31994D0804

94/804/ΕΚ: Απόφαση του Συμβουλίου της 23ης Νοεμβρίου 1994 για τη θέσπιση ειδικού προγράμματος έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της επίδειξης, στον τομέα των επιστημών και τεχνολογιών της θαλάσσης (1994-1998)

Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 334 της 22/12/1994 σ. 0059 - 0072
Φινλανδική ειδική έκδοση: Κεφάλαιο 13 τόμος 27 σ. 0057
Σουηδική ειδική έκδοση: Κεφάλαιο 13 τόμος 27 σ. 0057


ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 23ης Νοεμβρίου 1994 για τη θέσπιση ειδικού προγράμματος έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της επίδειξης, στον τομέα των επιστημών και τεχνολογιών της θαλάσσης (1994-1998) (94/804/ΕΚ)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 130 Θ παράγραφος 4,

την πρόταση της Επιτροπής (1),

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2),

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (3),

Εκτιμώντας:

ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, με την απόφαση αριθ. 1110/94/ΕΚ (4), θέσπισαν το τέταρτο πρόγραμμα-πλαίσιο επί των δράσεων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στον τομέα της έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (καλούμενων στο εξής ΕΤΑ) για τη χρονική περίοδο 1994-1998, στο οποίο καθορίζονται, μεταξύ άλλων, οι δραστηριότητες που πρέπει να αναληφθούν στον τομέα των επιστημών και τεχνολογιών της θαλάσσης- ότι η παρούσα απόφαση λαμβάνει υπόψη την αιτιολόγηση που εκτίθεται στο προοίμιο της παραπάνω απόφασης-

ότι το άρθρο 130 Θ παράγραφος 3 της συνθήκης προβλέπει ότι το πρόγραμμα-πλαίσιο τίθεται σε εφαρμογή μέσω ειδικών προγραμμάτων εκπονούμενων στο πλαίσιο καθεμιάς από τις δράσεις που το απαρτίζουν και ότι σε κάθε ειδικό πρόγραμμα διευκρινίζονται οι λεπτομέρειες της υλοποίησής του, καθορίζεται η διάρκειά του και προβλέπονται τα σχετικά μέσα που κρίνονται απαραίτητα-

ότι το ποσό που κρίνεται αναγκαίο για την εκτέλεση του παρόντος προγράμματος ανέρχεται σε 228 εκατομμύρια Ecu- ότι οι πιστώσεις για κάθε οικονομικό έτος θα καθοριστούν από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, με την επιφύλαξη της διαθεσιμότητας των πόρων στα πλαίσια των δημοσιονομικών προοπτικών και των όρων που εκτίθενται στο άρθρο 1 παράγραφος 3 της απόφασης αριθ. 1110/94/ΕΚ-

ότι οι θαλάσσιοι πόροι έχουν οικονομική σημασία για την Ευρώπη-

ότι πρέπει να προαχθεί η γνώση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των αλληλεπιδράσεών του με άλλες συνιστώσες της βιοσφαίρας, με στόχο την κατανόηση των βασικών διεργασιών που διέπουν τις πλανητικές αλλαγές και το κλίμα, και την ενίσχυση της τεχνολογικής βάσης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας για την εξερεύνηση, την παρακολούθηση και την αειφόρο εκμετάλλευση των θαλασσών-

ότι το παρόν πρόγραμμα μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην τόνωση της οικονομίας, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την ανάπτυξη της απασχόλησης στην Κοινότητα, όπως αναφέρεται στη Λευκή Βίβλο για την "Ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και απασχόλησης"-

ότι το περιεχόμενο του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου κοινοτικών δράσεων ΕΤΑ καθορίστηκε με βάση την αρχή της επικουρικότητας- ότι στο παρόν ειδικό πρόγραμμα προσδιορίζεται το περιεχόμενο των δραστηριοτήτων που πρέπει να αναληφθούν σύμφωνα με την αρχή αυτή στον τομέα των επιστημών και τεχνολογιών της θαλάσσης-

ότι η απόφαση αριθ. 1110/94/ΕΚ προβλέπει ότι η κοινοτική δράση δικαιολογείται εφόσον, μεταξύ άλλων, η έρευνα συμβάλλει στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής της Κοινότητας, καθώς και στην προώθηση της αρμονικής ανάπτυξης στο σύνολό της, χωρίς να θίγεται ο στόχος της επιστημονικής και τεχνικής ποιότητας- ότι το παρόν πρόγραμμα θεωρείται ότι συντελεί στην επίτευξη αυτών των σκοπών-

ότι η Κοινότητα θα πρέπει να υποστηρίζει μόνο δράσεις ΕΤΑ υψηλής ποιότητας-

ότι είναι σημαντική η αποτελεσματική χρήση των δασικών εγκαταστάσεων-

ότι, για το παρόν ειδικό πρόγραμμα, ισχύουν οι κανόνες συμμετοχής των επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων, συμπεριλαμβανομένου του Κοινού Κέντρου Ερευνών (ΚΚΕρ), και πανεπιστημίων, καθώς και οι κανόνες για τη διάδοση των αποτελεσμάτων της έρευνας, οι οποίοι καθορίζονται με τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 130 Ι της συνθήκης-

ότι πρέπει να προβλεφθούν μέτρα για την ενθάρρυνση της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), στο παρόν πρόγραμμα, ιδίως μέσω μέτρων τόνωσης της τεχνολογίας-

ότι οι προσπάθειες της Επιτροπής προκειμένου να απλουστευθούν και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες υποβολής υποψηφιοτήτων και επιλογής και προκειμένου να καταστούν περισσότερο διαφανείς, πρέπει να συνεχιστούν με στόχο τη διευκόλυνση της εφαρμογής του προγράμματος και των ενεργειών που πρέπει να αναλάβουν οι επιχειρήσεις, κυρίως οι ΜΜΕ, τα ερευνητικά κέντρα και τα πανεπιστήμια για να συμμετάσχουν σε κοινοτική δράση ΕΤΑ-

ότι το παρόν πρόγραμμα θα συμβάλει στην ενίσχυση της συνέργειας τόσο μεταξύ των δραστηριοτήτων ΕΤΑ που αναπτύσσουν στον τομέα των επιστημών και τεχνολογιών της θαλάσσης τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και οι επιχειρήσεις, ιδίως δε οι ΜΜΕ, των κρατών μελών, όσο και μεταξύ αυτών και των αντίστοιχων κοινοτικών δραστηριοτήτων ΕΤΑ-

ότι είναι ίσως σκόπιμο να θεσπιστούν δραστηριότητες διεθνούς συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς και τρίτες χώρες με στόχο την εφαρμογή του παρόντος προγράμματος-

ότι το παρόν πρόγραμμα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει δραστηριότητες για τη διάδοση και την εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων της ΕΤΑ, ιδίως προς τις ΜΜΕ, και κυρίως τις ΜΜΕ των κρατών μελών ή περιφερειών με τη μικρότερη συμμετοχή στο πρόγραμμα, καθώς και δραστηριότητες για την τόνωση της κινητικότητας και την κατάρτιση ερευνητών στα πλαίσια του παρόντος προγράμματος στο βαθμό που απαιτείται για τη σωστή εκτέλεσή του-

ότι πρέπει να γίνει ανάλυση των ενδεχόμενων κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων και των τεχνολογικών κινδύνων που συνδέονται με το πρόγραμμα-

ότι πρέπει να παρακολουθείται διαρκώς και συστηματικά η πρόοδος της εφαρμογής του παρόντος προγράμματος για να είναι δυνατή η προσαρμογή του, κατά περίπτωση, στις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα- ότι πρέπει να διενεργηθεί σε εύθετο χρόνο ανεξάρτητη αξιολόγηση της προόδου του παρόντος προγράμματος με σκοπό συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία εκτίμησης που είναι απαραίτητα για τον καθορισμό των στόχων του πέμπτου προγράμματος-πλαισίου ΕΤΑ- ότι, όταν περατωθεί το πρόγραμμα αυτό, πρέπει να διενεργηθεί η τελική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του σε σχέση με τους στόχους που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση-

ότι το ΚΚΕρ δύναται να συμμετέχει σε έμμεσες δράσεις που καλύπτονται από το παρόν πρόγραμμα-

ότι ζητήθηκε σχετικά η γνώμη της επιτροπής επιστημονικής και τεχνικής έρευνας (CREST),

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Θεσπίζεται ειδικό πρόγραμμα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της επίδειξης, στον τομέα των επιστημών και τεχνολογιών της θαλάσσης, το οποίο ορίζεται στο παράρτημα I, για τη χρονική περίοδο από τις 23 Νοεμβρίου 1994 έως 31 Δεκεμβρίου 1998.

