31.5.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 193/17

—

έχοντας υπόψη την κοινή διακήρυξη της διάσκεψης κορυφής για την Ανατολική Εταιρική Σχέση που πραγματοποιήθηκε στη Ρίγα στις 21 και 22 Μαΐου 2015, η οποία βασίζεται στις διακηρύξεις του Βίλνιους και της Βαρσοβίας, που έγιναν σε παρόμοιο πλαίσιο τα προηγούμενα χρόνια,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2013, με τίτλο «Ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας: προς την ενίσχυση της εταιρικής σχέσης — Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις εκθέσεις προόδου του 2012»,

—

έχοντας υπόψη την καταστατική πράξη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Euronest της 3ης Μαΐου 2011,

—

έχοντας υπόψη το υπουργικό ανακοινωθέν του Ερεβάν, το οποίο εκδόθηκε από το τέταρτο φόρουμ πολιτικής της Μπολόνια και την υπουργική διάσκεψη του ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (EHEA), που πραγματοποιήθηκαν στις 14 και 15 Μαΐου 2015,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Euronest της 3ης Απριλίου 2012, με τίτλο «Ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών στις χώρες της ανατολικής εταιρικής σχέσης, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος της συνεργασίας μεταξύ κυβέρνησης και κοινωνίας των πολιτών, καθώς και του ζητήματος των μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών»,

—

έχοντας υπόψη την κοινή διακήρυξη της Σορβόννης σχετικά με την εναρμόνιση της αρχιτεκτονικής του ευρωπαϊκού συστήματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η οποία υπογράφηκε στο Παρίσι, στις 25 Μαΐου 1998, από τους υπουργούς παιδείας της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου,

—

έχοντας υπόψη την κοινή διακήρυξη που υπογράφηκε στην Μπολόνια στις 19 Ιουνίου 1999 από τους υπουργούς παιδείας 29 ευρωπαϊκών χωρών (διακήρυξη της Μπολόνια),

—

έχοντας υπόψη τη διακήρυξη Βουδαπέστης-Βιέννης της 12ης Μαρτίου 2010, που υιοθετήθηκε από τους υπουργούς παιδείας 47 χωρών, με την οποία εγκαινιάστηκε επισήμως ο EHEA,

—

έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν που εκδόθηκε από την υπουργική διάσκεψη και το τρίτο φόρουμ πολιτικής της Μπολόνια που πραγματοποιήθηκαν στο Βουκουρέστι, στις 26 και 27 Απριλίου 2012,

—

έχοντας υπόψη τη στρατηγική κινητικότητας 2020 για τον EHEA, η οποία υιοθετήθηκε από την υπουργική διάσκεψη του EHEA που πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι, στις 26 και 27 Απριλίου 2012,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2013/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2013, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων,

—

έχοντας υπόψη τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την απλούστευση της έκδοσης από τα κράτη μέλη ενιαίων θεωρήσεων βραχείας διαμονής για ερευνητές,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση με τίτλο «Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης το 2015 — Έκθεση για την εφαρμογή της διαδικασίας της Μπολόνια»,

—

έχοντας υπόψη τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2008 σχετικά με τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση (ΕΠΕΠ-ΔΒΜ),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 12ης Μαΐου 2009, σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020»),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2010 για τη διεθνοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης,

—

έχοντας υπόψη τις συστάσεις του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2011 σχετικά με τις πολιτικές για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και την προώθηση της μαθησιακής κινητικότητας των νέων,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση με τίτλο «Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης το 2012 — Έκθεση για την εφαρμογή της διαδικασίας της Μπολόνια»,

—

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της διεθνούς διάσκεψης σχετικά με τη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ερεβάν της Αρμενίας στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου 2011,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με τη διαδικασία της Μπολόνια και την κινητικότητα των φοιτητών,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 31ης Μαρτίου 2015 για την παρακολούθηση σχετικά με την εφαρμογή της διαδικασίας της Μπολόνια,

—

έχοντας υπόψη τις συμφωνίες σύνδεσης που έχουν συναφθεί μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κυβερνήσεων της Γεωργίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας,

