ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1266/1999 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 21ης Ιουνίου 1999

σχετικά με τον συντονισμό της βοήθειας προς τις υποψήφιες χώρες στο πλαίσιο της προενταξιακής στρατηγικής και με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3906/89

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 308,

την πρόταση της Επιτροπής(1),

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(2),

Εκτιμώντας:

(1) ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λουξεμβούργου, αποφάνθηκε υπέρ της ουσιαστικής αύξησης της προενταξιακής βοήθειας, έτσι ώστε να περιλάβει, επιπροσθέτως, του προγράμματος PHARE, ενισχύσεις για τη γεωργία και τα διαρθρωτικά μέτρα·

(2) ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 622/98 του Συμβουλίου, της 16ης Μαρτίου 1998, σχετικά με τη βοήθεια στα υποψήφια κράτη στο πλαίσιο της προενταξιακής στρατηγικής, και ιδίως για τη θέσπιση εταιρικών σχέσεων ενόψει της προσχώρησης(3), προβλέπει ότι, αυτές οι εταιρικές σχέσεις περιλαμβάνουν ενιαίο πλαίσιο για τις προτεραιότητες και για όλους τους διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους για την προενταξιακή βοήθεια·

(3) ότι, με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1268/1999(4), θεσπίζεται ένα γεωργικό μέσο που εφαρμόζεται κυρίως σε τομείς, όπως ο εκσυγχρονισμός των δομών των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, η βελτίωση των υποδομών μεταποίησης και διανομής, η ανάπτυξη δραστηριοτήτων ελέγχου καθώς και η αγροτική ανάπτυξη·

(4) ότι το διαρθρωτικό μέσο που καθιερώνεται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1267/1999(5), αποσκοπεί στη χρηματοδότηση των υποδομών στους τομείς των μεταφορών και του περιβάλλοντος·

(5) ότι το πρόγραμμα PHARE που θεσπίστηκε από τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 3906/89(6), επικεντρώνεται εφεξής στις βασικές προτεραιότητες που συνδέονται με την υιοθέτηση του κοινοτικού κεκτημένου, δηλαδή την ενίσχυση του διοικητικού και θεσμικού δυναμικού των υποψηφίων χωρών και τη χρηματοδότηση επενδύσεων που στοχεύουν να βοηθήσουν αυτές τις χώρες να συμμορφωθούν το ταχύτερο δυνατό με το κοινοτικό δίκαιο·

(6) ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ο καλύτερος δυνατός οικονομικός αντίκτυπος των κοινοτικών πράξεων που διενεργούνται στο πλαίσιο των τριών προενταξιακών μέσων·

(7) ότι η παράγραφος 17 των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Λουξεμβούργου της 12ης και 13ης Δεκεμβρίου 1997 προβλέπει ότι, η κατανομή της οικονομικής στήριξης προς τις χώρες που συμμετέχουν στη διαδικασία διεύρυνσης, θα βασίζεται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης, ανεξαρτήτως του χρόνου προσχώρησης, θα δίνεται δε ιδιαίτερη προσοχή στις χώρες με τις μεγαλύτερες ανάγκες·

(8) ότι τα προαναφερόμενα μέσα θα πρέπει μεν να παραμείνουν ξεχωριστά, πρέπει όμως να υπάρχει συντονισμός των πράξεών τους καθώς και αυτών των πράξεων με τις πράξεις που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη, τα άλλα κοινοτικά χρηματοδοτικά όργανα και τους άλλους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς·

(9) ότι, για να εξασφαλισθεί η αποτελεσματική προστασία των οικονομικών συμφερόντων και για την καταπολέμηση της απάτης και άλλων παρατυπιών, είναι αναγκαίο να προβλεφθεί αμοιβαία ενημέρωση και συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των υποψηφίων χωρών για τους επιτόπιους ελέγχους και τις επαληθεύσεις·

(10) ότι, προκειμένου οι υποψήφιες χώρες να εντείνουν τη συμμετοχή τους στη διαδικασία της προενταξιακής βοήθειας, είναι σκόπιμο να εξασφαλισθεί η προοδευστική θέσπιση αποκεντρωμένης διαχείρισης της εν λόγω προενταξιακής βοήθειας, λαμβάνοντας υπόψη τις ικανότητες διαχείρισης και δημοσιονομικού ελέγχου που διαθέτουν·

