Απόφαση αριθ. 1411/2001/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

της 27ης Ιουνίου 2001

σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο συνεργασίας για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης σε αστικό περιβάλλον

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 175 παράγραφος 1,

την πρόταση της Επιτροπής(1),

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(2),

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών(3),

Αποφασίζοντας με τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης(4),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Η συνθήκη προβλέπει την ανάπτυξη και την εφαρμογή κοινοτικής πολιτικής για το περιβάλλον και εκθέτει τους στόχους και τις αρχές που θα πρέπει να καθοδηγούν την πολιτική αυτή.

(2) Με την έκδοση της απόφασης αριθ. 2179/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(5), η Κοινότητα επιβεβαίωσε την προσήλωσή της στη γενική προσέγγιση και στρατηγική που επέλεξε η Επιτροπή με το πρόγραμμά της "Στόχος η αειφορία"(6).

(3) Πολλές διεθνείς δεσμεύσεις της Κοινότητας, ιδίως σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση των κλιματικών μεταβολών, μπορούν να εφαρμοστούν μόνο σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές.

(4) Στην ανακοίνωση "Αειφόρος αστική ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Πλαίσιο δράσης" της 28ης Οκτωβρίου 1998, η Επιτροπή ανέλαβε τη δέσμευση να παράσχει "συνεχή στήριξη των δραστηριοτήτων οργάνωσης δικτύων τοπικών φορέων διακυβέρνησης" και να "εξασφαλίσει την απαιτούμενη νομική βάση για τη χρηματοδότηση αυτών των δραστηριοτήτων σε πολυετές πλαίσιο".

(5) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψηφίσματα(7) σχετικά με την ενίσχυση της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το αστικό περιβάλλον.

(6) Η Επιτροπή των Περιφερειών διατύπωσε γνώμες για τη διασυνοριακή και τη διακρατική συνεργασία των οργανώσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης(8) καθώς και για την ανακοίνωση της Επιτροπής "Προς ένα πρόγραμμα για το αστικό περιβάλλον στην Ευρωπαϊκή Ένωση"(9).

(7) Το πέμπτο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον αναγνωρίζει ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η Επιτροπή και οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, θα πρέπει να αναλάβουν συντονισμένες δράσεις, ενεργώντας στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης, για να επιτύχουν το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης και να καταμεριστούν οι αντίστοιχες αρμοδιότητες.

(8) Το κεφάλαιο 28 της Ατζέντα 21, που αποτέλεσε αντικείμενο του πρωτοκόλλου που υπεγράφη στη Σύνοδο Κορυφής του Ρίο το 1992, προβλέπει ότι οι περισσότερες αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης σε κάθε χώρα θα πρέπει να προβούν σε διαδικασία διαβουλεύσεων με τον πληθυσμό και να επιτύχουν συναίνεση για μια τοπική Ατζέντα 21 για την κοινότητα.

(9) Οι στόχοι της βιώσιμης ανάπτυξης σε αστικό περιβάλλον και η εφαρμογή της Ατζέντα 21 καθώς και η κοινοτική νομοθεσία καθιστούν απαραίτητα τον ορισμό, την ανάπτυξη και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και την ευαισθητοποίησή τους.

(10) Κρίνεται σκόπιμο να ενισχυθεί η δυναμικότητα των δικτύων αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και να αναπτυχθούν και να ανταλλάσσονται οι ορθές πρακτικές στους τομείς της βιώσιμης ανάπτυξης σε αστικό περιβάλλον και της τοπικής Ατζέντα 21 οι δραστηριότητες αυτές θα πρέπει να συντονισθούν προκειμένου να μεταδίδονται στην Επιτροπή πληροφορίες και απόψεις των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης σχετικά με τις νέες και τις νεοεμφανιζόμενες προοπτικές σε τομείς που σχετίζονται με την βιώσιμη ανάπτυξη.