—

έχοντας υπόψη τα προγράμματα υποτροφιών Erasmus+ και Erasmus Mundus,

—

έχοντας υπόψη τη σύμβαση σχετικά με την αναγνώριση των τίτλων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στον ευρωπαϊκό χώρο (CETS αριθ. 165, Λισαβόνα, 11 Απριλίου 1997),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αμοιβαία αναγνώριση των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (ΑΕΣ) εξακολουθεί να αποτελεί περίπλοκη και δαπανηρή διαδικασία, παρά την πρόοδο που σημειώθηκε με τη διαδικασία της Μπολόνια και τον EΗΕΑ·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι δύσκολο, και μερικές φορές αδύνατο, να αναγνωριστούν δεόντως από κάποια κράτη μέλη της ΕΕ οι τίτλοι σπουδών φοιτητών από χώρες της ΑΕΣ, ενώ οι φοιτητές από την ΕΕ αντιμετωπίζουν ενίοτε παρόμοια ζητήματα στις χώρες της ΑΕΣ·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προσκόμματα όσον αφορά την αναγνώριση των διπλωμάτων και των προσόντων δύνανται να εμποδίσουν την προώθηση της ακαδημαϊκής και της επαγγελματικής κινητικότητας και την ανάπτυξη πολιτιστικών δεσμών μεταξύ και των δύο μερών, καθώς και να δυσχεράνουν την προαγωγή της ακαδημαϊκής έρευνας και της συνολικής προόδου σε πολυάριθμα επιστημονικά πεδία στην Ευρώπη·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει ληφθεί πρόνοια για την ίση μεταχείριση των υπηκόων των χωρών της ΑΕΣ / μελών της διαδικασίας της Μπολόνια και του EHEA όσον αφορά την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων τους και ότι αυτό εμποδίζει πολλούς επαγγελματίες υψηλής κατάρτισης σε ένα φάσμα από ρυθμιζόμενους τομείς όπως η υγεία και η κοινωνική εργασία, η εκπαίδευση, η αρχιτεκτονική, ο κατασκευαστικός τομέας (π.χ. εργασίες πολιτικών μηχανικών) και πολλοί άλλοι τομείς, να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους εξασκώντας τις εντός της ΕΕ και, κατ' επέκταση, να επιστρέψουν στην πατρίδα τους φέρνοντας μαζί τους πολύτιμη γνώση αλλά και να συμπληρώσουν κενά στο υψηλά καταρτισμένο εργατικό δυναμικό των κρατών μελών της ΕΕ·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη να αναπτυχθούν στις χώρες της ΑΕΣ περισσότερα ιδρύματα που δίνουν έμφαση στην έρευνα, συμπεριλαμβανομένων διδακτορικών σχολών, προκειμένου οι εγχώριοι φοιτητές να έχουν περισσότερες επιλογές για σταδιοδρομία στην έρευνα·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ποικίλλουν οι προσεγγίσεις σχετικά με την αναγνώριση των τίτλων σπουδών τόσο μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ όσο και μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της ΑΕΣ που είναι μέλη της διαδικασίας της Μπολόνια και του EΗΕΑ·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει εναρμονισμένη διαδικασία για την αναγνώριση τίτλων σπουδών χωρών της αλλοδαπής, αλλά ούτε και αποδοτικός, από άποψη κόστους, μηχανισμός για τη διεκπεραίωση αιτημάτων για πληροφορίες σε χώρες που συμμετέχουν στη διαδικασία της Μπολόνια και τον EΗΕΑ·

