μεταφοράς των διασυνδέσεων μεταξύ εθνικών συστημάτων που ορίζονται στο παράρτημα, σύμφωνα με τις αρχές που προβλέπονται στα άρθρα 5 και 6, προκειμένου ειδικότερα να περιληφθούν αναλυτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με όλες τις μεθοδολογίες επιμερισμού του δυναμικού που εφαρμόζονται στην πράξη και προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι μηχανισμοί διαχείρισης της συμφόρησης εξελίσσονται κατά τρόπο συμβατό προς τους στόχους της εσωτερικής αγοράς. Εάν συντρέχει περίπτωση, στο πλαίσιο αυτών των τροποποιήσεων ορίζονται κοινοί κανόνες σχετικά με ελάχιστα πρότυπα ασφάλειας και λειτουργίας για τη χρήση και την εκμετάλλευση δικτύου, σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2.

Κατά τη θέσπιση ή τροποποίηση των κατευθυντήριων γραμμών, η Επιτροπή μεριμνά ώστε να παρέχουν τον ελάχιστο βαθμό εναρμόνισης που απαιτείται για την εκπλήρωση των στόχων του παρόντος κανονισμού και να μην υπερβαίνουν το απολύτως αναγκαίο.

Κατά τη θέσπιση ή τροποποίηση των κατευθυντήριων γραμμών, η Επιτροπή προσδιορίζει σε ποιες ενέργειες έχει προβεί όσον αφορά τη συμμόρφωση των κανόνων τρίτων χωρών, οι οποίες αποτελούν μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, προς τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές.

Οι ρυθμιστικές αρχές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση προς τον παρόντα κανονισμό και προς τις κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζονται σύμφωνα με το άρθρο 8. Εφόσον ενδείκνυται για την επίτευξη των σκοπών του παρόντος κανονισμού, οι ρυθμιστικές αρχές συνεργάζονται μεταξύ τους καθώς και με την Επιτροπή.

1. Τα κράτη μέλη και οι ρυθμιστικές αρχές παρέχουν στην Επιτροπή, κατόπιν αιτήσεως, όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τους σκοπούς του άρθρου 3 παράγραφος 4 και του άρθρου 8.

Συγκεκριμένα, για τους σκοπούς του άρθρου 3 παράγραφοι 4 και 6, οι ρυθμιστικές αρχές παρέχουν, σε τακτική βάση, πληροφορίες σχετικά με το κόστος που πραγματικά προκύπτει για τους εθνικούς διαχειριστές δικτύων μεταφοράς, καθώς και τα δεδομένα και κάθε άλλη σχετική πληροφορία που αφορούν τις πραγματικές ροές στα δίκτυα των διαχειριστών δικτύων μεταφοράς και το κόστος του δικτύου.

Η Επιτροπή καθορίζει εύλογο χρονικό διάστημα, εντός του οποίου πρέπει να παρασχεθούν οι πληροφορίες, λαμβάνοντας υπόψη την πολυπλοκότητα των απαιτούμενων πληροφοριών και τον επείγοντα χαρακτήρα με τον οποίο ζητούνται οι πληροφορίες.

2. Εάν το αρμόδιο κράτος μέλος ή η ρυθμιστική αρχή δεν παρέχει αυτές τις πληροφορίες εντός της ταχθείσας προθεσμίας σύμφωνα με την παράγραφο 1, η Επιτροπή δύναται να ζητήσει όλες τις απαραίτητες για τους σκοπούς του άρθρου 3 παράγραφος 4 και του άρθρου 8 πληροφορίες, απευθείας από τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις.

Όταν η Επιτροπή αποστέλλει αίτημα με το οποίο ζητά πληροφορίες από επιχείρηση, διαβιβάζει ταυτοχρόνως αντίγραφο του αιτήματός της στις ρυθμιστικές αρχές του κράτους μέλους στο έδαφος του οποίου ευρίσκεται η έδρα της επιχείρησης.

3. Στο αίτημά της για παροχή πληροφοριών, η Επιτροπή αναφέρει τη νομική βάση του αιτήματος, την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να παρασχεθούν οι πληροφορίες, το σκοπό του αιτήματος, καθώς και τις κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 12 παράγραφος 2 για την παροχή εσφαλμένων, ελλιπών ή παραπλανητικών πληροφοριών. Η Επιτροπή καθορίζει εύλογο χρονικό διάστημα, λαμβάνοντας υπόψη την πολυπλοκότητα των απαιτούμενων πληροφοριών και τον επείγοντα χαρακτήρα με τον οποίο ζητούνται οι πληροφορίες.

4. Οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων ή οι εκπρόσωποί τους και, σε περίπτωση νομικών προσώπων, τα πρόσωπα που είναι εκ του νόμου ή εκ του καταστατικού τους εξουσιοδοτημένα να τις εκπροσωπούν, παρέχουν τις αιτούμενες πληροφορίες. Οι δεόντως εξουσιοδοτημένοι προς τούτο δικηγόροι επιτρέπεται να παρέχουν τις πληροφορίες εξ ονόματος των πελατών τους, οπότε οι πελάτες φέρουν την απόλυτη ευθύνη εάν οι παρεχόμενες πληροφορίες είναι ελλιπείς, εσφαλμένες ή παραπλανητικές.

5. Σε περίπτωση που μια επιχείρηση δεν παρέχει τις αιτούμενες πληροφορίες εντός της προθεσμίας που καθορίσθηκε από την Επιτροπή ή παρέχει ελλιπείς πληροφορίες, η Επιτροπή μπορεί να απαιτεί, με απόφασή της, την παροχή των πληροφοριών. Στην απόφαση καθορίζονται οι πληροφορίες που απαιτούνται και ορίζεται εύλογη προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να παρασχεθούν. Στην απόφαση αναφέρονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 12 παράγραφος 2. Στην απόφαση αναφέρεται επίσης το δικαίωμα προσφυγής κατά της απόφασης ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Η Επιτροπή αποστέλλει ταυτοχρόνως αντίγραφο της απόφασής της στις ρυθμιστικές αρχές του κράτους μέλους στο έδαφος του οποίου βρίσκεται η κατοικία του προσώπου ή η έδρα της επιχείρησης.

6. Οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού, χρησιμοποιούνται μόνον για τους σκοπούς του άρθρου 3 παράγραφος 4 και του άρθρου 8.

Η Επιτροπή δεν δημοσιοποιεί πληροφορίες που κατέχει σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, εφόσον διέπονται από την υποχρέωση τήρησης του επαγγελματικού απορρήτου.

Δικαίωμα των κρατών μελών να προβλέπουν λεπτομερέστερα μέτρα

Ο παρών κανονισμός δεν θίγει το δικαίωμα των κρατών μελών να διατηρούν σε ισχύ ή να θεσπίζουν μέτρα τα οποία περιέχουν λεπτομερέστερες διατάξεις από εκείνες που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό και στις κατευθυντήριες γραμμές που αναφέρονται στο άρθρο 8.

1. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, τα κράτη μέλη ορίζουν τους κανόνες για τις κυρώσεις που επιβάλλονται για παραβάσεις των διατάξεων του παρόντος κανονισμού και λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί η εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, ανάλογες και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τις διατάξεις αυτές στην Επιτροπή έως την 1η Ιουλίου 2004 το αργότερο και κοινοποιούν αμέσως στην Επιτροπή κάθε μεταγενέστερη τροποποίησή τους.

2. Η Επιτροπή δύναται με απόφασή της να επιβάλλει στις επιχειρήσεις πρόστιμα που δεν υπερβαίνουν το 1 % του συνολικού κύκλου εργασιών κατά την προηγούμενη χρήση, στις περιπτώσεις που, εκ προθέσεως ή εξ αμελείας, παρέχουν εσφαλμένες, ελλιπείς ή παραπλανητικές πληροφορίες κατόπιν αιτήματος που υποβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3, ή εάν δεν ανταποκριθούν σε αίτημα παροχής πληροφοριών εντός της προθεσμίας που ορίσθηκε με απόφαση εκδοθείσα σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 5.

Κατά τον καθορισμό του ύψους του προστίμου, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η σοβαρότητα της μη συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις του πρώτου εδαφίου.

3. Οι κυρώσεις που προβλέπονται από την παράγραφο 1 και οι αποφάσεις που λαμβάνονται σύμφωνα με την παράγραφο 2, δεν έχουν ποινικό χαρακτήρα.

2. Οσάκις γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζονται τα άρθρα 5 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 8 αυτής.

