α) κοινούς βασικούς κανόνες για μέτρα ασφαλείας των λιμένων·

β) μηχανισμό εφαρμογής των εν λόγω κανόνων·

γ) προσήκοντες μηχανισμούς παρακολούθησης της συμμόρφωσης.

1. «λιμένας», οποιαδήποτε προσδιορισμένη περιοχή ξηράς και νερού, με όρια τα οποία καθορίζουν τα κράτη μέλη εντός των οποίων κείται ο λιμένας, η οποία περιλαμβάνει έργα και εξοπλισμό που προορίζονται για την εξυπηρέτηση των εργασιών εμπορικών θαλάσσιων μεταφορών·

2. «διεπαφή πλοίου/λιμένα», οι διαδράσεις που πραγματοποιούνται όταν πλοίο εκτίθεται κατευθείαν και αμέσως στις επιπτώσεις ενεργειών που περιλαμβάνουν τη διακίνηση προσώπων ή εμπορευμάτων ή την παροχή λιμενικών υπηρεσιών προς ή από το πλοίο·

3. «λιμενική εγκατάσταση», ο χώρος όπου λαμβάνει χώρα η διεπαφή πλοίου/λιμένα. Περιλαμβάνονται περιοχές, όπως αγκυροβόλια, προβλήτες αναμονής και ζώνες προσέγγισης από θάλασσα, ανάλογα με την περίπτωση·

4. «συντονιστικό κέντρο για την ασφάλεια του λιμένα», ο καθορισμένος από κάθε κράτος μέλος φορέας που λειτουργεί ως σημείο επαφής για την Επιτροπή και τα κράτη μέλη και έχει σκοπό να διευκολύνει, να παρακολουθεί και να παρέχει πληροφορίες για την εφαρμογή των μέτρων ασφάλειας του λιμένα που καθορίζονται στην παρούσα οδηγία·

5. «αρχή ασφαλείας λιμένα», η αρχή που είναι αρμόδια για θέματα ασφαλείας σε δεδομένο λιμένα.

α) τις ακολουθητέες διαδικασίες·

β) τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν·

γ) τις ενέργειες που πρέπει να πραγματοποιηθούν.

— ως «επίπεδο ασφαλείας 1» νοείται το επίπεδο για το οποίο διατηρούνται συνεχώς ελάχιστα ενδεικνυόμενα προστατευτικά μέτρα ασφαλείας·

— ως «επίπεδο ασφαλείας 2» νοείται το επίπεδο για το οποίο λόγω αυξημένου κινδύνου για συμβάν ασφαλείας, επί κάποιο χρονικό διάστημα διατηρούνται επιπρόσθετα ενδεικνυόμενα προστατευτικά μέτρα ασφαλείας·

— ως «επίπεδο ασφαλείας 3» νοείται το επίπεδο για το οποίο, όταν συμβάν ασφαλείας είναι πιθανό ή αμέσως πιθανό, αν και δεν είναι δυνατό να εντοπισθεί ο συγκεκριμένος στόχος, επί περιορισμένο χρονικό διάστημα διατηρούνται περαιτέρω ειδικά προστατευτικά μέτρα ασφαλείας.

— τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση σημαντικού υλικοτεχνικού εξοπλισμού και υποδομών που είναι σημαντικά και πρέπει να προστατευθούν,

— τον προσδιορισμό πιθανών απειλών για τον εν λόγω υλικοτεχνικό εξοπλισμό και υποδομές και το ενδεχόμενο πραγματοποίησής τους, προκειμένου να καθορισθούν και να ιεραρχηθούν μέτρα ασφαλείας,

— τον προσδιορισμό, την επιλογή και την ιεράρχηση αντιμέτρων και διαδικαστικών μεταβολών καθώς και του επιπέδου αποτελεσματικότητάς τους όσον αφορά τη μείωση της τρωτότητας, και

— τον προσδιορισμό αδυναμιών, περιλαμβανόμενου του ανθρώπινου παράγοντα, σε υποδομές, πολιτικές και διαδικασίες.

