52003PC0558(01)

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1683/1995 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Μετά τα τραγικά γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, τα κράτη μέλη ζήτησαν από την Επιτροπή να αναλάβει άμεση δράση προκειμένου να βελτιώσει την ασφάλεια των εγγράφων. Πράγματι, ήταν σημαντικό να μπορούν να εντοπιστούν τα άτομα που θα επιχειρούσαν να χρησιμοποιήσουν παραποιημένα επίσημα έγγραφα για να εισέλθουν στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόληψη της χρήσης ανύπαρκτων ή πλαστών ταυτοτήτων θα μπορούσε να επιτευχθεί καλύτερα με την ενίσχυση της αξιοπιστίας των ελέγχων αναφορικά με το εάν το άτομο που επεδείκνυε ένα έγγραφο ήταν το ίδιο με το άτομο για το οποίο είχε εκδοθεί το έγγραφο.

Μία από τις αδυναμίες του συστήματος που ίσχυε τότε ήταν πως ούτε η θεώρηση ούτε η άδεια διαμονής, σε μορφή αυτοκόλλητου, περιλάμβαναν κάποια φωτογραφία ή άλλο αξιόπιστο μέσο αναγνώρισης του κατόχου τους. Συνεπώς, αποφασίστηκε ότι το ελάχιστο που έπρεπε να προβλεφθεί και μάλιστα επειγόντως ήταν η ενσωμάτωση μιας φωτογραφίας και στα δύο έγγραφα, που να ανταποκρίνεται σε υψηλά πρότυπα ασφάλειας.

Τον Σεπτέμβριο του 2001 υποβλήθηκαν προτάσεις στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ακολούθως, την 18η Φεβρουαρίου 2002, εγκρίθηκε η τροποποίηση της θεώρησης ενιαίου τύπου με τον κανονισμό του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 334/2002 [1] (που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου) και την 13η Ιουνίου 2002 ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1030/2002 για την καθιέρωση αδειών διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών [2]. Η Επιτροπή προέβη στην έγκριση των πρόσθετων τεχνικών προδιαγραφών την 3η Ιουνίου 2002 όσον αφορά τη θεώρηση και την 14η Αυγούστου 2002 όσον αφορά την άδεια διαμονής [3]. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να εφαρμόσουν αυτές τις νέες προδιαγραφές πριν τις καταληκτικές ημερομηνίες της 3ης Ιουνίου 2007 και 14ης Αυγούστου 2007 αντίστοιχα.

[1] ΕΕ L 53 της 23.2.2002, σ. 7.

[2] ΕΕ L 157 της 15.6.2002, σ. 1.

[3] Αποφάσεις της Επιτροπής C(2002) 2002 και C(2002) 3069 που δεν έχουν δημοσιευθεί.

Ωστόσο, τα κράτη μέλη τόνισαν ότι θα επιθυμούσαν την περαιτέρω βελτίωση των προτύπων ασφαλείας για τις θεωρήσεις ενιαίου τύπου και τα ταξιδιωτικά έγγραφα γενικότερα. Διευκρίνισαν ότι είναι υπέρ της εισαγωγής βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων στη θεώρηση και την άδεια διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών προκειμένου να καθιερωθεί περισσότερο αξιόπιστος σύνδεσμος μεταξύ του διαβατηρίου, της θεώρησης και του κατόχου τους.

Στην άτυπη συνάντηση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στη Βέροια την 28η και 29η Μαρτίου 2003, τα κράτη μέλη κάλεσαν εκ νέου την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για την ενσωμάτωση βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων στη θεώρηση ενιαίου τύπου και στις άδειες διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών. Ο Επίτροπος Vitorino ανέλαβε να υποβάλει μια πρόταση ενώ ταυτόχρονα τόνισε ότι πρέπει να επιδιωχθεί συνεκτική προσέγγιση ως προς όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα, συμπεριλαμβανομένου του διαβατηρίου των πολιτών της ΕΕ. Αυτό καθίσταται ακόμα περισσότερο απαραίτητο λόγω της ανάγκης να υπάρξει κοινή προσέγγιση με τη νέα νομοθεσία των ΗΠΑ, καθώς σύμφωνα με αυτή από την 26η Οκτωβρίου 2004 απαιτούνται βιομετρικά στοιχεία στα διαβατήρια των υπηκόων των χωρών που εξαιρούνται από την υποχρέωση θεώρησης.

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης, της 19ης και 20ης Ιουνίου 2003, επιβεβαιώθηκε ότι «απαιτείται μια συνεκτική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τα βιομετρικά αναγνωριστικά στοιχεία ή τα βιομετρικά δεδομένα, που θα δίδει εναρμονισμένες λύσεις για τα έγγραφα των υπηκόων τρίτων χωρών, τα διαβατήρια των πολιτών της ΕΕ και τα συστήματα πληροφοριών (VIS και SIS II)» και κάλεσε την Επιτροπή «να εκπονήσει τις ενδεδειγμένες προτάσεις, με πρώτο αντικείμενο τις θεωρήσεις».

Επομένως, καθιερώνεται στενός σύνδεσμος μεταξύ της θεώρησης ενιαίου τύπου, της άδειας διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών και του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις.

Τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια του Λάακεν και της Σεβίλλης και το συνεκτικό σχέδιο για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων προσέδωσαν υψηλή προτεραιότητα στη δημιουργία του κοινού Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS). Το Συμβούλιο ενέκρινε τον Ιούνιο του 2002 κατευθυντήριες γραμμές για την εισαγωγή ανάλογου συστήματος και κάλεσε την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη σκοπιμότητας σύμφωνα με τις εγκριθείσες κατευθυντήριες γραμμές. Οι στόχοι του VIS, όπως ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου, έγκεινται στη διευκόλυνση της καταπολέμησης της απάτης, στη συμβολή στην πρόληψη της αναζήτησης καλύτερων όρων έκδοσης θεωρήσεων, στη βελτίωση της διαβούλευσης στον τομέα των θεωρήσεων, στη διευκόλυνση της αναγνώρισης ατόμων στο πλαίσιο της εφαρμογής «του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙ» και των διαδικασιών επιστροφής, στη βελτίωση της διαχείρισης της κοινής πολιτικής για τις θεωρήσεις και στη συμβολή στην εσωτερική ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Το VIS πρέπει να περιλαμβάνει ένα Κεντρικό Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (C-VIS) και ένα Εθνικό Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (N-VIS) σε κάθε κράτος μέλος. Η μελέτη σκοπιμότητας, η οποία αναλύει τις τεχνικές και οικονομικές πτυχές του VIS, ολοκληρώθηκε. Πρέπει να τονιστεί η σημασία της βιομετρίας για τη συνολική αποτελεσματικότητα του συστήματος, καθώς η χρήση της βιομετρίας σε αυτήν την κλίμακα θα έχει σημαντικές συνέπειες στο σύστημα τόσο από τεχνική όσο και από οικονομική άποψη.

