ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ 10 σχετικά με την απλούστευση των ελέγχων και των διατυπώσεων όσον αφορά τη μεταφορά των εμπορευμάτων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος πρωτοκόλλου, νοούνται ως:

α) «έλεγχοι», η διεκπεραίωση από το τελωνείο ή από κάθε άλλη υπηρεσία ελέγχου πράξης η οποία συνίσταται σε υλική εξέταση, συμπεριλαμβανομένου του εξ όψεως ελέγχου του μεταφορικού μέσου ή/και των ίδιων των εμπορευμάτων, με σκοπό να βεβαιωθεί ότι η φύση τους, η καταγωγή τους, η κατάστασή τους, η ποσότητά τους ή η αξία τους συμφωνούν με τα στοιχεία που αναγράφονται στα έγγραφα που έχουν προσκομιστεί 7

β) «διατυπώσεις», κάθε διατύπωση που επιβάλλεται στους ενδιαφερόμενους μεταφορείς από τη διοίκηση και η οποία συνίσταται στην προσκόμιση ή εξέταση εγγράφων και πιστοποιητικών που συνοδεύουν τα εμπορεύματα ή άλλων στοιχείων, ανεξαρτήτως μορφής ή τρόπου, όσον αφορά τα εμπορεύματα ή τα μέσα μεταφοράς.

Άρθρο 2

Πεδίο εφαρμογής

1. Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων που ισχύουν βάσει των συμφωνιών που έχουν συναφθεί μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και των κρατών της ΕΖΕΣ, το παρόν πρωτόκολλο ισχύει για τους ελέγχους και τις διατυπώσεις που αφορούν τις εμπορευματικές μεταφορές που διέρχονται τα σύνορα μεταξύ κράτους της ΕΖΕΣ και της Κοινότητας, καθώς και μεταξύ των κρατών της ΕΖΕΣ.

2. Το παρόν πρωτόκολλο δεν εφαρμόζεται στους ελέγχους ή στις διατυπώσεις:

-για τα σκάφη ή αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται ως μεταφορικά μέσα, ωστόσο, ισχύει για τα οχήματα και τα εμπορεύματα που μεταφέρονται από τα εν λόγω μέσα μεταφοράς 7

-που απαιτούνται για την έκδοση πιστοποιητικών υγειονομικού ή φυτοϋγειονομικού ελέγχου στη χώρα καταγωγής ή προέλευσης των εμπορευμάτων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Άρθρο 3

Δειγματοληπτικοί έλεγχοι και διατυπώσεις

1. Εκτός εάν άλλως ρητώς ορίζεται στο παρόν πρωτόκολλο, τα συμβαλλόμενα μέρη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι:

-οι διάφοροι έλεγχοι και διατυπώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 διεξάγονται με την ελάχιστη δυνατή καθυστέρηση και, στο μέτρο του δυνατού, στο ίδιο μέρος,

-οι έλεγχοι διεξάγονται δειγματοληπτικά, εκτός από δεόντως δικαιολογημένες περιπτώσεις.

2. Για τους σκοπούς εφαρμογής της δεύτερης περίπτωσης της παραγράφου 1, βάση για τη διεξαγωγή δειγματοληψίας αποτελεί το σύνολο των αποστολών που διέρχονται από έναν μεθοριακό σταθμό και προσκομίζονται σε ένα τελωνείο ή σε μία υπηρεσία ελέγχου κατά τη διάρκεια συγκεκριμένης περιόδου, και όχι το σύνολο των εμπορευμάτων που αποτελούν την κάθε αποστολή.

3. Τα συμβαλλόμενα μέρη διευκολύνουν, στους τόπους αναχώρησης και προοορισμού των εμπορευμάτων, την εφαρμογή απλουστευμένων διαδικασιών και τεχνικών επεξεργασίας και μεταβίβασης δεδομένων για τους σκοπούς της εξαγωγής, της διαμετακόμισης και της εισαγωγής εμπορευμάτων.

4. Τα συμβαλλόμενα μέρη προσπαθούν να κατανείμουν τα τελωνεία, περιλαμβανομένων και των τελωνείων στο εσωτερικό του εδάφους τους, έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη στον μέγιστο βαθμό οι απαιτήσεις των επιχειρηματικών φορέων.