Η προθεσμία που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 6 της απόφασης 1999/468/ΕΚ καθορίζεται σε τρεις μήνες.

3. Οσάκις γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζονται τα άρθρα 3 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 8 αυτής.

4. Η επιτροπή θεσπίζει τον εσωτερικό της κανονισμό.

Η Επιτροπή παρακολουθεί την εκτέλεση του παρόντος κανονισμού. Υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το αργότερο τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού, έκθεση για την αποκτηθείσα πείρα κατά την εφαρμογή του. Στην έκθεση εξετάζεται ιδίως κατά πόσον ο κανονισμός έχει αποδειχθεί επαρκής ώστε να διασφαλίζεται ότι οι διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζουν όρους πρόσβασης στο δίκτυο που δεν εισάγουν διακρίσεις και εκφράζουν το συναφές κόστος, προκειμένου να συμβάλλουν στις επιλογές των καταναλωτών σε μια ορθώς λειτουργούσα εσωτερική αγορά και στην μακροπρόθεσμη ασφάλεια του εφοδιασμού, καθώς και κατά πόσον έχουν καθιερωθεί αποτελεσματικά σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης. Εάν κριθεί αναγκαίο, η έκθεση συνοδεύεται από τις κατάλληλες προτάσεις ή/και συστάσεις.

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(3) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Μαρτίου 2002 (ΕΕ C 47E της 27.2.2003, σ. 379), κοινή θέση του Συμβουλίου της 3ης Φεβρουαρίου 2003 (δεν δημοσιεύθηκε ακόμα στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Ιουνίου 2003 (δεν δημοσιεύθηκε ακόμα στην Επίσημη Εφημερίδα).

(6) Βλέπε σελίδα 37 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη διαχείριση και τον επιμερισμό του διαθέσιμου δυναμικού μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας των διασυνδέσεων μεταξύ εθνικών δικτύων

Γενικά

Οι μέθοδοι διαχείρισης της συμφόρησης που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν τη βραχυπρόθεσμη συμφόρηση κατά τρόπο βασιζόμενο στην αγορά και οικονομικώς αποδοτικό, ενώ παρέχουν παράλληλα τα κατάλληλα μηνύματα ή κίνητρα για αποδοτικές επενδύσεις σε δίκτυα και παραγωγή ενέργειας στις ενδεδειγμένες τοποθεσίες.

Οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΣΜ), ή, εφόσον απαιτείται, τα κράτη μέλη, καθορίζουν αμερόληπτα και διαφανή πρότυπα, όπου περιγράφονται ποιες μέθοδοι διαχείρισης της συμφόρησης θα εφαρμόζονται υπό ποιες συνθήκες. Τα πρότυπα αυτά, καθώς και τα πρότυπα ασφαλείας, περιγράφονται σε έγγραφα προσιτά στο κοινό.

Η διαφορετική μεταχείριση για διαφορετικά είδη διασυνοριακών ανταλλαγών, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για διμερείς συμβάσεις ανταλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας ή για προσφορές σε οργανωμένες αγορές του εξωτερικού, πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο όταν σχεδιάζονται οι κανόνες για τις συγκεκριμένες μεθόδους διαχείρισης της συμφόρησης. Η μέθοδος επιμερισμού σπανίζουσας δυναμικότητας μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να είναι διαφανής. Πρέπει να αποδεικνύεται ότι οιεσδήποτε διαφορές στον τρόπο αντιμετώπισης των ανταλλαγών δεν στρεβλώνουν ούτε παρεμποδίζουν την ανάπτυξη του ανταγωνισμού.

Τα μέσω των τιμών μηνύματα που απορρέουν από τα συστήματα διαχείρισης συμφόρησης πρέπει να εξαρτώνται από την κατεύθυνση μεταφοράς.

Οι ΔΣΜ προσφέρουν στην αγορά δυναμικό μεταφοράς υπό όσο το δυνατόν «αμετάβλητες» συνθήκες. Εύλογο μερίδιο του δυναμικού μπορεί να προσφέρεται στην αγορά υπό λιγότερο αμετάβλητες συνθήκες αλλά, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να γνωστοποιούνται στους συντελεστές της αγοράς οι ακριβείς όροι μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διασυνοριακών γραμμών.