Οι παρούσες προτάσεις θα είναι καθοριστικές για την επιλογή των βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων που θα χρησιμοποιηθούν στο VIS, καθώς θα πρέπει τα στοιχεία αυτά να είναι τα ίδια για να διασφαλιστεί η συνοχή. Τέλος, η καταχώρηση των βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων πρέπει να συνάδει με τις απαιτήσεις του VIS προκειμένου να γίνει δυνατή η ταυτοποίηση (έλεγχος «ένα προς ένα»).

2. ΣΤΟΧΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

Επί του παρόντος, η Επιτροπή υποβάλει ως πρώτο βήμα αυτές τις προτάσεις για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου και (ΕΚ) αριθ. 1030/2002 για την καθιέρωση αδειών διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών.

Το δεύτερο βήμα, σε σχέση με τα έγγραφα των πολιτών της ΕΕ θα ακολουθήσει αργότερα εφέτος.

Η πρόθεση της Επιτροπής όσον αφορά αυτές τις προτάσεις είναι διττή :

- να επισπεύσει την καταληκτική ημερομηνία για την εφαρμογή της ενσωμάτωσης της φωτογραφίας από το 2007 στο 2005 και ταυτόχρονα,

- να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν τα βιομετρικά αναγνωριστικά στοιχεία στη θεώρηση και την άδεια διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών με εναρμονισμένο τρόπο, διασφαλίζοντας επομένως τη διαλειτουργικότητα.

Η ψηφιακή φωτογραφία πρέπει όχι μόνο να ενσωματωθεί στη θεώρηση αλλά και να χρησιμοποιηθεί για την ενσωμάτωση της εικόνας προσώπου ως πρωταρχικού διαλειτουργικού βιομετρικού αναγνωριστικού στοιχείου, το οποίο πρέπει να αποθηκευτεί, μεταξύ άλλων πληροφοριών, σε μέσο αποθήκευσης με επαρκή χωρητικότητα. Η επίσπευση της καταληκτικής ημερομηνίας εφαρμογής αποτελεί λογικό επακόλουθο. Ορισμένα κράτη μέλη είχαν ήδη προβλέψει την εφαρμογή των κανονισμών νωρίτερα από την καταληκτική ημερομηνία, δηλαδή πριν από το 2007.

3. ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Οι προτάσεις της Επιτροπής προβλέπουν την υποχρεωτική αποθήκευση της εικόνας προσώπου ως πρωταρχικού βιομετρικού αναγνωριστικού στοιχείου για να διασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα. Πρέπει να προστεθεί ένα δευτερεύον βιομετρικό αναγνωριστικό στοιχείο, το οποίο πρέπει να είναι το δακτυλικό αποτύπωμα, καθώς αποτελεί την καλύτερη λύση για τους λεγόμενους «ελέγχους ιστορικού», δηλαδή την ταυτοποίηση (έλεγχος «ένα προς πολλά») στις βάσεις δεδομένων. Ο κύριος στόχος των επιλεχθέντων αναγνωριστικών στοιχείων είναι η επίτευξη λύσης, η οποία να εγγυάται πολύ υψηλό επίπεδο ασφάλειας και να συνεπάγεται καλύτερα τεχνικά αποτελέσματα. Θεωρείται ότι τα υφιστάμενα πρότυπα ασφαλείας θα βελτιωθούν περαιτέρω με την ενσωμάτωση δύο βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων, με την εισαγωγή της σύγχρονης τεχνολογίας για την καταπολέμηση όχι μόνο της απάτης ως προς τα έγγραφα αλλά και της δόλιας χρήσης καθιερώνοντας περισσότερο αξιόπιστο σύνδεσμο μεταξύ της θεώρησης, της άδειας διαμονής ενιαίου τύπου και του κατόχου τους.

Κατά την επιλογή των πλέον κατάλληλων βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων, λήφθηκαν υπόψη τα αποτελέσματα τόσο των εργασιών της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), που έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο για την ανάπτυξη των διεθνών προτύπων σε αυτόν τον τομέα όσο και της μελέτης σκοπιμότητας για το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS). Επίσης, πρέπει να μην παραληφθεί η ανάγκη δίκαιης εξισορρόπησης της ενίσχυσης της ασφάλειας και του δέοντος σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων των εν λόγω προσώπων.

Η ICAO επέλεξε την εικόνα προσώπου ως το πρωταρχικό διαλειτουργικό βιομετρικό αναγνωριστικό στοιχείο και το δακτυλικό αποτύπωμα ή/και την εικόνα της ίριδας ως προαιρετικό βιομετρικό αναγνωριστικό στοιχείο για τις χώρες που το απαιτούν για τις έρευνες στις βάσεις δεδομένων.

Η προσέγγιση που ακολούθησε η μελέτη σκοπιμότητας του VIS συνίστατο στη λήψη δέκα δακτυλικών αποτυπωμάτων από κάθε αιτούντα θεώρηση (σημείο 3.3.5.1, σ. 45) καθώς μόνο αυτά τα αποτυπώματα προσφέρουν αποδεδειγμένο και υψηλό επίπεδο ακρίβειας. Είναι το παλαιότερο και περισσότερο τελειοποιημένο αναγνωριστικό στοιχείο και χρησιμοποιείται ήδη στις εθνικές βάσεις δεδομένων όλων των κρατών μελών.

Το πρώτο βιομετρικό αναγνωριστικό στοιχείο, το ηλεκτρονικό πορτρέτο υψηλής ευκρίνειας, διατίθεται ήδη καθώς θα πρέπει να τυπωθεί στη θεώρηση από το 2007 και εξής. Αυτό αποτελεί πρόσθετο επιχείρημα υπέρ της επίσπευσης της ημερομηνίας εφαρμογής της ενσωμάτωσης της φωτογραφίας στη θεώρηση και την άδεια διαμονής, που θα βελτιώσει την ασφάλεια του ενιαίου τύπου. Στα σύνορα, το ηλεκτρονικό αρχείο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την έκθεση της εικόνας στην οθόνη καθώς και για τον πρόσθετο οπτικό έλεγχο, ακόμα και εάν δεν εφαρμόζεται η τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου. Αυτό θα αποτελούσε μια βασική εφαρμογή της ψηφιακής φωτογραφίας. Μια περισσότερο προχωρημένη εφαρμογή θα ήταν η χρήση των συστημάτων αναγνώρισης προσώπου με την ψηφιακή φωτογραφία. Αυτή η εφαρμογή θα απαιτούσε την ύπαρξη της απαραίτητης τεχνολογίας και εξοπλισμού στο συνοριακό σημείο διέλευσης. Εναπόκειται στα κράτη μέλη να επιλέξουν μεταξύ της απλής έκθεσης της φωτογραφίας στην οθόνη και της χρήσης προγράμματος αναγνώρισης προσώπου. Προκειμένου να διασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα, πρέπει να τηρούνται τα πρότυπα ποιότητας για την ψηφιακή φωτογραφία που καθορίζονται από την ICAO. Επομένως, η Επιτροπή θα αφήσει την επιλογή της τεχνολογίας στα κράτη μέλη.