Άρθρο 4

Κτηνιατρικοί κανόνες

Στους τομείς που σχετίζονται με την προστασία της υγείας του ανθρώπου και των ζώων και με την προστασία των ζώων, η εφαρμογή των αρχών που θεσπίζονται στα άρθρα 3, 7 και 13 και οι κανόνες σχετικά με τα τέλη που πρέπει να καταβάλλονται για τις διενεργούμενες διατυπώσεις και ελέγχους, αποφασίζονται από τη Μικτή Επιτροπή του ΕΟΧ σύμφωνα με το άρθρο 93, παράγραφος 2, της συμφωνίας.

Άρθρο 5

Φυτοϋγειονομικοί κανόνες

1. Οι φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι των εισαγωγών λαμβάνουν τη μορφή τυχαίων ή μη δειγματοληπτικών ελέγχων εκτός από δεόντως δικαιολογημένες περιπτώσεις. Οι έλεγχοι αυτοί διενεργούνται είτε στον τόπο προορισμού των εμπορευμάτων ή σε άλλο τόπο που ορίζεται εντός των αντίστοιχων εδαφών, με την προϋπόθεση ότι η διαδρομή που ακολουθούν τα εμπορεύματα επηρεάζεται στο ελάχιστο δυνατό.

2. Οι κανόνες που διέπουν τη διεξαγωγή ελέγχων της ταυτότητας κατά την εισαγωγή εμπορευμάτων που καλύπτονται από φυτοϋγειονομική νομοθεσία, θεσπίζονται από τη Μικτή Επιτροπή του ΕΟΧ σύμφωνα με το άρθρο 93, παράγραφος 2, της συμφωνίας. Τα μέτρα για τα καταβλητέα τέλη για τους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους και διατυπώσεις αποφασίζονται από τη Μικτή Επιτροπή του ΕΟΧ σύμφωνα με το άρθρο 93, παράγραφος 2, της συμφωνίας.

3. Οι παράγραφοι 1 και 2 δεν ισχύουν για εμπορεύματα άλλα από αυτά που παράγονται στην Κοινότητα ή στα κράτη της ΕΖΕΣ, εκτός από τις περιπτώσεις που, από τη φύση τους, δεν παρουσιάζουν φυτοϋγειονομικό κίνδυνο ή στις περιπτώσεις που έχουν υποβληθεί σε φυτοϋγειονομικό έλεγχο κατά την είσοδό τους στο έδαφος των αντίστοιχων συμβαλλόμενων μερών και, κατά τη στιγμή των ελέγχων αυτών, βρέθηκαν ότι πληρούν τις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις που καθορίζει η νομοθεσία τους.

4. Όταν ένα συμβαλλόμενο μέρος θεωρεί ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την εισαγωγή ή τη διάδοση βλαβερών οργανισμών στο έδαφός του, μπορεί να λαμβάνει τα αναγκαία προσωρινά μέτρα για την προστασία του από τον κίνδυνο αυτό. Τα συμβαλλόμενα μέρη κοινοποιούν μεταξύ τους αμέσως τα μέτρα που ελήφθησαν και τους λόγους που κατέστησαν αναγκαία τη λήψη τους.

Άρθρο 6

Ανάθεση αρμοδιοτήτων

Τα συμβαλλόμενα μέρη μεριμνούν ώστε, με ρητή εξουσιοδότηση των αρμόδιων αρχών και για λογαριασμό των αρχών αυτών, μία από τις άλλες αντιπροσωπευόμενες υπηρεσίες, και κατά προτίμηση το τελωνείο, να μπορεί να διεκπεραιώνει ελέγχους για τους οποίους οι αρχές αυτές είναι υπεύθυνες και, εφόσον οι έλεγχοι αυτοί συνδέονται με την απαίτηση προσαγωγής των αναγκαίων εγγράφων, ελέγχους της ισχύος και της αυθεντικότητας των εγγράφων και έλεγχο της ταυτότητας των εμπορευμάτων που δηλούνται σ'αυτά. Στην περίπτωση αυτή, οι ενδιαφερόμενες αρχές εξασφαλίζουν ότι διατίθενται τα μέσα που είναι αναγκαία για τη διεξαγωγή αυτών των ελέγχων.

