Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52023IP0306

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Σεπτεμβρίου 2023 σχετικά με το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων: τρέχουσα κατάσταση, προκλήσεις και προοπτικές (2022/2149(INI))

ΕΕ C, C/2024/1757, 22.3.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/1757/oj (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/1757/oj

European flag

Επίσημη Εφημερίδα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης

EL

Σειρά C


C/2024/1757

22.3.2024

P9_TA(2023)0306

Σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων: τρέχουσα κατάσταση, προκλήσεις και προοπτικές

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Σεπτεμβρίου 2023 σχετικά με το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων: τρέχουσα κατάσταση, προκλήσεις και προοπτικές (2022/2149(INI))

(C/2024/1757)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τη σύμβαση σχετικά με το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων (1),

έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε για την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, της 9ης Ιουνίου 2022, με τίτλο «Το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων: τρέχουσα κατάσταση, προκλήσεις και προοπτικές»  (2),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, του Δεκεμβρίου 2022, με τίτλο «PISA για τα σχολεία: Πώς κατατάσσονται τα Ευρωπαϊκά Σχολεία σε διεθνές επίπεδο 2022»,

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση του 2022 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την ειδική αγωγή και την εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς με τίτλο «External Evaluation of the Implementation of the European Schools’ Action Plan on Educational Support and Inclusive Education» (Εξωτερική αξιολόγηση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης των ευρωπαϊκών σχολείων για την εκπαιδευτική υποστήριξη και την εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 25ης Νοεμβρίου 2022, με τίτλο «Έκθεση σχετικά με τους ετήσιους λογαριασμούς των Ευρωπαϊκών Σχολείων για το οικονομικό έτος 2021»,

