24.3.2022   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 131/12


Δημοσίευση αίτησης καταχώρισης ονομασίας σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

(2022/C 131/12)

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά της αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1) εντός τριών μηνών από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης.

ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

«ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΣΜΙΛΑΣ / MAKARONIA TIS SMILAS / ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΣΚΛΙΝΙΤΖΙΟΥ / MAKARONIA TOU SKLINITZIOU»

Αριθ. ΕΕ: PGI-CY-02763 – 5.3.2021

ΠΟΠ ( ) ΠΓΕ (X)

1.   Ονομασια/-ες ΠΓΕ

«Μακαρόνια της Σμίλας/ Makaronia tis Smilas/ Μακαρόνια του Σκλινιτζιού/ Makaronia tou Sklinitziou»

2.   Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα

Κύπρος

3.   Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου

3.1.   Τύπος προϊόντος

Κλάση 2.5. Ζυμαρικά

3.2.   Περιγραφή του προϊόντος που φέρει την προβλεπόμενη στο σημείο 1 ονομασία

Τα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» είναι αποξηραμένα ζυμαρικά τα οποία παρασκευάζονται από την ανάμειξη νερού με λίγο αλάτι και αλεύρι από σκληρό σιτάρι ή/και αλεύρι άλλου τύπου με σιμιγδάλι, αλάτι και νερό. Κατά την παρασκευή του προϊόντος δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και ελαιόλαδο.

Φυσικά χαρακτηριστικά

Χαρακτηρίζονται από μια μικρή οπή (τρύπα) η οποία διαπερνά το «Μακαρόνι της Σμίλας / Μακαρόνι του Σκλινιτζιού» σε οριζόντια τομή ενώ είναι επίσης εμφανής μια ανομοιομορφία στο σχήμα, με κύριο στοιχείο τα λεπτότερα άκρα του αποξηραμένου ζυμαριού (μακαρόνι) σε σχέση με το ενδιάμεσο μέρος του.

Μήκος: 3 έως 6 cm

Πάχος: 0,3 έως 0,7 cm (στο πλατύτερο σημείο)

Χρώμα: Υπόλευκο

Υφή: σκληρή, λεία επιφάνεια

Χημικά χαρακτηριστικά

Περιεκτικότητα σε υγρασία: μικρότερη του 12 %

Υδατάνθρακες: 70-80 %

Αλάτι: λιγότερο από 1 %

3.3.   Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης) και πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)

3.4.   Ειδικά στάδια της παραγωγής τα οποία πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Η παραγωγή του προϊόντος «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια τα οποία εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής:

ετοιμασία του ζυμαριού με την ανάμειξη των πρώτων υλών•

ξεκούραση του ζυμαριού•

κόψιμο του ζυμαριού σε μικρά κομμάτια•

διαμόρφωση του σχήματος του κάθε κομματιού με τη χρήση βλαστού από βούρλο (σκλινίτζι)•

ξήρανση.

3.5.   Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ. του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Τα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» συσκευάζονται σε διαφανή συσκευασία. Η εν λόγω συσκευασία παρέχει τη δυνατότητα στον καταναλωτή να διακρίνει τα γνωρίσματα του προϊόντος, ιδίως το σχετικά ακανόνιστο σχήμα του, την υφή του και τον χαρακτηριστικό σωλήνα του, τα οποία αποδεικνύουν ότι είναι χειροποίητο.

Η συσκευασία και η σήμανση του προϊόντος θα πρέπει να γίνεται εντός της γεωγραφικά οριοθετημένης περιοχής για σκοπούς καλύτερης ιχνηλασιμότητας αλλά και για να αποφεύγεται ο κίνδυνος αλλοίωσης. Τυχόν μεταφορά του προϊόντος για να συσκευαστεί εκτός του τόπου παρασκευής αυξάνει τις πιθανότητες ποιοτικής αλλοίωσης και υποβάθμισης του προϊόντος καθώς διατρέχεται ο κίνδυνος θρυμματισμού ή/και σύνθλιψής του.

3.6.   Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Στη συσκευασία θα πρέπει να αναγράφονται:

η φράση «χειροποίητα ζυμαρικά»•

αναφορά στο «σκλινίτζι» (βλαστός βούρλου) που χρησιμοποιείται για τη διαμόρφωση του σχήματός τους

4.   Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή ορίζεται ως το σύνολο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

5.   Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Η αίτηση για καταχώριση της ονομασίας «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» βασίζεται στα ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά του προϊόντος αλλά και στη φήμη που έχει αποκτήσει το προϊόν στο πέρασμα του χρόνου. Τα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» είναι τρυπητά και παρουσιάζουν μια διακριτή ανομοιομορφία μεταξύ των άκρων και του κεντρικού μέρους του αποξηραμένου προϊόντος.

