ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 30.7.2024
COM(2024) 337 final
2024/0197(NLE)
Πρόταση
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη μεικτή επιτροπή που συγκροτήθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας, όσον αφορά την τροποποίηση του πρωτοκόλλου 3 της εν λόγω συμφωνίας σχετικά με τον ορισμό της έννοιας «καταγόμενα προϊόντα» ή «προϊόντα καταγωγής» και τις μεθόδους διοικητικής συνεργασίας όσον αφορά τη διαπερατότητα μεταξύ της περιφερειακής σύμβασης για πανευρωμεσογειακούς προτιμησιακούς κανόνες καταγωγής και των μεταβατικών κανόνων καταγωγής
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.Αντικείμενο της πρότασης
Η παρούσα πρόταση αφορά την απόφαση για τον καθορισμό της θέσης που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης, στο πλαίσιο της Μεικτής Επιτροπής της συμφωνίας ΕΕ-Ισλανδίας, σε σχέση με την προβλεπόμενη έκδοση απόφασης για την τροποποίηση του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας ΕΕ-Ισλανδίας.
2.Πλαίσιο της πρότασης
2.1.Η συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας
Η συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας (στο εξής: συμφωνία) αποσκοπεί να προαγάγει διά της επεκτάσεως των αμοιβαίων εμπορικών συναλλαγών την αρμονική ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των μερών. Η συμφωνία άρχισε να ισχύει την 1η Απριλίου 1973.
2.2.Η μεικτή επιτροπή
Η μεικτή επιτροπή, η οποία συγκροτήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 30 της συμφωνίας, μπορεί να αποφασίσει να τροποποιήσει τις διατάξεις του πρωτοκόλλου 3 για τον ορισμό της έννοιας «καταγόμενα προϊόντα» ή «προϊόντα καταγωγής» και για τις μεθόδους διοικητικής συνεργασίας βάσει του άρθρου 4 του πρωτοκόλλου 3. Η μεικτή επιτροπή εκδίδει τις αποφάσεις και διατυπώνει τις συστάσεις της κατόπιν κοινής συμφωνίας μεταξύ των δύο μερών.
2.3.Η προς έκδοση πράξη της μεικτής επιτροπής
Κατά την επόμενη συνεδρίασή της ή μέσω ανταλλαγής επιστολών, η μεικτή επιτροπή πρόκειται να εκδώσει απόφαση σχετικά με την τροποποίηση των διατάξεων του πρωτοκόλλου 3 για τον ορισμό της έννοιας «καταγόμενα προϊόντα» ή «προϊόντα καταγωγής» και για τις μεθόδους διοικητικής συνεργασίας (στο εξής: η προς έκδοση πράξη).
3.Θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης
Κατά την πρώτη τεχνική συνάντηση για τους μεταβατικούς κανόνες καταγωγής που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, στις 5 Φεβρουαρίου 2020, η πλειονότητα των συμβαλλόμενων μερών στην περιφερειακή σύμβαση για πανευρωμεσογειακούς προτιμησιακούς κανόνες καταγωγής (στο εξής: σύμβαση) συμφώνησαν να εφαρμόσουν τους αναθεωρημένους κανόνες της σύμβασης (στο εξής: μεταβατικοί κανόνες καταγωγής) παράλληλα με τους κανόνες της σύμβασης, σε μεταβατική διμερή βάση, εν αναμονή της έγκρισης των αναθεωρημένων κανόνων της σύμβασης.
Από την 1η Σεπτεμβρίου 2021 έχει τεθεί σε ισχύ ένα δίκτυο διμερών πρωτοκόλλων σχετικά με τους κανόνες καταγωγής μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών της σύμβασης, το οποίο καθιστά εφαρμοστέους τους μεταβατικούς κανόνες, μεταξύ άλλων μεταξύ της ΕΕ και της Ισλανδίας.