έχοντας υπόψη τη διοργανική διακήρυξη για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων (4),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 11ης Νοεμβρίου 2021, για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης: μια κοινή, ολιστική προσέγγιση (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Μαΐου 2022, σχετικά με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025 — μικροδιαπιστευτήρια, ατομικοί λογαριασμοί μάθησης και μάθηση με στόχο ένα βιώσιμο περιβάλλον (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Μαρτίου 2021, σχετικά με τη διαμόρφωση της πολιτικής για την ψηφιακή εκπαίδευση (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Ιουλίου 2016, σχετικά με την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, ιδίως όσον αφορά τις καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (8),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A9-0205/2023),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων (ΣΕΣ) είναι ένα μοναδικό σύστημα που έχει αποδείξει τα ισχυρά και ποιοτικά του χαρακτηριστικά από τη δημιουργία του τη δεκαετία του 1950, όπως καταδεικνύεται, για παράδειγμα, από την αναγνώριση του ευρωπαϊκού απολυτηρίου σε όλα τα κράτη μέλη και τη συνεχή αύξηση του αριθμού των Διαπιστευμένων Ευρωπαϊκών Σχολείων (ΔΕΣ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε πολίτης της ΕΕ θα πρέπει να έχει την ευκαιρία να επωφεληθεί από την εκπαίδευση αυτή·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να επωφεληθούν από το είδος εκπαίδευσης που παρέχει το ΣΕΣ και ότι πρέπει να δίνεται σε κάθε σχολικό σύστημα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση η ευκαιρία να επωφεληθεί από την παιδαγωγική εμπειρογνωμοσύνη του ΣΕΣ·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΣΕΣ, συνδυάζοντας τα εκπαιδευτικά συστήματα των κρατών μελών —μέσω παράλληλων γλωσσικών τμημάτων— με ισχυρή ευρωπαϊκή διάσταση, αίσθηση του ανήκειν και πολιτιστική ταυτότητα, πολύγλωσση εκπαίδευση και εστίαση στις θετικές επιστήμες, την τεχνολογία, τη μηχανική, τις τέχνες και τα μαθηματικά, καθώς και τις παιδαγωγικές καινοτομίες, αποτελεί εργαστήριο και πηγή εμπειρίας για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, μεταξύ άλλων για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης (ΕΧΕ)·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΣΕΣ θα πρέπει να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις εκπαιδευτικές πολιτικές που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι κεντρικός στόχος του ΣΕΣ είναι η διευκόλυνση της κινητικότητας και της μεταφοράς από και προς όλα τα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα, με τα κράτη μέλη να υποχρεούνται να διασφαλίζουν τη δίκαιη και ισότιμη μεταφορά των μαθησιακών αποτελεσμάτων του ΣΕΣ·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δομή διακυβέρνησης του ΣΕΣ έχει το πλεονέκτημα ότι διατηρεί άμεση σύνδεση με τα κράτη μέλη, αλλά απαιτεί μεταρρύθμιση, δεδομένων των σαφών περιορισμών της όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων, τη διαχείριση των αλλαγών και τη διαρθρωμένη ανταλλαγή ορθοπραξίας με τα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να διευρυνθεί το πεδίο του ρόλου της Επιτροπής στο ΣΕΣ και να επεκταθούν οι μορφές δράσης της, δεδομένου ότι η συμμετοχή της περιορίζεται επί του παρόντος σε δημοσιονομικά θέματα, αφήνοντας εκτός της εξίσωσης τις εξίσου σημαντικές πτυχές των εκπαιδευτικών, επιχειρησιακών και ανθρώπινων πόρων·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ισχύον σύστημα πρόσληψης εκπαιδευτικών στο ΣΕΣ παρουσιάζει σοβαρές ελλείψεις που έχουν ως αποτέλεσμα αναντιστοιχία μεταξύ των επιτόπιων αναγκών και του πραγματικού προσωπικού που αποσπάται από τα κράτη μέλη, προβλήματα με τα ετήσια σχέδια πρόσληψης, δυσκολίες στον εντοπισμό ειδικευμένων δασκάλων και προσωπικού, επισφαλείς συνθήκες εργασίας για τους τοπικά προσλαμβανόμενους εκπαιδευτικούς και το λοιπό εκπαιδευτικό προσωπικό και προβλήματα όσον αφορά τη συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η ελκυστικότητα του ΣΕΣ στους κόλπους της διδακτικής κοινότητας·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που το ΣΕΣ έχει σημειώσει πρόοδο όσον αφορά την ένταξη των μαθητών με ειδικές ανάγκες, αναπηρίες ή μαθησιακές διαφορές, υπάρχει έλλειψη ψυχολογικής υποστήριξης και αυξανόμενη ανάγκη για εντατική στήριξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επικοινωνία και οι κατάλληλες δέσμες μέτρων για την απασχόληση είναι καίριας σημασίας για να διασφαλιστεί ότι το εκπαιδευτικό και ψυχολογικό προσωπικό παρέχει ποιοτική, προσαρμοσμένη και συνεχή στήριξη στους σπουδαστές·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΣΕΣ είναι υπεύθυνο για τη διασφάλιση της ισότιμης κάλυψης όλων των γλωσσών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των μικρών, και για την προώθηση της γλωσσικής και πολιτιστικής πολυμορφίας, ενισχύοντας παράλληλα την ευρωπαϊκή διάσταση της μάθησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ευπρόσδεκτα τα σχέδια για την εκπροσώπηση όλων των γλωσσικών τμημάτων τόσο στον πρωτοβάθμιο όσο και στον δευτεροβάθμιο κύκλο στις Βρυξέλλες έως το 2028·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γονείς διαδραματίζουν καίριο ρόλο στα σχολεία, μεταξύ άλλων διοργανώνοντας εξωσχολικές δραστηριότητες και παρέχοντας υπηρεσίες μεταφοράς και άλλες υπηρεσίες, και ότι εκπροσωπούνται από ειδικές ενώσεις γονέων·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πόροι της ΕΕ αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού του ΣΕΣ, επομένως το Κοινοβούλιο πρέπει να ελέγχει αυστηρότερα τη διαχείριση και τη λειτουργία του ΣΕΣ, και ότι οι στόχοι και οι επενδυτικές προτεραιότητες που εγκρίνει η ΕΕ στον τομέα της εκπαίδευσης θα πρέπει να αποτυπώνονται καλύτερα στο ΣΕΣ·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη λογοδοσίας σε ορισμένες χώρες υποδοχής, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την διάθεση και τη συντήρηση των σχολικών κτιρίων, έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, ιδίως στις Βρυξέλλες, όπου στα σχολεία παρατηρείται υπερπληθυσμός· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προβλήματα αυτά είχαν σοβαρές επιπτώσεις στο επίπεδο της εκπαίδευσης, στις οργανωτικές πτυχές, καθώς και στην ασφάλεια, την προστασία και την ευημερία τόσο των μαθητών όσο και του προσωπικού·

Τρέχουσα κατάσταση και προοπτικές

1.

τονίζει την ανάγκη για μια κριτική και εις βάθος αξιολόγηση όλων των πτυχών του ΣΕΣ, καθώς και για μεταρρύθμιση ώστε να καταστεί το σύστημα ανθεκτικό στις μελλοντικές εξελίξεις, να επεκτείνει τις δραστηριότητες προβολής του και να διασφαλιστεί ότι θα χρησιμεύσει ως πρότυπο για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων·

2.

καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Σχολείων να επικαιροποιήσει την αποστολή, τις αρχές και τους στόχους του ΣΕΣ με τη μορφή ενός νέου «Χάρτη του ΣΕΣ», ο οποίος θα είναι κατάλληλος για τον 21ο αιώνα και θα προσφέρει ένα ανανεωμένο όραμα για το σύστημα και ρεαλιστικούς στόχους βάσει των οποίων μπορεί να αξιολογηθεί, αξιοποιώντας τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική εμπειρογνωμοσύνη· ζητεί να θεσπιστεί αυτός ο νέος «Χάρτη του ΣΕΣ» έως το τέλος του 2024·

3.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τον ρόλο του ΣΕΣ στην εγκαθίδρυση του ΕΧΕ, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εκμάθηση γλωσσών και μια ισχυρή ευρωπαϊκή διάσταση της μάθησης, καθώς και στην αυτόματη αμοιβαία αναγνώριση των διπλωμάτων σε ολόκληρη την ΕΕ με βάση το καθιερωμένο μοντέλο του ευρωπαϊκού απολυτηρίου·

4.

ζητεί έναν πιο ολοκληρωμένο και ενεργό ρόλο για την Επιτροπή, ιδίως όσον αφορά τη διασύνδεση του ΣΕΣ και του ΕΧΕ· εκφράζει τη ρητή επιθυμία του, η Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού να συμμετέχει ενεργά στις δραστηριότητες της Επιτροπής σε συνάρτηση με το ΣΕΣ·

5.

ζητεί αυξημένη λογοδοσία και διαφάνεια, αυστηρότερο κοινοβουλευτικό έλεγχο και συναφή εποπτεία, καθώς και βελτιωμένη επικοινωνία, ώστε να αυξηθούν η προβολή και η κατανόηση του ΣΕΣ και του ευρωπαϊκού απολυτηρίου σε όλα τα επίπεδα·

6.

υπενθυμίζει στα κράτη μέλη την υποχρέωσή τους να χορηγούν και να διατηρούν πρόσβαση σε πανεπιστήμια χωρίς διακρίσεις σύμφωνα με τη σύμβαση σχετικά με το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων και να διασφαλίζουν την πλήρη παροχή εκπαίδευσης και την ακαδημαϊκή πρόοδο και για τους σπουδαστές που δεν διαθέτουν γλωσσικό τμήμα· καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη δίκαιη και ισότιμη μεταφορά των μαθησιακών αποτελεσμάτων από το ΣΕΣ και το ευρωπαϊκό απολυτήριο στους πίνακες ισοδυναμίας τους και να προβούν στις απαραίτητες διορθώσεις στα εθνικά συστήματα μετατροπής, προκειμένου να συμμορφωθούν πλήρως με την αρχή της ίσης μεταχείρισης και να διασφαλίσουν ότι όλοι οι σπουδαστές μπορούν να μετακινηθούν επιτυχώς σε οποιοδήποτε κράτος μέλος·

7.

ζητεί στενότερη σχέση μεταξύ του ΣΕΣ και των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών εκπαιδευτικών οικοσυστημάτων, ιδίως μέσω της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και της συνεργασίας σε προγράμματα και δραστηριότητες με σχολεία εταίρους από εθνικά συστήματα·

Διακυβέρνηση, διαχείριση και νομικά ζητήματα

8.

καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων και το Ανώτατο Συμβούλιο, να προβεί έως το τέλος του 2024, υπό την ευθύνη ανεξάρτητου προέδρου, σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση των δομών διακυβέρνησης και διαχείρισης του ΣΕΣ και κάθε επιμέρους σχολείου καθώς και των ρόλων, ευθυνών και δομών σε όλα τα επίπεδα, να αξιολογήσει την ανεξαρτησία των λειτουργιών και τις πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων και να εντοπίσει κανονιστικά ζητήματα που παρεμποδίζουν το ΣΕΣ·

9.

επιμένει στην ανάγκη εξορθολογισμού και αύξησης της ευελιξίας όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων και τους χειρισμούς του Ανώτατου Συμβουλίου, μεταξύ άλλων μέσω ενός εναλλακτικού συστήματος ψηφοφορίας με ενισχυμένη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη του ΣΕΣ, ώστε να είναι σε θέση το Ανώτατο Συμβούλιο να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες των σχολείων· επιμένει, επιπλέον, στην ακριβή κοινοποίηση των αποφάσεων που λαμβάνονται στο πλαίσιο του ΣΕΣ·

10.