Τα χαρακτηριστικά των «Μακαρονιών της Σμίλας / Μακαρονιών του Σκλινιτζιού», είναι αποτέλεσμα της τεχνογνωσίας και της τοπικής εμπειρογνωσίας των παρασκευαστών τους. Συγκεκριμένα:

Πρώτον, η επιλογή του ειδικού εργαλείου που χρησιμοποιείται για την παρασκευή του προϊόντος έχει μεγάλη σημασία. Αυτό το λεπτό καλαμοειδές στέλεχος επιλέγεται προσεκτικά και κόβεται από θάμνους του είδους Juncus sp. Στην τοπική διάλεκτο, το φυτό και κατ’ επέκταση το ειδικό εργαλείο, ονομάζεται «σκλινίτζι». Ενίοτε, ιδίως κατά το παρελθόν, αντί για σκλινίτζι χρησιμοποιούσαν και λεπτές σούβλες γνωστές ως «σμίλες». Στο εργαλείο συνεπώς αυτό οφείλει το προϊόν και το όνομά του. Κατά την διαλογή του σκλινιτζιού, το οποίο οι παραγωγοί θα χρησιμοποιούν για χρόνια, επιλέγονται στελέχη μήκους περί τα 30-40 εκ. με επιφάνεια λεία και κυλινδρική. Στελέχη με τετραγωνισμένες πλευρές ή με τραχεία υφή δεν θεωρούνται κατάλληλα για τη διαμόρφωση ομοιόμορφης και κυλινδρικής οπής στα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού».

Ένα ακόμη στοιχείο το οποίο είναι σημαντικό για τη διαμόρφωση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του προϊόντος είναι η ελαστικότητα του ζυμαριού η οποία σχετίζεται με το χρόνο «ξεκούρασης» του. Μικρά κομμάτια ζυμαριού δουλεύονται με τη βοήθεια του σκλινιτζιού για να αποκτήσουν σχήμα κυλινδρικό το οποίο λεπταίνει προς τα άκρα. Από κάθε κομμάτι θα προκύψει και ένα «Μακαρόνι της Σμίλας / Μακαρόνι του Σκλινιτζιού». Η πείρα και η τεχνική του κάθε παρασκευαστή στην επεξεργασία του ζυμαριού πάνω στο σκλινίτζι είναι αυτή που θα καθορίσει το πάχος του προϊόντος. Οι πιο έμπειροι παραγωγοί μπορούν να επεξεργάζονται και να διαμορφώνουν ταυτόχρονα πολλά κομμάτια ζύμης, γεγονός που επιταχύνει τη διαδικασία και αυξάνει την παραγωγικότητα.

Τέχνη και επιδεξιότητα από πλευράς των παραγωγών χρειάζεται και η διαδικασία αποξήρανσης των «Μακαρονιών της Σμίλας / Μακαρονιών του Σκλινιτζιού». Τα νωπά «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» πρέπει να τοποθετούνται πάνω σε σίτες ή πανέρια αποξήρανσης με τρόπο ώστε τα τεμάχια του προϊόντος να μην έρχονται σε επαφή μεταξύ τους. Αυτό θα επιτρέψει το καλύτερο και πιο ομοιόμορφο στέγνωμα. Η πείρα του κάθε παραγωγού θα καθορίσει πότε το προϊόν είναι έτοιμο. Τα χαρακτηριστικά που ελέγχονται είναι (α) η απουσία κολλώδους υφής στην επιφάνεια και (β) ο κρότος που κάνουν τα τεμάχια του προϊόντος καθώς ανακατεύονται και κτυπούν μεταξύ τους.

Τα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» σύμφωνα με βιβλιογραφικές αναφορές ήταν παραδοσιακά φαγητό για ιδιαίτερες περιστάσεις, ενώ ήταν επίσης συνδεδεμένα με μέρες γιορτινές. Ήταν κυριακάτικο φαγητό αλλά και φαγητό που σέρβιραν στους κυπριακούς γάμους, καθώς και κατά τον θερισμό. Η παρασκευή των «Μακαρονιών της Σμίλας / Μακαρονιών του Σκλινιτζιού, όπως αναφέρεται σε συγγράμματα σχετικά με την τοπική λαογραφία, αποτελούσε ευκαιρία για κοινωνική αλληλεπίδραση των γυναικών στα χωριά. Μάλιστα οι γυναίκες «συναγωνίζονταν» ως προς τους τρόπους τοποθέτησης των «Μακαρονιών της Σμίλας / Μακαρονιών του Σκλινιτζιού» μέσα σε πανέρια αποξήρανσης, σε διαφορετικούς σχηματισμούς.

Τα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» πέραν της μακρόχρονης παράδοσης τους ως τοπικό κυπριακό προϊόν έχουν αποκτήσει ιδιαίτερη φήμη κατά τα τελευταία χρόνια και έχουν ενταχθεί και στο «σύγχρονο» διαιτολόγιο. Τα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» αποτελούν ένα από τα προϊόντα του σήματος πιστοποίησης της κυπριακής γαστρονομίας «Taste Cyprus Delightful Journeys», καθώς και ένα από τα προϊόντα που προβάλλονται στο Φεστιβάλ Παραδοσιακής Κουλτούρας το οποίο διεξάγεται από το 2004 σε διαφορετικές κοινότητες της κυπριακής υπαίθρου. Σε ειδικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται για τα κυπριακά ζυμαρικά, με τη συμμετοχή γνωστών μαγείρων, τα «Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού» κατέχουν ιδιαίτερη θέση ενώ η παρουσία τους είναι δεδομένη και σε πληθώρα έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων που προβάλλουν την κυπριακή γαστρονομία.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών

http://www.moa.gov.cy/moa/da/da.nsf/All/FE9A90EB4A75497BC22583A9003E9C46/$file/Προδιαγραφή%20μακαρόνια%20της%20σμίλας.pdf


(1)  ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.