Μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες (ΜΣΕ)

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 999/2001 – κανόνες πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών

ΣΥΝΟΨΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

• Θεσπίζει κανόνες πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ)*.
• Καλύπτει την παραγωγή, τη διάθεση στην αγορά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τις εξαγωγές ζώων και ζωικών προϊόντων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατατάσσει τις χώρες ή τις περιφέρειες ανάλογα με το επίπεδο κινδύνου εμφάνισης της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοοειδών (ΣΕΒ):

• Επίπεδο 1: αμελητέος κίνδυνος
• Επίπεδο 2: ελεγχόμενος κίνδυνος
• Επίπεδο 3: απροσδιόριστος κίνδυνος

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα ελέγχου, με διαδικασίες ανίχνευσης για ζώα με υπόνοια μόλυνσης από ΣΕΒ ή τρομώδη νόσο*. Θα πρέπει να διενεργείται επίσης ταχεία ανίχνευση μετά τον θάνατο.

Τα ζώα με υπόνοια μόλυνσης και τα άλλα ζώα που βρίσκονται στην εκμετάλλευση δεν δύνανται να μετακινηθούν έως ότου γνωστοποιηθούν τα αποτελέσματα των δοκιμών. Εάν τα ζώα έχουν εκτεθεί κάπου αλλού, οι άλλες εκμεταλλεύσεις θα πρέπει να επιτηρούνται.

Όταν ένα κρούσμα επιβεβαιώνεται επίσημα, θα πρέπει να εφαρμόζονται τα ακόλουθα μέτρα:

• Διενέργεια έρευνας σχετικά με την προέλευση της νόσου και όλων των δυνητικών μολυσμένων ζώων ή προϊόντων.
• Η μολυσμένη εκμετάλλευση υπόκειται σε επίσημη επιτήρηση. Για κάθε μετακίνηση των επιρρεπών ζώων (ή προϊόντων ζωικής προέλευσης) απαιτείται άδεια.
• Θανάτωση και ολοσχερής καταστροφή της αγέλης για την οποία υπάρχει υπόνοια μόλυνσης. Διαφορετικοί κανόνες ισχύουν για τα αιγοπρόβατα.

Καταβάλλεται αποζημίωση αμελλητί για την απώλεια ζώων ή προϊόντων ζωικής προέλευσης.

Μείωση του κινδύνου σημαίνει:

• Απαγορεύεται η διατροφή των μηρυκαστικών με ζωική πρωτεΐνη, καθώς και η διατροφή με επεξεργασμένη ζωική πρωτεΐνη (όπως ζελατίνη και προϊόντα αίματος) σε εκτρεφόμενα ζώα (με την εξαίρεση των σαρκοφάγων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή γούνας, όπως το βιζόν).
• Ειδικά υλικά κινδύνου θα πρέπει να απομακρύνονται από τα σφάγια, ακόμα και σε περιοχές όπου ο κίνδυνος ΣΕΒ είναι αμελητέος. Σε περιοχές ελεγχόμενου ή απροσδιόριστου κινδύνου, τα οστά από βοοειδή ή αιγοπρόβατα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την παρασκευή μηχανικώς διαχωρισμένου κρέατος Υπάρχουν ειδικές μέθοδοι για ορισμένα μέλη του σώματος, όπως το κρέας του κεφαλιού και της γλώσσας.
• Τα ζώα που προορίζονται για εξαγωγή ή εισαγωγή πρέπει να συνοδεύονται από υγειονομικά πιστοποιητικά. Παρόμοιοι κανόνες ισχύουν για τις εισαγωγές από τρίτες χώρες, εκτός αυτών με αμελητέο κίνδυνο ΣΕΒ.

Οι εργάτες που ασχολούνται με την παραγωγή και την επιτήρηση πρέπει να έχουν λάβει βασική εκπαίδευση όσον αφορά τις ΜΣΕ.

Για τη διασφάλιση ομοιόμορφης επιστημονικής ανάλυσης και αξιόπιστων αποτελεσμάτων, θα πρέπει να οριστούν εθνικά και ευρωπαϊκά εργαστήρια αναφοράς.

Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι κάθε υπόνοια ΣΕΒ σε ζώα κοινοποιείται στις αρχές, και οι χώρες ενημερώνουν τακτικά η μία την άλλη καθώς και την Επιτροπή για σχετικά κρούσματα. Θα πρέπει επίσης να διενεργούν συχνές επίσημες επιθεωρήσεις προκειμένου να ελέγχουν ότι οι κανόνες τηρούνται.

Παρεκκλίσεις από τους εν λόγω κανόνες δύνανται να εγκριθούν, οι οποίες θα αντανακλούν νέες επιστημονικές γνώσεις.

Σε μια ανακοίνωσή της του 2010 η Επιτροπή παρατηρεί ότι η ΕΕ είναι κοντά στην εξάλειψη των ΣΕΒ στα βοοειδή, αλλά η επιτήρηση θα πρέπει να συνεχιστεί προκειμένου να αποφευχθεί η επανεμφάνισή τους.

ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2001 και εφαρμόζεται από την 1η Ιουλίου 2001.

ΠΛΑΙΣΙΟ

• ΜΣΕ/ΣΕΒ – Εισαγωγή
• ΣΕΒ / τρομώδης νόσος – νομοθεσία ΣΕΒ

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

* Μεταδιδόμενες σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες (ΣΕΒ): θανατηφόρες νόσοι οι οποίες χαρακτηρίζονται από την εκφύλιση του εγκεφαλικού ιστού, ο οποίος αποκτά σπογγόμορφη εμφάνιση.

Οι εν λόγω νόσοι περιλαμβάνουν:

• τη νόσο Creutzfeldt-Jakob (CJD), η οποία εμφανίζεται στους ανθρώπους,
• τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών (ΣΕΒ), η οποία εμφανίζεται στα βοοειδή, και
• την τρομώδη νόσο, η οποία εμφανίζεται σε μικρά μηρυκαστικά, όπως στα αιγοπρόβατα.

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 999/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2001, για τη θέσπιση κανόνων πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών (ΕΕ L 147 της 31.5.2001, σ. 1-40)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις και διορθώσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 999/2001 έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση είναι μόνο για σκοπούς αναφοράς.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Απόφαση της Επιτροπής 2002/1003/EΚ, της 18ης Δεκεμβρίου 2002, για τον καθορισμό ελάχιστων απαιτήσεων για τη διεξαγωγή έρευνας των γονότυπων της πρωτεΐνης πριόν σε φυλές προβάτων (ΕΕ L 349 της 24.12.2002, σ. 105-107)

Ανακοίνωση της Επιτροπής: Οδικός χάρτης ΜΣΕ [COM(2005) 322 τελικό της 15ης Ιουλίου 2005]

Απόφαση 2007/453/EΚ της Επιτροπής, της 29ης Ιουνίου 2007, για τον καθορισμό της κατάστασης που επικρατεί στα κράτη μέλη ή σε τρίτες χώρες ή στις περιφέρειές τους ως προς τη ΣΕΒ με βάση τον κίνδυνο εκδήλωσης ΣΕΒ (ΕΕ L 172 της 30.6.2007, σ. 84-86). Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο: Οδικός χάρτης ΜΣΕ 2 — Έγγραφο στρατηγικής για τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες για την περίοδο 2010-2015 [COM(2010) 384 τελικό της 16ης Ιουλίου 2010]

τελευταία ενημέρωση 15.02.2016