(11) ότι η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις σχετικά με την προενταξιακή βοήθεια που χορηγείται στις υποψήφιες χώρες,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ο συντονισμός και η συνοχή μεταξύ των ενισχύσεων που χορηγούνται στο πλαίσιο της προενταξιακής στρατηγικής από το μέσο για τη γεωργική και την αγροτική ανάπτυξη (που εφεξής καλείται "γεωργικό μέσο"), το διαρθρωτικό μέσο και το πρόγραμμα PHARE, εξασφαλίζονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 2

Τα μέτρα που αποσκοπούν στην υποστήριξη της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του γεωργικού μέσου, που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1268/1999, χρηματοδοτούνται σύμφωνα με τις διατάξεις εκείνου του κανονισμού.

Άρθρο 3

Από το διαρθρωτικό μέσο προενταξιακής βοήθειας που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1267/1999 και σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω κανονισμού, χρηματοδοτούνται σχέδια επενδύσεων στους ακόλουθους τομείς:

- περιβαλλοντιά μέτρα που δίνουν τη δυνατότητα στις δικαιούχους χώρες να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του κοινοτικού δικαίου στον τομέα του περιβάλλοντος καθώς και με τους στόχους των εταιρικών σχέσεων για την προσχώρηση,

- μέτρα για την υποδομή των μεταφορών που προωθούν τη διαρκή κινητικότητα, και, ιδίως, μέτρα που συνιστούν έργα κοινού ενδιαφέροντος βάσει των κριτηρίων της απόφασης αριθ. 1692/96/ΕΚ(7), καθώς και αυτά που δίνουν τη δυνατότητα στις δικαιούχους χώρες να συμμορφωθούν με τους στόχους των εταιρικών σχέσεων ενόψει της προσχώρησης· περιλαμβάνεται η διασύνδεση και η διαλειτουργικότητα μεταξύ των εθνικών δικτύων καθώς και μεταξύ αυτών και των διευρωπαϊκών δικτύων, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε αυτά τα δίκτυα.

Άρθρο 4

1. Οι δυνάμει του προγράμματος PHARE χρηματοδοτήσεις εκτελούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 3906/89.

2. Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3906/89 τροποποιείται με την προσθήκη μιας νέας παραγράφου στο άρθρο 3, η οποία έχει ως εξής:

"3. Για τις υποψήφιες χώρες που έχουν εταιρικές σχέσεις προσχώρησης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι χρηματοδοτήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος PHARE επικεντρώνονται στις βασικές προτεραιότητες για την υιοθέτηση του κοινοτικού κεκτημένου, ήτοι στην ενίσχυση των θεσμικών και διοικητικών δομών των υποψηφίων κρατών και στις επενδύσεις, εκτός από το είδος των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται σύμφωνα με τους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 1267/1999(8) και (ΕΚ) αριθ. 1268/1999(9). Οι πόροι του PHARE είναι δυνατόν επίσης να χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση μέτρων στους τομείς του περιβάλλοντος, των μεταφορών και της γεωργικής και αγροτικής ανάπτυξης, που συνιστούν παρεμπίπτον αλλά αναπόσπαστο μέρος των ολοκληρωμένων προγραμμάτων βιομηχανικής αναδιάρθρωσης ή περιφερειακής ανάπτυξης."

Άρθρο 5

Τα καθεστώτα ενισχύσεων ή τα μέτρα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της προενταξιακής βοήθειας, μπορούν να τυγχάνουν της βοήθειας ενός μόνο από τα μέσα που αναφέρονται στον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 6

Η χρηματοδότηση των καθεστώτων ή των μέτρων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, υπόκειται στην τήρηση των δεσμεύσεων που περιέχονται στις ευρωπαϊκές συμφωνίες, όπως αναφέρονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 622/98, και των όρων που ορίζονται στις εταιρικές σχέσεις για την προσχώρηση, καθώς και των οικείων διατάξεων των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 3906/89, (ΕΚ) αριθ. 1267/1999, (ΕΚ) αριθ. 1268/1999 και του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 7

Τα δικαιούχα κράτη συμμετέχουν στη χρηματοδότηση των επενδύσεων.