— τον προσδιορισμό όλων των περιοχών οι οποίες έχουν σχέση με την ασφάλεια του λιμένα, με καθορισμό ταυτόχρονα των ορίων του λιμένα. Εδώ περιλαμβάνονται λιμενικές εγκαταστάσεις οι οποίες ήδη καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 725/2004 και η αξιολόγηση επικινδυνότητας των οποίων θα χρησιμεύσει ως βάση,

— τον προσδιορισμό θεμάτων ασφαλείας που απορρέουν από τη διεπαφή μεταξύ μέτρων για λιμενικές εγκαταστάσεις και άλλων μέτρων ασφαλείας λιμένα,

— τον προσδιορισμό του προσωπικού για το οποίο θα γίνει έρευνα του ιστορικού ή/και το οποίο θα λάβει έγκριση από τις αρχές ασφαλείας λόγω της εμπλοκής του σε περιοχές υψηλού κινδύνου,

— την υποδιαίρεση, εφόσον είναι χρήσιμη, του λιμένα ανάλογα με το ενδεχόμενο επελεύσεως συμβάντων που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια. Οι περιοχές δεν θα κρίνονται μόνο με βάση τον άμεσο τύπο τους ως ενδεχόμενοι στόχοι αλλά και το δυνητικό ρόλο τους ως διόδου σε περίπτωση που στοχεύονται γειτονικές περιοχές,

— τον προσδιορισμό διακυμάνσεων επικινδυνότητας, π.χ. με βάση την εποχικότητα,

— τον προσδιορισμό των ειδικών χαρακτηριστικών κάθε υποζώνης όπως θέση, προσβάσεις, τροφοδότηση με ηλεκτρική ενέργεια, σύστημα επικοινωνιών, ιδιοκτησία και χρήστες καθώς και άλλα στοιχεία που θεωρούνται συναφή με την ασφάλεια,

— τον προσδιορισμό ενδεχόμενων εκδοχών απειλής για τον λιμένα. Το σύνολο του λιμένα ή συγκεκριμένα τμήματα της υποδομής, τα φορτία, οι αποσκευές, τα πρόσωπα ή ο εξοπλισμός μεταφοράς εντός του λιμένα είναι δυνατόν να αποτελέσουν άμεσο στόχο προσδιοριζόμενης απειλής,

— τον προσδιορισμό των συγκεκριμένων συνεπειών της εκδοχής απειλής. Οι συνέπειες είναι δυνατό να έχουν επίπτωση σε μία ή περισσότερες υποπεριοχές. Πρέπει να προσδιορίζονται τόσο οι άμεσες όσο και οι έμμεσες συνέπειες. Ειδική προσοχή πρέπει να παρέχεται στον κίνδυνο ανθρωπίνων θυμάτων,

— τον προσδιορισμό ενδεχομένων σωρευτικών επιπτώσεων συμβάντος που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια,

— τον προσδιορισμό των τρωτών σημείων κάθε υποπεριοχής,

— τον προσδιορισμό όλων των οργανωτικών παραμέτρων των σχετικών με τη συνολική ασφάλεια λιμένα, περιλαμβανόμενης της κατανομής όλων των εξουσιών των συναφών με την ασφάλεια, των υφιστάμενων κανόνων και διαδικασιών,

— τον προσδιορισμό στο σύνολο της ασφαλείας λιμένα τρωτών σημείων σχετικών με οργανωτικές, νομοθετικές και διαδικαστικές παραμέτρους,

— τον προσδιορισμό μέτρων, διαδικασιών και ενεργειών με σκοπό τη μείωση κρίσιμης σημασίας τρωτών σημείων. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να καταβάλλεται στην ανάγκη και τα μέσα ελέγχου πρόσβασης ή περιορισμών σε ολόκληρο τον λιμένα ή σε συγκεκριμένα τμήματα λιμένα, περιλαμβανόμενης της ταυτοποίησης επιβατών, λιμενικών υπαλλήλων και άλλων εργαζομένων, επισκεπτών και πληρωμάτων, απαιτήσεων επίβλεψης ζωνών ή δραστηριοτήτων, ελέγχου φορτίου και αποσκευών. Τα μέτρα, οι διαδικασίες και οι ενέργειες πρέπει να συμβαδίζουν με τους εκτιμώμενους κινδύνους οι οποίοι είναι δυνατό να ποικίλλουν μεταξύ λιμενικών ζωνών,

— τον προσδιορισμό του τρόπου κατά τον οποίο μέτρα, διαδικασίες και ενέργειες πρέπει να ενισχυθούν ενόψει αύξησης του επιπέδου ασφαλείας,

