ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ
Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2020/760 της Επιτροπής, που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2021, θεσπίζει κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις μπορούν να λαμβάνουν πιστοποιητικά εισαγωγής γεωργικών προϊόντων στο πλαίσιο των υφιστάμενων δασμολογικών ποσοστώσεων.
Για να εξασφαλιστεί η ορθή διαχείριση ορισμένων δασμολογικών ποσοστώσεων που αποτελούν αντικείμενο υψηλής ζήτησης, η μέγιστη ποσότητα των πιστοποιητικών για τα οποία οι επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλουν αίτηση καθορίζεται με τη μορφή ποσότητας αναφοράς, η οποία υπολογίζεται χωριστά για κάθε επιχείρηση με βάση τις εισαγωγές των προϊόντων που καλύπτονται από συγκεκριμένη δασμολογική ποσόστωση κατά τα έτη που προηγούνται της αίτησης πιστοποιητικού. Για τον υπολογισμό της ποσότητας αναφοράς για μια συγκεκριμένη δασμολογική ποσόστωση, οι επιχειρήσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν εισαγωγές εκτός της ποσόστωσης αυτής, εάν αυτές αφορούν προϊόντα καταγωγής τρίτης χώρας που καλύπτεται από την εν λόγω δασμολογική ποσόστωση.
Ωστόσο, για ορισμένες δασμολογικές ποσοστώσεις, ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/760 επιτρέπει στις επιχειρήσεις να υπολογίζουν την ποσότητα αναφοράς λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις εισαγωγές από χώρες που δεν καλύπτονται από τη σχετική ποσόστωση. Στις περιπτώσεις αυτές, ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/760 ομαδοποιεί πολλές ποσοστώσεις, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να υπολογίσουν πρώτα την ποσότητα αναφοράς για ολόκληρη την ομάδα και στη συνέχεια να κατανείμουν την ποσότητα αναφοράς στις αιτήσεις πιστοποιητικών για τις διαφορετικές ποσοστώσεις της ομάδας κατά τη διακριτική τους ευχέρεια. Κατά συνέπεια, μια επιχείρηση θα μπορούσε να υπολογίσει την ποσότητα αναφοράς με βάση τις εισαγωγές πουλερικών από την Ταϊλάνδη και στη συνέχεια να ζητήσει άδεια εισαγωγής πουλερικών από τη Βραζιλία, στο πλαίσιο ποσόστωσης της ίδιας ομάδας.
Ο μηχανισμός αυτός δημιουργήθηκε για να επιτρέψει στις επιχειρήσεις να εισάγουν εναλλακτικά από τη μία ή την άλλη καταγωγή, ώστε να αποφεύγονται τυχόν κίνδυνοι σοβαρών διαταραχών σε περίπτωση παγκόσμιων διαταραχών στο εμπόριο, όπως π.χ. ως συνέπεια της εκδήλωσης εστίας γρίπης των πτηνών.
Μετά την προσωρινή ελευθέρωση του εμπορίου μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας, που προβλέπεται από τους κανονισμούς (ΕΕ) 2022/870 και (ΕΕ) 2023/1077 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, οι εισαγωγές πουλερικών από την Ουκρανία αυξήθηκαν σημαντικά. Οι εισαγωγές αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις επιχειρήσεις για τον υπολογισμό της ποσότητας αναφοράς για τις ομάδες δασμολογικών ποσοστώσεων που διέπονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/760. Ωστόσο, αυτό θα έθετε τις επιχειρήσεις που εισάγουν από την Ουκρανία σε αθέμιτο πλεονέκτημα σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές τους.
Ως εκ τούτου, ο κανονισμός θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να περιοριστεί ο αντίκτυπος των εν λόγω εισαγωγών στον υπολογισμό της ποσότητας αναφοράς για ομάδες δασμολογικών ποσοστώσεων.
2.ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
Το παρόν σχέδιο κατ’ εξουσιοδότηση πράξης παρουσιάστηκε και συζητήθηκε με εμπειρογνώμονες στις συνεδριάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τα οριζόντια θέματα που αφορούν την ΚΓΠ στις 24 Απριλίου 2024 και στις 24 Ιουνίου 2024.
Το παρόν σχέδιο κατ’ εξουσιοδότηση πράξης υποβλήθηκε στον μηχανισμό ανατροφοδότησης που τέθηκε σε εφαρμογή από τις 5 Ιουνίου 2024 έως τις 3 Ιουλίου 2024. Διατυπώθηκαν δώδεκα παρατηρήσεις από έντεκα ενδιαφερόμενα μέρη (ένα ενδιαφερόμενο μέρος υπέβαλε δύο παρατηρήσεις) και από διαφορετικά κράτη μέλη. Οι παρατηρήσεις προέρχονται από πέντε ιδιωτικές εταιρείες, πέντε ενώσεις και ένα εμπορικό επιμελητήριο.
Επτά ενδιαφερόμενα μέρη εξέφρασαν απόψεις κατά της εξαίρεσης των δασμολογικών ποσοστώσεων erga omnes (09.4213, 09.4216, και 09.4412), από τις ομάδες του άρθρου 9 παράγραφοι 6 και 7 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/760, με βάση τα ακόλουθα βασικά επιχειρήματα:
- η τροποποίηση θα μειώσει την ευελιξία των εισαγωγέων να επιλέγουν να κατανέμουν την ποσότητα αναφοράς τους στις εισαγωγές από άλλες χώρες, πλην της Βραζιλίας, της Ταϊλάνδης και της Αργεντινής·
- η τροποποίηση μπορεί να δώσει αυξημένη ισχύ στην αγορά σε εξαγωγείς τρίτων χωρών (Βραζιλία, Ταϊλάνδη και Αργεντινή) σε σύγκριση με τους εισαγωγείς της ΕΕ·
- οι εισαγωγές από την Ουκρανία αφορούν μόνο μία από τις δασμολογικές ποσοστώσεις erga omnes που εξαιρούνται από τις ομάδες, ενώ είναι αρκετά περιορισμένες όσον αφορά τις υπόλοιπες·
- οι εισαγωγείς της ΕΕ θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να υπολογίζουν την ποσότητα αναφοράς για τις ομάδες αυτές και με βάση τις εισαγωγές από άλλες χώρες (π.χ. Κίνα)·
- η τροποποίηση μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα για τους παραγωγούς πουλερικών της ΕΕ, αλλά ταυτόχρονα να παρεμποδίσει την επιχειρηματική δραστηριότητα των εισαγωγέων της ΕΕ και να οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές.
Αντιθέτως, τέσσερα ενδιαφερόμενα μέρη τάχθηκαν υπέρ της λύσης που πρότεινε η Επιτροπή, μολονότι δύο ενδιαφερόμενα μέρη τόνισαν ότι η προτιμώμενη λύση θα ήταν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό της ποσότητας αναφοράς αποκλειστικά και μόνον οι εισαγωγές από την Ουκρανία ή, εναλλακτικά, να εξαιρεθούν όλες οι εισαγωγές στην ΕΕ εκτός των δασμολογικών ποσοστώσεων με μηδενικό δασμό από οποιαδήποτε τρίτη χώρα.
Η Επιτροπή έλαβε υπό σημείωση τις παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν προτίθεται να τροποποιήσει τον προτεινόμενο κανονισμό για τους ακόλουθους λόγους:
- μετά την έκδοση του κανονισμού (ΕΕ) 2022/870 οι εισαγωγές πουλερικών από την Ουκρανία αυξήθηκαν σημαντικά και οι εισαγόμενες ποσότητες χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό της ποσότητας αναφοράς των δασμολογικών ποσοστώσεων που καλύπτουν τα σχετικά προϊόντα·
- το γεγονός αυτό παρείχε σημαντικό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις που εισάγουν πουλερικά από την Ουκρανία, οι οποίες ήταν σε θέση να συγκεντρώσουν ποσότητα αναφοράς για εισαγωγές και από άλλες χώρες, διατηρώντας παράλληλα υψηλές εισαγωγές από την Ουκρανία·
- η ποσότητα αναφοράς υπολογίζεται επί των εισαγωγών των δύο ετών που προηγούνται της αίτησης για την έκδοση πιστοποιητικών και, ως εκ τούτου, οι επιχειρήσεις που εισήγαγαν από την Ουκρανία ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις αυξημένες εισαγωγές τους για να υπολογίσουν την ποσότητα αναφοράς τους έως και δύο έτη αφότου η κατάργηση των δασμών από τις εισαγωγές από την Ουκρανία έπαψε να ισχύει και οι εισαγόμενες ποσότητες επανήλθαν στα κανονικά επίπεδα·
- η Επιτροπή εκτιμά ότι η τροποποίηση μόνον μιας εκ των ομάδων που διέπονται από το άρθρο 9 παράγραφοι 6 και 7 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/760, όπως προτείνεται από ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη, μπορεί να οδηγήσει σε μέτρο που θα στοχεύει ειδικά μεμονωμένες εταιρείες και, ως εκ τούτου, δεν προτίθεται να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση·
- ομοίως, η Επιτροπή θεωρεί ότι η κατάργηση από τον υπολογισμό της ποσότητας αναφοράς όλων των εισαγωγών με μηδενικό δασμό από οποιαδήποτε τρίτη χώρα θα ήταν δυσανάλογη, καθώς θα επηρέαζε όλες τις δασμολογικές ποσοστώσεις σε όλους τους τομείς στους οποίους ισχύει η ποσότητα αναφοράς και, επιπλέον, θα απέκλειε από τον υπολογισμό αυτόν όχι μόνο τις εισαγωγές που προκύπτουν από την κατάργηση των δασμών στις εισαγωγές από την Ουκρανία, αλλά και όλα τα μέτρα που απορρέουν από διμερείς συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών, καθώς και τις εισαγωγές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο ειδικών προγραμμάτων της ΕΕ (π.χ. POSEI).
3.ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ
Η παρούσα κατ’ εξουσιοδότηση πράξη προβλέπει τη διαγραφή των δασμολογικών ποσοστώσεων με αύξοντες αριθμούς 09.4213, 09.4216, και 09.4412 από το άρθρο 9 παράγραφος 6 και από το άρθρο 9 παράγραφος 7 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/760.
ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) …/... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
της 30.7.2024
για την τροποποίηση του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/760 σχετικά με τους κανόνες που αφορούν την ποσότητα αναφοράς για τις ομάδες δασμολογικών ποσοστώσεων στον τομέα των πουλερικών
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου, και ιδίως το άρθρο 186,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2020/760 της Επιτροπής συμπληρώνει τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 όσον αφορά τους κανόνες για τη διαχείριση των δασμολογικών ποσοστώσεων εισαγωγής και εξαγωγής γεωργικών προϊόντων που υπόκεινται σε πιστοποιητικά.
(2)Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/760, οι επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις πιστοποιητικών στο πλαίσιο δεδομένης δασμολογικής ποσόστωσης μόνο για περιορισμένη ποσότητα, η οποία υπολογίζεται με βάση τις ποσότητες που εισήγαγαν κατά το παρελθόν («ποσότητα αναφοράς»). Το άρθρο 9 παράγραφος 2 του εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού προβλέπει ότι η ποσότητα αναφοράς καλύπτει προϊόντα τα οποία τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία στην Ένωση, υπάγονται στον ίδιο αριθμό δασμολογικής ποσόστωσης και έχουν την ίδια καταγωγή.
(3)Το άρθρο 9 παράγραφοι 6 και 7 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/760 προβλέπει παρέκκλιση από τον κανόνα σύμφωνα με τον οποίο η ποσότητα αναφοράς υπολογίζεται βάσει των εισαγωγών προϊόντων της ίδιας καταγωγής. Για ορισμένες ομάδες δασμολογικών ποσοστώσεων, η ποσότητα αναφοράς υπολογίζεται σωρευτικά για ολόκληρη την ομάδα που προβλέπεται στο εν λόγω άρθρο 9, αντί να υπολογίζεται για μία ενιαία δασμολογική ποσόστωση. Κατά συνέπεια, η εν λόγω ποσότητα αναφοράς ομάδας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υποβολή αίτησης πιστοποιητικών για οποιαδήποτε από τις δασμολογικές ποσοστώσεις της οικείας ομάδας.
(4)Επομένως, η παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 9 παράγραφοι 6 και 7 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/760, επιτρέπει στους εισαγωγείς να υποβάλουν αίτηση για τις δασμολογικές ποσοστώσεις στο πλαίσιο της ποσότητας αναφοράς της οικείας ομάδας, με ορισμένο βαθμό ευελιξίας.
(5)Ωστόσο, η χρήση της εν λόγω παρέκκλισης θα μπορούσε, δυνητικά να οδηγήσει σε στρεβλώσεις της αγοράς, δεδομένου ότι οι πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις και οι εξελίξεις στην αγορά επιτρέπουν σε περιορισμένο αριθμό εταιρειών να αποκτήσουν σημαντικά μερίδια αδειών εισαγωγής στο πλαίσιο των σχετικών δασμολογικών ποσοστώσεων. Ο κίνδυνος αυτός αυξήθηκε με την κατάργηση των δασμών στις εισαγωγές από την Ουκρανία, όπως προβλέπεται στους κανονισμούς (ΕΕ) 2022/870, (EU) 2023/1077 και (ΕΕ) 2024/1392 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
(6)Για να ελαχιστοποιηθεί αυτός ο κίνδυνος στρεβλώσεων της αγοράς και να διασφαλιστεί ότι όλες οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για πιστοποιητικά εισαγωγής στο πλαίσιο των σχετικών δασμολογικών ποσοστώσεων, είναι σκόπιμο να αφαιρεθούν οι δασμολογικές ποσοστώσεις με αύξοντες αριθμούς 09.4213, 09.4216 και 09.4412 από τις ομάδες που απαριθμούνται στο άρθρο 9 παράγραφοι 6 και 7 του κανονισμού.
(7)Ως εκ τούτου, ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2020/760 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.
(8)Για να εξασφαλιστεί η ορθή διαχείριση των εν λόγω ομάδων δασμολογικών ποσοστώσεων και λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι οι περίοδοι δασμολογικών ποσοστώσεων δεν είναι οι ίδιες για όλες εξ αυτών, οι τροποποιήσεις που εισάγονται με τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εφαρμοστούν από τις περιόδους δασμολογικής ποσόστωσης που αρχίζουν μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
Άρθρο 1
Τροποποιήσεις του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/760
Στο άρθρο 9 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2020/760, οι παράγραφοι 6 και 7 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
«6. Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 2, η ποσότητα αναφοράς υπολογίζεται με σώρευση των ποσοτήτων των προϊόντων που τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία στην Ένωση, τα οποία υπάγονται σε καθεμία από τις ακόλουθες ομάδες που απαρτίζονται από δύο ή τρεις δασμολογικές ποσοστώσεις με αύξοντες αριθμούς που καθορίζονται στο παράρτημα I του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2020/761:
α) 09.4211, 09.4212 και 09.4290·
β) 09.4214 και 09.4215·
γ) 09.4410, 09.4411 και 09.4289.
7. Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 3, όσον αφορά τις δασμολογικές ποσοστώσεις με αύξοντα αριθμό 09.4211, 09.4212 και 09.4290, η συνολική ποσότητα των προϊόντων που καλύπτονται από τις αιτήσεις πιστοποιητικών που υποβάλλονται κατά την περίοδο της δασμολογικής ποσόστωσης για τις εν λόγω τρεις δασμολογικές ποσοστώσεις δεν υπερβαίνει τη συνολική ποσότητα αναφοράς του αιτούντος για τις τρεις συγκεκριμένες δασμολογικές ποσοστώσεις. Ο αιτών μπορεί να επιλέξει τον τρόπο υποδιαίρεσης της συνολικής ποσότητας αναφοράς μεταξύ των δασμολογικών ποσοστώσεων για τις οποίες ο αιτών έχει υποβάλει αιτήσεις πιστοποιητικών. Ο κανόνας αυτός ισχύει επίσης για τις δασμολογικές ποσοστώσεις με αύξοντες αριθμούς 09.4214 και 09.4215 και αύξοντες αριθμούς 09.4410, 09.4411 και 09.4289.».
Άρθρο 2
Έναρξη ισχύος και εφαρμογή
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την έβδομη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμόζεται από τις περιόδους δασμολογικής ποσόστωσης που αρχίζουν μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες, 30.7.2024
Για την Επιτροπή
Η Πρόεδρος
Ursula VON DER LEYEN