(11) Δεδομένου ότι οι στόχοι της προτεινόμενης δράσης, δηλαδή η ανταλλαγή σε ευρωπαϊκή κλίμακα ορθών πρακτικών και η ευαισθητοποίηση των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης μέσω ευρωπαϊκών δικτύων, δεν μπορούν να επιτευχθούν σε ικανοποιητικό βαθμό από τα κράτη μέλη και συνεπώς μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(12) Θα πρέπει να οριστούν οι τομείς προτεραιότητας τους οποίους θα μπορούσε να στηρίξει το πλαίσιο κοινοτικής συνεργασίας.

(13) Είναι αναγκαίο να καθιερωθούν αποτελεσματικές μέθοδοι ελέγχου και αξιολόγησης καθώς και να εξασφαλιστεί η δέουσα πληροφόρηση τυχόν δικαιούχων και του κοινού.

(14) Η υλοποίηση του πλαισίου συνεργασίας θα πρέπει να αξιολογείται βάσει της πείρας που θα έχει αποκτηθεί κατά τα πρώτα έτη υλοποίησής του και να ενημερώνονται σχετικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

(15) Η παρούσα απόφαση καθορίζει, για όλη τη διάρκεια του προγράμματος, το χρηματοδοτικό πλαίσιο το οποίο αποτελεί, για την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, προνομιακή αναφορά, κατά την έννοια του σημείου 33 της διοργανικής συμφωνίας της 6ης Μαΐου 1999, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισμού(10).

(16) Τα απαιτούμενα μέτρα για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης θεσπίζονται σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή(11),

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΝ:

Άρθρο 1

Θεσπίζεται κοινοτικό πλαίσιο συνεργασίας (στο εξής καλούμενο "πλαίσιο συνεργασίας") προκειμένου να παρασχεθεί χρηματοδοτική και τεχνική υποστήριξη σε δίκτυα αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης που είναι οργανωμένα σε τουλάχιστον τέσσερα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανόμενων, εάν ενδείκνυται, των δήμων και κοινοτήτων των χωρών που αναφέρονται στο άρθρο 8, με στόχο την ενθάρρυνση του σχεδιασμού, της ανταλλαγής και της εφαρμογής ορθών πρακτικών στους ακόλουθους τομείς:

- εφαρμογή, σε τοπικό επίπεδο, της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το περιβάλλον,

- βιώσιμη ανάπτυξη σε αστικό περιβάλλον,

- τοπική Ατζέντα 21.

Κυριότεροι εταίροι είναι, μεταξύ άλλων, η Επιτροπή, δίκτυα αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης, οργανωμένοι αστικοί κύκλοι πολλαπλών ενδιαφερόντων, κοινοτικά δίκτυα όπως είναι οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί (ΜΚΟ), πανεπιστήμια και άλλοι παράγοντες, που οργανώνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Άρθρο 2

1. Τα είδη των δραστηριοτήτων που είναι επιλέξιμα για κοινοτική στήριξη δυνάμει του παρόντος πλαισίου συνεργασίας ορίζονται στο παράρτημα.

2. Η Επιτροπή δύναται να παρέχει στήριξη σε οιοδήποτε δίκτυο αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης όπως ορίζεται στο άρθρο 1 ή, στην περίπτωση των συνοδευτικών μέτρων που αναφέρονται στο μέρος Γ του παραρτήματος, και σε άλλους δικαιούχους που επιθυμούν να αναπτύξουν τέτοιες δραστηριότητες.

3. Η κοινοτική στήριξη καλύπτει δραστηριότητες που είναι προγραμματισμένες να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια του έτους της χρηματοδοτικής συνεισφοράς ή/και κατά τα δύο επόμενα έτη.

4. Η ενδεικτική κατανομή της χρηματοδοτικής στήριξης μεταξύ των διαφόρων ειδών δραστηριοτήτων παρατίθεται στο παράρτημα.

