ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 11ης Σεπτεμβρίου 1979 περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των Κρατών Μελών των αναφερομένων στους μετρητές θερμού ύδατος

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος, και ιδίως το άρθρο 100,

την πρόταση της Επιτροπής,

τη γνώμη της Συνελεύσεως(1)τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(2),

Εκτιμώντας:

ότι στα Κράτη Μέλη η κατασκευή καθώς επίσης και οι μέθοδοι ελέγχου των μετρητών θερμού ύδατος αποτελούν αντικείμενο επιτακτικών διατάξεων που διαφέρουν από το ένα Κράτος Μέλος στο άλλο, και παρεμποδίζουν ως εκ τούτου τις συναλλαγές των οργάνων αυτών- ότι πρέπει συνεπώς να προβεί στην προσέγγιση των διατάξεων αυτών-

ότι η οδηγία 71/316/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 26ης Ιουλίου 1971 περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των Κρατών Μελών των αναφερομένων στις κοινές διατάξεις για τα όργανα μετρήσεως και τις μεθόδους μετρολογικού ελέγχου(3), όπως τροποποιήθηκε με την πράξη προσχωρήσεως(4), καθόρισε τις διαδικασίες εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ και αρχικού ελέγχου ΕΟΚ- ότι σύμφωνα με την οδηγία αυτή, πρέπει να καθορισθούν για τους μετρητές θερμού ύδατος οι τεχνικές προδιαγραφές κατασκευής και λειτουργίας τις οποίες πρέπει να πληρούν τα όργανα αυτά για να μπορούν να εισάγονται, να διατίθενται στο εμπόριο και να χρησιμοποιούνται ελεύθερα αφού έχουν υποστεί τους ελέγχους και έχουν εφοδιασθεί με τα προβλεπόμενα σήματα,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στους μετρητές θερμού ύδατος που διέρχεται μέσω αυτών. Είναι εφοδιασμένοι με διάταξη μετρήσεως που φέρει διάταξη ενδείξεως. Θερμό ύδωρ, κατά την έννοια της παρούσης οδηγίας, είναι το ύδωρ του οποίου η θερμοκρασία είναι ανώτερη των 30 βαθμών Κελσίου, χωρίς να υπερβαίνει τους 90 βαθμούς Κελσίου.

Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσης οδηγίας οι μετρητές θερμού ύδατος που προορίζονται να ενσωματωθούν σε κύκλωμα εναλλαγής θερμικής ενεργείας.

Άρθρο 2

Οι μετρητές θερμού ύδατος στους οποίους μπορούν να τεθούν τα σήματα ΕΟΚ περιγράφονται στο παράρτημα της παρούσης οδηγίας. Υπόκεινται σε έγκριση προτύπου ΕΟΚ όπως επίσης και στον αρχικό έλεγχο ΕΟΚ.

Άρθρο 3

Τα Κράτη Μέλη δεν μπορούν να αρνηθούν, να απαγορεύσουν ή να περιορίσουν τη διάθεση στην αγορά και τη θέση σε λειτουργία των μετρητών θερμού ύδατος που είναι εφοδιασμένοι με το σήμα εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ, ως και του αρχικού ελέγχου ΕΟΚ, για λόγους που αφορούν τις μετρολογικές τους ιδιότητες.

Άρθρο 4

1. Τα Κράτη Μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία προ της 1ης Ιανουαρίου 1982 και ενημερώνουν περί αυτού αμέσως την Επιτροπή.

2. Τα Κράτη Μέλη γνωστοποιούν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιαστικών διατάξεων εσωτερικού δικαίου που θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 5

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα Κράτη Μέλη.

Έγινε στις Βρυξέλλες, στις 11 Σεπτεμβρίου 1979.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

Ray Mac SHARRY

(1) ΕΕ αριθ. Α 131 της 5.6.1978, σ. 85.

(2) ΕΕ αριθ. Α 269 της 13.11.1978, σ. 44.

(3) ΕΕ αριθ. Ν 202 της 6.9.1971, σ. 1.

(4) ΕΕ αριθ. Ν 73 της 27.3.1972, σ. 14.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

I. ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

1.0. Το παρόν παράρτημα εφαρμόζεται αποκλειστικά στους μετρητές θερμού ύδατος, από τούδε ονομαζομένους "μετρητές", που λειτουργούν με άμεση μηχανική μέθοδο χρησιμοποιώντας είτε ογκομετρικά διαμερίσματα με κινητά τοιχώματα είτε τη δράση της ταχύτητος του ύδατος επί περιστροφικού κινητού οργάνου (στρόβιλος, έλικας κλπ.) Δεν εφαρμόζεται στους μετρητές θερμού ύδατος που είναι εφοδιασμένοι με ηλεκτρονικές διατάξεις.