Αντίθετα, η αποθήκευση του δεύτερου βιομετρικού αναγνωριστικού στοιχείου δεν πρέπει να επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών καθώς χρειάζονται τουλάχιστον δύο αναγνωριστικά στοιχεία για να διασφαλιστεί ικανοποιητικό επίπεδο καλής αντιστοιχίας. Σε κάθε περίπτωση, το δεύτερο βιομετρικό αναγνωριστικό στοιχείο θα είναι απαραίτητο όταν η καταχώρηση του ενός δεν είναι δυνατή για διάφορους λόγους. Η πρόσθετη αποθήκευση των δακτυλικών αποτυπωμάτων θα διασφαλίσει το υψηλότερο ποσοστό αντιστοιχίας και θα επιτρέψει τις έρευνες στις βάσεις δεδομένων.

Οι προτάσεις προβλέπουν, ότι ο αριθμός των εικόνων των δακτυλικών αποτυπωμάτων που αποθηκεύονται στο έγγραφο πρέπει να περιορίζεται σε δύο. Στο αρχικό στάδιο θα χρησιμοποιούνται μόνο για επαλήθευση (έλεγχος «ένα προς ένα») και δεν θα διενεργούνται έλεγχοι στο VIS. Εάν η πείρα καταδείξει ότι το ποσοστό αποτυχίας της επαλήθευσης είναι υπερβολικά υψηλό, πρέπει να αναθεωρηθεί ο αριθμός των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Περαιτέρω η χωρητικότητα αποθήκευσης ενός ανεπαφικού πλινθίου - τουλάχιστον στην αρχή - περιορίζεται σε δύο εικόνες δακτυλικών αποτυπωμάτων.

Οι απαιτήσεις ποιότητας των εικόνων δακτυλικών αποτυπωμάτων πρέπει να θεσπίζονται από την επιτροπή που συστάθηκε με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1683/95. Ωστόσο, οι εικόνες των δακτυλικών αποτυπωμάτων πρέπει να λαμβάνονται από «επίπεδα» δάκτυλα και όχι από «κυλιόμενα». Τα κυλιόμενα δακτυλικά αποτυπώματα απαιτούν την παρέμβαση δευτέρου ατόμου. Τα «κυλιόμενα» δακτυλικά αποτυπώματα πρέπει να αποκλείονται, προκειμένου να αποφεύγεται η φυσική επαφή μεταξύ προξενικών υπαλλήλων και αιτούντων θεώρηση.

Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή πρέπει να διαθέτουν μεγαλύτερο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας. Η εικόνα προσώπου πρέπει να εισαχθεί ως το πρώτο βιομετρικό αναγνωριστικό στοιχείο για λόγους διαλειτουργικότητας. Δεν είναι απαραίτητη η ταυτόχρονη εισαγωγή των υποχρεωτικών δακτυλικών αποτυπωμάτων δεδομένου ότι δεν έχει αποφασισθεί ακόμα εάν το VIS θα περιλαμβάνει βιομετρικά στοιχεία από την αρχή λειτουργίας του. Η εφαρμογή των δακτυλικών αποτυπωμάτων μπορεί να γίνεται σταδιακά ανάλογα με την πρόοδο του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις, καθώς μπορεί να μην υπάρχει η υποδομή σε κάθε προξενικό γραφείο ταυτόχρονα.

Η αναγνώριση ίριδας δεν επιλέχθηκε ως βιομετρικό αναγνωριστικό στοιχείο διότι αποτελεί αποκλειστική τεχνολογία για την οποία μία μόνο εταιρεία των ΗΠΑ έχει κατοχυρώσει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Η τεχνολογία αυτή είναι σχετικά νέα (άρχισε να αναπτύσσεται το 1992) και δεν έχει ακόμα αποδειχθεί αρκετά ώριμη ώστε να επιτρέπεται η εφαρμογή της σε βάσεις δεδομένων μεγάλης κλίμακας.

4. ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Οι δύο κανονισμοί αποτελούν μόνο τη νομική βάση που θα επιτρέψει στα κράτη μέλη την αποθήκευση βιομετρικών στοιχείων στις θεωρήσεις ενιαίου τύπου και τις άδειες διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών. Η εφαρμογή αυτού του μέτρου εναπόκειται στα κράτη μέλη σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές που θεσπίζονται από την επιτροπή που συστάθηκε με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου. Τα κράτη μέλη θα επιφορτιστούν με την επεξεργασία των βιομετρικών στοιχείων.

Η οδηγία 95/46/ΕΚ για την προστασία δεδομένων [4] εφαρμόζεται στην επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα - συμπεριλαμβανομένων των βιομετρικών δεδομένων - από τις αρχές των κρατών μελών στο πλαίσιο του κοινοτικού δικαίου.

[4] ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31.

Σύμφωνα με το άρθρο 28 της οδηγίας 95/46/ΕΚ, τα κράτη μέλη έχουν καθιερώσει αρχές ελέγχου που είναι υπεύθυνες για τον έλεγχο της εφαρμογής στο έδαφός τους των διατάξεων που έχουν θεσπιστεί από τα κράτη μέλη βάσει της οδηγίας 95/46/ΕΚ. Οι αρχές αυτές ασκούν τα καθήκοντα που τους ανατίθενται με πλήρη ανεξαρτησία.

Οι αρχές αυτές είναι αρμόδιες να εξετάζουν αιτήσεις σχετικά με την προστασία δεδομένων που υποβάλλονται από κάθε πρόσωπο ή κάθε ένωση που το εκπροσωπεί.

Οι αρχές αυτές διαθέτουν :

* μέσα για τη διεξαγωγή έρευνας, όπως

- το δικαίωμα να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας.

- και το δικαίωμα να συλλέγουν κάθε αναγκαία πληροφορία για την εκπλήρωση της αποστολής ελέγχου.

* αποτελεσματικές εξουσίες παρέμβασης, όπως για παράδειγμα

- την εξουσία να διατυπώνουν γνώμες πριν από την εκτέλεση των επεξεργασιών και

- να διασφαλίζουν την κατάλληλη δημοσιότητα των γνωμών αυτών

- την εξουσία να επιτάσσουν τη δέσμευση, διαγραφή ή την καταστροφή των δεδομένων

- να απαγορεύουν επίσης οριστικά ή προσωρινά την επεξεργασία, να απευθύνουν προειδοποίηση ή επίπληξη προς τον υπεύθυνο για την επεξεργασία

- να προσφεύγουν στα εθνικά κοινοβούλια ή άλλα εθνικά πολιτικά όργανα

* την εξουσία να παρίστανται ενώπιον δικαστηρίου σε περίπτωση παράβασης των εθνικών διατάξεων που έχουν θεσπιστεί κατ' εφαρμογή της οδηγίας 95/46/ΕΚ ή να επισημαίνουν τις παραβάσεις αυτές στις δικαστικές αρχές.

Κατά των αποφάσεων των αρχών ελέγχου μπορεί να ασκηθούν ένδικα μέσα.

Περαιτέρω, οι αρχές αυτές ελέγχου υποχρεούνται να συντάσσουν σε τακτά διαστήματα έκθεση δραστηριοτήτων και μπορούν να κληθούν να ασκήσουν τις εξουσίες τους από αρχές άλλου κράτους μέλους.