Άρθρο 7

Αναγνώριση ελέγχων και εγγράφων

Για τους σκοπούς της εφαρμογής του παρόντος πρωτοκόλλου και με την επιφύλαξη της δυνατότητας διεξαγωγής δειγματοληπτικών ελέγχων, τα συμβαλλόμενα μέρη αναγνωρίζουν, όσον αφορά τα εισαγόμενα ή διαμετακομιζόμενα εμπορεύματα, τους ελέγχους που διεξάγονται και τα έγγραφα που εκδίδονται από τις αρμόδιες αρχές των άλλων συμβαλλόμενων μερών, που πιστοποιούν ότι τα εμπορεύματα πληρούν τις απαιτήσεις του νόμου της χώρας εισαγωγής ή τις αντίστοιχες απαιτήσεις της χώρας εξαγωγής.

Άρθρο 8

Ώρες λειτουργίας των μεθοριακών σταθμών

1. Εφόσον αυτό δικαιολογείται από τον όγκο των μεταφορών, τα συμβαλλόμενα μέρη φροντίζουν ώστε:

α) οι μεθοριακοί σταθμοί να είναι ανοικτοί, εκτός εάν απαγορεύεται η κυκλοφορία, με σκοπό:

-η διέλευση των συνόρων να είναι δυνατή καθ' όλο το 24ωρο καθώς και η διεξαγωγή όλων των σχετικών ελέγχων και διατυπώσεων που αφορούν τα εμπορεύματα που έχουν τεθεί υπό καθεστώς διαμετακόμισης, τα μέσα μεταφοράς τους και τα οχήματα που ταξιδεύουν χωρίς φορτίο, εκτός εάν οι μεθοριακοί έλεγχοι είναι αναγκαίοι για να εμποδιστεί η μετάδοση επιδημίας ή για την προστασία των ζώων 7

-οι έλεγχοι και οι διατυπώσεις σχετικά με τη διακίνηση των μέσων μεταφοράς και των εμπορευμάτων που δεν διακινούνται υπό καθεστώς τελωνειακής διαμετακόμισης, να μπορούν να πραγματοποιούνται από Δευτέρα έως Παρασκευή, τουλάχιστον επί δέκα συνεχείς ώρες και το Σάββατο επί τουλάχιστον έξι ώρες, εκτός εάν οι ημέρες αυτές είναι δημόσιες αργίες 7

β) όσον αφορά τα οχήματα και τα εμπορεύματα που μεταφέρονται αεροπορικώς, οι περίοδοι που αναφέρονται στη δεύτερη περίπτωση του εδαφίου α), προσαρμόζονται έτσι ώστε να καλύπτουν τις υπάρχουσες ανάγκες, και, για το σκοπό αυτό, κατατέμνονται ή παρατείνονται, ανάλογα με την περίπτωση.

2. Όταν η γενική τήρηση των περιόδων που αναφέρονται στη δεύτερη περίπτωση του εδαφίου 1α) και του εδαφίου 1β) δημιουργεί προβλήματα για τις κτηνιατρικές αρχές, τα συμβαλλόμενα μέρη φροντίζουν ώστε, εφόσον ο μεταφορέας προειδοποιήσει προηγουμένως σχετικά πριν από δώδεκα τουλάχιστον ώρες, ένας ειδικός κτηνίατρος να είναι διαθέσιμος κατά τις περιόδους αυτές, ωστόσο, η εν λόγω περίοδος προειδοποίησης μπορεί να αυξάνεται σε δεκαοκτώ ώρες, για μεταφορές ζώντων ζώων.

3. Όταν, στην άμεση γειτονία μιας και της αυτής μεθοριακής ζώνης, υπάρχουν αρκετοί μεθοριακοί σταθμοί, τα ενδιαφερόμενα συμβαλλόμενα κράτη μέλη μπορούν από κοινού να συμφωνούν ώστε μερικοί από τους εν λόγω σταθμούς να μπορούν να παρεκκλίνουν από την εφαρμογή της παραγράφου 1, υπό την προϋπόθεση ότι οι υπόλοιποι σταθμοί στην εν λόγω ζώνη μπορούν να εκτελωνίζουν εμπορεύματα και οχήματα σύμφωνα με την προαναφερθείσα παράγραφο.