1.1. Παροχή

Παροχή είναι το πηλίκον του όγκου του ύδατος που διέρχεται από τον μετρητή δια του χρόνου διελεύσεως του όγκου τούτου.

1.2. Παρεχόμενος όγκος

Παρεχόμενος όγκος κατά τη διάρκεια δεδομένου χρόνου είναι ο ολικός όγκος ύδατος που διέρχεται από τον μετρητή κατά τη διάρκεια του χρόνου τούτου.

1.3. Μεγίστη παροχή (Qmax)

Μεγίστη παροχή Qmax είναι η υψηλότερη παροχή με την οποία μπορεί να λειτουργήσει ο μετρητής χωρίς βλάβη επί ορισμένο χρονικό διάστημα, χωρίς υπέρβαση των μεγίστων ανεκτών σφαλμάτων όπως επίσης και της μεγίστης τιμής πτώσεως της πιέσεως.

1.4. Ονομαστική παροχή (Qn)

Ονομαστική παροχή Qn είναι το ήμισυ της μεγίστης παροχής Qmax. Εκφράζεται σε κυβικά μέτρα ανά ώρα και χρησιμεύει για τον χαρακτηρισμό του μετρητού.

Με την ονομαστική παροχή, ο μετρητής πρέπει να μπορεί να λειτουργεί σε φυσιολογική χρήση, δηλαδή υπό συνθήκες συνεχούς και διακεκομμένης λειτουργίας, χωρίς υπέρβαση των μεγίστων ανεκτών σφαλμάτων.

1.5. Ελαχίστη παροχή (Qmin)

Ελαχίστη παροχή Qmin είναι η παροχή πάνω από την οποία ο μετρητής πρέπει να μην υπερβαίνει τα μέγιστα ανεκτά σφάλματα. Καθορίζεται σε συνδυασμό προς την Qn.

1.6. Περιοχή λειτουργίας

Η περιοχή λειτουργίας ενός μετρητού καθορίζεται από τη μεγίστη και την ελαχίστη παροχή. Διαιρείται σε δύο ζώνες που ονομάζονται κατώτερη και ανώτερη στις οποίες τα μέγιστα ανεκτά σφάλματα διαφέρουν.

1.7. Μεταβατική περιοχή (Qt)

Μεταβατική περιοχή (Qt) είναι η παροχή που χωρίζει την ανώτερη και κατώτερη ζώνη της περιοχής λειτουργίας και στην οποία τα μέγιστα ανεκτά σφάλματα παρουσιάζουν ασυνέχεια.

1.8. Μέγιστο ανεκτό σφάλμα

Μέγιστο ανεκτό σφάλμα είναι η ανώτερη τιμή του αποδεκτού από την παρούσα οδηγία σφάλματος κατά την έγκριση προτύπου ΕΟΚ και κατά τον αρχικό έλεγχο ΕΟΚ ενός μετρητού.

1.9. Πτώση πιέσεως

Δια του όρου πτώση πιέσεως πρέπει να νοείται η πτώση που προκαλείται από την παρουσία του μετρητού στη ροή ύδατος.

II. ΜΕΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

2.1. Μέγιστα ανεκτά σφάλματα

Το μέγιστο ανεκτό σφάλμα στην κατώτερη ζώνη η οποία περιέχεται μεταξύ της Qmin περιλαμβανομένης και της Qt μη περιλαμβανομένης είναι +-5%.

Το μέγιστο ανεκτό σφάλμα στην ανώτερη ζώνη η οποία περιέχεται μεταξύ της Qt και της Qmax, αμφοτέρων περιλαμβανομένων, είναι +-3%.

2.2. Μετρολογικές κλάσεις

Οι μετρητές κατατάσσονται, αναλόγως των τιμών Qmin και Qt που ορίσθηκαν προηγουμένως, σε τέσσερις μετρολογικές κλάσεις σύμφωνα με τον κατωτέρω πίνακα:

"" ID="1">Κλάση Α" ID="1">Τιμή Qmin> ID="2">0,04 Qn> ID="3">0,08 Qn"> ID="1">Τιμή Qt> ID="2">0,10 Qn> ID="3">0,20 Qn"" ID="1">Κλάση Β" ID="1">Τιμή Qmin> ID="2">0,02 Qn> ID="3">0,04 Qn"> ID="1">Τιμή Qt> ID="2">0,08 Qn> ID="3">0,15 Qn"" ID="1">Κλάση Γ" ID="1">Τιμή Qmin> ID="2">0,01 Qn> ID="3">0,02 Qn"> ID="1">Τιμή Qt> ID="2">0,06 Qn> ID="3">0,10 Qn"" ID="1">Κλάση Δ" ID="1">Τιμή Qmin> ID="2">0,01 Qn"> ID="1">Τιμή Qt> ID="2">0,015 Qn""

III. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

3.1. Κατασκευή Γενικές διατάξεις

Οι μετρητές πρέπει να είναι κατασκευασμένοι κατά τρόπο ώστε:

- να διασφαλίζεται η μακρά λειτουργία τους με ταυτόχρονη εγγύηση προστασίας κατά της καταδολιεύσεως των διδομένων αποτελεσμάτων.