Δεδομένου ότι το δίκτυο της ηπειρωτικής Ευρώπης είναι πολύ πυκνό και ότι η χρήση γραμμών διασύνδεσης έχει επίπτωση στις ροές ηλεκτρικής ενέργειας, σε τουλάχιστον δύο πλευρές των εθνικών συνόρων, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές εξασφαλίζουν ότι δεν καθορίζεται μονομερώς διαδικασία διαχείρισης συμφόρησης που έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ροή ηλεκτρικής ενέργειας σε άλλα δίκτυα.

Μακροπρόθεσμες συμβάσεις

Δικαιώματα προτεραιότητας πρόσβασης σε δυναμικό διασύνδεσης δεν επιτρέπεται να εκχωρούνται σε συμβάσεις που παραβιάζουν τα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης ΕΚ.

Για τρέχουσες μακροπρόθεσμες συμβάσεις, δεν ισχύουν δικαιώματα προτίμησης κατά την ανανέωσή τους.

Παροχή πληροφοριών

Οι ΔΣΜ εφαρμόζουν τους κατάλληλους μηχανισμούς συντονισμού και ανταλλαγής πληροφοριών ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια του δικτύου.

Οι ΔΣΜ δημοσιεύουν όλα τα σχετικά δεδομένα που αφορούν το συνολικό δυναμικό διασυνοριακής μεταφοράς. Πέραν των χειμερινών και θερινών μεγεθών διαθέσιμου δυναμικού μεταφοράς, οι ΔΣΜ πρέπει να δημοσιεύουν για κάθε ημέρα εκτίμηση του διαθέσιμου δυναμικού μεταφοράς, σε διάφορες χρονικές στιγμές πριν από την ημέρα της μεταφοράς. Τουλάχιστον μία εβδομάδα πριν από τη μεταφορά, πρέπει να διατίθενται στην αγορά ακριβείς εκτιμήσεις και οι ΔΣΜ θα πρέπει επίσης να προσπαθούν να παρέχουν πληροφορίες ένα μήνα εκ των προτέρων. Πρέπει επίσης να περιλαμβάνεται περιγραφή σχετικά με την αξιοπιστία των δεδομένων.

Οι ΔΣΜ δημοσιεύουν γενικό σχέδιο για τον υπολογισμό του συνολικού δυναμικού μεταφοράς και του περιθωρίου αξιοπιστίας μεταφοράς με βάση τις ηλεκτρικές και φυσικές ιδιότητες του δικτύου. Το σχέδιο αυτό πρέπει να υπόκειται στην έγκριση των ρυθμιστικών αρχών των εμπλεκομένων κρατών μελών. Τα πρότυπα ασφαλείας και τα πρότυπα λειτουργίας και προγραμματισμού αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των πληροφοριών που δημοσιεύουν οι ΔΣΜ σε έγγραφα προσιτά στο κοινό.

Αρχές που διέπουν τις μεθόδους διαχείρισης της συμφόρησης

Τα προβλήματα συμφόρησης δικτύου επιλύονται κατά προτίμηση με μεθόδους που δεν βασίζονται στις συναλλαγές, δηλαδή μεθόδους που δεν προϋποθέτουν την επιλογή μεταξύ συμβάσεων με διαφορετικούς συντελεστές της αγοράς.

Η διασυνοριακώς συντονισμένη αναδιανομή ή οι αντίρροπες ανταλλαγές δύνανται να εφαρμόζονται από κοινού από τους εμπλεκόμενους ΔΣΜ. Πρέπει, ωστόσο, να είναι εύλογο το κόστος που υφίστανται οι ΔΣΜ για τις αντίρροπες ανταλλαγές και την αναδιανομή.

Τα πλεονεκτήματα που προσφέρει, ενδεχομένως, ο συνδυασμός της διάσπασης της αγοράς, ή άλλων μηχανισμών βασισμένων στην αγορά, για την επίλυση «μόνιμης» συμφόρησης και των αντίρροπων ανταλλαγών για την επίλυση προσωρινής συμφόρησης πρέπει να διερευνώνται αμέσως, ως μονιμότερη προσέγγιση για τη διαχείριση συμφόρησης.