— τον προσδιορισμό ειδικών απαιτήσεων για την αντιμετώπιση διαπιστωμένων προβλημάτων ασφαλείας όπως «ύποπτο» φορτίο, αποσκευή, εφοδιασμός με καύσιμα, προμήθειες προσώπων, άγνωστου κατόχου δέματα, γνωστοί κίνδυνοι (π.χ. βόμβα). Οι απαιτήσεις αυτές πρέπει να αναλύουν τις επιθυμητές συνθήκες είτε για διευθέτηση του κινδύνου όπου αυτός εντοπίζεται είτε μετά από μεταφορά σε ασφαλή περιοχή,

— τον προσδιορισμό μέτρων, διαδικασιών και ενεργειών με σκοπό τον περιορισμό και την άμβλυνση συνεπειών,

— τον προσδιορισμό κατανομής καθηκόντων ώστε να είναι δυνατή η ενδεδειγμένη και ορθή εφαρμογή των μέτρων, διαδικασιών και ενεργειών που προσδιορίζονται,

— την καταβολή ιδιαίτερης προσοχής, ανάλογα με την περίπτωση, στη σχέση που έχει με άλλα σχέδια ασφαλείας (π.χ. σχέδια ασφαλείας λιμενικής εγκατάστασης) και άλλα υφιστάμενα μέτρα ασφαλείας. Επίσης προσοχή πρέπει να δίδεται στη σχέση με άλλα σχέδια απόκρισης (π.χ. σχέδιο αντιμετώπισης πετρελαιοκηλίδας, σχέδιο έκτακτης ανάγκης για λιμένα, σχέδιο ιατρικής επέμβασης, σχέδιο πυρηνικής καταστροφής κ.λπ.),

— τον προσδιορισμό απαιτήσεων επικοινωνίας για την εφαρμογή των μέτρων και διαδικασιών,

— την καταβολή ιδιαίτερης προσοχής σε μέτρα για την προστασία από διαρροή πληροφοριών ευαίσθητων από άποψη ασφαλείας,

— τον προσδιορισμό των απαιτήσεων για «γνώση των αναγκαίων» όσον αφορά όλους τους άμεσα εμπλεκόμενους καθώς και, κατά περίπτωση, το ευρύ κοινό.

— καθορισμός όλων των περιοχών που είναι συναφείς προς την ασφάλεια του λιμένα. Με βάση την αξιολόγηση ασφαλείας λιμένα, τα μέτρα, οι διαδικασίες και οι ενέργειες είναι δυνατό να διαφέρουν από υποπεριοχή σε υποπεριοχή. Όντως, ορισμένες υποπεριοχές είναι δυνατό να απαιτούν δραστικότερα προληπτικά μέτρα σε σχέση με άλλες. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να καταβάλλεται στις διεπαφές μεταξύ υποπεριοχών, όπως προσδιορίζεται στην αξιολόγηση ασφαλείας λιμένα,

— διασφάλιση του συντονισμού των μέτρων ασφαλείας για περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά ασφαλείας,

— πρόβλεψη, εφόσον είναι αναγκαίο, διαφόρων μέτρων όσον αφορά τα διάφορα μέρη του λιμένα, με μεταβολή επιπέδων ασφαλείας, και ειδικές επιχειρησιακές πληροφορίες,

— προσδιορισμός της οργανωτικής δομής που υποστηρίζει την ενίσχυση της ασφαλείας λιμένα.

— απαιτήσεις πρόσβασης. Για ορισμένες περιοχές, οι απαιτήσεις τίθενται σε εφαρμογή μόνον εφόσον τα επίπεδα ασφαλείας υπερβαίνουν τα ελάχιστα όρια. Όλες οι απαιτήσεις και τα όρια πρέπει να περιλαμβάνονται συνολικά στο σχέδιο ασφαλείας λιμένα,

— απαιτήσεις ταυτοποίησης, ελέγχου αποσκευών και φορτίου. Οι απαιτήσεις είναι δυνατό να εφαρμόζονται ή να μην εφαρμόζονται σε υποπεριοχές. Οι απαιτήσεις είναι δυνατό να εφαρμόζονται ή να μην εφαρμόζονται πλήρως σε διαφορετικές υποπεριοχές. Πρόσωπα που εισέρχονται ή βρίσκονται σε κάποια υποπεριοχή είναι δυνατόν να υπόκεινται σε έλεγχο. Το σχέδιο ασφαλείας λιμένα θα ανταποκρίνεται κατάλληλα στις διαπιστώσεις της αξιολόγησης ασφαλείας λιμένα, που αποτελεί το εργαλείο με το οποίο προσδιορίζονται οι απαιτήσεις ασφαλείας για κάθε υποζώνη και σε κάθε επίπεδο ασφαλείας. Σε περίπτωση έκδοσης ειδικών δελτίων ταυτότητας για λόγους ασφαλείας λιμένα, πρέπει να καθορίζονται σαφείς διαδικασίες για την έκδοση, τη χρήση, έλεγχο και την επιστροφή των εν λόγω εγγράφων. Οι διαδικασίες αυτές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες ορισμένων ομάδων χρηστών λιμένων και να δίδουν τη δυνατότητα λήψης εξειδικευμένων μέτρων προκειμένου να περιορίζεται η αρνητική επίπτωση των απαιτήσεων ελέγχου πρόσβασης. Κάποιες κατηγορίες πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον ναυτικούς, υπαλλήλους των αρχών, άτομα τα οποία εργάζονται μόνιμα στον λιμένα, άτομα τα οποία εργάζονται ή επισκέπτονται τακτικά το λιμένα, κατοίκους στο λιμένα και άτομα τα οποία εργάζονται ή επισκέπτονται το λιμένα περιστασιακά,

— σχέση με αρχές ελέγχου φορτίων, ελέγχου αποσκευών και επιβατών. Όποτε είναι αναγκαίο, το σχέδιο πρέπει να προβλέπει τη διασύνδεση των πληροφορικών συστημάτων και των συστημάτων εκκαθάρισης των αρχών αυτών, περιλαμβανόμενων ενδεχόμενων συστημάτων εκκαθάρισης πριν από την άφιξη,

— διαδικασίες και μέτρα για τον χειρισμό ύποπτων φορτίων, αποσκευών, καυσίμων, εφοδίων προσώπων, περιλαμβανόμενου του προσδιορισμού ασφαλούς περιοχής. Επίσης διαδικασίες για άλλα θέματα ασφαλείας και παραβιάσεις της ασφαλείας λιμένα,

— απαιτήσεις επιτήρησης για υποπεριοχές ή δραστηριότητες εντός υποπεριοχών. Αμφότερες οι ανάγκες για τεχνικές λύσεις και οι λύσεις αυτές καθαυτές θα προέλθουν από την αξιολόγηση ασφαλείας λιμένα,

— σηματοδότηση. Περιοχές με απαιτήσεις πρόσβασης ή/και ελέγχου πρέπει να σημαίνονται δεόντως. Οι απαιτήσεις ελέγχου και πρόσβασης λαμβάνουν δεόντως υπόψη κάθε συναφή νομοθεσία και πρακτικές. Η επιτήρηση ενεργειών πρέπει να καθίσταται δεόντως γνωστή σε περίπτωση που αυτό απαιτείται από την εθνική νομοθεσία,

— επικοινωνίες και εκκαθάριση για λόγους ασφαλείας. Κάθε πληροφορία σχετική με την ασφάλεια πρέπει να ανακοινώνεται σύμφωνα με πρότυπα εκκαθάρισης για την ασφάλεια περιλαμβανόμενα στο σχέδιο. Λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα ορισμένων πληροφοριών, η επικοινωνία πρέπει να ακολουθεί την αρχή της γνώσης των αναγκαίων αλλά πρέπει να περιλαμβάνει, ανάλογα με την περίπτωση, διαδικασίες για ανακοινώσεις προς το ευρύ κοινό. Τα πρότυπα εκκαθάρισης για λόγους ασφαλείας θα αποτελούν μέρος του σχεδίου και αποβλέπουν στην προστασία των ευαίσθητου χαρακτήρα πληροφοριών ασφαλείας από μη εξουσιοδοτημένη κοινοποίηση,

— αναφορά συμβάντων ασφαλείας. Προκειμένου να διασφαλιστεί ταχεία απόκριση, το σχέδιο ασφαλείας λιμένα πρέπει να ορίζει σαφείς απαιτήσεις αναφοράς προς τον υπεύθυνο ασφαλείας του λιμένα για όλα τα συμβάντα ασφαλείας ή/και προς την αρχή ασφαλείας λιμένα,

— ενοποίηση με άλλα προληπτικά σχέδια ή ενέργειες. Το σχέδιο πρέπει να ασχολείται ειδικά με την ολοκλήρωση με άλλες ενέργειες πρόληψης και ελέγχου που ισχύουν στο λιμένα,

— ενοποίηση με άλλα σχέδια απόκρισης ή/και η ένταξη ειδικών μέτρων, διαδικασιών και ενεργειών απόκρισης. Το σχέδιο πρέπει να εξειδικεύει την αλληλεπίδραση και τον συντονισμό με άλλα σχέδια απόκρισης και έκτακτης ανάγκης. Εφόσον είναι αναγκαίο, πρέπει να διευθετούνται συγκρούσεις και ελλείψεις,

— απαιτήσεις εκπαίδευσης και διεξαγωγής ασκήσεων,

— λειτουργικές διαδικασίες για τη διοργάνωση και τη λειτουργία της ασφαλείας λιμένα. Το σχέδιο ασφαλείας λιμένα θα περιγράφει λεπτομερώς την οργάνωση της ασφαλείας λιμένα, την κατανομή αρμοδιοτήτων που προβλέπει και τις διαδικασίες λειτουργίας. Επίσης θα περιγράφει λεπτομερώς τον συντονισμό με υπαλλήλους αρμόδιους για την ασφάλεια λιμενικών εγκαταστάσεων και πλοίων ανάλογα με την περίπτωση. Θα οριοθετεί τα καθήκοντα της επιτροπής ασφαλείας λιμένα, εφόσον η επιτροπή αυτή υπάρχει,

— διαδικασίες για την προσαρμογή και την ενημέρωση του σχεδίου ασφαλείας λιμένα.

1. πλήρεις επιχειρήσεις επί χάρτου ή ασκήσεις πραγματικής κλίμακας·

2. προσομοίωση επί χάρτου ή σεμινάρια· ή

3. συνδυασμό με άλλες ασκήσεις που διεξάγονται όπως απόκριση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή άλλες ασκήσεις της αρχής του κράτους λιμένα.

1. εμπειρία σε θέματα σχετικά με την ασφάλεια λιμένα·

2. τις απαιτούμενες γνώσεις για τη λειτουργία λιμένα, περιλαμβανόμενων γνώσεων μελέτης και κατασκευής λιμένων·

3. κατάλληλες γνώσεις άλλων λειτουργιών σχετικών με την ασφάλεια, οι οποίες ενδεχομένως επηρεάζουν την ασφάλεια λιμένα·

4. ικανότητα αξιολόγησης των πιθανών κινδύνων για την ασφάλεια λιμένα·

5. ικανότητα διατήρησης και βελτίωσης της εμπειρίας του προσωπικού του όσον αφορά την ασφάλεια λιμένα·

6. ικανότητα επιτήρησης της συνεχούς αξιοπιστίας του προσωπικού του·

7. ικανότητα τήρησης των ενδεδειγμένων μέτρων για την αποφυγή μη εξουσιοδοτημένης κοινοποίησης υλικού ευαίσθητου από άποψη ασφαλείας ή πρόσβασης σε τέτοιου είδους υλικό·

8. γνώση της συναφούς εθνικής και διεθνούς νομοθεσίας και απαιτήσεων ασφαλείας·

9. γνώση των υφιστάμενων μορφών απειλών και μέσων ασφαλείας·

10. ικανότητα αναγνώρισης και εντοπισμού όπλων, επικίνδυνων ουσιών και συσκευών·

11. ικανότητα αναγνώρισης, χωρίς διακρίσεις, στοιχείων χαρακτηριστικών και συμπεριφοράς για πρόσωπα τα οποία είναι ενδεχόμενο ότι απειλούν την ασφάλεια λιμένα·

12. γνώση των τεχνικών που χρησιμοποιούνται για την παράκαμψη μέτρων ασφαλείας·

13. γνώση του εξοπλισμού και συστημάτων ασφαλείας και επιτήρησης και τους λειτουργικούς τους περιορισμούς.