Εξαίρεση των κάθετων συμφωνιών προμήθειας και διανομής

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 330/2010 — εφαρμογή της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ορισμένες κατηγορίες κάθετων συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών

Άρθρο 101 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 101 ΤΗΣ ΣΛΕΕ;

Το άρθρο 101 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ απαγορεύει τις συμφωνίες που μπορεί να επηρεάσουν το εμπόριο μεταξύ χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και οι οποίες παρεμποδίζουν, περιορίζουν ή στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Ωστόσο, συμφωνίες που αποφέρουν επαρκή οφέλη ώστε να υπερκαλύπτουν τα δυσμενή για τον ανταγωνισμό αποτελέσματα απαλλάσσονται από αυτή την απαγόρευση δυνάμει του άρθρου 101 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ.

Ο κανονισμός παρέχει απαλλαγή κατά κατηγορία από το άρθρο 101 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ στις κάθετες συμφωνίες * που πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις. Οι συμφωνίες αυτές μπορούν, για παράδειγμα, να βοηθήσουν κάποια κατασκευάστρια εταιρεία να εισέλθει σε νέα αγορά, να αποφύγει καταστάσεις όπου κάποιος διανομέας «παρασιτεί» επωφελούμενος των προωθητικών ενεργειών άλλης εταιρείας διανομής, ή επιτρέπουν σε κάποιον προμηθευτή να αποσβέσει την επένδυση που πραγματοποίησε για συγκεκριμένο πελάτη.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Προϋποθέσεις για την εφαρμογή του κανονισμού

Πριν εξαιρεθεί κάποια συγκεκριμένη κάθετη συμφωνία από το άρθρο 101 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις:

• η συμφωνία να μην περιέχει κάποιον από τους «σκληρούς» περιορισμούς που καθορίζονται στον κανονισμό,
• το μερίδιο αγοράς τόσο του προμηθευτή όσο και του αγοραστή να μην υπερβαίνει το 30 %,
• ο κανονισμός περιέχει όρους που σχετίζονται με 3 συγκεκριμένους περιορισμούς.

«Σκληροί» περιορισμοί

Υπάρχουν 5 περιορισμοί οι οποίοι οδηγούν στον αποκλεισμό ολόκληρης της συμφωνίας από το ευεργέτημα του κανονισμού, ακόμα και αν τα μερίδια αγοράς που κατέχουν ο προμηθευτής και ο αγοραστής είναι χαμηλότερα από το 30 %. Θεωρούνται περιορισμοί ανταγωνισμού ιδιαίτερης σοβαρότητας, καθώς ενδέχεται να βλάπτουν τους καταναλωτές. Στις περισσότερες περιπτώσεις απαγορεύονται, και θεωρείται απίθανο οι κάθετες συμφωνίες που τους περιλαμβάνουν να πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 101 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ:

• 1.

  οι προμηθευτές δεν επιτρέπεται να καθορίζουν την (ελάχιστη) τιμή στην οποία οι εταιρείες διανομής μπορούν να μεταπωλούν τα προϊόντα τους (διατήρηση τιμής μεταπώλησης),

• 2.

  απαγορεύεται ο καταμερισμός της αγοράς ανά εδαφική επικράτεια ή ανά πελάτη. Οι εταιρείες διανομής πρέπει να παραμένουν ελεύθερες να αποφασίσουν πού και σε ποιους θα πουλήσουν. Ο κανονισμός περιέχει εξαιρέσεις σε αυτό τον κανόνα, οι οποίες, για παράδειγμα, επιτρέπουν σε εταιρείες να διατηρούν σύστημα αποκλειστικής διανομής ή σύστημα επιλεκτικής διανομής.

• 3.

  οι επιλεγμένες εταιρείες διανομής, ενώ τους απαγορεύεται να πωλούν σε μη εξουσιοδοτημένες εταιρείες διανομής, δεν μπορούν να αντιμετωπίζουν περιορισμούς όσον αφορά τους τελικούς χρήστες στους οποίους επιτρέπεται να πωλούν,

• 4.

  οι επιλεγμένες εταιρείες διανομής πρέπει να είναι ελεύθερες να πωλούν ή να αγοράζουν τα αναφερόμενα στη σύμβαση προϊόντα από άλλες επιλεγμένες εταιρείες διανομής του δικτύου,

• 5.

  συμφωνία μεταξύ μιας εταιρείας κατασκευής ανταλλακτικών και αγοραστή που ενσωματώνει τα εν λόγω ανταλλακτικά στα δικά του προϊόντα δεν μπορεί να παρεμποδίζει ή να περιορίζει τις πωλήσεις της κατασκευάστριας εταιρείας σε τελικούς χρήστες, ανεξάρτητους επισκευαστές ή παρόχους υπηρεσιών.

Το όριο του 30 % στο μερίδιο αγοράς

Η κάθετη συμφωνία εμπίπτει σε αυτό τον κανονισμό εάν το μερίδιο αγοράς που κατέχει τόσο ο προμηθευτής όσο και ο αγοραστής των προϊόντων ή των υπηρεσιών δεν υπερβαίνει το 30 %. Για τον προμηθευτή, καθοριστική σημασία για την εφαρμογή της απαλλαγής κατά κατηγορία έχει το μερίδιο που κατέχει στην αναφερόμενη αγορά προμηθειών, δηλαδή στην αγορά στην οποία πωλεί τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες του. Για τον αγοραστή, καθοριστική σημασία για την εφαρμογή του κανονισμού έχει το μερίδιο που κατέχει στην αντίστοιχη αγορά, δηλαδή στην αγορά από την οποία αγοράζει προϊόντα ή υπηρεσίες.

Οι αποκλειόμενοι περιορισμοί

Ο κανονισμός εφαρμόζεται σε όλους τους κάθετους περιορισμούς εκτός από τους προαναφερθέντες. Ωστόσο, επιβάλλει συγκεκριμένους όρους σε 3 κάθετους περιορισμούς:

• υποχρεώσεις μη ανταγωνισμού στη διάρκεια της σύμβασης,
• υποχρεώσεις μη ανταγωνισμού μετά τον τερματισμό της σύμβασης,
• αποκλεισμός συγκεκριμένων σημάτων στο πλαίσιο συστήματος επιλεκτικής διανομής.

Όταν δεν πληρούνται αυτοί οι όροι, αυτοί οι κάθετοι περιορισμοί εξαιρούνται από την απαλλαγή βάσει του κανονισμού. Ωστόσο, ο κανονισμός εξακολουθεί να εφαρμόζεται στο υπόλοιπο μέρος της κάθετης συμφωνίας εφόσον αυτό μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα από τους μη απαλλασσόμενους κάθετους περιορισμούς.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επίσης εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για τους κάθετους περιορισμούς. Σε αυτές περιγράφεται η προσέγγιση που ακολουθείται σε σχέση με τις κάθετες συμφωνίες που δεν εμπίπτουν στον κανονισμό.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Εφαρμόζεται από την 1η Ιουνίου 2010, και θα λήξει στις 31 Μαΐου 2022.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:

• Κάθετες συμφωνίες (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
• Προστασία του ανταγωνισμού: Η Επιτροπή θεσπίζει αναθεωρημένους κανόνες ανταγωνισμού για κάθετες συμφωνίες: συχνές ερωτήσεις (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
• Μετά την έκρηξη της επιδημίας του COVID-19 και τη θέσπιση μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε: Ανακοίνωση της Επιτροπής — Προσωρινό πλαίσιο για την αξιολόγηση ζητημάτων αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας που αφορούν τη συνεργασία επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που απορρέουν από την τρέχουσα έξαρση της νόσου COVID-19

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 330/2010 της Επιτροπής, της 20ής Απριλίου 2010, για την εφαρμογή του άρθρου 101 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ορισμένες κατηγορίες κάθετων συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών (ΕΕ L 102 της 23.4.2010, σ. 1-7)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο - Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII - Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 - Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 - Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 101 (πρώην άρθρο 81 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 88-89)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατευθυντήριες γραμμές για τους κάθετους περιορισμούς (ΕΕ C 130 της 19.5.2010, σ. 1-46)

τελευταία ενημέρωση 08.05.2020