Κατευθυντήριες γραμμές για άμεσους πλειστηριασμούς

Το σύστημα πλειστηριασμού πρέπει να σχεδιασθεί κατά τρόπον ώστε να προσφέρεται στην αγορά όλο το διαθέσιμο δυναμικό. Αυτό μπορεί να γίνει με τη διοργάνωση σύνθετου πλειστηριασμού, στο πλαίσιο του οποίου προσφέρεται σε πλειστηριασμό δυναμικό διαφορετικής διάρκειας και διαφορετικών χαρακτηριστικών (π.χ. όσον αφορά την αναμενόμενη αξιοπιστία του εκάστοτε διαθέσιμου δυναμικού).

Το συνολικό δυναμικό διασύνδεσης πρέπει να προσφέρεται σε διάφορους πλειστηριασμούς, οι οποίοι, παραδείγματος χάριν, είναι δυνατόν να διενεργούνται ετησίως, μηνιαίως, εβδομαδιαίως, καθημερινώς ή κατά τη διάρκεια της ημέρας, ανάλογα με τις ανάγκες των ενδιαφερομένων αγορών. Με κάθε πλειστηριασμό πρέπει να επιμερίζεται προκαθορισμένο μερίδιο του διαθέσιμου δυναμικού μεταφοράς καθώς και κάθε υπόλοιπο δυναμικού που δεν έχει επιμερισθεί σε προηγούμενους πλειστηριασμούς.

Οι διαδικασίες άμεσων πλειστηριασμών πρέπει να εκπονούνται με τη στενή συνεργασία των εθνικών ρυθμιστικών αρχών και των εμπλεκομένων ΔΣΜ και να σχεδιάζονται κατά τρόπον ώστε να παρέχεται στους διαγωνιζόμενους η δυνατότητα να συμμετέχουν επίσης στις ημερήσιες συνεδρίες κάθε οργανωμένης αγοράς (δηλ. χρηματιστήρια ηλεκτρικής ενέργειας) των χωρών που συμμετέχουν.

Οι ροές ηλεκτρικής ενέργειας προς αμφότερες τις κατευθύνσεις σε συμφορημένες γραμμές διασύνδεσης πρέπει, κατ' αρχήν, να συμψηφίζονται ώστε να μεγιστοποιείται η δυναμικότητα μεταφοράς προς την κατεύθυνση της συμφόρησης. Ωστόσο, η διαδικασία συμψηφισμού των ροών πρέπει να είναι συμβατή με την ασφαλή λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας.

Προκειμένου να προσφέρεται στην αγορά όσον το δυνατόν μεγαλύτερη δυναμικότητα, οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι που αφορούν τον συμψηφισμό των ροών πρέπει να βαρύνουν τους συναλλασσόμενους που ευθύνονται για την ύπαρξη αυτών των κινδύνων.

Κάθε υιοθετούμενη διαδικασία πλειστηριασμού υιοθετείται πρέπει να είναι ικανή να δίδει στους συντελεστές της αγοράς μέσω των τιμών μηνύματα ανάλογα με την κατεύθυνση της μεταφοράς. Μεταφορές ηλεκτρικής ενέργειας προς κατεύθυνση αντίθετη προς την κυρίαρχη ροή ενέργειας μειώνουν τη συμφόρηση και έχουν συνεπώς ως αποτέλεσμα πρόσθετο δυναμικό μεταφοράς μέσω της συμφορημένης γραμμής διασύνδεσης.

Προκειμένου να αποφεύγεται ο κίνδυνος δημιουργίας ή επιδείνωσης προβλημάτων που σχετίζονται με τη δεσπόζουσα θέση συντελεστή(-ών) της αγοράς, κατά το σχεδιασμό μηχανισμών για τους πλειστηριασμούς, οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές πρέπει να εξετάζουν σοβαρά τον καθορισμό ανωτάτων ορίων για το μέγεθος του δυναμικού που θα επιτρέπεται να αγοράζει/να κατέχει/να εκμεταλλεύεται κάθε μεμονωμένος συντελεστής της αγοράς.

Για να προωθηθεί η δημιουργία ρευστών αγορών ηλεκτρισμού, το δυναμικό που αγοράζεται σε πλειστηριασμό πρέπει να είναι ελεύθερα εμπορεύσιμο έως τη στιγμή που κοινοποιείται στον ΔΣΜ ότι το δυναμικό που έχει αγορασθεί πρόκειται να χρησιμοποιηθεί.