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στα δύο τρίτα και πλέον των συμμετεχουσών χωρών οι τελικές αποφάσεις για την αναγνώριση τίτλων σπουδών της αλλοδαπής εμπίπτουν στην ευθύνη των ίδιων των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υπάρχουν προβληματισμοί σχετικά με θέματα δικαιοσύνης, διαφάνειας, προτύπων και λογοδοσίας όσον αφορά πολυάριθμα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε πολλές από τις χώρες της ΑΕΣ·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορεί ακόμα να συναντήσει κανείς διαφθορά, γραφειοκρατία, συντηρητισμό, αβεβαιότητα και ξεπερασμένες νοοτροπίες σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και, περιστασιακά, στην ΕΕ, και ότι αυτό το ζήτημα πρέπει να εξεταστεί και να αντιμετωπιστεί·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το δίκτυο εθνικών κέντρων πληροφοριών για την αναγνώριση ακαδημαϊκών τίτλων (ENIC/NARIC) είναι το κύριο δίκτυο που προσφέρει ανταλλαγή πληροφοριών για την αναγνώριση τίτλων και αναπτύσσει εργαλεία για την αναγνώριση διαδικασιών, πολιτικών και πρακτικών, ενώ έχει τη δυνατότητα να ενημερώνει κοινό και συνεργαζόμενους φορείς και να βοηθά τις χώρες μέλη και τους βασικούς πολιτικούς φορείς να κατανοήσουν τη διαδικασία αναγνώρισης, προάγοντας ταυτόχρονα την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας και των εγχώριων διαδικασιών με τις πρακτικές της ΕΕ·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πανεπιστήμια είναι χώροι που προάγουν την ανάπτυξη νέων ιδεών και βασίζονται στην ελευθερία του λόγου και της σκέψης για την επιδίωξη της ακαδημαϊκής εξέλιξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό μπορεί να προσκρούσει σε πολιτικές πιέσεις, με αποτέλεσμα οι φοιτητές να εκτίθενται συχνά σε παρενόχληση ή και σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προγράμματα Erasmus+ είναι κρίσιμα εργαλεία για τον εκσυγχρονισμό των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τόσο της ΕΕ όσο και των χωρών της ΑΕΣ, ενισχύουν τη διεθνή συνεργασία με τους θεσμούς της ΕΕ και συμβάλλουν στη μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και στην αύξηση της κινητικότητας των φοιτητών·

1.

δηλώνει ότι η αμοιβαία αναγνωρισμένη, ποιοτική τριτοβάθμια εκπαίδευση για φοιτητές τόσο της ΕΕ όσο και των χωρών της ΑΕΣ, καθώς και η αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων για βασικά ρυθμιζόμενα επαγγέλματα και η πλήρης αναγνώριση της εργασιακής πείρας που έχει αποκτηθεί αμφοτέρωθεν μπορούν να είναι καθοριστικής σημασίας για την ενίσχυση και τη βελτίωση των διαπολιτισμικών κοινωνικοοικονομικών δεσμών, καθώς και για την προαγωγή της ειρήνης, της ανάπτυξης, της ευημερίας και της σταθερότητας·

2.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την υπογραφή των συμφωνιών σύνδεσης με τρεις χώρες της ΑΕΣ και προσβλέπει στον θετικό αντίκτυπο αυτής της εξέλιξης στην αμοιβαία αναγνώριση διπλωμάτων, προσόντων, δεξιοτήτων και εργασιακής πείρας· θεωρεί ότι αποτελεί βασική προτεραιότητα η εξεύρεση ουσιαστικών και βιώσιμων τρόπων συνεργασίας με τις άλλες χώρες της ΑΕΣ, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχιση της συνεργασίας τόσο σε αυτό όσο και σε άλλα ζητήματα· σημειώνει παράλληλα ότι οι συμφωνίες σύνδεσης παρέχουν ενισχυμένα εργαλεία επικοινωνίας και συνεργασίας σε κυβερνητικό και κοινοβουλευτικό επίπεδο, και θα μπορούσαν να αποτελέσουν βάση για περαιτέρω συνεργασία, μεταξύ άλλων με την ίδρυση εθνικών κέντρων πληροφοριών για την αναγνώριση, με την καθιέρωση κοινής ευρωπαϊκής επαγγελματικής ταυτότητας (EPC) ΕΕ-ΑΕΣ και με την ανάπτυξη αποδοτικών, από άποψη κόστους, μηχανισμών πληροφόρησης και ειδοποίησης μέσω του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) μεταξύ της ΕΕ και των Ανατολικών εταίρων της·

3.