- να πληρούν τις προδιαγραφές της παρούσης οδηγίας, υπό φυσιολογικές συνθήκες χρήσεως.

Εφ' όσον οι μετρητές είναι δυνατό να υπόκεινται σε τυχαία αναστροφή της ροής του ύδατος, πρέπει να μπορούν να την υφίστανται χωρίς βλάβη ή αλλοίωση των μετρολογικών τους ιδιοτήτων, ενώ συγχρόνως πρέπει να μπορούν να καταγράφουν την αναστροφή αυτή της ροής.

3.2. Υλικά

Ο μετρητής πρέπει να κατασκευάζεται από υλικά επαρκούς αντοχής και σταθερότητος για το σκοπό που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί. Το σύνολο του μετρητού πρέπει να κατασκευάζεται από υλικά ανθεκτικά στις συνήθεις εσωτερικές και εξωτερικές διαβρώσεις των οποίων, αν είναι αναγκαίο, η προστασία να διασφαλίζεται με κατάλληλη επεξεργασία της επιφανείας. Διακυμάνσεις της θερμοκρασίας από 0 βαθμούς Κελσίου μέχρι 110 βαθμούς Κελσίου δεν πρέπει να αλλοιώνουν τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του μετρητού.

3.3. Στεγανότης Ανθεκτικότης σε πίεση και θερμοκρασία

Οι μετρητές πρέπει να αντέχουν απεριόριστα, χωρίς να παρουσιάζουν ελαττωματική λειτουργία ή εξωτερική διαρροή ή διαφυγή μέσω των τοιχωμάτων ή μόνιμη παραμόρφωση, σε συνεχή θερμοκρασία ύδατος 90 βαθμών Κελσίου, και στη συνέχεια πίεση για την οποία έχουν σχεδιασθεί, η οποία καλείται μεγίστη πίεση λειτουργίας. Η ελαχίστη τιμή της πιέσεως αυτής είναι 10 bar.

3.4. Πτώση πιέσεως

Η πτώση πιέσεως προσδιορίζεται δια των δοκιμών εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ και δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 0,25 bar κατά την ονομαστική παροχή και το 1 bar κατά τη μεγίστη παροχή.

Επί τη βάσει των αποτελεσμάτων των δοκιμών, τα πρότυπα κατατάσσονται σε 4 ομάδες εφ' όσον η πτώση πιέσεως κατά τη μεγίστη παροχή δεν υπερβαίνει μία από τις ακόλουθες τιμές: 1 0,6 0,3 και 0,1 bar. Η τιμή αυτή αναγράφεται στο πιστοποιητικό εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ.

3.5. Διάταξη ενδείξεως

Η διάταξη ενδείξεως πρέπει να επιτρέπει, με απλή παράθεση των ενδείξεων των διαφόρων στοιχείων που την αποτελούν, την ασφαλή, εύκολη και μη διφορούμενη ανάγνωση του όγκου του μετρουμένου ύδατος, εκφραζομένου σε κυβικά μέτρα.

Ο όγκος δίδεται:

α) είτε από τη θέση ενός ή περισσοτέρων δεικτών σε κυκλικές κλίμακες

β) είτε με ανάγνωση διαδοχικών σε ευθεία γραμμή ψηφίων που εμφανίζονται σε ένα ή περισσότερα ανοίγματα-

γ) είτε με συνδυασμό των δύο αυτών συστημάτων.

Το μαύρο χρώμα είναι ενδεικτικό του κυβικού μέτρου και των πολλαπλασίων του, το κόκκινο χρώμα των υποπολλαπλασίων του κυβικού μέτρου.

Το πραγματικό ή φαινομενικό ύψος των ευθυγραμμισμένων ψηφίων δεν πρέπει να είναι κατώτερο των 4 χιλιοστομέτρων.