Άρθρο 8

Τα καθεστώτα ή τα μέτρα που χρηματοδοτούνται βάσει των τριών μέσων που αναφέρονται στα άρθρα 2, 3 και 4, αποφασίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις που ορίζονται στον συναφή με κάθε μέσο κανονισμό.

Άρθρο 9

1. Η Επιτροπή είναι υπεύθυνη για το συντονισμό των πράξεων στο πλαίσιο των εν λόγω τριών μέσων, και ιδίως, για την κατάρτιση των κατευθύνσεων προενταξιακής βοήθειας ανά χώρα. Στο έργο αυτό, επικουρείται από την επιτροπή που συστήνεται με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3906/89.

2. Η Επιτροπή ενημερώνει την αναφερόμενη στην παράγραφο 1 επιτροπή σχετικά με τις ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις που διατίθενται για κάθε χώρα και ανά προενταξιακό μέσο, σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες προβαίνει κατ' εφαρμογή του άρθρου 10 και σχετικά με τις αποφάσεις που ελήφθησαν σύμφωνα με το άρθρο 12. Οι αποφάσεις αυτές διαβιβάζονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο.

Άρθρο 10

Η Επιτροπή εξασφαλίζει τον συντονισμό και τη συνοχή των πράξεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού και βάσει του κοινοτικού προϋπολογισμού, των πράξεων που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλα κοινοτικά χρηματοδοτικά όργανα καθώς και των πράξεων που χρηματοδοτούνται από τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.

Άρθρο 11

1. Η Επιτροπή υλοποιεί την κοινοτική βοήθεια σύμφωνα με τους κανόνες διαφάνειας και με τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού ο οποίος εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ιδίως σύμφωνα με το άρθρο του 114.

2. Η προενταξιακή βοήθεια καλύπτει, επίσης, τις δαπάνες που αφορούν την παρακολούθηση, τον έλεγχο και την αξιολόγηση των εκτελούμενων πράξεων.

3. Οι αποφάσεις χρηματοδότησης, καθώς και οι συμβάσεις και τα μέσα εφαρμογής που απορρέουν από αυτές, ορίζουν ρητά ότι η Επιτροπή και το Ελεγκτικό Συνέδριο προβαίνουν, αν παραστεί ανάγκη, σε επιτόπιο έλεγχο.

Άρθρο 12

1. Η επιλογή των σχεδίων, η προκήρυξη και η σύναψη δημοσίων συμβάσεων από τις υποψήφιες χώρες, υπόκεινται σε εκ των προτέρων έγκριση από την Επιτροπή.

2. Η Επιτροπή μπορεί, εν τούτοις, να αποφασίσει, βάσει μιας κατά περίπτωση ανάλυσης της ικανότητας διαχείρισης εθνικών και τομεακών προγραμμάτων/σχεδίων, των διαδικασιών δημοσιονομικού ελέγχου και των δομών όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, να παρεκκλίνει από την απαίτηση της εκ των προτέρων έγκρισης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και να αναθέσει σε φορείς εφαρμογής, στις υποψήφιες χώρες, τη διαχείριση της βοήθειας σε αποκεντρωμένη βάση. Η παρέκκλιση αυτή υπόκειται σε:

- ελάχιστα κριτήρια, οριζόμενα στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού, προκειμένου να βεβαιούται η ικανότης των φορέων εφαρμογής στις υποψήφιες χώρες να διαχειρίζονται τη βοήθεια και ελάχιστες προϋποθέσεις που ισχύουν προκειμένου περί τέτοιων φορέων εφαρμογής,

- ειδικές διατάξεις όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την προκήρυξη, την εξέταση και την αξιολόγηση των προσφορών, την ανάθεση συμβάσεων και την εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών για τις κρατικές προμήθειες, οι οποίες ορίζονται σε συμφωνίες χρηματοδότησης με καθεμία δικαιούχο χώρα.

3. Η Επιτροπή θεσπίζει κανόνες που διέπουν τον έλεγχο και την αξιολόγηση.

Άρθρο 13

Η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ετήσια έκθεση ανά χώρα, όσον αφορά το σύνολο της προενταξιακής βοήθειας.