τονίζει ότι η διαδικασία της Μπολόνια δεν είναι επ' ουδενί μονόδρομο σύστημα, απεναντίας έχει στόχο την προώθηση της εξέλιξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της ακαδημαϊκής κινητικότητας μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της ΑΕΣ, και ότι οι συμμετέχοντες ένθεν και ένθεν απαιτούν διευρυμένη δυνατότητα πρόσβασης σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και προγράμματα υποτροφιών, και αναγνώρισης των διπλωμάτων, καθώς και την πλήρη αποδοχή σε διαφορετικά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλα τα αναγκαία ακαδημαϊκά κριτήρια·

4.

υπογραμμίζει ότι η τρέχουσα κατάσταση, στην οποία, λόγω επίμονων συστημικών θεμάτων, καθίσταται δύσκολη η αυτόματη αναγνώριση στην ΕΕ των διπλωμάτων ή των επαγγελματικών προσόντων πολλών αποφοίτων και νέων επαγγελματιών από τις Ανατολικές χώρες-εταίρους, θέτει σημαντικό εμπόδιο στην ελεύθερη κυκλοφορία επαγγελματιών και την ανάπτυξη καλών σχέσεων ανάμεσα στα δύο μέρη·

5.

σημειώνει ότι η κοινωνικοοικονομική εξέλιξη των χωρών της ΑΕΣ μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά από τη διαθεσιμότητα των αποφοίτων, των επαγγελματιών και των νέων επιχειρηματιών που έχουν αποκτήσει καινούργιες εμπειρίες σε ξένα περιβάλλοντα, γεγονός που στη συνέχεια επιτρέπει την ανάδυση νέων ιδεών και διαδικασιών και συμβάλλει στη διάδοση αξιών και τεχνογνωσίας, ενισχύει τα εγχώρια πανεπιστήμια, προσελκύει την εμπιστοσύνη ξένων επενδυτών και συμβάλλει στην πρόληψη της στασιμότητας·

6.

πιστεύει ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη αντιστροφής της τάσης αποχώρησης νέων, ταλαντούχων επιστημόνων από την περιοχή της ΑΕΣ με προορισμό τη Δύση, γεγονός το οποίο στερεί από τις χώρες τους την τεχνογνωσία που είναι εξαιρετικά αναγκαία για την εξέλιξη των κοινωνιών τους προς το καλύτερο και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

7.

υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί, τόσο στη νομοθεσία όσο και στην πράξη, από όλα τα μέρη της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης η πλήρης πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για όλους, χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου, θρησκείας, εθνικής καταγωγής ή πολιτικών απόψεων· σημειώνει ότι τα πανεπιστήμια είναι διεθνώς αναγνωρισμένα ως χώροι μάθησης και ελευθερίας του λόγου και ότι η προώθηση της ακαδημαϊκής αριστείας υπηρετείται καλύτερα όταν οι φοιτητές προστατεύονται από κάθε μορφή δίωξης ή παρενόχλησης·

8.

θεωρεί ότι η Επιτροπή θα έπρεπε, κατά προτεραιότητα, να συνεργαστεί με τις σχετικές ακαδημαϊκές, διοικητικές και κυβερνητικές αρχές, καθώς και με τις οργανώσεις ή τους εκπροσώπους των φοιτητών, προκειμένου να επισημάνει τους προβληματισμούς των φοιτητών και των επαγγελματιών από τις χώρες της ΑΕΣ, ούτως ώστε να εντοπιστούν συγκεκριμένα ζητήματα που επηρεάζουν την περιοχή και να εξευρεθούν λύσεις·

9.

τονίζει ότι οι κυβερνήσεις των χωρών της ΑΕΣ πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους για θέσπιση κατάλληλων συστημάτων ελέγχου και διασφάλισης ποιότητας, συνεργαζόμενες με πανεπιστήμια και εθνικές αρχές που είναι υπεύθυνες για συγκεκριμένα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα, προκειμένου να προσφέρουν στους υπηκόους τους κατάλληλες ευκαιρίες για να εμπλουτίζουν τις σπουδές και την εμπειρία τους και εντός της ΕΕ·

10.