Στόχος των μεταβατικών κανόνων καταγωγής είναι η θέσπιση λιγότερο αυστηρών κανόνων προκειμένου να διευκολυνθεί η απόδοση χαρακτήρα προτιμησιακής καταγωγής για τα εμπορεύματα. Δεδομένου ότι οι μεταβατικοί κανόνες καταγωγής είναι γενικά λιγότερο αυστηροί από εκείνους της σύμβασης, τα εμπορεύματα που πληρούν τους κανόνες της σύμβασης θα μπορούσαν επίσης να χαρακτηριστούν ως καταγόμενα βάσει των μεταβατικών κανόνων καταγωγής, με εξαίρεση ορισμένα γεωργικά προϊόντα που κατατάσσονται στα κεφάλαια 2, 4 έως 15, και 16 (εκτός από τα μεταποιημένα προϊόντα αλιείας) και στα κεφάλαια 17 έως 24 του Εναρμονισμένου Συστήματος, δεδομένου ότι για τα προϊόντα αυτά οι μεταβατικοί κανόνες καταγωγής είναι διαφορετικοί ή αυστηρότεροι από εκείνους της σύμβασης.
Οι μεταβατικοί κανόνες καταγωγής εφαρμόζονται παράλληλα με τους κανόνες καταγωγής της σύμβασης με αποτέλεσμα να δημιουργούνται δύο διακριτές ζώνες σώρευσης.
Οι μεταβατικοί κανόνες προβλέπουν διαπερατότητα μεταξύ των δύο συνόλων κανόνων καταγωγής, καθώς επιτρέπουν την αναδρομική έκδοση πιστοποιητικού καταγωγής βάσει πιστοποιητικού που εκδίδεται σύμφωνα με τους κανόνες της σύμβασης, εφόσον τα εν λόγω προϊόντα πληρούν τις απαιτήσεις και των δύο συνόλων κανόνων καταγωγής.
Η ισχύουσα διάταξη των μεταβατικών κανόνων σχετικά με τη διαπερατότητα μεταξύ των δύο συνόλων κανόνων καταγωγής [άρθρο 21 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του προσαρτήματος Α του πρωτοκόλλου σχετικά με τους κανόνες καταγωγής] δημιούργησε μια επαχθή τελωνειακή διαδικασία που εμποδίζει τους οικονομικούς φορείς να επωφεληθούν πλήρως από τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής των μεταβατικών κανόνων παράλληλα με τη σύμβαση.
Τα μέρη συμφώνησαν να εφαρμόσουν εκ των προτέρων τους μεταβατικούς κανόνες, προκειμένου οι εμπορικές ροές και οι τελωνειακές πρακτικές να προσαρμοστούν στην επικείμενη έναρξη ισχύος της τροποποίησης της σύμβασης (στην οποία βασίζονται οι μεταβατικοί κανόνες). Επομένως, είναι σκόπιμο να διευκολυνθεί η εφαρμογή της διαπερατότητας για τον εναπομένοντα χρόνο εφαρμογής των μεταβατικών κανόνων, εν αναμονή της έναρξης ισχύος της τροποποίησης της σύμβασης.
Ως εκ τούτου, στο προσάρτημα Α του πρωτοκόλλου 3, το άρθρο 8 θα πρέπει να τροποποιηθεί για τη διευκόλυνση της εφαρμογής της υφιστάμενης διαπερατότητας μεταξύ της σύμβασης και των μεταβατικών κανόνων καταγωγής.
Η θέση που πρέπει να ληφθεί από την ΕΕ στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής θα πρέπει να καθοριστεί από το Συμβούλιο.
Η προτεινόμενη τροποποίηση είναι τεχνικής φύσεως και σχετίζεται με τους μεταβατικούς κανόνες καταγωγής που εφαρμόζονται επί του παρόντος μεταξύ των μερών και δεν θίγει την ουσία του πρωτοκόλλου σχετικά με τους κανόνες καταγωγής. Ως εκ τούτου, δεν απαιτείται εκτίμηση επιπτώσεων.
4.Νομική βάση
4.1.Διαδικαστική νομική βάση
4.1.1.Αρχές
Το άρθρο 218 παράγραφος 9 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει την έκδοση αποφάσεων για τον καθορισμό «των θέσεων που θα πρέπει να ληφθούν, εξ ονόματος της Ένωσης, σε όργανο που συνιστάται από δεδομένη συμφωνία, όταν το εν λόγω όργανο καλείται να θεσπίσει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα, με εξαίρεση τις πράξεις που συμπληρώνουν ή τροποποιούν το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας».