Στις ψηφιακές διατάξεις ενδείξεως [τύποι β) και γ)], η ορατή μετακίνηση των ψηφίων πρέπει να λαμβάνει χώρα εκ των κάτω προς τα άνω για όλα τα ψηφία. Η κατά μία μονάδα παραγωγή ενός ψηφίου οποιασδήποτε τάξεως πρέπει να πραγματοποιείται πλήρως καθ' ον χρόνον το αμέσως κατωτέρας τάξεως ψηφίο διαγράφει το τελευταίο δέκατο του γύρου (δηλαδή αλλάζει από το 9 στο 0). Ο κύλινδρος που φέρει τα ψηφία της μικρότερης τάξεως μπορεί να έχει συνεχή κίνηση στην περίπτωση του τύπου γ). Ο ολικός αριθμός των κυβικών μέτρων πρέπει να δεικνύεται ευκρινώς.

Στις διατάξεις ενδείξεως με δείκτες [τύπος α) και γ)], η φορά περιστροφής πρέπει να είναι εκείνη των δεικτών του ωρολογίου. Η σε κυβικά μέτρα εκφραζομένη τιμή εκάστης υποδιαιρέσεως της κλίμακος πρέπει να είναι του τύπου10n όπου n ακέραιος, θετικός, αρνητικός ή μηδέν, ούτως ώστε να αποτελεί σύστημα διαδοχικών δεκάδων. Πλησίον εκάστης κλίμακος πρέπει να αναγράφονται ενδείξεις όπως οι ακόλουθες: x 1000 x 100 x 10 x 1 x 0,1 x 0,01 x 0,001.

Και στις δύο περιπτώσεις (δείκτες και ψηφιακές διατάξεις ενδείξεως):

- το σύμβολο m3 πρέπει να αναγράφεται επί της πλακός ή σε άμεση γειτονία με την ψηφιακή ένδειξη,

- το ταχύτερα κινούμενο και ορατώς αναγνώσιμο βαθμολογημένο στοιχείο, που αποτελεί το στοιχείο ελέγχου και του οποίου η υποδιαίρεση καλείται υποδιαίρεση ελέγχου, πρέπει να έχει συνεχή κίνηση. Το στοιχείο αυτό ελέγχου μπορεί να είναι μόνιμο ή προσαρμόζεται πρόσκαιρα δια προσθήκης μερών δυναμένων να αφαιρούνται. Τα τελευταία αυτά δεν πρέπει να έχουν οιαδήποτε σημαντική επίδραση στις μετρολογικές ιδιότητες του μετρητού.

Το μήκος της υποδιαιρέσεως ελέγχου δεν πρέπει να είναι κατώτερο του ενός χιλιοστομέτρου ούτε ανώτερο των πέντε χιλιοστομέτρων. Η κλίμακα αποτελείται:

- είτε από γραμμές ίσου πάχους, μη υπερβαίνοντος το τέταρτο της αποστάσεως μεταξύ των αξόνων δύο διαδοχικών γραμμών, και διαφερόντων μεταξύ τους μόνο ως προς το μήκος,

- είτε από ταινίες που παρουσιάζουν αντίθεση μεταξύ τους, σταθερού πλάτους, ίσου προς το μήκος της υποδιαιρέσεως.

3.6. Αριθμός ψηφίων και τιμές της υποδιαιρέσεως ελέγχου

Η διάταξη ενδείξεως πρέπει να μπορεί να καταγράφει, χωρίς να επανέρχεται στο μηδέν, όγκο τουλάχιστον ίσο προς εκείνο που αντιστοιχεί, εκπεφρασμένο σε κυβικά μέτρα, σε 1 999 ώρες λειτουργίας με ονομαστική παροχή.

Η υποδιαίρεση κλίμακος ελέγχου πρέπει να είναι της μορφής 1 x 10n ή 2 x 10n ή 5 x 10n. Πρέπει να είναι αρκετά μικρή ώστε κατά τον έλεγχο να είναι δυνατό να εξασφαλισθεί αβεβαιότητα μετρήσεως που να μην υπερβαίνει το 0,5% (επιτρέπουσα πιθανό σφάλμα αναγνώσεως μη υπερβαίνον το ήμισυ του μήκους της μικρότερης υποδιαιρέσεως κλίμακος) και, υπό ελαχίστη παροχή, η απαιτουμένη ποσότητα για τον έλεγχο να είναι αρκετά μικρή ώστε η δοκιμή να μη διαρκεί πλέον της 1 ώρας και 30 λεπτών.

Μία συμπληρωματική διάταξη (αστέρα, δίσκος με σημείο αναφοράς κλπ.) μπορεί να προστεθεί ούτως ώστε να δεικνύεται η κίνηση της διατάξεως μετρήσεως προτού αυτή γίνει σαφώς αντιληπτή στη διάταξη ενδείξεως.

