EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ — Βέλτιστες πρακτικές για τη διεξαγωγή των διαδικασιών που αφορούν τα άρθρα 101 και 102 της ΣΛΕΕ
ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ;
Η ανακοίνωση παρέχει πρακτικές οδηγίες για τις κύριες διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τον χειρισμό των εικαζόμενων παραβάσεων των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ):
- Το άρθρο 101 της ΣΛΕΕ απαγορεύει τις συμπράξεις* και άλλες περιοριστικές συμφωνίες.
- Το άρθρο 102 απαγορεύει κάθε κατάχρηση από εταιρείες με δεσπόζουσα θέση.
Κάνοντας πιο κατανοητή τη διαδικασία διερεύνησης από την Επιτροπή, η ανακοίνωση επιδιώκει την αύξηση της αποτελεσματικότητας των ερευνών και τη διασφάλιση υψηλού βαθμού διαφάνειας και προβλεψιμότητας της διαδικασίας.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Η ανακοίνωση εξηγεί τον τρόπο που η Επιτροπή εφαρμόζει:
Στο παράρτημα 1 της ανακοίνωσης συνοψίζεται η ουσία της ανακοίνωσης, υπό μορφή διαγράμματος ροής.
Διαδικασία
Το στάδιο της έρευνας
- οι υποθέσεις εικαζόμενης αντιανταγωνιστικής συμπεριφοράς μπορεί:
- να βασίζονται σε καταγγελίες από εταιρείες, φυσικά και νομικά πρόσωπα ή κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)·
- να ανοίγονται από την ίδια την Επιτροπή, γεγονός που επίσης ωθεί τις εταιρίες και τους πολίτες να την ενημερώνουν σχετικά με εικαζόμενες επιλήψιμες πράξεις·
- κατά την αρχική εκτίμηση, η Επιτροπή:
- κατανέμει την υπόθεση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ανταγωνισμού·
- εξετάζει εάν η υπόθεση χρήζει περαιτέρω διερεύνησης·
- απορρίπτει ορισμένες υποθέσεις βάσει ανεπαρκών λόγων για λήψη μέτρων·
- εστιάζει σε υποθέσεις με σημαντική επίπτωση στην εσωτερική αγορά και με κίνδυνο να ζημιωθούν οι καταναλωτές·
- ενημερώνει τους αποδέκτες των μέτρων έρευνας για το αντικείμενο και τον σκοπό τους·
- ειδοποιεί τους καταγγέλλοντες για τα μέτρα που προτίθεται να λάβει·
- με την επίσημη κίνηση διαδικασίας, η Επιτροπή:
- σηματοδοτεί την περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης·
- προσδιορίζει και ενημερώνει τα εμπλεκόμενα μέρη και περιγράφει το πεδίο της έρευνας·
- επισημαίνει ότι η διαδικασία δεν προδικάζει την ύπαρξη παράβασης·
- η Επιτροπή δύναται:
- να ζητήσει από εταιρείες να παράσχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες εντός των προθεσμιών·
- να πραγματοποιεί συνεδριάσεις με τα εμπλεκόμενα μέρη, τους καταγγέλλοντες ή άλλους·
- να διεξάγει ακροάσεις φυσικών ή νομικών προσώπων που γνωρίζουν χρήσιμα στοιχεία·
- να επιθεωρεί τις εγκαταστάσεις μιας εταιρείας και άλλους χώρους·
- να ανταλλάσσει πληροφορίες με τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού·
- να οργανώνει σε εθελοντική βάση ενημερωτικές συσκέψεις με τις υπό εξέταση εταιρείες σε βασικά στάδια της υπόθεσης·
- να επιτρέπει στα μέρη να εξετάζουν βασικά έγγραφα, όπως τη μη εμπιστευτική έκδοση της καταγγελίας σε αρχικό στάδιο·
Οι πιθανές εκβάσεις του σταδίου της έρευνας είναι:
- η έκδοση κοινοποίησης αιτιάσεων με στόχο την έκδοση απαγορευτικής απόφασης σε σχέση με όλα ή ορισμένα από τα ζητήματα που εντοπίζονται·
- η διεξαγωγή συνομιλιών όσον αφορά πιθανή απόφαση δεσμεύσεων με τις εμπλεκόμενες εταιρείες, εφόσον επιθυμούν, να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα ανταγωνισμού·
- η περάτωση της διαδικασίας όταν δεν υπάρχουν λόγοι να συνεχιστεί.
Διαδικασίες που οδηγούν σε απόφαση απαγόρευσης
- Έπειτα από ενδελεχή έρευνα, η Επιτροπή εκδίδει κοινοποίηση αιτιάσεων για να διασφαλίσει το δικαίωμα ακρόασης της εταιρείας. Αυτή η προκαταρκτική εκτίμηση των εικαζόμενων παραβάσεων:
- ενημερώνει τις εταιρείες για τις κατηγορίες που αντιμετωπίζουν, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να απαντήσουν·
- καθορίζει τα διορθωτικά μέτρα που προτίθεται να επιβάλει η Επιτροπή προκειμένου να σταματήσει την αντιανταγωνιστική συμπεριφορά·
- δηλώνει εάν η Επιτροπή προτίθεται να επιβάλει πρόστιμα στις εταιρείες, τη μέθοδο υπολογισμού τους και το κατά πόσο τα εν λόγω πρόστιμα υπόκεινται σε μειώσεις·
- παρέχει στους αποδέκτες δυνατότητα πρόσβασης στη δικογραφία της Επιτροπής και, εφόσον κριθεί αναγκαίο, σε ορισμένες εμπιστευτικές πληροφορίες·
- παρέχει στις εταιρείες το δικαίωμα γραπτής απάντησης·
- συνδέει τους καταγγέλλοντες με τη διαδικασία, παρέχοντάς τους μια μη εμπιστευτική εκδοχή της κοινοποίησης αιτιάσεων·
- δίνει στα εμπλεκόμενα μέρη το δικαίωμα προφορικής ακρόασης ώστε να αναπτύξουν τα γραπτά επιχειρήματά τους, να συμπληρώσουν τα γραπτά στοιχεία ή να ενημερώσουν την Επιτροπή για άλλα συναφή θέματα·
- συνοδεύεται από συμπληρωματική κοινοποίηση αιτιάσεων εάν προκύψουν νέα συναφή αποδεικτικά στοιχεία ή εάν οι εταιρίες, οι οποίες μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες εξελίξεις, βρεθούν αντιμέτωπες με αυστηρότερες ποινές.
- Στο τέλος της διαδικασίας, η Επιτροπή μπορεί:
- να αποφασίσει την ύπαρξη παραβίασης των σχετικών κανόνων ανταγωνισμού·
- να αποσύρει κάποιες αιτιάσεις και να προχωρήσει με τις άλλες·
- να θέσει την υπόθεση στο αρχείο.
Διαδικασία ανάληψης δεσμεύσεων
Η Επιτροπή:
- ενθαρρύνει τις εταιρείες να εκδηλώσουν όσο το δυνατό νωρίτερα το ενδιαφέρον τους να συζητήσουν για ανάληψη δεσμεύσεων·
- μπορεί να αποδεχτεί τις δεσμεύσεις μιας εταιρείας εφόσον είναι πρόθυμη να διορθώσει την αντιανταγωνιστική συμπεριφορά της·
- απορρίπτει τις δεσμεύσεις εάν κρίνει ότι η παράνομη δραστηριότητα αναλογεί σε πρόστιμο·
- δεν λαμβάνει απόφαση για το εάν υπήρξε παραβίαση του δικαίου της ΕΕ εφόσον αποδεχτεί τις δεσμεύσεις.
Οι διαδικασίες υποχρεώνουν την Επιτροπή:
- να εκδίδει προκαταρκτική εκτίμηση, στην οποία συνοψίζονται τα κύρια πραγματικά περιστατικά και καθορίζοντα τα μέτρα που πρέπει να λάβει η εταιρία·
- να δίνει στις εταιρείες διορία ενός μήνα για να υποβάλλουν δεσμεύσεις οι οποίες είναι σαφείς και εκτελούνται από αυτούς που τις αναλαμβάνουν, προκειμένου να αλλάξουν συμπεριφορά ή να πραγματοποιήσουν διαρθρωτικές αλλαγές·
- να δημοσιοποιεί τις δεσμεύσεις, προτού τις καταστήσει υποχρεωτικές, ώστε τα τρίτα μέρη και οι τυχόν ενάγοντες να έχουν περιθώριο αντίδρασης — μια διαδικασία γνωστή ως έρευνα αγοράς·
- να προχωρήσει με τη διαδικασία απαγόρευσης εάν μια εταιρεία αρνείται να προσαρμόσει τις δεσμεύσεις της με βάση την έρευνα αγοράς ή νέες πληροφορίες.
Διαδικασία απόρριψης καταγγελιών
Η Επιτροπή:
- εξετάζει επίσημες καταγγελίες·
- τις αξιολογεί υπό το πρίσμα των πραγματικών και νομικών στοιχείων της εκάστοτε υπόθεσης·
- μπορεί να τις απορρίπτει βάσει:
- ανεπαρκών λόγων για λήψη μέτρων
- αναρμοδιότητας και έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων ή τεκμηρίωσης·
- ενημερώνει τον καταγγέλλοντα, ο οποίος μπορεί είτε να αποσύρει τον ισχυρισμό είτε να επιχειρήσει να πείσει την Επιτροπή να συνεχίσει την έρευνά της.
Έκδοση, κοινοποίηση και δημοσίευση αποφάσεων
Η Επιτροπή γνωστοποιεί την απόφαση στις εμπλεκόμενες εταιρείες αμέσως μετά τη λήψη της, εκδίδει ανακοίνωση Τύπου και δημοσιεύει στον δικτυακό τόπο της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού μη εμπιστευτική έκδοση.
Πρόσθετες οδηγίες
Οι ακόλουθες ανακοινώσεις της Επιτροπής είναι επίσης σχετικές με τις διαδικασίες:
Η ανακοίνωση δεν καλύπτει τα ακόλουθα τα οποία έχουν τη δική τους καθοδήγηση·
- διαδικασίες διευθέτησης διαφορών και επιείκεια που αφορά τις συμπράξεις·
- παραβιάσεις έναντι των κυβερνήσεων της ΕΕ με βάση ιδίως το άρθρο 106 της ΣΛΕΕ σε συνδυασμό με τα άρθρα 101 και 102·
- διαδικασίες δυνάμει του κανονισμού συγκεντρώσεων [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 139/2004]·
- διαδικασίες κρατικών ενισχύσεων [δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1589 ο οποίος κατήργησε και αντικατέστησε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ.659/1999].
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ;
Εφαρμόζεται από τις 20 Οκτωβρίου 2011.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Δείτε επίσης:
- Αντιµονοπωλιακή νομοθεσία — Επισκόπηση (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
- Διαδικασίες για την εφαρμογή των άρθρων 101 και 102 — Βασικοί παράγοντες και έλεγχοι και ισορροπίες (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές για τη διεξαγωγή των διαδικασιών που αφορούν τα άρθρα 101 και 102 της ΣΛΕΕ (ΕΕ C 308 της 20.10.2011, σ. 6-32)
ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ
Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 101 (πρώην άρθρο 81 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 88-89)
Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 102 (πρώην άρθρο 82 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 89)
Απόφαση 2011/695/ΕΕ του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 13ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα του συμβούλου ακροάσεων σε ορισμένες διαδικασίες ανταγωνισμού (ΕΕ L 275 της 20.10.2011, σ. 29-37)
Ανακοίνωση της Επιτροπής περί των κανόνων πρόσβασης στον φάκελο υπόθεσης της Επιτροπής δυνάμει των άρθρων 81 και 82 της Συνθήκης ΕΚ, των άρθρων 53, 54 και 57 της Συμφωνίας ΕΟΧ, και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου (ΕΕ C 325 της 22.12.2005, σ. 7-15)
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 773/2004 της Επιτροπής, της 7ης Απριλίου 2004, σχετικά με τη διεξαγωγή από την Επιτροπή των διαδικασιών δυνάμει των άρθρων 81 και 82 της συνθήκης ΕΚ (ΕΕ L 123 της 27.4.2004, σ. 18-24)
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 773/2004 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.
Ανακοίνωση της Επιτροπής περί χειρισμού των καταγγελιών από την Επιτροπή βάσει των άρθρων 81 και 82 της Συνθήκης ΕΚ (EE C 101 της 27.4.2004, σ. 65-77)
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου, στις 20 Ιανουαρίου 2004, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων (κανονισμός ΕΚ συγχωνεύσεων) (ΕΕ L 24 της 29.1.2004, σ. 1-22).
Κανονισμός (EΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης (ΕΕ L 1 της 4.1.2003, σ. 1-25)
Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.
τελευταία ενημέρωση 29.05.2020