Η έννοια των «πράξεων που παράγουν έννομα αποτελέσματα» περιλαμβάνει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα δυνάμει των κανόνων του διεθνούς δικαίου που διέπουν το εκάστοτε όργανο. Περιλαμβάνει επίσης πράξεις που δεν έχουν μεν δεσμευτική ισχύ βάσει του διεθνούς δικαίου, αλλά «επηρεάζουν με καθοριστικό τρόπο το περιεχόμενο των ρυθμίσεων που θεσπίζει ο νομοθέτης της Ένωσης».
4.1.2.Εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση
Η μεικτή επιτροπή είναι όργανο που έχει συσταθεί με συμφωνία, συγκεκριμένα με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας.
Η πράξη την οποία καλείται να θεσπίσει η μεικτή επιτροπή συνιστά πράξη που παράγει έννομα αποτελέσματα.
Η προς έκδοση πράξη δεν συμπληρώνει ούτε τροποποιεί το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας.
Συνεπώς, η διαδικαστική νομική βάση για την προτεινόμενη απόφαση είναι το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ.
4.2.Ουσιαστική νομική βάση
4.2.1.Αρχές
Η ουσιαστική νομική βάση για την έκδοση απόφασης δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ εξαρτάται πρωτίστως από τον στόχο και το περιεχόμενο της προς έκδοση πράξης σε σχέση με την οποία λαμβάνεται θέση εξ ονόματος της Ένωσης. Εάν η προς έκδοση πράξη επιδιώκει διττό σκοπό ή έχει δύο συνιστώσες και εάν ένας από τους σκοπούς ή μία από τις συνιστώσες μπορεί να χαρακτηριστεί κύριος/-α, ενώ ο/η άλλος/-η έχει απλώς παρεπόμενο χαρακτήρα, η απόφαση δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ πρέπει να στηρίζεται σε μία και μόνο ουσιαστική νομική βάση, ήτοι εκείνη που επιβάλλει ο κύριος ή πρωτεύων σκοπός ή συνιστώσα.
4.2.2.Εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση
Ο κύριος στόχος και το περιεχόμενο της προς έκδοση πράξης αφορούν την κοινή εμπορική πολιτική.
Συνεπώς, η ουσιαστική νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης είναι το άρθρο 207 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο της ΣΛΕΕ.
4.3.Συμπέρασμα
Η νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης θα πρέπει να είναι το άρθρο 207 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ.
5.Δημοσιονομικές επιπτώσεις
Η απλούστευση ως προς τη διαπερατότητα μεταξύ της σύμβασης και των μεταβατικών κανόνων καταγωγής δεν έχει μετρήσιμο αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της ΕΕ, δεδομένου ότι το πεδίο εφαρμογής της αφορά κυρίως τη διευκόλυνση του εμπορίου και την παγίωση σύγχρονων πρακτικών των τελωνειακών αρχών. Η απλούστευση στοχεύει στους τομείς που παραμένουν υπό την αρμοδιότητα των αρχών χωρίς να θίγει την ουσία των κανόνων από τους οποίους τα εμπορεύματα αποκτούν χαρακτήρα προτιμησιακής καταγωγής και διευκολύνει την εφαρμογή της υφιστάμενης αρχής της διαπερατότητας.
6.Δημοσίευση της προς έκδοση πράξης
Δεδομένου ότι η πράξη της μεικτής επιτροπής θα τροποποιήσει το πρωτόκολλο 3 της συμφωνίας, είναι σκόπιμο να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την έκδοσή της.
2024/0197 (NLE)
Πρόταση
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη μεικτή επιτροπή που συγκροτήθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας, όσον αφορά την τροποποίηση του πρωτοκόλλου 3 της εν λόγω συμφωνίας σχετικά με τον ορισμό της έννοιας «καταγόμενα προϊόντα» ή «προϊόντα καταγωγής» και τις μεθόδους διοικητικής συνεργασίας όσον αφορά τη διαπερατότητα μεταξύ της περιφερειακής σύμβασης για πανευρωμεσογειακούς προτιμησιακούς κανόνες καταγωγής και των μεταβατικών κανόνων καταγωγής
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 207 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Η συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας (στο εξής: συμφωνία) συνήφθη από την Ένωση με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2842/72 του Συμβουλίου και άρχισε να ισχύει την 1η Απριλίου 1973.