ζητεί σαφείς αρμοδιότητες, διαφανή λήψη αποφάσεων, αξιολογήσεις επιδόσεων ανά διετία και σχέδια κατάρτισης και ανάπτυξης για όλα τα διοικητικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένου ενός δομημένου εισαγωγικού προγράμματος, σε κεντρικό και σχολικό επίπεδο·

11.

ζητεί από το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων και την τρόικα στο Ανώτατο Συμβούλιο να υποβάλλουν από το 2024, σε συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη του ΣΕΣ, λεπτομερή κοινή ετήσια έκθεση για το ΣΕΣ στο Κοινοβούλιο, η οποία θα επιτρέπει στο Κοινοβούλιο να παρακολουθεί την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων και των στόχων, να επισημαίνει κρίσιμα ζητήματα και να διαδραματίζει συνεχή ρόλο στην εποπτεία και τη διαχείριση των αλλαγών·

12.

καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο:

α)

να αποσαφηνίσει τη δυνατότητα εφαρμογής του πρωτογενούς και του παράγωγου δικαίου της ΕΕ στο ΣΕΣ·

β)

να αξιολογήσει τη συμμόρφωση με τα πρότυπα υγείας, ασφάλειας και προστασίας στα σχολεία·

γ)

να διασφαλίσει ότι οι συμβατικές και εργασιακές συνθήκες των εκπαιδευτικών που προσλαμβάνονται σε τοπικό επίπεδο συνάδουν πλήρως με την εργατική νομοθεσία και τις σχετικές αρχές της ΕΕ και των κρατών μελών·

δ)

να τροποποιήσει τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης και τους γενικούς κανόνες λειτουργίας των Ευρωπαϊκών Σχολείων για να αποσαφηνίσει ρητά τις αρμοδιότητες του οργάνου εκδίκασης προσφυγών έναντι των εθνικών δικαστηρίων, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει κενό στη νομική προστασία·

ε)

να ορίσει ανεξάρτητο διαμεσολαβητή για να εξετάζει καταγγελίες για κακοδιοίκηση και να μεσολαβεί σε συγκρούσεις· και

στ)

να αναπτύξει κώδικα ορθής διοικητικής συμπεριφοράς για τη διαχείριση των σχολείων σε όλα τα επίπεδα·

13.

ζητεί την επανεξέταση της εντολής του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Υπηρεσίας Εσωτερικού Λογιστικού Ελέγχου της Επιτροπής για την παροχή ετήσιων γνωμών και συστάσεων σχετικά με διάφορες πτυχές του ΣΕΣ και ζητεί οι εν λόγω γνώμες και συστάσεις να υποβάλλονται στο Κοινοβούλιο στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων για την κοινή ετήσια έκθεση σχετικά με το ΣΕΣ·

Πόροι, υποδομές και προσωπικό

14.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να εκπληρώσουν πλήρως τις υποχρεώσεις τους έναντι του ΣΕΣ, ιδίως όσον αφορά την απόσπαση ειδικευμένων εκπαιδευτικών και λοιπού εκπαιδευτικού προσωπικού και την παροχή κατάλληλων υποδομών (κατάλληλες εγκαταστάσεις, συντήρηση και αναβάθμισή τους), και ζητεί ένα δεσμευτικό σύστημα άμεσων χρηματοδοτικών συνεισφορών για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ευελιξία και ασφάλεια τόσο για το ΣΕΣ όσο και για τα κράτη μέλη·

15.

ζητεί να συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας έως τα μέσα του 2025, αποτελούμενη από εκπροσώπους όλων των συνεισφερόντων στον προϋπολογισμό του ΣΕΣ και με τη συμμετοχή σχετικών παιδαγωγικών εμπειρογνωμόνων από το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, ενόψει της προγραμματισμένης επανεξέτασης της ισχύουσας συμφωνίας επιμερισμού του κόστους κατά το σχολικό έτος 2025/2026, με εντολή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για την επίλυση κρίσιμων ζητημάτων που αφορούν την διάθεση πόρων και να αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο, επαρκές και βιώσιμο μοντέλο επιμερισμού του κόστους που θα επιτρέψει στο ΣΕΣ να εκπληρώσει την αποστολή του σύμφωνα με τον νέο «Χάρτη του ΣΕΣ»·

16.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη υποδοχής να συμπεριλάβουν τις υποδομές του ΣΕΣ σε τυχόν εθνικά επενδυτικά σχέδια για τις σχολικές υποδομές· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για να διασφαλίσουν ότι το ΣΕΣ μπορεί να επωφεληθεί από τις προσεχείς εκταμιεύσεις του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προς τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας υπόψη τις επικείμενες αξιολογήσεις των εθνικών σχεδίων και τυχόν σχετικές επικαιροποιήσεις, όπως επικαιροποιήσεις που συνδέονται με τα κεφάλαια RepowerEU·

17.

καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο να αντιμετωπίσει επειγόντως τις συνεχιζόμενες ελλείψεις εκπαιδευτικών και να διασφαλίσει σταθερές και δίκαιες συνθήκες απασχόλησης για όλους, διατηρώντας το προσωπικό και μειώνοντας την εναλλαγή προσωπικού, έτσι ώστε να αποφευχθεί επίσης η διαρροή εγκεφάλων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, πρόσθετους πόρους και μια ενισχυμένη και δίκαιη δέσμη μέτρων για την απασχόληση τόσο για το αποσπασμένο όσο και για το τοπικά προσλαμβανόμενο προσωπικό, με ανταγωνιστικές αποδοχές, πιο ισόρροπους μισθούς για τους νηπιαγωγούς καθώς και για τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με σαφήνεια σχετικά με το καθεστώς και τη σταθερότητα της απασχόλησης, ένα σύστημα συνεχούς επαγγελματικής εξέλιξης και περαιτέρω προοπτικές σταδιοδρομίας εντός και εκτός του ΣΕΣ·

18.

ζητεί να δοθεί τόσο στους εκπαιδευτικούς όσο και στα σχολεία μεγαλύτερος βαθμός αυτονομίας, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται καλύτερα σε συγκεκριμένες ανάγκες και καταστάσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα αυστηρά ότι αυτή η μεγαλύτερη αυτονομία συνοδεύεται από ισχυρότερους μηχανισμούς αξιολόγησης και λογοδοσίας, ώστε να υπάρχουν εγγυήσεις για εναρμονισμένα πρότυπα·

19.

ζητεί να καθιερωθούν στα σχολεία πρόσθετες θέσεις μεσαίων διοικητικών στελεχών που θα επικεντρώνονται σε υψηλής ποιότητας μεθόδους διδασκαλίας και προγράμματα σπουδών, όλες δε οι διαδικασίες απόσπασης από τα κράτη μέλη να καταστούν πιο διαφανείς και ανοικτές·

20.

αναγνωρίζει και ενθαρρύνει το έργο της σχολικής κοινότητας, ιδίως των γονέων, στη σχολική ζωή, όπως η παροχή εξωσχολικών δραστηριοτήτων, και επιμένει στην ανάγκη παρακολούθησης των δραστηριοτήτων των σχολείων, ώστε να διασφαλίζονται η ορθή διαχείριση, τα κατάλληλα παιδαγωγικά προσόντα, η οικονομική προσιτότητα και η άρση των αποκλεισμών· υπενθυμίζει ότι η σύμβαση αναθέτει στους γονείς ρόλο στη διακυβέρνηση του ΣΕΣ και ζητεί να αναγνωριστεί επαρκώς ο ρόλος αυτός·

21.

ζητεί να πραγματοποιηθεί επειγόντως η ετήσια επανεξέταση της πολιτικής εγγραφών και των διδάκτρων, προκειμένου να διασφαλιστεί θέση για όλους τους μαθητές της κατηγορίας Ι, να διευρυνθεί το κοινωνικοοικονομικό μείγμα με το άνοιγμα του ΣΕΣ σε περισσότερες κατηγορίες μαθητών και να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό των ΔΕΣ, μεταξύ άλλων για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού· τονίζει τη σημασία της αυστηρής επιβολής του κανόνα που αφορά τα αδέρφια και επιμένει ότι τα δικαστικά τέλη δεν θα πρέπει να εμποδίζουν τους γονείς ή τους νόμιμους κηδεμόνες να προσφεύγουν κατά αποφάσεων της Κεντρικής Αρχής Εγγραφών που παραβιάζουν τους κανόνες εγγραφής·

22.

ζητεί, επιπλέον, από το Ανώτατο Συμβούλιο να εργαστεί προς την κατεύθυνση ενός φιλόδοξου και τακτικά επικαιροποιούμενου σχεδίου για την κινητικότητα στο πλαίσιο του ΣΕΣ σε όλα τα επίπεδα, ώστε να καταστούν οι σχολικές μεταφορές πιο αποτελεσματικές, πιο οικονομικά προσιτές, πιο προσβάσιμες και πιο πράσινες·

Εκπαιδευτική και παιδαγωγική ποιότητα

23.

καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο να ενισχύσει τα εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά πρότυπα με τα εξής μέτρα:

α)

δημιουργία ειδικής ομάδας, με σχετική παιδαγωγική εμπειρογνωμοσύνη, για τη διεξαγωγή ανοικτών, διαφανών και τακτικών διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη και για την επανεξέταση της προσέγγισης για τη διασφάλιση της ποιότητας που εφαρμόστηκε στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης των Ευρωπαϊκών Σχολείων του 2009, διασφαλίζοντας ότι η επανεξέταση θα έχει ολοκληρωθεί έως τα μέσα του 2024, θα επικαιροποιείται στο εξής περιοδικά, θα συνοδεύεται από σαφείς δείκτες και θα παρακολουθείται και θα αξιολογείται·

β)

θέσπιση ενισχυμένου και υπόχρεου σε λογοδοσία συστήματος επιθεώρησης, το οποίο θα περιλαμβάνει μονάδα για τη διασφάλιση της ποιότητας στο πλαίσιο του Γραφείου του Γενικού Γραμματέα, που θα απαρτίζεται από μόνιμους και αποσπασμένους επιθεωρητές, ειδικές ανά θέμα επιθεωρήσεις και διαδικασίες παρακολούθησης που περιλαμβάνουν και τα ΔΕΣ·

γ)

ενίσχυση του ρόλου της Μονάδας Παιδαγωγικής Ανάπτυξης του Γραφείου του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων και της Μικτής Παιδαγωγικής Επιτροπής· και

δ)

εξασφάλιση της συμμετοχής του ΣΕΣ σε προγράμματα και πρωτοβουλίες της ΕΕ, όπως οι Ακαδημίες Erasmus+ — Εκπαιδευτικών και ο ΕΧΕ·

24.

καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο και το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων να εκπονήσουν έως το τέλος του 2024 μια στρατηγική συνεχούς επαγγελματικής εξέλιξης και ένα εισαγωγικό πρόγραμμα για τους δασκάλους και το λοιπό εκπαιδευτικό προσωπικό σε όλο το ΣΕΣ, και επιμένει σε μια ευρεία προσέγγιση όσον αφορά τη συνεχή επαγγελματική εξέλιξη, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα θεματικά αντικείμενα και τη μεθοδολογία, έτσι ώστε να διευρυνθούν οι δυνατότητες σταδιοδρομίας και να δημιουργηθούν μια συλλογική αποτελεσματικότητα και τυπικές δομές που υποστηρίζουν τους εκπαιδευτικούς στον σχεδιασμό, την εφαρμογή, την αξιολόγηση και την ανταλλαγή βέλτιστων παιδαγωγικών πρακτικών και υλικού σε όλες τις αίθουσες διδασκαλίας και στο σύστημα συνολικά·

25.

καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό των έμπειρων εκπαιδευτικών του ΣΕΣ για να γίνουν εκπαιδευτές και μέντορες στα εθνικά συστήματα, ζητεί από το Ανώτατο Συμβούλιο να δημιουργήσει κίνητρα και κατευθυντήριες γραμμές προς τον σκοπό αυτό και τονίζει τον ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει το ΣΕΣ στη δημιουργία μιας ενότητας «Ευρωπαίοι εκπαιδευτικοί», η οποία θα συμπεριληφθεί στην αρχική κατάρτιση των εκπαιδευτικών σε ολόκληρη την ΕΕ·

26.

επιμένει ότι τα σχολεία πρέπει να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της εξατομικευμένης μάθησης· καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο να ενισχύσει τα υφιστάμενα πλαίσια και να εφαρμόσει μια συνεκτική, ομοιόμορφη και συστηματική πολιτική ένταξης σε ολόκληρο το ΣΕΣ, η οποία θα παρέχει ποιοτική εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, θα αποφεύγει τον αποκλεισμό λόγω αναπηρίας, θα διασφαλίζει εύλογες προσαρμογές, θα προσαρμόζει την αναλογία διδασκόντων προς σπουδαστές, θα χρησιμοποιεί ένα ευέλικτο πρόγραμμα σπουδών, θα αυξήσει σημαντικά τον αριθμό ειδικευμένου προσωπικού εκπαιδευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης και θα παρέχει υπηρεσίες προσανατολισμού και καθοδήγησης· ζητεί να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων των σπουδαστών με ειδικές ανάγκες, αναπηρίες ή μαθησιακές διαφορές, με πιστοποίηση ή με δίπλωμα στο τέλος των σπουδών, εάν δεν λάβουν το ευρωπαϊκό απολυτήριο· ενθαρρύνει την καθιέρωση ενός δείκτη ένταξης στο ΣΕΣ·

27.