Όπως σημειώνεται στην πρώτη έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 95/46/ΕΚ [5], οι αρχές αυτές επί του παρόντος στερούνται των αναγκαίων πόρων και έχουν ευρύ φάσμα στόχων. Καθώς ο έλεγχος της επεξεργασίας των βιομετρικών στοιχείων θα αυξήσει το φόρτο εργασίας τους, πρέπει να προβλεφθούν συμπληρωματικοί πόροι για τις αρχές αυτές.

[5] COM(2003) 265 τελικό της 15.5.2003.

Η έκθεση αναφέρει ότι «οι ίδιες οι εποπτικές αρχές σε πολλά κράτη εκφράζουν την ανησυχία τους για την κατάσταση αυτή και ιδίως για τους περιορισμένους πόρους που έχουν στη διάθεσή τους. Η έλλειψη πόρων μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ανεξαρτησία. Η ανεξαρτησία κατά τη λήψη των αποφάσεων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία του συστήματος. Το ζήτημα αυτό απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση, αλλά εάν αυτές οι τάσεις επιβεβαιωθούν, τότε αποτελούν λόγο σοβαρής ανησυχίας και πρέπει να πραγματοποιηθούν διαβουλεύσεις μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών και των εποπτικών αρχών για να διαπιστωθούν οι αιτίες τους και να σχεδιαστούν εφικτές λύσεις. Το γεγονός ότι τα τρία αυτά ζητήματα αλληλοσυνδέονται σημαίνει ότι η αντιμετώπιση του ενός μπορεί να έχει θετική επίδραση στα άλλα. Η αυστηρότερη και αποτελεσματικότερη επιβολή του νόμου θα βελτιώσει τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία. Η καλύτερη συμμόρφωση θα έχει ως αποτέλεσμα την ευρύτερη και καλύτερη πληροφόρηση των ατόμων εκ μέρους των υπευθύνων επεξεργασίας των δεδομένων τόσο για την πραγματοποίηση της επεξεργασίας όσο και για τα νόμιμα δικαιώματα των ατόμων, πράγμα που θα έχει ευεργετική επίδραση στο επίπεδο ευαισθητοποίησης γενικά των πολιτών όσον αφορά τα θέματα προστασίας των δεδομένων.

Τα τεχνολογικά προϊόντα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αναπτύσσονται σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες προστασίας των δεδομένων. Αλλά η επίτευξη της συμμόρφωσης είναι μόνο το πρώτο βήμα. Ο στόχος πρέπει να είναι η παραγωγή προϊόντων τα οποία όχι μόνο θα πληρούν τις απαιτήσεις σεβασμού και προστασίας της ιδιωτικής ζωής αλλά -ει δυνατόν- θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της προστασίας. Τα «φιλικά» προς την προστασία της ιδιωτικής ζωής προϊόντα πάνε ένα βήμα παραπέρα και περιλαμβάνουν ορισμένα στοιχεία που διευκολύνουν τους χρήστες για την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής, π.χ. παρέχοντας στα άτομα στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα απλές και εύληπτες πληροφορίες ή απλουστεύοντας τον τρόπο άσκησης των δικαιωμάτων τους. Τα προϊόντα που βελτιώνουν την προστασία της ιδιωτικής ζωής είναι εκείνα που έχουν σχεδιαστεί κατά τρόπο ώστε να επιτυγχάνουν τη μεγαλύτερη δυνατή χρήση πραγματικά ανώνυμων δεδομένων.»

Η ομάδα, που συστάθηκε με το άρθρο 29 της οδηγίας 95/46/ΕΚ, για να συμβουλεύει την Επιτροπή σχετικά με τα θέματα προστασίας δεδομένων, ενέκρινε την 1η Αυγούστου 2003 έγγραφο εργασίας για τα βιομετρικά στοιχεία (Έγγραφο αριθ. WP 80). Το εν λόγω έγγραφο ασχολείται με την αρχή της σκοπιμότητας και της αναλογικότητας, την παροχή πληροφοριών στα άτομα στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα, την κοινοποίηση, τα μέτρα ασφάλειας και το καθεστώς των δεδομένων ευαίσθητου χαρακτήρα.

Κατά την εφαρμογή των βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων σύμφωνα με τους δύο κανονισμούς, τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τον προαναφερθέντα προβληματισμό. Τα μέτρα που αποβλέπουν στην ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας πρέπει να σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες των εν λόγω προσώπων. Προς τούτο, είναι απαραίτητη η αύξηση του προσωπικού στις αρχές ελέγχου της προστασίας των εθνικών δεδομένων για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εποπτεία, και η επιλογή τεχνολογίας που να συμμορφώνεται με τις διατάξεις της οδηγίας 95/46/ΕΚ.

Επομένως, η Επιτροπή σκοπεύει να υποβάλει τις παρούσες προτάσεις για διαβούλευση, σύμφωνα με το άρθρο 30 της οδηγίας 95/46/ΕΚ, στην ομάδα που συστάθηκε με το άρθρο 29 της οδηγίας αυτής.

Ωστόσο, στο μέλλον θα ήταν προτιμότερος ο κεντρικός τρόπος αντιμετώπισης των θεμάτων προστασίας των δεδομένων. Εάν στο πλαίσιο του VIS και SIS ληφθεί απόφαση για τη δημιουργία υπηρεσίας σε κοινοτικό επίπεδο, η ανεξάρτητη αρχή ελέγχου που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 45/2001 πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της ως προς τα θέματα προστασίας δεδομένων.

5. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

Οι παρόντες κανονισμοί θα τροποποιήσουν τους δύο υφιστάμενους κανονισμούς προκειμένου να καθοριστεί το νομικό πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορέσουν τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την εικόνα προσώπου και τα δακτυλικά αποτυπώματα στη θεώρηση ενιαίου τύπου και την άδεια διαμονής ενιαίου τύπου.

Οι προτάσεις προβλέπουν μόνο τον καθορισμό των βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων. Δεν ασχολούνται με τεχνικές λεπτομέρειες.

Οι εκτελεστικές αρμοδιότητες σε τεχνικό επίπεδο σχετικά και με τις δυο προτάσεις θα παραχωρηθούν στην Επιτροπή, η οποία θα επικουρείται από την επιτροπή που συστάθηκε με το άρθρο 6 του κανονισμού αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου, σύμφωνα με τη διαδικασία που θεσπίζεται στο άρθρο 5 της απόφασης 1999/468/ΕΚ [6], καθώς και σύμφωνα με το άρθρο 7 της ίδιας απόφασης. Βάσει αυτής της διαδικασίας θα θεσπιστούν οι τεχνικές προδιαγραφές που θα καταστήσουν τα έγγραφα συμβατά με τα απαιτούμενα πρότυπα ασφάλειας. Η επιτροπή θα αποφασίζει ιδίως για την ανάπτυξη προτύπου όσον αφορά την επιλογή μέσου αποθήκευσης, τη χωρητικότητά του και τον τρόπο διασφάλισης των αποθηκευμένων πληροφοριών με τη χρήση, για παράδειγμα, της κατάλληλης υποδομής δημοσίου κλειδιού (PKI) και της ψηφιακής υπογραφής. Περαιτέρω πρέπει να ασχοληθεί με τη θέσπιση των απαιτήσεων για τη λήψη δύο δακτυλικών αποτυπωμάτων που θα αποθηκευτούν στη θεώρηση ενιαίου τύπου και στην άδεια διαμονής ενιαίου τύπου. Αυτό θα έχει ως πλεονέκτημα να εντοπίζονται οι ανάγκες από τους τεχνικούς εμπειρογνώμονες και να εγκρίνονται μέτρα με λιγότερο χρονοβόρα διαδικασία. Επίσης, η επιτροπή αυτή μπορεί να ενημερώνεται ταχύτερα για τις νέες τεχνικές εξελίξεις.