3.7. Διάταξη ρυθμίσεως

Οι μετρητές μπορούν να φέρουν διάταξη ρυθμίσεως που να επιτρέπει την τροποποίηση της σχέσεως μεταξύ του δεικνυομένου και του παρεχομένου όγκου. Η διάταξη αυτή είναι υποχρεωτική για τους μετρητές που χρησιμοποιούν τη δράση της ταχύτητος του ύδατος επί περιστροφικού κινητού οργάνου.

3.8. Διάταξη επιταχύνσεως

Απαγορεύεται η χρησιμοποίηση οποιασδήποτε διατάξεως που αποσκοπεί στην αύξηση της ταχύτητος του μετρητού κάτω της Qmin.

3.9. Πρόσθετες διατάξεις

Ο μετρητής μπορεί να φέρει διάταξη προοριζομένη να παραγάγει ωθήσεις, υπό την επιφύλαξη ότι η διάταξη αυτή δεν έχει σημαντική επίδραση στις μετρολογικές ιδιότητες του μετρητού.

Το πιστοποιητικό εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ μπορεί να προβλέπει την προσθήκη ιδιαιτέρων διατάξεων μονίμων ή προστιθεμένων, που να επιτρέπουν τον αυτόματο έλεγχο του μετρητού.

IV. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΤΑ

4.1. Ενδείξεις αναγνωρίσεως

Κάθε μετρητής φέρει υποχρεωτικά κατά τρόπο ευανάγνωστο και ανεξίτηλο, συγκεντρωμένες ή κατανεμημένες επί του καλύμματος της πλακός της διατάξεως ενδείξεως ή πληροφοριακής πλακός, τις ακόλουθες ενδείξεις:

α) το όνομα ή την εμπορική επωνυμία του κατασκευαστού ή το εμπορικό σήμα τούτου-

β) τη μετρολογική κλάση και την ονομαστική παροχή Qn σε κυβικά μέτρα ανά ώρα-

γ) το έτος κατασκευής και τον ατομικό αριθμό της σειράς κατασκευής-

δ) ένα ή δύο βέλη υποδεικνύοντα τη διεύθυνση της ροής-

ε) το σήμα εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ-

στ) τη μεγίστη πίεση λειτουργίας σε bar εφ' όσον μπορεί να είναι ανώτερη των 10 bar.

ζ) τη μεγίστη θερμοκρασία λειτουργίας υπό τη μορφή: 90 βαθμοί Κελσίου-

η) το γράμμα "V" ή "H", αν ο μετρητής δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά παρά μόνο σε κάθετη γραμμή (V) ή σε οριζόντια θέση (H).

4.2. Τοποθέτηση σημάτων ελέγχου

Επί ενός βασικού τμήματος της συσκευής (κυρίως επί του κυκλώματος), πρέπει να προβλέπεται χώρος ορατός άνευ αποσυναρμολογήσεως για την τοποθέτηση των σημάτων ελέγχου ΕΟΚ.

4.3. Σφράγιση

Ο μετρητής πρέπει να φέρει προστατευτικές διατάξεις που να μπορούν να σφραγίζονται κατά τρόπο ώστε να καθίσταται αδύνατη τόσο πριν όσο και μετά την ορθή εγκατάσταση του μετρητού, η αποσυναρμολόγηση ή η τροποποίηση του μετρητού ή της διατάξεως ρυθμίσεως, χωρίς καταστροφή των προστατευτικών αυτών διατάξεων.

V. ΕΓΚΡΙΣΗ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΕΟΚ

5.1. Διαδικασία

Η διαδικασία εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ διενεργείται σύμφωνα με την οδηγία 71/316/ΕΟΚ.

5.2. Δοκιμές προτύπου

Αφού διαπιστωθεί σύμφωνα με το φάκελο της αιτήσεως εγκρίσεως ότι το πρότυπο ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές της παρούσης οδηγίας, οι αρμόδιες υπηρεσίες προβαίνουν σε εργαστηριακές δοκιμές υπό τις ακόλουθες συνθήκες.

5.2.1. Αριθμός μετρητών προς δοκιμή

Ο αριθμός των μετρητών που πρέπει να παραδοθούν προς δοκιμή από τον κατασκευαστή καθορίζεται στον κατωτέρω πίνακα:

"" ID="1">Qn < 1,5> ID="2">10"> ID="1">1,5 Qn < 15> ID="2">3"> ID="1">Qn 15> ID="2">2">

Αναλόγως της εξελίξεως των δοκιμών, οι αρμόδιες υπηρεσίες μπορούν:

- να αποφασίσουν να μην εκτελεσθούν δοκιμές σε όλους τους μετρητές, ή

- να ζητήσουν από τους κατασκευαστές συμπληρωματικό αριθμό μετρητών για τη συνέχιση των δοκιμών.