Άρθρο 2

1. Το ποσό που κρίνεται αναγκαίο για την εκτέλεση του προγράμματος ανέρχεται σε 228 εκατομμύρια Ecu, συμπεριλαμβανομένου ποσοστού 6,9 % κατά μέγιστον για τις δαπάνες προσωπικού και διοικητικής λειτουργίας.

2. Στο παράρτημα II παρατίθεται ενδεικτική κατανομή του ποσού αυτού.

3. Οι διαθέσιμες πιστώσεις για κάθε οικονομικό έτος καθορίζονται από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, ανάλογα με τις διαθέσιμες εντός των δημοσιονομικών προοπτικών πιστώσεις και σύμφωνα με τους όρους που προβλέπει στο άρθρο 1 παράγραφος 3 της απόφασης αριθ. 1110/94/ΕΚ, έχοντας υπόψη τις αρχές της χρηστής διαχείρισης που προβλέπονται στο άρθρο 2 του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στο γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 3

1. Οι γενικοί κανόνες για τη χρηματοδοτική συμμετοχή της Κοινότητας περιέχονται στο παράρτημα IV της απόφασης αριθ. 1110/94/ΕΚ.

2. Οι κανόνες για τη συμμετοχή επιχειρήσεων, κέντρων ερευνών και πανεπιστημίων και για τη διάδοση των αποτελεσμάτων καθορίζονται στα μέτρα που προβλέπει το άρθρο 130 Ι της συνθήκης.

3. Στο παράρτημα III καθορίζονται οι ειδικοί κανόνες εφαρμογής του προγράμματος, οι οποίοι συμπληρώνουν εκείνους που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2.

Άρθρο 4

1. Προκειμένου να συμβάλει στην εξασφάλιση, μεταξύ άλλων, της αποδοτικής από άποψη κόστους εφαρμογής του παρόντος προγράμματος, η Επιτροπή, επικουρούμενη καταλλήλως από ανεξάρτητους εξωτερικούς εμπειρογνώμονες, παρακολουθεί διαρκώς και συστηματικά την πρόοδο στα πλαίσια του προγράμματος σε σχέση με τους στόχους που αναφέρονται στο παράρτημα I, όπως διευρύνθηκαν στο πρόγραμμα εργασιών. Εξετάζει ιδιαίτερα κατά πόσον οι στόχοι, οι προτεραιότητες και οι χρηματοδοτικοί πόροι εξακολουθούν να παρακολουθούν τη μεταβαλλόμενη κατάσταση. Με βάση τα αποτελέσματα αυτής της παρακολούθησης, υποβάλλει, εφόσον χρειάζεται, προτάσεις για την προσαρμογή ή τη συμπλήρωση του παρόντος προγράμματος.

2. Προκειμένου να συμβάλει στην αξιολόγηση των κοινοτικών δραστηριοτήτων, όπως απαιτείται από το άρθρο 4 παράγραφος 2 της απόφασης αριθ. 1110/94/ΕΚ, και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που προβλέπεται στην εν λόγω παράγραφο, η Επιτροπή αναθέτει σε ανεξάρτητους ειδικευμένους εμπειρογνώμονες την εξωτερική αξιολόγηση των δραστηριοτήτων που διεξάγονται στα πλαίσια των τομέων που καλύπτονται από το παρόν πρόγραμμα, καθώς και της διαχείρισής τους κατά την πενταετία που προηγείται της αξιολόγησης αυτής.

3. Κατά τη λήξη του παρόντος προγράμματος, η Επιτροπή μεριμνά για τη διενέργεια ανεξάρτητης τελικής αξιολόγησης των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων σε σχέση με τους στόχους που καθορίζονται στο παράρτημα III της αριθ. 1110/94/ΕΚ και στο παράρτημα I της παρούσας απόφασης. Η έκθεση τελικής αξιολόγησης διαβιβάζεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.

Άρθρο 5

1. Επιτροπή καταρτίζει πρόγραμμα εργασιών σύμφωνα με τους στόχους που εκτίθενται στο παράρτημα I και την ενδεικτική χρηματοδοτική κατανομή που εκτίθεται στο παράρτημα II και το αναπροσαρμόζει κατά περίπτωση. Στο εν λόγω πρόγραμμα καθορίζονται λεπτομερώς:

- οι επιστημονικοί και τεχνολογικοί στόχοι και τα ερευνητικά καθήκοντα,

- το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, συμπεριλαμβανομένων των ημερομηνιών για προκηρύξεις για την υποβολή προτάσεων,

- οι προτεινόμενες χρηματοδοτικές και διαχειριστικές ρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων ειδικών λεπτομερειών για την εφαρμογή μέτρων τόνωσης τεχνολογίας στις ΜΜΕ και άλλων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των προπαρασκευαστικών, συνοδευτικών και υποστηρικτικών μέτρων,

- ρυθμίσεις για το συντονισμό με άλλες δραστηριότητες ΕΤΑ στον τομέα αυτόν, ιδίως στα πλαίσια άλλων ειδικών προγραμμάτων και, κατά περίπτωση, για την εξασφάλιση της καλύτερης αλληλεπίδρασης με τις δραστηριότητες σε άλλα πλαίσια, όπως το Eureka και το COST,

- ρυθμίσεις για τη διάδοση, την προστασία και την εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων ΕΤΑ στα πλαίσια του προγράμματος.

2. Η Επιτροπή δημοσιεύει προκηρύξεις για την υποβολή προτάσεων σχεδίων με βάση το πρόγραμμα εργασιών.

Άρθρο 6

1. Υπεύθυνη για την εκτέλεση του προγράμματος είναι η Επιτροπή.

2. Στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1, η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή την οποία αποτελούν αντιπρόσωποι των κρατών μελών και της οποίας προεδρεύει ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής.

3. Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής υποβάλλει στην εν λόγω επιτροπή σχέδιο των ληπτέων μέτρων. Η επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της για το σχέδιο αυτό σε προθεσμία που μπορεί να ορίσει ο πρόεδρος ανάλογα με τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος, απόφασίζει δε με την πλειοψηφία που προβλέπεται στο άρθρο 148 παράγραφος 2 της συνθήκης για την έκδοση των αποφάσεων που καλείται να λάβει το Συμβούλιο βάσει πρότασης της Επιτροπής. Κατά την ψηφοφορία στην επιτροπή, οι ψήφοι των αντιπροσώπων των κρατών μελών σταθμίζονται σύμφωνα με το προαναφερόμενο άρθρο. Ο πρόεδρος δεν ψηφίζει.

4. Η Επιτροπή θεσπίζει τα προτεινόμενα μέτρα όταν είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής.

5. Όταν τα προτεινόμενα μέτρα δεν είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής ή ελλείψει γνώμης, η Επιτροπή υποβάλλει χωρίς καθυστέρηση στο Συμβούλιο πρόταση σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Το Συμβούλιο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία.

6. Εάν το Συμβούλιο δεν αποφασίσει εντός προθεσμίας τριών μηνών από την ημερομηνία υποβολής της πρότασης, τα προτεινόμενα μέτρα θεσπίζονται από την Επιτροπή.

Άρθρο 7

1. Η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 6 παράγραφοι 2 έως 6 εφαρμόζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

- για την προετοιμασία και την αναπροσαρμογή του προγράμματος εργασιών που αναφέρεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1,

- για το περιεχόμενο των προσκλήσεων για υποβολή προτάσεων,

- για την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων ΕΤΑ που προτείνονται για κοινοτική χρηματοδότηση, καθώς και του ποσού κοινοτικής χρηματοδότησης που κρίνεται αναγκαίο για κάθε δραστηριότητα όταν τούτο ανέρχεται σε 0,35 εκατομμύριο Ecu τουλάχιστον,

- για τυχόν προσαρμογές της ενδεικτικής κατανομής του ποσού, όπως περιέχεται στο παράρτημα II,

- για λεπτομέρειες της χρηματοδοτικής συμμετοχής της Κοινότητας στις διάφορες προβλεπόμενες δραστηριότητες,

- για τα μέτρα και την εντολή για την αξιολόγηση του προγράμματος,

- για τυχόν παρέκκλιση από τους κανόνες του παραρτήματος III,

- για τη συμμετοχή, σε οποιοδήποτε πρόγραμμα, νομικών οντοτήτων από τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς.

2. Όταν, σύμφωνα με την τρίτη περίπτωση της παραγράφου 1, το ποσό της κοινοτικής συνδρομής είναι μικρότερο από 0,35 εκατομμύριο Ecu, η Επιτροπή ενημερώνει την επιτροπή για τα σχέδια και το αποτέλεσμα της αξιολόγησής τους.

3. Η Επιτροπή ενημερώνει τακτικά την επιτροπή σχετικά με την πρόοδο της εφαρμογής του προγράμματος στο σύνολό του.

Άρθρο 8

Στο παρόν πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν, ανάλογα με το συγκεκριμένο σχέδιο και χωρίς κοινοτική οικονομική υποστήριξη, νομικές οντότητες εγκατεστημένες σε τρίτες χώρες, όταν η συμμετοχή αυτή συμβάλλει σημαντικά στην εφαρμογή του προγράμματος και λαμβανομένης υπόψη της αρχής του αμοιβαίου συμφέροντος.

Άρθρο 9

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 23 Νοεμβρίου 1994.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

J. BORCHERT

(1) ΕΕ αριθ. C 228 της 17. 8. 1994 σ. 96, και ΕΕ αριθ. C 262 της 20. 9. 1994, σ. 16.(2) ΕΕ αριθ. C 205 της 25. 7. 1994.(3) Γνώμη που διατυπώθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 1994 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα).(4) ΕΕ αριθ. L 126 της 18. 5. 1994, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Το εν λόγω ειδικό πρόγραμμα αντικατοπτρίζει απόλυτα τις κατευθύνσεις του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου, του οποίου εφαρμόζει τα κριτήργια επιλογής και διασαφηνίζει τους επιστημονικούς και τεχνολογικούς στόχους.

Το τμήμα 3.Γ του παραρτήματος III, πρώτη δράση του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος προγράμματος.

Εισαγωγή

Το πρόγραμμα MAST III παρατείνει, εμβαθύνει και αναπροσανατολίζει τις δραστηριότητες που είχαν αναληφθεί στο πλαίσιο των δύο πρώτων προγραμμάτων MAST: την πειραματική φάση της περιόδου 1989-1992 και το πρόγραμμα MAST II της περιόδου 1991-1994. Αντιπροσωπεύει για τη συγκεκριμένη περίοδο στοιχείο μιας πιο μακροπρόθεσςμης στρατηγικής, η οποία θα επιτρέψει στην Ευρώπη να προσφέρει όλη τη συμβολή της στη γνώση και τη διαχείριση των ωκεανών. Η εφαρμογή αυτού του προγράμματος θα βοηθήσει επίσης τους ευρωπαίους επιστήμονες να διατηρήσουν την ηγετική τους θέση στους τομείς όπου την έχουν αποκτήσει ή να βελτιώσουν τη θέση τους στις επιστημονικές προσπάθειες σε διεθνή κλίμακα.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τέσσερις τομείς δραστηριότητας, ήτοι:

1. τις επιστήμες της θάλασσας παρά το γεγονός ότι εν γένει ο τομέας αυτός αφορά όλες τις θάλασσες που περιβρέχουν τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ), μεγάλο τμήμα της έρευνας θα οργανωθεί με μια πολυκλαδική προσέγγιση των ιδιαίτερων προβλημάτων κάθε περιφερειακής θάλασσας και ορισμένων θαλασσών όπου επικρατούν ακραίες συνθήκες:

2. τη στρατηγική έρευνα στη θάλασσα, η οποία εφαρμόζεται ειδικά στις παράκτιες ζώνες, καθώς και στις κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις-

3. τις τεχνολογίες της θάλασσας-

4. τις πρωτοβουλίες στήριξης.

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Γενικός στόχος είναι η προαγωγή των επιστημονικών γνώσεων και των τεχνολογικών εξελίξεων που απαιτούνται για να κατανοηθεί η λειτουργία των θαλασσίων συστημάτων σε κλίμακα λεκανών, με σκοπό να προετοιμασθεί η βιώσιμη εκμετάλλευση των ωκεανών με παράλληλη διατήρηση της ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και να προσδιορισθεί ο ρόλος τους στις πλανητικές μεταβολές.

Το πρόγραμμα θέτει σε εφαρμογή διάφορες διατάξεις του εγγραφού εργασίας της Επιτροπής [COM(93) 459 και της Λευκής Βίβλου "Ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και απασχόληση" (COM(93) 700].

1. Προσεγγίζει με ιδιαίτερο τρόπο πολλά πρωτεύονται προβλήματα που τίθενται στην Ευρώπη, όπως οι πλανητικές αλλαγές και η προστασία των παράκτιων ζωνών. Η στενή σύνδεση με τις αντίστοιχες δραστηριότητες του προγράμματος για το περιβάλλον και το κλίμα και εκείνες του ΚΚΕρ θα επιτρέψει να εξασφαλισθεί η αναγκαία συνέργεια και να δοθεί η απαραίτητη προσοχή στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μεγάλων διαμερισμάτων της βιοσφαίρας (γη, αέρας, θάλασσα). Ειδικότερα, θα επιδιωχθεί συνέργεια μεταξύ του προγράμματος "περιβάλλον και κλίμα" και του MAST III στη μελέτη διεργασιών που αφορούν το παράκτιο περιβάλλον. Εφόσον ενδείκνυται, θα μπορούσαν να διαμορφωθούν κοινοί στόχοι που να συνδέουν στα δύο προγράμματα τους χερσαίους περιβαλλοντικούς παργάγοντες με τις θαλάσσιες διεργασίες.

2. Από πλευράς τεχνολογιών της θάλασσας, προσδίδει σημαντική θέση στις έρευνες για τις τεχνολογίες γενικής φύσεως και λαμβάνει υπόψη την προοδευτική εμφάνιση νέων αναγκών, των οποίων η εκμετάλλευση θα μπορούσε να συντελέσει στην οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης, ιδίως στον τομέα της παρατήρησης και της επιτήρησης των ωκεανών και των παραλίων υδάτων. Θα επιδιωχθεί αυξημένη συνέργεια με το Eureka, και ιδίως με το ευρύτερο έργο Euromar.

3. Με τις δραστηριότητες συντονισμού και με τις πρωτοβουλίες στήριξής του, το πρόγραμμα θα συντελέσει στην ενίσχυση της ταυτότητας και της συνοχής της ευρωπαϊκής επιστημονικής κοινότητας, στη διευκόλυνση ενσωμάτωσης των εθνικών δραστηριοτήτων σε εκείνες που αναλαμβάνονται σε επίπεδο Ένωσης, και στην προώθηση της συντονισμένης διαχείρισης των αναγκαίων στην έρευνα υποδομών.

Οι σχεδιαζόμενες ερευνητικές δραστηριότητες στον τομέα των πλανητικών αλλαγών θα μπορούσαν να διεξαχθούν στα πλαίσια του ευρωπαϊκού δικτύου έρευνας για τις πλανητικές αλλαγές Enrich, με προοπτική να δοθεί έμφαση στην ερευνητική προσπάθεια της Κοινότητας και να της δοθεί μεγαλύτερη σπουδαιότητα στα πλαίσια της παγκόσμιας έρευνας στον τομέα αυτόν. Οι εν λόγω δραστηριότητες θα προσανατολιστούν σε μια κατεύθυνση που εξασφαλίζει ότι η ερευνητική προσπάθεια θα βοηθήσει να επιτευχθούν οι στόχοι του IGBP (1), του WCRP (2) και του HDP (3), καθώς και ορισμένες πτυχές της ανάπτυξης του GOOS (4). Επίσης θα καθιερωθεί στενή συνεργασία με άλλους διεθνείς οργανισμούς όπως το IOC (5), το ICES (6) και η ICSEM (7).

Η εφαρμογή του παρόντος προγράμματος θα συνδεθεί στενά, συναρτήσει των αναγκών, με την εφαρμογή άλλων δράσεων προβλεπόμενων από το πρόγραμμα-πλαίσιο: τα προγράμματα και τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο σημείο 1 ανωτέρω αλλά επίσης και τα προγράμματα για τη γεωργία και την αλιεία, τη βιοτεχνολογία, τις μη πυρηνικές ενέργειες, τις μετρήσεις και τις δοκιμές, τη στοχοθετημένη κοινωνικοοικονομική έρευνα, τις βιομηχανικές τεχνολογίες και υλικά, τις τεχνολογίες των πληροφοριών, την τηλεματική και τις μεταφορές.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Ερευνητικός τομέας Α: Επιστήμες της θάλασσας

Στόχος

Μελέτη των θεμελιωδών διεργασιών που καθορίζουν τη δυναμική των συστημάτων στα πελάγη, τους ωκεανούς και τις εκβολές ποταμών που περιβρέχουν την Ευρώπη, με σκοπό να κατανοηθεί καλύτερα το θαλάσσιο περιβάλλον και να βελτιωθεί η ικανότητα του ανθρώπου να καταρτίζει μοντέλα διεργασιών και να προβλέπει τις αλλαγές.

1. Έρευνα των θαλασσίων συστημάτων

Στόχος

Παρατηρήσεις και εμπειρικές μελέτες που συνεπάγονται την κατάρτιση μοντέλων των φυσικών, χημικών, βιολογικών και γεωλογικών διεργασιών και των αλληλεπιδράσεών τους σε κλίμακα λεκανών και υπολεκανών, με έμφαση στα επιστημονικά προβλήματα που είναι σημαντικά σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

Ερευνητικό έργο

α) Κυκλοφορία και εναλλαγή των υδάτινων μαζών: σχηματισμός και εναλλαγή των επιφανειακών ή μη, υδάτινων, στην αιγιαλίτιδα ζώνη και στις βαθιές ανατολικές λεκάνες του Βορείου Ατλαντικού, στις κλειστές θάλασσές του στο Βορρά και στη Μεσόγειο- μεταβολές των φοσικών, γεωχημικών και βιολογικών ιδιοτήτων αυτών των υδάτινων μαζών κατά τη ροή και ανάμειξή τους.

β) Ολοκληρωμένες πρακτικές και θεωρητικές μελέτες οικοσυστημάτων με σκοπό τη διαμόρφωση και τον ορισμό των πελαγικών και βενθικών οικοσυστημάτων των κλειστών θαλασσών και των ωκεάνιων λεκανών: δομή και λειτουργία των βιοκοινοωτήτων τους κύκλοι της ενέργειας και των στοιχείων διαμέσου των τροφικών αλυσίδων- διεργασίες ελέγχου της βιοποικιλομορφίας, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων των βιοστικών και αβιοτικών παραγόντων και του φόλου της βιοποικιλομορφίας στις βιογεωχημικές ροές- χαρακτηρισμός των θαλάσσιων οργανισμών που μπορούν να παράγουν βιοενεργούς ουσίες.

γ) Βιογεωχημικές και φυσικές διεργασίες συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των κυμάτων και των ρευμάτων και ροών στο σημείο επαφής νερού/ιζήματος: σύνδεση μεταξύ διεργασιών στο νερό και διεργασιών στην ατμόσφαιρα, ποσοτικός προσδιορισμός των ροών ενεργείας, οργανικής ύλης, ανόργανων θρεπτικών ουσίων, αερίων και μετάλλων ενεχομένων στις εναλλαγές αέρα/θάλασσας.

δ) Ροή θερμότητας και οργανικής και ανόργανης ύλης στο σημείο επαφής νερού/ιζήματος: επίδραση στη δυναμική των ωκεανών, το ενεργειακό ισοζύήγιο, τη διαγένεση των ιζημάτων, τα βενθικά και πελαγικά οικοσυστήματα.

ε) Διεργασίες ιζηματογένεσης στη θαλάσσια άβυσσο, στο υφαλοπρανές και στο εξωτερικό περιθώριο της υφαλοκρηπίδας: μεταφορά και εναπόθεση σε διάφορες χρονικές κλίμακες. Ρόλος των χημικών, βιολογικών και υδροδυναμικών διεργασιών.

στ) Θέματα θαλάσσιας βιοποικιλομορφίας (γενετική, πληθυσμός, είδη και βιότοποι), ως βάση για την κατανόηση της δομής, της δυναμικής και της αποκατάστασης του οικοσυστήματος στα πλαίσια της βιώσιμης εκμετάλλευσης, της βιολογικής διατήρησης και της αποκατάστασης των θαλάσσιων βιοτόπων.

2. Θαλάσσια περιβάλλοντα υπό ακραίες συθήκες

Στόχος

Κατανόηση της λειτουργίας των οικοσυστημάτων στα θαλάσσια περιβάλλοντα όπου επικρατούν ακραίες συνθήκες και προσδιορισμός του ρόλου τους στο πλανητικό περιβάλλον, με μελέτη ταυτόχρονα των χαρακτηριστικών διεργασιών (φυσικών, χημικών, βιολογικών και γεωλογικών) των περιβαλλόντων αυτών.

Ερευνητικό έργο

α) Οι μεγάλες θαλάσσιες άβυσσοι στο Βόρειο Ατλαντικό και τη Μεσόγειο: διεπιστημονικές μελέτες με βάση τη στήλη ύδατος, εκεί όπου συναντάται το νερό με το θαλάσσιο βυθό και κάτω από το σημείο αυτό: ποσοτική έκφραση και μακροχρόνιες μελέτες σχετικά με τη χωρική και χρονική διακύμανση των βιολογικών, χημικών και βιογεωχημικών διεργασιών και ροών (συμπεριλαμβανομένης τησ υδροθερμίας)- γεωλογικές, γεωφυσικές και βιογεωγραφικές διεργασίες στα ενεργά σύνορα των τεκτονικών πλακών.

β) Οι καλυπτόμενες από πάγο θάλασσες του βορείου ημισφαιρίου: φυσική δυναμική του πάγου των θαλασσών, συμπεριλαμβανομένης της αλληλεπίδρασης με τις ανθρωπογενείς δομές- σχηματισμός βαθέων υδάτων- αρκτικά ρεύματα μεγάλης κλίμακας, δίνες και διεργασίες στην αρκτική υφαλοκρηπίδα- βιολογική δυναμική των συστημάτων όπου ενέχεται ο θαλάσσιος πάγος, ο ρόλος τους στις αρκτικές τροφικές αλυσίδες, στρατηγικές του κύκλου ζωής των θαλάσσιων οργανισμών στις αρκτικές θάλασσες- εναλλαγές ενέργειας και μάζας μεταξύ του πάγου των θαλασσών και τόσο της στήλης ύδατος όσο και της ατμόσφαιρας- βιογεωχγημικές διεργασίες κάθετης μεταφοράς, επιπτώσεις των διακυμάνσεων της έκτασης του παγετώνα στις βενθικές κοινότητες- ιζηματογένεση στις περιοχές που καλύπτονται από πάγο, γεωλογική καταγραφή των μακπρόθεσμων διακυμάνσεων των παγωμένων εκτάσεων.

γ) Η ζώνη κυματωγής και παφλασμού των ευρωπαϊκών ακτών:

Μελέτη των υπο- και διαπαλιρροιακών οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων ειδικών τοπικών βιοτόπων, στις σχέσεις τους με τους κυρίαρχους φυσικούς παράγοντες: μορφολογικές, φυσιολογικές και οντογενετικές προσαρμογές των οργανισμών- αλληλεπιδράσεις των βιολογικών παραγόντων και των συσικών/χημικών/ιζηματολογικών παραγόντων που υπεισέρχονται στο σχηματισμό, τη σταθεροποίηση και τις μεταβολές της ακτογραμμής.

3. Έρευνα στις περιφερειακές θάλασσες

Στόχος

Πραγματοποίηση σε μεγάλη κλίμακα και με κοινό στόχο διεπιστημονικών μελετών των διεργασιών, με σκοπό να κατανοηθεί η λειτουργία των εσωτερικών ευρωπαϊκών θαλασσών ή συγκεκριμένων περιοσχών ανατολικά του Βορείου Ατλαντικού. Σε περίπτωση που απαιτηθεί καλύτερη επιστημονική κατανόηση, ενδέχεται να εξεταστούν και άλλες περιφερειακές θάλασσες εκτός από τις καταγεγραμμένες.

Ερευνητικό έργο

α) Μεσόγειος Θάλασσα:

Έρευνες των φυσικών, ιζηματολογικών, γεωχημικών και βιολογικών διεργασιών που προσδιορίζουν τη γενική εξέλιξη του μεσογειακού οικοσυστήματος- εναλλαγές μεταξύ εξωτερικού περιθωρίου της υφαλοκρηπίδας και της ανοικτής θάλασσας, καθώς και διαμέσου των διόδων και στενών- συμβολές των διαφόρων πηγών (ατμόσφαιρα, ποταμοί και φαινόμενα upwellings) οργανικής και ανόργανης ύλης, μεταφορά στη στήλη ύδατος, καταγραφές ιζημάτων- μεταβολές των βιογεωχημικών ισορροπιών από ανθρωπογενείς επιδράσεις- επίδραση του φυσικοχημικού περιβάλλοντος στις βιολογικές και μικροβιολογικές διεργασίες.

β) Βαλτική Θάλασσα:

Ποσοτικός προσδιορισμός της σύγχρονης ροής ύλης και ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ανταλλαγών με τη Βόρεια Θάλασσα, με σκοπό να κατανοηθεί καλύτερα ή επίπτωση των πλανητικών μεταβολών στη Βαλτική Θάλασσα- αξιολόγηση των παρελθουσών και σύγχρονων φυσικών και ανθρωπογενών μεταβολών της Βαλτικής, με σκοπό να διαμορφωθούν κατάλληλα μοντέλα για την ερμηνεία των βιοτικών και αβιοτικών διεργασιών που ελέγχουν το σύστημα. Στόχος θα πρέπει να είναι να ανευρεθεί ισορροπος και βιώσιμος τρόπος εκμετάλλευσης για όλο το σύστημα- εφαρμογή στρατηγικών και εργαλείων για μια ολοκληρωμένη διαχείριση (επιστημονική, τεχνική και κοινωνικοοικονομική) της παράκτιας ζώνης. Οι έρευνες αυτές θα πραγματοποιηθούν σε στενή συνεργασία με το πρόγραμμα περιβάλλον και κλίμα.

γ) Η περιοχή Καναρίων Νήσων-Αζορών και η Θάλασσα του Αλμποράν:

Ανάλυση και προσομοίωση των εναλλαγών ενέργειας, ύδατος, αιωρούμενων υλών, διαλελυμένων ουσιών και οργανισμών, μεταξύ του Βορείου Ατλαντικού και της Μεσογείου και μεταξύ παράκτιων και ωκεάνιων υδάτων μέσω του ρεύματος του ανατολικού ορίου- οι έρευνες στο στενό του Γιβραλτάρ και τις παρακείμενες θάλασσες θα επικεντρωθούν στην ανάλυση και την προσομοίωση των ροών ενέργειας, ύδατος και σωματιδίων, με τις κλιματικές, γεωχημικές και βιολογικές συνέπειές τους.

δ) Το εξωτερικό περιθώριο της υφαλοκρηπίδας του Βορειονατολικού Ατλαντικού:

Προσδιορισμός των κύριων διεργασιών που διέπουν τις ροές ύδατος και σωματιδίων στο εξωτερικό περιθώριο της υφαλοκρηπίδας σε διάφορες γεωμορφολογικές διαμορφώσεις- μελέτη των υδατίνων μαζών, των ρευμάτων, της παραγωγικότητας, των βιοαερίων, της ιζηματογένεσης και της μεταφοράς ιζημάτων- προσδιορισμός της αντιστοιχίας των διεργασιών στη γενική κλιματική αλλαγή και στην άνοδο της στάθμης των θαλασσών και αντιστρόφως.

Ερευνητικός τομέας Β: Στρατηγική θαλάσσια έρευνα

Στόχος

Μελέτη της δυναμικής των συστημάτων με προοπτική εφαρμογής στη διαχείριση του δεδομένου θαλασσίου περιβάλλοντος εκλαμβανόμενου ως πόρου και ως χώρου ανθρώπινης διαβίωσης- μελέτη της δυναμικής των θαλάσσιων συστημάτων υπό εκμετάλλευση, για τα οποία υπάρχει σημαντικός όγκος βασικών επιστημονικών γνώσεων (όπως εκείνο της Βόρειας Θάλασσας) ώσε να καταστεί δυνατή η συνεταιριστική διαχείριση τέτοιων συστημάτων από ευρωπαϊκά παράκτια κράτη- όσον αφορά τη Βόρεια Θάλασσα, ανάπτυξη υψηλού ποιοτικού επιπέδου παρακολούθησης, σύμφωνα με τις συστάσεις της ειδικής επιχειρησιακής ομάδας για τη Βόρεια Θάλασσα. Η επίπτωση των κοινωνικοοικονομικών παραγόντων στο θαλάσσιο περιβάλλον θα αποτελέσει το αντικείμενο συντονισμένης προσέγγισης με το πρόγραμμα "Περιβάλλον και κλίμα".

1. Έρευνα στην αιγιαλίτιδα ζώνη και την υφαλοκρηπίδα

Στόχος

Κατανόηση των σύνθετων αλληλεπιδράσεων των φυσικών, γεωλογικών, βιολογικών και χημικών διεργασιών και των ανθρώπινων επιπτώσεων στα ύδατα της υφαλοκρηπίδας και στο παράκτιο περιβάλλον- ενίσχυση, μέσω της αύξησης των επιστημονικών γνώσεων, της ικανότητας του ανθρώπου να προβλέπει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα την εξέλιξη των παράκτιων περιοχών έτσι ώστε να επιτραπεί η βιώσιμη προστασία και χρήση της υφαλοκρηπίδας και του παράκτιου χώρου.

Ερευνητικό έργο

α) Παράκτιες φυσικές διεργασίες και παράκτια μορφοδυναμική:

Οι διεργασίες και οι αλληλεπιδράσεις τους στην υφαλοκρηπίδα και στην παράκτια ζώνη, πιο συγκεκριμένα σε σχέση με τη μεταφορά ιζημάτων (συμπαγών και μη) και τη μορφοδυναμική. Δυναμική των εκβολών ποταμών, των διαπαλιρροιακών περιοχών και των αλμυρών βάλτων, ως χώρων προστασίας των ακτών. Τελειοποίηση αυτοδύναμων και ολοκληρωμένων μοντέλων, με την υποστήριξη και την επιβεβαίωση από παρατηρήσεις και βάσεις δεδομένων επί τόπου, για την πρόβλεψη των επιπτώσεων από μεσοπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα και ακραία γεγονότα- σχεδιασμός δοκιμών μεγάλης κλίμακας για επιβεβαίωση και βαθμονόμηση μοντέλων και αξιολόγηση των κινδύνων.

β) Δομή και δυναμική των οικοσυστημάτων στη υφαλοκρηπίδα και την αιγιαλίτιδα ζώνη:

Αλληλεπιδράσεις μεταξύ υφαλοκρηπίδας και των διαφόρων διαμερισμάτων της παράκτιας ζώνης (νηριτική ζώνη, εκβολές ποταμών, διαπαλιρροιακή ζώνη, λιμνοθάλασσες και υφάλμυρα έλη)- σχετική σημασία των αυτοχθόνων και των αλλοχθόνων πηγών ύλης σε διάφορους τύπους οικοσυστημάτων κοντά στις ακτές- προέλευση, μετασχηματισμός και κατάληξη της οργανικής ύλης στην αιγιαλίτιδα ζώνη- ρόλος των παράκτιων βιογεωχημικών κύκλων στην πλανητική αλλαγή- κατάρτιση και πειραματική επιβεβαίωση ολοκληρωμένων μοντέλων των διεργασιών, κατάλληλων να παράσχουν εργαλεία για τη διαχείριση των πόρων της υφαλοκρηπίδας (το ερευνητικό έργο θα συντονιστεί με τις δραστηριότητες του προγράμματος "Περιβάλλον και κλίμα" και με πλανητικές πρωτοβουλίες).

γ) Εφηρμοσμένη μεθοδολογία στην επιτήρηση, επίβλεψη και διαχείριση της υφαλοκρηπίδας και της αιγιαλίτιδας ζώνης, με ιδιαίτερη προσοχή τις ανάγκες των διακυβερνητικών οργάνων: Μέθοδοι που επιτρέπουν την εφαρμογή συστημάτων για την πρόβλεψη και την επιτήρηση των φυσικών και άλλων ιδιοτήτων του θαλάσσιου ύδατος- μέθοδοι που επιτρέπουν την ολοκλήρωση επιμέρους συστημάτων, την αξιολόγηση των ροών πληροφοριών και την αξιολόγηση εναλλακτικών επιλογών για τη διαχείριση, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης κινδύνων.

2. Τεχνικές εφαρμογές στις παράκτιες περιοχές

Στόχος

Σύσταση επιστημονικών και τεχνικών βάσεων νέων αρχών σχεδιασμού στις τεχνικές κατασκευές προστασίας των παραλίων από τη θάλασσα, και προετοιμασία κατά τον τρόπο αυτό της διαμόρφωσης κανόνων εφαρμοστέων από τα αντίστοιχα επαγγέλματα.

Ερευνητικό έργο

α) Σχεδιασμός των τεχνητών παράκτιων κατασκευών και συντήρηση των φυσικών συγκροτημάτων: Υδροδυναμικές διεργασίες, και ιδίως οι τρισδιάστατες, που επηρεάζουν τη δυναμική συμπεριφορά και σταθερότητα των παράκτιων κατασκευών. Κατάρτιση ψηφιακών μοντέλων για τεχνητές και φυσικές κατασκευές. Μορφολογικές επιπτώσεις.

β) Τελειοποίηση νέων τεχνικών τηλεπισκόπησης, αυξημένη χρήση της δορυφορικής απεικόνισης για την ανίχνευση, επιτήρηση και ανάλυση των παράκτιων διεργασιών- μελέτες επί τόπου για τη βαθμονόμηση φυσικών και ψηφιακών μοντέλων, λαμβάνοντας υπόψη τις πολυδιάστατες πτυχές του σάλου (φουσκοθαλασσιάς) (η έρευνα στον τομέα αυτό θα συντονιστεί με το πρόγραμμα "Περιβάλλον και Κλίμα").

Ερευνητικός τομέας Γ: Τεχνολογίες της θάλασσας

Στόχος

Προώθηση της έρευνας στις γενικής φύσεως τεχνολογίες (συμπεριλαμβανομένων των μεθοδολογιών υποστήριξης και της τελειοποίησης συστημάτων) και στα προηγμένα συστήματα (εξέδρες και τεχνητές διατάξεις), με σκοπό την ανεύρεση βελτιωμένων ή νέων μέσων για την παρατήρηση, επιτήρηση και διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, καθώς και για την εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προαγωγή της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχναίας.

1. Γενικής φύσεως τεχνολογίες

Στόχος

Παροχή των γενικής φύσεως τεχνολογιών του μέλλοντος στην κοινότητα των ερευνητών και άλλων χρήστων του θαλάσσιου περιβάλλοντος, με τη δημιουργία νέων τεχνολογιών, τη βελτίωση των υπαρχουσών τεχνολογιών π.χ. στην υποθαλάσσια ακουστική, υδροδυναμική, αντοχή των υλικών και ρομποτική) ή με την προσαρμογή στο θαλάσσιου περιβάλλον τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται σε άλλους κλάδους.

Ερευνητικό έργο

α) Μη οχληρές τεχνολογίες:

Έρευνα στις μη οχληρές τεχνολογίες για τις ωκεανογραφικές παρατηρήσεις (βιολογικές κοινότητες, τρισδιάστατη δομή των ωκεανών), συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης μοντέλων και της ανάλυσης ηχητικών σημάτων.

β) Υποθαλάσσιες επικοινωνίες και προσανατολισμός:

Τελειοποίηση συστημάτων υψηλής ακρίβειας για τον καθορισμό του στίγματος, την πλοήγηση και την επικοινωνία, με σκοπό την έρευνα, επιτήρηση και αναγνώριση σε μεγάλη κλίμακα (συμπεριλαμβανομένης της χρήσης δορυφορικών συστημάτων). Η τελειοποίηση θα περιοριστεί στα συστήματα που σχεδιάζονται για οριζόντες αποστάσεις πολύ ανώτερες του βάθους των υδάτων.