4. Όσον αφορά τους μεθοριακούς σταθμούς, τα τελωνεία και τις τελωνειακές υπηρεσίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1, και υπό τους όρους που καθορίζουν τα συμβαλλόμενα μέρη, οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν ώστε, μετά από ειδική και αιτιολογημένη αίτηση υποβαλλόμενη κατά τις ώρες εργασίας, να διεξάγονται οι έλεγχοι και οι διατυπώσεις, κατ' εξαίρεση, εκτός των ωρών εργασίας, υπό την προϋπόθεση ότι, όπου χρειάζεται, καταβάλλεται αντίστοιχη αμοιβή για τις παρεχόμενες υπηρεσίες.

Άρθρο 9

Οδοί ταχείας διέλευσης

Τα συμβαλλόμενα μέρη προσπαθούν να δημιουργήσουν στους μεθοριακούς σταθμούς, όπου αυτό είναι τεχνικά δυνατό και εφόσον δικαιολογείται από τον όγκο των μεταφορών, οδούς ταχείας διέλευσης αποκλειστικά για τα εμπορεύματα που βρίσκονται υπό καθεστώς διαμετακόμισης, τα οχήματα που τα μεταφέρουν, τα οχήματα που ταξιδεύουν χωρίς φορτίο και όλα τα εμπορεύματα που υπόκεινται σε ελέγχους και διατυπώσεις που δεν υπερβαίνουν εκείνες που απαιτούνται για τα εμπορεύματα που βρίσκονται υπό καθεστώς διαμετακόμισης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Άρθρο 10

Συνεργασία μεταξύ αρχών

1. Για να διευκολυνθεί η διέλευση των συνόρων, τα συμβαλλόμενα μέρη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διευρυνθεί η συνεργασία τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο μεταξύ των αρχών που είναι αρμόδιες για την οργάνωση των ελέγχων και μεταξύ των διάφορων υπηρεσιών που διεκπεραιώνουν ελέγχους και διατυπώσεις σε κάθε πλευρά των συνόρων.

2. Κάθε συμβαλλόμενο μέρος μεριμνά, στο βαθμό που το αφορά, ώστε τα πρόσωπα που συμμετέχουν στις εμπορικές πράξεις που καλύπτει το παρόν πρωτόκολλο να μπορούν να ενημερώνουν ταχέως τις αρμόδιες αρχές για τυχόν προβλήματα που αντιμετωπίζουν κατά τη διέλευση των συνόρων.

3. Η συνεργασία που αναφέρεται στην παράγραφο 1 καλύπτει ιδίως:

α) τη διευθέτηση των μεθοριακών σταθμών έτσι ώστε να καλύπτονται οι κυκλοφοριακές απαιτήσεις,

β) τη μετατροπή των μεθοριακών γραφείων σε ενωμένα γραφεία ελέγχου, όπου αυτό είναι δυνατό,

γ) την εναρμόνιση των αρμοδιοτήτων των μεθοριακών σταθμών και γραφείων που βρίσκονται σε κάθε πλευρά των συνόρων,

δ) την αναζήτηση κατάλληλων λύσεων για κάθε πρόβλημα που ανακύπτει.

4. Τα συμβαλλόμενα μέρη συνεργάζονται με σκοπό να εναρμονίσουν τις ώρες εργασίας των διάφορων υπηρεσιών που διεκπεραιώνουν ελέγχους και διατυπώσεις σε κάθε πλευρά των συνόρων.

Άρθρο 11

Κοινοποίηση νέων ελέγχων και διατυπώσεων

Όταν ένα συμβαλλόμενο μέρος προτίθεται να εισάγει νέους ελέγχους ή διατυπώσεις, ενημερώνει σχετικά το άλλο συμβαλλόμενο μέρος. Το ενδιαφερόμενο συμβαλλόμενο μέρος εξασφαλίζει ότι, λόγω της επιβολής αυτών των νέων ελέγχων και διατυπώσεων, δεν καθίστανται αναποτελεσματικά τα ληφθέντα μέτρα για τη διευκόλυνση της διέλευσης των συνόρων.

Άρθρο 12

Ελεύθερη ροή της κυκλοφορίας

1. Τα συμβαλλόμενα μέρη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι ο χρόνος αναμονής για τη διεξαγωγή των διάφορων ελέγχων και διατυπώσεων δεν υπερβαίνει τον χρόνο που απαιτείται για την ορθή διεκπεραίωσή τους. Για το σκοπό αυτό, οργανώνουν τις ώρες λειτουργίας των υπηρεσιών που πραγματοποιούν ελέγχους και διατυπώσεις, το διαθέσιμο προσωπικό και τις πρακτικές λεπτομέρειες για την επεξεργασία των εμπορευμάτων και των εγγράφων που σχετίζονται με τη διεκπεραίωση των ελέγχων και διατυπώσεων με τέτοιο τρόπο ώστε να μειώνεται στο ελάχιστο δυνατό ο χρόνος αναμονής κατά τη ροή της κυκλοφορίας.

2. Οι αρμόδιες αρχές των συμβαλλόμενων μερών στο έδαφος των οποίων παρατηρείται σοβαρή διακοπή της ροής των εμπορευματικών μεταφορών, η οποία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους στόχους της διευκόλυνσης και επίσπευσης της διέλευσης των συνόρων, ενημερώνουν αμέσως τις αρμόδιες αρχές των άλλων συμβαλλόμενων μερών που επηρεάζονται από τη διακοπή αυτή.

3. Οι αρμόδιες αρχές του θιγόμενου συμβαλλόμενου μέρους λαμβάνουν αμέσως τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν, στο μέτρο του δυνατού, την ελεύθερη ροή της κυκλοφορίας. Τα μέτρα κοινοποιούνται στη Μικτή Επιτροπή του ΕΟΧ η οποία, εφόσον χρειάζεται, και κατόπιν αιτήσεως ενός από τα συμβαλλόμενα μέρη, συζητά τα μέτρα αυτά σε έκτακτη συνεδρίαση.

Άρθρο 13

Διοικητική συνδρομή

Για να εξασφαλιστεί η ομαλή διεξαγωγή του εμπορίου μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών και για να διευκολυνθεί ο εντοπισμός των παρατυπιών ή παραβάσεων, οι αρμόδιες αρχές των συμβαλλόμενων μερών συνεργάζονται μεταξύ τους mutatis mutandis, σύμφωνα με τις διατάξεις του πρωτοκόλλου 11.

Άρθρο 14

Ομάδες διαβούλευσης

1. Οι αρμόδιες αρχές των ενδιαφερόμενων συμβαλλόμενων μερών μπορούν να συστήσουν οιαδήποτε ομάδα διαβούλευσης που θα είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία θεμάτων πρακτικού, τεχνικού ή οργανωτικού χαρακτήρα σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.

2. Αυτές οι ομάδες διαβούλευσης συνεδριάζουν, όποτε χρειαστεί, μετά από αίτηση των αρμόδιων αρχών ενός συμβαλλόμενου μέρους. Τα εκάστοτε αρμόδια συμβαλλόμενα μέρη ενημερώνουν, σε τακτά διαστήματα, τη Μικτή Επιτροπή του ΕΟΧ για τις αποφάσεις των εν λόγω ομάδων διαβούλευσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 15

Διευκολύνσεις πληρωμής

Τα συμβαλλόμενα μέρη φροντίζουν ώστε τα οφειλόμενα ποσά για τους ελέγχους και τις διατυπώσεις που ισχύουν για τις εμπορικές συναλλαγές να μπορούν επίσης να εξοφλούνται με εγγυημένες ή πιστοποιημένες διεθνείς επιταγές, στο νόμισμα της χώρας στην οποία πρέπει να καταβληθούν τα ποσά αυτά.

Άρθρο 16

Σχέση με άλλες συμφωνίες και εθνικές νομοθεσίες

Το παρόν πρωτόκολλο δεν αντιτίθεται στην παραχώρηση μεγαλύτερων διευκολύνσεων μεταξύ δύο ή περισσότερων συμβαλλόμενων μερών, ούτε στο δικαίωμα των συμβαλλόμενων μερών να εφαρμόζουν τη δική τους νομοθεσία όσον αφορά τους ελέγχους και τις διατυπώσεις στα σύνορά τους, υπό τον όρο ότι το γεγονός αυτό δεν μπορεί να δυσχεράνει κατά κανένα τρόπο τις διευκολύνσεις που καθιερώνει το παρόν πρωτόκολλο.