5.2.2. Πίεση

Για τις μετρολογικές δοκιμές που προβλέπονται στο σημείο 5.2.4. η πίεση στην έξοδο του μετρητού πρέπει να είναι επαρκής ώστε να παρεμποδίζεται η δημιουργία φυσαλλίδων αέρα.

5.2.3. Υλικά δοκιμής

Γενικά, οι μετρητές δοκιμάζονται χωριστά και, εν πάση περιπτώσει, κατά τρόπο ώστε να εμφαίνονται επακριβώς τα ατομικά χαρακτηριστικά εκάστου τούτων.

Η μετρολογική υπηρεσία του Κράτους Μέλους λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε, λαμβανομένων υπόψη και των διαφόρων αιτίων σφάλματος της εγκαταστάσεως, η μεγίστη σχετική αβεβαιότητα ως προς την ακρίβεια μετρήσεως του όγκου του παρεχομένου ύδατος να μην υπερβαίνει το 0,3%.

Η μεγίστη σχετική αβεβαιότητα ως προς την ακρίβεια της εγκαταστάσεως είναι 5% για τη μέτρηση της πιέσεως και 2,5% για τη μέτρηση της πτώσεως της πιέσεως.

Η σχετική διακύμανση της τιμής της παροχής, κατά τη διάρκεια εκάστης δοκιμής, δεν πρέπει να υπερβαίνει το 2,5% μεταξύ της Qmin και της Qt και το 5% μεταξύ της Qt και της Qmax.

Η μεγίστη επιτρεπομένη αβεβαιότητα κατά τη μέτρηση της θερμοκρασίας είναι 1o C.

Ανεξαρτήτως του τόπου εκτελέσεως των δοκιμών, η εγκατάσταση πρέπει να είναι εγκεκριμένη από τη μετρολογική υπηρεσία του ενδιαφερομένου Κράτους Μέλους.

5.2.4. Δοκιμές

5.2.4.1. Ε κ τ έ λ ε σ η τ ω ν δ ο κ ι μ ώ ν

Οι δοκιμές περιλαμβάνουν τις ακόλουθες εργασίες που εκτελούνται κατά την κατωτέρω σειρά:

1. δοκιμή στεγανότητος-

2. προσδιορισμός των καμπυλών σφάλματος επί τη βάσει της παροχής δια της εξευρέσεως της επιδράσεως της πιέσεως και της θερμοκρασίας και υπό τις φυσιολογικές συνθήκες εγκαταστάσεως, που καθορίζονται από τον κατασκευαστή για τον τύπο αυτό του μετρητού (μήκη ευθειών σωληνώσεων κατά μήκος και αντιθέτως της ροής, συσφιγκτήρες, εμπόδια κλπ.)-

3. προσδιορισμός πτώσεων της πιέσεως-

4. δοκιμή τεχνητής γηράνσεως-

5. δοκιμή αντοχής σε θερμικά σοκ για τους μετρητές των οποίων η ονομαστική παροχή Qn είναι κατώτερη ή ίση των 10 κυβικών μέτρων ανά ώρα.

5.2.4.2. Π ε ρ ι γ ρ α φ ή τ ω ν δ ο κ ι μ ώ ν

Οι δοκιμές εκτελούνται κατά τον ακόλουθο τρόπο:

- Η δοκιμή στεγανότητος περιλαμβάνει τα ακόλουθα δύο μέρη τα οποία εκτελούνται στους 85+-5o C:

α) κάθε μετρητής πρέπει να αντέχει, χωρίς διαρροή ή διαφυγή δια των τοιχωμάτων, σε πίεση ίση προς 1,6 της μεγίστης πιέσεως λειτουργίας, εφαρμοζομένης επί χρονικό διάστημα 15 λεπτών (βλέπε σημείο 4.1 υπό στ))-

β) κάθε μετρητής πρέπει να αντέχει, χωρίς να καταστρέφεται ή να μπλοκάρεται, σε πίεση ίση προς το διπλάσιο της μεγίστης πιέσεως λειτουργίας, εφαρμοζομένης επί χρονικό διάστημα 1 λεπτού (βλέπε σημείο 4.1. υπό στ)).

- Τα αποτελέσματα των δοκιμών που αφορούν τις καμπύλες σφαλμάτων και την πτώση πιέσεως πρέπει να περιλαμβάνουν επαρκή αριθμό σημείων, για να χαραχθούν με ακρίβεια οι καμπύλες σε όλη την περιοχή λειτουργίας.