ζητεί από το Ανώτατο Συμβούλιο και το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα να προωθήσουν ένα ασφαλές μαθησιακό περιβάλλον στο οποίο δεν επιτρέπεται καμία μορφή βίας και να ενισχύσουν την καταπολέμηση του εκφοβισμού γενικώς και του εκφοβισμού στον κυβερνοχώρο στο ΣΕΣ, αναπτύσσοντας μια εναρμονισμένη προσέγγιση για το σύνολο του σχολείου, η οποία θα περιλαμβάνει ευαισθητοποίηση, κατάρτιση, κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση του εκφοβισμού εντός και εκτός διαδικτύου, την προώθηση ενός συστήματος στήριξης από συνομηλίκους με τη συμμετοχή ενεργών και καλά καταρτισμένων εκπαιδευτικών και γονέων, καθώς και ένα σαφές και εφαρμόσιμο σύστημα επιβολής κυρώσεων σε όλα τα επίπεδα·

28.

ζητεί από το από το Ανώτατο Συμβούλιο και το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων να αξιολογήσουν την ένταξη ενοτήτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στο ΣΕΣ, να δημιουργήσουν εταιρικές σχέσεις με ιδρύματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και να εξετάσουν τη δυνατότητα δημιουργίας διαπιστευμένων ευρωπαϊκών σχολών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση·

29.

επιμένει ότι είναι ανάγκη να προσφέρεται πλήρης και υψηλής ποιότητας εκπαιδευτική εμπειρία σε όλους τους μαθητές, ιδίως στη μητρική τους γλώσσα, και στους μαθητές χωρίς γλωσσικό τμήμα, τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση· ζητεί το Συμβούλιο Επιθεωρητών να διαβουλευτεί με μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς σχετικά με τον αντίκτυπο της μείωσης του αριθμού των μαθημάτων και των σχολικών αντικειμένων ή της συνένωσης διαφορετικών τάξεων όταν ο αριθμός των μαθητών είναι κάτω από το όριο·

30.

καλεί το Συμβούλιο Επιθεωρητών να επανεξετάζει περιοδικά τη διδασκαλία δεύτερης και τρίτης γλώσσας με βάση τις τελευταίες παιδαγωγικές οδηγίες σχετικά με την εισαγωγή της ανάγνωσης και της γραφής στην προσχολική εκπαίδευση, τις συνεργατικές μεθόδους διδασκαλίας και την καταλληλότητα της διαφοροποιημένης μάθησης, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι μαθητές όλων των ηλικιών απολαμβάνουν την εκμάθηση γλωσσών·

31.

ζητεί μεγαλύτερη κινητικότητα μαθητών και εκπαιδευτικών εντός του ΣΕΣ και προς και από άλλα σχολικά συστήματα, καθώς και επικαιροποίηση των υφιστάμενων προγραμμάτων σπουδών με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης, όπως με την επανεξέταση του προγράμματος σπουδών ευρωπαϊκής ιστορίας, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των μειονοτήτων, με τη διδασκαλία της αγωγής του πολίτη ως αυτοτελούς μαθήματος, με την ενσωμάτωση των «ευρωπαϊκών ωρών» σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, με έμφαση στη σημασία της ευρωπαϊκής κληρονομιάς και των ευρωπαϊκών αξιών, καθώς και με την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και των μη τεχνικών δεξιοτήτων· επιμένει ότι πρέπει να διατηρηθούν τα υπάρχοντα μαθήματα θρησκευτικών και ηθικής·

32.

καλεί το Ανώτατο Συμβούλιο να ενισχύσει την περιβαλλοντική μάθηση και την ψηφιακή εκπαίδευση στο ΣΕΣ, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πλαισίου ικανοτήτων βιωσιμότητας και του πλαισίου ψηφιακών ικανοτήτων, επιμένει ότι πρέπει να βελτιωθεί η διδασκαλία πράσινων και ψηφιακών δεξιοτήτων και παροτρύνει το ΣΕΣ να συμμετάσχει σε πρωτοβουλίες όπως το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό ψηφιακών δεξιοτήτων, εξακολουθώντας να αξιοποιεί τις παραδοσιακές μεθόδους μάθησης που χρησιμοποιούν έντυπα βιβλία και καταπολεμώντας τον ψηφιακό αποκλεισμό·

33.