(2)Σύμφωνα με το άρθρο 30 της συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή δύναται να εκδίδει αποφάσεις. Δυνάμει του άρθρου 4 του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή, η οποία συγκροτήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 30 της συμφωνίας (στο εξής: μεικτή επιτροπή), μπορεί να αποφασίσει να τροποποιήσει τις διατάξεις του πρωτοκόλλου αυτού.
(3)Η μεικτή επιτροπή, κατά την επόμενη συνεδρίασή της, πρόκειται να εκδώσει απόφαση για τροποποίηση του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας.
(4)Είναι σκόπιμο να καθοριστεί η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής, δεδομένου ότι η απόφαση της μεικτής επιτροπής θα είναι δεσμευτική για την Ένωση.
(5)Κατά την πρώτη τεχνική συνάντηση για τους μεταβατικούς κανόνες καταγωγής που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, στις 5 Φεβρουαρίου 2020, η πλειονότητα των συμβαλλόμενων μερών στην περιφερειακή σύμβαση για πανευρωμεσογειακούς προτιμησιακούς κανόνες καταγωγής (στο εξής: σύμβαση) συμφώνησαν να εφαρμόσουν τους αναθεωρημένους κανόνες της σύμβασης (στο εξής: μεταβατικοί κανόνες καταγωγής) παράλληλα με τους κανόνες της σύμβασης, σε μεταβατική διμερή βάση, εν αναμονή της έγκρισης των αναθεωρημένων κανόνων της σύμβασης.
(6)Με την εφαρμογή των μεταβατικών κανόνων καταγωγής διασφαλίζεται η προσαρμογή των εμπορικών ροών και των τελωνειακών πρακτικών εν αναμονή της έναρξης ισχύος, την 1η Ιανουαρίου 2025, των αναθεωρημένων κανόνων της σύμβασης, στους οποίους βασίζονται οι μεταβατικοί κανόνες καταγωγής.
(7)Από την 1η Σεπτεμβρίου 2021 έχει τεθεί σε ισχύ ένα δίκτυο διμερών πρωτοκόλλων σχετικά με τους κανόνες καταγωγής μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών της σύμβασης, το οποίο καθιστά εφαρμοστέους τους μεταβατικούς κανόνες καταγωγής.
(8)Στόχος των μεταβατικών κανόνων καταγωγής είναι η θέσπιση λιγότερο αυστηρών κανόνων για να διευκολυνθεί η απόδοση χαρακτήρα προτιμησιακής καταγωγής για τα εμπορεύματα. Δεδομένου ότι οι μεταβατικοί κανόνες καταγωγής είναι γενικά λιγότερο αυστηροί από εκείνους της σύμβασης, τα εμπορεύματα που πληρούν τους κανόνες καταγωγής της σύμβασης θα μπορούσαν επίσης να χαρακτηριστούν ως καταγόμενα βάσει των μεταβατικών κανόνων καταγωγής, με εξαίρεση ορισμένα γεωργικά προϊόντα που κατατάσσονται στα κεφάλαια 2, 4 έως 15 και 16 (εκτός από τα μεταποιημένα προϊόντα αλιείας) και στα κεφάλαια 17 έως 24 του Εναρμονισμένου Συστήματος. Οι μεταβατικοί κανόνες καταγωγής εφαρμόζονται παράλληλα με τους κανόνες καταγωγής της σύμβασης με αποτέλεσμα να δημιουργούνται δύο διακριτές ζώνες σώρευσης. Επομένως, για να διευκολυνθεί η εφαρμογή της διαπερατότητας που προβλέπεται στο άρθρο 21 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του προσαρτήματος Α του πρωτοκόλλου 3, μεταξύ της σύμβασης και των μεταβατικών κανόνων καταγωγής, το άρθρο 8 του προσαρτήματος Α του πρωτοκόλλου 3 θα πρέπει να τροποποιηθεί,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:
Άρθρο 1
Η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στη μεικτή επιτροπή που συγκροτήθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας, όσον αφορά την τροποποίηση του πρωτοκόλλου 3 της εν λόγω συμφωνίας, βασίζεται στο σχέδιο απόφασης της μεικτής επιτροπής που επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση.
Άρθρο 2
Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.
Βρυξέλλες,
Για το Συμβούλιο
Ο/Η Πρόεδρος