Άρθρο 3

Με τη διαδικασία του άρθρου 11 παράγραφος 2, η Επιτροπή αξιολογεί και επιλέγει, μεταξύ των προτάσεων που υποβάλλονται, τα προς χρηματοδότηση σχέδια για τα θέματα προτεραιότητας που αναφέρονται στο άρθρο 4.

Άρθρο 4

1. Η Επιτροπή δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ανακοίνωση στην οποία περιγράφονται τα θέματα προτεραιότητας βάσει των οποίων θα χρηματοδοτηθούν τα σχέδια και διευκρινίζονται τα κριτήρια επιλογής και ανάθεσης καθώς και οι διαδικασίες υποψηφιότητας και έγκρισης.

2. Προτάσεις σχεδίων προς χρηματοδότηση υποβάλλονται στην Επιτροπή από το δίκτυο των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης όπως ορίζεται στο άρθρο 1 και, για τους τύπους δραστηριοτήτων που αναφέρονται στο μέρος Γ του παραρτήματος, από άλλους επιλέξιμους δικαιούχους.

3. Οι προσκλήσεις για υποβολή προτάσεων σχεδίων δυνάμει του παρόντος πλαισίου συνεργασίας δημοσιεύονται κατ' έτος στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων μέχρι τις 31 Ιανουαρίου. Μετά την αξιολόγηση των προτάσεων αυτών, η Επιτροπή αποφασίζει, μέχρι τις 31 Μαΐου, ποια σχέδια θα χρηματοδοτήσει. Η απόφαση για τα προς χρηματοδότηση σχέδια συνεπάγεται την σύναψη σύμβασης με τους δικαιούχους που είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση, η οποία διέπει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εταίρων.

4. Ο κατάλογος των δικαιούχων και των σχεδίων που χρηματοδοτούνται δυνάμει του παρόντος πλαισίου συνεργασίας, μαζί με την ένδειξη του ποσού ενίσχυσης, δημοσιεύεται.

Άρθρο 5

Η Επιτροπή διασφαλίζει τη συνοχή, τη συμπληρωματικότητα και τη συνεργία μεταξύ των κοινοτικών δραστηριοτήτων και σχεδίων που υλοποιούν το παρόν πλαίσιο συνεργασίας και άλλων κοινοτικών προγραμμάτων και πρωτοβουλιών, ιδίως της πρωτοβουλίας URBAN που αναφέρεται στο άρθρο 20 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου, της 21ης Ιουνίου 1999, περί γενικών διατάξεων για τα διαρθρωτικά ταμεία(12). Σχέδια που χρηματοδοτούνται δυνάμει άλλων κοινοτικών προγραμμάτων και Ταμείων δεν είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση δυνάμει του παρόντος πλαισίου συνεργασίας.

Άρθρο 6

1. Το παρόν πλαίσιο συνεργασίας τίθεται σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 2001 και ολοκληρώνεται στις 31 Δεκεμβρίου 2004. Το χρηματοδοτικό πλαίσιο για την εφαρμογή του παρόντος πλαισίου συνεργασίας για την περίοδο 2001-2004 ανέρχεται σε 14 εκατομμύρια ευρώ.

Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή εντός των ορίων των δημοσιονομικών προοπτικών.

2. Οικονομική ενίσχυση μεγαλύτερη ή ίση προς 350000 ευρώ παρέχεται μόνον εφόσον οι λογαριασμοί του δικαιούχου σχετικά με το προηγούμενο έτος έχουν εγκριθεί από ορκωτό εμπειρογνώμονα λογιστή. Οι λογαριασμοί σχετικά με την περίοδο κατά την οποία χρησιμοποιείται η επιδότηση πρέπει επίσης να πιστοποιούνται από ορκωτό εμπειρογνώμονα λογιστή.

Χρηματοδοτική στήριξη μικρότερη των 350000 ευρώ μπορεί να παρέχεται μόνον εφόσον οι λογαριασμοί του δικαιούχου είναι διαθέσιμοι υπό μορφή που αναγνωρίζεται από την Επιτροπή για το προηγούμενο έτος και παρουσιάζονται με την ίδια μορφή για την περίοδο κατά την οποία χρησιμοποιείται η επιδότηση.