σημειώνει με ανησυχία ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ανισορροπίες μεταξύ των φύλων σε κάποιους τομείς κατάρτισης στις χώρες της ΑΕΣ και θεωρεί ότι η ίση πρόσβαση και για τα δύο φύλα σε όλα τα επίπεδα, και ιδίως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πρέπει να υποστηριχθεί ενεργά και να προωθηθεί μέσω στοχευμένων υποτροφιών που ενισχύουν τη θετική διάκριση·

11.

τονίζει ότι, τώρα που έχει επιτευχθεί η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για όλες τις χώρες της ΑΕΣ πλην της Λευκορωσίας, περισσότεροι φοιτητές από αυτή την περιοχή ενδιαφέρονται να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην ΕΕ· καλεί, επομένως, επιτακτικά τα όργανα της ΕΕ να εντείνουν τις διαπραγματεύσεις με τη Λευκορωσία για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων, με στόχο την προώθηση της κινητικότητας των φοιτητών ανάμεσα στην ΕΕ και όλες τις χώρες της ΑΕΣ ανεξαιρέτως·

12.

τονίζει ότι η ανεξαρτησία των πανεπιστημίων και ο πλήρης διαχωρισμός τους από το κράτος και την πολιτική αποτελούν πρωταρχικής και ζωτικής σημασίας προϋποθέσεις για ένα αποδοτικό και συμβατό με την ΕΕ εκπαιδευτικό σύστημα· τονίζει ότι η δίκαιη χρηματοδότηση πανεπιστημίων συνιστά απαραίτητο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και δεν θα έπρεπε να συνδέεται με το κράτος ή την πολιτική, παρά μάλλον με την απόδοση, τον αριθμό των φοιτητών και τις ακαδημαϊκές επιδόσεις·

13.

καλεί τα πανεπιστήμια στις χώρες της ΑΕΣ να προσαρμόσουν την πρόγραμμα σπουδών τους στις ανάγκες της αγοράς εργασίας·

14.

παροτρύνει τα πανεπιστήμια τόσο στην ΕΕ όσο και στις χώρες της ΑΕΣ να επιδιώξουν ενεργά την αμοιβαία συνεργασία, να ανταλλάξουν εμπειρίες και να καθιερώσουν μόνιμους μηχανισμούς διαλόγου προκειμένου να επιτευχθούν αλλαγές στα πανεπιστήμια των χωρών της ΑΕΣ·

15.

αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο του δικτύου ENIC/NARIC στις διάφορες πτυχές της ακαδημαϊκής αναγνώρισης και της αναγνώρισης που αφορά ρυθμιζόμενα και μη ρυθμιζόμενα επαγγέλματα και θεωρεί αναγκαία την προώθηση της περαιτέρω ανάπτυξης του εν λόγω δικτύου, συμπεριλαμβανομένης της αναβάθμισης της λειτουργίας και του ρόλου των εθνικών κέντρων στις χώρες της ΑΕΣ·

16.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι όλες οι χώρες της ΑΕΣ είναι μέλη του EHEA και ότι, παρά τις ποικίλες διαφορές στην εφαρμογή των αρχών της διαδικασίας της Μπολόνια, προσπαθούν όλες να επιτύχουν τα ίδια πρότυπα που απαντώνται στην υπόλοιπη ΕΕ όσον αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση [τα πρότυπα και τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη διασφάλιση ποιότητας στον ευρωπαϊκό χώρο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (EHEA-ESG)], και ότι η αυτόματη και άμεση αναγνώριση όλων των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι ο βασικός στόχος σε όλο τον χώρο·

17.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την απόφαση της υπουργικής διάσκεψης του 2015 σχετικά με την προσχώρηση της Λευκορωσίας στον EHEA, θεωρώντας την εξέλιξη αυτή απόδειξη του συμμετοχικού χαρακτήρα της διαδικασίας της Μπολόνια· παροτρύνει τη Λευκορωσία να καταστήσει το οικείο σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τη σχετική πρακτική συμβατά με αυτά των άλλων χωρών του EΗΕΑ·

18.