προτείνει την διοργάνωση ετήσιας εορταστικής εκδήλωσης για την ανταλλαγή βέλτιστων παιδαγωγικών πρακτικών, την διασύνδεση γνώσεων μεταξύ σχολείων, εκπαιδευτικών και μαθητών και την προβολή του έργου και των σχεδίων τους στο πλαίσιο ενός ευρύτερου συστήματος, με πρόσκληση εθνικών εκπροσώπων της εκπαίδευσης προκειμένου να καταστεί καλύτερα γνωστό το ΣΕΣ·

34.

ζητεί τη δημιουργία μιας επίσημης κοινότητας αποφοίτων του ΣΕΣ και τη λήψη μέτρων για να γίνει αυτή γνωστή, καθώς και τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τις εκπαιδευτικές πορείες των σπουδαστών μετά την αποφοίτηση, με εντολή στο Γραφείο του Γενικού Γραμματέα να συλλέγει ανωνυμοποιημένες πληροφορίες·

Προοπτικές

35.

ζητεί οι χρηματοδοτικές συνεισφορές της ΕΕ στο ΣΕΣ να εμφανίζονται ως ξεχωριστή γραμμή του προϋπολογισμού στους μελλοντικούς προϋπολογισμούς της ΕΕ, προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια, να διασφαλιστεί ο στρατηγικός προγραμματισμός και να διευκολυνθεί ο κοινοβουλευτικός έλεγχος στο πλαίσιο της διαδικασίας απαλλαγής, και ζητεί να ενταχθεί το ΣΕΣ στην περαιτέρω ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και να καταστεί στενή η διασύνδεση μεταξύ των δύο·

36.

εκφράζει την επιθυμία να καταστεί το ΣΕΣ ένας φάρος για υψηλής ποιότητας πολύγλωσση και πολυπολιτισμική εκπαίδευση στην Ευρώπη και πέραν αυτής, αποδεικνύοντας ότι το σύνθημα «ενωμένοι στην πολυμορφία» μπορεί να αποτελέσει ζωντανή πραγματικότητα και στον εκπαιδευτικό τομέα· ζητεί από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να εργαστούν ως συνδημιουργοί για την επίτευξη αυτού του στόχου, μεταξύ άλλων μέσω ενισχυμένης συνεργασίας με τα ΔΕΣ, των οποίων η ένταξη και η ανάπτυξη είναι καίριας σημασίας για ολόκληρο το σύστημα· ζητεί την επαναξιολόγηση των ΔΕΣ, προκειμένου να εξεταστούν τρόποι επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του ΣΕΣ σε όλα τα κράτη μέλη με τη θέσπιση πιο ευέλικτων διαδικασιών και απαιτήσεων για τη διαπίστευση των σχολείων, με παράλληλη βελτίωση της διασφάλισης της ποιότητας και της επιθεώρησης·

37.

εκφράζει την επιθυμία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εκπροσωπείται στο Ανώτατο Συμβούλιο και ζητεί ένα ανεξάρτητο, εξωτερικό όργανο εμπειρογνωμόνων που θα εξετάσει και θα προτείνει εναλλακτικά μοντέλα διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων της αναθεώρησης της σύμβασης για το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων και της δυνατότητας να αντικατασταθεί το διακυβερνητικό νομικό καθεστώς των σχολείων με ένα υπερεθνικό ευρωπαϊκό μοντέλο·

o

o o

38.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1)   ΕΕ L 212 της 17.8.1994, σ. 3.

(2)  Μελέτη — «Το σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων: τρέχουσα κατάσταση, προκλήσεις και προοπτικές», Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών της Ένωσης, Θεματικό Τμήμα Β — Διαρθρωτικές πολιτικές και πολιτικές συνοχής, 9 Ιουνίου 2022.

(3)   ΕΕ C 428 της 13.12.2017, σ. 10.

(4)   ΕΕ C 56 E της 26.2.2013, σ. 14.

(5)   ΕΕ C 205 της 20.5.2022, σ. 17.

(6)   ΕΕ C 479 της 16.12.2022, σ. 65.

(7)   ΕΕ C 494 της 8.12.2021, σ. 2.

(8)   ΕΕ C 101 της 16.03.2018, σ. 138.


ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/1757/oj

ISSN 1977-0901 (electronic edition)


Top