Άρθρο 14

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Λουξεμβούργο, 21 Ιουνίου 1999.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

G. VERHEUGEN

(1) ΕΕ C 140 της 5.5.1998, σ. 26 και

ΕΕ C 329 της 27.10.1998, σ. 13.

(2) Γνώμη που διατυπώθηκε στις 6 Μαΐου 1999 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα).

(3) ΕΕ L 85 της 20.3.1998, σ. 1.

(4) Βλέπε σελίδα 87 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας.

(5) Βλέπε σελίδα 73 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας.

(6) ΕΕ L 375 της 23.12.1989, σ. 11· κανονισμός που τροποποιήθηκε τελευταία από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 753/96 (ΕΕ L 103 της 26.4.1996, σ. 5).

(7) ΕΕ L 228 της 9.9.1996, σ. 1.

(8) ΕΕ L 160 της 26.6.1999, σ. 73.

(9) ΕΕ L 160 της 26.6.1999, σ. 87.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟ ΦΟΡΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΕΣ ΧΩΡΕΣ (ΑΡΘΡΟ 12)

1. Ελάχιστα κριτήρια για την εκτίμηση της ικανότητας των φορέων εφαρμογής στις υποψήφιες χώρες να διαχειρίζονται τη βοήθεια

Η Επιτροπή εφαρμόζει τα ακόλουθα κριτήρια για να εκτιμήσει ποιοί φορείς εφαρμογής στις εταίρους χώρες είναι ικανοί να διαχειρίζονται τη βοήθεια σε αποκεντρωμένη βάση:

i) θα πρέπει να υπάρχει ένα επακριβώς ορισμένο σύστημα για τη διαχείριση των κονδυλίων, με πλήρη εσωτερικό κανονισμό, σαφείς θεσμικές και προσωπικές ευθύνες·

ii) πρέπει να τηρείται η αρχή του διαχωρισμού των εξουσιών ούτως ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης συμφερόντων κατά την ανάθεση και την πληρωμή·

iii) πρέπει να είναι διαθέσιμο και να διορίζεται για το έργο αυτό επαρκές προσωπικό. Τα πρόσωπα αυτά πρέπει να έχουν κατάλληλες ικανότητες και πείρα σε οικονομικούς ελέγχους, γλωσσικές ικανότητες και πλήρη κατάρτιση όσον αφορά την εφαρμογή των κοινοτικών προγραμμάτων.

2. Ελάχιστες προϋποθέσεις για την αποκεντρωμένη διαχείριση από φορείς εφαρμογής στις υποψήφιες χώρες

Η αποκέντρωση στις υποψήφιες χώρες, με εκ των υστέρων έλεγχο από την Επιτροπή, μπορεί να εξετάζεται, όταν ένας φορέας εφαρμογής πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

i) έχει αποδεδειγμένα αποτελεσματικούς εσωτερικούς ελέγχους, μεταξύ άλλων ανεξάρτητες λειτουργίες δημοσιονομικού ελέγχου και αποτελεσματικό σύστημα λογιστικής και δημοσιονομικών εκθέσεων που πληρούν διεθνώς παραδεκτά πρότυπα ελέγχων·

ii) έχει πρόσφατα διεξαχθεί δημοσιονομικός και επιχειρησιακός έλεγχος που αποδεικνύει την αποτελεσματική και έγκαιρη διαχείριση της κοινοτικής βοήθειας ή παρεμφερών εθνικών μέτρων·

iii) υπάρχει αξιόπιστο εθνικό σύστημα δημοσιονομικού ελέγχου επί του φορέα εφαρμογής·

iv) οι κανόνες περί των δημοσίων συμβάσεων έχουν γίνει δεκτοί από την Επιτροπή ως πληρούντες τις απαιτήσεις του τίτλου IX του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στο γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων·

v) ο εθνικός διατάκτης δεσμεύεται να αναλαμβάνει την πλήρη δημοσιονομική αρμοδιότητα και ευθύνη για τα κονδύλια.

Η προσέγγιση αυτή δεν θίγει το δικαίωμα της Επιτροπής και του Ελεγκτικού Συνεδρίου να ελέγχουν τις δαπάνες.