θεωρεί ότι τα εργαλεία της διαδικασίας της Μπολόνια, ιδίως το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων (EQF) και το ευρωπαϊκό σύστημα συσσώρευσης και μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων (ECTS) εφαρμόζονται επί του παρόντος ορθώς από τις χώρες της ΑΕΣ, όσον αφορά τα αντίστοιχα εθνικά πλαίσια επαγγελματικών προσόντων (NQFs) και τα εθνικά συστήματα μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων (NCTSs), τα οποία έχουν εναρμονιστεί με τα εργαλεία της Μπολόνια, και ότι, ενώ υπάρχει ακόμα περιθώριο βελτίωσης, η αναγνώριση των κριτηρίων από τις αρμόδιες αρχές της ΕΕ στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού χώρου αναγνώρισης (EAR) για την αυτόματη αναγνώριση πανεπιστημιακών διπλωμάτων θα πρέπει να οδηγήσει σε επιτάχυνση και αύξηση του ρυθμού αναγνώρισης διπλωμάτων από τις χώρες της ΑΕΣ·

19.

υπογραμμίζει την ανάγκη να ενταθεί η συνεργασία ανάμεσα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ΕΕ και σε αυτά των χωρών της ΑΕΣ, με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών, αφού στην πλειονότητα των χωρών η αναγνώριση διπλωμάτων της αλλοδαπής για ακαδημαϊκούς σκοπούς πραγματοποιείται από τα ίδια τα ιδρύματα·

20.

αναγνωρίζει ότι τα επίπεδα κρατικής δαπάνης για την τριτοβάθμια εκπαίδευση ποικίλλουν σημαντικά ανάμεσα στις χώρες της ΑΕΣ, όπως άλλωστε και ανάμεσα στα ίδια τα κράτη μέλη της ΕΕ· εντούτοις εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι, σε πολλές χώρες της ΑΕΣ και σε γείτονες χώρες που είναι κράτη μέλη της ΕΕ, το ποσοστό του ΑΕγχΠ το οποίο δαπανάται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι από τα χαμηλότερα στον EHEA, γεγονός που καθιστά δύσκολη ή και αδύνατη την επαρκή εξέλιξη σε αυτόν τον τομέα·

21.

σημειώνει ότι η δομή τριών κύκλων της Μπολόνια για την τριτοβάθμια εκπαίδευση (τίτλοι BA, MA και PhD), παρ' ότι δεν εφαρμόζεται με πανομοιότυπο τρόπο σε όλο τον EHEA, γίνεται σε μεγάλο βαθμό σεβαστή σε όλες τις χώρες της ΑΕΣ, ωστόσο το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει σαφής έλλειψη επαρκούς αριθμού διδακτορικών σχολών ή διαθέσιμης χρηματοδότησης για τους φοιτητές σε αυτές τις χώρες, το οποίο συνιστά τον βασικό λόγο για τον οποίο οι υποψήφιοι επιδιώκουν την απόκτηση διδακτορικού τίτλου αλλού·

22.

τονίζει ότι, καθώς τα ίδια τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι σε μεγάλο βαθμό οι κύριοι φορείς που είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή των αρχών της διαδικασίας της Μπολόνια, καθώς και της σύμβασης της Λισαβόνας σχετικά με την αναγνώριση τίτλων σπουδών όσον αφορά τα κριτήρια ποιοτικού ελέγχου και τις διαδικασίες έκδοσης διπλωμάτων, υπάρχει μεγάλη ανάγκη ανάπτυξης πιο αυτόνομων και ισχυρών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις χώρες της ΑΕΣ, και καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εξετάσουν από κοινού με τις εθνικές αρχές μέτρα προώθησης της εν λόγω ανάπτυξης·

23.

καλεί επιτακτικά τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια τόσο των χωρών της ΑΕΣ όσο και των κρατών μελών της ΕΕ να εργαστούν για την καλύτερη εφαρμογή, στην εθνική νομοθεσία, των αρχών της σύμβασης της Λισαβόνας σχετικά με την αναγνώριση τίτλων σπουδών όσον αφορά την ποιότητα των διπλωμάτων που χορηγούνται σε εθνικό επίπεδο, αφενός, και τη διευκόλυνση της αυτόματης αναγνώρισης των τίτλων που έχουν αποκτηθεί σε χώρες της αλλοδαπής, αφετέρου·

24.