[6] ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.

6. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ

Η πρόταση που αφορά τη θεώρηση βασίζεται στο άρθρο 62 παρ. 2 εδάφιο β) στοιχείο iii) της συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με το οποίο η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει προτάσεις για τις θεωρήσεις ενιαίου τύπου.

Η πρόταση που αφορά τις άδειες διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών βασίζεται στο άρθρο 63 παρ. 3 εδάφιο α) της συνθήκης ΕΚ.

Οι τροπολογίες και των δυο προτάσεων πρέπει να βασίζονται στις ίδιες διατάξεις.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1030/2002 για την καθιέρωση αδειών διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών θεωρήθηκε ως εξέλιξη του κεκτημένου Σένγκεν. Αυτό ισχύει επίσης και για κάθε κανονισμό που τον τροποποιεί.

7. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΑΡΤΩΝΤΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

Οι νομικές βάσεις για τις προτάσεις σχετικά με τα έγγραφα που εκδίδουν τα κράτη μέλη σε υπηκόους τρίτων χωρών, την ενιαία θεώρηση τύπου και την άδεια διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών, εμπίπτουν στον Τίτλο IV της συνθήκης και συνεπώς επηρεάζονται από τη «μεταβλητή γεωμετρία» που καθορίζεται από τα πρωτόκολλα για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας και της Δανίας.

7.1 Ηνωμένο Βασίλειο και Ιρλανδία

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας που έχει προσαρτηθεί στη συνθήκη, «διατάξεις του τίτλου IV της συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, μέτρα θεσπιζόμενα δυνάμει του τίτλου αυτού, ..., δεν έχουν δεσμευτική ισχύ ούτε εφαρμόζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ιρλανδία.»

Ωστόσο, δυνάμει του άρθρου 3 του προαναφερθέντος πρωτοκόλλου «το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Ιρλανδία μπορούν, εντός τριών μηνών από την υποβολή στο Συμβούλιο πρότασης ή πρωτοβουλίας βάσει του τίτλου IV της συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, να γνωστοποιούν γραπτώς στον πρόεδρο του Συμβουλίου ότι επιθυμούν να συμμετάσχουν στη θέσπιση και εφαρμογή τέτοιων προτεινόμενων μέτρων, κατόπιν δε τούτου δικαιούνται να το πράξουν.»

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Πρωτοκόλλου για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας που προσαρτήθηκε στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Ηνωμένο Βασίλειο, κοινοποίησε, με επιστολή της 3ης Ιουλίου 2001, την επιθυμία του να συμμετάσχει στην έγκριση και εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1030/2002 για την καθιέρωση αδειών διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών.

7.2 Δανία

α) Κανονισμός για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου.

Με το πρωτόκολλο για τη θέση της Δανίας που προσαρτήθηκε δυνάμει της συνθήκης του Άμστερνταμ στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση από το Συμβούλιο μέτρων που προτείνονται βάσει του τίτλου IV της συνθήκης ΕΚ, εκτός «από μέτρα περί καθορισμού των τρίτων χωρών, των οποίων οι υπήκοοι πρέπει να διαθέτουν θεώρηση για να διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα, ή για μέτρα που αφορούν τη θεώρηση ενιαίου τύπου» (πρώην άρθρο 100Γ).

Αυτό το απόσπασμα από το πρωτόκολλο καταδεικνύει τη μέριμνα της Δανίας να συμμορφώνεται προς τις κοινοτικές δεσμεύσεις που ανέλαβε με τη συνθήκη του Μάαστριχτ (άρθρο 100 Γ της συνθήκης ΕΚ και κανονισμοί (ΕΚ) αριθ. 1683/95 και 574/99). Βάσει της ερμηνείας του άρθρου 100 Γ, η Επιτροπή θεωρεί ότι το άρθρο 62 παρ. 2 εδάφιο β) στοιχείο iii) της συνθήκης ΕΚ δεν εισάγει καμία καινοτομία σε σχέση με το άρθρο 100 Γ αλλά απλώς επιβεβαιώνει και διευκρινίζει το διατυπωθέντα στόχο. Η Δανία πρέπει να διαδραματίσει πλήρη ρόλο στη νομοθετική διαδικασία μετά την υποβολή των προτάσεων για κανονισμό, βάσει του άρθρου 62 παρ. 2 εδάφιο β) στοιχείο iii) καθώς και στην τροποποίηση του κανονισμού 1683/95.

β) Κανονισμός που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1030/2002 για την καθιέρωση αδειών διαμονής ενιαίου τύπου στους υπηκόους τρίτων χωρών

Ωστόσο όταν, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι προτάσεις αποτελούν εξέλιξη του κεκτημένου του Σένγκεν σύμφωνα με το άρθρο 5 του πρωτοκόλλου «η Δανία αποφασίζει εντός εξαμήνου, αφότου το Συμβούλιο αποφασίσει μετά από πρόταση ή πρωτοβουλία να αναπτύξει περαιτέρω το κεκτημένο του Σένγκεν δυνάμει των διατάξεων του τίτλου IV της συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, εάν θα εφαρμόσει την απόφαση αυτή στο εθνικό της δίκαιο.»

7.3 Νορβηγία και Ισλανδία

Σύμφωνα με το άρθρο 6 πρώτο εδάφιο του πρωτοκόλλου του Σένγκεν, την 18η Μαΐου 1999 υπεγράφη συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου, της Νορβηγίας και της Ισλανδίας για τη σύνδεση των δύο αυτών κρατών με τη θέση σε εφαρμογή, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου Σένγκεν [7].

[7] ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 35.

Το άρθρο 1 της συμφωνίας αυτής ορίζει ότι η Νορβηγία και η Ισλανδία συνδέονται με τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους τομείς που καλύπτουν οι διατάξεις των παραρτημάτων Α (διατάξεις του κεκτημένου Σένγκεν) και Β (διατάξεις των πράξεων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, που έχουν αντικαταστήσει αντίστοιχες διατάξεις της σύμβασης του Σένγκεν ή έχουν θεσπιστεί βάσει αυτής) της συμφωνίας, καθώς και εκείνες που θα απορρεύσουν από αυτές.

Σύμφωνα με το άρθρο 2 της συμφωνίας, οι διατάξεις όλων των πράξεων ή μέτρων που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την τροποποίηση ή τη συμπλήρωση του κεκτημένου του Σένγκεν (παράρτημα Α, Β) θα τεθούν σε ισχύ και εφαρμογή από τη Νορβηγία και την Ισλανδία.

