ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ
Η παρούσα κατ’ εξουσιοδότηση οδηγία της Επιτροπής τροποποιεί, για τους σκοπούς της προσαρμογής στην τεχνική πρόοδο, το παράρτημα II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους (ΟΤΚΖ) όσον αφορά μία εξαίρεση για ειδικές εφαρμογές που περιέχουν μόλυβδο. Το σχέδιο κατ’ εξουσιοδότηση πράξης είναι το αποτέλεσμα της διεργασίας, δυνάμει της οδηγίας ΟΤΚΖ, για την προσαρμογή του παραρτήματος II στην τεχνική και επιστημονική πρόοδο, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο β) της οδηγίας ΟΤΚΖ.
Η οδηγία ΟΤΚΖ περιορίζει τη χρήση ορισμένων επικίνδυνων ουσιών σε υλικά και κατασκευαστικά στοιχεία οχημάτων που διατέθηκαν στην αγορά μετά την 1η Ιουλίου 2003, όπως προβλέπεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο α). Επί του παρόντος, τα οχήματα και τα εξαρτήματα για οχήματα που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης δεν πρέπει να περιέχουν μόλυβδο, υδράργυρο, κάδμιο και εξασθενές χρώμιο.
Στο παράρτημα II της οδηγίας ΟΤΚΖ παρατίθενται τα υλικά και τα κατασκευαστικά στοιχεία των οχημάτων για ειδικές εφαρμογές που εξαιρούνται από τον περιορισμό χρήσης ουσιών του άρθρου 4 παράγραφος 2 της οδηγίας ΟΤΚΖ.
Το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο β) προβλέπει ότι το παράρτημα II τροποποιείται σε τακτική βάση, ανάλογα με την τεχνική και επιστημονική πρόοδο. Επιπλέον, το άρθρο 1 της οδηγίας 2018/849/ΕΕ, που τροποποιεί το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο β) της οδηγίας ΟΤΚΖ, προβλέπει ότι η εν λόγω τροποποίηση του παραρτήματος II πραγματοποιείται με κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις.
2.ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
Οι ισχύουσες εξαιρέσεις 2γ) i), 3 και 5β) στο παράρτημα II επιτρέπουν τη χρήση μολύβδου σε κράματα αλουμινίου, κράματα χαλκού και σε μπαταρίες. Το παράρτημα II της οδηγίας ΟΤΚΖ προβλέπει ότι οι εξαιρέσεις 2γ) i), 3 και 5β) θα επανεξεταστούν το 2021.
Η Επιτροπή, προκειμένου να αξιολογήσει αυτές τις εξαιρέσεις, διεξήγαγε μελέτη για τη διενέργεια της απαιτούμενης τεχνικής και επιστημονικής αξιολόγησης, καθώς και διαδικτυακή ανοιχτή διαβούλευση διάρκειας οκτώ εβδομάδων με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η τελική έκθεση των συμβούλων κατέληξε στα εξής συμπεράσματα:
·όσον αφορά την εξαίρεση 2γ) i) η χρήση μολύβδου είναι επί του παρόντος αναπόφευκτη. Η τεχνική πρόοδος δείχνει ότι η χρήση μολύβδου αναμένεται να καταργηθεί σταδιακά έως το τέλος του 2027. Επομένως, η χρήση μολύβδου θα πρέπει να παραταθεί και η εξαίρεση θα καταργηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2028·
·όσον αφορά την εξαίρεση 3, η χρήση μολύβδου θα πρέπει να παραταθεί και συνιστάται επανεξέταση το 2025·
·όσον αφορά την εξαίρεση 5β), η χρήση μολύβδου σε μπαταρίες για εφαρμογές μπαταριών μπορεί να αποφευχθεί μόνο για ορισμένες εφαρμογές. Στην έκθεση προτάθηκαν δύο επιλογές:
1)Περιορισμός του πεδίου εφαρμογής της εξαίρεσης:
–Περιορισμός της εξαίρεσης για τον μόλυβδο σε μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές 12 V, με συνιστώμενη επανεξέταση το 2025·
–Κατάργηση της εξαίρεσης για τον μόλυβδο σε όλες τις άλλες εφαρμογές, όπως οι εφαρμογές 24 V και 48 V, με επιφύλαξη της εξαίρεσης 5α) για τον μόλυβδο σε μπαταρίες σε συστήματα υψηλής τάσης.
2)Προσθήκη δύο χωριστών εγγραφών 5β) i) και 5β) ii) ως εξής:
–με την 5β) i) θα συνεχίσει να ισχύει η εξαίρεση για τον μόλυβδο σε μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές 12 V, με συνιστώμενη επανεξέταση το 2025.
–η 5β) ii) θα επιτρέπει τη χρήση μολύβδου σε μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές 24 V και 48 V έως το τέλος του 2023.
Με βάση τα συμπεράσματα που παρατίθενται στην τελική έκθεση των συμβούλων προτείνεται να ακολουθηθεί αυτή η δεύτερη επιλογή, λόγω της έλλειψης τεκμηριωμένων στοιχείων σχετικά με την επαρκή επιστημονική και τεχνική πρόοδο που θα δικαιολογούσε την αποφυγή του μολύβδου στις μπαταρίες που χρησιμοποιούνται για τις εφαρμογές που αναφέρονται ανωτέρω.
Λαμβανομένων υπόψη των παρατηρήσεων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια των 4 εβδομάδων των δημόσιων διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη, προτείνεται να συμπληρωθεί η εγγραφή 5β) i) και να επιτραπεί η χρήση μολύβδου μόνο σε μπαταρίες σε εφαρμογές 24 V σε οχήματα ειδικού σκοπού, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/858 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, με συνιστώμενη επανεξέταση το 2025.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή ενημέρωσε την ομάδα εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών σχετικά με το σχέδιο πορισμάτων της μελέτης συμβούλων κατά τη διάρκεια συνεδρίασης εμπειρογνωμόνων στις 28 Ιουνίου 2021 και στη συνέχεια μέσω γραπτής διαβούλευσης έως τις 20 Ιανουαρίου 2022.
Όλες οι ενέργειες που απαιτούνται για εξαιρέσεις από τον περιορισμό χρήσης ουσιών σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφοι 3 έως 7 έχουν πραγματοποιηθεί.
3.ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ
Η κατ’ εξουσιοδότηση οδηγία προβλέπει εξαίρεση από τους περιορισμούς του άρθρου 4 παράγραφος 2 για τη χρήση μολύβδου σε ειδικές εφαρμογές, η οποία θα καταχωριστεί στο παράρτημα II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ.
Η πράξη είναι κατ’ εξουσιοδότηση οδηγία, όπως ορίζει η οδηγία 2018/849/ΕΕ, και, ειδικότερα, πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 1 στοιχείο β).
ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) .../… ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
της 16.12.2022
για την τροποποίηση της οδηγίας 2000/53/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις εξαιρέσεις για τη χρήση μολύβδου σε κράματα αλουμινίου για μηχανουργική κατεργασία, σε κράματα χαλκού και σε ορισμένες μπαταρίες
(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/53/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Σεπτεμβρίου 2000, για τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους , και ιδίως το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο β),
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο α) της οδηγίας 2000/53/ΕΚ, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα υλικά και τα κατασκευαστικά στοιχεία των οχημάτων που διατίθενται στην αγορά μετά την 1η Ιουλίου 2003 δεν περιέχουν μόλυβδο, υδράργυρο, κάδμιο ή εξασθενές χρώμιο.
(2)Στο παράρτημα II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ απαριθμούνται τα υλικά και τα κατασκευαστικά στοιχεία οχημάτων τα οποία εξαιρούνται από την απαγόρευση σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο α) της εν λόγω οδηγίας.
(3)Η Επιτροπή αξιολόγησε, λαμβανομένης υπόψη της τεχνικής και επιστημονικής προόδου, την εξαίρεση που προβλέπεται στην εγγραφή 2γ) i) του παραρτήματος II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ σχετικά με τα κράματα αλουμινίου για μηχανουργική κατεργασία. Η αξιολόγηση αυτή οδήγησε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις, αλλά ότι απαιτείται μεταβατική περίοδος για την αντικατάσταση της χρήσης μολύβδου σε όλα τα υλικά και τα κατασκευαστικά στοιχεία που καλύπτονται από την εν λόγω εξαίρεση. Η χρήση μολύβδου στα σχετικά υλικά και κατασκευαστικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου του μολύβδου σε κατεργασμένο αλουμίνιο, θα μπορούσε να καταργηθεί σταδιακά έως το τέλος του 2027. Ενδείκνυται συνεπώς να προβλεφθεί ημερομηνία λήξης της εν λόγω εξαίρεσης.
(4)Η Επιτροπή αξιολόγησε, λαμβανομένης υπόψη της τεχνικής και επιστημονικής προόδου, την εξαίρεση που προβλέπεται στην εγγραφή 3 του παραρτήματος II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ σχετικά με τα κράματα χαλκού. Η αξιολόγηση αυτή οδήγησε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν ακόμη κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις αντί της χρήσης μολύβδου στα υλικά και τα κατασκευαστικά στοιχεία που καλύπτονται από την εν λόγω εξαίρεση. Λαμβανομένης υπόψη της προόδου που έχει σημειωθεί όσον αφορά την ανάπτυξη υποκαταστάτων μολύβδου στα σχετικά υλικά και κατασκευαστικά στοιχεία, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί νέα ημερομηνία επανεξέτασης για την εν λόγω εξαίρεση.
(5)Η Επιτροπή αξιολόγησε, λαμβανομένης υπόψη της τεχνικής και επιστημονικής προόδου, την εξαίρεση που προβλέπεται στην εγγραφή 5β) του παραρτήματος II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ σχετικά με τον μόλυβδο σε μπαταρίες για εφαρμογές μπαταριών που δεν περιλαμβάνονται στην εγγραφή 5α) του εν λόγω παραρτήματος, η οποία αφορά μπαταρίες σε συστήματα υψηλής τάσης. Η αξιολόγηση αυτή οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η χρήση μολύβδου σε μπαταρίες για εφαρμογές μπαταριών που δεν περιλαμβάνονται στην εγγραφή 5α) του παραρτήματος II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ μπορεί να αποφευχθεί για ορισμένες εφαρμογές, αλλά όχι για μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές 12 V. Προκειμένου να εφαρμοστεί ένα συνεκτικό κανονιστικό πλαίσιο για τις μπαταρίες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν εμπίπτουν στην εξαίρεση που ορίζεται στην εγγραφή 5α) του παραρτήματος II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ και δεν χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές 12 V, είναι σκόπιμο να προβλεφθούν δύο χωριστές εγγραφές 5β) i) και 5β) ii) αντί για μία ενιαία εγγραφή 5β).
(6)Η εγγραφή 5β) i) θα πρέπει να προβλέπει εξαίρεση για τη χρήση μολύβδου σε μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές 12 V και για τη χρήση μολύβδου σε μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές 24 V σε οχήματα ειδικού σκοπού, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/858 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Λαμβανομένης υπόψη της προόδου που έχει σημειωθεί όσον αφορά την ανάπτυξη υποκαταστάτων για τη χρήση μολύβδου στις σχετικές μπαταρίες, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ημερομηνία επανεξέτασης για τις εν λόγω εξαιρέσεις.
(7)Η εγγραφή 5β) ii) θα πρέπει να προβλέπει εξαίρεση για τη χρήση μολύβδου σε μπαταρίες για άλλες εφαρμογές μπαταριών που δεν περιλαμβάνονται στην εγγραφή 5α) και 5β) i) του παραρτήματος II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ. Η αξιολόγηση οδήγησε στο συμπέρασμα ότι οι μπαταρίες μολύβδου για τις εν λόγω εφαρμογές μπορούν να αποφευχθούν δεδομένης της προόδου που έχει σημειωθεί στην ανάπτυξη υποκαταστάτων για τη χρήση μολύβδου σε μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε τέτοιες εφαρμογές. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ημερομηνία λήξης της εν λόγω εξαίρεσης, η οποία θα επιτρέπει τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης μολύβδου στις σχετικές μπαταρίες.
(8)Η οδηγία 2000/53/ΕΚ θα πρέπει, επομένως, να τροποποιηθεί αναλόγως,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:
Άρθρο 1
Το παράρτημα II της οδηγίας 2000/53/ΕΚ αντικαθίσταται από το κείμενο του παραρτήματος της παρούσας οδηγίας.
Άρθρο 2
1.Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία έως την 1η Ιουνίου 2023. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.
Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αποφασίζεται από τα κράτη μέλη.
2.Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.
Άρθρο 3
Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άρθρο 4
Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.
Βρυξέλλες, 16.12.2022
Για την Επιτροπή
Η Πρόεδρος
Ursula VON DER LEYEN