επισημαίνει ότι η ύπαρξη ιδρυμάτων αθρόας χορήγησης διπλωμάτων και πιστοποιήσεων, καθώς και η έλλειψη συγκρίσιμων, συμβατών και συνεκτικών εθνικών συστημάτων όσον αφορά την εφαρμογή των εργαλείων της Μπολόνια και του EHEA εξακολουθούν να συνιστούν τις βασικές αιτίες για τις οποίες πολλοί φορείς στην ΕΕ δεν δύνανται να αναγνωρίζουν αυτομάτως τους τίτλους που έχουν χορηγηθεί σε χώρες της ΑΕΣ·

25.

καλεί τις κυβερνήσεις αμφοτέρων των μερών να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης στο σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως διασφαλίζοντας ίσους όρους όσον αφορά την εισαγωγή, τις εξετάσεις και την πρόσβαση σε πόρους και εγκαταστάσεις, καθώς και ίσα δικαιώματα όσον αφορά τις υποτροφίες, και κυρίως διασφαλίζοντας ότι διπλώματα χορηγούνται μόνο σε φοιτητές που πληρούν όλες τις προϋποθέσεις και επιτυγχάνουν τα μαθησιακά αποτελέσματα, βάσει ΕΠΠ, τα οποία είναι απαραίτητα για τη χορήγηση του σχετικού τίτλου·

26.

ζητεί μετ' επιτάσεως από τα όργανα της ΕΕ, αλλά και από τα πανεπιστήμια, να εξετάσουν και να προσδιορίσουν ουσιαστικούς τρόπους υποστήριξης των φοιτητών από χώρες της ΑΕΣ, αυξάνοντας τον αριθμό και ενισχύοντας την προβολή των ακαδημαϊκών υποτροφιών που απευθύνονται σε φοιτητές των εν λόγω χωρών, κάνοντας χρήση των διαφόρων εργαλείων της Ένωσης αλλά και προτρέποντας τις εθνικές κυβερνήσεις, τα ιδρύματα και τις ΜΚΟ να ανταποκριθούν στις ανάγκες των φοιτητών από τις χώρες της ΑΕΣ, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις είναι μη προνομιούχοι, με χαμηλό οικονομικό υπόβαθρο και, παρά την υψηλή ακαδημαϊκή τους επίδοση, δυσκολεύονται από οικονομική άποψη να σπουδάσουν στην ΕΕ·

27.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την ενεργή συμμετοχή των Ανατολικών εταίρων στο Erasmus+ και για την πολύ καλή απορρόφηση εκ μέρους τους των διαθέσιμων πόρων· θεωρεί, επομένως, λυπηρό το γεγονός ότι για την περίοδο 2014-2020 η διαθέσιμη χρηματοδότηση για τις χώρες της ΑΕΣ που συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα έχει παραμείνει σχεδόν στα ίδια επίπεδα με αυτά της προηγούμενης δημοσιονομικής περιόδου·

28.

θεωρεί ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, με την προώθηση της συνεργασίας, να αυξηθούν οι διαθέσιμοι χρηματοοικονομικοί πόροι για τα προγράμματα υποτροφιών της ΕΕ, όπως το Erasmus+, που θα στοχεύουν συγκεκριμένα σε φοιτητές των χωρών της ΑΕΣ και θα ανοίξουν ένα ειδικό κεφάλαιο στο πλαίσιο των προγραμμάτων χρηματοδότησης της ΕΕ γι' αυτή την περιοχή, η οποία είναι υψίστης στρατηγικής και πολιτιστικής σημασίας για την Ένωση·

29.

θεωρεί ότι η αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί ότι θα ληφθούν ορισμένα κρίσιμα μέτρα για την εξέλιξη αμφότερων των μερών του σχεδίου της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, μεταξύ των οποίων η βελτίωση της προσωρινής κινητικότητας με σκοπό την επαγγελματική εξειδίκευση και, κατ' επέκταση, η παροχή ευκαιριών στους υπηκόους των χωρών της ΑΕΣ να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, χάρη στις οποίες θα βελτιωθεί στη συνέχεια η επαγγελματική τους απόδοση στην πατρίδα τους αλλά και θα συμπληρωθούν σημαντικά κενά στο εργατικό δυναμικό αμφότερων των μερών·

30.