Στο παράρτημα Β περιλαμβάνεται ο κανονισμός του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1683/95 της 29ης Μαΐου 1995 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου. Ο κανονισμός που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1030/2002 για την καθιέρωση αδειών διαμονής ενιαίου τύπου για τους υπηκόους τρίτων χωρών αναπτύσσει περαιτέρω το κεκτημένο του Σένγκεν, όπως ορίζεται στο παράρτημα Α της προαναφερθείσας συμφωνίας.

Ως εκ τούτου, το θέμα πρέπει να συζητηθεί από τη «Μεικτή Επιτροπή», όπως προβλέπεται στο άρθρο 4 της συμφωνίας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στη Νορβηγία και την Ισλανδία «να εκφράσουν διεξοδικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε σχέση με το μέτρο» και «να εκφράσουν τις απόψεις τους για οποιοδήποτε θέμα περαιτέρω ανάπτυξης των διατάξεων, το οποίο τις απασχολεί, καθώς και για τη θέση σε εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων».

8. ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

Το άρθρο 5 της συνθήκης ΕΚ ορίζει ότι «η δράση της Κοινότητας δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων της παρούσας Συνθήκης». Η μορφή της κοινοτικής δράσης πρέπει να είναι η απλούστερη δυνατή για την επίτευξη των στόχων των προτάσεων και για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή τους.

Καθώς οι προτεινόμενες πρωτοβουλίες που εξελίσσουν το κεκτημένο του Σένγκεν σκοπεύουν να τροποποιήσουν δύο κανονισμούς, επιλέχθηκε η μορφή του κανονισμού προκειμένου να διασφαλιστεί η εναρμονισμένη εφαρμογή σε όλα τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν το κεκτημένο του Σένγκεν.

Η εναρμόνιση των τύπων των εγγράφων και των χαρακτηριστικών ασφαλείας τους θα παράσχει εγγύηση κατά της παραποίησης. Με την προφύλαξη από την παραποίηση και την πλαστογράφηση των ταξιδιωτικών εγγράφων και των εγγράφων αδειών διαμονής, η Επιτροπή προτίθεται να ενισχύσει το υψηλό επίπεδο ασφαλείας και να ανταποκριθεί στο στόχο που καθορίστηκε τόσο στη συνθήκη όσο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκη. Αυτό το επίπεδο εναρμόνισης μπορεί να επιτευχθεί μόνο με κοινοτική δράση, όπως αποδείχθηκε ήδη με την έγκριση μερικών άλλων μέσων που αποβλέπουν στη διασφάλιση των εγγράφων.

Οι προτάσεις σχετικά με την ενσωμάτωση των βιομετρικών στοιχείων στη θεώρηση και την άδεια διαμονής ενιαίου τύπου σκοπεύουν να καταστήσουν τα έγγραφα αυτά πιο ασφαλή, δεσμευτικά από νομική άποψη και εύκολα προσαρμοζόμενα σε νέες συνθήκες, καθώς λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων παραποίησης και πλαστογράφησης τους, πρέπει να ανταποκρίνονται σε ειδικές καταστάσεις που αφορούν τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. επομένως πρέπει να χρησιμοποιούνται τα ίδια έγγραφα σε όλη την ΕΕ. Επιπλέον, οι προτάσεις αυτές καθιερώνουν αξιόπιστο σύνδεσμο μεταξύ του εγγράφου και του κατόχου του. Ο κύριος λόγος που προτιμήθηκαν οι κανονισμοί από τις οδηγίες είναι ότι οι προτάσεις αποβλέπουν στη συνολική εναρμόνιση της παρουσίασης των εν λόγω εγγράφων και των βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων που περιέχουν και δεν αφήνουν επομένως κανένα περιθώριο διακριτικής ευχέρειας στα κράτη μέλη.

9. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Είναι αρκετά δύσκολο να διευκρινιστούν οι ακριβείς δημοσιονομικές συνέπειες των νομοθετικών αυτών μέτρων, καθώς οι ακριβείς απαιτήσεις δεν είναι ακόμα γνωστές και θα θεσπιστούν από την επιτροπή που συστάθηκε βάσει του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου.

Σε κάθε περίπτωση, υπενθυμίζεται ότι πρέπει να εγκατασταθεί ο απαραίτητος τεχνικός εξοπλισμός τόσο για την ενσωμάτωση της φωτογραφίας σύμφωνα με πρότυπα υψηλής ασφάλειας στη θεώρηση και την άδεια διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών όσο και για το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις. Φαίνεται ότι χρειάζονται οι ακόλουθες τεχνικές απαιτήσεις :

- Μέσο αποθήκευσης

Προς το παρόν, το πλέον κατάλληλο μέσο αποθήκευσης είναι ένα ανεπαφικό μικροπλινθίο. Το μικροπλινθίο είναι αναγκαίο για την αποθήκευση βιομετρικών πληροφοριών και του κωδικού ασφαλείας (ψηφιακή υπογραφή υποδομής δημοσίου κλειδιού). Η Διεθνής Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) συνιστά ως ελάχιστο πρότυπο πλινθίο 32 K. Ωστόσο, καθώς είναι απαραίτητη η αποθήκευση εικόνας προσώπου και δύο εικόνων δακτυλικών αποτυπωμάτων, ένα πλινθίο 64 K φαίνεται πιο κατάλληλο, ιδίως εάν τα κράτη μέλη επιθυμούν να προσθέσουν μερικά αλφαριθμικά δεδομένα.

Το κόστους αυτού του μικροπλινθίου δεν είναι ακόμα γνωστό. Η τεχνολογία εξελίσσεται γρήγορα και με τη ζήτηση των πλινθίων που απαιτούνται για 25 κράτη μέλη, οι τιμές θα μειωθούν σημαντικά. Επίσης, η Επιτροπή θα μπορούσε να προχωρήσει σε «συλλογική παραγγελία» μετά την πρόσκληση για υποβολή προτάσεων προκειμένου να επιτύχει καλύτερη τιμή.

- Εξοπλισμός καταχώρησης

Τα κράτη μέλη πρέπει να εγκαταστήσουν εξοπλισμό καταχώρησης στο μέρος όπου θα παράγονται τα δεδομένα. Για τα δύο βιομετρικά στοιχεία (πρόσωπο και δακτυλικά αποτυπώματα) απαιτούνται είτε δύο συστήματα καταχώρησης είτε ένα συνδυασμένο σύστημα (π.χ. επιτραπέζια διάταξη αποτελούμενη από κάμερα και δέκτη δακτυλικών αποτυπωμάτων). Οι τιμές των μηχανημάτων καταχώρησης ενός μόνο δακτυλικού αποτυπώματος είναι σημαντικά χαμηλότερες από τα μηχανήματα καταχώρησης περισσοτέρων αποτυπωμάτων. Για να διασφαλιστεί ότι τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα (έως 10 έτη) ο εξοπλισμός πρέπει να είναι υψηλής ποιότητας.