γ) Υποθαλάσσια θεώρηση:

Τελειοποίηση προηγμένων συστημάτων υποθαλάσσιας απεικόνισης (οπτική, ακουστική, τομογραφία) για χημική, βιολογική, φυσική και γεωλογική/γεωφυσική και αρχαιολογική έρευνα και για τον έλεγχο των θαλάσσιων κατασκευών, συμπεριλαμβανομένων και μέσων υφαλοπροστασίας.

δ) Εκμετάλλευση των θαλάσσιων βιολογικών πόρων, εξαιρέσει της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας:

Ανάπτυξη τεχνικών για τον εντοπισμό και την καλλιέργεια θαλάσσιων οργανισμών, ικανών να παράγουν βιοενεργούς ουσίες- παραλαβή, καθαρισμός, χαρακτηρισμός σύνταξης και ανάλυση των βιοενεργών συστατικών- αξιολόγηση του δυναμικού των ουσιών αυτών στη βασική οικολογική έρευνα, τη ρύπανση, τα χημικά προϊόντα, την παρακολούθηση βιολογικών διεργασιών, την τεχνολογία των θαλασσών, τις τεχνολογίες τροφίμων και την ιατρική.

ε) Υποβρύχια γεωτεχνική:

Βελτίωση των γεωτεχνικών γνώσεων των εδαφών, σταθερότητα των πρανών, ταφή πετρελαιαγωγών, αγκυροβόληση πλωτών κατασκευών και θεμελίωση κατασκευών με εναλλακτικά φορτία, λαμβάνοντας υπόψη τις πτυχές της αξιολόγησης κινδύνων.

2. Προηγμένα συστήματα

Στόχος

Σχεδιασμός και τελειοποίηση των προηγμένων συστημάτων και υποσυστημάτων για τη μέτρηση των ωκεανογραφικών παραμέτρων (συμπεριλαμβανομένων των γεωχημικών) και των (γεωφυσικών και γεωλογικών) χαρακτηριστικών του θαλάσσιου βυθού, την πραγματοποίηση δειγματοληψιών και την εφαρμογή τεχνολογιών χρησιμοποιούμενων για τη στήριξη των δραστηριοτήτων εξερεύνησης, επιτήρησης και εκμετάλλευσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος, Η χρήση αυτών των προηγμένων συστημάτων αναμένεται να επιτρέψει την παρακολούθηση των εποχιακών και μακροχρόνων μεταβολών στο συγκεκριμένο χώρο σε περιφερειακή και πλανητική κλίμακα.

Ερευνητικό έργο

α) Μη επανδρωμένες εξέδρες και αυτόνομα συστήματα.

Τελειοποίηση διατάξεων και υποσυστημάτων για πλοία ευκαιρίας και για μη επανδρωμένες εξέδρες, όπως τηλεκατευθυνόμενα ή αυτόνομα οχήματα, βενθικές συσκευές μέτρησης, βενθικά εργαστήρια, σημαντήρες- αυτό το σημείο του προγράμματος περιλαμβάνει έρευνες στα προηγμένα υλικά, τις ενεργειακές πηγές, τα ωστικά συστήματα, καθώς και έρευνες των συστημάτων συντήρησης επί των ωκεανογραφικών σκαφών και έλεγχο των κατασκευών με τηλεκατευθυνόμενα οχήματα.

β) Εξοπλισμός μέτρησης και δειγματοληψίας:

Τελειοποίηση ευφυών, ελεγχόμενων και αντιδρώντων αισθητήρων, οργάνων μέτρησης και δειγματοληψίας, συμπεριλαμβανομένων των αναγκών για γεωτεχνική και γεωφυσική εξερεύνηση των θαλασσίων ιζημάτων. Θα ληφθούν υπόψη οι ανάγκες σε όργανα του μελλοντικού GOOS (σύστημα παρακολούθησης των ωκεανών του πλανήτη) και άλλων μεγάλων διεθνών προγραμμάτων, καθώς επίσης και οι ανάγκες στήριξης των δραστηριοτήτων εξερεύνησης ή εκμετάλλευσης της θαλάσσιας αβύσσου. Ακόμη, θα καταβληθούν προσπάθειες να προσαρμοστούν στο θαλάσσιο περιβάλλον αισθητήρες που χρησιμοποιούνται σε άλλα πεδία.

γ) Βιοαισθητήρες:

Τελειοποίηση υποθαλάσσιων βιοαισθητήρων για την παρακολούθηση της ρύπανσης, των χημικών προϊόντων και των βιολογικών διεργασιών.

Ερευνητικός τομέας Δ: Υποστηρικτικές πρωτοβουλίες

Στόχος

Βελτίωση του συντονισμού, της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ ευρωπαίων ερευνητών- συμβολή στην καλή λειτουργία των εθνικών και διεθνών προγραμμάτων με προώθηση της ορθολογικής χρήσης των υποδομών έρευνας, καθώς και της μεταφοράς εμπειρογνωμοσύνης και γνώσεων.

Θέματα δραστηριότητας

1. Προηγμένη επιμόρφωση (υποτροφίες, μαθήματα).

2. Πρότυπα επιμόρφωσης και εργασίας σε ορισμένους ειδικευμένους τομείς της θαλάσσιας έρευνας:

επιστημονική κατάδυση, τεχνικοί.

3. Συντονισμός της κατάρτισης μοντέλων, προώθηση κοινών κατασκευών, συμβατότητα και τυποποίηση, χρήση και διαχείριση ωκεανογραφικών δεδομένων και ανταλλαγή και έλεγχος της ποιότητας των ωκεανογραφικών δεδομένων για την έρευνα και ορισμένες επιχειρησιακές εφαρμογές: εκκίνηση ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών στην κατάρτιση μοντέλων των θαλασσίων συστημάτων, για την ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με τον έλεγχο της ποιότητας. Παροχή βοήθειας στα ειδικευμένα κέντρα, τους εθνικούς οργανισμούς και τις επιχειρήσεις (ιδίως τις ΜΜΕ) για να συμμετάσχουν με συντονισμένο τρόπο.

4. Συντονισμένη χρήση βασικών εγκαταστάσεων συμπεριλαμβανομένων των ερευνητικών σκαφών και των μεγάλων πληροφορικών μέσων σε περιφερειακή ή ευρωπαϊκή κλίμακα.

5. Σχεδιασμός συστημάτων και δομικών στοιχείων για βαρέα πειραματικά και επιχειρησιακά μέσα.

6. Τεχνικές βαθμονόμησης και πρότυπα για τα θαλάσσια επιστημονικά όργανα και τις μεθόδους παρατήρησης.

(1) Διεθνές πρόγραμμα γαιόσφαιρας βιόσφαιρας.(2) Παγκόσμιο πρόγραμμα έρευνας για το κλίμα.(3) Ανθρώπινη διάσταση του προγράμματος πλανητικών περιβαλλοντικών αλλαγών.(4) Παγκόσμιο σύστημα παρακολούθησης των ωκεανών.(5) Διακυβερνητική ωκεανογραφική επιτροπή της UNESCO.(6) Διεθνές συμβούλιο για την εξερεύνηση των θαλασσών. (7) Διεθνής επιτροπή για την επιστημονική εξερεύνηση της Μεσογείου.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΠΟΥ ΚΡΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟ

"" ID="1">Τομέας Α

Επιστήμες της θάλασσας> ID="2">91"> ID="1">Τομέας Β

Στρατηγική θαλάσσια έρευνα> ID="2">51"> ID="1">Τομέας Γ

Τεχνολογιές της θάλασσας> ID="2">69"> ID="1">Τομέας Δ

Πρωτοβουλίες στήριξης> ID="2">17"> ID="1">Σύνολο> ID="2">228 (1) (1)""Η κατανομή αυτή δεν αποκλείει τη δυνατότητα ένα έργο να αφορά πολλούς τομείς ταυτόχρονα.

>

(1) Εκ των οποίων:

- το πολύ 3,3 % για δαπάνες προσωπικού και 3,6 % για διοικητικές δαπάνες,

- 2 % για εκπαίδευση,

- 2 εκατομμύρια Ecu για τη διάδοση και τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων.(1) Η κοινοτική χρηματοδότηση για τις λειτουργικές δαπάνες, για τα ερευνητικά σκάφη σκάφη και το σχετικό εξοπλισμό θα ανέρχεται περίπου σε 5 % του συνολικού προυπολογισμού.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το πρόγραμμα θα εκτελεσθεί μέσω έμμεσης δράσης, στην οποία η Κοινότητα έχει χρηματοδοτική συνεισφορά στις δραστηριότητες ΕΤΑ που διενεργούνται από τρίτους ή από ινστιτούτα του ΚΚΕρ σε σύμπραξη με τρίτους:

1. Δράσεις επιμερισμένης δαπάνης των ακόλουθον τύπων:

α) Σχέδια ΕΤΑ που εκτελούνται από επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένης, ανάλογα με την περίπτωση, της βασικής έρευνας που ενδιαφέρει τη βιομηχανία.

Η κοινοτική χρηματοδότηση κανονικά δεν θα υπερβαίνει το 50 % του κόστους του σχεδίου, με προοδευτική διαφοροποίηση προς τα κάτω ανάλογα με το κατά πόσον το έργο πλησιάζει στο στάδιο της εμπορευσιμότητας. Για τα πανεπιστήμια και άλλα παρόμοια ιδρύματα που δεν τηρούν αναλυτικά λογιστικά βιβλία, οι δαπάνες θα αποδίδονται με βάση το 100 % του πρόσθετου κόστους.

β) Τεχνολογική παρότρυνση για την ενθάρρυνση και τη διευκόλυνση της συμμετοχής των ΜΜΕ σε δραστηριότητες ΕΤΑ

α) μέσω της χορήγησης πριμοδοτήσεων για τη διενέργεια της διερευνητικής φάσης δραστηριότητας ΕΤΑ, συμπεριλαμβανομένης της αναζήτησης εταίρων, για περίοδο έως και 12 μηνών. Η πριμοδότηση θα χορηγείται έπειτα από την επιλογή προσχεδίου πρότασης το οποίο θα υποβάλλεται κανονικά από τουλάχιστον δύο ανεξάρτητες ΜΜΕ από δύο διαφορετικά κράτη μέλη. Η πριμοδότηση θα καλύπτει έως και το 75 % του κόστους της διερευνητικής φάσης, χωρίς πάντως να υπερβαίνει τα 45 000 Ecu ή τα 22 500 Ecu στην εξαιρετική περίπτωση μιας μόνον αιτούσας ΜΜΕ και

β) μέσω σχεδίων συνεργατικής έρευνας, στα οποία οι ΜΜΕ που αντιμετωπίζουν παρόμοια τεχνικά προβλήματα αλλά δεν διαθέτουν δικές τους εγκαταστάσεις έρευνας, αναθέτουν σε άλλα νομικά πρόσωπα να διεξαγάγουν ΕΤΑ για λογαριασμό τους. Η κοινοτική χρηματοδότηση των σχεδίων συνεργατικής έρευνας, στα οποία συμμετέχουν ανεξάρτητες ΜΜΕ από δύο τουλάχιστον κράτη μέλη, θα καλύπτει, κανονικά, το 50 % του κόστους της έρευνας.

Έπειτα από αρχική πρόσκληση, και στις δύο περιπτώσεις, οι προτάσεις μπορούν να υποβάλλονται ανά πάσα στιγμή κατά την περίοδο που καλύπτεται από το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα εργασιών,

Οι δραστηριότητες αυτές θα συμπληρώνονται από ειδικά προπαρασκευαστικά, συνοδευτικά και υποστηρικτικά μέτρα.

2. Προπαρασκευαστικά, συνοδευτικά και υποστηρικτικά μέτρα, όπως:

- μελέτες για τη στήριξη του παρόντος προγράμματος και την προπαρασκευή μελλοντικών δραστηριοτήτων,

- υποστήριξη για τις ανταλλαγές πληροφοριών, συνέδρια, σεμινάρια, "εργαστήρια" ή άλλες επιστημονικές ή τεχνικές συναντήσεις, συμπεριλαμβανομένων των συναντήσεων διακλαδικού ή πολυεπιστημονικού συντονισμού,

- χρήση εξωτερικής τεχνογνωσίας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε επιστημονικές βάσεις δεδομένων,

- επιστημονικές δημοσιεύσεις και δραστηριότητες για τη διάδοση, την προώθηση και την εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων, σε συντονισμό με τις δραστηριότητες που εκτελούνται δυνάμει της τρίτης δράσης- οι παράγοντες που θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τη χρήση των αποτελεσμάτων θα λαμβάνονται υπόψη από την έναρξη και καθ' όλη τη διάρκεα των σχεδίων ΕΤΑ, οι εταίροι των οποίων θα αποτελούν βασικό δίκτυο για τη διάδοση και εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων,

- ανάλυση των ενδεχόμενων κοινωνικοοικονομικών συνεπειών που συνδέονται με το πρόγραμμα, η οποία θα συμβάλει επίσης στο πρόγραμμα "Στοχοθετημένη κοινωνικοοικονομική έρευνα",

- εκπαιδευτικές δράσεις σε σχέση με την έρευνα που καλύπτεται από το παρόν πρόγραμμα με σκοπό τη διευκόλυνση της μεταφοράς τεχνολογίας και τη βελτίωση των επαγγελματικών ικανοτήτων,

- ανεξάρτητη αξιολόγηση της διαχείρισης και της εκτέλεσης του προγράμματος και της εφαρμογής των δραστηριοτήων,

- μέτρα για την υποστήριξη της λειτουργίας των δικτύων για μεγαλύτερη συνειδητοποίηση και για την παροχή αποκεντρωμένης βοήθειας στις ΜΜΕ, σε συντονισμό με τη δραστηριότητα λογιστικού ελέγχου ETA Euromanagement.

Η κοινοτική χρηματοδότηση μπορεί να καλύψει έως και το 100 % του κόστους αυτών των μέτρων.

3. Συντονισμένες δράσεις, οι οποίες συνίστανται στο συντονισμό σχεδίων ΕΤΑ που χρηματοδοτούνται ήδη από δημόσιες αρχές ή ιδιωτικούς οργανισμού. Τα κράτη μέλη βοηθούν την Επιτροπή να προσδιορίσει τα σχετικά εργαστήρια ή ινστιτούτα, ώστε να εξασφαλίζεται ότι καμιά σημαντική δραστηριότητα δεν παραμένει εκτός της συντονιστικής αυτής διαδικασίας.

Οι δυνατότητες συντονισμένης δράσης μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος για τον προσδιορισμό της σκοπιμότητας και για τον καθορισμό του περιεχομένου των προτάσεων για δραστηριότητες επιμερισμένης δαπάνης.

Η κοινοτική χρηματοδότηση μπορεί να καλύψει έως και το 100 % του κόστους του συντονισμού.