σημειώνει ότι, ενώ τα επαγγελματικά προσόντα σχετίζονται πολύ με την πρόοδο στον τομέα της αναγνώρισης διπλωμάτων στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια, δεν υπάρχει συγκεκριμένο έγγραφο όμοιο με την οδηγία 2013/55/ΕΕ, η οποία ρυθμίζει το ζήτημα εντός της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και της Ελβετίας, το οποίο να περιλαμβάνει επί του παρόντος τις χώρες της ΑΕΣ· ενθαρρύνει, επομένως, νέες πρωτοβουλίες με στόχο να δοθεί μια πραγματικά ηπειρωτική διάσταση σε αυτό το θέμα, που αποτελεί προτεραιότητα·

31.

καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εξετάσουν, από κοινού με τις κυβερνήσεις των χωρών της ΑΕΣ, τη δυνατότητα δημιουργίας ενός νέου πλαισίου για την Ευρωπαϊκή Γειτονία, προκειμένου να επεκταθεί το σύστημα της ευρωπαϊκής επαγγελματικής ταυτότητας (EPC) και στους εν λόγω εταίρους· ελπίζει ότι αυτό το εργαλείο θα μπορέσει να οδηγήσει στην ανανέωση και την ενίσχυση της επαγγελματικής κινητικότητας στην Ευρώπη και τις γειτονικές χώρες και θα συμβάλει στη συμπλήρωση κενών όσον αφορά δεξιότητες σχετικές με διάφορα επαγγέλματα σε όλους τους τομείς, με αμοιβαία επωφελή αποτελέσματα για όλα τα μέρη·

32.

τονίζει ότι κάθε συνεργασία για την αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων θα πρέπει να έχει στόχο τη διεύρυνση της δυνατότητας των επαγγελματιών ένθεν και ένθεν να ενισχύουν τις δεξιότητές τους, να ασκούνται και να μετακινούνται, χωρίς να απειλείται η διαθεσιμότητα εργατικού δυναμικού στις χώρες της ΑΕΣ ή να δημιουργούνται ανισορροπίες εντός της ΕΕ·

33.

ζητεί την ανάπτυξη ενιαίας προσέγγισης στην εφαρμογή διαδικασιών αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων για όλους και προτρέπει τις κυβερνήσεις των χωρών της ΑΕΣ να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν αξιόπιστες και διαφανείς διαδικασίες για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων, καταρχάς για τα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα·

34.

θεωρεί ότι η αμοιβαία αναγνώριση της εργασιακής πείρας ειδικευμένων εργαζομένων είναι σημαντικό συστατικό της ανάπτυξης μιας δυναμικής αγοράς εργασίας στην Ευρώπη και ότι πρέπει να καθιερωθούν βασικά κριτήρια τα οποία θα μπορούν να είναι κοινά για τα κράτη μέλη και άλλους εταίρους, προκειμένου να καταγράφεται και να ποσοτικοποιείται η ουσιαστική εργασιακή πείρα των εργαζομένων·

35.

θεωρεί ότι, πέρα από τη χρήση κριτηρίων σχετικών με την ποιότητα, τη διαφάνεια και την αξιοπιστία, τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι χώρες της ΑΕΣ θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι εθνικές αρχές που επιλαμβάνονται θεμάτων σχετικών με τα επαγγελματικά προσόντα, αλλά και κάθε ένωση και ομοσπονδία εργοδοτών που εμπλέκεται στην αναγνώριση της εργασιακής πείρας, θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να αποφευχθεί κάθε μορφή διάκρισης για οποιονδήποτε λόγο (φύλο, θρησκεία, εθνική καταγωγή ή χώρα προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της ΑΕΣ)·

36.

αναθέτει στους συμπροέδρους της να διαβιβάσουν το παρόν ψήφισμα στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας / αντιπρόεδρο της Επιτροπής, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης.