Ελαττωματικά προϊόντα: ευθύνη

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Καλυπτόμενη ζημία

Η οδηγία εφαρμόζεται σε ζημίες:

• που προκαλούνται από θάνατο ή σωματικές βλάβες,
• που προκαλούνται σε ιδιωτική περιουσία.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ δύνανται να προβλέψουν ένα όριο συνολικής ευθύνης του παραγωγού για τον θάνατο ή τις σωματικές βλάβες που προκαλούνται από αντικείμενα πανομοιότυπα και με το ίδιο ελάττωμα.

Ευθύνη

Ως παραγωγός δύναται να θεωρηθεί:

• ο παραγωγός κάθε πρώτης ύλης, ο κατασκευαστής ενός τελικού προϊόντος ή ενός συστατικού,
• ο εισαγωγέας του προϊόντος,
• κάθε πρόσωπο που επιθέτει στο προϊόν την επωνυμία, το σήμα ή κάθε άλλο διακριτικό του σημείο,
• κάθε προμηθευτής ενός προϊόντος του οποίου ο παραγωγός ή εισαγωγέας δεν μπορούν να αναγνωριστούν.

Σε περίπτωση που δύο ή περισσότερα πρόσωπα ευθύνονται για την ίδια ζημία, θα ευθύνονται εις ολόκληρον.

Απόδειξη ζημίας

Ένα προϊόν θεωρείται ελαττωματικό εάν δεν παρέχει την ασφάλεια που δικαιούται κανείς να αναμένει, λαμβανομένων υπόψη όλων των περιστάσεων, συμπεριλαμβανομένων:

• της εξωτερικής εμφάνισης του προϊόντος,
• της ευλόγως αναμενόμενης χρησιμοποίησης του προϊόντος,
• του χρόνου κατά τον οποίο το προϊόν ετέθη σε κυκλοφορία.

Ο ζημιωθείς φέρει το βάρος της απόδειξης. Θα πρέπει να αποδείξει:

• την πραγματική ζημία,
• το ελάττωμα στο προϊόν,
• την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ ζημίας και ελαττώματος.

Ωστόσο, δεν χρειάζεται να αποδείξει την αμέλεια ή την υπαιτιότητα του παραγωγού ή του εισαγωγέα.

Απαλλαγή από την ευθύνη

Μια σειρά παραγόντων δύναται να απαλλάξει τους παραγωγούς από την ευθύνη εάν:

• δεν έθεσαν το προϊόν σε κυκλοφορία,
• το ελάττωμα εμφανίστηκε αφότου το προϊόν τέθηκε σε κυκλοφορία,
• δεν κατασκεύασαν το προϊόν αποβλέποντας σε πώληση ή διανομή με σκοπό το κέρδος,
• δεν κατασκεύασαν ή διένειμαν το προϊόν για σκοπούς που συνάδουν με τις συνήθεις συναλλαγές και πρακτικές της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας,
• το ελάττωμα οφείλεται στη συμμόρφωση του προϊόντος με αναγκαστικούς κανόνες δικαίου που θεσπίστηκαν από δημόσια αρχή,
• το ελάττωμα ενός συστατικού προκλήθηκε κατά την κατασκευή του τελικού προϊόντος.

Όταν το ζημιωθέν πρόσωπο είναι υπαίτιο, η ευθύνη του παραγωγού μπορεί να μειωθεί.

Παραγραφή της ευθύνης

• Το ζημιωθέν πρόσωπο έχει στη διάθεσή του τρία χρόνια προκειμένου να ζητήσει αποζημίωση. Η εν λόγω περίοδος ξεκινά από την ημερομηνία κατά την οποία το ζημιωθέν πρόσωπο συνειδητοποίησε τη ζημία, το ελάττωμα και την ταυτότητα του παραγωγού.
• Ο παραγωγός δεν ευθύνεται μετά την πάροδο 10 ετών από την κυκλοφορία του προϊόντος στην αγορά.
• Καμία συμβατική ρήτρα δεν μπορεί να επιτρέψει στον παραγωγό να παρεκκλίνει από την ευθύνη του έναντι του ζημιωθέντος προσώπου.
• Η εθνική νομοθεσία περί αστικής ευθύνης ισχύει ως έχει.

Κατάργηση

Η οδηγία 85/374/ΕΟΚ θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί από την οδηγία (ΕΕ) 2024/2853 (βλέπε σύνοψη) από τις 9 Δεκεμβρίου 2026.