- Η δοκιμή τεχνητής γηράνσεως διενεργείται υπό συνθήκες όπως στον κατωτέρω πίνακα:

"" ID="1" ASSV="2">Qn 10 m3/h> ID="2">Qn και (50+-5)o C> ID="3">Ασυνεχής> ID="4">100 000> ID="5">15 sec.> ID="6">15 sec.> ID="7">0,15 (Qn)(1) με ελάχιστο 1 sec."> ID="2">Qmax και (85+-5)o C> ID="3">Συνεχής> ID="6">100 h"> ID="1" ASSV="2">Qn > 10 m3/h> ID="2">Qn και (50+-5)o C> ID="3">Συνεχής> ID="6">500 h"> ID="2">Qmax και (85+-5)o C> ID="3">Συνεχής> ID="6">200 h"">

Προ της πρώτης δοκιμής και μετά από κάθε σειρά δοκιμών, προσδιορίζονται υπό τις αυτές συνθήκες τα κατ' ελάχιστον σφάλματα μετρήσεως στις κατωτέρω παροχές:

Qmin Qt 0,5Qn Qmax

Σε κάθε δοκιμή, ο όγκος του ύδατος που διέρχεται δια του μετρητού πρέπει να είναι τόσος ώστε ο δείκτης ή ο κύλινδρος της υποδιαιρέσεως ελέγχου να πραγματοποιεί μία ή περισσότερες πλήρεις περιστροφές, τα δε αποτελέσματα της κυκλικής στρέψεως να εξαλείφονται.

- Η δοκιμή αντοχής στα θερμικά σοκ περιλαμβάνει 25 κύκλους που εκτελούνται όπως κατωτέρω:

"" ID="1">85 +- 5o C> ID="2">Qmax> ID="3">8 min."> ID="1">-> ID="2">0> ID="3">1 έως 2 min."> ID="1">Ψυχρόν ύδωρ> ID="2">Qmax> ID="3">8 min."> ID="1">-> ID="2">0> ID="3">1 έως 2 min.">

5.2.5. Όροι εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ

Ένα πρότυπο μετρητού εγκρίνεται:

α) όταν πληροί τις διοικητικές, τεχνικές και μετρολογικές προδιαγραφές της οδηγίας και του παραρτήματός της-

β) όταν οι δοκιμές 1,2 και 3 που προβλέπονται στο 5.2.4.1. δείχνουν ότι πληροί τα μετρολογικά και τεχνολογικά χαρακτηριστικά των Μερών II και III του παρόντος παραρτήματος-

γ) όταν μετά από κάθε δοκιμή του προγράμματος τεχνητής γηράνσεως και μετά τη δοκιμή αντοχής στα θερμικά σοκ, ουδεμία παρατηρείται διακύμανση της μετρήσεως, εν σχέσει προς την αρχική καμπύλη, ανώτερη του 1,5% μεταξύ της Qt και Qmax και του 3% μεταξύ της Qmin και Qt.

5.3. Πιστοποιητικό εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ

Το πιστοποιητικό εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ μπορεί να προβλέπει τη δυνατότητα πραγματοποιήσεως της δοκιμής ακριβείας με ψυχρό ύδωρ κατά τον αρχικό έλεγχο.

Τούτο δεν είναι δυνατόν παρά μόνο αν, κατά την εξέταση εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ, η μελέτη των κανόνων ισοδυναμίας θερμού-ψυχρού ύδατος επέτρεψε την καθιέρωση δοκιμής ακριβείας με ψυχρό ύδωρ και απέδειξε ότι ο μετρητής, κατά τη δοκιμή αυτή, τηρεί επίσης και τα μέγιστα ανεκτά σφάλματα που προβλέπονται στο σημείο 2.1.

Στην περίπτωση αυτή, το πιστοποιητικό εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ μπορεί να προβλέπει την περιγραφή της δοκιμής αυτής καθώς επίσης και τις σχετικές με αυτήν απαιτήσεις ιδίως εκείνες που αφορούν τα ανεκτά σφάλματα και τις παροχές της δοκιμής.

VI. ΑΡΧΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΟΚ

Η διαδικασία αρχικού ελέγχου ΕΟΚ διενεργείται σύμφωνα με την οδηγία 71/316/ΕΟΚ.

6.1. Μέσα ελέγχου

Η αρχική δοκιμή ελέγχου ΕΟΚ διενεργείται σε τόπο εγκεκριμένο από τη μετρολογική υπηρεσία του Κράτους Μέλους.