Άρθρο 7

Τα σχέδια συμβάλλουν στους σκοπούς του άρθρου 1 και επιλέγονται βάσει των ακόλουθων γενικών κριτηρίων:

α) ορθή σχέση κόστους-ωφελείας,

β) διαρκές πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο,

γ) αποτελεσματική και ισόρροπη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων εταίρων του σχεδίου όσον αφορά τον προγραμματισμό και τη διεκπεραίωση των δραστηριοτήτων και την χρηματοδοτική συμμετοχή,

δ) μερίδιο χρηματοδοτικής συμμετοχής,

ε) συμβολή σε μια πολυεθνική προσέγγιση και, ιδίως, σε διασυνοριακή συνεργασία εντός της Κοινότητας και, όπου ενδείκνυται, και πέραν των συνόρων της με τις γειτονικές χώρες,

στ) συμβολή σε μια ολοκληρωμένη πολυτομεακή προσέγγιση και στην βιώσιμη ανάπτυξη σε αστικό περιβάλλον, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές της διαστάσεις,

ζ) βαθμός στον οποίο εμπλέκονται όλοι οι εταίροι του σχεδίου συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών,

η) συμβολή στην ενίσχυση και την αναζωογόνηση δημόσιων υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος.

Άρθρο 8

Στο παρόν πλαίσιο συνεργασίας μπορούν να συμμετέχουν δίκτυα αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης συμπεριλαμβανομένων δήμων και κοινοτήτων των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΧΚΑΕ), της Κύπρου και της Μάλτας, καθώς και άλλων χωρών οι οποίες έχουν συνάψει συμφωνίες σύνδεσης με την Κοινότητα.

Άρθρο 9

1. Προκειμένου να εξασφαλίσει την επιτυχία των δραστηριοτήτων που διεξάγουν οι δικαιούχοι της κοινοτικής στήριξης, η Επιτροπή λαμβάνει τα απαιτούμενα μέτρα για:

α) να εξακριβώνει ότι οι προτεινόμενες στην Επιτροπή δραστηριότητες έχουν υλοποιηθεί ορθά,

β) να προλαμβάνει και να καταπολεμά τις παρατυπίες,

γ) να ανακτά, όπου δει, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά.

2. Με την επιφύλαξη του δημοσιονομικού ελέγχου που ασκεί το Ελεγκτικό Συνέδριο σύμφωνα με το άρθρο 248 της συνθήκης ή των ελέγχων που εκτελούνται σύμφωνα με το άρθρο 279 στοιχείο γ) της συνθήκης, οι μόνιμοι και λοιποί υπάλληλοι της Επιτροπής έχουν το δικαίωμα να διενεργούν επιτόπιους ελέγχους, συμπεριλαμβανομένων των δειγματοληπτικών ελέγχων, των δραστηριοτήτων που χρηματοδοτούνται δυνάμει του παρόντος πλαισίου συνεργασίας.

Η Επιτροπή ενημερώνει τους δικαιούχους πριν από οιοδήποτε επιτόπιο έλεγχο, εκτός των περιπτώσεων κατά τις οποίες υφίστανται σοβαρές υπόνοιες απάτης ή καταχρηστικής χρησιμοποίησης της παρεχόμενης βοήθειας.

3. Οι δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης θέτουν στη διάθεση της Επιτροπής όλα τα δικαιολογητικά για τα έξοδα που σχετίζονται με μια δραστηριότητα επί πέντε έτη μετά από την τελευταία πληρωμή που έχει καταβληθεί για την δραστηριότητα αυτή. Τα δικαιολογητικά μπορούν να τηρούνται και σε ηλεκτρονική μορφή.