- Συστήματα επαλήθευσης

Πρέπει να εγκατασταθούν συστήματα επαλήθευσης στους συνοριακούς σταθμούς. Τα συστήματα αυτά πρέπει να έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί για να επεξεργάζονται «γρήγορα» τις πληροφορίες διότι τα κράτη μέλη δεν επιθυμούν τη δημιουργία φαινομένων πολύωρης αναμονής κατά τη διάρκεια των συνοριακών ελέγχων. Τα εν λόγω συστήματα πρέπει να έχουν σχεδιαστεί για να ανταποκρίνονται όχι μόνο στις ομαλές περιπτώσεις (όπου όλα λειτουργούν) αλλά και για να μπορούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες.

- Διαχείριση των δεδομένων

Η ασφάλεια θα αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχία και την αποδοχή του συστήματος.

10. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

10.1 Άρθρο 1

Η πρώτη παράγραφος προσθέτει δύο στοιχεία στο άρθρο 2 και των δύο κανονισμών, δίδοντας την εξουσία στην επιτροπή, που συστάθηκε δυνάμει του άρθρου 6 του κανονισμού αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου, να θεσπίζει συμπληρωματικές τεχνικές προδιαγραφές σε σχέση με την ενσωμάτωση βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων.

Η δεύτερη παράγραφος τροποποιεί το άρθρο 4 και των δύο κανονισμών. Αυτό είναι απαραίτητο προκειμένου να επιτραπεί η ενσωμάτωση των βιομετρικών στοιχείων με τον ταυτόχρονο περιορισμό των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που έχουν αποθηκευτεί στη θεώρηση σε εκείνα που αναγράφονται στον ίδιο τον κανονισμό, στο παράρτημά του ή στο σχετικό διαβατήριο του ατόμου. Πρέπει να αποφεύγεται η δυνατότητα αποθήκευσης άλλων πληροφοριών.

Η τρίτη παράγραφος προσθέτει το άρθρο 4α, που καθορίζει την επιλογή των βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων και επιτρέπει την ενσωμάτωση στα δύο έγγραφα ενιαίου τύπου. Επίσης, διευκρινίζει ότι τα βιομετρικά αναγνωριστικά στοιχεία αποθηκεύονται σε μέσο αποθήκευσης με επαρκή χωρητικότητα. Το μέσο αυτό μπορεί να είναι το ανεπαφικό πλινθίο αλλά και άλλο μέσο αποθήκευσης με την απαιτούμενη χωρητικότητα, το οποίο θα καθοριστεί από τους τεχνικούς εμπειρογνώμονες στην αρμόδια επιτροπή. Περαιτέρω, δίδει στην επιτροπή την εξουσία να καθορίσει τις τεχνικές απαιτήσεις για τη λήψη δύο εικόνων δακτυλικών αποτυπωμάτων.

Στην τέταρτη παράγραφο, το κείμενο των υφιστάμενων κανονισμών προσαρμόζεται προκειμένου να υπάρξει επίσπευση της ημερομηνίας εφαρμογής της ενσωμάτωσης της φωτογραφίας. Η απόφαση της Επιτροπής για την ενσωμάτωση της φωτογραφίας ελήφθη την 3η Ιουνίου 2002 όσον αφορά τη θεώρηση και την 14η Αυγούστου 2002 όσον αφορά την άδεια διαμονής. Επομένως, η καταληκτική ημερομηνία εφαρμογής ορίζεται η 3η Ιουνίου 2005 για τη θεώρηση και η 14η Αυγούστου 2005 για την άδεια διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών.

Καθώς τα κράτη μέλη επιθυμούν να υλοποιήσουν το μέτρο επειγόντως, η εφαρμογή της εικόνας προσώπου θα οριστεί σε δύο έτη μετά τη θέσπιση των αντίστοιχων τεχνικών προδιαγραφών και η εφαρμογή των δακτυλικών αποτυπωμάτων σε τρία έτη μετά τη θέσπιση των τεχνικών προδιαγραφών για να δοθεί λίγη περισσότερη ευελιξία.

10.2 Άρθρο 2

Είναι η τυπική διατύπωση της έναρξης ισχύος.

Γλωσσάριο

Βιομετρία

// (International Scientific Vocabulary, 1831): Βιομετρία είναι η στατιστική ανάλυση των βιολογικών παρατηρήσεων και φαινομένων και προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις βίος και μέτρον. Ένα βιομετρικό στοιχείο είναι ένα φυσιολογικό χαρακτηριστικό ή ένα χαρακτηριστικό συμπεριφοράς ζώντος ατόμου, το οποίο μπορεί να προσδιοριστεί αριθμητικά, και ειδικότερα ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να χρησιμεύσει για την αναγνώριση της ταυτότητας του ατόμου ή την επαλήθευση της δηλωθείσας ταυτότητάς του. Αυτό το βιομετρικό στοιχείο συνδέεται μόνο με ένα άτομο και αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα για την ταυτοποίηση του χρήστη.

Καταχώρηση δακτυλικών αποτυπωμάτων

// Η διαδικασία καταγραφής των δακτυλικών αποτυπωμάτων ως βιομετρικών στοιχείων για περαιτέρω χρήση στα βιομετρικά συστήματα.

Εικόνα προσώπου

// Η φωτογραφία του προσώπου σε ψηφιακή μορφή - σε αντίθεση με το σχεδιότυπο.

Αναγνώριση προσώπου

// Το σύστημα εντοπίζει το ανθρώπινο πρόσωπο μέσα σε μια εικόνα που ελήφθη από βιντεοκάμερα ή ψηφιακή φωτογραφία, επιλέγει αυτό το πρόσωπο και το απομονώνει από τα άλλα που υπάρχουν στην εικόνα. Κατόπιν, το λογισμικό αναλύει τις ληφθείσες εικόνες για να διακρίνει τα γενικά στοιχεία του προσώπου όπως τα μάτια και τη μύτη και μετρά και καθορίζει το υπόλοιπο πρόσωπο. Άλλες μέθοδοι απεικόνισης συμπεριλαμβάνουν την τρισδιάστατη χαρτογράφηση (με τη χρήση σαρωτή ακτίνας λέιζερ αντί για κάμερα) και τη θερμική απεικόνιση των αιμοφόρων αγγείων κάτω από το δέρμα. Το αποτέλεσμα αυτό συγκρίνεται με το πρόσωπο του ατόμου, ενώ η ίδια διαδικασία λήψης εικόνας χρησιμοποιείται και για την επαλήθευση της δηλωθείσας ταυτότητας.

Ηλεκτρονικό πορτρέτο υψηλής ευκρίνειας

// Ψηφιακή φωτογραφία πολύ υψηλής ποιότητας.

Διαλειτουργικότητα

// Τα διαφορετικά συστήματα θα μπορούν να εργάζονται με την ίδια ψηφιακή εικόνα (θα είναι δυνατή η ανάγνωση στη Γαλλία μιας ψηφιακής εικόνας δακτυλικού αποτυπώματος που έχει καταχωρηθεί στη Γερμανία και αντίθετα) ώστε να είναι ανεξάρτητα από πωλητές εξοπλισμού.

Έλεγχος «ένα προς πολλά»

// Επίσης: Ταυτοποίηση : Η διαδικασία καθορισμού της ταυτότητας ενός ατόμου μέσω έρευνας σε βάση δεδομένων και σύγκρισης με πολλά σχεδιότυπα ή εικόνες.