Ο τόπος όπως και το υλικό δοκιμής πρέπει να επιτρέπουν την πραγματοποίηση του ελέγχου με ασφαλείς και αξιόπιστες συνθήκες, χωρίς απώλεια χρόνου για το άτομο το επιφορτισμένο με τον έλεγχο. Πρέπει να πληρούνται οι προδιαγραφές του σημείου 5.2.3., εκτός σε ότι αφορά τις θερμοκρασίες εάν οι δοκιμές διενεργούνται με ψυχρό ύδωρ, σύμφωνα με ενδεχόμενες σχετικές διατάξεις του πιστοποιητικού εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ. Ο χώρος της δοκιμής μπορεί να οργανώνεται κατά τρόπο ώστε οι μετρητές να μπορούν να διατάσσονται σε σειρά. Η πίεση εξόδου όλων των μετρητών πρέπει να είναι πάντοτε επαρκής ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία φυσαλλίδων εντός του υγρού, μπορούν δε να απαιτούνται ειδικά μέτρα για την αποφυγή αλληλεπιδράσεων μεταξύ των μετρητών.

H εγκατάσταση μπορεί να φέρει αυτόματες διατάξεις, βαλβίδες by pass, μειωτήρες ροής κλπ., υπό την επιφύλαξη ότι κάθε δοκιμαστικό κύκλωμα μεταξύ των προς έλεγχο μετρητών και των δεξαμενών ελέγχου είναι αυστηρώς καθορισμένο και η εσωτερική στεγανότητά του δύναται να ελέγχεται οποτεδήποτε.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε σύστημα τροφοδοσίας σε ύδωρ, αλλά σε περίπτωση χρησιμοποιήσεως για τη δοκιμή πολλών κυκλωμάτων εν παραλλήλω, δεν θα πρέπει να παρουσιάζεται αλληλεπίδραση ασυμβίβαστη προς τις διατάξεις του σημείου 5.2.3.

Αν δεξαμενή ελέγχου υποδιαιρείται σε πολλά διαμερίσματα, η αντοχή των διαχωριστικών τοιχωμάτων πρέπει να είναι τέτοια ώστε ο όγκος ενός διαμερίσματος να μην ποικίλλει πλέον του 0,2% αναλόγως αν τα γειτονικά διαμερίσματα είναι πλήρη ή κενά.

6.2. Διενεργούμενες κατά τον έλεγχο εργασίες

Οι μετρητές πρέπει να είναι σύμφωνοι προς ένα εγκεκριμένο πρότυπο. Ο αρχικός έλεγχος ΕΟΚ περιλαμβάνει δοκιμές στεγανότητος και ακριβείας.

6.2.1. Δοκιμή στεγανότητος

Η δοκιμή στεγανότητος μπορεί να πραγματοποιηθεί με ψυχρό ύδωρ. Πρέπει να διαρκεί επί ένα λεπτό υπό πίεση κατά 1,6 φορές μεγαλύτερη της μεγίστης πιέσεως λειτουργίας. Κατά τη δοκιμή αυτή, ο μετρητής δεν πρέπει να παρουσιάζει ούτε διαρροή ούτε διαφυγή δια των τοιχωμάτων.

6.2.2. Δοκιμή ακριβείας

6.2.2.1. Δοκιμή πραγματοποιούμενη με θερμό ύδωρ

Η δοκιμή ακριβείας εκτελείται κατ' αρχήν με θερμό ύδωρ σε θερμοκρασία 50 +- 5oC και σε τρεις τιμές παροχής τουλάχιστον, περιλαμβανόμενες αντιστοίχως:

α) μεταξύ 0,9 Qmin και Qmax-

β) μεταξύ Qt και 1,1 Qt-

γ) μεταξύ Qmin και 1,1 Qmin-

Κατά τη διάρκεια της δοκιμής αυτής, ο μετρητής πρέπει να τηρεί τα μέγιστα ανεκτά σφάλματα που προβλέπονται στο σημείο 2.1.

Όταν τα σφάλματα είναι όλα ταυτόσημα, ο μετρητής πρέπει να προσαρμόζεται κατά τρόπο ώστε όλα τα σφάλματα να μην υπερβαίνουν το ήμισυ του μεγίστου ανεκτού σφάλματος

6.2.2.2. Δοκιμή πραγματοποιουμένη με ψυχρό ύδωρ

Η δοκιμή ακριβείας μπορεί να πραγματοποιείται με ψυχρό ύδωρ αν το προβλέπει το πιστοποιητικό εγκρίσεως προτύπου ΕΟΚ. Στην περίπτωση αυτή η δοκιμή θα εκτελείται σύμφωνα με τις λεπτομέρειες που αναγράφονται στο πιστοποιητικό αυτό.

(1) Qnείναι αριθμός ίσος προς την τιμή της Qn σε κυβικά μέτρα ανά ώρα.