Άρθρο 10

1. Η Επιτροπή δύναται να μειώνει, να αναστέλλει ή να ανακτά την χρηματοδοτική στήριξη που χορηγείται βάσει σύμβασης, εάν διαπιστώνει παρατυπίες ή πληροφορείται ότι η σύμβαση αυτή τροποποιήθηκε, χωρίς την έγκρισή της, κατά τρόπο που να καθίσταται πλέον ασυμβίβαστη προς τους συμφωνηθέντες στόχους ή τους όρους εφαρμογής.

2. Εάν δεν έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες προθεσμίες ή εάν ο βαθμός υλοποίησης της σύμβασης δικαιολογεί μόνο εν μέρει τη χρησιμοποίηση της χρηματοδοτικής στήριξης, η Επιτροπή καλεί τον δικαιούχο να παράσχει σχετικές εξηγήσεις εντός συγκεκριμένης προθεσμίας. Εάν η απάντηση του δικαιούχου δεν κριθεί ικανοποιητική, η Επιτροπή δύναται να ακυρώσει το υπόλοιπο της οικονομικής βοήθειας και να απαιτήσει την ταχεία επιστροφή των ήδη καταβληθέντων ποσών. Η Επιτροπή αναλαμβάνει να πραγματοποιήσει πλήρη και ταχεία αξιολόγηση των εξηγήσεων αυτών.

3. Οι δικαιούχοι υποβάλλουν στην Επιτροπή ετήσια έκθεση προόδου για συμβάσεις διάρκειας άνω του έτους καθώς και οικονομική έκθεση για κάθε σύμβαση εντός έξι μηνών από την ημερομηνία ολοκλήρωσής της. Η Επιτροπή καθορίζει τη μορφή και το περιεχόμενο των εκθέσεων. Εάν οι εκθέσεις δεν υποβληθούν εντός της καθοριζόμενης προθεσμίας, ο δικαιούχος δεν είναι πλέον επιλέξιμος για περαιτέρω χρηματοδότηση δυνάμει της παρούσας απόφασης. Η Επιτροπή αναλαμβάνει να αξιολογήσει τις εκθέσεις εντός εύλογου χρονικού διαστήματος ώστε να αποφεύγονται περιττές καθυστερήσεις στις πληρωμές.

4. Οιαδήποτε αχρεωστήτως καταβληθείσα πληρωμή επιστρέφεται στην Επιτροπή. Τα ποσά που δεν επιστρέφονται εγκαίρως μπορεί να επιβαρύνονται με τόκους. Η Επιτροπή θεσπίζει τους λεπτομερείς κανόνες εφαρμογής της παρούσας παραγράφου.

Άρθρο 11

1. Η Επιτροπή επικουρείται από συμβουλευτική επιτροπή.

2. Όταν γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο εφαρμόζονται τα άρθρα 3 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 8 της εν λόγω απόφασης.

3. Η επιτροπή θεσπίζει τον εσωτερικό κανονισμό της.

Άρθρο 12

Η Επιτροπή αξιολογεί την υλοποίηση του παρόντος πλαισίου συνεργασίας και υποβάλλει σχετική έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο το αργότερο στις 31 Μαρτίου 2003.

Άρθρο 13

Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2001 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2004.

Λουξεμβούργο, 27 Ιουνίου 2001.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Η Πρόεδρος

N. Fontaine

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

B. Rosengren

(1) ΕΕ C 56 Ε της 29.2.2000, σ. 68.

(2) ΕΕ C 204 της 18.7.2000, σ. 35.

(3) ΕΕ C 317 της 6.11.2000, σ. 33.

(4) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2000 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2001.

(5) ΕΕ L 275 της 10.10.1998, σ. 1.

(6) ΕΕ C 138 της 17.5.1993, σ. 5.

(7) ΕΕ C 226 της 20.7.1998, σ. 34 και 36 και

ΕΕ C 279 της 1.10.1999, σ. 44.

(8) ΕΕ C 51 της 22.2.1999, σ. 21.

(9) ΕΕ C 251 της 10.8.1998, σ. 11.

(10) ΕΕ C 172 της 18.6.1999, σ. 1.

(11) ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.

(12) ΕΕ L 161 της 26.6.1999, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>