Έλεγχος «ένα προς ένα»

// Επίσης : Επαλήθευση: Σύγκριση δύο σχεδιότυπων ή εικόνων για να αποδειχθεί η γνησιότητα της δηλωθείσας ταυτότητας. Η διαδικασία δήλωσης ταυτότητας και η επακόλουθη επαλήθευση της δηλωθείσας αυτής ταυτότητας.

Υποδομή δημοσίου κλειδιού (ΡΚΙ)

// Τα ασυμμετρικά κρυπτογραφικά συστήματα χρησιμοποιούν δύο κλειδιά για να διασφαλίσουν τις πληροφορίες : ένα δημόσιο και ένα ιδιωτικό κλειδί. Η μαθηματική σχέση μεταξύ των δύο κλειδιών έχει ως εξής : η γνώση του ενός κλειδιού δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να συναχθεί το άλλο. Επομένως, το ένα κλειδί μπορεί να δημοσιοποιηθεί (δημόσιο κλειδί) ενώ το άλλο παραμένει απόρρητο (ιδιωτικό κλειδί).

Σχεδιότυπο

// Διακριτοί κωδικοποιημένοι φάκελοι που προέρχονται από τα μοναδικά χαρακτηριστικά ενός βιομετρικού δείγματος ή βιομετρικού στοιχείου (εξαρτώνται από τα συστήματα λογισμικού των πωλητών )

2003/0217 (CNS)

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη :

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 2 εδάφιο β) στοιχείο iii),

την πρόταση της Επιτροπής [8],

[8] ΕΕ C [...], [...], σ. [...].

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου [9],

[9] ΕΕ C [...], [...], σ. [...].

Εκτιμώντας τα εξής :

(1) Ο κανονισμός του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1683/95 για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου [10] τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 334/2002, που εισάγει την ενσωμάτωση φωτογραφίας, η οποία θα παράγεται σύμφωνα με υψηλά πρότυπα ασφαλείας.

[10] ΕΕ L 164 της 14.7.1995, σ. 1.

(2) Η ενσωμάτωση φωτογραφίας αποτελεί σημαντικό βήμα προς τη χρήση νέων στοιχείων, που δημιουργούν μια πιο αξιόπιστη σύνδεση μεταξύ της θεώρησης ενιαίου τύπου και του κατόχου της, γεγονός που συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στο να διασφαλιστεί ότι η θεώρηση ενιαίου τύπου προστατεύεται έναντι δόλιας χρήσης. Θα ληφθούν υπόψη οι προδιαγραφές που ορίζονται στο έγγραφο 9303 της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) για τις αναγνώσιμες από μηχάνημα θεωρήσεις.

(3) Οι προδιαγραφές για την καταχώρηση των βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων θα συνάδουν με τις απαιτήσεις του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS).

(4) Είναι σημαντική η πρόβλεψη της δημιουργίας κοινών προτύπων σχετικά με την εφαρμογή της θεώρησης ενιαίου τύπου, ιδίως κοινών κανόνων για τις τεχνικές μεθόδους και τα πρότυπα που θα χρησιμοποιηθούν κατά την εφαρμογή των εν λόγω βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων.

(5) Επομένως, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1683/95 πρέπει να τροποποιηθεί.

(6) Όσον αφορά τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, που αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας στο πλαίσιο της θεώρησης ενιαίου τύπου, εφαρμόζεται η οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 1995 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών [11]. Πρέπει να διασφαλίζεται ότι δεν αποθηκεύονται άλλες πληροφορίες στη θεώρηση ενιαίου τύπου εκτός από εκείνες που προβλέπονται στον κανονισμό, στο παράρτημά του ή αναγράφονται στο αντίστοιχο ταξιδιωτικό έγγραφο.

[11] ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31.

(7) Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, για την επίτευξη του βασικού στόχου της εισαγωγής διαλειτουργικών βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων είναι αναγκαία και απαραίτητη η θέσπιση κανόνων σε όλα τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν τη Σύμβαση του Σένγκεν. Ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων που επιδιώκονται σύμφωνα με το άρθρο 5 τρίτη παράγραφος της Συνθήκης.

(8) Όσον αφορά την Ισλανδία και τη Νορβηγία, ο παρών κανονισμός συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, η οποία εμπίπτει στον τομέα που καθορίζεται από το άρθρο 1, σημείο Β της απόφασης του Συμβουλίου 1999/437/ΕΚ, της 17ης Μαΐου 1999, σχετικά με ορισμένες λεπτομέρειες εφαρμογής της συμφωνίας που έχει συναφθεί μεταξύ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τη σύνδεση αυτών των δύο κρατών με την υλοποίηση, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν [12].

[12] OJ L 176, 10.7.1999, σ. 31.

(9) Ο παρών κανονισμός αποτελεί πράξη που θεμελιώνεται στο κεκτημένο του Σένγκεν ή αναφέρεται σε αυτό κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 της πράξης προσχώρησης,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1683/95 τροποποιείται ως εξής :

(1) Στο άρθρο 2 παράγραφος 1 προστίθενται τα ακόλουθα στοιχεία γ) και δ)

«γ) τις τεχνικές προδιαγραφές για το μέσο αποθήκευσης των βιομετρικών πληροφοριών και τη διασφάλισή του.

δ) τις απαιτήσεις ποιότητας των εικόνων των δακτυλικών αποτυπωμάτων. »

(2) Στο άρθρο 4, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο :

«Η θεώρηση ενιαίου τύπου δεν περιέχει άλλες πληροφορίες αναγνώσιμες από μηχάνημα εκτός από εκείνες που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, στο παράρτημά του ή που αναγράφονται στο αντίστοιχο ταξιδιωτικό έγγραφο. »

(3) Παρεμβάλλεται το άρθρο 4α :

«Άρθρο 4 α

Η θεώρηση ενιαίου τύπου περιλαμβάνει εικόνα προσώπου, που λειτουργεί ως διαλειτουργικό αναγνωριστικό στοιχείο και δύο εικόνες δακτυλικών αποτυπωμάτων του κατόχου. Οι εικόνες των δακτυλικών αποτυπωμάτων λαμβάνονται από επίπεδα δάκτυλα.

Οι βιομετρικές πληροφορίες φυλάσσονται σε μέσο αποθήκευσης, το οποίο παρέχει μεγάλο βαθμό ασφάλειας και διαθέτει επαρκή χωρητικότητα.»

(4) Στο άρθρο 8, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο :

«Η, προβλεπόμενη από το σημείο 2α του παραρτήματος, ενσωμάτωση της φωτογραφίας εφαρμόζεται το αργότερο την 3η Ιουνίου 2005. Η αποθήκευση της εικόνας προσώπου ως πρωταρχικού βιομετρικού αναγνωριστικού στοιχείου εφαρμόζεται το αργότερο εντός δύο ετών και η αποθήκευση των δυο εικόνων των δακτυλικών αποτυπωμάτων το αργότερο εντός τριών ετών από τη θέσπιση των αντίστοιχων τεχνικών μέτρων που προβλέπονται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχεία γ) και δ).»

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα στα κράτη μέλη σύμφωνα με τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος